haftalık bülten haftalık bülten 5 Ekim 2015 Ecicek Geçen haftanın özeti PPK enflasyonist baskılara karşın ek sıkılaşma işareti vermedi. 22 Eylül tarihli Para Politikası Kurulu (PPK) toplantısının özetini yayımlayan TCMB enerji fiyatlarının olumlu seyrettiğini; öte yandan gıda fiyatlarındaki volatilitenin sürdüğünü ve döviz kuru artışları sebebiye çekirdek enflasyondaki düşüşün geciktiğini söyledi. Buna karşın para politikasının yeterince sıkı olduğunu belirten kurul, Fed’in politikasındaki normalleşme başlayıncaya kadar, para politikasında daha fazla sıkılaştırma olabileceğine dair işaret vermedi. İnan Demir +(90) 212 318 5087 inan.demir@finansbank.com.tr Deniz Çiçek +(90) 212 318 5086 deniz.cicek@finansbank.com.tr Gökçe Çelik +(90) 212 318 5096 Büyüme komposizyonu konusunda, kurul iç talepten net ihracata bir kayma olduğunu, bunun da cari işlemler dengesini olumlu etkileyeceğini kaydetti. Son dönemdeki zayıf tüketici güveni ve harcama verileriyle, yavaşlayan tüketici ve döviz cinsi kredi büyümeleri iç talebin zayıflamakta olduğunu gösteriyor. Dış talebinse AB ekonomisindeki toparlanmaya başlı olarak güçlenmesi bekleniyor. Dış ticaret açığı Ağustos’ta, enerji ithalatı ve otomobil ihracatı sebebiyle daraldı. Ağustos ayı dış ticaret dengesi 4.9 milyar dolar olarak gerçekleşti. Yıllık bazda %2.8 düşen ihracat 11.1 milyar dolar, %18.2 azalan ithalatsa 16 milyar dolar oldu. Sonuç olarak, aylık dış ticaret açığı %39.8 azalırken; bir önceki ay 78.6 milyar dolar seviyesinde olan 12 ay birikimli dış ticaret açığı, 75.4 milyar dolara geldi. Euro cinsinden ölçüldüğünde ihracat %16.2 arttı, ithalat %1.6 azaldı. İhracatın yaklaşık yarısının euro cinsinden olduğunu dikkate alınca, dolar cinsinden ihracattaki düşüşün tamamen eurodaki değer kaybından kaynaklandığı anlaşılıyor. Bunu dışarda bırakınca ihracatta iyileşme olduğu anlaşılıyor. Detaylara baktığımızda, otomobil ihracatını içeren motorlu taşıtlar kaleminin bunda belirleyici olduğunu, özellikle Avrupa Birliği’ne ihracatın arttığını görüyoruz. Rusya’ya ihracatta ise düşüş devam etti. Yıllık bazda %41 oranında (1.9 milyar dolar) düşen enerji ithalatı dış ticaret açığınını sınırlamada destekleyici olmayı sürdürdü. Yılın ilk sekiz ayında ise enerji ithalatı %29 (10.6 milyar dolar) düştü. Bunun etkisiyle ara malı ithalatı %22 azalırken, önceki aylarda artmış olan sermaye ve tüketim malları ithalatının düştüğü gözlendi. gokce.celik@finansbank.com.tr haftalık bülten Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış veriler, ithalatta geçen aya göre %9.5 azalış, ihracatta ise %1.6 gösterdi. Son üç ayın arındırılmış dış ticaret açığının yıllıklandırılmış ortalaması 66 milyar dolar civarında bir açık seviyesine işaret etti. Bu geçen ayki 75 milyar seviyesine göre belirgin bir iyileşme ifade ediyor. Önümüzdeki dönemde enerji fiyatlarındaki düşüşün dış ticaret açığına olumlu etkisinin sürmesini bekliyoruz. İhracatta ise, dış pazarlardaki iktisadi toparlanmanın yavaş olması sebebiyle, güçlü bir iyileşme beklemiyoruz. Bu doğrultuda dış ticaret açığındaki daralma trendinin yavaş tempoda da olsa süreceğini tahmin ediyoruz.Yılsonu dış ticaret açığı beklentimiz 73 milyar dolar seviyesinde. Eylül’de ihracat yıllık bazda %20 azaldı. Türkiye İhracatçılar Meclis (TİM) tarafından yayımlanan verilere göre, Eylül’de aylık ihracat 2014’ün aynı ayına göre %20 oranında düşerek 10.6 milyar dolar oldu. Bu düşüşte, euronun dolar karşısındaki geçen yıla göre %13 oranındaki değer kaybetmesinin yanında, bu sene Eylül’e gelen kurban bayramının da etkisi oldu. Euro cinsinden ölçüldüğünde ihracattaki düşüş %8 ile daha sınırlı kaldı. İthalat verilerini ve altın ihracatını da kapsayan Gümrük ve Ticaret Bakanlığı öncü dış ticaret verileri bugün yayımlanacak. Reel kesim güven endeksi küresel krizdeki seviyesine döndü. Kapasite kullanım oranı geçen yılın aynı ayına kıyasla 1.5 puan artarak %75.9 oldu. Mevsim etkilerinden arındırılmış oran ise aylık bazda 1 yüzde puan artış kaydetti ve son 21 ayın en yüksek seviyesi olan %75.2’ye yükseldi. Ancak bu belirgin artışın önemli bir kısmı geçtiğimiz ay kaydedilen 0.8 yüzde puanlık gerilemenin bir düzeltmesi gibi görünüyor. Reel kesim güven endeksi ise yıllık bazda oldukça sert bir düşüş kaydederek Eylül 2014’te aldığı 107.6 değerinden 99.1’e geriledi. Mevsimsellikten arındırılmış endeks ise bir önceki aya kıyasla 3.3 puan geriledi ve 2009 finansal krizinden bu yana en düşük seviyesi olan 99.3 seviyesine geriledi. İlk bakışta kapasite kullanımı ve reel kesim güven endeksindeki gelişmeler birbiriyle çelişiyor gibi görünüyor. Ancak yukarıda da belirttiğimiz gibi, kapasite kullanımındaki iyileşmenin bir önceki aydaki zayıflığın telafisi olduğunu düşünüyoruz. Öte yandan, reel kesim güvenindeki sert düşüş ekonomik aktivitedeki yavaşlamanın 3. çeyrek sonunda keskinleştiğine işaret ediyor. Benzer seyrin diğer göstergelerde de sürmesi halinde çeyreklik bazda GSYH’nın daraldığını görebiliriz. PMI imalat aktivitesindeki daralmanın hızlandığını gösterdi. PMI Eylül ayında bir önceki aya göre 0.5 puan düşerek 49.3 oldu. Endeks böylelikle imalat sektöründe genişlemeyi daralmadan ayıran 50 eşinin altında daha da şağa giderek, imalat aktivitesindeki daralmanın hızlandığına işaret etti. Endeksin bileşenleri arasında, üretim ve yeni siparişler alt endeksleri eşin altındaki düşüşlerini sürdürdü. Bunda devam eden iç ve dış belirsizliklerin önemli etkisi oldu. Yeni ihracat siparişleri endeksi ise 50.4’ten 51.6’ya çıkarak buradaki toparlanmanın sürdüğünü gösterdi. Öncü göstergelerden kapasite kullanım oranı, reel sektör ve tüketici güven endeksleri gibi PMI da sene başından beri iktisadi görünümde bozulmaya işaret ediyor. Bu durum yılın ilk yarısında sanayi üretimi ve GSYH büyümesine yansımadı. Ancak sürekli bozulma gösteren iktisadi güvenin sonunda iç talepte ve iktisadi aktivitede belirgin kötüleşmeye yol açabileceğini düşünüyoruz. Öte haftalık bülten ayndan, ihracat siparişlerindeki iyileşmeyi olumlu değerlendiriyoruz. Ancak Türkiye’nin başlıca ihracat pazarlarında iktisadi toparlanmanın yavaş seyretmesi buna ihtiyatlı yaklaşmamıza sebep oluyor. Dolayısıyla, büyüme görünümü genel olarak olumsuz seyrediyor ve önümüzdeki dönemde büyümedi sert bir yavaşlama görebiliriz. İstanbul tüketici fiyatları Eylül’de %0.5 arttı. İstanbul Ticaret Odası (İTO) tarafından yayımlanan istatistiklere göre, İstanbul’da tüketici fiyatları Eylül ayında bir önceki aya göre %0.5 oranında arttı. Böylece tüketici fiyatlarında enflasyon yıllık bazda %10.19 oldu. Fiyat kategorilerine baktığımızda ise, gıda fiyatlarının %0.64, konutun %0.11, giyimin %3.44 arttığını; ulaştırmanın %0.17 azaldığını görüyoruz. Önümüzdeki Haftaya Bakış Eylül ayı enflasyonu bugün saat 10’da açıklanacak. Eylül ayı TÜFE enflasyonunu %0.8 olarak tahmin ediyoruz. Piyasa beklentisi da bu doğrultuda. Tahminimiz yıllık enflasyonunun önceki aydaki %7.14 seviyesinden %7.85’e yükselececeğine işaret ediyor. TCMB’nin de işaret ettiği gibi, bu artışta gıda enflasyonu ve döviz kuru artışları belirleyici olacak. Gıda ve alkolsüz içki enflasyonunun aylık bazda %1.83 olacağını öngörüyoruz. Buna bağlı olarak yıllık gıda enflasyonu %9.7’den %11.4’e yükselecek. Kur artışlarının otomobil fiyatlarında yükselişe neden olması nedeniyle, ulaştırma grubunda aylık bazda %0.45 artış bekliyoruz. Buna karşın uluslararası petrol fiyatlarındaki düşüş sebebiyle bu gruptaki yıllık enflasyon %0.94’te kalacak. Giyim grubunda ise mevsim etkileriyle fiyatlar %1.9 azalacak. Ancak kur artışlarının da etkisiyle, yıllık giyim enflasyonu %4.7’den %5.3’e yükselecek Son dönemde döviz kurlarında ciddi oranda yükseliş görüldü. Para politikasında belirgin bir sıkılaştırma olmadığından TL’deki zayıflama eğilimi bundan sonra da devam edecektir. Öte yandan petrol fiyatlarındaki düşüş, kur artışlarının enflasyonist etkisini kısmen telafi edecektir. Bunları dikkate aldığımızda, enflasyon görünümündeki bozulmanın sürmesini bekliyor ve yılsonu enflasyonunu %8.2 olarak tahmin ediyoruz. Ağustos ayı sanayi üretim endeksi Perşembe günü açıklanacak. Arındırılmamış sanayi üretim endeksinin, Ağustos’ta yıllık bazda %5.6 yükselmesini bekliyoruz. Tahminimiz takvim etkisinden arındırılmış endeksin yıllık bazda %3.7, mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış endeksin aylık bazda %1 artacağına işaret ediyor. Böylelikle Temmuz ayında aylık bazda %1.5 düşen endekste kısmi bir düzeltme olacak. Bu aynı zamanda PPK özetlerinde belirtilen ılımlı toparlanma öngörüsüyle de uyumlu. Önümüzdeki dönemde otomotiv sektörü haricinde, büyüme görünümü için çok fazla olumlu işaret yok. Otomotiv üretiminde sene başından beri güçlü bir trend var ve bu sanayi üretimi büyümesini olumlu etkilemeyi sürdürebilir. Öte yandan öncü göstergeler iç ve dış belirsizlikler yüzünden genel olarak zayıflama eğiliminde ve bu durum önümüzdeki dönemde büyüme trendinden sert bir düşüşe sebep olabilir. Bu haftanın veri gündeminde ayrıca, Eylül ayı reel efektif döviz kuru (Salı) ve Eylül ayı Hazine nakit dengesi (Çarşamba) de bulunuyor. haftalık bülten Bu rapor, Finansbank CEO Ofisi Araştırma Bölümü tarafından müşterilerini bilgilendirmek amacıyla düzenlenmiştir. Raporun Finansbank ile ilişkili bir kuruluşun müşterisi tarafından kullanılabilirliği, alan kişi ve bu kuruluş arasındaki akdi ilişkiye tabi olacaktır. Bu raporda sunulan bilgi, yorum ve tavsiyeler raporu hazırlayan Finansbank CEO Ofisi’ne ait görüşleri yansıtmakta olup yatırım danışmanlığı hizmeti kapsamında değildir. Mali durum ile risk ve getiri tercihlerinin çeşitliliğini göz önünde bulundurunca sadece bu raporda yer alan görüşlere dayanarak verilecek yatırım kararları beklentilere uygun sonuçlar doğurmayabilir. Bu rapordaki bilgilerin derlenmesinde güvenilirliğine inanılan sağlam kaynaklardan faydalanılmıştır; ancak bilgilerin doğruluğu bağımsız olarak teyit edilmemiştir. Finansbank bilgilerin doğruluğu ve bütünlüğü konusunda garanti vermemekte ve doğabilecek hatalarda sorumluluk üstlenmemektedir. Raporda sunulan bilgiler üzerinde önceden belirtilmeksizin değişiklik yapma hakkı saklıdır. Finansbank ve ilişkili kuruluşlar ile bu kurumlarda çalışan personel araştırma raporlarında sözü edilen menkul kıymetlere yatırım yapabilir ve zaman içerisinde pozisyonlarını değiştirebilir. Bu raporda yer alan bilgilerin bir kısmı ya da tamamının kopyası çıkarılamaz ya da dağıtılamaz.