Dünya Diyabet Günü Uluslararası Diyabet Federasyonu (IDF) ve Dünya Sağlık Örgütü (WHO) 1991 yılında Diyabetin dünya çağında giderek artan insidansına dikkat çekmek amacıyla “Dünya Diyabet Günü”nü tanıtmışlardır. O günden beri bu etkinlik her yıl giderek artan bir popülarite ile kutlanmaktadır. 14 Kasım gününün seçilmesi Charles Best ile birlikte insülini bulan Frederick Banting’in doğum günü olmasından kaynaklanmaktadır. 26 Aralık 2006 günü Birleşmiş Milletler Genel Kurulu 61/225 no’lu kararı kabul etti. Bu çok önemli karar Diyabeti kronik ve tedavi maliyeti açısından ailelere, ülkelere ve tüm dünyaya risk oluşturan başlıca hastalıklardan biri olarak tanımlıyor. 61/225 nolu karar ile 14 Kasım gününün, 2007 yılından başlamak üzere Dünya Diyabet Günü olarak her yıl BM gözetiminde kutlanılması da kararlaştırılmıştır. Ne zaman oluyor? Bir çok etkinlikler bu güne rast getirilse de yıl içerisinde belirgin bir kampanya sürdürülmektedir. Nerede kutlanıyor? Dünya Diyabet Günü dünyanın her tarafında kutlanıyor. Bu gün 160 ülkeden milyonlarca insanı, Diyabet konusunda, bilinçlendirmek için bir araya getiriyor; bunların arasında Diyabetten etkilenen çocuklar ve yetişkinler, sağlık uzmanları, sağlık konusunda karar veren otoriteler ve basın da yer almaktadır. Uluslararası Diyabet Federasyonu’nun üye kurumları, diğer birlikler ve kurumlar, sağlık uzmanları ve sağlık otoriteleri, Diyabet konusu ile ilgilenen bireyler tarafından pek çok yerel ve ulusal etkinlikler düzenlenir. Dünya Diyabet Günü küresel Diyabet toplumunu Diyabet konusunda güçlü bir ses oluşturabilmesi için bir araya getirir . Dünya Diyabet Gününün amacı Diyabet hakkında mesaj verme kampanyasıdır. Nasıl dikkat çekilir? Uluslararası Diyabet Federasyonu’nun üye ve kardeş örgütleri geniş kapsamlı etkinlikleri çeşitli gruplar için düzenliyor. Her yıl düzenlenen etkinlikler şöyle sıralanabilir: - Mavi ışıklı etkinlikler - Mavi insan çemberleri - Mavi giyelim günleri - Yürüyüş ve Bisikletli turlar - Radyo ve televizyon programları - Diyabet ve komplikasyonları hakkında taramalar - Halkı bilgilendirme toplantıları - Hükümetlerin aktiviteleri - Poster ve broşür kampanyaları Diyabet konulu Workshop ve Sergiler Basın Toplantıları Gazete ve Dergi Makaleleri Çocuk ve yetişkinler için etkinlikler Tema var mı? Dünya Diyabet Günü her sene Diyabet ile ilgili başlıca bir tema çerçevesinde kutlanır. Yakın zamanda kullanılan temalar: 2004: Diyabet ve Aşırı Şişmanlık 2005: Diyabet ve Ayak bakımı 2006: Engellilerde Diyabet 2007 – 2008: Çocuklarda ve Adelosanda Diyabet 2009 – 2013: Diyabet Eğitimi ve Korunma “Hafif Diyabet diye bir şey yoktur.” 2009-2013 kampanyası 4 önemli hedef ile yürütülecektir.: - Diyabetten korunma ve tedavi konusunda her hükümet etkin strateji ve politikalar oluşturmak zorundadır. - Diyabeti olan her hasta, hastalığını daha iyi idare etmek için gerekli eğitimi almalıdır. - Herkes Diyabetin uyarı ve belirtilerini, tip 2 Diyabetten korunmanın ve ertelemenin yollarını, Diyabetin komplikasyonlarından korunmanın ve ertelemenin yollarını bilmelidir. - Her ülke Dünya Diyabet Günü’nü kutlamalıdır.. Diyabet nedir? Diyabet pankreas yeteri kadar insulin üretmediği zaman oluşan kronik bir durumdur, ya da üretilen insülinin vücut tarafından etkin bir şekilde kullanamadığı zaman oluşur. İnsulin pankreas tarafından üretilen bir hormon olup hücrelerin kandaki glukozu alıp enerjiye çevirmelerini sağlar. İnsulin üretiminde bir aksalık, etkinliğinde sorun ya da her ikisinin de var olması kandaki glukoz düzeyinin artmasına sebep olur (hiperglisemi). Bu sorun vücuda uzun dönem içerisinde zarar verebilir, organların ve dokuların yapısını bozarak yetersizliğe de yol açabilir. “Eğitim, Diyabet ve komplikasyonlarından korunmak için son derece önemlidir ve Dünya Diyabet Günü kampanyasının temelini oluşturmaktadır.” Her yıl 7 milyon kişiye Tip 2 Diyabet tanısı konmaktadır. Risk altında olduğunuzu düşünüyorsanız mutlaka test yaptırınız. İki çeşit Diyabet var: Tip 1 Diyabet Tip 1 Diyabet bir otoimmun (bağışıklık sisteminin kendi dokuları ile savaşması) hastalık olup pankreasta insulin üreten hücrelerin yok olması ile tanımlanır. Bu nedenle, tip 1 Diyabet olan kişiler çok az ya da hiç insulin üretemezler ve hayatta kalabilmek için injeksiyon ya da pompa ile insulin almak zorundadırlar. Son zamanlarda insulinin değişik şekilde verilebileceğine yönelik gelişmeler vardır (örnek olarak akciğerlerden solunum yoluyla insulin verimi). Tip 1 Diyabet, çoğunlukla çocuklar ve gençlerde tanı konduğu için, geçmişte gençlere özgü Diyabet (juvenile-onset Diyabetes) olarak adlandırılmaktaydı. Tip 2 Diyabet Tip 2 Diyabet insuline karşı gelişen dirençle ortaya çıkar. Tip 2 Diyabet olan kişiler kendi ürettikleri insulini etkin bir şekilde kullanamazlar. Durumlarını çoğu zaman egzersiz ve perhiz yolu ile idare edebilirler. Buna rağmen, bir çok vakalarda ağız yolu ile alınan ilaçlara ihtiyaç vardır ve insulin kullanımı da gerekebilir. Tip 2 Diyabet dünyadaki 246 milyon Diyabet vakasının % 90’nını oluşturmaktadır. Tip 1 ve Tip 2 Diyabetler ciddi olup her ikisi de çocukları etkileyebilir. Diğer Diyabet tipleri Üçüncü tip olarak gebelik esnasında gelişen Diyabet vardır. Aynı zamanda diğer az görülen Diyabet çeşitleri de vardır. Diyabet tanısı konan bazı çocuklarda her iki tipin, tip 1 ve tip 2 unsurları görülebilir. Bu olgu genelde ‘hibrit’, ‘karma’, veya ‘çift’ Diyabet olarak adlandırılır. Diyabetin belirtilerini bilelim* Sık idrara çıkma Aşırı susama Sık acıkma Kilo kaybı Halsizlik İlgisizlik ve dikkat dağılımı Görmede bulanıklık Kusma ve karın ağrıları (genelde grip ile karıştırılır) El ve ayaklarda karıncalanma ve uyuşukluk hissi Bulanık görme, sık enfeksiyonlar and geç iyileşen yaralar (* ) Tip 2 Diyabet olan çocuklarda bu belirtiler hafiftir ya da hiç olmayabilir Çocuklarda ve ergenlik çağına erişmişlerde şişmanlık ve aşırı şişmanlık ile bağlantılıdır. DİABETİ ANLAYALIM RİSKLERİ BİLELİM Tip 2 Diyabet için Risk Faktörleri Obesite ve fazla kilolar Egsersiz yapmamak Bilinen bir Glukoz intoleransı Sağlıksız diet İleri yaş Hipertansiyon ve yüksek kan kolesterolü Ailede Diyabet öyküsü Gebelik sırasında ortaya çıkan Diyabet öyküsü Gençlerin olgunluk Diyabeti (Maturity-onset Diyabetes of the Young, MODY) çocuklarda nadir görülen vakalardan biri, tek bir genin neden olduğu hatalı insulin salınımı sonucu oluşur. Bu çeşit Diyabet çocuklarda görülen vakaların % 5’ini oluşturduğu tahmin ediliyor. Bu hastalara çoğu zaman tanı konulamıyor. Günde 30 dakikalık egzersiz, tip 2 Diyabet gelişme şansını %40 oranında azaltır. “Hiç bir şey yapmamak bir seçenek değildir.” TİP 2 DİABET RİSKİNİ AZALTALIM Hareketsiz yaşamdan uzaklaşalım Doğa yürüyüşleri Yüzme Dans Bisiklet Diyabet komplikasyonları: Yaşam boyu süren kronik bir rahatsızlık olduğu için dikkatli tedavi ve takip gerekmektedir. Kardiyovasküler hastalık, kalp ve damarları etkiler ve koroner kalp hastalığı, kalp krizi, inme gibi ölümcül sonuçlar doğurabilir. Böbrek hastalığı, böbrek yetmezliğine yol açarak diyaliz ya da böbrek naklini zorunlu kılar. Sinir hastalıkları, parmaklar, ayak ve bacağın kaybına neden olabilecek ülserlere yol açar. Göz hastalığı, görme kaybına kadar gidebilecek retina hasarlarına yol açar. DÜZEN LABORATUVARLAR GRUBU “Uluslararası Kalite Güvencesi” Telefon, fax veya e-mail ile göndereceğiniz mesajlarınız uzman kadromuz tarafından en kısa sürede cevaplandırılacaktır. Ücretsiz Danışma Hattı : 0800 314 73 93 ANKARA Tunus Cad. No: 95 06680 Kavaklıdere İSTANBUL Cemal Sahir Cad. No: 8 80300 Mecidiyeköy ADANA Atatürk Bul. No: 34 01120 MERSİN İnönü Cad. Şevketbey Apt. No:160/B ÇAMLIBEL Tel: (312) 468 70 10 Fax: 427 81 74 Tel: (212) 272 48 00 Fax: 272 48 04 Tel: (322) 454 49 01 Fax: 457 55 05 Dünya Diyabet Günü Tel: (324)237 77 88 Fax: 237 77 75 14 Kasım Düzen Laboratuvarlar Grubu Eğitim Yayınları No: www.worldDiyabetesday.org www.duzen.com.tr “Mavi Diyabet halkası hastalıkla mücadelede küresel çabanın bütünlüğünü simgeler.”