Şefika Dalkıran, Hülya Kamarlı, Döndü Babur, Ramazan Sarı, Hasan Ali Altunbaş, Mustafa Kemal Balcı Akdeniz Üniversitesi Endokrinoloji ve Metabolizma Bilim Dalı 50. Ulusal Diyabet Kongresi Diyabet Tedavisinde Güncel Hedefler Normale yakın glisemiyi sağlamak, Hipoglisemi riskini en aza indirmek, Kilo alımını sınırlamak Yaşam kalitesini iyileştirmektir 50. Ulusal Diyabet Kongresi Pompa Kullanımı sürekli eğitim üst düzeyde bilgi beceri dikkat tedavi ekibiyle sıkı iletişim 50. Ulusal Diyabet Kongresi Bilgi eksikliği hasta güvenliğini olumsuz etkilemekte Güvenli ve optimal pompa kullanımı için Bilgi Teknik Davranış sürekli değerlendirilmelidir 50. Ulusal Diyabet Kongresi AMAÇ Akdeniz Üniversitesi Hastanesi Endokrin ve Metabolizma Polikliniğinde takip edilen hastaların pompa kullanımını değerlendirmek, bilgi eksikliklerini saptamak ve bunlara yönelik eğitimlerinin sürekliliğini sağlamak amacıyla planlanmıştır. 50. Ulusal Diyabet Kongresi ANKET Gelişmiş cihaz özellikleri, Akut komplikasyonların yönetimi, İnfüzyon seti problemleri İnsulin pompa tedavisinin tüm yönlerini değerlendiren sorulardan literatüre dayanarak oluşturulmuştur 50. Ulusal Diyabet Kongresi HASTALARIN DEMOGRAFİK VERİLERİ ORTALAMA ± STD Yaş Cinsiyet (K/E) % 32,6 ± 10,2 N/N Kadın 20 64,5 Erkek 11 35,5 İlkokul 3 9,7 Ortaokul 2 6,5 Lise 9 54,8 Üniversite 7 29,0 Öğrenim Durumu Pompa Kullanım Süresi 4,7 ± 3,5 HbA1c ( pompa öncesi) 8,8 ± 1,5 HbA1c (pompa sonrası) 7,4 ± 1,3 Kilo (pompa öncesi) Kilo (pompa sonrası ) 66,9 ± 13,5 71,4 ± 13 50. Ulusal Diyabet Kongresi Karbonhidrat Sayımı %93,5 Gözden Geçirme İhtiyacı Duymakta İnsulin Duyarlılık Faktörünü Hedef Kan Şekeri Değerini Yüksek Kan Şekeri İçin Düzeltme Bolusu % 74,2 %77,4 %96,8 50. Ulusal Diyabet Kongresi % 81,2 Hastaların tamamı en az 1 kez infüzyon seti problemi % 80.6 pompa seti ve rezervuarını 3 günde bir değiştirmekte % 80,6 uygulama yerinde enfeksiyon bulgularını bilmekte % 16.1 setin takıldığı bölgeyi ödem, enfeksiyon, kızarıklık ve sızıntı açısından kontrol etmektedir 50. Ulusal Diyabet Kongresi % 78 % 19,4 % 19 • sadece karın bölgesine seti takmakta • set değişimini bolus insulin uygulamasından önce • yatmadan önce seti değiştirmekte % 61,6 • set değişim zamanına dikkat etmemekte % 38,7 • set değişimden sonra kan şekeri yüksek seyrederse setin yerini değiştirmektedir 50. Ulusal Diyabet Kongresi %80,6 • açıklanamayan kan şekeri yüksekliğinde, akut hastalık ve enfeksiyon durumunda %74,2 • yüksek kan şekeri değerini düşürmek için kalem ya da enjekörle insulin uygulamamakta % 67,7 • yedek insulin kalemi ya da enjektör bulundurmamakta %71 % 16,1 keton kontrolü yapmamakta • pompanın bozulma ihtimaline karşılık uzun etkili insulin bulundurmamakta • yedek pompa malzemesi bulundurmakta 50. Ulusal Diyabet Kongresi % 54,8 ciddi hipoglisemiler için evde glukagon bulundurmamakta % 61 evde bulunan glukagonun tarihini kontrol etmemekte 50. Ulusal Diyabet Kongresi Uzun süreli egzersiz öncesi %41.9’u bazal ayarda değişiklik yapmakta Kısa sureli egzersiz öncesinde % 83,9’u ek karbonhidrat almakta. 50. Ulusal Diyabet Kongresi Pompanın gelişmiş özellikleri olan Bolus sihirbazı (%35,5) Yayma bolus (% 29) Oranında kullanılmaktadır İkili yayma bolus (%25) Kan şekeri hatırlatıcısı (% 25,8) Bazal model ve geçici bazal (%19,4) 50. Ulusal Diyabet Kongresi İnsülin pompası diyabet yönetiminde glisemik kontrolü sağlayan ve yaşam kalitesini arttıran bir araçtır Literatüre bakıldığında insulin pompası kullanımına yönelik bilgi eksikliğinin hasta güvenliğini olumsuz etkilediği görülmüştür (Hanas R, Lindgren F, Linblad B. 2009 ) 50. Ulusal Diyabet Kongresi HASTALARDA SAPTANAN EN ÖNEMLİ EKSİKLİKLERİ Yüksek kan şekeri için keton kontrolü yapmamak Ciddi Hipoglisemiler İçin Evde Glukagon Bulundurmamak Uygulama Yerini Enfeksiyon, Kızarıklık, Ödem ve Sızıntı Açısından Kontrol Etmemek Enjektör ya da insülin kalemi bulundurmamak Pompanın Bozulma İhtimaline Karşı Uzun Etkili İnsulin Reçete Ettirmemek 50. Ulusal Diyabet Kongresi Advers olay riskini azaltmak için hastaların insulin pompa kullanımıyla ilgili kapsamlı eğitim alması önerilmektedir AACE pompa tedavisinin başarısını en üst düzeye çıkarmak ve hasta güvenliğini arttırmak için hasta ve ailelerinin eğitimlerinin periyodik olarak tekrarlanmasını önermektedir 50. Ulusal Diyabet Kongresi 1. Grunberger G, Bailey TS, Cohen AJ, et al. Statement by the American Association of Clinical Endocrinologists consensus panel on insulin pump management. Endocr Pract 2010;16:747-762 2. Hanas R, Lindgren F, Linblad B. A two year national population study of ketoacidosis in Sweden: predisposing conditions and insulin pump use. Pediatr Diabetes. 2009;10:33-373.3. 3. Morrison G, Weston P (2013) Self-efficacy:A tool for people with type 1 diabetes managed by continuous subcutaneous insulin infusion. Journal of Diabetes Nursing 17: 32–7 4. Skyler JS, Ponder S, Kruger DF, Matheson D, Parkin CG. Is there a place for insulin pump therapy in your practice? Clin Diabetes 2007;25:50-56. 50. Ulusal Diyabet Kongresi