HAFTALIK RAPOR 18 Ağustos 2014 Cari işlemler açığı Haziran ayında 4.1 milyar dolar ile beklentilerin hafif üzerinde geldi. Haziran ayında cari işlemler açığı 4.1 milyar dolar ile piyasa beklentisinin üzerinde gerçekleşti. Yıllıklandırılmış cari işlemler açığı ise 52.2 milyar dolar ile bir önceki aya göre sınırlı bir gerileme yaşadı. 2014 yılının ilk çeyreğinden bu yana iyileşmesini sürdüren cari işlemler açığının, önceki aylara kıyasla toparlanmasında gördüğü ivme kaybının Haziran ayında arttırdığı dikkat çekiyor. Bu haftaki raporumuzda, yılın ilk yarısını tamamlayan cari işlemler açığındaki gelişmeleri yakından ele alacağız. Cari İşlemler Açığı (yıllık, milyar $) Enerji ve Altın Hariç Cari İşlemler Açığı (yıllık milyar $) (sağ eksen) Haz.14 Ara.13 Haz.13 Ara.12 Haz.12 Ara.11 Haz.11 Ara.10 Haz.10 Ara.09 Haz.09 Ara.08 Haz.08 Ara.07 Haz.07 Ara.06 30 25 20 15 10 5 0 -5 -10 -15 Haz.06 80 70 60 50 40 30 20 10 0 Kaynak: TCMB Merkez Bankası tarafından açıklanan verilere göre Haziran ayında cari işlemler açığı, bir önceki yılın aynı ayına göre %14.6 oranında gerileyerek 4.1 milyar dolar ile piyasa beklentisinin ve 3.9 milyar dolar olan beklentimizin bir miktar üzerinde açıklandı. Geçtiğimiz yılın Haziran ayında 55.3 milyar dolar olan yıllıklandırılmış cari işlemler açığı ise, bu yılın aynı ayında 52.2 milyar dolar’a geriledi. Haziran ayında cari işlemler açığının beklentilerin üzerinde gerçekleşmesinde, altın ithalatında geçtiğimiz aya göre gözlenen %73.1 oranındaki artış ile yurtdışına yapılan kar transferleri ve faiz ödemelerindeki artış etkili oldu. Turizm gelirlerinin cari açığa Mayıs ayındaki olumlu katkısının artarak devam ettiği görülüyor. 12 aylık kümülatif verilere göre, Temmuz 2010’dan bu yana ilk defa pozitif değer alan enerji ve altın hariç cari işlemler dengesi, iyileşmesini Haziran ayında da sürdürerek 2.4 milyar dolar fazla verdi. Parasal Olmayan Net Altın Ticareti (yıllık, milyar $) Turizm Gelirleri (milyar $) Kaynak: TCMB Kaynak: TCMB Nis.14 Kas.13 Haz.13 Oca.13 Ağu.12 Mar.12 Eki.11 06.2014 03.2014 12.2013 09.2013 06.2013 03.2013 12.2012 09.2012 06.2012 03.2012 12.2011 09.2011 06.2011 03.2011 -13 May.11 -8 Ara.10 -3 2.3 Tem.10 -5.1 2 3.5 3 2.5 2 1.5 1 0.5 0 Şub.10 7 Haziran ayında cari işlemler açığının artışında önemli rol oynadığını düşündüğümüz parasal olmayan net altın ticareti, altın ithalatında yaşanan belirgin artışla geçtiğimiz aya göre %72.9 gerileyerek 1.07 milyar dolar açık verdi. Haziran ayında görülen sert artışa rağmen, 2014 yılının ilk yarısında geçen yılın aynı ayına göre %95 gerileyen parasal olmayan net altın ticareti 355 milyon dolara geriledi. Yıllıklandırılmış veriler itibarıyla parasal olmayan net altın ticaretinde ise, Mart ayında başlayan toparlanma Haziran ayında da devam etti. Diğer taraftan cari işlemler açığına olumlu katkı yapan turizm gelirleri Haziran ayında 2.7 milyar dolar, Ocak-Haziran döneminde ise 9.2 milyar dolar seviyesinde gerçekleşerek mevsimsellik etkisini beklenildiği gibi devam ettirdi. Mevsimsellikten arındırılmış verilere bakmak trendi saptıran kısa vadeli hareketlerin etkilerini ortadan kaldırmak adına önem Cari işlemler açığı taşıyor. Bu doğrultuda mevsimsellikten Altın hariç cari işlemler açığı arındırılmış 3 aylık hareketli ortalamalar Enerji ve altın hariç cari işlemler açığı 2 itibarıyla altın hariç ve enerji ve altın hariç 0 cari işlemler açığındaki toparlanmanın devam ederken cari işlemler açığında bu etki -2 görülmüyor. Ocak ayından Mayıs ayına kadar -4 olan süreçte iyileşmesine devam eden mevsimsellikten arındırılmış cari işlemler açığı -6 Haziran ayında dönüş yaparak Mayıs ayına -8 göre sınırlı da olsa yükselişe geçmesinin önümüzdeki dönemlerde de süreklilik arz etmesi gidişata ilişkin sinyal niteliğinde Kaynak: TCMB, Vakıfbank olabilir. Nitekim, faiz oranlarındaki indirim, kredilerin artış hızındaki yükseliş ve TL’de yılın ilk aylarına göre yaşanan değerlenmenin ekonomik aktivitede yarattığı canlanma, cari işlemler açığında yukarıdaki grafikte gördüğümüz dönüşün sürebileceğine işaret ediyor. Haz.14 Ara.13 Haz.13 Ara.12 Haz.12 Ara.11 Haz.11 Ara.10 Haz.10 Ara.09 Haz.09 Ara.08 Haz.08 Mevsimsellikten Arındırılmış ( 3 Ay.har.Ort., milyar $) Ödemeler bilançosunun finansman tarafında Haziran ayında geçen yıla göre azalış kaydedilse de, bir önceki aya göre portföy ve Doğrudan 48.4 doğrudan yatırımlar kaleminde belirgin artış Portföy yaşandı. Haziran ayında doğrudan yatırımlar Diğer kanalı ile aylık bazda 742 milyon dolarlık 25.7 23.4 sermaye girişi, yıllık bazda ise 10.6 milyar 17.2 15.8 15.3 14.2 dolar ile geçen yıldan fazla bir sermaye girişi 10.6 6.9 yaşandı. Aylık bazda 7 milyar dolarlık giriş ile 2013 yılının Nisan ayından bu yana en yüksek artışını gerçekleştiren portföy yatırımlarında 2012 2013 2014 yıllık bazda 15.8 milyar dolarlık bir sermaye Kaynak: TCMB girişi yaşandı. Diğer yatırımlar tarafında ise aylık bazda Haziran ayında sermaye çıkışı dikkat çekerken, yıllık bazda 17.2 milyar dolarlık yurtiçine sermaye girişi yaşandı. Finans Hesabı (yıllık, milyar dolar, Haziran ayları) 2 VakıfBank Ekonomik Araştırmalar Müdürlüğü | İstanbul DİBS Haz.14 Nis.14 8 7 6 5 4 3 2 1 0 Şub.14 Ara.13 Eki.13 Ağu.13 Haz.13 Nis.13 Şub.13 Ara.12 Eki.12 Haz.12 Nis.12 30 25 20 15 10 5 0 -5 -10 Ağu.12 Portföy Yatırımları (yıllık, milyar $) Hisse Senetleri (Sağ Eksen) Kaynak: TCMB ayından bu yana toparlanmanın ılımlı da olsa devam ettiği gerçekleştirilen tahvil ihracı yoluyla 2 milyar dolarlık, diğer gerçekleştirdi. Finansman hesabındaki sermaye giriş çıkışının net görüldüğü portföy yatırımları gelişimine bakıldığında, yurtdışı yerleşiklerin hisse senedi piyasasında Haziran ayındaki 153 milyon dolarlık net satışa rağmen, OcakHaziran dönemini kapsayan yılın ilk yarısında 1.4 milyar dolarlık net alım gerçekleştirdiği görülüyor. Borç senetleri piyasasında ise yurtdışı yerleşikler Haziran ayında 3.3 milyar dolarlık, yılın ilk yarısında ise 247 milyon dolarlık net alım gerçekleştirdi. Yıllık bazdaki gelişimi gösteren yandaki grafikte portföy yatırımlarının alt kalemlerinde özellikle Nisan görülüyor. Haziran ayında bankalar, yurtdışında sektörler ise 1.7 milyar dolarlık net borçlanma Diğer yatırımlar tarafında yer alan bankaların yurtdışı muhabirlerindeki efektif ve mevduat varlıkları Haziran ayında 1.5 milyar dolar, Ocak-Haziran döneminde ise 248 milyon dolar azalış gösterdi. Bankalar 1.6 milyar dolarlık uzun vadeli kredi kullanımı, 1 milyar dolarlık da geri ödeme gerçekleştirdi. Bankaların net kredi kullanımı ise Haziran ayında 662 milyon dolar, Ocak-Haziran döneminde 4.7 milyar dolar oldu. Diğer sektörlerin yurtdışından kullandığı kredilerde Haziran ayında 1.4 milyar dolarlık net geri ödeme, yılın ilk yarısında ise 2.6 milyar dolarlık net kullanım olduğu görülüyor. TCMB’nin kullanıma hazır olan dış varlık gelişiminin takip edildiği rezerv varlıklarında Nisan ayından bu yana görülen artış Haziran ayında azalarak da olsa devam ederek 1.5 milyar dolar, Ocak-Haziran dönemini kapsayan yılın ilk yarısında ise 1.2 milyar dolar seviyesinde gerçekleşti. Net hata noksan kaleminde ise aylık 1.3 milyar dolarlık döviz çıkışı, yılın ilk yarısında ise 6.4 milyar dolarlık döviz girişi görülüyor. Sonuç: Haziran ayı cari işlemler açığı 4.1 milyar dolar ile beklentilerin bir miktar üzerinde gerçekleşirken, Ocak-Haziran dönemini kapsayan yılın ilk yarısında geçen yılın aynı dönemine göre %35 azalarak 24.1 milyar dolar oldu. Cari işlemler açığı Haziran ayında bir önceki aya göre yükseliş gösterse de yılın ilk yarısında toplam ihracatta ve parasal olmayan net altın ticaretinde görülen toparlanma ile geçen yılın aynı dönemine göre iyileşmesine devam etti. Haziran ayında artan doğrudan yatırımlar ve portföy girişleri ile gerek bankalar gerekse özel sektörün yurtdışından fon bulmakta güçlük çekmemiş olması kredibilite artışına işaret ediyor. Portföy girişinin tahvil piyasası aracılığıyla olması önümüzdeki aylarda faiz ödemeleri kanalıyla cari açığın artışına katkıda bulunmaktadır. Öte yandan kısa vadeli ticari kredilerde Haziran ayında yaşanan artışta döviz kurundaki gerilemenin etkili olduğu görülüyor. Cari açığın 12 aylık kümülatif toplamında yaşanan azalışın Haziran’da yavaşladığı görülürken, Temmuz ayından itibaren söz konusu rakamın artışa dönüştüğünü görebiliriz. TL’nin Temmuz’da yılın ilk aylarına göre değer kazanmış olması ithalatı artırıcı rol oynarken, yurtdışından sağlanan fonların yurtiçinde krediye dönüşümünün faizlerdeki gerilemenin katkısıyla kolaylaşmış olması bu eğilimin sürmesini sağlayacaktır. Haziran ayında sınırlı da olsa görmeye devam ettiğimiz portföy girişlerinin cari açığa olumlu katkısının son dönemde yaşanan yurtdışı gelişmeler ve Merkez Bankası’nın faiz indirimleri sonrasında önümüzdeki aylardan itibaren halihazırdaki portföy girişlerinin tersine döndüğü görülebilecektir. Yılın geri kalanına ilişkin olarak ise Irak’a yapılan ihracattaki azalışın devam etmesi cari açığın artmasına neden olabilecektir. Rusya’nın Avrupa Birliği ve ABD’ye gıda ürünlerinde uyguladığı ambargonun Türkiye’nin ihracatına katkısının ise çok yüksek olmasını beklemiyoruz. Ayrıca, Euro Bölgesi’nde ekonomik aktivitenin son bir ayki VakıfBank Ekonomik Araştırmalar Müdürlüğü | İstanbul 3 olumsuz görünümünü koruması ihracat imkanlarını sınırlarken, yurtiçi üretimi azaltarak ithalata da olumsuz yansıyabilir. Ancak döviz kurunun Ağustos ayında yeniden yükselmiş olması cari açığın artışını sınırlayacaktır. TCMB’nin Mayıs, Haziran ve Temmuz aylarında yaptığı toplam 175 baz puanlık faiz indiriminin iç talebi canlandırıcı etkisinin de cari açığın bir miktar artmasına neden olabileceği unutulmamalıdır. Kur etkisinden arındırılmış 13 haftalık kredi büyümesindeki artışın Temmuz ayında %19.6’ya ulaşması TCMB’nin faiz indirimlerinin gecikmeli etkilerinin ortaya çıkmaya başladığını gösteriyor. Jeopolitik gerginliklerin azalması ve Fed’in faiz artırımının ötelenebileceği beklentisinin ortaya çıkması önümüzdeki dönem cari açığın azalmasına katkıda bulunacaktır. Halihazırda 52.2 milyar dolar seviyesinde olan yıllık cari işlemler açığının, 2014 yılını 51 milyar dolar seviyesinde tamamlamasını bekliyoruz. 4 VakıfBank Ekonomik Araştırmalar Müdürlüğü | İstanbul Haftalık Veri Takvimi (18-22 Nisan 2014) Tarih Ülke Açıklanacak Veri 18.08.2014 Euro Bölgesi Dış Ticaret Dengesi (Haziran) 19.08.2014 ABD 20.08.2014 21.08.2014 Önceki Beklenti 15.4 milyar € 15.1 milyar € TÜFE (Temmuz, y-y) %2.1 %2.0 Konut Başlangıçları (Temmuz, a-a) -%9.3 %8.4 İnşaat İzinleri (Temmuz, a-a) -%4.2 %2.8 Euro Bölgesi Cari İşlemler Dengesi (Haziran, mevsimsellikten arın.) 19.5 milyar € -- İtalya Cari İşlemler Dengesi (Haziran) 18.9 milyar € -- İngiltere TÜFE (Temmuz, y-y) %1.9 %2.0 ÜFE (Temmuz, y-y) -%4.4 -%6.4 Japonya Öncü Göstergeler Endeksi (Haziran) 105.5 -- Türkiye Merkezi Yönetim Net Borç Stoku (Temmuz) 191.8 milyar $ -- ABD ABD Merkez Bankası Toplantısı (Temmuz) -- -- Almanya ÜFE (Temmuz, y-y) -%0.7 -%0.7 İngiltere İngiltere Merkez Bankası Toplantısı (Temmuz) -- -- Japonya Dış Ticaret Dengesi (Temmuz) 822.1 milyar ¥ 713.9 milyar ¥ ABD Öncü Göstergeler Endeksi (Haziran) %0.3 %0.6 İkinci El Konut Satışları (Temmuz, a-a) %2.6 -%0.8 -- -- 55.8 55.6 Haftalık İşsizlik Maaşı Başvuruları 311 bin kişi 300 bin kişi Tüketici Güven Endeksi (Ağustos) -8.4 -9.1 PMI İmalat Endeksi (Ağustos) 51.8 51.3 PMI Hizmetler Endeksi (Ağustos) 54.2 53.7 PMI İmalat Endeksi (Ağustos) 52.4 51.5 PMI Hizmetler Endeksi (Ağustos) 56.7 55.5 PMI İmalat Endeksi (Ağustos) 47.8 47.8 PMI Hizmetler Endeksi (Ağustos) 50.4 50.2 PMI İmalat Endeksi (Ağustos) 50.5 51.5 Philadelphia FED Endeksi PMI İmalat Endeksi (Ağustos) Euro Bölgesi Almanya Fransa Japonya 5 VakıfBank Ekonomik Araştırmalar Müdürlüğü | İstanbul TÜRKİYE Türkiye Büyüme Oranı Sektörel Büyüme Hızları (y-y, %) Reel GSYH (y-y, %) Sektörel Büyüme Hızları (y-y, %) 20 15 10 15 4.3 5 10 0 -5 5 -10 0 -15 -5 1999Ç3 2000Ç1 2000Ç3 2001Ç1 2001Ç3 2002Ç1 2002Ç3 2003Ç1 2003Ç3 2004Ç1 2004Ç3 2005Ç1 2005Ç3 2006Ç1 2006Ç3 2007Ç1 2007Ç3 2008Ç1 2008Ç3 2009Ç1 2009Ç3 2010Ç1 2010Ç3 2011Ç1 2011Ç3 2012Ç1 2012Ç3 2013Ç1 2013Ç3 2014Ç1 -20 Tarım Kaynak:TÜİK Kaynak:TÜİK Sanayi İnşaat Ticaret Ulaştırma Sanayi Üretim Endeksi Harcama Bileşenlerinin Büyüme Hızları (y-y, %) 40 20 Takvim Etkisinden Arındırılmış Sanayi Üretim Endeksi (yy, %) Mevsim ve Takvim Etkisinden Arındırılmış Sanayi Üretim Endeksi (a-a, %) (Sağ Eksen) 7 30 15 5 20 10 10 5 0 0 -3 -10 -5 -5 Harcama Bileşenleri Büyüme Hızları (%) 50 3 1 Tüketim Devlet Yatırım İhracat İthalat Haz.14 Şub.14 Eki.13 Haz.13 Şub.13 Eki.12 Haz.12 Şub.12 Eki.11 Haz.11 -1 Kaynak: TÜİK Kaynak: TÜİK Sanayi Ciro Endeksi Toplam Otomobil Üretimi Toplam Otomobil Üretimi (Adet) (12 aylık Har. Ort.) 80000 70000 60000 50000 40000 30000 20000 10000 0 Aylık Sanayi Ciro Endeksi (2010=100) 190 170 150 175.6 130 110 Kaynak: OSD, VakıfBank 70 Mar.09 Haz.09 Eyl.09 Ara.09 Mar.10 Haz.10 Eyl.10 Ara.10 Mar.11 Haz.11 Eyl.11 Ara.11 Mar.12 Haz.12 Eyl.12 Ara.12 Mar.13 Haz.13 Eyl.13 Ara.13 Mar.14 Haz.14 Haz.01 Ara.01 Haz.02 Ara.02 Haz.03 Ara.03 Haz.04 Ara.04 Haz.05 Ara.05 Haz.06 Ara.06 Haz.07 Ara.07 Haz.08 Ara.08 Haz.09 Ara.09 Haz.10 Ara.10 Haz.11 Ara.11 Haz.12 Ara.12 Haz.13 Ara.13 Haz.14 90 Kaynak:TÜİK 6 Beyaz Eşya Üretimi Kapasite Kullanım Oranı Kapasite Kullanım Oranı (%) Beyaz Eşya Üretimi (Adet) 2300000 2100000 1900000 1700000 1500000 1300000 1100000 900000 700000 85 80 75 70 65 60 55 Kaynak:Hazine Müsteşarlığı Kaynak: TCMB PMI Endeksi 60 PMI Imalat Endeksi 55 50 45 40 35 30 Kaynak:Reuters 7 ENFLASYON GÖSTERGELERİ TÜFE ve Çekirdek Enflasyon ÜFE TÜFE (y-y, %) ÜFE (y-y, %) Çekirdek-I Endeksi (y-y, %) 25 14 12 10 8 6 4 2 0 20 9.32 15 9.46 10 05 9.75 00 Kaynak: TCMB Tem.04 Oca.05 Tem.05 Oca.06 Tem.06 Oca.07 Tem.07 Oca.08 Tem.08 Oca.09 Tem.09 Oca.10 Tem.10 Oca.11 Tem.11 Oca.12 Tem.12 Oca.13 Tem.13 Oca.14 Tem.14 Tem.04 Oca.05 Tem.05 Oca.06 Tem.06 Oca.07 Tem.07 Oca.08 Tem.08 Oca.09 Tem.09 Oca.10 Tem.10 Oca.11 Tem.11 Oca.12 Tem.12 Oca.13 Tem.13 Oca.14 Tem.14 -05 Kaynak: TCMB Dünya Gıda ve Emtia Fiyat Endeksi Gıda ve Enerji Enflasyonu (y-y, %) UBS Emtia Fiyat Endeksi (sağ eksen) BM Dünya Gıda Fiyat Endeksi Kaynak: Bloomberg Enerji Tüfe Nis.09 Tem.09 Eki.09 Oca.10 Nis.10 Tem.10 Eki.10 Oca.11 Nis.11 Tem.11 Eki.11 Oca.12 Nis.12 Tem.12 Eki.12 Oca.13 Nis.13 Tem.13 Eki.13 Oca.14 Nis.14 Tem.14 07.2014 01.2014 07.2013 01.2013 07.2012 01.2012 07.2011 01.2011 07.2010 01.2010 07.2009 01.2009 07.2008 01.2008 2300 2100 1900 1700 1500 1300 1100 900 700 500 07.2007 260 240 220 200 180 160 140 120 100 Gıda 20 18 16 14 12 10 8 6 4 2 0 Kaynak: TCMB Enflasyon Beklentileri Reel Efektif Döviz Kuru 12 Ay Sonrasının Yıllık TÜFE Beklentisi (%) TÜFE Bazlı (2003=100) 24 Ay Sonrasının Yıllık TÜFE Beklentisi (%) 135 8 7.35 125 7 120 115 109.75 110 105 Kaynak: TCMB Tem.14 Oca.14 Tem.13 Oca.13 Tem.12 Oca.12 Tem.11 Oca.11 Tem.10 Oca.10 100 Tem.08 5.5 6.80 Tem.09 6.5 6 130 Oca.09 7.5 Kaynak: TCMB 8 İŞGÜCÜ GÖSTERGELERİ İşsizlik Oranı İşgücüne Katılım Oranı Mevsimsellikten Arındırılmış İşsizlik Oranı (%) İşgücüne Katılma Oranı (%) İşsizlik Oranı (%) 17 16 15 14 13 12 11 10 09 08 07 İstihdam Oranı (%) Kaynak: TÜİK May.14 Kas.13 May.13 Kas.12 May.12 Kas.11 May.11 Kas.10 May.10 Kas.09 May.09 Kas.08 May.08 53 51 49 47 45 43 41 39 37 35 Kaynak: TÜİK Kurulan-Kapanan Şirket Sayısı Kurulan-Kapanan Şirket Sayısı (Adet) 4,700 4,200 3,700 3,200 2,700 2,200 1,700 1,200 700 Kaynak: TOBB 9 DIŞ TİCARET GÖSTERGELERİ İthalat-İhracat Dış Ticaret Dengesi İhracat (milyon dolar) Dış Ticaret Dengesi (milyon dolar) İthalat (milyon dolar) 25000 0 20000 -2000 15000 -4000 -6000 10000 -8000 5000 -10000 Kaynak: TCMB -12000 Haz.04 Ara.04 Haz.05 Ara.05 Haz.06 Ara.06 Haz.07 Ara.07 Haz.08 Ara.08 Haz.09 Ara.09 Haz.10 Ara.10 Haz.11 Ara.11 Haz.12 Ara.12 Haz.13 Ara.13 Haz.14 Haz.04 Ara.04 Haz.05 Ara.05 Haz.06 Ara.06 Haz.07 Ara.07 Haz.08 Ara.08 Haz.09 Ara.09 Haz.10 Ara.10 Haz.11 Ara.11 Haz.12 Ara.12 Haz.13 Ara.13 Haz.14 0 Kaynak: TCMB Cari İşlemler Dengesi Sermaye ve Finans Hesabı 6000 -4000 -14000 -24000 -34000 -44000 -54000 -64000 -74000 -84000 3000 1000 -1000 -3000 -5000 -7000 -9000 -11000 60000 50000 40000 30000 20000 10000 0 -10000 -20000 Doğrudan Yatırımlar (12 aylık-milyon dolar) Portföy Yatırımları (12 aylık-milyon dolar) Diğer Yatırımlar(12 aylık-milyon dolar) Cari İşlemler Dengesi (12 Aylık-milyon dolar) Cari İşlemler Dengesi (milyon dolar-sağ eksen) Kaynak: TCMB Kaynak: TCMB TÜKETİM GÖSTERGELERİ Tüketici Güveni ve Reel Kesim Güveni Tüketici Güven Endeksi 105 95 85 75 65 55 Kaynak: TCMB Reel Kesim Güven Endeksi (sağ eksen) 130 120 110 100 90 80 70 60 50 40 10 KAMU MALİYESİ GÖSTERGELERİ Bütçe Dengesi Faiz Dışı Denge Bütçe Dengesi (12 aylık toplam-milyar TL) Faiz Dışı Denge (12 aylık-milyar TL) 10000 Ara.13 Haz.14 -3 Haz.13 -60000 Ara.12 7 Ara.11 -50000 Haz.12 17 Haz.11 -40000 Ara.10 27 Ara.09 -30000 Haz.10 37 Ara.08 -20000 Haz.09 47 Kaynak: TCMB Kaynak:TCMB Türkiye’nin Net Dış Borç Stoku İç ve Dış Borç Stoku Kaynak: Hazine Müsteşarlığı Kaynak: Hazine Müsteşarlığı 11 2013 2012 2011 2010 2009 2008 2001 200 2007 250 28.1 2006 300 45 40 35 30 25 20 15 10 5 0 2005 350 220 200 180 160 140 120 100 80 60 2004 400 Türkiye'nin Net Dış Borç Stoku/GSYH (%) 2003 450 İç Borç Stoku (milyar TL) Dış Borç Stoku (milyar TL-sağ eksen) 2002 Ara.07 -10000 Haz.08 57 Haz.07 0 LİKİDİTE GÖSTERGELERİ TCMB Faiz Oranı Reel ve Nominal Faiz Borç Alma Faiz Oranı (%) Reel Faiz Borç Verme Faiz Oranı (%) Nominal Faiz 25 25 20 20 15 15 10 10 5 5 0 -5 Tem.04 Oca.05 Tem.05 Oca.06 Tem.06 Oca.07 Tem.07 Oca.08 Tem.08 Oca.09 Tem.09 Oca.10 Tem.10 Oca.11 Tem.11 Oca.12 Tem.12 Oca.13 Tem.13 Oca.14 Tem.14 Oca.14 Tem.14 Oca.13 Tem.13 Oca.12 Tem.12 Oca.11 Tem.11 Oca.10 Tem.10 Oca.09 Tem.09 Oca.08 Tem.08 Oca.07 Tem.07 Tem.06 0 Kaynak:TCMB, VakıfBank Kaynak:TCMB Dünya Piyasalarında Son Açıklanan Ekonomik Göstergeler Reel Büyüme (y-y,%) Enflasyon (y-y,%) Cari Denge/GSYH* (%) Merkez Bankası Faiz Oranı (%) Tüketici Güven Endeksi ABD 2.4 2.1 -2.26 0.25 90.9 Euro Bölgesi 0.7 0.4 2.88 0.15 -8.40 Almanya 1.2 0.80 7.52 0.15 104 Fransa 0.10 0.60 -1.61 0.15 -22.80 İtalya -0.80 0.00 -1.99 0.15 104.60 Macaristan 3.90 0.10 1.05** 2.10 -18.90 Portekiz 0.80 -0.70 -2.02** 0.15 -24.00 İspanya 1.20 -0.30 0.70 0.15 -7.70 Yunanistan -5.50 -0.80 0.68 0.15 -51.00 İngiltere 3.20 1.90 -3.34 0.50 -2.00 Japonya -0.10 3.60 0.70 0.10 41.50 Çin 7.50 2.30 2.35** 6.00 104.70 Rusya 0.80 7.50 1.56 8.25 -- Hindistan 4.60 6.49 -1.99 8.00 -- Brezilya 1.91 6.50 -3.63 11.00 109.50 G.Afrika 1.60 6.60 -5.24** 5.75 4.00 4.30 9.32 8.25 73.90 -7.9 Kaynak: Bloomberg. *: Cari denge verileri IMF’den alınmaktadır ve 2013 verileridir. **: 2012 verisi. Türkiye 12 Türkiye Makro Ekonomik Görünüm 2012 2013 En Son Yayımlanan 2014 Yılsonu Beklentimiz Reel Ekonomi GSYH (Cari Fiyatlarla. Milyon TL) 1 415 786 1 561 510 407 309 (2014 1Ç) -- GSYH Büyüme Oranı (Sabit Fiyatlarla. y-y%) 2.2 4.0 4.3 (2014 1Ç) 3.5 Sanayi Üretim Endeksi (y-y. %)(takvim etk.arnd) 2.5 3.4 1.4 (Haziran 2014) -- Kapasite Kullanım Oranı (%) 74.2 74.6 74.9 (Temmuz 2014) -- İşsizlik Oranı (%) 9.2 10.0 8.8 (Mayıs 2014) 9.3 Fiyat Gelişmeleri TÜFE (y-y. %) 6.16 7.40 9.32 (Temmuz 2014) 8.7 ÜFE (y-y. %) 2.45 6.97 9.46 (Temmuz 2014) -- 235,680 (08.08.2014) --- Parasal Göstergeler (Milyon TL) M1 167,404 225,331 M2 731,770 910,052 967,120 (08.08.2014) M3 774,651 950,979 1,008,685 (08.08.2014) -- Emisyon 54,565 67,756 77,120 (08.08.2014) -- TCMB Brüt Döviz Rezervleri (Milyon $) 100,320 112,002 112,476 (08.08.2014) -- Faiz Oranları TCMB O/N (Borç Alma) 3.50 3.50 7.50 (15.08.2014) -- TRLIBOR O/N 5.78 8.05 8.92 (15.08.2014) -- Ödemeler Dengesi (Milyon $) Cari İşlemler Açığı 48,497 65,004 4,093 (Haziran 2014) 51,000 İthalat 236,545 252,140 20,776 (Haziran 2014) İhracat 152,462 152,803 12,923 (Haziran 2014) --- Dış Ticaret Açığı 84,083 99,337 7,853 (Haziran 2014) 86,000 Borç Stoku Göstergeleri (Milyar TL) Merkezi Yön. İç Borç Stoku 386.5 403.0 408.4 (Haziran 2014) -- Merkezi Yön. Dış Borç Stoku 145.7 182.8 185.0 (Haziran 2014) -- Kamu Net Borç Stoku 240.6 197.6 191.8 (2014. 1Ç) -- Kamu Ekonomisi (Milyon TL) 2012 Haziran 2013 Haziran Bütçe Gelirleri 24,804 31,404 34,557 (Haziran 2014) -- Bütçe Giderleri 31,074 32,603 35,170 (Haziran 2014) -- Bütçe Dengesi -6,270 1,199 -613 (Haziran 2014) -- Faiz Dışı Denge -4,389 335 959 (Haziran 2014) -- 13 Vakıfbank Ek V konomik Araştırmalar ek konomik.arastirm malar@vakifbank k.com.tr Cem Eroğğlu Müdür cem.eroglu@va akifbank.com.tr Nazan Kılıç Müdür Yard dımcısı nazan.kilic@vakkifbank.com.tr Buket Alkkan Uzman buket.alkan@va akifbank.com.tr 0212‐398 19 03 Fatma Özzlem Kanbur Uzman fatmaozlem.kan nbur@vakifbank.com.tr 0212‐398 18 91 Sinem Ullusoy Uzman Yard dımcısı sinem.ulusoy@vakifbank.com.tr 0212‐398 19 05 Elif Engin n Uzman Yard dımcısı elif.engin@vakifbank.com.tr 0212‐398 18 92 0212‐398 18 98 0212‐398 19 02 Bu rapor Türkiye Vakıflar Bankası T.A.O. ttarafından güvennilir olduğuna inanılan kaynaklardan sağlanan bilggiler kullanılarak h hazırlanmıştır. Vakıflar Bankası TT.A.O. bu bilgi ve verilerin doğruluuğu hakkında herrhangi bir garanti vermemekte vee bu rapor ve için ndeki bilgilerin Türkiye V kullanılm ması nedeniyle do oğrudan veya dolaylı olarak oluşaacak zararlardan dolayı sorumluluk kabul etmem ektedir. Bu rapo or sadece bilgi vermek aamacıyla hazırlanmış olup, hiçbir kkonuda yatırım önnerisi olarak yoru umlanmamalıdır. Türkiye Vakıflar r Bankası T.A.O. b bu raporda yer alan bilgilerde daha önced den bilgilendirme e yapmaksızın kıs men veya tamam men değişiklik yap pma hakkına sahi ptir. Vakkıfbank Ekonom mik Araştırmalarr