Makro Görünüm - Yatırım Finansman

Makro Görünüm
30 Haziran 2016
Can Uz
can.uz@yf.com.tr
Dış Ticaret - Mayıs 2016
Neticede, dış ticaret açığı Mayıs ayında yıllık bazda %25,5
gerileyerek USD 5,0 milyar seviyesinde gerçekleşmiştir.
İhracatın ithalatı karşılama oranı ise %71 ile son 6,5 yılın
zirvesine ulaştı.
Dış Ticaret Açığı
İthalat
20
İhracat
15
10
5
2016
2015
2014
2013
2012
2011
2010
2009
2008
2007
2006
2005
2004
0
2003
İthalat ise yıllık bazda %3,8’lük düşüş ile 17,2 milyar dolar
olarak gerçekleşmiştir. Enerji ithalatının bu ay içerisinde %37,1
gerilediği görüldü. Buna sebep ise Türpaş’ın ton cinsinden ham
petrol alımlarının sadece %1,9 yükselmiş olmasıdır. Ham petrol
alımları 2015 yılında %43’ün üzerinde artmışken yılın ilk 5
ayında satın alımlardaki artış %5,8 seviyesindedir. Enerji ve altın
hariç bakıldığında yılın ilk 5 ayı sonunda ithalatın 2,3 milyar dolar
düştüğü görülüyor.
Dış Ticaret
25
2002
Mayıs ay ihracatı, bir yıl evveline kıyasla, %9,6 artarak 12,1
milyar dolar olarak gerçekleşmiştir. Bu gelişmede Şubat ve
Mart aylarından sonra Mayıs’ta da 1,1 milyar dolarla yüksek
seyreden altın ihracatının katkısı olmuştur. Altın hariç
bakıldığında ihracat yıllık bazda %0,4’lük artışla yatay
seyretmiştir.
+90 (212) 334 98 37
12 Aylık Kümülatif İhracat/İthalat Oranı
80%
75%
71.0%
70%
65%
60%
55%
2016
2015
2014
2013
2012
2011
2010
2009
2008
2007
2006
2005
2004
2003
2002
50%
2015
2014
2013
2012
2011
2010
2009
2008
2007
2006
2005
2004
2003
Dış Ticaret Açığı
2002
12 aylık kümülatif rakamlar 2015 sonuyla karşılaştırıldığında
ihracatın (-1,9%) 141,1 milyar dolara, ithalatın ise (-4,0%)
198,9 milyar dolara düştüğünü gösteriyor. İthalat son 2 aydır
200 milyar doların altında seyrediyor. Dış ticaret açığı ise 57,5
milyar dolar ile Ağustos 2010’dan bu yana en düşük seviyede.
Enerji ve altın hariç bakıldığında ise ticaret açığının 32,3 milyar
dolara gerilediğini görüyoruz. Bu rakam 2015 yılı başında
kaydedilen tutara denktir. Hatırlanacağı üzere 2014 son çeyreği
ve 2015 yılının ilk yarısı ithalat talebinde hızlı artışların
görüldüğüi dönemlerdi.
20
0
-20
-40
-60
-80
Dış Ticaret Açığı (altın ve enerji hariç)
Dış Ticaret Açığı
Dış Ticaret Açığı (enerji hariç)
-100
-120
Dış Pazar Payları
60%
AB
50%
48.2%
40%
Orta Doğu - Kuzey Afrika
30%
25.1%
20%
Asya
10%
7.1%
0%
Kuzey Amerika
5.3%
2015
2014
2013
2012
2011
2010
2009
2008
2007
2006
2005
2004
2003
-10%
2002
AB ülkelerinden gelen talebin devam ettiğini; ancak MENA
ülkelerinden talebinin biraz daha zayıfladığını görüyoruz.
Mayıs ayında AB ülkelerine yapılan ihracatın %25 artmış olması
olumlu görünmekle birlikte bunun yaklaşık %10’u İngiltere’ye
yapılan altın ihracatıdır. Yine de “altın hariç” AB ihracatının
Mayıs ayında %12,4 artmış olması olumludur. Almanya’ya
yapılan ihracat %9,7 artış kaydetti. AB’nin en büyük 5
ekonomisine yapılan ihracat son 4 aydır yükselmektedir. MENA
ülkelerine yapılan altın hariç ithalat ise %9,3 gerilemiştir. İsrail’e
yapılan ihracat ise Mayıs ayında %34 yükselmiştir. Ülkeye
yapılan ihracatta son sekiz ayın 7’sinde artış kaydedilmiştir. 2015
senesinin son yarısında sert şekilde gerileyen İran ihracatında
da yaptırımların kaldırılmasının ardından artış kaydedilmektedir.
Öte taraftan, Irak ihracatında son 12 ayda yaşanan kayıp 1,8
milyar dolar (%19) olurken Rusya ihracatında son 12 aydaki
kayıp 2,3 milyar dolar (%46) olarak hesaplanmaktadır. Rusya’ya
yapılan ihracatın (dolar bazında) 2014 başından bu yana
gerilediğini hatırlatırız. Benzer bir durum Irak ve Libya ihracatları
için de geçerlidir ve bu durumun neticesinde Irak’ın toplam
ihracat içerisindeki payı %5’in altına gerilemiştir.
2015
2016
(%)
2015
2016
(%)
11.1
17.9
-6.79
62.0%
12.1
17.2
-5.05
70.6%
9.6%
-3.8%
-25.5%
-
61.5
88.6
-27.07
69.4%
58.8
80.2
-21.39
73.3%
-4.4%
-9.5%
-21.0%
-
100%
30%
20%
50%
10%
0%
0%
-10%
-50%
-20%
-30%
-100%
AB (sol eksen)
-40%
2016
2015
2014
2013
-150%
2012
2011
2010
2009
2008
2007
2005
2004
-50%
2006
Orta Doğu ve Kuzey Afrila (sağ eksen)
İhracat Komposizyonu (yıllık değişim)
60%
40%
20%
0%
-20%
Yatırım
-40%
Hammadde
Nis 16
Oca 16
Eki 15
Tem 15
Nis 15
Eki 14
Oca 15
Tem 14
Nis 14
Oca 14
Eki 13
Nis 13
Tem 13
Oca 13
Eki 12
Tem 12
Nis 12
Eki 11
Tem 11
Oca 12
Tüketim
-60%
İthalat Komposizyonu (yıllık değişim)
80%
60%
40%
20%
0%
Nis 16
Oca 16
Eki 15
Tüketim
Tem 15
Nis 15
Oca 15
Eki 14
Hammadde
Oca 14
Yatırım
Eki 13
Nis 13
Oca 13
Eki 12
Tem 12
Nis 12
Oca 12
Eki 11
Nis 11
Tem 11
Oca 11
-40%
Tem 14
-20%
Tem 13
Son dönemde (altın ihracatının da katkısıyla) İngiltere’nin
toplam ihracat içerisindeki payı yükselmektedir. Ancak Brexit
sonrası oluşan siyasi ve ticari belirsizlikler, öte yandan sterlindeki
değer kaybı bu ülkeyle olan ihracat üzerinde baskı oluşturabilir.
Diğer taraftan Rusya, İsrail ve Mısır ile ilişkilerin normalleşmesi
ileri dönemde ihracata olumlu yansıyacaktır.
150%
40%
2003
Mayıs ayı “sermaye” ve “ara malları” ithalatı sırasıyla, %1,0
ve %6,1 geriledi. Sermaye mallarında gerçekleşen düşüş
sanayi ile ilgili taşımacılık araçlarından kaynaklanmıştır;
dolayısıyla yurtiçi yatırım talebindeki yavaşlamaya işaret ediyor
olabilir. Ancak filo yatırımlarında 2014 Kasım – 2015 Ocak
döneminde hızlı şekilde zayıflamış olan iç talebin Şubat ve Mart
aylarında yerine konduğunu ve bu durumun Nisan – Mayıs
dönemindeki zayıflığın sebebi olabileceğini de
belirtelim.
Haziran ayında diğer sermaye malları ithalatında da yukarı yönlü
bir ivme beklemiyor olmamızdan hareketle ikinci çeyrekte de
yatırım talebinin zayıf seyretmiş olduğunu tahmin ediyoruz. “Ara
malları” ithalatında uzun süredir devam eden daralma Mayıs’ta
da görülürken, “tüketim malları” ithalatı binek oto talebinin Mayıs
ayında biraz daha yükselmesi sonucunda %4,2 artmıştır.
Tüketim malları ithalatındaki seviyeler düşünüldüğünde ikinci
çeyrekteki özel tükeltimin ilk çeyreğe kıyasla biraz yavaşlamış
olduğunu düşünüyoruz.
Dış Pazar Büyümesi
50%
Nis 11
Kırılıma bakıldığında, Mayıs ayında, “sermaye malları”
ihracatı %13,7 yükselirken bu artışta %44,2 yükselen ticari
araç ihracatının payı yüksektir. “Altın hariç ara malları” ihracatı
ise %17,5 artmıştır. “Tüketim malları” ihracatı ise %2,3
yükselmiştir. Ticari araçlarda görüldüğü gibi binek otolarda da
ihracat %48,3 artmıştır. Ancak bu sıçrama daha çok Ocak ve
Nisan aylarındaki kayıpların telafisi niteliğindedir. Diğer dayanıklı
tüketim malları ihracatında ise %6,4’lük bir gerileme söz konusu
olmuştur.
Oca 11
Enerjinin Toplam İthalat İçerisindeki Payı
26%
24%
22%
20%
18%
16%
15.7%
14%
12%
10%
2
2016
2015
2014
2013
2012
2011
2010
2009
2008
2007
2006
2005
2002
8%
2004
İhracat
İthalat
Dış Ticaret Dengesi
İthalatı Karşılama Oranı
Değişim
(yıl başı itibarıyla)
2003
(m ilyar dolar)
Mayıs
Değişim
(aylık)
Nis 14
Mayıs
Ticaret Dengesi
Yatırım Finansman Menkul Değerler
Nispetiye Caddesi Akmerkez E–3 Blok Kat:4
Etiler / İstanbul
Tel: +90 (212) 317 69 00
Faks: +90 (212) 317 69 32
UYARI NOTU:
Bu e-posta mesajı ve ekleri gönderildiği kişi ya da kuruma özeldir ve gizlidir. Hiçbir şekilde üçüncü kişilere açıklanamaz ya da yayınlanamaz. Yetkili
alıcılardan biri değilseniz, bu mesajın herhangi bir şekilde ifşa edilmesi, kullanılması, kopyalanması, yayılması veya mesajda yer alan hususlarla ilgili
olarak herhangi bir işlem yapılmasının kesinlikle yasak olduğunu bildiririz. Eğer mesajın alıcısı veya alıcısına iletmekten sorumlu kişi değilseniz lütfen
mesajı sisteminizden siliniz ve göndereni uyarınız. Gönderen ve Yatırım Finansman Menkul Değerler A.Ş., bu mesajın içerdiği bilgilerin doğruluğu,
güncelliği ve eksiksiz olduğu konusunda bir garanti vermemektedir, içerik Yatırım Finansman Menkul Değerler A.Ş. tarafından her zaman değiştirilebilir.
Bu e-posta yer alan bilgiler “Yatırım Finansman Menkul Değerler A.Ş.” tarafından genel bilgilendirme amacı ile her türlü veri, yorum ve değerlendirmeler
hazırlandığı tarih itibariyle mevcut piyasa koşulları ve güvenilirliğine inanılan kaynaklara dayanılarak hazırlanmıştır. Bu kaynakların kullanılması nedeni ile
ortaya çıkabilecek hatalardan Yatırım Finansman Menkul Değerler A.Ş sorumlu değildir. Burada yer alan yatırım bilgi, yorum ve tavsiyeleri yatırım
danışmanlığı kapsamında değildir. Yatırım danışmanlığı hizmeti, kişilerin risk ve getiri tercihleri dikkate alınarak kişiye özel sunulmaktadır. Burada yer
alan ve hiçbir şekilde yönlendirici nitelikte olmayan içerik, yorum ve tavsiyeler ise genel nitelikte olup, yorum ve tavsiyede bulunanların kişisel görüşlerine
dayanmaktadır. Bu tavsiyeler mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize uygun olmayabilir. Bu nedenle, sadece burada yer alan bilgilere dayanılarak
yatırım kararı verilmesi beklentilerinize uygun sonuçlar doğurmayabilir. Bu e-posta içeriğinde yer alan çeşitli bilgi ve görüşlere dayanılarak yapılacak
ileriye dönük yatırımlar ve ticari işlemlerin sonuçlarından ya da ortaya çıkabilecek zararlardan Yatırım Finansman Menkul Değerler A.Ş. sorumlu
tutulamaz. Mesajın içeriğinden, iletilmesinden, alınmasından, saklanmasından, gizliliğinin korunamamasından, virüs içermesinden ve sisteminizde
yaratabileceği zararlardan Yatırım Finansman Menkul Değerler A.Ş. sorumlu tutulamaz. Yatırım Finansman bu mesajın içeriği ve ekleri ile ilgili olarak
hukuki açıdan herhangi bir sorumluluk kabul etmemektedir. Teşekkür ederiz.
Levent Durusoy
Hakan Tezcan
Koordinatör
Koordinatör
levent.durusoy@yf.com.tr
hakan.tezcan@yf.com.tr
+90 (212) 334 98 33
+90 (212) 317 68 16
Müdür Yrd.
Başekonomist
akif.dasiran@yf.com.tr
can.uz@yf.com.tr
+90 (212) 334 98 39
+90 (212) 334 98 37
Müdür
Müdür Yrd.
Kıdemli Uzman
Uzman Yrd.
nuri.sevgen@yf.com.tr
goksel.tekiner@yf.com.tr
ozan.sayin@yf.com.tr
kamer.kulek@yf.com.tr
+90 (212) 317 68 62
+90 (212) 334 98 44
+90 (212) 334 98 70
+90 (212) 334 98 47
Müdür
pervin.bakankus@yf.com.tr
+90 (212) 334 98 61
Araştırma Bölümü
Mehmet Akif Daşıran
Can Uz
Yatırım Danışmanlığı Bölümü
Dr. Nuri Sevgen
Göksel Tekiner
Kemal Ozan Sayın
Kamer Külek
Kurumsal Finansman Bölümü
Pervin Bakankuş
Hizmet Noktalarımız
Genel Müdürlük
Antalya
Bakırköy
Fındıklı
Çiftehavuzlar
Samsun
+90 (212) 317 69 00
+90 (242) 243 02 01
+90 (212) 543 05 04
+90 (212) 334 98 00
+90 (216) 302 88 00
+90 (362) 431 46 71
Merkez
Ankara
Ataşehir
Bursa
İzmir
3
+90 (212) 263 00 24
+90 (312) 417 30 46
+90 (216) 386 74 00
+90 (224) 224 47 47
+90 (232) 441 80 72