2013 yılında dış ticaret açığı 99.8 milyar $ ile OVP tahminlerinin bir miktar üzerinde gerçekleşti… Dış ticaret açığı Aralık ayında 2012 yılının aynı ayına göre %37 artarak 9.9 milyar $ olurken 7.9 milyar $ olan piyasa beklentisinin oldukça üzerinde gerçekleşti. Böylece 2013 yılında dış ticaret açığı 2012 yılının %19 üzerinde 99.8 milyar oldu ve 98 milyar $ OVP tahmininin üzerinde gerçekleşti Türkiye Dış Ticaret Dengesi –Aralık 2013 Aralık ayında ihracat yıllık bazda %5 artarak 13.2 milyar $, ithalat ise %17’lik artışla 23.1 milyar $ olarak gerçekleşti. Bu durumda ihracatın ithalatı karşılama oranı Aralık ayında %57.1 (2012 Aralık %63.6) olurken 2013 yılının tamamında %60.3 (2012: %64.5) düzeyinde yılı tamamladı. Aralık ayında Altın hariç bakıldığında karşılama oranının %60.6 ile daha sınırlı bir düşüş gerçekleştirdiği görülüyor. İthalattaki sert yükselişin dış ticaret açığının beklentilerin üzerinde gerçekleşmesine neden olduğu görülüyor. Alt kalemler incelendiğinde altın ithalatının 1.4 milyar $ ile son 5 ayın en yüksek düzeyinde gerçekleşmesi ithalattaki bozulmanın ana kaynağı olduğunu gösteriyor. Böylece 2013 yılında altın ithalatı 15.1 milyar ile 2012 yılının iki katı düzeyinde gerçekleştiği gözleniyor. Buna karşılık petrol fiyatlarının aynı seyretmesine rağmen 2013 yılında enerji ithalatının 55.9 milyar $ ile 60.1 milyar $ olan 2012 yılı enerji ithalatının altında kaldığı görülüyor. Geniş ekonomik gruplamalarına göre baktığımızda 2013 yılında toplam ithalat içinde %12’lik paya sahip tüketim mallarının %14 artışla en hızlı yükselişin olduğu sektör olduğu görülüyor. 2013 Yılında en çok ithalat yapılan ülke ise 25.1 milyar $ ile 2012 yılın da olduğu gibi Rusya olurken, Bu ülkeyi 24.7 milyar $ ile Çin ve 24.2 milyar $ ile Almanya takip ediliyor. 2013 yılında ihracatın 151.9 milyar $ ile 152.5 milyar $ olan 2012 yılı değerinin hafif altında kaldığı görülüyor. İhracat tarafındaki azalışın 2013 yılında 3.3 milyar $ düzeyinde gerçekleşen altın ihracatının 2012 yılındaki 13.3 milyar $’ın çok altında kalmasından kaynaklandığı dikkat çekiyor. En çok ihracat yapılan kalem 2013 yılında 17 milyar $ ile motorlu kara taşıtları ve aksamları olurken, bu faslı 13 milyar $ ile makina imalatı takip ediyor. Euro Bölgesi ülkelerinde toparlanma emarelerine paralel 2013 yılında ihracatta AB’nin payının %41.5 seviyesine yükseldiği gözleniyor (2012:%39). Buna karşılık altın ihracatıyla artmış olan Kuzey Afrika ve Ortadoğu ülkelerinin payının ise altın ihracatının düşüşe geçmesine bağlı olarak 2013 yılında %30.1 seviyesine gerilediğini görüyoruz (2012:%34) Mevsimsellikten arındırılmış verilere göre değişimleri incelediğimizde ihracattaki yükseliş eğiliminin yıllık bazda devam etse de aylık bazda hız kestiği görülüyor. Buna karşılık ithalat verileri hem aylık hem yıllık bazda yükselişe devam ederek dış ticaret dengesi açısından olumsuz sinyal veriyor. 12 aylık birikimli verilere baktığımızda dış ticaret dengesindeki iyileşme trendinin hız kestiği görülüyor. Altın hariç bakıldığında ise dış ticaret dengesindeki bozulmanın daha sınırlı olduğu göze çarpıyor. Ocak ayının özelikle ilk yarısında güçlenen kurdaki yükseliş beklentileri ve Şubat ayında elektronik aletlerde sona erecek veya azalacak olan taksit imkanına bağlı öne çekilen talep, Ocak ayı ithalatının bir miktar yüksek gelmesine neden olabilir. Ancak kurdaki yükselişin iç talep üzerindeki sınırlayıcı etkisiyle yılın geri kalanında ithalat tarafında geri çekilmenin yaşanmasını bekliyoruz. Ayrıca ihracat tarafında İran’a yönelik yaptırımların hafiflemesiyle Bölge’ye olan altın ihracatının yeniden hız kazanabilecek olması ve AB ülkelerinde toparlanmaya bağlı güçlenen ihracat üzerinden dış ticaret dengesinin azalış trendine gireceğini öngörüyoruz. 1 Hazine Araştırma Bölümü 0216 5035395-48-94 İhracatın İthalatı Karşılama Oranı (%) 95 İthalat ve İhracat Gelişimi (milyar $) 300 275 90 80 175 60,6 57,1 55 50 -70 125 -80 -90 Toplam İhracat 12 Aylık 50 Eyl.06 Şub.09 Tem.11 25 İthalat (altın hariç) 236,5 Dış Ticaret Açığı (altın hariç) Kas.06 Mar.09 Ağu.11 -120 Ara.13 Altın Ticareti (milyar $) 3 Altın İhracatı 2,5 Altın İthalatı 2 150 1,4 1,5 148,5 88,0 100 1 0,5 50 0 Ara.06 Eyl.08 Haz.10 Mar.12 Ara.13 Ocak 12 Şubat 12 Mart 12 Nisan 12 Mayıs 12 Haziran 12 Temmuz 12 Ağustos 12 Eylül 12 Ekim 12 Kasım 12 Aralık 12 Ocak 13 Şubat 13 Mart 13 Nisan 13 Mayıs 13 Haziran 13 Temmuz 13 Ağustos 13 Eylül 13 Ekim 13 Kasım 13 Aralık 13 0 Mar.05 Dış Ticaret Dengesi (milyon USD) 12-aylık toplam 12-aylık toplam Ocak - Ocak- Ara.13 Ara.12 Ara.13 Ara.12 Ara.13 Kas.13 Dış Ticaret Açığı Enerji Enerji Dışı Toplam İhracat 12-aylık, % Enerji Enerji Dışı Toplam İthalat 12-aylık, % Enerji 12-aylık, % Enerji Dışı 12-aylık, % 9.917 4.586 5.331 13.220 4,9 632 12.589 23.137 16,7 5.218 1,5 17.919 22,0 7.222 4.605 2.617 12.605 1,0 538 12.067 19.828 -3,7 5.143 2,4 14.684 -5,7 99.782 49.201 50.581 151.869 -0,4 6.713 145.155 251.651 6,4 55.914 -7,0 195.736 10,9 84.083 52.408 31.675 152.462 13,0 7.708 144.754 236.545 -1,8 60.116 11,1 176.429 -5,5 99.782 49.201 50.581 151.869 -0,4 6.713 145.155 251.651 6,4 55.914 -7,0 195.736 10,9 97.087 49.220 47.867 151.254 -0,7 6.620 144.634 248.341 4,6 55.840 -6,9 192.501 8,6 Altın Altın İhracatı Altın İthalatı Altın Ticareti (net) 38 1.382 -1.344 571 294 276 3.349 15.129 -11.780 13.345 7.641 5.704 3.349 15.129 -11.780 3.882 14.042 -10.160 2 -100 -110 Dış Ticaret Dengesi 12 Aylık (sağ) Ara.13 Haz.04 12 Aylık Altın Hariç Dış Ticaret Verileri (Milyar $) İhracat (altın hariç) -99,8 Toplam İthalat 12 Aylık 0 Mar.04 -60 150 75 60 Thousands 151,9 100 65 Türkiye Dış Ticaret Dengesi –Aralık 2013 -50 200 70 200 -40 225 75 250 -30 251,7 250 İhracatın İthalatı Karşılama Oranı (%) Altın Hariç Karşılama Oranı (%) 85 -20 Hazine Araştırma Bölümü 0216 5035395-48-94 Türkiye Dış Ticaret Dengesi –Aralık 2013 UYARI: Türkiye Halk Bankası A.Ş. Hazine Yönetimi, bilgilendirme amacıyla sunduğu bu yayının hazırlanmasında gerekli özeni ve dikkati göstermesine rağmen, oluşabilecek hata ve eksikliklerden ve yayının ticari amaçlı kullanımından doğabilecek zararlardan sorumlu tutulamaz. Sunulan bilgi, görüş ve veriler herhangi bir yatırım aracını alım veya satım önerisi olarak kabul edilemez. 3 Hazine Araştırma Bölümü 0216 5035395-48-94