Dış ticaret açığı

Mayıs 2016
Dış Ticaret Rakamları
“2016 Mayıs: -5,1 milyar $, Beklenti: -5,1 milyar $, 2015 Mayıs: -6,8 milyar $.”






İhracat yıllık bazda %9,6’lık artışla 12,1 milyar $ olurken ithalat %3,8’lik azalışla
17,2 milyar $ düzeyinde gerçekleşti. Buna bağlı olarak ihracatın ithalatı karşılama
oranı Mayıs’ta %71’e (2015 Mayıs %62) yükseldi. Böylece ihracatın ithalatı
karşılama oranı 2016 yılının ilk beş ayında %70’in üzerindeki seyrini sürdürdü.
Mayıs ayında ihracatta kaydedilen 1,1 milyar $’lık artışın büyük bir bölümü altının
da içinde yer aldığı kıymetli ve yarı kıymetli taşlar ihracatındaki artıştan (%177)
kaynaklandı. Ayrıca en önemli ihracat fasılı motorlu kara taşıtlarında gözlenen sert
artış (%41) ihracattaki yükselişi destekledi. Diğer taraftan petrol ve emtia
fiyatlarındaki gerilemeye bağlı mineral yakıtlar (%-37) ve demir çelik ithalatındaki
azalışlar (%-19) ithalattaki füşüşte etkili oldu.
Net altın ticaretinin dış ticaret dengesi üzerinde 0,5 milyar $ olumlu etkisi gözlendi
(2015 Mayıs: -0,1 milyar $). Enerji kaleminin ise Mayıs ayı dış ticaret açığına etkisi
düşük petrol fiyatlarına bağlı olarak -1,9 milyar $’a (2015 Mayıs: -3 milyar $)
gerilerken 12 aylık birikimli enerji açığı da 27,3 milyar $ düzeyine (2016 Nisan:
-28,4 milyar $) çekildi.
Avrupa ülkelerinde gözlenen talep artışına bağlı Avrupa Birliği’ne (AB) yapılan
ihracatta hem dolar bazında (%+25,1), hem de euro bazında (%+23,5) artış
gözlendi. Buna bağlı olarak AB’ye yapılan ihracatın payı %48,5 seviyesine
yükseldi (2015 Mayıs: %42,5).
En fazla ihracat yapılan ülke 1,3 milyar $ ile İngiltere olurken bu ülkeyi sırasıyla
1,1 milyon $ ile Almanya, 673 milyon $ ile İran ve 603 milyon $ ile İtalya izledi.
İthalatta ise ilk sırayı 2 milyar $ ile Çin alırken bu ülkeyi sırasıyla 1,9 milyar $ ile
Almanya, 1,2 milyar $ ile ABD ve Rusya izledi.
İran’a uygulanan uluslararası yaptırımlarının hafifletilmesiyle İran’a yapılan
ihracatın artmaya devam etmesi ihracattaki olumlu seyri destekliyor. Diğer taraftan
Mayıs ayında en fazla ihracat gerçekleştirdiğimiz İngiltere’nin AB’den ayrılma
kararı almasının İngiltere ekonomisinde bir resesyona yol açabileceği tahmin
edilirken AB ekonomisinin de bu durumdan olumsuz etkileneceği düşünülüyor. En
büyük ihracat pazarlarımız olan İngiltere ve AB ekonomilerindeki yavaşlamının
orta vadede Türkiye’nin ihracatını olumsuz etkilemesini bekliyoruz.
Buna karşılık son günlerde İsrail ve Rusya ile ilişkilerin iyileştirilmesi noktasında
atılan adımların önümüzdeki dönemde ihracatı destekleyeceğini düşünüyoruz.
Önümüzdeki dönemde, petrol fiyatlarının bu seviyelerde kalacağı varsayımı
altında dış ticaret açığındaki iyileşmenin yılın son çeyreğine kadar devam etmesini
ve daha sonra bir miktar yükselişe geçerek yılı 60 milyar $ civarında
tamamlamasını bekliyoruz.
Dış Ticaret Dengesi (milyar USD)
(Milyar USD)
Dış Ticaret Açığı
Ocak May.16 May.15 May.16
OcakMay.15
12-aylık
toplam
May.16
12-aylık
toplam
Nis.16
5,1
6,8
21,4
27,1
57,7
59,4
Enerji
1,9
3,0
9,4
15,4
27,3
28,4
Enerji Dışı
3,2
3,8
12,0
11,7
30,4
31,1
12,1
11,1
58,8
61,5
141,1
140,1
Toplam İhracat
Enerji
0,2
0,4
1,2
1,9
3,8
4,0
Enerji Dışı
11,9
10,7
57,6
59,6
137,3
136,1
Toplam İthalat
199,5
17,2
17,9
80,2
88,6
198,9
Enerji
2,1
3,4
10,6
17,3
31,1
32,4
Enerji Dışı
15,1
14,5
69,6
71,2
167,7
167,1
Altın İhracatı
1,1
0,1
4,1
5,5
6,0
5,0
Altın İthalatı
0,6
0,2
1,7
1,0
4,1
3,7
Altın Ticareti (net)
0,5
-0,1
2,5
4,5
2,0
1,3
Altın
milyar $
Dış Ticaret Açığı (12 aylık)
110
100
90
80
70
58,2
57,7
60
50
12 Aylık Dış Ticaret Açığı
40
Altın Hariç Dış Ticaret Açığı
30
Mayıs 09
Eylül 09
Ocak 10
Mayıs 10
Eylül 10
Ocak 11
Mayıs 11
Eylül 11
Ocak 12
Mayıs 12
Eylül 12
Ocak 13
Mayıs 13
Eylül 13
Ocak 14
Mayıs 14
Eylül 14
Ocak 15
Mayıs 15
Eylül 15
Ocak 16
Mayıs 16

Dış ticaret açığı Mayıs ayında 2015 yılının aynı ayına göre %25,5 azalarak 5,05
milyar $ oldu (2015 Mayıs: -6,79 milyar $). 12 aylık birikimli dış ticaret açığı da 10
ay üst üste daralarak Mayıs’ta 57,7 milyar $’a geriledi (2016 Nisan: 59,4 milyar $).
milyar $
12 Aylık Enerji Açığı
60
50
40
30
27,3
20
Eylül 08
Ocak 09
Mayıs 09
Eylül 09
Ocak 10
Mayıs 10
Eylül 10
Ocak 11
Mayıs 11
Eylül 11
Ocak 12
Mayıs 12
Eylül 12
Ocak 13
Mayıs 13
Eylül 13
Ocak 14
Mayıs 14
Eylül 14
Ocak 15
Mayıs 15
Eylül 15
Ocak 16
Mayıs 16

1
Hazine Yönetimi Araştı rma Bölümü
arastirma@halkbank.com.tr
Mustafa Can BASMACI
0216 503 5348
Muharrem BAYKARA
0216 503 5394
Cihangir DİNCER
0216 503 5826
UYARI: Türkiye Halk Bankası A.Ş. Hazine Yönetimi, bilgilendirme amacıyla sunulan bu yayının
hazırlanmasında gerekli özen ve dikkat gösterilmesine rağmen oluşabilecek hata ve eksikliklerden ve yayının
ticari amaçlı kullanımından doğabilecek zararlardan sorumlu tutulamaz. Burada yer alan yorum ve tavsiyeler
genel niteliktedir. Sunulan bilgi, görüş ve veriler herhangi bir yatırım aracını alım veya satım önerisi olarak
kabul edilemez. Bu tavsiyeler mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize de uygun olmayabilir. Bu
nedenle, sadece burada yer alan bilgilere dayanılarak yatırım kararı verilmesi beklentilerinize uygun sonuçlar
doğurmayabilir. Yatırım danışmanlığı hizmeti; aracı kurumlar, portföy yönetim şirketleri, mevduat kabul
etmeyen bankalar ile müşteri arasında imzalanacak yatırım danışmanlığı sözleşmesi çerçevesinde
sunulmaktadır.
2