LYS Matematik Tanım: Bir deneyde çıkabilecek tüm sonuçların kümesine örnek uzay denir ve E ile gösterilir. Örnek Olasılık Not: n tane madeni paranın atılması deneyinde örnek uzayın eleman sayısı uzayın herhangi bir elemanına da örnek nokta denir. s E 2.2.2...2 2n n tan e Örnek: Bir zarın atılması deneyinde örnek uzay E = {1, 2, 3, 4, 5, 6} olduğundan s(E) = 6 dır. dir. Uyarı: n tane madeni paranın atılması deneyinin örnek uzayı ile bir tane madeni paranın arka arkaya n kez atılması deneyinin örnek uzayı aynıdır. Örnek: İki zarın atılması deneyinde örnek uzay E = {(1, 1), (1, 2), … ,(6, 6)} olduğundan s(E) = 36 dır. Tanım: Örnek uzayın her alt kümesine bir olay denir. Boş küme imkânsız ve E örnek uzayı ise kesin olaydır. Not: n tane zarın atılması deneyinde örnek uzayın eleman sayısı s E 6.6.6...6 6n n tan e Örnek: Bir zar atıldığında üst yüzüne çift sayı gelmesi bir olaydır. E = {1, 2, 3, 4, 5, 6} A = {2, 4, 6} dir. Tanım: Aynı örnek uzaya ait iki olayın kesişimi boş Uyarı: n tane zarın atılması deneyinin örnek uzayı küme ise bu iki olaya ayrık olaylar denir. ile bir zarın arka arkaya n kez atılması deneyinin Örnek: İki madeni paranın atılması deneyinin aynı örnek uzayı aynıdır. gelmesi olayını A ile farklı gelmesi olayını da B ile Örnek: Bir madeni paranın atılması deneyinde örnek uzay E Y,T olduğundan s(E)=2 dir. Örnek: İki madeni paranın atılması deneyinde örnek uzay E Y,Y , Y,T , T,Y , T,T olduğundan s(E)=4 tür. gösterelim. A ile B ayrık olaylardır. Gerçekten E Y, Y , Y,T , T, Y , T,T A Y, Y , T,T B Y,T , T, Y olduğundan A B dir. Olasılık LYS Matematik Tanım: E örnek uzayının bir alt kümesi A olsun. Aşağıdaki koşulları sağlayan Örnek: Bir kutuda 3 mavi, 4 kırmızı ve 5 siyah bilye vardır. Bu kutudan rastgele üç bilye alınıyor. a) Her üçünün de kırmızı olma olasılığını P : A 0, 1 b) Üçünün de farklı renkte olma olasılığını bulalım. fonksiyonuna A üzerinde bir olasılık fonksiyonu denir. P(A) da A olayının olasılığıdır. 0 PA 1 P 0 imkânsız olasılık P E 1 ke sin olasılık A, B E A B P A B P A P B 3 + 4 + 5 = 12 bilyeden 3 ü 12 660 değişik şekilde seçilebileceğinden örnek 3 uzayın eleman sayısı s(E) = 660 tır. a) Seçilen üç bilyenin üçünün de kırmızı olması olayı 4 A olsun. 4 kırmızı bilyeden 3 ü 4 farklı şekil3 de seçilebileceğinden s(A) = 4 tür. O halde A olayının olasılığı Özellikleri PA i) A olayının gerçekleşme olasılığı P(A) ve gerçekleşmeme olasılığı P(Aı) olmak üzere, P A P Aı P E 1 sA s E 4 660 1 165 dir. ii) A B P A B P A P B P A B iii) A B P A P B Tanım: Tüm sonuçların olasılıkları birbirine eşit olan örnek uzaylara eş olumlu örnek uzay denir. E A1, A 2,..., An sonlu bir eş olumlu örnek uzay olsun. P A1 P A 2 ... P An b) Seçilen üç bilyenin üçünün de farklı olması olayı 3 B olsun. 3 mavi bilyeden 1 i , 4 kırmızı bilyeden 1 4 5 1 i ve 5 siyah bilyeden 1 i değişik şekilde 1 1 seçilebileceğinden üçü birlikte 3 45 s B 1 1 1 60 değişik şekilde seçilebilir. O halde B olayının olasılığı A E PA olarak bulunur. sA s E İstenen Durumların Sayısı Tüm Durumların Sayısı P B 60 660 1 11 olarak bulunur. Olasılık LYS Matematik Tanım: A ve B, E örnek uzayında iki olay olsun. B Örnek: Ahmet’in bir hedefi vurma olasılığı olayının gerçekleşmesi halinde A olayının da gerçekleşme olasılığına A nın B ye bağlı koşullu olasılı- Burak’ın ise aynı hedefi vurma olasılığı ğı denir ve P(A / B) ile gösterilir. P A / B P A B P B , P B 0 b) Yalnız Ahmet’in hedefi vurma olasılığını bulalım. a) P A B P A P B P A B P A B P B s A B s E s B s E A ve B olayları bağımsız olduğundan P A B P A P B P A .P B olduğundan P A / B s A B s B 1 1 1 1 . 3 4 3 4 1 2 dir. olarak bulunur. Örnek: Bir zar atıldığında üst yüze bir asal sayı b) Burak’ın hedefi vuramama olasılığı geldiği bilindiğine göre, bu sayının çift olma olasılığını bulalım. P Bı 1 P B Üst yüze asal sayı gelmesi olayı B ve çift sayı gel- 1 mesi olayı da A olsun. A 2, 4, 6 ve B 2, 3, 5 olduğundan A B 2 dir. P A / B 1 3 Tanım: İki olaydan birinin gerçekleşmesi veya gergerçekleşme olasılığını etkilemiyorsa bu iki olaya bağımsız olaylar denir. A ve B bağımsız iki olay ise bu durum P A P A / B ile gösterilir. P A / B P A B P B 3 4 P A Bı P A .P Bı s B diğerinin 1 4 olduğundan yalnız Ahmet’in hedefi vurma olasılığı s A B çekleşmemesi 1 tür. 4 a) Ahmet veya Burak’ın bu hedefi vurma olasılığını E örnek uzayı eş olumlu ise P A / B 1 3 P A olduğundan P A B P A .P B dir. 1 3 . 3 4 1 4 olarak bulunur. ve Olasılık LYS Matematik Tekrarlı Denemeler: Bir deney sonlu sayıda tekrar Sonsuz Örnek Uzay: Sonsuz örnek uzay uzunluk edilsin. alan veya hacim gibi bazı sonlu geometrik ölçümlerdir. Seçilen bir A olayının gerçekleşme olasılığı 1. deneyde A1 olayının PA 2. deneyde A2 olayının sA s E A nın ölçüsü E nin ölçüsü ………………………………… n. deneyde An olayının Örnek: Alanı 16 cm2 olan bir karenin iç bölgesinde gerçekleşme olasılığı alınan bir noktanın köşelere olan uzaklıklarının 1 cm P A1 .P A 2 ...P A n den küçük olma olasılığını bulalım. dir. Örnek: Bir kutuda 4 mavi ve 5 kırmızı kalem vardır. Bu kutudan arka arkaya 2 kalem alınıyor. Alınan bu kalemlerden birincisinin mavi ve ikincisinin de kırmızı olma olasılığını bulalım. 4+5=9 kalemden birincinin mavi olma olasılığı 4 ve 9 5 kalan 8 kalemden birinin de kırmızı olma olasılığı 8 olduğundan 4 5 5 . 9 8 18 olarak bulunur. Şekilden de görüldüğü gibi karenin iç bölgesinden alınan bir noktanın köşelere olan uzaklıklarının 1 cm den küçük olması için bu nokta boyalı bölgelerin içinde olmalıdır. O halde PA mA m E .12 4 16 4. 16 olarak bulunur. Olasılık LYS Matematik 1. Bir madeni para atıldığında üst yüzüne tura gelme olasılığı kaçtır? A) 2. B) 1 3 C) 1 4 D) 1 1 E) 6 8 İki madeni para atıldığında üst yüzüne en az bir kez yazı gelme olasılığı kaçtır? A) 3. 1 2 1 8 B) 1 4 C) 3 8 D) 1 32 B) 5 32 C) 7 32 D) 5 7 E) 16 16 Bir zar atıldığında üst yüzüne asal sayı gelme olasılığı kaçtır? A) 5. 1 3 E) 2 4 Bir madeni para arka arkaya 5 kez atıldığında iki kez yazı ve üç kez tura gelme olasılığı kaçtır? A) 4. Test 1 B) 1 3 C) 1 2 D) 2 3 E) 5 6 İki zar atıldığında üst yüze gelen sayıların aynı olma olasılığı kaçtır? A) 6. 1 6 1 12 B) 1 9 C) 1 6 D) 2 3 E) 1 2 Bir zar ve bir madeni para birlikte atıldığında üst yüzüne zarın tek sayı veya paranın da yazı gelme olasılığı kaçtır? A) 1 12 B) 1 4 C) 1 3 D) 3 1 E) 4 2 Olasılık LYS Matematik 7. Boyları farklı dört öğrenci bir çizgi boyunca rastgele sıraya giriyor. Buna göre, en kısa ve en uzun boylu öğrencilerin uçlarda olma olasılığı kaçtır? A) 8. 1 12 B) 1 6 C) 1 4 D) Test 1 10. Çekilen iki topun da farklı renkte olma olasılığı kaçtır? A) 1 4 B) 1 3 C) 5 12 D) 1 5 E) 2 9 1 1 E) 3 2 Bir düzgün dörtyüzlünün iki yüzünde S, bir yüzünde K ve bir yüzünde de P harfi vardır. Bu düzgün dört yüzlü bir kez atıldığında yan yüzlerinde, sırasına ve yönüne bakılmaksızın K, P, S harflerinin görülme olasılığı kaçtır? A) 1 2 B) 1 3 C) 1 4 D) 2 3 E) 3 4 11. Bir grupta 3 erkek ve 2 kız vardır. Bu gruptan seçilecek olan 2 kişiden en az birinin erkek olma olasılığı kaçtır? A) 1 2 B) 3 5 C) 7 10 D) 4 9 E) 5 10 9. - 10. soruları aşağıdaki bilgiden yararlanarak çözünüz. Bir torbada aynı büyüklükte 4 sarı ve 5 kırmızı top vardır. Bu torbadan rastgele iki top çekiliyor. 12. Bir zarın bir yüzü sarı, iki yüzü kırmızı, diğer yüzleri mavi renktedir. Bu zar iki kez atılıyor. 9. Çekilen iki topun da sarı olma olasılığı kaçtır? A) 1 9 B) 1 6 C) 5 36 D) 2 5 E) 9 18 İki atış sonunda zarın bir kez kırmızı, bir kez de mavi yüzü üzerine düşmesi olasılığı kaçtır? A) 1 6 B) 1 2 C) 1 3 D) 2 3 E) 5 6 Çözümler LYS Matematik 1. E Y,T , s E 2 istenen olasılık 4. 1 2 Test 1 2,3,5 PA 3 1 6 2 Cevap A 2. Cevap C E T,Y , Y,T , T,T , Y,Y Hiç yazı gelmeme olasılığı 1 5. 1 4 1,1, 2,2, 3,3, 4,4, 5,5, 6,6 6 2 6 1 3 4 4 1 6 Cevap C Cevap E 6. 3. PA 1 zarın tek sayı gelme olasılığı 2 P B 1 paranın yazı gelme olasılığı 2 P A B P A P B P A .P B YYTTT 1 1 1 1 . 2 2 2 2 1 3 1 4 4 5! 120 2!.3! 12 5 32 16 25 Cevap D Cevap D Çözümler LYS Matematik 7. Test 1 K, -, -, u 2!.2! 1 4! 6 10. Cevap B 4 5 . 1 1 20 5 36 9 9 2 Cevap E 8. Alt yüze S nin gelme durumu 2 1 Tüm durum 4 2 Cevap A 11. 3 2 3 . 1 1 2 6 3 9 10 10 5 2 Cevap E 9. 4 2 6 1 PA 36 6 9 2 12. S, K, K, M, M, M 2 3 1 2. . 6 6 3 Cevap B Cevap C Olasılık LYS Matematik 1. Bir kutudaki 9 ampülden 4 ü bozuktur. Test 2 4. Bu ampüllerden rastgele seçilen 3 ampülden üçünün de bozuk olma olasılığı nedir? A) 1 21 B) 5 84 C) 1 12 D) 2 5 E) 21 42 Yukarıda eş karelerin üzerinde bulunan 9 noktadan rastgele seçilen üç noktanın bir üçgen oluşturma olasılığı kaçtır? A) 19 21 B) 77 84 C) 13 14 D) 79 20 E) 84 21 2. I. Şekil II. Şekil 5. 9 küçük kareden oluşan I. şeklin her satır ve her sütununda bir ve yalnız bir küçük kare karalanarak II. şekildeki gibi desenler elde edilmektedir. Elde edilen bu desenlerden birinin köşegen üzerinde olma olasılığı nedir? A) 1 9 B) 2 9 C) 1 6 D) 1 1 E) 3 2 Yukarıdaki şekil bir kenarı 1 br olan eş karelerden oluşmaktadır. Şekilden rastgele seçilen bir karenin alanının 4 br2 olma olasılığı nedir? A) 1 20 B) 3 20 C) 1 5 D) 3 1 E) 2 10 3. Yukarıdaki şekil bir şehrin birbirini dik kesen sokaklarını göstermektedir. A noktasından C noktasına en kısa yoldan gidecek olan bir kimsenin B den geçme olasılığı nedir? A) 7 35 B) 9 35 C) 12 35 D) 2 18 E) 5 35 6. 3 evli çift yuvarlak bir masa etrafında oturduğunda evli çiftlerin yan yana olma olasılığı kaçtır? A) 1 15 B) 1 10 C) 1 8 D) 1 2 E) 15 5 Olasılık LYS Matematik Test 2 10. Bir torbaya eşit sayıda kırmızı ve beyaz bilyeler konuluyor. Bu torbadan geri konulmamak üzere art arda çekilen iki bilyenin ikisinin de kırmızı 7. renkte olma olasılığı 3 tür. 14 Başlangıçta torbada kaç bilye vardır? Şekildeki A, B, C, D, E noktaları bir doğru ve ayrıca B ve C noktaları çember üzerindedir. A) 6 B) 8 C) 10 D) 12 E) 14 Bu noktalardan seçilecek olan herhangi iki noktadan yalnız birinin çembere ait olma olasılığı kaçtır? A) 8. 1 3 B) 2 3 C) 3 5 D) 4 9 E) 5 10 Bir kutuda 4 tane mavi, 2 tane kırmızı kalem vardır. Bu kutudan, geri atılmamak koşuluyla iki kez birer kalem alınıyor. Bu iki çekilişin birincisinde mavi, ikincisinde de kırmızı kalem çekme olasılığı kaçtır? A) 9. 1 6 B) 1 5 C) 7 30 D) Birincisinden bir top alınıp ikincisine ve sonra da ikincisinden de bir top alınıp birincisine konulduğunda renk bakımından ilk durumun elde edilme olasılığı kaçtır? 1 2 B) 19 35 C) 39 70 D) Bu durumda ikinci torbadan rastgele bir top çekildiğinde bunun siyah olma olasılığı kaçtır? A) 29 56 B) 15 28 C) 31 56 D) 4 7 E) 5 8 4 3 E) 15 10 İki torbadan birincisinde 3 sarı 4 kırmızı, ikincisinde 4 sarı ve 5 kırmızı bilye vardır. A) 11. İçerisinde bilye bulunan iki torbadan birincisinde 3 siyah, 4 beyaz ve ikincisinde 4 siyah, 3 beyaz bilye vardır. Birinci torbadan bir bilye çekilip rengine bakılmadan ikinci torbaya atılıyor. 41 70 E) 6 10 12. Bir torbada 3 mavi ve 3 yeşil bilye vardır. Bu torbadan aynı anda rastgele 3 bilye çekildiğinde her bir renkten en fazla 2 bilye olma olasılığı kaçtır? A) 1 2 B) 3 5 C) 3 4 D) 4 5 E) 9 10 Çözümler LYS Matematik 1. 4 3 4 1 PA 84 21 9 3 4. Test 2 9 3 .8 3 3 76 19 PA 84 21 9 3 Cevap A Cevap A 2. 5. PA 4.3 12 3 4.5 3.4 2.3 1.2 40 10 Cevap D 2 2 1 3.2.1 6 3 Cevap D 3. A dan B ye 4! 6 2!.2! B den C ye 3! 3 2!.1! A dan C ye 7! 35 4!.3! PA 6. 6.3 18 35 35 3 1 !.2!.2!.2! Cevap E 5! 2 15 Cevap D LYS Matematik 7. Çözümler Test 2 10. 2 3 . 1 1 6 3 10 5 5 2 x x 1 3 . 2x 2x 1 14 x4 Cevap C Cevap B 11. 8. 4 2 8 4 . 6 5 30 15 3 5 4 4 31 . . 7 8 7 8 56 Cevap D Cevap C 12. 9. 3 3 3 3 . . 2 1 1 2 9 10 6 3 3 5 4 6 39 . . 7 10 7 10 70 Cevap E Cevap C Olasılık LYS Matematik 1. Bir kutuda 4 beyaz, 3 kırmızı ve 2 mavi kalem 4. deneyi bitiriyor. Buna göre, alınan iki kalemin aynı renkte olma Buna göre, deneyin Mehmet parayı 5. kez attı- olasılığı kaçtır? 5 36 B) 1 6 Mehmet bir madeni parayı devamlı atarak bir deney yapıyor ve toplam 3 kez tura geldiğinde vardır. Bu kutudan rastgele iki kalem alınıyor. A) Test 3 C) 1 4 D) 5 18 E) ğında bitme olasılığı kaçtır? 5 42 A) 1 8 B) 3 16 C) 1 4 D) 9 32 E) 5 16 x2 bx c 0 5. denkleminin b ve c katsayılarını belirlemek için hilesiz bir zar iki kez atılıyor. Zarın üst yüzüne ilk atışta gelen sayı b katsayısını, ikinci atışta gelen sayı c katsayısını belirliyor. Buna göre, oluşan denklemin köklerinin çakışık olma olasılığı kaçtır? 2. Bir torbada 4 kırmızı ve 3 sarı top vardır. A) Bu torbadan aynı anda rastgele çekilen iki toptan 1 6 B) 1 9 C) 1 12 D) 1 1 E) 18 36 en az birinin kırmızı olma olasılığı kaçtır? A) 3 7 B) 4 7 C) 5 7 D) 6 7 E) 7 8 6. Şekilde yarıçapları 1, 2 ve 3 birim olan O merkezli çemberler gösterilmiştir. O 3. Hilesiz bir zar art arda iki kez atıldığında üst yüze gelen sayılar çarpımının 4 olma olasılığı kaçtır? 1 A) 36 Buna göre, en büyük çemberin iç bölgesinde rastgele seçilen bir noktanın boyalı bölgede olma olasılığı kaçtır? 1 B) 18 1 C) 12 1 D) 9 1 E) 6 A) 2 3 B) 1 2 C) 1 3 D) 1 6 E) 1 9 Olasılık LYS Matematik 7. Bir kenarı 4 cm olan karenin içerisinden rastge- 10. 1 den 4 e kadar numaralanmış 4 siyah ve 4 le bir nokta işaretleniyor. beyaz top yan yana diziliyor. Bu noktanın karenin iç teğet çemberinin içeri- Buna göre, aynı numaralı topların yan yana sinde olma olasılığı kaçtır? gelme olasılığı kaçtır? A) 8. Test 3 B) 2 C) 3 D) 4 E) 16 A) 1 105 B) 1 35 C) 1 15 D) 1 7 E) 1 5 Dart oynayan bir genç 4 atış yapıyor. 3 olduğuna 4 Atışlarda isabet ettirme olasılığı göre, oyuncunun 3 kez isabet ettirme olasılığı kaçtır? 3 A) 4 3 3 B) 4 4 C) 33 4 4 32 D) 3 4 3 E) 4 2 11. Bir zar arka arkaya 2 kez atılıyor. Üst yüze en az bir kez 6 gelme olasılığı kaçtır? A) 1 3 B) 5 36 C) 1 6 D) 11 36 E) 13 36 9. O 3 3 A B 12. İki kişinin oynadığı yazı-tura oyunun paranın O merkez üst yüzüne tura getiren oyunu kazanıyor. OA OB 3 birim Şekildeki daire diliminin iç bölgesinden seçilen bir noktanın O köşesine olan uzaklığının 1 birimden fazla olma olasılığı kaçtır? A) 1 9 B) 1 3 C) 2 3 D) 7 9 Buna göre, oyuna ilk başlayanın oyunu kazanma olasılığı kaçtır? A) E) 8 9 3 4 B) 2 3 C) 1 2 D) 1 4 E) 1 8 Çözümler LYS Matematik 1. 4 beyaz, 3 kırmızı ve 2 mavi kalem arasından 9 rastgele iki kalem 36 farklı şekilde seçilebi 2 4. Test 3 Mehmet madeni parayı attığında 3 kez tura geldiğinde oyun bitiyor ve 5. kez attığında da oyun bitecekse ilk 4 atışında 2 tura, 2 yazı ve son atışında da tura gelmelidir. lir. Ayrıca alınan iki kalemin de aynı renkte olduğu 4 3 2 10 farklı durum olduğundan is 2 2 2 YYTT T 4! 6 2!.2! 10 5 tenen olasılık dir. 36 18 O halde istenen olasılık 6 5 2 Cevap D 3 dır. 16 Cevap B 2. Bir torbada bulunan 4 kırmızı ve 3 sarı toptan 7 iki tanesi 21 farklı şekilde seçilebilir. Ay 2 5. x2 bx c 0 denkleminin kökleri çakışık ise b2 4c 0 olmalıdır. Zarın üst yüzüne ilk atış- ta gelen sayı b ve ikinci atışta gelen sayı c kat- 3 rıca alınan iki topun da sarı olduğu 3 2 sayısını belirliyor ise b2 4c koşulunu sağlayan 2,1 ve 4, 4 gibi 2 durum vardır. O hal- farklı durum olduğundan en az birinin kırmızı 3 6 olma olasılığı 1 dir. 21 7 de istenen olasılık 2 1 dir. 36 18 Cevap D Cevap D 3. Hilesiz bir zar iki kez atıldığında örnek uzay 62 36 elemanlıdır. Üst yüze gelen sayılar çarpımının 1, 4 , 2,2 4 olduğu durumlar ve 4,1 olduğundan istenen ola- 3 1 sılık dir. 36 12 6. olduğundan istenen olasılık Cevap C En büyük dairenin alanı .12 32 22 6 6 2 tür. 9 3 Cevap A Çözümler LYS Matematik Test 3 10. 1 den 4 e kadar numaralanmış 4 siyah ve 4 beyaz 7. top yan yana 8! farklı şekilde dizilebilir. Aynı numaralı toplar yan yana olacağından bu diziliş S1 B1 S2 B2 S3 B3 S4 B4 4!.2!.2!.2!.2! farklı biçimdedir. O halde istenen olasılık Karenin iç bölgesinde alınan bir noktanın iç teğet çemberinin içinde olma olasılığı .2 2 4 2 4 4!.2!.2!.2!.2! 1 8! 105 tir. tür. Cevap A Cevap D 8. i : isabet etme k : isabet etmeme iiik 11. Bir zar arka arkaya 2 kez atıldığında üst yüze 6 1 5 gelme olasılığı ve 6 gelmeme olasılığı dır. 6 6 4! 4 3! O halde üst yüze en az bir kez 6 gelme olasılığı 1 5 1 1 11 . .2! . dır. 6 6 6 6 36 olduğundan istenen olasılık 3 3 1 3 4 . 4 .4 4 3 Cevap D olur. Cevap A 9. 12. İki kişinin oynadığı yazı – tura oyununda oyuna ilk başlayanın tura getirme olasılığı OAB daire diliminin iç bölgesinde alınan bir noktanın boyalı . 3 1 2 .3 2 2 8 9 bölgede olma olasılığı 1 1 1 1 1 1 1 1 1 . . . . . . ... serisinin toplamı2 2 2 2 2 2 2 2 2 1 2 na eşit olur. O halde istenen olasılık 2 1 3 1 4 tür. dur. Cevap B Cevap E Olasılık LYS Matematik 1. İki torbadan birincisinde 4 kırmızı 5 mavi, ikinci- 4. sinde 5 kırmızı 4 mavi bilye vardır. Test 4 Bir otobüs firması, yolcularına soğuk veya sıcak içecek ikram etmektedir. Her soğuk içeceğin servisi 10 saniye ve her sıcak içeceğin servisi Birincisinden bir bilye alınıp ikincisine ve sonra 20 saniye sürmektedir. da ikincisinden bir bilye alınıp birincisine konulduğunda renk bakımından başlangıçtaki duru- Bu firma ile seyahat eden 45 yolcuya yapılan mun elde edilme olasılığı kaçtır? servis 10 dakika sürdüğüne göre, rastgele seçi- A) 1 2 B) 8 15 C) 49 90 D) 5 9 E) len bir yolcunun soğuk içecek içmiş olma olası- 2 3 lığı nedir? A) 5. 1 9 B) 1 5 C) 1 3 D) 1 2 E) 2 3 5 farklı kişiden 3 üne A, 2 sine de B gazetesi gönderilmek isteniyor. Gazeteler, üzerinde bu 5 kişinin isimlerinin yazılı olduğu beş farklı posta kutusuna rastgele konuyor. Bu kutulardaki gazetelerin doğru adrese gitme olasılığı kaçtır? 2. 30 kişilik bir sınıftaki öğrencilerin 12 si esmer, A) kalanı sarışın; 14 ü gözlüksüz kalanı da gözlük- 1 40 B) 1 20 C) 3 20 D) 1 10 E) 3 10 lüdür. Bu sınıfta 12 gözlüklü sarışın olduğuna göre rastgele seçilen bir öğrencinin esmer veya gözlüksüz olma olasılığı kaçtır? A) 1 10 b) 4 15 c) 1 5 D) 2 5 E) 3 5 6. 1 den 30 a kadar numaralanmış 30 top arasından aynı anda 2 top çekiliyor. Çekilen iki topun numaraları farkının mutlak değerinin 4 ten küçük olma olasılığı kaçtır? A) 7. 28 145 B) 1 5 C) 6 29 D) 7 29 E) 2 5 Bir kütüphanedeki her kitaba 1, 2, 3, 4 rakamları ve a, b, c harfleri sadece bir kez kullanılarak 3. 4 erkek ve 5 kız öğrenci arasından 3 kişilik bir temsilci grubu seçilecektir. Buna göre, verilen barkod numarasının 1. ve 7. Buna göre, seçilen temsilci grubunda en az bir kız bulunma olasılığı kaçtır? A) 2 3 B) 5 7 C) 5 6 7 haneli bir barkod numarası veriliyor. hanesinin harf olma olasılığı nedir? A) D) 25 28 E) 20 21 1 42 B) 1 7 C) 1 6 D) 2 7 E) 3 7 Olasılık LYS Matematik 8. Bir düzgün beşgenin köşe noktaları beyaza, Test 4 11. tüm köşegenlerin kesim noktaları da siyaha bo- B A yanıyor. D Buna göre, rastgele seçilen bir noktanın beyaz C E F olma olasılığı kaçtır? A) 1 5 1 4 B) C) 1 3 D) 1 2 E) 2 3 G H Birim karelerden oluşmuş yukarıdaki şekilde F, G ve H noktalarından geçen bir çember çizili- 9. yor. A Buna göre, rastgele seçilen A, B, C, D ve E noktalarından birinin çember üzerinde olma olasılığı kaçtır? 3 A) B C 6 1 5 B) 2 5 C) 3 5 D) 4 5 E) 1 AB 3 birim BC 6 birim AB AC Şekilde ABC dik üçgeni içinde rastgele bir P noktası seçiliyor. Buna göre, PC PB olma olasılığı kaçtır? A) 1 3 3 B) 1 C) 3 1 3 D) 2 3 E) 3 2 12. 10. Burak ile Merve’nin tek bir zarla oynadıkları zar oyunu ile ilgili olarak aşağıdakiler bilinmektedir. - Her biri zarı birer kez atıyor. - Zarın üst yüzüne aynı sayı gelirse berabere kalıyorlar. Zarın üst yüzüne gelen sayılar toplamı çift - ise büyük sayı, tek ise küçük sayı atan kazanıyor. Birim karelerden oluşmuş yukarıdaki şekilden rastgele seçilen bir karenin 2x2 boyutlarında olma olasılığı kaçtır? Burak’ın attığı zar 6 geldiğine göre, Merve’nin A) oyunu kazanma olasılığı kaçtır? A) 1 6 B) 1 3 C) 1 2 D) 2 3 E) 1 1 3 B) 2 3 C) 17 55 D) 17 27 E) 4 9 Çözümler LYS Matematik 1. 4. Test 4 Soğuk içecek alan x kişi ise sıcak içecek alan 45 – x kişidir. Her soğuk içeceğin servisi 10sn, her sıcak içeceğin servisi 20 sn ve yapılan servis 10 dakika sürdüğünden 10x 20 45 x 10.60 Renk bakımından başlangıçtaki durumun elde 900 10x 600 x 30 edilebilmesi için I. torbadan II. torbaya atılan topun rengi ile II. torbadan I. torbaya atılan topun renginin aynı olması gerekir. O halde iste- olduğundan istenen olasılık nen olasılık 4 5 1 5 4 1 49 . . olur. 9 9 1 9 9 1 90 30 2 bulunur. 45 3 Cevap E Cevap C 5. 5 farklı kişiden 3 üne A ve 2 sine de B gazetesi 5! 10 3!.2! 2. 30 Gözlüklü Gözlüksüz farklı şekilde gönderilebilir. Fakat posta kutula- Esmer 12 – x x rının üzerinde bu beş kişinin isimleri olduğun1 dan istenen olasılık olur. 10 Sarışın 12 14 – x 12 x x 12 14 x 30 38 x 30 x8 Cevap D 6. A : Öğrencinin esmer olma olayı B : Öğrencinin gözlüksüz olma olayı P A B P A P B P A B 12 14 8 30 30 30 18 30 3 5 Çekilen iki topun farkının mutlak değerinin 4 ten küçük olma olasılığı 27.3 2 1 84 28 15.29 145 30 2 Cevap E bulunur. 3. 4 erkek ve 5 kız öğrenci arasından 3 kişilik bir 9 temsilci grubu farklı biçimde seçilebilir. O 3 halde seçilen temsilci grubunda en az bir kız bulunma olasılığı 5 4 5 4 5 1 2 2 1 3 9 3 Cevap A 7. Bir kütüphanedeki her kitaba 1, 2, 3, 4 rakamları ve a, b,c harfleri verilerek 7 haneli 7! tane barkod numarası verilebilir. Verilen barkod numarasının 1. hanesine 3 harften biri 3 farklı şekilde 7. hanesine de kalan 2 harften biri 2 farklı şekilde ve kalan 1 harf ile 4 rakam kendi arala- yada rında 5! şekilde yer değiştirir. O halde istenen 4 3 20 1 9 21 3 olasılık 3.2.5! 1 bulunur. 7! 7 bulunur. Cevap B Cevap E Çözümler LYS Matematik 8. Test 4 11. Şekilde görüldüğü 5 köşe beyaza ve köşegenlerin kesim noktaları olan 5 nokta da siyaha boyandı5 1 tir. ğından istenen olasılık 10 2 Şekilde görüldüğü gibi A, B, C, D,E noktalarından sadece biri (B noktası) çember üzerindedir. O merkezli çemberin yarıçapı 5 birim oldu- Cevap D ğundan verilen noktaların çemberin iç yada dış bölgesinde olduğunu bulabilmek için iki nokta arasındaki uzaklık da kullanılabilir. O halde is1 tenen olasılık tir. 5 9. Cevap A 12. ABC üçgenin iç bölgesinde alınan bir P noktasının PC PB koşulunu sağlaması için boyalı bölgede olması gerekir. O halde istenen olasılık 3. 3 1 2 A ABC 3.3 3 3 2 A DEC Birim karelerden oluşmuş yukarıdaki şekilde 2 4.4 3.3 2.2 1.1 4 1 55 tane kare bulunur. Cevap C vardır. (4+1) ortak olan 1x1 lik 4 kare ve 2x2 lik 1 karedir. O halde istenen olasılık 10. Burak’ın attığı zar 6 olduğuna göre, Merve’nin attığı zarın üst yüzüne 1, 2, 3, 4, 5, 6 gelebilir. Zarın üst yüzüne gelen sayılar toplamı tek olduğunda küçük atan kazandığından Merve’nin oyunu kazanabilmesi için attığı zarın üst yüzüne 1, 3 ve 5 sayıları gelmelidir. O halde istenen 3 1 olasılık dir. 6 2 Cevap C 2.3.3 1 17 55 55 bulunur. Cevap C Olasılık LYS Matematik 1. Bir apartmanın girişinde numaraları 1, 2 ve 3 Test 5 4. olan üç posta kutusu vardır. Bu posta kutularıyla ilgili olarak aşağıdakiler bilinmektedir. • Toplam 6 mektup vardır. • Her kutuya en az bir mektup konulacaktır. • Konulan mektup sayısı, o kutunun numarasından farklı olacaktır. • Kutulardaki mektup sayısı birbirine eşit ya Yukarıdaki dik koordinat düzleminde y eksenine da farklı olabilir. teğet ve merkezi (2, 3) noktası olan çember çizilecektir. Buna göre, 2 ve 3 numaralı posta kutularına Buna göre, verilen A, B, C, D, E ve F noktala- eşit sayıda mektup konulma olasılığı kaçtır? A) 3 5 B) 1 3 C) 1 4 D) 1 5 E) rından rastgele seçilen bir noktanın çember 1 6 içinde olma olasılığı kaçtır? A) 5. 1 6 B) 1 3 C) 1 2 D) 2 3 E) 5 6 Aşağıda hilesiz bir zar oyununun kuralları verilmiştir. 2. A 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7 kümesinin elemanları Oyun tek zar ile oynanmaktadır. kullanılarak biri 3 elemanlı, diğeri de 4 elemanlı Zar arka arkaya iki kez atıldığında gelen sayıların toplamı 8 ise oyun kazanılmakta, olacak biçimde iki ayrık küme oluşturuluyor. 8 den fazla ise oyun kaybedilmektedir. Buna göre, 1 ve 2 elemanlarının aynı kümede bulunmama olasılığı kaçtır? 1 A) 7 2 B) 7 1 C) 5 Zar iki kez atıldığında gelen sayıların toplamı 8 den az ise zar üçüncü ve son kez 3 D) 7 4 E) 7 atılmaktadır. Bu üç sayının toplamı 8 ise oyun kazanılmakta, 8 den farklı ise oyun kaybedilmektedir. Birinci atışta 1 gelen bir oyuncunun oyunu kazanma olasılığı kaçtır? 3. A) Her kenarı 1 birim uzunluğundaki 6 kareden oluşan yukarıdaki şekilde köşeler noktalarla gösterilmiştir. Rastgele seçilen iki nokta arasındaki uzaklığın 2 birim olma olasılığı kaçtır? A) 1 33 B) 2 33 C) 1 11 D) 2 11 E) 3 11 6. 1 12 B) 1 9 C) 5 36 D) 1 6 E) 1 4 Mert A 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8 kümesinin üç elemanlı bir alt kümesini, Güven ise iki elemanlı bir alt kümesini seçiyor. Buna göre, Mert ve Güven’in seçtiği alt kümelerin birleşiminin dört elemanlı olma olasılığı kaçtır? A) 2 7 B) 15 28 C) 3 5 D) 4 7 E) 3 4 Olasılık LYS Matematik 10. 7. Test 5 0, 6 aralığı içerisinden rastgele x, y, z reel sayıları seçiliyor. Buna göre, 2x 3y 4z 12 olma olasılığı kaçtır? A) 1 18 B) 1 6 C) 1 4 D) 1 3 E) 1 2 Yukarıdaki şeklin ortasındaki Ö harfinden başlayıp bulunan kareden sağ, sol, yukarı veya aşağıdaki bir kareye gitmek koşuluyla ÖABT kelimesi oluşturuluyor. Buna göre, sadece sağ veya aşağı kareye giderek ÖABT kelimesini oluşturma olasılığı 11. kaçtır? A) 5 32 B) 5 28 C) 1 8 D) 1 4 E) 2 7 ABCD kare, AB 12 birim Şekilde ABCD karesinin içerisinde alınan bir 8. A ve B torbalarında 1 den 5 e kadar numaralanmış beşer bilye vardır. Ali A torbasından Bu- noktanın B ve D köşelerinin her ikisine de en çok 12 birim uzaklıkta olması olasılığı rak da B torbasından aynı anda 2 bilye çekiyor. kaçtır? Ali ve Burak’ın çektiği bilyelerdeki sayıların A) büyük olanının aynı olma olasılığı kaçtır? A) 1 20 B) 1 10 C) 3 10 D) 1 5 E) 1 B) 2 2 C) 1 D) 2 4 E) 1 4 1 4 12. Bir kutuda bulunan 50 kartın her birine 1 den 50 ye kadar olan farklı numaralar veriliyor. Bu 50 karttan rastgele biri seçiliyor. Çekilen kart numarasının 1 fazlasının karesi 10 ile tam bölünebildiğine göre, kart numarasının 9. 0 ile 4 arasında rastgele iki reel sayı seçiliyor. 3 ile tam bölünebilme olasılığı kaçtır? Bu iki sayının toplamının 2 den küçük olma A) olasılığı kaçtır? A) 1 16 B) 1 8 C) 3 16 D) 1 4 E) 1 2 1 20 B) 1 10 C) 3 20 D) 1 5 E) 2 5 Çözümler LYS Matematik 1. Test 5 4. Posta Kutularına konan mektup sayıları Posta Kutuları 1 2 3 2 3 1 3 1 2 4 1 1 Şekilde görüldüğü 2 ve 3 numaralı posta kutularına eşit sayıda mektup konulma olasılığı 1 tür. 3 Verilen çember y eksenine teğet ve merkezi (2, 3) olduğundan yarıçapı 2 birimdir. O halde 2 1 istenen olasılık tür. 6 3 Cevap B Cevap B 2. A 1,2,3,4,5,6,7 kümesinin elemanları kullanı7 4 larak biri 3, diğeri de 4 elemanlı 35 ta3 4 5. Bir zar üç kez atıldığında birinci atışta 1 geldiğinden örnek uzay 1.6.6 = 36 elemanlıdır. ne ayrık iki küme oluşturulabilir. Birinci atışta 1 gelen oyuncunun oyunu kazana- de bulunduğu bilmesi için zarların üst yüzüne 1,1,6 , 1,2,5 , 1,3,4 1,4,3 1,5,2 1,6,1 1,2, 1,2, gelmelidir. O halde istenen olasılık Bu kümelerde 1 ve 2 elemanlarının aynı küme- 5 3 5 4 15 2 3 1 4 6 1 dır. 36 6 Cevap D küme olduğundan istenen olasılık 1 15 4 bulunur. 35 7 6. Cevap E 3. A 1,2,3,4,5,6,7,8 kümesinin Mert 3 ele- manlı bir alt kümesini ve Güven de 2 elemanlı 88 bir alt kümesini farklı biçimde seçebilir. 3 2 Mert ve Güven’in seçtiği alt kümelerin birleşmesinin 4 elemanlı olabilmesi için seçilen alt kümelerde ortak bir eleman olmalıdır. O, , O, Şekilde köşegenler üzerindeki karşılıklı noktalar arasındaki uzaklık 2 birim olduğundan istenen olasılık 6.2 2 bulunur. 12 11 2 (O: Ortak eleman) 875 1 2 1 15 O halde istenen olasılık 28 88 3 2 bulunur. Cevap B Cevap D Çözümler LYS Matematik Test 5 10. 7. Şeklin ortasındaki Ö harfinden başlayıp sağ, sol, yukarı ve aşağıdaki bir kareye gitmek koşu2x 3y 4z 12 y z 0 ise x 6 luyla her köşede 8 tane ÖABT kelimesi oluşturulabilir. Fakat tam ortadaki ÖABT kelimeleri x z 0 ise y 4 x y 0 ise z 3 ikişer kez sayıldığından toplam oluşturulan ÖABT kelimelerinin sayısı 4.8 – 4 =28 tanedir. 8 2 dir. O halde istenen olasılık 28 7 0,6 aralığı içerisinden rastgele seçilen x, y, z reel sayıları için 2x 3y 4z 12 olma olasılığı Cevap E Boyalı bölgenin hacmi Piramit 8. Çekilen Büyük Numaralı Bilye 5 Diğer Bilyeler 4 1,2,3 3 1,2 2 1 Küpün hacmi 1 6.4 . .3 1 3 2 6.6.6 18 olur. 1,2,3,4 Cevap A 11. Ali ile Burak’ın çektiği bilyelerdeki sayıların aynı olma olasılığı 4.4 3.3 2.2 1.1 30 3 bulunur. 100 10 55 2 2 Cevap C Şekilde ABCD karesinin içerisinde alınan bir noktanın B ve D köşelerinin her ikisine de en çok 12 birim uzaklıkta olma olasılığı 9. Boyalı Bölgenin Alanı 2S Karenin Alanı .122 12.12 2. 4 2 122 1 2 bulunur. 0x4 0y4 Cevap A 0 xy 2 0 ile 4 arasında seçilen iki sayının toplamının 2 den küçük olma olasılığı 2.2 A2 1 2 dir. A1 4.4 8 12. Çekilen kart numarasının 1 fazlasının karesi 10 ile tam bölünebiliyorsa bu numaralar 9, 19, 29, 39, 49 dur. Bu numaralardan 9 ve 39 3 ile tam bölü2 nebildiğinden istenen olasılık tir. 5 Cevap E Cevap B