Makroekonomi Bora Tamer Yılmaz, Yönetmen 01 Ağustos 2012 Çarşamba 1 TÜRKİYE EKONOMİSİ Fazla Sıcak Bunaltabilir (Haziran Dış Ticaret Dengesi) Şekil Paneli Haziran ayı dış ticaret istatistikleri bugün TSİ 10:00'da TÜİK tarafından açıklandı. İhracat geçen senenin aynı ayına göre %16.8 oranında artarak 13.3 milyar Dolar seviyesine yükselirken, ithalat ise %5.4 oranında azalarak 20.4 milyar Dolar oldu. Böylece dış ticaret açığı Mart ayında 7.1 milyar Dolar düzeyinde gerçekleşti ve ihracat ithalatı %64.9 oranında karşıladı. Şekil 1: İthalat Bileşenleri Toplam ithalatımızın ¾’ünü ara malı ithalatının oluşturduğunu göz önüne almamız gerekiyor. 50% 40% 30% 20% 10% 0% Ara Malları (YoY) -10% Mar 12 -30% -50% Haz 12 Eyl 11 Ara 11 Haz 11 Mar 10 Eyl 09 Ara 09 Haz 09 Ara 08 Mar 09 -60% Ara 10 Tüketim Mallerı (YoY, sağ eksen) Mar 11 -40% Eyl 10 Sermaye Malları (YoY) Haz 10 -20% Eyl 08 Mevsimsellikten arınmış serileri incelediğimizde aylık bazda düzelmeyi gözlemleyebiliyoruz. Mevsimsel etkilerden arındırılmış ithalat %0.07 oranında gerilerken, ihracat ise %2.90 oranında arttı. Bunun neticesinde dış ticaret açığının %5.14 oranında iyileştiğini anlıyoruz. 60% Haz 08 Serinin alt kırılımlarını incelediğimizde kredi büyüme hacminin kontrol altında tutulması ve değer kaybeden TL neticesinde sermaye malı ve tüketim mallarının ithalatında ciddi bir daralma söz konusu. Ara mal ithalatı ise yıllık bazda yalnızca %3 oranında bir artış söz konusu. (Şekil 1) 70% 80% Kaynak: TUİK Şekil 2: Dış Ticaret Açığı Mevsimsellikten arındırılmış ticaret dengesini çeyrekler itibariyle takip ettiğimizde dengelenme sürüyor… 0 -5 Mevsimsel etkilerden arındırılmış seriyi çeyrekler bazında incelediğimizde dengelenmenin yılın ikinci üç aylık döneminde sürerek 2010 yılı 3. Çeyrek’inden sonra ilk kez en düşük seviyeye geldiği anlaşılıyor. (Şekil 2) -10 -15 -13.8 -20 -15.3 -17.1 -25 -22.6 -21.9 -22.1 -30 -25.6 USD milyar -27.6 -26.1 -25.5 -35 10Ç1 10Ç2 10Ç3 10Ç4 11Ç1 11Ç2 11Ç3 11Ç4 12Ç1 12Ç2 Kaynak: TUİK Şekil 3: İthalat ve Ekonomik Büyüme 18% 60% 13% 40% 8% 20% 3% -3% -8% -13% 0% Ara Mal İthalatı (YoY, sağ eksen) -40% -20% Haz 12 Ara 11 Haz 11 Ara 10 Ara 09 Haz 09 Ara 08 Haz 08 Ara 07 Haz 07 Ara 06 -60% Haz 06 -18% Kapasite kullanımı ve ara mal ithalat serileri Türkiye ekonomisinin büyümesi ile yakından ilişkili veriler. Bu serilerdeki gelişmeleri yakından takip etmek gerekiyor. 150% Dış Ticaret Açığı (YoY %) 100% Kapasite Kullanım Oranı (YoY %, sağ eksen) 50% 12% 7% 2% 0% -50% -3% Ocak Şubat Mart Nisan Mayıs Haziran Temmuz Ağustos Eylül Ekim Kasım Aralık Ocak Şubat Mart Nisan Mayıs Haziran İçinden geçtiğimiz süreçte dış ticaret dengesinin artık cari açık yerine ekonominin sıhhati için analiz edilmesi gerektiğini düşünüyoruz. Ara mal ithalatı serisi bizim, GSYİH gelişimi ile güçlü korelasyonu olduğunu düşündüğümüz bir seri. Yeni siparişler ve PMI gibi öncü serilerin yanında kapasite kullanımı ve ara malı ithalatı ekonominin gelişimi için yakından takip ettiğimiz istatistikler. Haziran ayı istatistiklerini elimizdeki veri seti ile karşılaştırdığımızda; Türkiye ekonomisinin büyüme performansının yılın ikinci çeyreğinde %3 seviyesinin altında kalmış olabilir. İhracat sipariş endekslerinde Haziran ve Temmuz aylarındaki düşük seyir 8 Ağustos günü açıklanacak sınai üretim verisi ile teyit edilirse TCMB’nin harekete geçmek için 4. Çeyrek’i beklemeyebileceğini tekrarlıyoruz. (Şekil 3) Reel GSYİH (YoY) Haz 10 Güçlü seyreden ihracat performansı, değişen GSYİH kompozisyonu açısından olumlu bir gelişme. Dış dengede gözlemleyeceğimiz düzelme eğilimi Türkiye’nin en önemli yapısal konularından birisi olan tasarrufu destekleyici unsur. Bununla birlikte pek çok tedavinin yan etkisi olduğu gibi bu düzelmenin de bir maliyeti söz konusu. O da karşımıza ekonomik büyüme olarak beliriyor. Kaynak: TUİK, Bloomberg Çekince için lütfen arka sayfaya bakınız. Makroekonomi 01 Ağustos 2012 Çarşamba KÜNYE Azmi DÖLEN G. Müdür Yrd. (212) 314 81 07 adolen@halkyatirim.com.tr Işık ÖKTE Direktör (212) 314 81 82 iokte@halkyatirim.com.tr Bora Tamer YILMAZ Yönetmen (212) 314 81 86 btyilmaz@halkyatirim.com.tr Nurcihan AŞIK Uzman Yardımcısı (212) 314 81 83 nasik@halkyatirim.com.tr 2 ÇEKİNCE: Burada yer alan yatırım bilgi, yorum ve tavsiyeleri yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Yatırım danışmanlığı hizmeti; aracı kurumlar, portföy yönetim şirketleri, mevduat kabul etmeyen bankalar ile müşteri arasında imzalanacak yatırım danışmanlığı sözleşmesi çerçevesinde sunulmaktadır. Burada yer alan yorum ve tavsiyeler, yorum ve tavsiyede bulunanların kişisel görüşlerine dayanmaktadır. Bu görüşler mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize uygun olmayabilir. Bu nedenle, sadece burada yer alan bilgilere dayanılarak yatırım kararı verilmesi beklentilerinize uygun sonuçlar doğurmayabilir. Bu sayfalarda yayınlanan görüş, yorum, haber veya öneriler nedeniyle ortaya çıkacak ticari kazanç veya kayıplardan Halk Yatırım Menkul Değerler A.Ş. sorumlu değildir. Buradaki yazı, görüş ve yorumlar sayfa ziyaretçilerini bilgilendirme niteliği taşımaktadır. Rapor sayfalarında yayınlanan hiçbir yazı, görüş, resim, analiz ve diğer sunumlar izin alınmadan yazılı veya görsel basın organlarında yayınlanamaz.