İhracatta KDV istisnası

İhracatta KDV istisnası


Katma Değer Vergisinin uygulandığı her ülkede kabul
edilmiş bir temel ilkeye göre bir mal hangi ülkede
tüketilirse ve bir hizmetten hangi ülkede
yararlanılırsa, bu mal ve hizmetlere ait KDV o ülkede
uygulanır
Varış ülkesinde vergilendirme de denilen bu ilke Türk
KDV Kanunu tarafından da benimsemiş, buna paralel
olarak Türk ekonomisi açısından büyük öneme sahip
bulunan ihracat, KDV ‘den istisna edilirken, her türlü
mal ve hizmet ithalatı KDV’ye tabi tutulmuştur


Buna bağlı olarak KDV Kanunu’nun ilgili
maddelerinde bu hükme açıkça yer verilerek
ihraç malının veya hizmetinin bünyesindeki
Katma Değer Vergisinin tümüyle arındırılması
suretiyle tam istisna uygulamasına olanak
tanınmıştır.
Buna göre KDV Kanununda mal ihracatı,
hizmet ihracı, ihraç kaydıyla teslimler, sınır ve
kıyı ticareti, yolcu beraberi eşya ihracı ve
bavul ticareti ihracat istisnası kapsamına
alınmıştır.
İhracat Teslimlerinde KDV
İstisnası


Katma Değer Vergisi Kanununa göre ihracat
teslimleri ve bu teslimlere ilişkin hizmetler ile yurt dışı
müşteriler için yapılan hizmetler KDV’den istisnadır
Buna göre, bir firma ürettiği veya satın aldığı bir malı
doğrudan kendi ihraç ederse yani ihracat faturasını
kendi keserse, bu faturada KDV hesaplamayacaktır.
Üretiminde kullandığı girdilere ait KDV’lerle mamul
olarak satın aldığı mallara ait KDV leri ise; iç piyasaya
sattığı mallar için hesaplanan KDV’den indirecek,
indiremediği kalırsa bu kalanı vergi dairesinden iade
olarak alacaktır


Ayrıca ihraç etmek üzere mal alıp ihraç eden ihracat
şirketlerinin de ihracat hizmetleri nedeniyle
yüklendikleri KDV’den arındırılmaları gerekir. Bu
şirketler ihraç kaydıyla satın aldıkları malları için KDV
ödememekte ve dolayısıyla ihraç edecekleri bu
mallarla ilgili olarak herhangi bir KDV yükü
yüklenmemektedirler.
Ancak bu firmalar çeşitli nedenlerle katlandıkları
giderlerle ilgili olarak KDV ödemektedirler. Örneğin,
mallarını depolarına taşımak için nakliye gideri
ödemektedirler ve bu nakliyeye ait faturalardaki
KDV’leri İndirilecek KDV olarak hesaplarına
almaktadırlar.

Buna göre ihraç edilmek şartıyla
imalatçılar tarafından kendilerine teslim
edilen mallara ait katma değer vergisi,
ihracatçılar tarafından ödenmez.
İmalatçılar tarafından tahsil edilmeyen
ancak ilgili dönem beyannamesinde
beyan edilecek olan bu vergi, vergi
dairesince tarh ve tahakkuk ettirilerek
tecil olunur.

ihracat şirketi, bir imalatçıdan ihraç etmek şartıyla
mal alırsa imalatçınin kendisine ihraç kaydıyla kestiği
faturada gösterilen KDV’ni hiç dikkate almaz; KDV’ni
hesaplarında bile göstermez. Sadece faturanın KDV
hariç tutarı kadar satıcıyı alacaklandırır ve KDV hariç
fatura tutarı kadar stoklarına giriş yapar. Malı ihraç
ettiğinde ise, mal bedelinin üzerine kârını da koyarak
belirttiği fiyat üzerinden ihracat faturasını keser.
İhracat faturasının hem Türkçe hem de orijinal
nüshalarında KDV hesaplanmaz ve gösterilmez

İhracatçıya ihraç kaydıyla mal teslim
eden imalatçı ise ihraç kaydıyla kestiği
faturada hesapladığı KDV’ni kayıtlarında
Hesaplanan KDV olarak 391 nolu
hesapta ve Tecil Edilebilir KDV olarak da
192 no lu hesapta gösterecektir

Bu durumda beyannamede Hesaplanan KDV,
İndirilecek KDV’den fazla çıkarsa bu fazlanın
ihraç kaydıyla kesilen faturalardaki KDV
miktarı kadarını ödemeyecektir. Bu miktar
tecil olunacak ve sonra da terkin olunacaktır.
İmalatçı sadece aradaki farkı ödeyecektir.
Fakat İndirilecek KDV Hesaplanan KDV’den
fazla ise bu fazladan ihraç kaydıyla kesilen
fatura KDV’leri kadar olan tutarı vergi
dairesinden iade olarak alınacaktır.

Tecil terkin işlemleri Sanayi ve Ticaret
Bakanlığınca tanımı yapılan imalatçı
kapsamına giren imalatçılarin, ihraç
kaydıyla satışını yaptıkları mal
teslimlerine uygulanacaktır. Diğer bir
ifade ile imalatçının ihraç kaydıyla
satışını yaptığı malın, ihraç edilen nihai
mamul olması gerekir.
İhraç Kaydıyla Teslimlerde
İade Edilecek KDV’nin Hesabı



Tecil Edilebilir KDV : Tecil edilebilir KDV, ihraç kaydıyla mal
teslim eden işletmelerin hesaplayıp ihracatçı şirketlerinden
tahsil etmedikleri Katma Değer Vergisidir.
Tecil Edilecek KDV: Bir vergilendirme döneminde ödenecek
vergi tutarının tecil-terkin kapsamında teslim edilen mallara
isabet eden kısmı, tecil edilecek KDV’dir. Ödenecek KDV
yoksa, tecil edilecek KDV de olmayacaktır.
İade Edilecek KDV’nin Hesabı: KDV Kanununun 11/1-c
maddesinde düzenlenen ihraç kaydıyla teslimlerde teslim
bedeli üzerinden hesaplanan verginin tecil edilemeyen kısmı,
ihraç kaydıyla teslim yapanlara iade edilebilmektedir. Ancak,
bu şekilde iade edilebilecek tutar, ihraç kaydıyla teslim bedeli
üzerinden hesaplanan vergiden fazla olamamaktadır.

Bu iade yönteminin mantığı, ihraç
kaydıyla teslim bedeli üzerinden
hesaplanarak tahsil edilmediği halde
beyan edilen verginin, mükerrer
vergilendirmeye neden olmaması
açısından iade edilmesidir

I. DURUM
Ödenecek KDV ihraç Kaydıyla satış KDV sinden büyükse ihraç
kaydıyla yapılan satış KDV si tecil edilir, fark vergi dairesine
ödenir



II. DURUM
Ödenecek KDV ihraç kaydıyla yapılan satış KDV sinden
küçükse ödenecek olan kısım ödenmez, tecil edilir, tecil edilen
tutar ile ihraç kaydıyla yapılan satış KDV si arasındaki fark
vergi dairesinden iade alınır.



III. DURUM
Devreden KDV çıkarsa tutar ertesi döneme devreder ihraç
kaydıyla yapılan satış KDV si vergi dairesinden iade alınır.
Örnek 1
Örnek 2
Örnek 3
Yurt içi satış Hes. 24.000
KDV
16.000
2.000
İhraç kaydıyla
satış Hes. KDV
12.000
12.000
12.000
İndirilecek KDV
20.000
20.000
20.000
Tecil Edilecek
KDV
12.000
8.000
-
Ödenecek KDV
4.000
-
-
İade alınacak
KDV
-
4.000
12.000
Devredilen KDV
-
-
6.000

Katma Değer Vergisi Kanununda
düzenlenen ihracat istisnası nedeniyle
katma değer vergisi iadesinin
doğabilmesi ve iadenin yapılabilmesi için
bazı koşulların gerçekleşmesi gerekir.
Bunlar aşağıdaki gibi sıralanabilir




İhracat fiilen gerçekleştirilmiş olmalıdır. İhracat
istisnasında Katma Değer Vergisi iadesinin
doğabilmesi için ihracatın gerçekleştirilmiş olması
gerekir
İhracat nedeniyle yüklenilen vergilerin indirilmemiş
olması gerekir:
İhracatın gerçekleştirilmiş olduğunun belgelenmesi
ve iade için aranılan belgelerin eksiksiz olarak ibraz
edilmesi gerekir.
İade edilecek Verginin doğru olarak hesaplanması
ve muhasebe kayıtlarının buna elverecek şekilde
tutulmuş olması gerekmektedir.
SERBEST BÖLGE

Serbest Bölgeler, bir ülkenin siyasi
sınırları içinde olmakla birlikte; gümrük,
vergi, kambiyo, fiyat, kalite ve
standartlara ilişkin hükümlerin
uygulanmadığı belirli alanlardır.
Serbest Bölgelerin amacı;·




Türkiye'de ihracat için yatırım ve üretimi
artırmak, ·
Ekonominin girdi ihtiyacını ucuz ve
düzenli bir şekilde temin etmek, ·
Yabancı sermaye ve teknoloji girişini
hızlandırmak, ·
Dış finansman ve ticari imkanlarından
daha fazla yararlanmaktır.



Dünyada serbest bölgeler
II. Dünya Savaşı öncesi kurulan Singapur ve Hong Kong Serbest
Limanları ile, daha sonra kurulan Panama, İrlanda, Tayvan ve Güney
Kore Serbest bölgelerinin elde ettikleri büyük başarılar, serbest bölgeler
fikrinin pek çok ülkece kabul edilmesine katkıda bulunmuştur. 1967
yılında serbest bölgelerin, Birleşmiş Milletler Ekonomik ve Sosyal İlişkiler
Komisyonunca gelişmekte olan ülkelerin ihracatlarını artırmada önemli
bir araç olarak kabul edilmesinden Yakın çevremizde yer alan serbest
bölge sayısı 25 civarında olup, bunlar İran, Suriye, Lübnan, Ürdün,
Mısır, Libya, Kuzey Kıbrıs, Güney Kıbrıs, Yunanistan ve Romanya’da
bulunmaktadır.
Bu gelişmelerin dinamiğini sağlayan unsur ise şu şekilde özetlenebilir:
Gelişmiş ülkelerdeki işçi ve özellikle vasıfsız işçi ücretleri, gelişmekte
olan ülkelerdeki işçilik ücretlerinin birkaç katıdır.

Serbest Bölge ile Türkiye'nin diğer
yerleri arasında yapılacak ticaret, dış
ticaret rejimine tabidir. Bu kapsamda,
Serbest Bölgeden Türkiye’ye getirilen
ürünler için ithalatta geçerli bütün
vergisel yükler ve kontroller aranmakta,
Türkiye’den Serbest Bölge’ye ihraç
edilen bütün ürünler de dış ticaret
rejimine tabi tutulmaktadır.
Serbest Bölgelerin Ülke
Ekonomisine Katkıları

- Serbest Bölgedeki üretim faaliyetlerinde kullanılmak üzere iç pazardan ihraç edilen
ham madde yarı işlenmiş ve mamul mallarla ülke üretiminin artmasına katkıda bulunur.
- Sağladıkları avantajlarla ülke ihracatını ve döviz girdisini arttırır.
- İthal girdi kullanarak üretim yapan yerli firmalara gümrük vergisiz ve KDV’siz mal giriş
imkanı sağlayarak yurt dışındaki rakiplariyle aynı şartlarda üretim yapma olanağı
yaratır.
- Ülkede kullanılması düşünülen yeni ticari ve ekonomik politikaların denenebilmesini
temin eder.
- Yabancı Sermayeli firmaların risk faktörünün düşük karlılığın yüksek olduğu Serbest
Bölgelere yatırım yapmalarını teşvik eder.Böylece ülaaae yeni teknolojilerin girmesini
hızlandırır.
- Serbest Bölgede yarattığı doğrudan istihdamın yanında bölgedeki üretim ve ticari
faaliyetlerle ülke içindeki diğer faaliyetlere etki ederek dolaylı istihdam ayartır.
- Büyük partiler halinde Serbest Bölgeye getirilen malların gerektiğinde küçük partiler
halinde ülaaae ithal edilmesinisağlayarak üretim maliyetlerini düşürür.
Serbest Bölgeler ve Faalieyete
Geçiş Yılları:









Mersin, Antalya (1987),
Ege, İstanbul Atatürk Havalimanı (1990),
Trabzon (1992),
İstanbul Deri ve Endüstri, Doğu Anadolu, Mardin (1995),
İzmir Menemen Deri, Rize, Samsun, İstanbul Trakya, Kayseri
(1998)
Avrupa, Gaziantep, Adana-Yumurtalık (1999)
Bursa, Denizli, Kocaeli (2001)
Tübitak-Marmara Araştırma Merkezi Teknoloji (2002)
Sakarya İpekyolu (2007)

Bakanlar Kurulu Kararı ile Yer ve Sınırları İlan Edilen
Serbest Bölgeler:
İstanbul Kıyı Bankacılığı
Zonguldak-Filyos
İpekyolu Vadisi
Tübitak-Marmara Araştırma Merkezi Teknoloji
Kocaeli (3)

Serbest Bölgelerde Yapılabilecek Faaliyetler
Üretim
Alım-Satım
Depo İşletmeciliği
İşyeri Kiralama
Montaj-Demontaj
Bakım-Onarım
Bankacılık
Sigortacılık
Kıyı Bankacılığı
Finansal Kiralama ve Diğer Konular Olarak Belirlenmiştir.
Serbest Bölgede Faaliyette Bulunabilecek
Avantajlı Sektörler

Ülke içindeki vergisel nitelikli mali yüklerden ve bürokrasiden
kurtulmak isteyen firmalar
İthal girdi kullanarak ürettiği ürünleri dış pazarlara satan firmalar
Emek yoğun sektörlerde faaliyette bulunan firmalar
Transit ticaret reeksport ve takas ticareti faaliyetinde bulunan
firmalar
Dövizle işlem yapmak isteyen üreticiler toptancılar bankalar ve
sigortacılar
Altyapısı hazır modern iş ortamı arayan firmalar
SERBEST BÖLGELERDE
TEŞVİK VE AVANTAJLAR
- Serbest Bölgelerde vergi resim harç gümrük ve kambiyo mükellefiyetlerine dair
mevzuat hükümleri uygulanmaz.
Firmalar bölgedeki faaliyetleri nedeniyle elde ettikleri gelirlerle ilgili olarak;gelir
kurumlar ve KDV dahil bütün vergilerden muaftır.Ayrıca işçi ücretleri üzerinde
gelir vergisi ödenmediği için işçilik maliyeti de düşüktür.
- Serbest bölge faaliyetlerinden elde edilen kazanç ve gelirler hiç bir izne ve
vergiye tabi olmaksızın yurt dışına veya Türkiye’ye transfer edilebilir.
- Türkiye’deki tam ve dar mükellef gerçek ve tüzel kişilerin serbest bölgelerdeki
faaliyetleri dolayısıyla elde ettikleri kazanç ve iratlar kambiyo mevzuatına uygun
olarak Türkiye’ye getirilmesi halinde de gelir ve kurumlar vergisinden muaftır.

Serbest bölgeler gümrük hattı dışında sayıldığında
serbest bölgeler ile Türkiye’nin diğer yerler arasında
yapılan ticarette dış ticaret rejimi hükümleri
uygulanır.Başka bir deyişle Türkiye’den serbest
bölgeye satılan mallar ihracat rejimine serbest bölge
kullanıcıları Türkiye’den ihraç fiyatına (KDV’siz) mal
ve hizmet satın alabilirler.Diğer taraftan serbest bölge
ile diğer ülkeler ve diğer serbest ülkeler arasında dış
ticaret rejimi hükümleri uygulanmaz.

Fiyat kalite ve standartlarla ilgili olarak kamu kurum ve kuruluşlarına verilen yetkiler serbest
bölgelerde uygulanmaz.
- Serbest bölgedeki faaliyetlerle ilgili her türlü ödemeler dövizle yapılır.
- Serbest bölgelerden Türkiye’ye yönelik mal satışına ve serbest bölge ile diğer ülkeler
arasında yapılacak takas ticaretine kısıtlama getirilmemiştir.
- Başvuru ve faaliyet süresince her türlü bürokrasi en aza indirilmiştir.Serbest bölgeler özel
sektör şirketlerince işletilmektedir.
- Serbest bölgeler; AB ve Orta Doğu pazarlarının yakınında Akdeniz Ege ve Karadeniz’deki
büyük limanlara uluslararası havaalanlarına karayolu ağlarına kültür turizm ve eğlence
merkezlerine yakın yerlerde kurulmuştur.
- Serbest bölgelerin altyapısı gelişmiş ülkelerdeki benzerleri ile aynı standarttadır.Açık ve
kapalı alan kiraları diğer ülkelere göre düşüktür.
- Serbest bölge bankalarında %5 BSMV ödenmez; bankalardan düşük faizli kredi alabilme
imkanı vardır.
SERBEST BÖLGELERDE MAL
HAREKETLERİ
3218 sayılı Serbest Bölgeler kanunu’na göre Serbest Bölgeden
Türkiye’ye sevk edilen mallar ithalat Türkiyeden Serbest
Bölgelere sevk edilen mallar ise ihracat sayılmaktadır.
Serbest Bölgelerle diğer ülkeler ve diğer Serbest Bölgeler
arasındaki ticaret dış ticaret mevzuatına tabi değildir.Mallar
Serbest Bölgeden Türkiye dışındaki ülkelere ve Türkiye’deki
diğer serbest bölgelere ihracat rejimine tabi olmadan sevk edilir
ve buralardan ithalat rejimine tabi olmadan Serbest Bölgeye
getirilir.Bu durumda Serbest Bölgeden diğer ülkelere Türkiye
üzerinden sevk edilen mallar ve yurt dışından getirilen Serbest
Bölge adresli malların Türkiye’den geçişi transit rejimine tabidir.