Endokrin Algoritmler (2014) Editörler : Prof Candeğer Yılmaz, Prof Füsun Saygılı, Prof Gökhan Özgen, Doç Şevki Çetinkalp, Doç Mehmet Erdoğan. Prof Taylan Kabalak Konu Editörü : Doç.Dr.Oğuzhan Deyneli, Uzm.Dr. Mehmet Yaşar - Tip 1 Diyabette İnsülin Pompası Kullanımı İnsülin Pompa Tedavisi Endikasyonları Kontraendikasyonları 1. Tekrarlayan ve üçüncü kişilerin yardımını gerektiren hipoglisemi öyküsü 2. Çoklu doz (bazal-bolus) insülin enjeksiyon rejimleri ile sıkı glisemik kontrolün (A1C ≤%6.5 hedefinin) sağlanamaması 3. Şafak olayı (Dawn fenomeni): Sabah açlık APG düzeylerinin 140-160 mg/dl’yi aşması 4. Kan glukoz düzeylerinin günden güne belirgin değişkenlik göstermesi 5. Gebelik planlayan Tip 1 diyabetli kadınlarda gebelikten birkaç ay önce 6. Yaşam düzeninin esneklik gerektirmesi: Vardiya sisteminde çalışan, sık seyahat etmek zorunda olan veya güvenliğin önemli olduğu işlerde çalışan diyabetli kişiler. 7. Düşük insülin gereksinimi: İnsülin gereksiniminin günde 20 IU’nin altında olması. 1. Günde 4-6 kez kan şekeri ölçümü yapmaya istekli olmayan hastalar: Hasta kendi kapiller kan şekeri ölçümü (SMBG) konusunda eğitilmiş olmalı, karbonhidrat sayımı tekniğini öğrenmeli ve bu teknikleri kullanmaya niyetli olmalıdır. 2. Hastanın izleme isteksizliği: Doktor, diyabet hemşiresi ve diyetisyenden oluşan diyabet ekibi ile yakın iletişime istekli olmayan hastalar. 3. Düzenli olarak destekleyici bir çevrede yaşanmaması 4. Düşük sosyoekonomik düzey 5. Olgunluk ve eğitilebilirlik eksikliği 6. Zeka geriliği 7. Psikoz ve ağır depresyon 8. Eğitimden sonra bile, cinsel ilişki ve temas sporları gibi etkinlikler hakkında şüpheleri olan hastalar 9. İnsülin pompasını kullanmaktan fiziksel veya duygusal rahatsızlık duyan hastalar 10. Çoklu doz insülin injeksiyon tedavisine uyumu yeterli olmayan hastalar 11. İnsülin pompası tedavisinden gerçekçi olmayan beklentileri olan (örneğin pompa taktırmakla hastalık ile ilişkili sorumluluklarından kurtulacaklarını düşünen) hastalar İnsülin Pompa Eğitimi Sonrası Çoklu Doz Tedaviden Pompa Tedavisine Geçiş Günlük toplam SCİİ dozu (Çoklu doz tedavideki toplam insülin dozunun % 70-75’’i) Bazal % 50 Toplam bazal doz 24’e bölünerek saatlik bazal hız hesaplanır POMPA TEDAVİSİNDE BEKLENMEDİK HİPERGLİSEMİ İnsülin infüzyonunun birkaç saat kesilmesi ciddi hiperglisemik metabolik sonuçlara yol açabilir. Bolus Yetişkin % 50 Toplam bolus doz 3 ana öğünden önce verilmek üzere 3’e bölünür Adolesanlarda günlük hesaplanan toplam pompa dozunun %60’ı bolus, %40’ı bazal olarak verilecek şekilde hesaplanır. Bazaller öğün öncesi AKŞ ve gece 03.00 kan şekeri ölçümlerine göre, boluslar öğün sonrası TKŞ ölçümlerine göre ayarlanır Beklenmedik Hiperglisemi Sebepleri 1. Pompanın mekanik değerlendirmesi: Ekran çalışıyor mu? Hayır→ Pil değiştir, Ekranda hata kodu→Mekanik arıza pompa değişimi gerekli değişime kadar çoklu doz bazal bolus tedavisine dön 2. Sette tıkanıklık (bükülme, insüline bağlı tıkanıklık) veya hava varlığı için değerlendirme. İğnenin yerini değerlendir (Dislokasyon, Enfeksiyon) İnsülin kokusu !!!! →Setten sızıntı→Seti değiştir 3. Bazal ve bolus dozlarının gözden geçirilmesi (Bolus yapmadan öğün alımı?) KŞ>250 mg/dl ise düzeltme bolusu→1 saat sonra kontrol→KŞ yükselmeye devam ediyorsa düzeltme bolusunu SC olarak yapın seti ve (insülin ile ilgili şüphe varsa) rezervuarı değiştirin. Kan şekeri stabil olana kadar 1-2 saat ara ile kan şekeri takibi, her 30 dakikada bir 250 ml kalorisiz sıvı veya su alımı. KŞ>250 mg/dl Bulantı/Kusma veya Ketonemi/ketonüri varsa düzeltme SC olarak yapılmalı ve hastaneye gidilmeli (1)