haftalık rapor

HAFTALIK RAPOR
02 Kasım 2015
Dış ticaret açığı Eylül ayında 3.7 milyar dolara geriledi.
Dış ticaret açığı petrol fiyatlarındaki düşüşün katkısıyla toparlanmasını Eylül ayında da sürdürdü. İhracat EUR/USD
paritesindeki gerilemenin yanı sıra önemli ticaret ortağımız olan ülkelerin ekonomik sorunlar yaşamasının
etkisiyle gerilemeye devam ederken ithalat ise kurda görülen yükseliş ve ekonomik aktivitedeki yavaşlama
sebebiyle düşüş seyrini Eylül ayında da sürdürdü. İthalatta yaşanan yıllık bazda gerilemenin ihracattaki
gerilemeden daha fazla olması Eylül ayında dış ticaret açığının daralmasında belirleyici oldu. Diğer yandan ara
malı ithalatı başta olmak üzere sermaye ve tüketim malı ithalatında yıllık bazda gerileme yaşanması ekonomik
aktivitede beklenen canlanmanın henüz gerçekleşmediğine işaret etti. Bu haftaki raporumuzda Eylül ayı dış ticaret
açığı gelişmelerini yakından inceleyeceğiz.
Enerji-Altın Hariç İhracat
Eyl.15
May.15
Eyl.14
Oca.15
May.14
Eyl.13
Oca.14
May.13
Eyl.12
Oca.13
May.12
10
Eyl.11
30
Oca.12
20
May.11
30
50
Eyl.10
40
70
50
40
30
20
10
0
-10
-20
Oca.11
50
90
Eyl.07
Mar.08
Eyl.08
Mar.09
Eyl.09
Mar.10
Eyl.10
Mar.11
Eyl.11
Mar.12
Eyl.12
Mar.13
Eyl.13
Mar.14
Eyl.14
Mar.15
Eyl.15
110
Kaynak: TÜİK
Enerji-Altın Hariç İthalat
(3 Aylık Ortalama, y-y, %)
60
May.10
130
Dış Ticaret Açığı
Enerji ve Altın Hariç Dış Ticaret Açığı (sağ eksen)
(yıllık, milyar $)
Kaynak: TÜİK
Eylül ayında dış ticaret açığı 2014 yılının aynı dönemine göre %46.6 azalışla 3.7 milyar dolar seviyesinde
gerçekleşti. Ağustos ayında %40 civarında sert daralma yaşayan dış ticaret açığının Eylül ayında toparlanma
hızının arttığı görülüyor. Yıllıklandırılmış dış ticaret açığı ise, geçtiğimiz yılın Eylül ayına göre %16.1 azalarak 72.2
milyar dolar seviyesinde gerçekleşti. Böylece yıllıklandırılmış dış ticaret açığı son on aydır devam eden düşüş
eğilimini Eylül ayında da sürdürmüş oldu. Enerji ve altın hariç dış ticaret açığı ise, Eylül ayında enerji ve altın hariç
ithalatta yaşanan düşüşün katkısıyla yıllık bazda %24.2 daralarak 1.7 milyar dolar seviyesinde gerçekleşti. Söz
konusu pozitif gelişmeye paralel olarak yıllıklandırılmış enerji ve altın hariç dış ticaret açığı da toparlanmasını
sürdürerek 35.9 milyar dolara geriledi.
Dış ticaret dengesinin alt bileşenlerine bakıldığında, 11.7 milyar dolar seviyesinde gerçekleşen ihracatın Eylül
ayında bir önceki yılın aynı dönemine göre %14.2 azaldığı ve yılın başından bu yana düşüş eğilimini sürdürdüğü
görülüyor. Bu durumda, USD/TL kurundaki artışın ihracatımızda yaratması beklenilen pozitif etkinin, önemli
ihracat ortağımız olan ülkelerdeki ekonomik sorunların hala devam ediyor olması ve EUR/USD paritesinde
yaşanan gerileme sebebiyle yeterince görülmemesinin etkili olduğunu düşünüyoruz. İthalat ise, Eylül ayında bir
önceki yılın aynı dönemine göre %25.2 azalarak 15.4 milyar dolar seviyesinde açıklandı. İthalatın düşüş eğilimini
koruduğu, gerileme hızının ise Eylül ayında artış gösterdiği dikkat çekiyor. Bu çerçevede, Eylül ayında ithalatın
yıllık bazda ihracattan daha fazla gerilemesinin dış ticaret açığının daralmasında etkili olduğu görülüyor.
İthalattaki gerilemede etkili olan faktörlerin başında altın ithalatındaki %73.8 azalışın yanı sıra enerji ithalatındaki
%38.9’luk düşüş geliyor. Eylül ayında yapılan enerji ithalatının ton olarak yıllık bazda artış göstermesine karşın
tutar olarak belirgin düşüş göstermesi, petrol fiyatlarındaki düşüşün dış ticarete yaptığı pozitif katkının devam
ettiğine işaret ediyor. Yukarıdaki grafikten de görüldüğü gibi yılbaşından bu yana düşüş eğiliminde olan enerji ve
altın hariç ihracatın söz konusu bu eğilimi sürdürdüğü görülüyor. Bu durumu özellikle Bölge ekonomilere yapılan
ihracatın yıllık bazda daralmaya devam etmesinden de görüyoruz.
VakıfBank Ekonomik Araştırmalar Müdürlüğü | İstanbul
1
Mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış seriye
göre, Eylül ayında ihracat bir önceki aya göre
%5.1, ithalat ise %2.7’lik artış gösterdi. Böylelikle
60.0
Eylül ayında 3.7 milyar dolar gerçekleşen dış
ticaret açığının mevsim ve takvim etkisinden
10.0
arındırıldığında 4.3 milyar dolar olduğu
görülüyor. Dış ticaret açığının momentumuna
bakıldığında ise toparlanmanın Eylül ayında
Dış Ticaret Açığı
Enerji ve Altın Hariç Dış Ticaret Açığı
artarak devam ettiği dikkat çekiyor. Ekonomik
Kaynak: TÜİK, Vakıfbank
grupların sınıflandırılmasına göre ithalatın alt
kalemlerindeki gelişim ekonomik aktiviteye ilişkin sinyal niteliğinde olması bakımından önemli bir gösterge. Bu
bağlamda baktığımızda Eylül ayında da bir önceki ayda olduğu gibi ara malı ithalatı başta olmak üzere sermaye
malı ihalatı ve tüketim malı ithalatında yıllık bazda gerileme yaşanmaya devam etmesi 3.çeyrekte ekonomik
aktivitenin yavaşladığına işaret ediyor. Buna karşılık mevsimsellikten ve takvim etkisinden arındırılmış enerji ve
altın hariç dış ticaret açığının artmaya devam ettiği dikkat çekiyor.
Momentum ( Mevs. Arınd., 3 Ay.Ort., yıllık)
Mar.06
Eyl.06
Mar.07
Eyl.07
Mar.08
Eyl.08
Mar.09
Eyl.09
Mar.10
Eyl.10
Mar.11
Eyl.11
Mar.12
Eyl.12
Mar.13
Eyl.13
Mar.14
Eyl.14
Mar.15
Eyl.15
110.0
Ocak-Eylül Dönemi (Mevs. ve Tak. Arınd.)
İlk dokuz aylık dönem itibarıyla ticaret gelişimine
bakıldığında ihracatın geçen yılın aynı dönemine
2014
2015
Milyar dolar
göre %9.4, ithalatın ise %13.1 gerileyerek yine
İhracat
118.4
107.3
diğer ayda olduğu gibi ithalatta yıllık bazdaki
İthalat
179.8
156.3
-13.1
gerileme ihracata göre daha fazla gerçekleşmiş
Dış Ticaret Açığı
-61.4
-49.0
-20.2
oldu. Öte yandan, parite etkisinin devam ettiğini
Karşılama Oranı (%)
65.8
68.6
-gördüğümüz
ihracat
parite
etkisinden
Kaynak: TÜİK
arındırıldığında ilk dokuz aylık dönemde ihracatın
yıllık bazda %0.8 ile daha sınırlı gerilediği görülüyor. Bu gerilemenin ihracatımıza negatif etkisi ise ilk dokuz ayda
toplam 10.1 milyar dolar oldu. Aynı dönemde dış ticaret açığı ise, geçen yıla göre %20.2 gerileyerek 49 milyar
dolar oldu. Bu bağlamda yılbaşından bu yana gerçekleşen toplam dış ticaret açığındaki toparlanmanın Eylül
ayında da devam ettiğini söyleyebiliriz. Bununla birlikte ithalattaki gerilemenin ihracattan daha fazla olması
sebebiyle ihracatın ithalatı karşılama oranının da %68.6’a yükseldiği görülüyor.
Değişim
(y-y, %)
-9.4
Sonuç olarak, Eylül ayında dış ticaret açığı 2014 yılının aynı dönemine göre %46.6 azalışla 3.7 milyar dolar
seviyesinde gerçekleşti. Yıllıklandırılmış dış ticaret açığı ise, geçtiğimiz yılın Eylül ayına göre %16.1 azalarak 72.2
milyar dolar seviyesinde gerçekleşti. Böylece yıllıklandırılmış dış ticaret açığı son on aydır devam eden düşüş
eğilimini Eylül ayında da sürdürmüş oldu. İhracat geçen yıla göre %14.2 gerileyerek 11.7, ithalat ise %25.2
gerileyerek 15.4 milyar dolar oldu. İthalatın yıllık bazda ihracattan daha fazla gerilemesinin yanı sıra ticaret
hacminin daralmaya devam etmesi dış ticaret açığının azalışında belirleyici oldu. Eylül ayında AB, Orta Doğu ve
Rusya’ya yapılan ihracat ise Eylül ayında geçen yıla göre sırasıyla %8, %26 ve %29.7 azalış gösterdi. Diğer yandan,
ithalattaki gerilemede enerji ithalatının ton olarak aylık bazda artış göstermesine karşın tutar olarak belirgin
düşüş göstermesi petrol fiyatlarındaki düşüşün dış ticarete yaptığı pozitif katkının devam ettiğine işaret etti.
Ancak, petrol fiyatlarındaki geri çekilmenin ithalat kanalıyla dış ticaret açığına olumlu yansımasına karşın, petrol
gelirlerindeki düşüşten olumsuz etkilenen önemli ticaret ortaklarımıza yapılan ihracata olumsuz yansıdığını
düşünüyoruz. Önümüzdeki dönemde, Euro Bölgesi ve Rusya ekonomilerinde sınırlı da olsa toparlanma görülmesi
ve kurun geldiği seviyeler düşünüldüğünde ihracatın dış ticaret açığının toparlanmasına pozitif katkıda
bulunmasını bekliyoruz.
VakıfBank Ekonomik Araştırmalar Müdürlüğü | İstanbul
2
Haftalık Veri Takvimi (02 Kasım– 06 Kasım 2015)
Tarih
02.11.2015
03.11.2015
Ülke
Açıklanacak Veri
İmalat PMI (Ekim)
48.8
--
ABD
İmalat PMI (Ekim)
54.0
54.0
ISM İmalat Endeksi (Ekim)
50.2
50.0
Euro Bölgesi
İmalat PMI (Ekim)
52.0
52.0
Almanya
İmalat PMI (Ekim)
51.6
51.6
Fransa
İmalat PMI (Ekim)
50.7
50.7
İtalya
İmalat PMI (Ekim)
52.7
53.1
İngiltere
İmalat PMI (Ekim)
51.5
51.4
Japonya
İmalat PMI (Ekim)
52.5
--
Türkiye
TÜFE (Ekim, a-a )
%0.89
%1.27
ÜFE (Ekim, a-a)
%1.53
--
44.5
46.0
-%1.7
-%0.9
ISM New York Endeksi (Ekim)
Fabrika Siparişleri (Ekim)
Türkiye
Reel Efektif Döviz Kuru (Ekim)
90.95
--
ABD
ADP Özel İstihdam (Ekim)
200 Bin Kişi
180 Bin Kişi
Dış Ticaret Dengesi (Ekim)
-48.33 Milyar Dolar
-41 Milyar Dolar
Hizmet PMI (Ekim)
54.4
54.5
ISM Hizmetler Endeksi (Ekim)
56.9
56.5
Hizmet PMI (Ekim)
54.2
54.2
-%2.6
-%3.3
Euro Bölgesi
ÜFE (Eylül, y-y)
05.11.2015
06.11.2015
Beklenti
Türkiye
ABD
04.11.2015
Önceki
Almanya
Hizmet PMI (Ekim)
55.2
55.2
Fransa
Hizmet PMI (Ekim)
52.3
52.3
İtalya
Hizmet PMI (Ekim)
53.3
53.5
İngiltere
Hizmet PMI (Ekim)
53.3
54.5
Japonya
Hizmet PMI (Ekim)
51.4
--
Tüketici Güven Endeksi (Ekim)
40.6
40.8
260 Bin Kişi
260 Bin Kişi
ABD
Haftalık İşsizlik Maaşı Başvuruları
Euro Bölgesi
Perakende Satışlar (Eylül, a-a)
%0.0
%0.2
Almanya
Fabrika Siparişleri (Eylül, a-a)
-%1.8
%1.0
İngiltere
Merkez Bankası (BOE) Toplantısı (Kasım)
%0.50
%0.50
ABD
İşsizlik Oranı (Ekim)
Tarımdışı İstihdam (Ekim)
%5.1
%5.1
142 Bin Kişi
180 Bin Kişi
-%1.2
%0.5
Almanya
Sanayi Üretimi (Eylül, Mevs. Arınd., a-a)
Fransa
Dış Ticaret Dengesi (Eylül)
-2975 Milyon Euro
-3050 Milyon Euro
İngiltere
Sanayi Üretimi (Eylül, y-y)
%1.9
%1.3
Japonya
Öncül Göstergeler Endeksi (Eylül, öncül)
103.5
101.8
VakıfBank Ekonomik Araştırmalar Müdürlüğü | İstanbul
3
TÜRKİYE
Türkiye Büyüme Oranı
Sektörel Büyüme Hızları (y-y, %)
Reel GSYH (y-y, %)
Sektörel Büyüme Hızları (y-y, %)
15
20
10
15
5
10
0
5
-5
0
-10
-5
-15
-10
2004Ç4
2005Ç2
2005Ç4
2006Ç2
2006Ç4
2007Ç2
2007Ç4
2008Ç2
2008Ç4
2009Ç2
2009Ç4
2010Ç2
2010Ç4
2011Ç2
2011Ç4
2012Ç2
2012Ç4
2013Ç2
2013Ç4
2014Ç2
2014Ç4
2015Ç2
2011-I
2011-II
2011-III
2011-IV
2012-I
2012-II
2012-III
2012-IV
2013-I
2013-II
2013-III
2013-IV
2014-I
2014-II
2014-III
2014-IV
2015-I
2015-II
-20
Tarım
Kaynak:TÜİK
Kaynak:TÜİK
Sanayi
İnşaat
Ticaret
Ulaştırma
Sanayi Üretim Endeksi
Harcama Bileşenlerinin Büyüme Hızları (y-y, %)
Takvim Etkisinden Arındırılmış Sanayi Üretim Endeksi (y-y, %)
Harcama Bileşenleri Büyüme Hızları (%)
Mevsim ve Takvim Etkisinden Arındırılmış Sanayi Üretim
Endeksi (a-a, %) (Sağ Eksen)
50
40
20
7
30
15
5
20
10
10
5
0
0
-3
-10
-5
-5
3
Tüketim
Devlet
Yatırım
İhracat
İthalat
Ağu.15
Nis.15
Ara.14
Ağu.14
Nis.14
Ara.13
Ağu.13
Nis.13
Ara.12
-1
Ağu.12
2011-I
2011-II
2011-III
2011-IV
2012-I
2012-II
2012-III
2012-IV
2013-I
2013-II
2013-III
2013-IV
2014-I
2014-II
2014-III
2014-IV
2015-I
2015-II
1
Kaynak: TÜİK
Kaynak: TÜİK
Sanayi Ciro Endeksi
Toplam Otomobil Üretimi
Toplam Otomobil Üretimi (Adet)
(12 aylık Har. Ort.)
Kaynak: OSD, VakıfBank
210
190
170
150
130
110
90
70
May.11
Ağu.11
Kas.11
Şub.12
May.12
Ağu.12
Kas.12
Şub.13
May.13
Ağu.13
Kas.13
Şub.14
May.14
Ağu.14
Kas.14
Şub.15
May.15
Ağu.15
Eyl.02
Mar.03
Eyl.03
Mar.04
Eyl.04
Mar.05
Eyl.05
Mar.06
Eyl.06
Mar.07
Eyl.07
Mar.08
Eyl.08
Mar.09
Eyl.09
Mar.10
Eyl.10
Mar.11
Eyl.11
Mar.12
Eyl.12
Mar.13
Eyl.13
Mar.14
Eyl.14
Mar.15
Eyl.15
70000
60000
50000
40000
30000
20000
10000
0
Aylık Sanayi Ciro Endeksi (2010=100)
Kaynak:TÜİK
4
Beyaz Eşya Üretimi
Kapasite Kullanım Oranı
Beyaz Eşya Üretimi (Adet)
Kapasite Kullanım Oranı (%)
85
2500000
2300000
2100000
1900000
1700000
1500000
1300000
1100000
900000
700000
80
75
70
65
60
Kaynak:TCMB
PMI Endeksi
PMI Imalat Endeksi
60
55
50
45
49.50
40
35
Eki.05
Nis.06
Eki.06
Nis.07
Eki.07
Nis.08
Eki.08
Nis.09
Eki.09
Nis.10
Eki.10
Nis.11
Eki.11
Nis.12
Eki.12
Nis.13
Eki.13
Nis.14
Eki.14
Nis.15
Eki.15
30
Kaynak:Reuters
5
Eki.15
Mar.15
Oca.14
Ağu.14
Haz.13
Nis.12
Kas.12
Eyl.11
Şub.11
Tem.10
Ara.09
Eki.08
May.09
Ağu.07
Kaynak:Hazine Müsteşarlığı
Mar.08
55
ENFLASYON GÖSTERGELERİ
TÜFE ve Çekirdek Enflasyon
ÜFE
TÜFE (y-y, %)
ÜFE (y-y, %)
Çekirdek-I Endeksi (y-y, %)
25.0
14
12
10
8
6
4
2
0
20.0
8.23
15.0
10.0
7.95
5.0
6.92
0.0
Kaynak: TCMB
Eyl.04
Mar.05
Eyl.05
Mar.06
Eyl.06
Mar.07
Eyl.07
Mar.08
Eyl.08
Mar.09
Eyl.09
Mar.10
Eyl.10
Mar.11
Eyl.11
Mar.12
Eyl.12
Mar.13
Eyl.13
Mar.14
Eyl.14
Mar.15
Eyl.15
Eyl.04
Mar.05
Eyl.05
Mar.06
Eyl.06
Mar.07
Eyl.07
Mar.08
Eyl.08
Mar.09
Eyl.09
Mar.10
Eyl.10
Mar.11
Eyl.11
Mar.12
Eyl.12
Mar.13
Eyl.13
Mar.14
Eyl.14
Mar.15
Eyl.15
-5.0
Kaynak: TCMB
Dünya Gıda ve Emtia Fiyat Endeksi
Gıda ve Enerji Enflasyonu (y-y, %)
UBS Emtia Fiyat Endeksi (sağ eksen)
BM Dünya Gıda Fiyat Endeksi
2300
2100
1900
1700
1500
1300
1100
900
700
500
Kaynak: Bloomberg
Enerji
TÜFE
15
10
5
0
27.02.2009
31.07.2009
31.12.2009
31.05.2010
31.10.2010
31.03.2011
31.08.2011
31.01.2012
30.06.2012
30.11.2012
30.04.2013
29.09.2013
28.02.2014
31.07.2014
31.12.2014
30.05.2015
30.10.2015
Eyl.15
Mar.15
Eyl.14
Mar.14
Eyl.13
Eyl.12
Mar.13
Eyl.11
Mar.12
Eyl.10
Mar.11
Eyl.09
Mar.10
Eyl.08
-5
Mar.09
260
240
220
200
180
160
140
120
100
Gıda
20
Kaynak: TCMB
Enflasyon Beklentileri
Reel Efektif Döviz Kuru
12 Ay Sonrasının Yıllık TÜFE Beklentisi (%)
TÜFE Bazlı (2003=100)
24 Ay Sonrasının Yıllık TÜFE Beklentisi (%)
Kaynak: TCMB
Kaynak: TCMB
Eyl.15
Mar.15
Eyl.14
Mar.14
Eyl.13
Mar.13
Eyl.12
90.95
Eyl.09
5.5
Mar.12
6
Eyl.11
6.5
Mar.11
7
Eyl.10
7.5
Mar.10
8
135
130
125
120
115
110
105
100
95
90
6
İŞGÜCÜ GÖSTERGELERİ
İşsizlik Oranı
İşgücüne Katılım Oranı
Mevsimsellikten Arındırılmış İşsizlik Oranı (%)
İşgücüne Katılma Oranı (%)
İşsizlik Oranı (%)
17.0
16.0
15.0
14.0
13.0
12.0
11.0
10.0
9.0
8.0
7.0
İstihdam Oranı (%)
53
51
49
47
45
43
41
39
37
35
Kaynak: TÜİK
Kaynak: TÜİK
Kurulan-Kapanan Şirket Sayısı
Kurulan-Kapanan Şirket Sayısı (Adet)
5,700
5,200
4,700
4,200
3,700
3,200
2,700
2,200
1,700
1,200
700
Kaynak: TOBB
7
DIŞ TİCARET GÖSTERGELERİ
İthalat-İhracat
Dış Ticaret Dengesi
İhracat (milyon dolar)
Dış Ticaret Dengesi (milyon dolar)
İthalat (milyon dolar)
25000
0
20000
-2000
15000
-4000
-6000
10000
-8000
Eyl.03
Mar.04
Eyl.04
Mar.05
Eyl.05
Mar.06
Eyl.06
Mar.07
Eyl.07
Mar.08
Eyl.08
Mar.09
Eyl.09
Mar.10
Eyl.10
Mar.11
Eyl.11
Mar.12
Eyl.12
Mar.13
Eyl.13
Mar.14
Eyl.14
Mar.15
Eyl.15
Eyl.15
Eyl.14
Eyl.13
Eyl.12
Eyl.11
Eyl.10
Eyl.09
Eyl.08
Eyl.07
Eyl.06
Eyl.05
-12000
Eyl.04
-10000
0
Eyl.03
5000
Kaynak: TCMB
Kaynak: TCMB
Cari İşlemler Dengesi
Sermaye ve Finans Hesabı
6000
-4000
-14000
-24000
-34000
-44000
-54000
-64000
-74000
-84000
3000
1000
-1000
-3000
-5000
-7000
-9000
-11000
60000
50000
40000
30000
20000
10000
0
-10000
-20000
Cari İşlemler Dengesi (12 Aylık-milyon dolar)
Doğrudan Yatırımlar (12 aylık-milyon dolar)
Cari İşlemler Dengesi (milyon dolar-sağ eksen)
Portföy Yatırımları (12 aylık-milyon dolar)
Diğer Yatırımlar(12 aylık-milyon dolar)
Kaynak: TCMB
Kaynak: TCMB
TÜKETİM GÖSTERGELERİ
Tüketici Güveni ve Reel Kesim Güveni
Tüketici Güven Endeksi
105.0
95.0
85.0
75.0
65.0
55.0
Reel Kesim Güven Endeksi (sağ eksen)
130
120
110
100
90
80
70
60
50
40
8
Kaynak: TCMB
KAMU MALİYESİ GÖSTERGELERİ
Bütçe Dengesi
Faiz Dışı Denge
Faiz Dışı Denge (12 aylık-milyar TL)
Bütçe Dengesi (12 aylık toplam-milyar TL)
10000
57
0
47
-10000
37
-20000
Eyl.15
Mar.15
Eyl.14
Mar.14
Eyl.13
Eyl.12
Mar.13
Mar.12
-3
Eyl.11
7
-60000
Mar.11
17
-50000
Eyl.10
-40000
Mar.10
27
Eyl.09
-30000
Kaynak:TCMB
Kaynak: TCMB
Türkiye’nin Net Dış Borç Stoku
İç ve Dış Borç Stoku
500
İç Borç Stoku (milyar TL)
Dış Borç Stoku (milyar TL-sağ eksen)
450
400
Türkiye'nin Net Dış Borç Stoku/GSYH (%)
310
260
30.5
210
350
Kaynak: Hazine Müsteşarlığı
2014
2013
2012
2011
2010
2009
2008
2007
2006
60
2005
200
2004
110
2001
250
2003
160
2002
300
Kaynak: Hazine Müsteşarlığı
9
45
40
35
30
25
20
15
10
5
0
LİKİDİTE GÖSTERGELERİ
TCMB Faiz Oranı
Reel ve Nominal Faiz
Borç Alma Faiz Oranı (%)
Reel Faiz
Borç Verme Faiz Oranı (%)
Mar.04
Eyl.04
Mar.05
Eyl.05
Mar.06
Eyl.06
Mar.07
Eyl.07
Mar.08
Eyl.08
Mar.09
Eyl.09
Mar.10
Eyl.10
Mar.11
Eyl.11
Mar.12
Eyl.12
Mar.13
Eyl.13
Mar.14
Eyl.14
Mar.15
Eyl.15
Eki.15
Eki.14
Nis.15
Eki.13
Nis.14
Eki.12
-5
Nis.13
0
Nis.12
0
Eki.11
5
Eki.10
5
Nis.11
10
Eki.09
10
Nis.10
15
Eki.08
15
Nis.09
20
Nis.08
20
Eki.07
25
Nominal Faiz
Kaynak:TCMB, VakıfBank
Kaynak:TCMB
Dünya Piyasalarında Son Açıklanan Ekonomik Göstergeler
Reel Büyüme
(y-y,%)
Enflasyon (y-y,%)
Cari Denge/GSYH
(%)*
Merkez
Bankası Faiz
Oranı (%)
Tüketici
Güven
Endeksi
ABD
2.7
0
-2.25
0.25
103.04
Euro Bölgesi
1.5
-0.1
2.04
0.05
-7.70
Almanya
1.6
-0.20
7.40
0.05
97
Fransa
1.10
0.10
-0.93
0.05
-13.70
İtalya
1.00
0.20
1.91
0.05
112.70
Macaristan
2.70
-0.40
3.98
1.35
-19.60
Portekiz
1.50
0.90
0.56
0.05
-15.70
İspanya
3.10
-0.90
0.80
0.05
-2.60
Yunanistan
1.60
-0.80
0.93
0.05
-64.20
İngiltere
2.40
-0.10
-5.90
0.50
3.00
Japonya
0.80
0.20
0.53
0.10
40.60
Çin
6.90
1.60
2.12
4.35
104.50
Rusya
-4.60
15.70
3.20
11.00
--
Hindistan
5.30
4.35
-1.34
6.75
--
Brezilya
-2.60
9.49
-4.42
14.25
96.30
G.Afrika
1.20
4.60
-5.80**
6.00
-4.50
Türkiye
3.78
7.95
-5.83
7.50
62.78
Kaynak: Bloomberg. *: Cari denge verileri IMF’den alınmaktadır ve 2014 yılı verileridir. ** 2013 verileri.
10
Türkiye Makro Ekonomik Görünüm
2013
2014
En Son Yayımlanan
2015
Yılsonu
Beklentimiz
Reel Ekonomi
GSYH (Cari Fiyatlarla, Milyon TL)
1 567 289
1 749 782
481 735
(2015 2Ç)
--
GSYH Büyüme Oranı (Sabit Fiyatlarla, y-y%)
4.2
2.9
3.8
(2015 2Ç)
2.9
Sanayi Üretim Endeksi (y-y, %)(takvim etk.arnd)
7.0
2.6
7.17
(Ağustos 2015)
--
Kapasite Kullanım Oranı (%)
76.0
74.6
75.5
(Ekim 2015)
--
İşsizlik Oranı (%)
9.2
9.9
9.8
(Temmuz 2015)
10.7
Fiyat Gelişmeleri
TÜFE (y-y, %)
7.40
8.17
7.95
(Eylül 2015)
8.2
ÜFE (y-y, %)
6.97
6.36
6.92
(Eylül 2015)
--
Parasal Göstergeler (Milyon TL)
M1
225,331
251,991
310,085
(23.10.2015)
--
M2
910,052
1,018,546
1,196,772
(23.10.2015)
--
M3
950,979
1,063,151
1,240,587
(23.10.2015)
--
Emisyon
67,756
77,420
96,591
(23.10.2015)
--
TCMB Brüt Döviz Rezervleri (Milyon $)
112,002
106,314
100,468
(23.10.2015)
--
Faiz Oranları
TCMB O/N (Borç Alma)
3.50
7.50
7.25
(30.10.2015)
--
TRLIBOR O/N
8.05
11.27
11.27
(30.10.2015)
--
Ödemeler Dengesi (Milyon $)
Cari İşlemler Açığı
64,658
45,846
163
(Ağustos 2015)
35.7
İthalat
251,661
242,182
15,401
(Eylül 2015)
--
İhracat
151,802
157,627
11,659
(Eylül 2015)
--
Dış Ticaret Açığı
99,858
84,508
3,742
(Eylül 2015)
--
Borç Stoku Göstergeleri (Milyar TL)
Merkezi Yön. İç Borç Stoku
403.0
414.6
438.2
(Eylül 2015)
--
Merkezi Yön. Dış Borç Stoku
182.8
197.3
251.6
(Eylül 2015)
--
Kamu Net Borç Stoku
197.6
187.4
187.4
(2014)
--
Kamu Ekonomisi (Milyon TL)
2013 Eylül
2014 Eylül
Bütçe Gelirleri
30.122
30.339
33.837
(Eylül 2015)
--
Bütçe Giderleri
34.847
39.550
47.937
(Eylül 2015)
--
Bütçe Dengesi
-4.725
-9.211
-14.101
(Eylül 2015)
--
Faiz Dışı Denge
1.375
-4.578
-7.723
(Eylül 2015)
--
11
Vakıfbank Ekonomik Araştırmalar ekonomik.arastirmalar@vakifbank.com.tr
Cem Eroğlu Müdür cem.eroglu@vakifbank.com.tr
Fatma Özlem Kanbur Uzman fatmaozlem.kanbur@vakifbank.com.tr 0212‐398 18 91 Bilge Pekçağlayan Uzman bilge.pekcaglayan@vakifbank.com.tr 0212‐398 19 02 Elif Engin Uzman elif.engin@vakifbank.com.tr 0212‐398 18 92 Sinem Ulusoy Uzman Yardımcısı sinem.ulusoy@vakifbank.com.tr 0212‐398 19 05 Ezgi Şiir Kıbrıs Uzman Yardımcısı ezgisiir.kibris@vakifbank.com.tr 0212‐398 19 03 0212‐398 18 98 Bu rapor Türkiye Vakıflar Bankası T.A.O. tarafından güvenilir olduğuna inanılan kaynaklardan sağlanan bilgiler kullanılarak hazırlanmıştır. Türkiye Vakıflar Bankası T.A.O. bu bilgi ve verilerin doğruluğu hakkında herhangi bir garanti vermemekte ve bu rapor ve içindeki bilgilerin kullanılması nedeniyle doğrudan veya dolaylı olarak oluşacak zararlardan dolayı sorumluluk kabul etmemektedir. Bu rapor sadece bilgi vermek amacıyla hazırlanmış olup, hiçbir konuda yatırım önerisi olarak yorumlanmamalıdır. Türkiye Vakıflar Bankası T.A.O. bu raporda yer alan bilgilerde daha önceden bilgilendirme yapmaksızın kısmen veya tamamen değişiklik yapma hakkına sahiptir. Vakıfbank Ekonomik Araştırmalar