TÜRKİYE ODALAR VE BORSALAR BİRLİĞİ

TÜRKİYE ODALAR VE BORSALAR BİRLİĞİ
DIŞ TİCARET İSTATİSTİKLERİ BİLGİ NOTU
HAZİRAN 2017
Türkiye İstatistik Kurumu 31/07/2017 tarihinde 2017 yılı Haziran ayı “Dış Ticaret İstatistikleri”
haber bültenini yayımladı.
2017 yılı Haziran ayında;

İhracat geçen yılın aynı ayına göre % 2,3 artarak 13 milyar 166 milyon dolar, ithalat
% 1,5 azalarak 19 milyar 177 milyon dolar olmuştur.

Dış ticaret açığı % 9,1 azalarak 6 milyar 612 milyon dolardan, 6 milyar 11 milyon
dolara düşmüştür.

2016 yılı Haziran ayında % 66,1 olan ihracatın ithalatı karşılama oranı, 2017 yılının
aynı ayında % 68,7’ye yükselmiştir.

Avrupa Birliği ile yapılan dış ticarette; ihracat % 0,1 artarken, ithalat % 10,2
azalmıştır.

En fazla ihracat yapılan ülke Almanya, ithalat yapılan ülke ise Çin olmuştur. Haziran
ayında Almanya’ya 1 milyar 301 milyon dolarlık ihracat yapılırken, Çin’den 1 milyar
924 milyon dolarlık ithalat yapılmıştır.

Fasıllar düzeyinde ihracatta 2 milyar 152 milyon dolar ile motorlu kara taşıtları,
traktörler, bisikletler, motosikletler ve diğer kara taşıtları, bunların aksam, parça,
aksesuarı, ithalatta da 2 milyar 533 milyon dolar ile mineral yakıtlar ve yağlar ilk
sırada yer almaya devam etmiştir.

Yüksek teknolojili ürünlerin imalat sanayi ihracatı içindeki payı % 5,5, ithalatı
içindeki payı % 13,9 olarak gerçekleşmiştir.
Reel Sektör AR-GE ve Uygulama Daire Başkanlığı
İktisadi Raporlama ve İstatistik Müdürlüğü
02.08.2017
Sayfa 1
Eskişehir Yolu 9. Km Dumlupınar Bulvarı No: 252 06530 ANKARA Tel: 0312 218 21 90 Faks: 0312 218 20 64 E-posta: irim@tobb.org.tr
TÜRKİYE ODALAR VE BORSALAR BİRLİĞİ

Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış seride bir önceki aya göre ihracat % 2,5
azalmış, ithalat % 0,1 artmıştır.
2017 yılı Haziran ayında ihracat 2016 yılının aynı ayına göre % 2,3 artarak 12.854 milyon
dolardan 13.166 milyon dolara yükselirken, ithalat % 1,5 azalarak 19.476 milyon dolardan
19.177 milyon dolara düşmüştür. Böylece dış ticaret açığı % 9,1 azalarak 6.612 milyon dolardan
6.011 milyon dolara gerilemiş, dış ticaret hacmi ise 32.342 milyon dolar olarak gerçekleşmiştir
(Tablo 1, Grafik 1).
2016 yılının Haziran ayında % 66,1 olan ihracatın ithalatı karşılama oranı, 2017 yılının aynı
ayında 2,6 puan artarak % 68,7’ye yükselmiştir.
Takvim etkisinden arındırılmış dış ticaret verilerine göre, 2017 yılı Haziran ayında bir önceki yılın
aynı ayına göre ihracat % 9,5, ithalat % 7,9 artmıştır.
Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış dış ticaret verilerine göre ise, 2017 yılı Haziran
ayında bir önceki yılın aynı ayına göre ihracat % 2,5, ithalat % 0,1 artmıştır.
Tablo 1. Dış Ticaret Göstergeleri
İhracat (FOB)
Aylar
Ocak-Haziran
Haziran
Yıllar
Değer
2016
71.583
2017
77.453
2016
12.864
2017
13.166
İthalat (CIF)
Değişim
(%)
Değer
Dış Ticaret Dengesi
Değişim
(%)
99.658
8,2
108.324
19.177
Değişim
(%)
-28.074
8,7
19.476
2,3
Değer
-30.871
171.241
10,0
-6.612
-1,5
-6.011
(Milyon ABD $)
İhracatın
Dış Ticaret Hacmi
İthalatı
Karşılama
Değişim
Oranı
Değer
(%)
(%)
185.776
71,8
8,5
32.340
-9,1
32.342
71,5
66,1
0,0
68,7
Kaynak: TÜİK.
Reel Sektör AR-GE ve Uygulama Daire Başkanlığı
İktisadi Raporlama ve İstatistik Müdürlüğü
02.08.2017
Sayfa 2
Eskişehir Yolu 9. Km Dumlupınar Bulvarı No: 252 06530 ANKARA Tel: 0312 218 21 90 Faks: 0312 218 20 64 E-posta: irim@tobb.org.tr
TÜRKİYE ODALAR VE BORSALAR BİRLİĞİ
Grafik 1. Dış Ticaret Göstergeleri
(Milyon ABD $)
40.000
35.000
32.340
32.342
30.000
25.000
19.476
20.000
19.177
13.166
12.864
15.000
10.000
5.000
0
-5.000
-6.011
-6.612
-10.000
2016 - Haziran
İhracat (FOB)
2017 - Haziran
İthalat (CIF)
Dış Ticaret Dengesi
Dış Ticaret Hacmi
Kaynak: TÜİK.
Ekonomik faaliyetlere göre 2017 yılı Haziran ayında geçen yılın aynı ayına göre tarım ve
ormancılık ihracatı % 11,1 azalırken, balıkçılık ihracatı % 11,9, madencilik ve taşocakçılığı ihracatı
% 7,8, imalat sanayii ihracatı % 2,6 artış göstermiştir(Tablo 2).
Tablo 2. Ekonomik Faaliyetlere Göre Dış Ticaret
(Milyon ABD $)
Haziran
2016
Sektörler
2017
Değer
Pay (%)
Değer
Pay (%) Değişim (%)
12.864
414
32
240
12.141
37
100,0
3,2
0,3
1,9
94,4
0,3
13.166
368
36
259
12.451
51
100,0
2,8
0,3
2,0
94,6
0,4
2,3
-11,1
11,9
7,8
2,6
40,9
19.476
614
3
1.441
16.793
625
100,0
3,2
0,0
7,4
86,2
3,2
19.177
817
3
1.734
16.107
515
100,0
4,3
0,0
9,0
84,0
2,7
-1,5
33,1
-12,3
20,4
-4,1
-17,6
İHRACAT
Toplam
Tarım ve Ormancılık
Balıkçılık
Madencilik ve Taşocakçılığı
İmalat
Diğer
İTHAL AT
Toplam
Tarım ve Ormancılık
Balıkçılık
Madencilik ve Taşocakçılığı
İmalat
Diğer
Kaynak: TÜİK.
Reel Sektör AR-GE ve Uygulama Daire Başkanlığı
İktisadi Raporlama ve İstatistik Müdürlüğü
02.08.2017
Sayfa 3
Eskişehir Yolu 9. Km Dumlupınar Bulvarı No: 252 06530 ANKARA Tel: 0312 218 21 90 Faks: 0312 218 20 64 E-posta: irim@tobb.org.tr
TÜRKİYE ODALAR VE BORSALAR BİRLİĞİ
2017 yılı Haziran ayında 12.451 milyon dolarlık imalat sanayi ürünleri ihracatı, 368 milyon
dolarlık tarım ve ormancılık ürünleri ihracatı, 259 milyon dolarlık madencilik ve taşocakçılığı
ürünleri ihracatı ve 36 milyon dolarlık balıkçılık ürünleri ihracatı gerçekleşmiştir.
2017 yılı Haziran ayında bir önceki yılın aynı ayına göre ara (ham madde) malları ithalatında
% 4,7 azalış olurken, tüketim malları ithalatında % 2,3, sermaye (yatırım) malları ithalatında %
34,5 artış gerçekleşmiştir. Ara (ham madde) malları ithalatı 6.004 milyon dolar, sermaye
(yatırım) malları ithalatı 1.889 milyon dolar, tüketim malları ithalatı 5.198 milyon dolar
düzeyinde gerçekleşmiştir (Tablo 3).
Tablo 3. Geniş Ekonomik Grupların Sınıflamasına Göre Dış Ticaret
(Milyon ABD $)
Haziran
2016
Sektörler
2017
Değer
Pay (%)
Değer
Pay (%)
Değişim
(%)
12.864
1.404
6.297
5.080
83
100,0
10,9
49,0
39,5
0,6
13.166
1.889
6.004
5.198
75
100,0
14,3
45,6
39,5
0,6
2,3
34,5
-4,7
2,3
-9,9
19.476
4.044
12.802
2.598
32
100,0
20,8
65,7
13,3
0,2
19.177
2.611
14.002
2.523
40
100,0
13,6
73,0
13,2
0,2
-1,5
-35,4
9,4
-2,9
24,8
İHRACAT
Toplam
Sermaye (Yatırım) Malları
Ara (Ham Madde) Malları
Tüketim Malları
Diğerleri
İTHAL AT
Toplam
Sermaye (Yatırım) Malları
Ara (Ham Madde) Malları
Tüketim Malları
Diğerleri
Kaynak: TÜİK.
Fasıllara göre ihracatta 2017 yılı Haziran ayında da ilk sırayı 2.152 milyon dolar ile “motorlu kara
taşıtları, traktörler, bisikletler, motosikletler ve diğer kara taşıtları, bunların aksam, parça,
aksesuarı” alırken, bunu 1.149 milyon dolar ile de “kazanlar, makineler, mekanik cihazlar ve
aletler, bunların aksam ve parçaları”, 973 milyon dolar ile “kıymetli veya yarı kıymetli taşlar,
kıymetli metaller, inciler, taklit mücevherci eşyası, metal paralar” ihracatı izlemiştir.
Aynı dönemde ithalatta “mineral yakıtlar, mineral yağlar ve bunların damıtılmasından elde
edilen ürünler, bitümenli maddeler, mineral mumlar” 2.533 milyon dolar ile ilk sırada yer
Reel Sektör AR-GE ve Uygulama Daire Başkanlığı
İktisadi Raporlama ve İstatistik Müdürlüğü
02.08.2017
Sayfa 4
Eskişehir Yolu 9. Km Dumlupınar Bulvarı No: 252 06530 ANKARA Tel: 0312 218 21 90 Faks: 0312 218 20 64 E-posta: irim@tobb.org.tr
TÜRKİYE ODALAR VE BORSALAR BİRLİĞİ
alırken, 2.208 milyon dolarlık ithalat ile “kazanlar, makineler, mekanik cihazlar ve aletler,
nükleer reaktörler, bunların aksam ve parçaları” ikinci, 2.047 milyon dolarlık ithalat ile “kıymetli
veya yarı kıymetli taşlar, kıymetli metaller, inciler, taklit mücevherci eşyası, metal paralar”
üçüncü sırada yer almıştır.
İller itibariyle 2017 yılı Haziran ayında ihracatta İstanbul ilk sırada yer alırken, onu sırasıyla
Bursa, İzmir, Kocaeli ve Ankara izlemiştir. Toplam ihracat içinde İstanbul’un payı % 53,9,
Bursa’nın payı % 7,0, İzmir’in payı % 5,9, Kocaeli’nin payı % 5,0, Ankara’nın payı da % 3,7 olarak
gerçekleşmiştir (Tablo 4).
Tablo 4. En Çok İhracat ve İthalat Yapılan 10 İl
(Milyon ABD $)
Haziran-2017
İller
Değer
Pay (%)
İHRACAT
Genel
İstanbul
Bursa
İzmir
Kocaeli
Ankara
Gaziantep
Sakarya
Denizli
Manisa
Hatay
Kaynak: TÜİK.
13.166
7.099
922
775
659
491
474
458
227
174
167
Değer
Pay (%)
İTHALAT
100,0 Genel
53,9 İstanbul
7,0 Ankara
5,9 Kocaeli
5,0 İzmir
3,7 Bursa
3,6 Gaziantep
3,5 Sakarya
1,7 Manisa
1,3 Hatay
1,3 Adana
19.177
11.533
938
904
788
781
448
252
246
238
180
100,0
60,1
4,9
4,7
4,1
4,1
2,3
1,3
1,3
1,2
0,9
Not: Firma vergi kimlik numaralarının bağlı olduğu ile göredir.
İthalatta ise ilk sırada yer alan İstanbul’u, Ankara, Kocaeli, İzmir ve Bursa izlemiştir. Toplam
ithalat içinde İstanbul’un payı % 60,1, Ankara’nın payı % 4,9, Kocaeli’nin payı % 4,7, İzmir’in payı
ve Bursa’nın payları % 4,1 olmuştur.
2017 yılının Haziran ayında, 2016 yılının aynı ayına göre Avrupa Birliği (AB) ülkelerine yapılan
ihracat % 0,1, diğer ülkelere yapılan ihracat % 4,9 artmış, Türkiye Serbest Bölgelerine yapılan
ihracat % 12,3 azalmıştır (Tablo 5).
Reel Sektör AR-GE ve Uygulama Daire Başkanlığı
İktisadi Raporlama ve İstatistik Müdürlüğü
02.08.2017
Sayfa 5
Eskişehir Yolu 9. Km Dumlupınar Bulvarı No: 252 06530 ANKARA Tel: 0312 218 21 90 Faks: 0312 218 20 64 E-posta: irim@tobb.org.tr
TÜRKİYE ODALAR VE BORSALAR BİRLİĞİ
Aynı dönemde AB’den yapılan ithalat % 10,2 azalırken, diğer ülkelerden yapılan ithalat % 3,9,
Türkiye Serbest Bölgelerinden yapılan ithalat ise % 6,7 artış göstermiştir.
Tablo 5. Ülke Gruplarına Göre Dış Ticaret
(Milyon ABD $)
Haziran
2016
Ülke Grupları
2017
Değer Pay (%)
Değer Pay (%)
Değişim
(%)
İHRAC AT
Toplam
A-Avrupa Birliği Ülkeleri (AB-28)
B-Türkiye Serbest Bölgeleri
C-Diğer Ülkeler
12.864
100,0
13.166
100,0
2,3
6.243
48,5
6.249
47,5
0,1
177
1,4
156
1,2
-12,3
6.443
50,1
6.761
51,4
4,9
19.476
100,0
19.177
100,0
-1,5
7.545
38,7
6.774
35,3
-10,2
113
0,6
121
0,6
6,7
11.819
60,7
12.282
64,0
3,9
İTHALAT
Toplam
A-Avrupa Birliği Ülkeleri (AB-28)
B-Türkiye Serbest Bölgeleri
C-Diğer Ülkeler
Kaynak: TÜİK.
2017 yılı Haziran ayında en fazla ihracat yapılan ülkeler sıralamasında Almanya ilk sırada yer
alırken, bu ülkeye olan ihracatımız bir önceki yılın aynı ayına göre % 6,3 artarak 1.301 milyon
dolar olmuştur. Almanya’yı 896 milyon dolarlık ihracat ile Birleşik Arap Emirlikleri ve 886 milyon
dolarlık ihracat ile Amerika takip etmiştir.
Aynı dönemde en çok ithalat yapılan ülke sıralamasında da ilk sırada Çin yer almıştır. Bu ülkeden
yapılan ithalat geçen yılın aynı ayına göre % 26,1 azalarak 1.924 milyon dolar olarak
gerçekleşmiştir. Bu ülkeyi 1.642 milyon dolarlık ithalat ile Almanya ve 1.385 milyon dolarlık
ithalat ile Rusya Federasyonu izlemiştir.
Bu konuyla ilgili bültene www.tuik.gov.tr adresinden ulaşabilirsiniz.
Reel Sektör AR-GE ve Uygulama Daire Başkanlığı
İktisadi Raporlama ve İstatistik Müdürlüğü
02.08.2017
Sayfa 6
Eskişehir Yolu 9. Km Dumlupınar Bulvarı No: 252 06530 ANKARA Tel: 0312 218 21 90 Faks: 0312 218 20 64 E-posta: irim@tobb.org.tr