TÜRKİYE ODALAR VE BORSALAR BİRLİĞİ

TÜRKİYE ODALAR VE BORSALAR BİRLİĞİ
DIŞ TİCARET İSTATİSTİKLERİ BİLGİ NOTU
MAYIS 2014
Türkiye İstatistik Kurumu 30/06/2014 tarihinde 2014 yılı Mayıs ayı “Dış Ticaret İstatistikleri”
haber bültenini yayımladı.
2014 yılı Mayıs ayında;

İhracat geçen yılın aynı ayına göre % 3,6 artarak 13.750 milyon dolar, ithalat %
10,3 azalarak 20.859 milyon dolar olmuştur.

Dış ticaret açığı % 28,7 azalarak 9.968 milyon dolardan 7.108 milyon dolara
gerilemiştir.

2013 yılı Mayıs ayında % 57,1 olan ihracatın ithalatı karşılama oranı 2014 yılı
Mayıs ayında % 65,9’a yükselmiştir.

Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış seride bir önceki aya göre ihracat %
0,3, ithalat % 2,9 artmıştır.

Avrupa Birliği ile yapılan dış ticarette; ihracat % 16 artarken, ithalat % 4,2
azalmıştır.

En fazla ihracat yapılan ülke Almanya, en fazla ithalat yapılan ülke ise Çin
olmuştur. Mayıs ayında Almanya’ya 1.372 milyon dolarlık ihracat yapılırken,
Çin’den 2.112 milyon dolarlık ithalat yapılmıştır.

Fasıllar düzeyinde ihracatta 1.688 milyon dolar ile motorlu kara taşıtları,
traktörler, bisikletler, motosikletler ve diğer kara taşıtları, bunların aksam, parça
ve aksesuarları, ithalatta da 4.401 milyon dolar ile mineral yakıtlar ve yağlar ilk
sırada yer almıştır.
Reel Sektör AR-GE ve Uygulama Daire Başkanlığı
İktisadi Raporlama ve İstatistik Müdürlüğü
03.07.2014
Sayfa 1
Eskişehir Yolu 9. Km Dumlupınar Bulvarı No: 252 06530 ANKARA Tel: 0312 218 21 90 Faks: 0312 218 20 64 E-posta: irim@tobb.org.tr
TÜRKİYE ODALAR VE BORSALAR BİRLİĞİ

Yüksek teknolojili ürünlerin imalat sanayi ürünleri ihracatı içindeki payı % 3,3,
ithalatı içindeki payı % 14 olarak gerçekleşmiştir.
2014 yılı Mayıs ayında ihracat 2013 yılının aynı ayına göre % 3,6 artarak 13.277 milyon
dolardan 13.750 milyon dolara yükselirken, ithalat % 10,3 azalarak 23.245 milyon dolardan
20.859 milyon dolara, dış ticaret açığı % 28,7 azalarak 9.968 milyon dolardan 7.108 milyon
dolara gerilemiştir. Dış ticaret hacmi 2013 yılının Mayıs ayına göre % 5,2 azalarak 34.609
milyon dolar olmuştur (Tablo 1, Grafik 1).
2013 yılının Mayıs ayında % 57,1 olan ihracatın ithalatı karşılama oranı, 2014 yılının aynı
ayında 8,8 puan artarak % 65,9’a yükselmiştir.
Tablo 1. Dış Ticaret Göstergeleri
İhracat (FOB)
Aylar
Mayıs
Ocak-Mayıs
İthalat (CIF)
Dış Ticaret Dengesi
Değer Değişim
Oranı
Değer Değişim
Oranı
Yıl
2013
Değer Değişim
Oranı
13.277
23.245
-9.968
2014
13.750
2012
62.735
2013
67.391
3,6
20.859
-10,3
104.827
7,4
99.005
-7.108
36.522
-28,7
-42.093
-5,6
-31.613
(Milyon ABD $, %)
İhracatın
Dış Ticaret Hacmi
İthalatı
Değer Değişim Karşılama
Oranı
Oranı
34.609
57,1
-5,2
167.562
-24,9
166.396
65,9
59,8
-0,7
68,1
Kaynak: TÜİK.
Takvim etkisinden arındırılmış dış ticaret verilerine göre, 2014 yılı Mayıs ayında bir önceki
yılın aynı ayına göre ihracat % 3,5 artmış, ithalat % 2,4 azalmıştır.
Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış dış ticaret göstergelerine göre ise, 2014 yılı Mayıs
ayında bir önceki yılın aynı ayına göre ihracat % 0,3, ithalat % 2,9 artmıştır.
Reel Sektör AR-GE ve Uygulama Daire Başkanlığı
İktisadi Raporlama ve İstatistik Müdürlüğü
03.07.2014
Sayfa 2
Eskişehir Yolu 9. Km Dumlupınar Bulvarı No: 252 06530 ANKARA Tel: 0312 218 21 90 Faks: 0312 218 20 64 E-posta: irim@tobb.org.tr
TÜRKİYE ODALAR VE BORSALAR BİRLİĞİ
Grafik 1. 2014 Yılı Mayıs Ayı Dış Ticaret Göstergeleri
(Milyon ABD $)
40.000
36.522
34.609
30.000
23.245
20.859
20.000
13.750
13.277
10.000
0
-7.108
-10.000
-9.968
-20.000
2013 - Mayıs
2014 - Mayıs
İhracat (FOB)
İthalat (CIF)
Dış Ticaret Dengesi
Dış Ticaret Hacmi
Kaynak: TÜİK.
Ekonomik faaliyetlere göre ihracatta 2014 yılı Mayıs ayında geçen yılın aynı ayına göre en
yüksek artış % 34,4 ile balıkçılık sektöründe olurken, tarım ve ormancılık sektöründe % 6,4,
imalat sanayi sektöründe % 3,8 artış olmuş, madencilik ve taşocakçılığı sektöründe ise % 16,2
azalış gerçekleşmiştir (Tablo 2).
Tablo 2. Ekonomik Faaliyetlere Göre Dış Ticaret
(Milyon ABD $, %)
Mayıs
2013
Sektörler
2014
Değişim
Oranı
Değer
Pay (%)
Değer
Pay (%)
13.277
100,0
3,1
13.750
417
443
100,0
3,2
20
0,2
27
0,2
34,4
395
3,0
331
2,4
-16,2
12.400
93,4
12.870
93,6
3,8
45
0,3
78
0,6
73,8
23.245
100,0
20.859
100,0
-10,3
797
3,4
806
3,9
5
3.462
0,0
14,9
6
2.849
0,0
13,7
1,1
8,9
-17,7
18.329
78,9
16.371
78,5
-10,7
651
2,8
827
4,0
27,0
İHRACAT
Genel Toplam
Tarım ve Ormancıl ık
Bal ıkçıl ık
Madenci l i k ve Taşocakçıl ığı
İmal at
Di ğer
3,6
6,4
İTHAL AT
Genel Toplam
Tarım ve Ormancıl ık
Bal ıkçıl ık
Madenci l i k ve Taşocakçıl ığı
İmal at
Diğer
Kaynak: TÜİK.
Reel Sektör AR-GE ve Uygulama Daire Başkanlığı
İktisadi Raporlama ve İstatistik Müdürlüğü
03.07.2014
Sayfa 3
Eskişehir Yolu 9. Km Dumlupınar Bulvarı No: 252 06530 ANKARA Tel: 0312 218 21 90 Faks: 0312 218 20 64 E-posta: irim@tobb.org.tr
TÜRKİYE ODALAR VE BORSALAR BİRLİĞİ
2014 yılı Mayıs ayında 12.870 milyon dolarlık imalat sanayi ürünleri ihracatı, 443 milyon
dolarlık tarım ve ormancılık ürünleri ihracatı, 331 milyon dolarlık madencilik ve taşocakçılığı
ürünleri ihracatı ve 27 milyon dolarlık balıkçılık ürünleri ihracatı gerçekleşmiştir
2014 yılı Mayıs ayında bir önceki yılın aynı ayına göre bütün gruplarda azalış olmuştur. En
yüksek azalış % 11,5 ile ara (ham madde) malları ithalatında olurken, tüketim malları ithalatı
% 7,6, sermaye (yatırım) malları ithalatı % 5,5 azalış göstermiştir. Ara (ham madde) malları
ithalatı 15.136 milyon dolar, sermaye (yatırım) malları ithalatı 3.154 milyon dolar, tüketim
malları ithalatı 2.536 milyon dolar düzeyinde gerçekleşmiştir (Tablo 3).
Tablo 3. Geniş Ekonomik Grupların Sınıflamasına Göre Dış Ticaret
(Milyon ABD $, %)
Mayıs
2013
2014
Değer
Pay (%)
Değer
Pay (%)
Değişim
Oranı
Genel Toplam
Sermaye (Yatırım) Malları
13.277
100,0
13.750
100,0
3,6
1.321
9,9
1.499
10,9
13,5
Ara (Ham Madde) Malları
6.809
51,3
6.667
48,5
-2,1
Tüketim Malları
5.098
38,4
5.507
40,0
8,0
50
0,4
78
0,6
55,3
23.245
100,0
20.859
100,0
-10,3
Sermaye (Yatırım) Malları
3.339
14,4
3.154
15,1
-5,5
Ara (Ham Madde) Malları
17.094
2.744
73,5
11,8
15.136
2.536
72,6
12,2
-11,5
-7,6
69
0,3
33
0,2
-52,3
Sektörler
İHRACAT
Diğerleri
İTHAL AT
Genel Toplam
Tüketim Malları
Diğerleri
Kaynak: TÜİK.
Fasıllara göre ihracatta 2014 yılı Mayıs ayında ilk sırayı 1.688 milyon dolar ile “motorlu kara
taşıtları, traktörler, bisikletler, motosikletler ve diğer kara taşıtları, bunların aksam, parça,
aksesuarı”alırken, bunu 1.236 milyon dolar ile “kazanlar, makinalar, mekanik cihazlar ve
aletler, nükleer reaktörler, bunların aksam ve parçaları”, 897 milyon dolar ile de demir ve
çelik ihracatı izlemiştir.
Reel Sektör AR-GE ve Uygulama Daire Başkanlığı
İktisadi Raporlama ve İstatistik Müdürlüğü
03.07.2014
Sayfa 4
Eskişehir Yolu 9. Km Dumlupınar Bulvarı No: 252 06530 ANKARA Tel: 0312 218 21 90 Faks: 0312 218 20 64 E-posta: irim@tobb.org.tr
TÜRKİYE ODALAR VE BORSALAR BİRLİĞİ
2014 yılı Mayıs ayında ithalatta “mineral yakıtlar, mineral yağlar ve bunların damıtılmasından
elde edilen ürünler, bitümenli maddeler” 4.401 milyon dolar ile ilk sırada yer alırken, bunu
2.395 milyon dolarlık ithalat ile “kazanlar, makineler, mekanik cihazlar ve aletler, bunların
aksam ve parçaları” ikinci, 1.607 milyon dolarlık ithalat ile “demir ve çelik” üçüncü sırada yer
almıştır.
Tablo 4. 2014 Yılı Mayıs Ayında En Çok İhracat ve İthalat
Yapılan 10 İl
(Bin ABD $, %)
Mayıs
İller
Değer
Pay (%)
ihracatta İstanbul ilk sırada yer alırken,
İHRACAT
Genel Toplam
İSTANBUL
İZMİR
BURSA
KOCAELİ
ANKARA
GAZİANTEP
DENİZLİ
SAKARYA
HATAY
ADANA
13.750.442
6.739.705
1.035.077
882.099
776.064
706.014
556.935
251.864
244.648
172.438
171.292
100,0
49,0
7,5
6,4
5,6
5,1
4,1
1,8
1,8
1,3
1,2
bunu sırasıyla İzmir, Bursa, Kocaeli ve
20.858.810
11.155.481
1.185.589
1.072.089
934.799
789.104
515.294
320.150
310.571
243.887
214.870
100,0
53,5
5,7
5,1
4,5
3,8
2,5
1,5
1,5
1,2
1,0
yer alan İstanbul’u, İzmir, Kocaeli, Ankara ve
İTHALAT
Genel Toplam
İSTANBUL
İZMİR
KOCAELİ
ANKARA
BURSA
GAZİANTEP
HATAY
MANİSA
ADANA
TEKİRDAĞ
Kaynak: TÜİK.
İller itibariyle 2014 yılı Mayıs ayında da
Ankara izlemiştir. Toplam ihracat içinde
İstanbul’un payı % 49,0, İzmir’in payı % 7,5,
Bursa’nın payı % 6,4, Kocaeli’nin payı % 5,6
ve
Ankara’nın
payı
%
5,1
olarak
gerçekleşmiştir (Tablo 4).
2014 yılı Mayıs ayında ithalatta da ilk sırada
Bursa
izlemiştir.
Toplam
ithalat
içinde
İstanbul’un payı % 53,5, İzmir’in payı % 5,7,
Kocaeli’nin payı % 5,1, Ankara’nın payı % 4,5
ve Bursa’nın payı % 3,8 olmuştur.
Not: Firma vergi kimlik numaralarının bağlı olduğu ile
göredir.
2014 yılının Mayıs ayında, 2013 yılının aynı ayına göre Avrupa Birliği (AB) ülkelerine yapılan
ihracat % 16,0 artarken, Türkiye Serbest Bölgelerine yapılan ihracat % 3,0, diğer ülkelere
yapılan ihracat % 4,4 azalmıştır (Tablo 5).
Reel Sektör AR-GE ve Uygulama Daire Başkanlığı
İktisadi Raporlama ve İstatistik Müdürlüğü
03.07.2014
Sayfa 5
Eskişehir Yolu 9. Km Dumlupınar Bulvarı No: 252 06530 ANKARA Tel: 0312 218 21 90 Faks: 0312 218 20 64 E-posta: irim@tobb.org.tr
TÜRKİYE ODALAR VE BORSALAR BİRLİĞİ
Aynı dönemde AB’den yapılan ithalat % 4,2, diğer ülkelerden yapılan ithalat % 13,7 azalış
gösterirken, Türkiye Serbest Bölgelerinden yapılan ithalat % 0,8 artmıştır.
Tablo 5. Ülke Gruplarına Göre Dış Ticaret
(Milyon ABD $, %)
Mayıs
2013
Ülke Grupları
2014
Değer Pay (%)
Değer Pay (%)
Değişim
Oranı
İ H R A C A T
Genel Toplam
A-AVRUPA BİRLİGİ ÜLKELERİ (AB-28)
B-TÜRKİYE SERBEST BÖLGELERİ
C-DİĞER ÜLKELER
13.277
100,0
13.750
100,0
3,6
5.192
39,1
6.022
43,8
16,0
210
1,6
204
1,5
-3,0
7.875
59,3
7.525
54,7
-4,4
23.245
100,0
20.859
100,0
-10,3
8.170
35,1
7.830
37,5
-4,2
113
0,5
114
0,5
0,8
14.962
64,4
12.915
61,9
-13,7
İ T H A L A T
Genel Toplam
A-AVRUPA BİRLİGİ ÜLKELERİ (AB-28)
B-TÜRKİYE SERBEST BÖLGELERİ
C-DİĞER ÜLKELER
Kaynak: TÜİK.
2014 yılı Mayıs ayında en fazla ihracat yapılan ülkeler sıralamasında Almanya ilk sırada yer
alırken, bu ülkeye olan ihracatımız bir önceki yılın aynı ayına göre % 24,5 artarak 1.372
milyon dolar olmuştur. Almanyayı 1.052 milyon dolarlık ihracat ile Irak ve 818 milyon dolarlık
ihracat ile İngiltere takip etmiştir.
2014 yılı Mayıs ayında en çok ithalat yapılan ülke sıralamasında ilk sırada Çin yer almıştır. Bu
ülkeden yapılan ithalat 2014 yılı Mayıs ayında geçen yılın aynı ayına göre % 4,0 azalarak
2.112 milyon dolar olarak gerçekleşmiştir. Bu ülkeyi 2.096 milyon dolarlık ithalat ile Rusya
Federasyonu, 1.887 milyon dolarlık ithalat ile Almanya izlemiştir.
Bu konuyla ilgili bültene www.tuik.gov.tr adresinden ulaşabilirsiniz.
Reel Sektör AR-GE ve Uygulama Daire Başkanlığı
İktisadi Raporlama ve İstatistik Müdürlüğü
03.07.2014
Sayfa 6
Eskişehir Yolu 9. Km Dumlupınar Bulvarı No: 252 06530 ANKARA Tel: 0312 218 21 90 Faks: 0312 218 20 64 E-posta: irim@tobb.org.tr