2016 Yılı Kasım Ayı Dış Ticaret İstatistikleri B.N.

TÜRKİYE ODALAR VE BORSALAR BİRLİĞİ
DIŞ TİCARET İSTATİSTİKLERİ BİLGİ NOTU
Kasım 2016
Türkiye İstatistik Kurumu 30/12/2016 tarihinde 2016 yılı Kasım ayı “Dış Ticaret İstatistikleri”
haber bültenini yayımladı.
2016 yılı Kasım ayında;

İhracat geçen yılın aynı ayına göre % 9,7 artarak 12 milyar 817 milyon dolar, ithalat
% 6,0 artarak 16 milyar 931 milyon dolar olmuştur.

Dış ticaret açığı % 4,1 azalarak 4 milyar 291 milyon dolardan, 4 milyar 113 milyon
dolara düşmüştür.

2015 yılı Kasım ayında % 73,1 olan ihracatın ithalatı karşılama oranı 2016 yılı Kasım
ayında % 75,7’ye yükselmiştir.

Avrupa Birliği ile yapılan dış ticarette; ihracat % 6,6, ithalat % 5,9 artış göstermiştir.

En fazla ihracat yapılan ülke Almanya, en fazla ithalat yapılan ülke ise Çin olmuştur.
Kasım ayında Almanya’ya 1 milyar 239 milyon dolarlık ihracat yapılırken, Çin’den 2
milyar 1 milyon dolarlık ithalat yapılmıştır.

Fasıllar düzeyinde ihracatta 1 milyar 902 milyon dolar ile motorlu kara taşıtları,
traktörler, bisikletler, motosikletler ve diğer kara taşıtları, bunların aksam, parça,
aksesuarı, ithalatta da 2 milyar 419 milyon dolar ile mineral yakıtlar, mineral yağlar
ve bunların damıtılmasından elde edilen ürünler, bitümenli maddeler, mineral
mumlar ilk sırada yer almıştır.
Reel Sektör AR-GE ve Uygulama Daire Başkanlığı
İktisadi Raporlama ve İstatistik Müdürlüğü
02.01.2017
Sayfa 1
Eskişehir Yolu 9. Km Dumlupınar Bulvarı No: 252 06530 ANKARA Tel: 0312 218 21 90 Faks: 0312 218 20 64 E-posta: irim@tobb.org.tr
TÜRKİYE ODALAR VE BORSALAR BİRLİĞİ

Yüksek teknolojili ürünlerin imalat sanayi ihracatı içindeki payı % 3,7, ithalatı
içindeki payı % 16,8 olarak gerçekleşmiştir.

Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış seride bir önceki aya göre ihracat % 0,9,
ithalat % 4,6 azalmıştır.
2016 yılı Kasım ayında ihracat 2015 yılının aynı ayına göre % 9,7 artarak 11.682 milyon dolardan
12.817 milyon dolara, ithalat ise % 6,0 artarak 15.973 milyon dolardan 16.931 milyon dolara
yükselmiştir. Böylece dış ticaret açığı % 4,1 azalarak 4.291 milyon dolardan 4.113 milyon dolara
gerilemiş, dış ticaret hacmi ise % 7,6 artarak 27.655 milyon dolardan 29.748 milyon dolara
yükselmiştir (Tablo 1, Grafik 1).
2015 yılının Kasım ayında % 73,1 olan ihracatın ithalatı karşılama oranı, 2016 yılının aynı ayında
2,6 puan artarak % 75,7’ye yükselmiştir.
Takvim etkisinden arındırılmış dış ticaret verilerine göre, 2016 yılı Kasım ayında bir önceki yılın
aynı ayına göre ihracat % 6,7, ithalat % 2,4 artmıştır.
Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış dış ticaret verilerine göre ise, 2016 yılı Kasım ayında
bir önceki aya göre ihracat % 0,9, ithalat % 4,6 azalmıştır.
Tablo 1. Dış Ticaret Göstergeleri
İhracat (FOB)
Aylar
Ocak-Kasım
Kasım
Yıllar
İthalat (CIF)
Değişim
Değer
(%)
2015
132.088
2016
129.793
2015
11.682
2016
12.817
Dış Ticaret Dengesi
Değişim
Değer
(%)
189.242
-1,7
180.196
-57.154
-4,8
15.973
9,7
16.931
Değişim
Değer
(%)
-50.403
321.330
-11,8
-4.291
6,0
-4.113
(Milyon ABD $)
İhracatın
Dış Ticaret Hacmi
İthalatı
Karşılama
Değişim
Oranı
Değer
(%)
(%)
309.989
69,8
-3,5
27.655
-4,1
29.748
72,0
73,1
7,6
75,7
Kaynak: TÜİK.
Reel Sektör AR-GE ve Uygulama Daire Başkanlığı
İktisadi Raporlama ve İstatistik Müdürlüğü
02.01.2017
Sayfa 2
Eskişehir Yolu 9. Km Dumlupınar Bulvarı No: 252 06530 ANKARA Tel: 0312 218 21 90 Faks: 0312 218 20 64 E-posta: irim@tobb.org.tr
TÜRKİYE ODALAR VE BORSALAR BİRLİĞİ
Grafik 1. Dış Ticaret Göstergeleri
(Milyon ABD $)
40.000
35.000
30.000
29.748
27.655
25.000
20.000
16.931
15.973
15.000
12.817
11.682
10.000
5.000
0
-5.000
-4.113
-4.291
-10.000
2015 - Ocak-Kasım
İhracat (FOB)
2016 - Ocak- Kasım
İthalat (CIF)
Dış Ticaret Dengesi
Dış Ticaret Hacmi
Kaynak: TÜİK.
Ekonomik faaliyetlere göre 2016 yılı Kasım ayında geçen yılın aynı ayına göre tarım ve
ormancılık ihracatı % 7,8, balıkçılık ihracatı % 24,8, madencilik ve taşocakçılığı ihracatı % 31,0,
imalat sanayii ihracatı % 9,3 artmıştır (Tablo 2).
Tablo 2. Ekonomik Faaliyetlere Göre Dış Ticaret
(Milyon ABD $)
Kasım
2015
Sektörler
2016
Değer
Pay (%)
Değer
Pay (%) Değişim (%)
11.682
613
30
203
10.800
36
100,0
5,2
0,3
1,7
92,5
0,3
12.817
661
37
266
11.804
49
100,0
5,2
0,3
2,1
92,1
0,4
9,7
7,8
24,8
31,0
9,3
36,2
15.973
614
5
1.991
12.986
377
100,0
3,8
0,0
12,5
81,3
2,4
16.931
571
5
1.760
14.039
555
100,0
3,4
0,0
10,4
82,9
3,3
6,0
-7,0
-0,4
-11,6
8,1
47,5
İHRACAT
Toplam
Tarım ve Ormancılık
Balıkçılık
Madencilik ve Taşocakçılığı
İmalat
Diğer
İTHAL AT
Toplam
Tarım ve Ormancılık
Balıkçılık
Madencilik ve Taşocakçılığı
İmalat
Diğer
Kaynak: TÜİK.
Reel Sektör AR-GE ve Uygulama Daire Başkanlığı
İktisadi Raporlama ve İstatistik Müdürlüğü
02.01.2017
Sayfa 3
Eskişehir Yolu 9. Km Dumlupınar Bulvarı No: 252 06530 ANKARA Tel: 0312 218 21 90 Faks: 0312 218 20 64 E-posta: irim@tobb.org.tr
TÜRKİYE ODALAR VE BORSALAR BİRLİĞİ
2016 yılı Kasım ayında 11.804 milyon dolarlık imalat sanayi ürünleri ihracatı, 661 milyon dolarlık
tarım ve ormancılık ürünleri ihracatı, 266 milyon dolarlık madencilik ve taşocakçılığı ürünleri
ihracatı ve 37 milyon dolarlık balıkçılık ürünleri ihracatı gerçekleşmiştir.
2016 yılı Kasım ayında bir önceki yılın aynı ayına göre sermaye (yatırım) malları ithalatında %
4,1, ara (ham madde) malları ithalatında % 5,6, tüketim malları ithalatında % 10,4 artış
gerçekleşmiştir. Ara (ham madde) malları ithalatı 11.596 milyon dolar, sermaye (yatırım) malları
ithalatı 2.798 milyon dolar, tüketim malları ithalatı 2.505 milyon dolar düzeyinde
gerçekleşmiştir (Tablo 3).
Tablo 3. Geniş Ekonomik Grupların Sınıflamasına Göre Dış Ticaret
(Milyon ABD $)
Kasım
2015
Sektörler
2016
Değer
Pay (%)
Değer
Pay (%)
Değişim
(%)
11.682
1.410
4.972
5.263
37
100,0
12,1
42,6
45,0
0,3
12.817
1.536
5.674
5.535
73
100,0
12,0
44,3
43,2
0,6
9,7
8,9
14,1
5,2
96,3
15.973
2.688
10.979
2.270
36
100,0
16,8
68,7
14,2
0,2
16.931
2.798
11.596
2.505
31
100,0
16,5
68,5
14,8
0,2
6,0
4,1
5,6
10,4
-11,9
İHRACAT
Toplam
Sermaye (Yatırım) Malları
Ara (Ham Madde) Malları
Tüketim Malları
Diğerleri
İTHAL AT
Toplam
Sermaye (Yatırım) Malları
Ara (Ham Madde) Malları
Tüketim Malları
Diğerleri
Kaynak: TÜİK.
Fasıllara göre ihracatta 2016 yılı Kasım ayında ilk sırayı 1.902 milyon dolar ile “motorlu kara
taşıtları, traktörler, bisikletler, motosikletler ve diğer kara taşıtları, bunların aksam, parça,
aksesuarı” alırken, bunu 1.070 milyon dolar ile “kazanlar, makineler, mekanik cihazlar ve aletler,
bunların aksam ve parçaları”, 1.014 milyon dolar ile de “kıymetli veya yarı kıymetli taşlar,
kıymetli metaller, inciler, taklit mücevherci eşyası, metal paralar” ihracatı izlemiştir.
Reel Sektör AR-GE ve Uygulama Daire Başkanlığı
İktisadi Raporlama ve İstatistik Müdürlüğü
02.01.2017
Sayfa 4
Eskişehir Yolu 9. Km Dumlupınar Bulvarı No: 252 06530 ANKARA Tel: 0312 218 21 90 Faks: 0312 218 20 64 E-posta: irim@tobb.org.tr
TÜRKİYE ODALAR VE BORSALAR BİRLİĞİ
Aynı dönemde ithalatta “mineral yakıtlar, mineral yağlar ve bunların damıtılmasından elde
edilen ürünler, bitümenli maddeler” 2.419 milyon dolar ile ilk sırada yer alırken, 2.263 milyon
dolarlık ithalat ile “kazanlar, makineler, mekanik cihazlar ve aletler, bunların aksam ve parçaları”
ikinci, 1.870 milyon dolarlık ithalat ile “elektrikli makina ve cihazlar, ses kaydetme-verme,
televizyon görüntü-ses kaydetme-verme cihazları, aksam parça-aksesuarları” üçüncü sırada yer
almıştır.
İller itibariyle 2016 yılı Kasım ayında ihracatta İstanbul ilk sırada yer alırken, onu sırasıyla Bursa,
İzmir, Gaziantep ve Ankara izlemiştir. Toplam ihracat içinde İstanbul’un payı % 50,6, Bursa’nın
payı % 7,0, İzmir’in payı % 5,4, Gaziantep’in payı % 4,5 ve Ankara’nın payı % 4,4 olarak
gerçekleşmiştir (Tablo 4).
Tablo 4. En Çok İhracat ve İthalat Yapılan 10 İl
(Bin ABD $)
Kasım-2016
İller
Değer
Pay (%)
İHRACAT
Genel
İstanbul
Bursa
İzmir
Gaziantep
Ankara
Kocaeli
Sakarya
Denizli
Mersin
Yalova
Kaynak: TÜİK.
12.817.301
6.487.166
901.912
689.979
582.540
559.175
514.885
375.395
210.626
206.209
202.398
Değer
Pay (%)
İTHALAT
100,0 Genel
50,6 İstanbul
7,0 Ankara
5,4 Bursa
4,5 İzmir
4,4 Kocaeli
4,0 Gaziantep
2,9 Sakarya
1,6 Hatay
1,6 Manisa
1,6 Adana
16.930.655
9.758.600
884.334
779.186
727.758
701.060
462.569
260.223
252.555
234.972
170.988
100,0
57,6
5,2
4,6
4,3
4,1
2,7
1,5
1,5
1,4
1,0
Not: Firma vergi kimlik numaralarının bağlı olduğu ile göredir.
İthalatta ise ilk sırada yer alan İstanbul’u, Ankara, Bursa, İzmir ve Kocaeli izlemiştir. Toplam
ithalat içinde İstanbul’un payı % 57,6, Ankara’nın payı % 5,2, Bursa’nın payı % 4,6, İzmir’in payı
% 4,3 ve Kocaeli’nin payı % 4,1 olmuştur.
Reel Sektör AR-GE ve Uygulama Daire Başkanlığı
İktisadi Raporlama ve İstatistik Müdürlüğü
02.01.2017
Sayfa 5
Eskişehir Yolu 9. Km Dumlupınar Bulvarı No: 252 06530 ANKARA Tel: 0312 218 21 90 Faks: 0312 218 20 64 E-posta: irim@tobb.org.tr
TÜRKİYE ODALAR VE BORSALAR BİRLİĞİ
2016 yılının Kasım ayında, 2015 yılının aynı ayına göre Avrupa Birliği (AB) ülkelerine yapılan
ihracat % 6,6, Türkiye Serbest Bölgelerine yapılan ihracat % 18,7 ve diğer ülkelere yapılan
ihracat % 12,4 artış göstermiştir (Tablo 5).
Aynı dönemde AB’den yapılan ithalat % 5,9, Türkiye Serbest Bölgelerinden yapılan ithalat %
13,7, diğer ülkelerden yapılan ithalat % 6,0 artmıştır.
Tablo 5. Ülke Gruplarına Göre Dış Ticaret
(Milyon ABD $)
Kasım
2015
Ülke Grupları
2016
Değer Pay (%)
Değer Pay (%)
Değişim
(%)
İ HRA C A T
Toplam
A-Avrupa Birliği Ülkeleri (AB-28)
11.682
100,0
12.817
100,0
9,7
5.609
48,0
5.982
46,7
6,6
149
1,3
177
1,4
18,7
5.924
50,7
6.659
52,0
12,4
15.973
100,0
16.931
100,0
6,0
6.396
40,0
6.771
40,0
5,9
95
0,6
108
0,6
13,7
9.482
59,4
10.052
59,4
6,0
B-Türkiye Serbest Bölgeleri
C-Diğer Ülkeler
İ THA L A T
Toplam
A-Avrupa Birliği Ülkeleri (AB-28)
B-Türkiye Serbest Bölgeleri
C-Diğer Ülkeler
Kaynak: TÜİK.
2016 yılı Kasım ayında en fazla ihracat yapılan ülkeler sıralamasında Almanya ilk sırada yer
alırken, bu ülkeye olan ihracatımız bir önceki yılın aynı ayına göre % 4,0 artarak 1.239 milyon
dolar olmuştur. Almanya’yı 874 milyon dolarlık ihracat ile İngiltere ve 833 milyon dolarlık
ihracat ile Birleşik Arap Emirlikleri takip etmiştir.
2016 yılı Kasım ayında en çok ithalat yapılan ülke sıralamasında ilk sırada Çin yer almıştır. Bu
ülkeden yapılan ithalat geçen yılın aynı ayına göre % 0,1 artarak 2.001 milyon dolar olarak
gerçekleşmiştir. Bu ülkeyi 1.822 milyon dolarlık ithalat ile Almanya ve 1.294 milyon dolarlık
ithalat ile Rusya Federasyonu izlemiştir.
Bu konuyla ilgili bültene www.tuik.gov.tr adresinden ulaşabilirsiniz.
Reel Sektör AR-GE ve Uygulama Daire Başkanlığı
İktisadi Raporlama ve İstatistik Müdürlüğü
02.01.2017
Sayfa 6
Eskişehir Yolu 9. Km Dumlupınar Bulvarı No: 252 06530 ANKARA Tel: 0312 218 21 90 Faks: 0312 218 20 64 E-posta: irim@tobb.org.tr