TÜRKİYE ODALAR VE BORSALAR BİRLİĞİ DIŞ TİCARET İSTATİSTİKLERİ BİLGİ NOTU ARALIK 2015 Türkiye İstatistik Kurumu 29/01/2016 tarihinde 2015 yılı Aralık ayı “Dış Ticaret İstatistikleri” haber bültenini yayımladı. 2015 yılı Aralık ayında; İhracat geçen yılın aynı ayına göre % 11,1 azalarak 11 milyar 802 milyon dolar, ithalat % 17,5 azalarak 17 milyar 984 milyon dolar olmuştur. Dış ticaret açığı % 27,4 azalarak 8 milyar 519 milyon dolardan 6 milyar 183 milyon dolara düşmüştür. 2014 yılı Aralık ayında % 60,9 olan ihracatın ithalatı karşılama oranı 2015 yılı aynı ayında % 65,6’ya yükselmiştir. Avrupa Birliği ile yapılan dış ticarette; ihracat % 1,7 artarken, ithalat % 13,0 azalmıştır. En fazla ihracat yapılan ülke Almanya, en fazla ithalat yapılan ülke ise Çin olmuştur. Aralık ayında Almanya’ya 1 milyar 150 milyon dolarlık ihracat yapılırken, Çin’den 3 milyar 154 dolarlık ithalat yapılmıştır. Fasıllar düzeyinde ihracatta 1 milyar 625 milyon dolar ile motorlu kara taşıtları, traktörler, bisikletler, motosikletler ve diğer kara taşıtları, bunların aksam, parça, aksesuarı, ithalatta da 2 milyar 7 milyon dolar ile mineral yakıtlar ve yağlar ilk sırada yer almıştır. Yüksek teknolojili ürünlerin imalat sanayi ihracatı içindeki payı % 4,4, ithalatı içindeki payı % 16,5 olarak gerçekleşmiştir. Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış seride bir önceki aya göre ihracat % 1,3 azalmış, ithalat % 2,9 artmıştır. Reel Sektör AR-GE ve Uygulama Daire Başkanlığı İktisadi Raporlama ve İstatistik Müdürlüğü 02.02.2016 Sayfa 1 Eskişehir Yolu 9. Km Dumlupınar Bulvarı No: 252 06530 ANKARA Tel: 0312 218 21 90 Faks: 0312 218 20 64 E-posta: irim@tobb.org.tr TÜRKİYE ODALAR VE BORSALAR BİRLİĞİ 2015 yılı Aralık ayında ihracat 2014 yılının aynı ayına göre % 11,1 azalarak 13.269 milyon dolardan 11.802 milyon dolara, ithalat % 17,5 azalarak 21.788 milyon dolardan 17.984 milyon dolara gerilemiştir. Böylece dış ticaret açığı % 27,4 azalarak 8.519 milyon dolardan 6.183 milyon dolara, dış ticaret hacmi % 15,0 azalarak 35.058 milyon dolardan 29.786 milyon dolara gerilemiştir (Tablo 1, Grafik 1). 2014 yılının Aralık ayında % 60,9 olan ihracatın ithalatı karşılama oranı, 2015 yılının aynı ayında 4,7 puan artarak % 65,6’ya yükselmiştir. Tablo 1. Dış Ticaret Göstergeleri İhracat (FOB) Aylar Aralık Ocak-Aralık Yıllar Değer 2014 13.269 2015 11.802 2014 157.610 2015 143.935 İthalat (CIF) Değişim (%) Değer Dış Ticaret Dengesi Değişim (%) Değer 21.788 -11,1 17.984 -8.519 -17,5 242.177 -8,7 207.203 Değişim (%) -6.183 35.058 -27,4 -84.567 -14,4 -63.268 (Milyon ABD $) İhracatın Dış Ticaret Hacmi İthalatı Karşılama Değişim Oranı Değer (%) (%) 29.786 60,9 -15,0 399.787 -25,2 351.138 65,6 65,1 -12,2 69,5 Kaynak: TÜİK. Grafik 1. Dış Ticaret Göstergeleri (Milyon ABD $) 40.000 35.058 35.000 29.786 30.000 25.000 21.788 17.984 20.000 15.000 13.269 11.802 10.000 5.000 0 -5.000 -10.000 -6.183 -8.519 -15.000 2014 -Aralık İhracat (FOB) 2015 -Aralık İthalat (CIF) Dış Ticaret Dengesi Dış Ticaret Hacmi Kaynak: TÜİK. Reel Sektör AR-GE ve Uygulama Daire Başkanlığı İktisadi Raporlama ve İstatistik Müdürlüğü 02.02.2016 Sayfa 2 Eskişehir Yolu 9. Km Dumlupınar Bulvarı No: 252 06530 ANKARA Tel: 0312 218 21 90 Faks: 0312 218 20 64 E-posta: irim@tobb.org.tr TÜRKİYE ODALAR VE BORSALAR BİRLİĞİ Takvim etkisinden arındırılmış dış ticaret verilerine göre, 2015 yılı Aralık ayında bir önceki yılın aynı ayına göre ihracat % 11,1, ithalat % 17,6 azalmıştır. Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış dış ticaret verilerine göre ise, 2015 yılı Aralık ayında bir önceki aya göre ihracat % 1,3 azalırken, ithalat % 2,9 artmıştır. Ekonomik faaliyetlere göre 2015 yılı Aralık ayında geçen yılın aynı ayına göre bütün sektörlerin ihracatında azalış görülmüştür. En yüksek azalış % 14,3 ile madencilik ve taşocakçılığı sektörü ihracatında olurken, onu % 12,3 ile balıkçılık sektörü, % 11,1 ile imalat sanayi sektörü ve % 8,2 ile tarım ve ormancılık sektörü izlemiştir (Tablo 2). 2015 yılı Aralık ayında 10.824 milyon dolarlık imalat sanayi ürünleri ihracatı, 690 milyon dolarlık tarım ve ormancılık ürünleri ihracatı, 221 milyon dolarlık madencilik ve taşocakçılığı ürünleri ihracatı ve 35 milyon dolarlık balıkçılık ürünleri ihracatı gerçekleştirilmiştir. Tablo 2. Ekonomik Faaliyetlere Göre Dış Ticaret (Milyon ABD $) Aralık 2014 Sektörler 2015 Değer Pay (%) Değer Pay (%) Değişim (%) 13.269 752 40 257 12.168 52 100,0 5,7 0,3 1,9 91,7 0,4 11.802 690 35 221 10.824 33 100,0 5,8 0,3 1,9 91,7 0,3 -11,1 -8,2 -12,3 -14,3 -11,1 -37,2 21.788 842 5 3.194 17.182 565 100,0 3,9 0,0 14,7 78,9 2,6 17.984 624 7 2.277 14.634 443 100,0 3,5 0,0 12,7 81,4 2,5 -17,5 -25,9 46,8 -28,7 -14,8 -21,6 İHRACAT Toplam Tarım ve Ormancılık Balıkçılık Madencilik ve Taşocakçılığı İmalat Diğer İTHAL AT Toplam Tarım ve Ormancılık Balıkçılık Madencilik ve Taşocakçılığı İmalat Diğer Kaynak: TÜİK. 2015 yılı Aralık ayında bir önceki yılın aynı ayına göre sermaye (yatırım) malları ithalatında % 14,0, ara (ham madde) malları ithalatında % 19,5, tüketim malları ithalatında % 10,7 azalış olmuştur. Sermaye (yatırım) malları ithalatı 3.276 milyon dolar, ara (ham madde) malları ithalatı Reel Sektör AR-GE ve Uygulama Daire Başkanlığı İktisadi Raporlama ve İstatistik Müdürlüğü 02.02.2016 Sayfa 3 Eskişehir Yolu 9. Km Dumlupınar Bulvarı No: 252 06530 ANKARA Tel: 0312 218 21 90 Faks: 0312 218 20 64 E-posta: irim@tobb.org.tr TÜRKİYE ODALAR VE BORSALAR BİRLİĞİ 12.129 milyon dolar, tüketim malları ithalatı 2.553 milyon dolar düzeyinde gerçekleşmiştir (Tablo 3). Tablo 3. Geniş Ekonomik Grupların Sınıflamasına Göre Dış Ticaret (Milyon ABD $) Aralık 2014 Sektörler 2015 Değer Pay (%) Değer Pay (%) Değişim (%) 13.269 1.463 5.821 5.755 231 100,0 11,0 43,9 43,4 1,7 11.802 1.429 4.929 5.244 200 100,0 12,1 41,8 44,4 1,7 -11,1 -2,3 -15,3 -8,9 -13,5 21.788 3.811 15.068 2.860 50 100,0 17,5 69,2 13,1 0,2 17.984 3.276 12.129 2.553 27 100,0 18,2 67,4 14,2 0,1 -17,5 -14,0 -19,5 -10,7 -46,4 İHRACAT Toplam Sermaye (Yatırım) Malları Ara (Ham Madde) Malları Tüketim Malları Diğerleri İTHAL AT Toplam Sermaye (Yatırım) Malları Ara (Ham Madde) Malları Tüketim Malları Diğerleri Kaynak: TÜİK. Fasıllara göre ihracatta 2015 yılı Aralık ayında ilk sırayı 1.625 milyon dolar ile “motorlu kara taşıtları, traktörler, bisikletler, motosikletler ve diğer kara taşıtları, bunların aksam, parça, aksesuarı” alırken, bunu 1.098 milyon dolar ile “kazanlar, makinalar, mekanik cihazlar ve aletler, nükleer reaktörler, bunların aksam ve parçaları”, 756 milyon dolar ile “elektrikli makine ve cihazlar, ses kaydetme-verme, televizyon görüntü-ses-kaydetme-verme cihazları, aksam-parçaaksesuarı” ihracatı izlemiştir. 2015 yılı Aralık ayında ithalatta “mineral yakıtlar, mineral yağlar ve bunların damıtılmasından elde edilen ürünler, bitümenli maddeler” 3.007 milyon dolar ile ilk sırada yer alırken, 2.503 milyon dolarlık ithalat ile “kazanlar, makineler, mekanik cihazlar ve aletler, bunların aksam ve parçaları” ikinci, 1.645 milyon dolarlık ithalat ile “motorlu kara taşıtları, traktörler, bisikletler, motosikletler ve diğer kara taşıtları, bunların aksam, parça, aksesuarı” üçüncü sırada yer almıştır. Reel Sektör AR-GE ve Uygulama Daire Başkanlığı İktisadi Raporlama ve İstatistik Müdürlüğü 02.02.2016 Sayfa 4 Eskişehir Yolu 9. Km Dumlupınar Bulvarı No: 252 06530 ANKARA Tel: 0312 218 21 90 Faks: 0312 218 20 64 E-posta: irim@tobb.org.tr TÜRKİYE ODALAR VE BORSALAR BİRLİĞİ İller itibarıyla 2015 yılı Aralık ayında ihracatta İstanbul ilk sırada yer alırken, onu sırasıyla Bursa, İzmir, Ankara ve Kocaeli izlemiştir. Toplam ihracat içinde İstanbul’un payı % 51,0, Bursa’nın payı % 6,2, İzmir’in payı % 6,1, Ankara’nın payı % 5,9 ve Kocaeli’nin payı % 5,3 olarak gerçekleşmiştir (Tablo 4). Tablo 4. En Çok İhracat ve İthalat Yapılan 10 İl (Bin ABD $) Aralık-2015 İller Değer Pay (%) İHRACAT Genel İstanbul Bursa İzmir Ankara Kocaeli Gaziantep Trabzon Denizli Hatay Adana Kaynak: TÜİK. 11.801.612 6.023.228 729.918 723.828 701.932 629.421 499.895 204.942 194.488 175.380 157.985 Değer Pay (%) İTHALAT 100,0 Genel 51,0 İstanbul 6,2 Ankara 6,1 Kocaeli 5,9 İzmir 5,3 Bursa 4,2 Gaziantep 1,7 Hatay 1,6 Manisa 1,5 Adana 1,3 Denizli 17.984.211 10.248.287 908.907 834.687 796.034 708.808 436.931 252.577 238.057 195.901 159.441 100,0 57,0 5,1 4,6 4,4 3,9 2,4 1,4 1,3 1,1 0,9 Not: Firma vergi kimlik numaralarının bağlı olduğu ile göredir. 2015 yılı Aralık ayında ithalatta ilk sırada yer alan İstanbul’u Ankara, Kocaeli, İzmir ve Bursa izlemiştir. Toplam ithalat içinde İstanbul’un payı % 57,0, Ankara’nın payı % 5,1, Kocaeli’nin payı % 4,6, İzmir’in payı % 4,4, Bursa’nın payı % 3,9 olmuştur. 2015 yılının Aralık ayında, 2014 yılının aynı ayına göre Avrupa Birliği (AB) ülkelerine yapılan ihracat % 1,7 artarken, Türkiye Serbest Bölgelerine yapılan ihracat % 14,8, diğer ülkelere yapılan ihracat % 19,8 azalış göstermiştir (Tablo 5). Aynı dönemde Avrupa Birliği ülkelerinden yapılan ithalat % 13,0, diğer ülkelerden yapılan ithalat % 20,3 azalırken, Türkiye Serbest Bölgelerinden yapılan ithalatta % 3,0 artış olmuştur. Reel Sektör AR-GE ve Uygulama Daire Başkanlığı İktisadi Raporlama ve İstatistik Müdürlüğü 02.02.2016 Sayfa 5 Eskişehir Yolu 9. Km Dumlupınar Bulvarı No: 252 06530 ANKARA Tel: 0312 218 21 90 Faks: 0312 218 20 64 E-posta: irim@tobb.org.tr TÜRKİYE ODALAR VE BORSALAR BİRLİĞİ Tablo 5. Ülke Gruplarına Göre Dış Ticaret (Milyon ABD $) Aralık 2014 Ülke Grupları 2015 Değer Pay (%) Değer Pay (%) Değişim (%) İHRAC AT Toplam A-Avrupa Birliği Ülkeleri (AB-28) B-Türkiye Serbest Bölgeleri C-Diğer Ülkeler 13.269 100,0 11.802 100,0 -11,1 5.336 40,2 5.428 46,0 1,7 196 1,5 167 1,4 -14,8 7.737 58,3 6.207 52,6 -19,8 21.788 100,0 17.984 100,0 -17,5 8.137 37,3 7.081 39,4 -13,0 96 0,4 99 0,5 3,0 13.555 62,2 10.804 60,1 -20,3 İTHALAT Toplam A-Avrupa Birliği Ülkeleri (AB-28) B-Türkiye Serbest Bölgeleri C-Diğer Ülkeler Kaynak: TÜİK. 2015 yılı Kasım ayında en fazla ihracat yapılan ülkeler sıralamasında Almanya ilk sırada yer alırken, bu ülkeye 1.150 milyon dolarlık ihracat gerçekleştirilmiştir. Almanya’yı 764 milyon dolarlık ihracat ile İngiltere ve 638 milyon dolarlık ihracat ile İtalya takip etmiştir. 2015 yılı Aralık ayında en çok ithalat yapılan ülke sıralamasında 2.154 milyon dolar ile Çin ilk sırada yer almıştır. Bu ülkeyi 2.038 milyon dolarlık ithalat ile Almanya ve 1.686 milyon dolarlık ithalat ile Rusya Federasyonu izlemiştir. Bu konuyla ilgili bültene www.tuik.gov.tr adresinden ulaşabilirsiniz. Reel Sektör AR-GE ve Uygulama Daire Başkanlığı İktisadi Raporlama ve İstatistik Müdürlüğü 02.02.2016 Sayfa 6 Eskişehir Yolu 9. Km Dumlupınar Bulvarı No: 252 06530 ANKARA Tel: 0312 218 21 90 Faks: 0312 218 20 64 E-posta: irim@tobb.org.tr