Dış Ticaret Dış ticaret açığı Ocak ayında 2016 yılının aynı ayına göre %10,3 artarak 4,3 milyar $ oldu. 12 aylık birikimli dış ticaret açığı ise Ocak ayında 56,5 milyar $’a (Aralık 2016: 56,1 milyar $) yükseldi. İhracat Ocak ayında yıllık bazda %18,1 artışla 11,3 milyar $, ithalat ise %15,9’luk artışla 15,6 milyar $ düzeyinde gerçekleşti. İhracatta gözlenen sert yükselişe bağlı olarak ihracatın ithalatı karşılama oranı Ocak ayında %72,4 (2016 Ocak %71) seviyesine yükseldi. Ocak 2017 Dış Ticaret İstatistikleri (Milyar USD) (Milyar USD) Oca.17 Oca.16 12-aylık toplam Oca.17 Dış Ticaret Açığı 4,3 3,9 56,5 56,1 Enerji 2,8 2,0 24,7 23,9 Enerji Dışı 1,5 1,9 31,7 32,1 11,3 9,5 144,3 142,6 Toplam İhracat Enerji 0,4 0,2 3,4 3,2 10,9 9,3 140,9 139,3 15,6 13,5 200,7 198,6 3,2 2,2 28,1 27,2 12,4 11,2 172,6 171,4 Altın İhracatı 0,5 0,2 8,6 8,2 Altın İthalatı 0,5 0,2 6,8 6,5 Altın Ticareti (net) 0,1 0,0 1,8 1,8 Enerji Dışı Toplam İthalat Enerji Ocak ayında dış ticaret açığının genişlemesinde petrol başta olmak üzere emtia fiyatlarında gözlenen artış eğilimi belirleyici oldu. Bu bağlamda mineral yakıtlar ve yağlar (enerji) ithalatı yıllık bazda %42,4 ve demir çelik ithalatı %30 arttı. Ayrıca altının da içinde yer aldığı kıymetli ve yarı kıymetli taşlar ithalatındaki %142,3’lük artış da dış ticaret açığındaki bozulmayı destekleyen unsur oldu. Ancak kıymetli ve yarı kıymetli taşlar ihracatı %73,6 artarak net altın ticaretinin fazla vermesini sağladı. Diğer taraftan ihracatın lokomotifi konumunda olan motorlu kara taşıtları bir önceki yıla göre %37,4 oranında artışla güçlü seyrini sürdürdü. 2016 yılında fazla veren net altın ticareti Ocak ayında pozitif katkısına devam etti. 12 aylık enerji açığı ise petrol fiyatlarındaki yükselişe bağlı olarak Ocak ayında %3,2 artış göstererek 24,7 milyar $ oldu. 12-aylık toplam Ara.16 Enerji Dışı Altın 12 Aylık Enerji Aylık, Enerji Milyar Açığı USD) milyar $ Açığı (12 60 50 40 Hazine Yönetimi Araştırma Bölümü Eylül 16 Ocak 17 Mayıs 16 Eylül 15 Ocak 16 Mayıs 15 Eylül 14 Ocak 15 Mayıs 14 Eylül 13 Ocak 14 Mayıs 13 Eylül 12 Ocak 13 Mayıs 12 Eylül 11 Ocak 12 Mayıs 11 Eylül 10 Ocak 11 Mayıs 10 Eylül 09 Ocak 10 Mayıs 09 20 Dış Ticaret Açığı (12USD) aylık) Dış Ticaret Görünümü (Milyar milyar $ 110 100 90 80 70 58,3 56,5 60 50 12 Aylık Dış Ticaret Açığı 40 Altın Hariç Dış Ticaret Açığı Ocak 17 Eylül 16 Mayıs 16 Eylül 15 Ocak 16 Mayıs 15 Eylül 14 Ocak 15 Mayıs 14 Eylül 13 Ocak 14 Mayıs 13 Eylül 12 Ocak 13 Mayıs 12 Ocak 12 Eylül 11 Ocak 11 Mayıs 11 30 Eylül 10 Ocak ayı itibariyle petrol fiyatlarının (55 $/varil) geçen yıl Ocak ortalamasının (32 $/varil) üzerinde seyretmesi, enerji açığı kanalıyla ithalatın genişlemesine neden oldu. Ayrıca iç talebi canlandırmak amacıyla son dönemde devreye sokulan teşviklerin, kurdaki yüksek seviyelere rağmen ithalatı arttırdığı gözlendi. Diğer taraftan son dönemde Irak ve Birleşik Arap Emirlikleri pazarlarında yaşanan canlanma ve AB ekonomilerindeki toparlanmanın devam etmesi ihracata olumlu yansıyor. İhracatı destekleyen unsurlar ve petrol fiyatlarının geçen yıla göre yüksek seyretmesi göz önüne alındığında önümüzdeki aylarda hem ihracatın hem de ithalatın artmasını bekliyoruz. Bu çerçevede dış ticaret açığında geçen yıla göre ılımlı bir artış olacağını düşünüyoruz. 24,7 Ocak 10 Diğer taraftan ülke bazında incelendiğinde son aylarda %100’ün üzerinde ihracat artışıyla dikkat çeken Birleşik Arap Emirlikleri, Ocak ayında %129 artış kaydederek en fazla ihracat yapılan dördüncü ülke konumuna yükseldi. Ocak ayında Almanya 1,1 milyar $ ile en fazla ihracat yapılan ülke olmayı sürdürürken bu ülkeyi 684 milyon $ ile Irak, 676 milyon $ ile İngiltere izledi. İthalatta ise ilk sıradaki yerini 1,9 milyar $ ile Çin korurken bu ülkeyi Rusya (1,5 milyar $) ve Almanya (1,2 milyar $) takip etti. 30 Mayıs 10 Avrupa Birliği’ne yapılan ihracatın toplam ihracat içindeki payı 2016 Ocak ayında %49,6 iken 2017 Ocak ayında %47 oldu. Diğer taraftan AB’nin toplam ihracat içindeki payının gerilemesine karşın AB’ye yapılan ihracatta hem dolar bazında (%+12), hem de euro bazında (%+14,4) artış yaşandı. http://www.halkbank.com.tr/reports/reports.asp 1 1 Hazine Yönetimi Araştırma Bölümü arastirma@halkbank.com.tr Mustafa Can BASMACI 0216 503 5348 Muharrem BAYKARA 0216 503 5394 Cihangir DİNÇER 0216 503 5826 UYARI: Türkiye Halk Bankası A.Ş. Hazine Yönetimi, bilgilendirme amacıyla sunulan bu yayının hazırlanmasında gerekli özen ve dikkat gösterilmesine rağmen oluşabilecek hata ve eksikliklerden ve yayının ticari amaçlı kullanımından doğabilecek zararlardan sorumlu tutulamaz. Burada yer alan yorum ve tavsiyeler genel niteliktedir. Sunulan bilgi, görüş ve veriler herhangi bir yatırım aracını alım veya satım önerisi olarak kabul edilemez. Bu tavsiyeler mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize de uygun olmayabilir. Bu nedenle, sadece burada yer alan bilgilere dayanılarak yatırım kararı verilmesi beklentilerinize uygun sonuçlar doğurmayabilir. Yatırım danışmanlığı hizmeti; aracı kurumlar, portföy yönetim şirketleri, mevduat kabul etmeyen bankalar ile müşteri arasında imzalanacak yatırım danışmanlığı sözleşmesi çerçevesinde sunulmaktadır. Hazine Yönetimi Araştırma Bölümü http://www.halkbank.com.tr/reports/reports.asp 2