Dış Ticaret Dış ticaret açığı Şubat ayında 2016 yılının aynı ayına göre %15 artarak 3,7 milyar $ oldu. 12 aylık birikimli dış ticaret açığı yükselişini sürdürerek Şubat ayında 57 milyar $ (Ocak 2017: 56,5 milyar $) olarak gerçekleşti. İhracat Şubat ayında yıllık bazda %1,9 azalışla 12,1 milyar $, ithalat ise %1,6’lık artışla 15,8 milyar $ düzeyinde gerçekleşti. İhracatın ithalatı karşılama oranı Şubat ayında %76,7 (2016 Şubat %79,4) seviyesine geriledi. Şubat ayında dış ticaret açığının genişlemesinde altının da içinde yer aldığı kıymetli ve yarı kıymetli taşlar ithalatındaki %172’lik artış belirleyici oldu. Buna ek olarak kıymetli ve yarı kıymetli taşlar ihracatı bu dönemde %45 azaldı. Böylece net altın ticareti dış ticaret dengesi üzerindeki pozitif katkısına Şubat ayında (-0,2 milyar $) devam ettiremedi. Ayrıca enerji fiyatlarındaki yükselişe bağlı mineral yakıtlar ve yağlar (enerji) ithalatındaki artış (%42,8) dış ticaret açığındaki bozulmayı hızlandıran diğer bir unsur oldu. Nitekim 12 aylık enerji açığı Şubat’ta bir önceki aya göre %2,7 artış göstererek 25,4 milyar $ oldu. Altın hariç ihracat incelendiğinde ise ihracatın olumlu bir performans gösterdiği gözlendi. Altın hariç ihracat Şubat ayında %5,7 artış kaydetti. Özellikle ihracatın lokomotifi konumunda olan motorlu kara taşıtları bir önceki yıla göre %13 oranında artışla güçlü seyrini sürdürdü. Demir-çelik ihracatı da %58 artışla ihracattaki artışı destekledi. Şubat 2017 Dış Ticaret İstatistikleri (Milyar USD) OcakŞub.16 12-aylık toplam Şub.17 12-aylık toplam Oca.17 (Milyar USD) Şub.17 Şub.16 Ocak Şub.17 Dış Ticaret Açığı 3,7 3,2 8,0 7,1 57,0 56,5 Enerji 2,4 1,8 5,2 3,8 25,4 24,7 Enerji Dışı 1,3 1,4 2,8 3,3 31,6 31,8 12,1 12,4 23,4 21,9 144,0 144,3 Toplam İhracat Enerji 0,5 0,2 0,9 0,5 3,6 3,4 Enerji Dışı 11,7 12,1 22,5 21,4 140,4 140,9 Toplam İthalat 200,7 15,8 15,6 31,4 29,0 201,0 Enerji 2,9 2,0 6,1 4,3 29,0 28,1 Enerji Dışı 12,9 13,6 25,3 24,8 172,0 172,6 Altın İhracatı 0,6 1,5 1,2 1,7 7,7 8,6 Altın İthalatı 0,8 0,3 1,3 0,4 7,3 6,8 Altın Ticareti (net) -0,2 1,2 -0,2 1,3 0,4 1,8 Altın 12 Aylık Enerji Aylık, Enerji Milyar Açığı USD) milyar $ Açığı (12 60 50 40 Avrupa Birliğine yapılan ihracat yıllık bazda %3,2 azalarak 5,5 milyar $ oldu. Böylece Avrupa Birliği’ne yapılan ihracatın toplam ihracat içindeki payı 2016 Şubat ayında %46,3 iken 2017 Şubat ayında %45,7’ye geriledi. Ancak AB’ye yapılan ihracatta dolar bazında %3,2’lik bir azalma söz konusu iken Bölgeye yapılan ihracat euro bazında ise %1 artışla 5,2 milyar € seviyesine yükseldi. 30 25,4 Hazine Yönetimi Araştırma Bölümü Ekim 16 Şubat 17 Haziran 16 Ekim 15 Şubat 16 Haziran 15 Ekim 14 Şubat 15 Haziran 14 Ekim 13 Şubat 14 Haziran 13 Ekim 12 Şubat 13 Haziran 12 Ekim 11 Şubat 12 Haziran 11 Ekim 10 Şubat 11 Haziran 10 Ekim 09 Şubat 10 110 100 90 80 70 60 57,3 57,0 50 12 Aylık Dış Ticaret Açığı 40 Altın Hariç Dış Ticaret Açığı Şubat 17 Ekim 16 Haziran 16 Ekim 15 Şubat 16 Haziran 15 Ekim 14 Şubat 15 Haziran 14 Ekim 13 Şubat 14 Haziran 13 Ekim 12 Şubat 13 Haziran 12 Şubat 12 Ekim 11 Şubat 11 Haziran 11 Ekim 10 30 Şubat 10 Şubat ayında ihracatta bozulma gözlense de altın hariç ihracattaki artış eğilimi devam ediyor. Diğer taraftan bu dönemde petrol fiyatlarının (56 $/varil) geçen yıl Şubat ortalamasının (33,5 $/varil) üzerinde seyretmesi, enerji açığı kanalıyla ithalatın genişlemesine neden oldu. Bu çerçevede petrol fiyatlarındaki mevcut seviyeler ve iç talebi canlandırmak amacıyla son dönemde devreye sokulan teşvikler göz önüne alındığında önümüzdeki aylarda ithalattaki artışın devam edeceğini tahmin ediyoruz. Buna karşılık Birleşik Arap Emirlikleri öncülüğünde Orta Doğu Ülkelerine yapılan ihracattaki artış, en büyük ihracat pazarımız AB ülkelerinde ekonomik aktivitenin pozitif seyrini sürdürmesi ve TL’deki zayıf seyrin ihracata vereceği destek ile son iki aydır meydana gelen dış ticaret açığındaki genişleme eğiliminin yavaşlayacağını öngörüyoruz. Dış Ticaret Açığı (12USD) aylık) Dış Ticaret Görünümü (Milyar milyar $ Haziran 10 Diğer taraftan ülke bazında incelendiğinde son aylarda %100’ün üzerinde ihracat artışıyla dikkat çeken Birleşik Arap Emirlikleri (BAE), Şubat ayında da %184 artış kaydederek en fazla ihracat yapılan ikinci ülke konumuna yükseldi. Bu dönemde Almanya 1,1 milyar $ ile en fazla ihracat yapılan ülke olmayı sürdürürken bu ülkeyi 938 milyon $ ile BAE, 725 milyon $ ile Irak izledi. İngiltere’ye yapılan ihracat %33 düştü ve en fazla ihracat yapılan 4. ülke konumuna geriledi. İthalatta ise ilk sıradaki yerini 1,6 milyar $ ile Çin korurken bu ülkeyi Almanya (1,4 milyar $) ve Rusya (1,3 milyar $) takip etti. Haziran 09 20 http://www.halkbank.com.tr/reports/reports.asp 1 1 Hazine Yönetimi Araştırma Bölümü arastirma@halkbank.com.tr Mustafa Can BASMACI 0216 503 5348 Muharrem BAYKARA 0216 503 5394 Cihangir DİNÇER 0216 503 5826 UYARI: Türkiye Halk Bankası A.Ş. Hazine Yönetimi, bilgilendirme amacıyla sunulan bu yayının hazırlanmasında gerekli özen ve dikkat gösterilmesine rağmen oluşabilecek hata ve eksikliklerden ve yayının ticari amaçlı kullanımından doğabilecek zararlardan sorumlu tutulamaz. Burada yer alan yorum ve tavsiyeler genel niteliktedir. Sunulan bilgi, görüş ve veriler herhangi bir yatırım aracını alım veya satım önerisi olarak kabul edilemez. Bu tavsiyeler mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize de uygun olmayabilir. Bu nedenle, sadece burada yer alan bilgilere dayanılarak yatırım kararı verilmesi beklentilerinize uygun sonuçlar doğurmayabilir. Yatırım danışmanlığı hizmeti; aracı kurumlar, portföy yönetim şirketleri, mevduat kabul etmeyen bankalar ile müşteri arasında imzalanacak yatırım danışmanlığı sözleşmesi çerçevesinde sunulmaktadır. Hazine Yönetimi Araştırma Bölümü http://www.halkbank.com.tr/reports/reports.asp 2