2015 Temmuz DIŞ TİCARET İSTATİSTİKLERİ 31 Ağustos 2015

2015 Temmuz
DIŞ TİCARET İSTATİSTİKLERİ
31 Ağustos 2015
İhracat, ekonominin dış piyasalardaki rekabet gücünün bir göstergesidir. Yüksek ihracat, daha
yüksek büyüme hızı ve daha fazla istihdam anlamına gelmektedir. İthalat eğilimleri ise iç
talebin canlılığına işaret etmektedir. Bununla birlikte artan ithalat, diğer ülkelerde üretilen
mallara talep oluşturduğundan büyümeyi kısa dönemde olumsuz etkiler. Kısaca özetlemek
gerekirse günümüzde parçalanan üretim süreci ile birlikte ithalat olmadan üretim ve ihracat
yapmak mümkün değildir. Bu açıdan ülke ekonomisi için dış ticaret verilerinin incelenmesi de
önemli olmaktadır.
TÜİK, Gümrük ve Ticaret Bakanlığı işbirliği ile aylık olarak hazırlanan geçici dış ticaret
verilerine göre 2015 Temmuz ayında dış ticaret açığı % 6,5 artarak 6 milyar 596 milyon
dolardan 7 milyar 28 milyon dolara yükselmiştir. İhracatın ithalatı karşılama oranı 2014
Temmuz ayında % 66,9 iken, 2015 Temmuz ayında % 61,4’e gerilemiştir.
İhracat 2015 yılı Temmuz ayında, 2014 yılının aynı ayına göre % 16,2 azalarak 11 milyar 181
milyon dolar olarak gerçekleşmiştir (Şekil 1).
13 269
13 067
12 892
13 583
11 387
13 345
11 181
12 881
11 967
13 371
13 356
13 682
11 087
12 000
14 680
12 524
14 000
13 053
12 233
16 000
12 400
12 304
Şekil 1: Aylara göre ihracat, milyon $ (2014- 2015 Ocak-Temmuz)
10 000
8 000
6 000
2014
2015
4 000
2 000
Kaynak: TÜİK
Bir önceki yılın aynı ayına göre % 8,7 azalan ithalat da 18 milyar 209 milyon dolar olarak
kaydedilmiştir (Şekil 2).
21 788
21 385
19 185
20 596
19 498
19 941
18 209
20 793
18 200
20 875
17 868
20 659
18 367
19 932
18 726
20 000
18 240
16 940
25 000
19 286
16 645
Şekil 2: Aylara göre ithalat, milyon $ (2014- 2015 Ocak-Temmuz)
15 000
2014
10 000
2015
5 000
Kaynak: TÜİK
2015 yılı Temmuz ayında Almanya’ya yapılan ihracat 1 milyar 100 milyon dolar olurken, bu
ülkeyi sırasıyla 810 milyon dolar ile İngiltere, 630 milyon dolar ile Irak ve 605 milyon dolar
ile ABD takip etmiştir. Çin’den yapılan ithalat, 2015 yılı Temmuz ayında 2 milyar 86 milyon
dolar olmuştur. Bu ülkeyi sırasıyla 1 milyar 980 milyon dolar ile Almanya, 1 milyar 706
milyon dolar ile Rusya ve 1 milyar 20 milyon dolar ile İtalya izlemiştir.
Tablo 1:Ülkelere göre dış ticaret, 000 $ (2015 Temmuz)
Sıra
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
İhracat Sıra
Almanya
İngiltere
Irak
ABD
İtalya
Fransa
İspanya
Rusya Federasyonu
İran
BAE
Toplam
1100314.45
809540.81
630203.01
605055.22
597259.75
461752.17
402152.72
283361.81
282650.95
274547.16
11181326.5
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
İthalat
Çin
Almanya
Rusya Federasyonu
İtalya
ABD
Fransa
Güney Kore
İngiltere
İspanya
İsviçre
Toplam
2085769.37
1980174.52
1706045.53
1020005.50
954176.21
781076.47
644656.59
532889.27
523418.74
468367.28
18208914.72
Kaynak: TÜİK
Türkiye’nin sektörel ihracatında, 2015 Temmuz ayında 1,34 milyar dolarlık motorlu kara
taşıtları ihracatı ilk sırada yer almıştır. Sektörü 1.06 milyar dolar ile kazanlar, makinalar,
mekanik cihazlar vd., 780 milyon dolar ile örme giyim eşyası ve aksesuarları ihracatı takip
etmiştir. İthalatta ise 3,05 milyar dolar ile mineral yakıtlar ve mineral yağlar lider sektör
olurken, onu 2,23 milyar dolarlık ithalatı ile kazanlar, makinalar ve mekanik cihazlar, 1,75
milyar dolarlık ithalatı ile motorlu kara taşıtları takip etmiştir (Tablo 2).
Tablo 2:Fasıllara göre dış ticaret, 000 $ (2015 Temmuz)
Sıra
1
2
3
4
5
6
7
8
87
84
61
85
72
62
39
73
Motorlu kara taşıtları,
Kazanlar, makinalar, mekanik cihazlar
Örme giyim eşyası ve aksesuarı
Elektrikli makina ve cihazlar
Demir ve çelik
Örülmemiş giyim eşyası ve aksesuarı
Plastikler ve mamulleri
Demir veya çelikten eşya
27 Mineral yakıtlar, mineral yağlar
71 Kıymetli veya yarı kıymetli taşlar
Toplam
Kaynak: TÜİK
9
10
İhracat
1 339 227
1 056 803
780 601
640 129
564 709
496 725
466 865
440 736
27
84
87
85
72
39
71
88
407 322 29
291 838 90
11 181 326
Mineral yakıtlar, mineral yağlar
Kazanlar, makinalar, mekanik cihazlar
Motorlu kara taşıtları
Elektrikli makina ve cihazlar
Demir ve çelik
Plastikler ve mamulleri
Kıymetli veya yarı kıymetli taşlar
Hava taşıtları, uzay taşıtları ve
bunların aksam ve parçalar
Organik kimyasal ürünler
Optik, fotoğraf, sinema, ölçü, kontrol
Toplam
İthalat
3 050 751
2 232 342
1 749 678
1 452 627
1 370 972
1 033 688
725 286
426 260
411 248
385 471
18 208 915
Temmuz ayında ISIC Rev.3’e göre imalat sanayi ürünlerinin toplam ihracattaki payı % 94’tür.
Yüksek teknoloji ürünlerinin imalat sanayi ürünleri ihracatı içindeki payı % 3,3, orta yüksek
teknolojili ürünlerin payı ise % 33,3’tür. İmalat sanayi ürünlerinin toplam ithalattaki payı %
82,9’dur. Yüksek teknoloji ürünlerinin 2015 Temmuz ayında imalat sanayi ürünleri ithalatı
içindeki payı % 14,7, orta yüksek teknolojili ürünlerin payı ise % 44’tür.
Geniş Ekonomik Kategorilere göre ihracat ve ithalatın alt bileşenlerinin 2015 Temmuz ayı
verilerinin yer aldığı Şekil 3’te, Türkiye ekonomisi ihracatının yüzde 46,3’ünü ara-malları ve
hammaddeler, yüzde 41,17’sini tüketim malları ve yüzde 12,03’ünü yatırım mallarının
oluşturduğu görülmektedir.
Şekil 3: Geniş Ekonomik Kategorilere Göre Dış Ticaretin Dağılımı (%)
80.00
67.94
70.00
60.00
46.33
50.00
41.17
40.00
İhracat
30.00
İthalat
20.00
17.28
12.03
14.56
10.00
0.47 0.23
0.00
Yatırım malları
Ara malları
Tüketim malları
Diğerleri
Kaynak: TÜİK
2015 Temmuz ayı ithalatının da en büyük bileşeni yüzde 67,94 ile ara-malları ve
hammaddeler olurken, yatırım mallarının oranı yüzde 17,28 ve tüketim mallarının oranı ise
yüzde 14,56 olarak gerçekleşmiştir (Şekil 3). İhracat ve ithalatın geniş ekonomik gruplara
göre dağılımı incelendiğinde üretimde ithalata bağımlılığın arttığı görülmektedir.
Tablo 3: Mersin, Adana ve Adana-Mersin (TR62) Bölgesi Dış Ticareti
İhracat
Adana
Mersin
İthalat
TR-62
Adana
Mersin
TR-62
Haz.15
139,4
103,7
243,1
187,5
118,2
305,7
Tem.15
127,7
88,3
216
180,5
106,8
287,3
Değişim %
-8.41
-14.90
-11.18
-3.70
-9.67
-6.01
Kaynak: TÜİK
Adana ve Mersin’den oluşan TR62 bölgesinin Temmuz ayı ihracatı yüzde % 11,2 ve ithalatı
yüzde % 6 oranında azalmıştır. Mersin ili ihracatı 2015 Temmuz ayında bir önceki aya göre
yüzde 15 oranında azalarak 88,3 milyon dolar olarak gerçekleşmiştir. Aynı dönemde ithalat
da yüzde % 9,7 oranında azalarak 107 milyon dolar olarak kaydedilmiştir. Adana İli için aynı
dönemde ihracat yüzde 8,41 oranında, ithalat ise yüzde 3,7 oranında azalmıştır (Tablo 3).