2016 Ocak DIŞ TİCARET İSTATİSTİKLERİ 29 Şubat 2016 İhracat, ekonominin dış piyasalardaki rekabet gücünün bir göstergesidir. Yüksek ihracat, daha yüksek büyüme hızı ve daha fazla istihdam anlamına gelmektedir. İthalat eğilimleri ise iç talebin canlılığına işaret etmektedir. Bununla birlikte artan ithalat, diğer ülkelerde üretilen mallara talep oluşturduğundan büyümeyi kısa dönemde olumsuz etkiler. Kısaca özetlemek gerekirse günümüzde parçalanan üretim süreci (outsourcing) ile birlikte ithalat olmadan üretim ve ihracat yapmak mümkün değildir. Bu açıdan ülke ekonomisi için dış ticaret verilerinin incelenmesi de önemli olmaktadır. Türkiye İstatistik Kurumu ile Gümrük ve Ticaret Bakanlığı işbirliğiyle oluşturulan geçici dış ticaret verilerine göre; 2016 yılı Ocak ayında dış ticaret açığı %13,4 azalarak 4 milyar 343 milyon dolardan 3 milyar 762 milyon dolara düşmüştür. İhracatın ithalatı karşılama oranı 2015 Ocak ayında %73,9 iken, 2016 Ocak ayında %71,8’e düşmüştür. İhracat 2016 yılı Ocak ayında, 2015 yılının aynı ayına göre % 22 azalarak 9 milyar 597 milyon dolar olarak gerçekleşmiştir (Şekil 1). 10000.00 8000.00 6000.00 11766.35 11691.90 13245.54 11584.66 11023.28 11131.50 11951.87 13350.14 11080.92 12000.00 12521.72 14000.00 12232.35 16000.00 12302.38 9596.76 Şekil 1: Aylara Göre İhracat, Milyon $ (2015 Ocak-Aralık, 2016 Ocak) 2015 2016 4000.00 2000.00 0.00 Kaynak: TÜİK 2016 yılı Ocak ayında ithalat, % 19,7 azalarak 13 milyar 358 milyon dolar olarak gerçekleşmiştir (Şekil 2). 1 14000.00 17979.85 15973.40 16908.20 15967.34 18212.11 18200.05 17868.77 18373.67 15402.92 16000.00 18726.26 18000.00 16940.91 20000.00 16645.66 13358.33 Şekil 2: Aylara Göre İthalat, Milyon $ (2015 Ocak-Aralık, 2016 Ocak) 12000.00 10000.00 2015 8000.00 2016 6000.00 4000.00 2000.00 0.00 Kaynak: TÜİK Almanya’ya yapılan ihracat 2016 yılı Ocak ayında 1 milyar 90 milyon dolar olurken, bu ülkeyi sırasıyla İngiltere (650 milyon dolar), İtalya (570 milyon dolar) ve Irak (469 milyon dolar) takip etmiştir. Çin’den yapılan ithalat, 2016 yılı Ocak ayında 1 milyar 924 milyon dolar olmuştur. Bu ülkeyi sırasıyla Rusya (1 milyar 345 milyon dolar), Almanya (1 milyar 163 milyon dolar) ve İtalya (606 milyon dolar) izlemiştir (Tablo 1). Tablo 1: Türkiye’nin Dış Ticaretinde İlk 10 Ülke, 000 $ (2016 Ocak) Sıra 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 Almanya İngiltere İtalya Irak ABD Fransa İspanya BAE İran Suudi Arabistan Toplam İhracat 1 090 460 650 193 570 355 468 821 467 188 417 448 379 542 287 505 263 719 263 710 9 596 764 Sıra 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 Çin Rusya Almanya İtalya ABD Güney Kore Fransa Hindistan İran İngiltere Toplam İthalat 1 923 660 1 345 303 1 162 759 606 236 600 801 523 600 429 702 409 488 361 998 326 935 13 358 332 Kaynak: TÜİK Türkiye’nin 2016 yılı Ocak ayı sektörel ihracatında, 1,24 milyar dolarlık motorlu kara taşıtları ihracatı ilk sırada yer almıştır. Sektörü 833 milyon dolar ile kazanlar, makineler, mekanik cihazlar vd., 678 milyon dolar ile örme giyim eşyası ve aksesuarları takip etmiştir. İthalatta ise 2,25 milyar dolar ile mineral yakıtlar ve mineral yağlar ilk sırayı alırken onu 1,75 milyar dolar ile kazanlar, makineler ve 2 mekanik cihazlar, vd., 1,43 milyar dolar ile elektrikli makina ve cihazlar, ses kaydetme-verme vd. takip etmiştir (Tablo 2). Tablo 2: Fasıllara Göre Türkiye’nin Dış Ticareti, 000 $ (2016 Ocak) Sıra 1 İhracat Sıra 1 237 020 1 İthalat 2 250 794 85 Elektrikli makina ve cihazlar, ses kaydetme-verme, televizyon görüntü-ses kaydetme-verme cihazları,aksam-parça-aksesuarı 62 Örülmemiş giyim eşyası ve aksesuarı 71 Kıymetli veya yarı kıymetli taşlar, kıymetli metaller, inciler, taklit mücevherci eşyası, metal paralar 524 645 4 27 Mineral yakıtlar, mineral yağlar ve bunların damıtılmasından elde edilen ürünler, bitümenli maddeler, mineral mumlar 84 Kazanlar, makinalar, mekanik cihazlar ve aletler, nükleer reaktörler, bunların aksam ve parçaları 85 Elektrikli makina ve cihazlar, ses kaydetme-verme, televizyon görüntü-ses kaydetme-verme cihazları,aksam-parça-aksesuarı 39 Plastikler ve mamulleri 495 753 5 72 Demir ve çelik 874 012 467 114 6 690 529 7 8 72 Demir ve çelik 73 Demir veya çelikten eşya 419 458 7 362 217 8 9 10 39 Plastikler ve mamulleri 8 Yenilen meyveler ve sert kabuklu meyveler 349 906 9 296 061 10 87 Motorlu kara taşıtları, traktörler, bisikletler, motosikletler ve diğer kara taşıtları, bunların aksam, parça, aksesuarı 29 Organik kimyasal ürünler 90 Optik, fotoğraf, sinema, ölçü, kontrol, ayar, tıbbi, cerrahi alet ve cihazlar, bunların aksam, parça ve aksesuarı 30 Eczacılık ürünleri 73 Demir veya çelikten eşya 2 3 4 5 6 87 Motorlu kara taşıtları, traktörler, bisikletler, motosikletler ve diğer kara taşıtları, bunların aksam, parça, aksesuarı 84 Kazanlar, makinalar, mekanik cihazlar ve aletler, nükleer reaktörler, bunların aksam ve parçaları 61 Örme giyim eşyası ve aksesuarı Toplam Kaynak: TÜİK 832 591 2 677 889 3 9 596 764 Toplam 1 751 990 1 430 527 884 932 324 760 316 999 314 910 247 971 13 358 332 Teknoloji yoğunluğuna göre dış ticaret verileri, ISIC Rev.3 sınıflaması içinde yer alan imalat sanayi ürünleri kapsamında, 2016 yılı Ocak ayında imalat sanayi ürünlerinin toplam ihracattaki payı %93,2’dir. Yüksek teknoloji ürünlerinin imalat sanayi ürünleri ihracatı içindeki payı %3,2, orta yüksek teknolojili ürünlerin payı ise %32,7’dir. İmalat sanayi ürünlerinin toplam ithalattaki payı %80,4’tür. Yüksek teknoloji ürünlerinin 2016 Ocak ayında imalat sanayi ürünleri ithalatı içindeki payı %16,7, orta yüksek teknolojili ürünlerin payı ise %43,4’tür. 3 Şekil 3: Geniş Ekonomik Grupların Sınıflamasına Göre Dış Ticaretin Dağılımı (%) 80.0 72.1 70.0 60.0 46.1 50.0 42.0 İhracat 40.0 İthalat 30.0 20.0 15.8 11.9 11.3 10.0 0.6 0.2 0.0 Yatırım malları Ara malları Tüketim malları Diğerleri Kaynak: TÜİK Geniş Ekonomik Grupların Sınıflamasına göre ihracat ve ithalatın alt bileşenlerinin 2016 yılı Ocak ayı verilerinin yer aldığı Şekil 3’te, Türkiye ekonomisi ihracatının yüzde 46,1’inin ara-malları ve hammaddeler, yüzde 42’sinin tüketim malları, yüzde 11,3’ünün yatırım mallarından oluştuğu görülmektedir. Aynı döneme ait ithalatın yüzde 72,1’i ara-malları ve hammaddeler, yüzde 15,8’i yatırım malları ve 11,9’u da tüketim mallarından oluşmuştur. Tablo 3: Mersin, Adana ve Adana-Mersin (TR62) Bölgesi Dış Ticareti Ara.15 Oca.16 % Değişim İhracat Adana Mersin 156,27 151,30 122,65 106,50 -21,52 -29,61 TR-62 307,57 229,15 -25,50 Adana 195,90 110,67 -43,51 İthalat Mersin 104,72 82,47 -21,25 TR-62 300,62 193,14 -35,75 Kaynak: TÜİK Adana ve Mersin’den oluşan TR62 bölgesinin 2016 yılı Ocak ayı ihracatı yüzde 25,5 oranında azalırken ithalatı yüzde 35,75 oranında azalmıştır. Mersin ilinin ihracatı 2016 yılı Ocak ayında bir önceki aya göre yüzde 29,61 oranında azalarak 106,5 milyon dolar olarak gerçekleşmiştir. Mersin ili ithalatı ise yüzde 21,25 oranında azalarak 82,47 milyon dolara düşmüştür. Adana İli için aynı dönemde ihracat yüzde 21,52 oranında, ithalat ise yüzde 43,51 oranında azalmıştır (Tablo 3). 4