2016 TEMMUZ DIŞ TİCARET İSTATİSTİKLERİ 31 Ağustos 2016 Son elli yılda dış ticaret büyümenin lokomotifi olmuştur ve yakın gelecekte bu lokomotif işlevinin süreceği tahmin edilmektedir. İhracat ekonominin dünya piyasalardaki rekabet gücünün bir göstergesidir. Yüksek ihracat, daha yüksek büyüme hızı ve daha fazla istihdam anlamına gelmektedir. İthalat eğilimleri ise iç talebin canlılığına işaret eder. Bununla birlikte artan ithalat, diğer ülkelerde üretilen mallara talep oluşturduğundan büyümeyi kısa dönemde olumsuz etkiler. Özetle, günümüzde parçalanan üretim süreci (outsourcing) ile birlikte ithalat olmadan üretim ve ihracat yapmak mümkün değildir. Bu açıdan ülke ekonomisi için dış ticaret verilerinin incelenmesi oldukça önemlidir. Türkiye İstatistik Kurumu ile Gümrük ve Ticaret Bakanlığı işbirliğiyle oluşturulan geçici dış ticaret verilerine göre; 2016 yılı Temmuz ayında ihracat, 2015 yılının aynı ayına göre % 11,5 azalarak 9 milyar 855 milyon dolar olarak gerçekleşmiştir (Şekil 1). Aynı dönem için ithalat % 19,7 azalarak 14 milyar 643 milyon dolar olarak gerçekleşmiştir (Şekil 2). 8000.0 6000.0 11750.8 11682.0 13240.0 11581.7 11022.0 11949.6 12893.8 13349.3 11957.2 12519.9 12760.7 11129.4 9855.0 10000.0 11080.4 12110.9 12000.0 12231.9 12368.5 14000.0 9548.5 16000.0 12301.8 Şekil 1: Aylara Göre İhracat, Milyon $ (2015 Ocak-Aralık, 2016 Ocak-Temmuz) 2015 2016 4000.0 2000.0 0.0 Kaynak:TÜİK 2016 yılı Temmuz ayında dış ticaret açığı % 32,5 azalarak 4 milyar 788 milyon dolara düşmüştür. İhracatın ithalatı karşılama oranı 2015 yılı Temmuz ayında % 61,1 iken, 2016 yılı Temmuz ayında % 67,3’e yükselmiştir. 1 17992.2 15972.8 16917.7 15402.9 15969.3 18199.1 19473.7 17868.8 17195.3 18373.5 16188.4 18225.3 14643.0 15000.0 16940.9 15574.9 20000.0 16645.7 13452.7 25000.0 18726.1 17763.2 Şekil 2: Aylara Göre İthalat, Milyon $ (2015 Ocak-Aralık, 2016 Ocak-Temmuz) 2015 10000.0 2016 5000.0 0.0 Kaynak:TÜİK 2016 yılı Temmuz ayında İngiltere’ye yapılan ihracat 982 milyon dolar ile ilk sırada yer alırken, bu ülkeyi sırasıyla Almanya (966 milyon dolar), İtalya (550 milyon dolar) ve ABD (448 milyon dolar) takip etmiştir. Aynı dönemde Çin’den yapılan ithalat 1 milyar 884 milyon dolar ile ilk sırada yer alırken, bu ülkeyi sırasıyla Almanya (1 milyar 722 milyon dolar), Rusya (1 milyar 117 milyon dolar) ve İtalya (854 milyon dolar) izlemiştir (Tablo 1). Tablo 1: Türkiye’nin Dış Ticaretinde İlk 10 Ülke, Bin $ (2016 Temmuz) Sıra 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 İngiltere Almanya İtalya ABD Irak Fransa BAE İspanya İran Hollanda Toplam İhracat 981 682 966 231 550 037 447 787 444 638 427 686 374 222 352 832 300 184 292 893 9 855 005 Sıra 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 Çin Almanya Rusya Federasyonu İtalya ABD Fransa Güney Kore İspanya Hindistan İngiltere Toplam İthalat 1 883 607 1 721 813 1 116 806 853 595 720 814 529 288 497 693 447 924 422 682 387 865 14 642 976 Kaynak:TÜİK Türkiye’nin 2016 yılı Temmuz ayı ihracatının sektörel yapısına bakıldığında,1 milyar 457milyon dolar ile motorlu kara taşıtları, traktörler, bisikletler vd. sektörü ilk sırada yer almıştır. Bu sektörü 924 milyon dolar ile kıymetli veya yarı kıymetli taşlar, kıymetli metaller vd. ve 828 milyon dolar ile kazanlar, makinalar, mekanik cihazlar ve aletler izlemiştir. İthalatta ise 2 milyar 159 milyon dolar ile kazanlar, makineler ve mekanik cihazlar vd. ilk sırada yer alırken, onu 2 milyar 100 milyon dolar ile 2 mineral yakıtlar ve mineral yağlar vd., 1 milyar 618 milyon dolar ile elektrikli makina ve cihazlar, ses kaydetme-verme vd. takip etmiştir (Tablo 2). Tablo 2:Fasıllara Göre Türkiye’nin Dış Ticareti, Bin $ (2016 Temmuz) Sıra 1 2 3 İhracat Sıra 87 Motorlu kara taşıtları, traktörler, bisikletler, motosikletler ve diğer kara taşıtları, bunların aksam, parça, aksesuarı 71 Kıymetli veya yarı kıymetli taşlar, kıymetli metaller, inciler, taklit mücevherci eşyası, metal paralar 84 Kazanlar, makinalar, mekanik cihazlar ve aletler, nükleer reaktörler, bunların aksam ve parçaları 1 455 616 1 84 Kazanlar, makinalar, mekanik cihazlar ve aletler, nükleer reaktörler, bunların aksam ve parçaları 2 158 489 923 705 2 2 100 321 828 302 3 27 Mineral yakıtlar, mineral yağlar ve bunların damıtılmasından elde edilen ürünler, bitümenli maddeler, mineral mumlar 85 Elektrikli makina ve cihazlar, ses kaydetmeverme, televizyon görüntüses kaydetme-verme cihazları,aksam-parçaaksesuarı 87 Motorlu kara taşıtları, traktörler, bisikletler, motosikletler ve diğer kara taşıtları, bunların aksam, parça, aksesuarı 72 Demir ve çelik 39 Plastikler ve mamulleri 71 Kıymetli veya yarı kıymetli taşlar, kıymetli metaller, inciler, taklit mücevherci eşyası, metal paralar 90 Optik, fotoğraf, sinema, ölçü, kontrol, ayar, tıbbi, cerrahi alet ve cihazlar, bunların aksam, parça ve aksesuarı 29 Organik kimyasal ürünler 30 Eczacılık ürünleri 856 991 354 715 4 61 Örme giyim eşyası ve aksesuarı 677 068 4 5 85 Elektrikli makina ve cihazlar, ses kaydetmeverme, televizyon görüntü-ses kaydetmeverme cihazları,aksamparça-aksesuarı 72 Demir ve çelik 62 Örülmemiş giyim eşyası ve aksesuarı 497 658 5 472 095 431 778 6 7 39 Plastikler ve mamulleri 353 019 8 320 310 265 122 9 10 6 7 8 73 Demir veya çelikten eşya 27 Mineral yakıtlar, mineral yağlar ve bunların damıtılmasından elde edilen ürünler, bitümenli maddeler, mineral mumlar Toplam Kaynak:TÜİK 9 10 İthalat 9 855 005 Toplam 1 617 754 1 330 102 982 294 317 609 312 805 301 525 14 642 976 2016 yılı Temmuz ayında ISICRev.3’e göre imalat sanayi ürünlerinin toplam ihracattaki payı % 94,7’dir. Yüksek teknoloji ürünlerinin imalat sanayi ürünleri ihracatı içindeki payı % 3,1, orta yüksek teknolojili ürünlerin payı ise % 33,2’dir. Aynı dönemde imalat sanayi ürünlerinin toplam ithalattaki 3 payı % 83,6’dır. Yüksek teknoloji ürünlerinin 2016 yılı Temmuz ayında imalat sanayi ürünleri ithalatı içindeki payı % 15,3, orta yüksek teknolojili ürünlerin payı ise % 47,8’dir. Şekil 3: Geniş Ekonomik Grupların Sınıflamasına Göre Dış Ticaretin Dağılımı (Temmuz 2016,%) 80.0 67.0 70.0 60.0 48.7 50.0 39.5 40.0 İhracat İthalat 30.0 19.2 20.0 13.7 11.5 10.0 0.3 0.1 0.0 Yatırım malları Ara malları Tüketim malları Diğerleri Kaynak:TÜİK Geniş Ekonomik Grupların Sınıflamasına göre ihracat ve ithalatın alt bileşenlerinin 2016 yılı Temmuz ayı verilerinin yer aldığı Şekil 3’te, Türkiye ekonomisi ihracatının % 48,7’sinin ara-malları ve ham maddeler, % 39,5’inin tüketim malları ve % 11,5’inin yatırım mallarından oluştuğu görülmektedir. Aynı döneme ait ithalatın % 67’si ara-malları ve hammaddeler, % 19,2’si yatırım malları ve 13,7’side tüketim mallarından oluşmaktadır. Tablo 3: Mersin, Adana ve Adana-Mersin (TR62) Bölgesi Dış Ticareti İhracat İthalat Adana Mersin TR-62 Adana Mersin TR-62 Haz.16 141.07 111.20 252.27 173.47 74.17 247.64 Tem.16 96.56 80.42 176.98 141.00 88.89 229.90 %Değişim -31.55 -27.68 -29.84 -18.72 19.85 -7.17 Kaynak: TÜİK Adana ve Mersin’den oluşan TR62 bölgesinin2016 yılı Temmuz ayı ihracatı % 29,84 oranında ve ithalatı da % 7,17 oranında azalmıştır. Mersin ilinin ihracatı 2016 yılı Temmuz ayında bir önceki aya göre % 27,68 oranında azalarak 80,42 milyon dolara düşmüştür. Mersin ili ithalatı ise % 19,85 oranında artarak 88,89 milyon dolara çıkmıştır. Adana İli için aynı dönemde ihracat % 31,55ve ithalat % 18,72 oranında azalmıştır (Tablo 3). 4