Mukaseyeli İslam Hukuku

DERS BİLGİLERİ
TEMEL İSLAM BİLİMLERİ
MUKAYESELİ İSLAM HUKUKU
Dersin Adı
MUKAYESELİ İSLAM HUKUKU
Kodu
Yarıyılı
201710
7
T+U
Saat
2+0
Kredisi
AKTS
2
2
Ön Koşul Dersleri
Dersin Dili
Dersin Türü
Dersin Seviyesi
Dersin Koordinatörü
Dersi Verenler
Dersin Yardımcıları
Dersin Amacı
Dersin Öğrenme
Çıktıları
Dersin İçeriği
Hafta
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
Türkçe
Seçmeli
Lisans
Yrd. Doç. Dr. Ahmet AYDIN
Yrd. Doç. Dr. Ahmet AYDIN
Furuʻi fıkhın temel konularını mukayeseli olarak incelemek ve mezheplerin
bu konulardaki yaklaşım ve dayanaklarını ele almak ve bir hukuk nosyonu
kazandırmak
1) Hukuka ve İslam hukukuna dair kavramsal bir çerçeve tanımlar
2) İslam hukukunun düzenleme alanı, konusu ve gayesini açıklar,
3) İslam hukuk ilminin farklı düzenleme alanlarına ilişkin kavram ve
kurumlarını yorumlar
4) İslam hukuk ekollerinin fıkıh doktrinleri hakkında ilgili kavramlar
çerçevesinde analiz eder
5) Doktriner açıdan İslam hukuku ile diğer hukuk sistemleri arasında
karşılaştırma yapar
6) Hukuk sistemlerinin ilgili kavramlarını değerlendirir
Bu derste hukukun temel konuları mezheplerin farklı görüşleri ve
dayanakları çerçevesinde mukayeseli olarak incelenecektir
HAFTALIK KONULAR VE İLGİLİ ÖN HAZIRLIK SAYFALARI
Konular
Ön Hazırlık
Mukayeseli İslam hukuku düşüncesinin tarihî gelişimi ve
teorik arka planı (ilm-i hilaf ve hilafiyat kavramları)
Mezhep kavramı ve mezhepler arasındaki ihtilafların
sebep ve neticeleri
Devletler Hukuku, Esas Teşkilat (Anayasa) ve Hilafet
Ceza Hukuku, Had ve Kısası Gerektiren Suçlar ve Tazir
Şahıslar Hukuku, Hakiki ve Hükmi Şahıs Kavramları
Evlenme, Evlilik Akdi, Evlenme Ehliyeti
Evlenmede Velayet, Denklik, Evlenme Manileri ve Boşama
Ara sınav
Miras Hukuku, Mirasçılar, Mirasın Şartları, Manileri ve Taksimi
Borç Kavramı, Borcun Türleri ve Borcun Başlıca Kaynağı Olarak
Akit Teorisi
Borcun Diğer Kaynakları: Tek Taraflı Hukuk İşlem vb.
Eşya Hukuku: Mal Kavramı, Tanımı ve Kısımları
Ayn, Deyn, Aynî Hak Kavramları ve Mülkiyet Teorisi
Devletler Hususi Hukuku
Ders Notu
Diğer
KAYNAKLAR
Hayreddin Karaman, Mukayeseli İslam Hukuku I-III
Ebû Zeyd ed-Debûsî, Mukayeseli İslam Hukuk Düşüncesinin
Kaynaklar
Temellendirilmesi (Çev. Ferhat Koca)
Muhammed Şeltut-M.Ali Sayis, Mukayeseli Mezhepler Hukuku (Çev. Sait
Şimşek)
DEĞERLENDİRME SİSTEMİ
YARIYIL İÇİ ÇALIŞMALARI
Ara Sınav
Kısa Sınav
Ödev
SAYISI
1
2
1
TOPLAM
Yıliçinin Başarıya Oranı
Finalin Başarıya Oranı
TOPLAM
Ders Kategorisi
Destek Dersleri
Temel Mesleki Dersler
Uzmanlık / Alan Dersleri
Beşerî, İletişim ve Yönetim Becerileri Dersleri
Aktarılabilir Beceri Dersleri
KATKI PAYI
60
20
20
100
50
50
100
X
DERSİN ÖĞRENİM ÇIKTILARININ PROGRAM YETERLİLİKLERİ İLE İLİŞKİSİ
Katkı Düzeyi
No Program Yeterlilikleri
1 2 3 4 5
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
Âdab ve usulüne göre Kur’ân-ı Kerim’i okuyabilir ve okuduğu metinleri usulüne uygun
olarak yorumlayabilir.
Kendi alanıyla alâkalı temel ve klasik metinlerin yanında çağdaş metinleri anlayabilecek,
onları yazılı ve sözlü olarak aktarabilecek bir seviyede Arapça seviyesine ulaşır.
Allah Resulü’nün, kavlî, fiili ve takriri sünnetini kavrar, onun Kur’ân’a dayalı güzel ahlâkını
tanır; hadis ilminin tarihî süreç içindeki geçirdiği safhaları, hadis metodolojisinin
oluşumunu, Kur’ân-Sünnet bütünlüğünü, Sünnetin dindeki yerini, hadisin temel
problemlerini ve farklı algıları tanır.
Klasik ve modern kaynaklara dayalı olarak İslâm hukukunun mevzularına vâkıf olur; hukuk
tarihi çerçevesinde İslâm hukukunun yerini kavrar; onun diğer hukuk sistemleri ile
kıyaslamasını yapabilir, aralarındaki farklı ve benzer yönleri bilir.
İslâm dininin itakadî esaslarını akıl ve nakil çerçevesinde tanır, kelamın problemlerine ve
bunların çözüm yollarına dair ilmî usullere göre bilgi ve fikir sahibi olur.
Tarih içinde dinî ve siyasî sebepler ve amaçlar sonucu oluşan klasik ve modern akımları,
bunların temel özelliklerini ve yapılarını bilir.
Tasavvuf tarihi, zühd hareketleri, tasavvufi terimler, tasavvuf müesseseleri hakkında bilgi
sahibi olur; meşhur mutasavvıfları, temel düşüncelerini ve temel özelliklerini tanır.
Eğitim tarihi içinde din eğitiminin yerini, klasik ve modern eğitim metotlarını tanır; bunların
mukayesesini yapabilir, eğitim vasıta ve metotlarını kavrayarak kendine öz güven kazanır.
Felsefe, sosyoloji ve psikoloji gibi bilim dallarının verilerini ve metotlarını kullanarak
düşünme sistemi içinde sağlam bir alt yapı edinir; Batılı ve Doğulu meşhur filozoflarla
bunların felsefeleri, tarihî süreçleri, doğuşları ve tesirleri hakkında malumat sahibi olur.
Yaşayan dinleri ve tarihin bir döneminde var olup müntesipleri kalmayan dinlerin temel
esaslarını ve özelliklerini tanır.
İslâm tarihinin ve medeniyetinin evrelerini tanır; büyük medeniyetleri, medeniyetler arası
münasebetleri bilir; İslam medeniyetini ve İslâmî bilimleri analiz ve sentez yöntemleri ile
değerlendirebilir, tenkit usulleri çerçevesinde bunların zaaf ve eksikliklerini görüp müzakere
edebilir.
Türk İslam Edebiyatı’nın türlerine ve bunların belli başlı örneklerine vâkıf olur,
Müzikle ilgili teorik bilgilere sahip olur; temel usul ve makamları icra edebilir. İslâm
mimarisinin temel özelliklerini tanıyıp onu diğer mimari yapılardan ayıran farkları kavrar,
ayrıca tezyin sanatları ve tarihçesi ile bunların önemli örneklerini bilir.
AKTS / İŞ YÜKÜ TABLOSU
Etkinlikler
SAYISI
X
X
X
X
Süresi
Toplam
Ders Süresi
Sınıf Dışı Ders Çalışma Süresi(Ön çalışma, pekiştirme)
Ödevler
Sunum / Seminer Hazırlama
Arasınavlar
Yarıyıl Sonu Sınavı
Toplam İş Yükü
Toplam İş Yükü / 30
Dersin AKTS Kredisi
14
14
0
0
1
1
(Saat)
3
1
0
0
7
10
İş Yükü)
42
14
0
0
7
10
73
2.43
2