SAKARYA ÜN*VERS*TES*
advertisement
DERS BİLGİLERİ TEMEL İSLAM BİLİMLERİ FIKIH USULÜ METİNLERİ Dersin Adı FIKIH USULÜ METİNLERİ Kodu Yarıyılı 201514 5 T+U Saat 2+0 Kredisi AKTS 2 3 Ön Koşul Dersleri Dersin Dili Dersin Türü Dersin Seviyesi Dersin Koordinatörü Dersi Verenler Dersin Yardımcıları Dersin Amacı Dersin Öğrenme Çıktıları Dersin İçeriği Hafta 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 Türkçe Seçmeli Lisans Yrd. Doç. Dr. Ahmet AYDIN Yrd. Doç. Dr. Ahmet AYDIN Bilimsel bir araştırma yaparken kullanılacak fıkıh usulü literatürünü tanıtmak Fıkıh usulü ekollerinin konuları ele alışı ve kavramları kullanışı ile ilgili temel bazı bilgileri vermek. 1) Fıkıh usulüyle ilgili literatürü tanır. 2) Fıkıh usulü literatüründe ele alınan konuları listeler ve konuların mahiyetini açıklar. 3) Fıkıh usulü literatürünün fıkıh ilminin oluşmasındaki yerini bilir, mezheplerin oluşmasını kavrar, hükümlerin gerekçelerini açıklar. 4) Usül metinleri arasında mukayeseler yapar ve eserlerin yaklaşımlarını analiz eder. 5) Hükmü çıkaran kişide (müçtehit) bulunması gereken nitelikleri sayar. 6) Fıkıh usulünde ele alınan kavramları ve temel konuları muasır eserlerle ilişkilendirir. Mezheplerin klasik haline gelmiş usul eserlerini tanıtmak, seçme metinlerle üsluplarını kavramak, ilgili literatüre hakimiyet kazanmak HAFTALIK KONULAR Konular Klasik fıkıh usulü literatürünün tasnifi ve tanıtımı Fukaha metodu ve ilgili eserlerin tanıtımı Mütekellimin metodu ve ilgili eserlerin tanıtımı Fukaha metoduna göre yazılmış seçme metinlerin okunması: Cessas, el-Fusûl Debûsî, Takvîmu’l-edille, Serahsî, el-Usûl Pezdevi ve Abdülazîz el-Buhârî, Keşfu’l-esrâr Nesefî, el-Menâr, Üsmendî, Bezlü’n-nazar Ahsikesi, el-Müntehab, Habbazî, el-Muğni Mütekellimin metodundan örnek bir eserden seçme metinlerin okunması: Gazzalî, el-Menhul ve el-Mustasfa Şirazi, Şerhu’l-Lümʻa Amidî, el-İhkâm Fahreddin er-Razi, el-Mahsûl Zerkeşî, Bahru’l-Muhît Memzûç metoda göre yazılmış örnek bir metnin okutulması: İbnü’s-Saatî, Nihâyetü’l-vusûl Ders Notu Diğer Kaynaklar KAYNAKLAR Dört büyük mezhebi temsil eden meşhur fıkıh usûlü eserleri Ön Hazırlık DEĞERLENDİRME SİSTEMİ YARIYIL İÇİ ÇALIŞMALARI Ara Sınav Kısa Sınav Ödev TOPLAM Yıliçinin Başarıya Oranı Finalin Başarıya Oranı TOPLAM SAYISI 1 2 1 KATKI PAYI 60 20 20 100 50 50 100 Ders Kategorisi Destek Dersleri Temel Mesleki Dersler Uzmanlık / Alan Dersleri Beşerî, İletişim ve Yönetim Becerileri Dersleri Aktarılabilir Beceri Dersleri X DERSİN ÖĞRENİM ÇIKTILARININ PROGRAM YETERLİLİKLERİ İLE İLİŞKİSİ Katkı Düzeyi No Program Yeterlilikleri 1 2 3 4 5 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 Âdab ve usulüne göre Kur’ân-ı Kerim’i okuyabilir ve okuduğu metinleri usulüne uygun olarak yorumlayabilir. Kendi alanıyla alâkalı temel ve klasik metinlerin yanında çağdaş metinleri anlayabilecek, onları yazılı ve sözlü olarak aktarabilecek bir seviyede Arapça seviyesine ulaşır. Allah Resulü’nün, kavlî, fiili ve takriri sünnetini kavrar, onun Kur’ân’a dayalı güzel ahlâkını tanır; hadis ilminin tarihî süreç içindeki geçirdiği safhaları, hadis metodolojisinin oluşumunu, Kur’ân-Sünnet bütünlüğünü, Sünnetin dindeki yerini, hadisin temel problemlerini ve farklı algıları tanır. Klasik ve modern kaynaklara dayalı olarak İslâm hukukunun mevzularına vâkıf olur; hukuk tarihi çerçevesinde İslâm hukukunun yerini kavrar; onun diğer hukuk sistemleri ile kıyaslamasını yapabilir, aralarındaki farklı ve benzer yönleri bilir. İslâm dininin itakadî esaslarını akıl ve nakil çerçevesinde tanır, kelamın problemlerine ve bunların çözüm yollarına dair ilmî usullere göre bilgi ve fikir sahibi olur. Tarih içinde dinî ve siyasî sebepler ve amaçlar sonucu oluşan klasik ve modern akımları, bunların temel özelliklerini ve yapılarını bilir. Tasavvuf tarihi, zühd hareketleri, tasavvufi terimler, tasavvuf müesseseleri hakkında bilgi sahibi olur; meşhur mutasavvıfları, temel düşüncelerini ve temel özelliklerini tanır. Eğitim tarihi içinde din eğitiminin yerini, klasik ve modern eğitim metotlarını tanır; bunların mukayesesini yapabilir, eğitim vasıta ve metotlarını kavrayarak kendine öz güven kazanır. Felsefe, sosyoloji ve psikoloji gibi bilim dallarının verilerini ve metotlarını kullanarak düşünme sistemi içinde sağlam bir alt yapı edinir; Batılı ve Doğulu meşhur filozoflarla bunların felsefeleri, tarihî süreçleri, doğuşları ve tesirleri hakkında malumat sahibi olur. Yaşayan dinleri ve tarihin bir döneminde var olup müntesipleri kalmayan dinlerin temel esaslarını ve özelliklerini tanır. İslâm tarihinin ve medeniyetinin evrelerini tanır; büyük medeniyetleri, medeniyetler arası münasebetleri bilir; İslam medeniyetini ve İslâmî bilimleri analiz ve sentez yöntemleri ile değerlendirebilir, tenkit usulleri çerçevesinde bunların zaaf ve eksikliklerini görüp müzakere edebilir. Türk İslam Edebiyatı’nın türlerine ve bunların belli başlı örneklerine vâkıf olur, Müzikle ilgili teorik bilgilere sahip olur; temel usul ve makamları icra edebilir. İslâm mimarisinin temel özelliklerini tanıyıp onu diğer mimari yapılardan ayıran farkları kavrar, ayrıca tezyin sanatları ve tarihçesi ile bunların önemli örneklerini bilir. X X X X X X X AKTS / İŞ YÜKÜ TABLOSU Etkinlikler Ders Süresi Sınıf Dışı Ders Çalışma Süresi(Ön çalışma, pekiştirme) Ödevler Sunum/Seminer Hazırlama SAYISI 16 16 1 1 Süresi (Saat) 2 2 5 5 Toplam İş Yükü) 32 32 5 5 Arasınavlar Yarıyıl Sonu Sınavı 1 1 Toplam İş Yükü Toplam İş Yükü / 30 Dersin AKTS Kredisi 7 10 7 10 91 3.03 3
