GÜMRÜK VE TİCARET BAKANLIĞI 2016 YILI OCAK AYI VERİ BÜLTENİ DIŞ TİCARET, ŞİRKET VE ESNAF GEÇİCİ İDARİ VERİLERİ Bakanlığımız idari kayıtlarından derlenen resmi olmayan geçici dış ticaret verilerine göre,2016 yılı Ocak ayı ihracatımız 9 milyar 599 milyon dolar, ithalatımız ise 13 milyar 366 milyon dolar olarak gerçekleşmiştir. 2014 ve 2015 yıllarına ilişkin dış ticaret verileri Bakanlığımız ve TÜİK ile ortaklaşa hazırlanarak TÜİK tarafından kamuoyu ile paylaşılan resmi dış ticaret verilerinden, Ocak aylarına ait veriler ise Bakanlığımız idari kayıtlarından derlenerek hazırlanmıştır. Diğer taraftan, Resmi Dış Ticaret İstatistikleri, her ayın son iş günü TÜİK’in resmi internet sayfasından kamuoyuna duyurulmaktadır. A. DIŞ TİCARET VERİLERİ I. Genel İhracat ve İthalat Ocak ayında ihracat bir önceki yılın aynı ayına göre % 21,17 oranında, ithalat ise % 19,57 oranında azalmıştır. 2016 yılı Ocak ayında geçen yılın aynı ayına göre; İhracat, % 21,17 azalarak 9 milyar 599 milyon dolar, İthalat, % 19,57 azalarak 13 milyar 366 milyon dolar, Dış ticaret hacmi, % 20,25 azalarak 22 milyar 965 milyon dolar, Dış ticaret açığı, % 15,21 azalarak 3 milyar 766 milyon dolar olarak gerçekleşmiştir. Ocak ayında ihracatın ithalatı karşılama oranı % 71,8 olmuştur. İhracatın ithalatı karşılama oranı 2015 yılı Ocak ayında % 73,3 iken, 2016 yılı Ocak ayında % 71,8 olarak gerçekleşmiştir. Risk Yönetimi ve Kontrol Genel Müdürlüğü 1 GÜMRÜK VE TİCARET BAKANLIĞI 2016 YILI OCAK AYI VERİ BÜLTENİ Tablo 1: Dış Ticaret Verileri, 2014-2016 (Milyon Dolar) Dış Ticaret Değişim (%) Ocak 2014 2015 İhracat İthalat 157.610 242.177 143.935 207.203 -8,68 -14,44 12.177 16.619 9.599 13.366 -21,17 -19,57 Dış Ticaret Hacmi Dış Ticaret Dengesi 399.787 -84.567 65,1 351.138 -63.268 69,5 -12,17 -25,19 28.795 -4.442 73,3 22.965 -3.766 71,8 -20,25 -15,21 İhr./ İth. Karşılama Oranı (%) 2015 2016 Değişim (%) Grafik 1: Aylara Göre Dış Ticaret Verileri 2 Son 12 aylık dönemde, • İhracat bir önceki yılın aynı dönemine göre % 10,3 oranında azalış ile 141 milyar 232 milyon dolar olarak gerçekleşmiş iken, ithalat % 14,9 oranındaki azalış ile 203 milyar 923 milyon dolar olmuştur. • Bir önceki yılın aynı döneminde ise dış ticaret hacmi % 13,0 oranında azalarak 345 milyar 155 milyon dolar, dış ticaret açığı ise % 23,7 oranında azalarak 62 milyar 691 milyon dolar olarak gerçekleşmiştir. İhracatın ithalatı karşılama oranı ise %69,3 olmuştur. Risk Yönetimi ve Kontrol Genel Müdürlüğü GÜMRÜK VE TİCARET BAKANLIĞI 2016 YILI OCAK AYI VERİ BÜLTENİ II. Geniş Ekonomik Grupların (GEG) Sınıflamasına Göre İhracat ve İthalat En fazla ihracat “Hammadde (Ara mallar)” grubundan yapılmıştır. 2016 yılı Ocak ayında Geniş Ekonomik Grupların sınıflamasına göre ihracat incelendiğinde; en çok ihracat “Hammadde (Ara mallar)” (4 milyar 425 milyon dolar) grubunda yapılırken, bu grubu sırasıyla “Tüketim malları” (4 milyar 28 milyon dolar) ve “Yatırım (Sermaye) malları” (1 milyar 87 milyon dolar) grupları takip etmiştir. Tablo 2: GEG Sınıflamasına Göre İhracat (Milyon Dolar) Sıra No 1 2 3 Sektör adı 2014 2015 Yatırım (sermaye) malları Hammadde (ara mallar) Tüketim malları Diğer 16.107 75.171 65.088 1.243 15.402 68.476 59.186 871 Toplam 157.610 143.935 Değişim (%) -4,38 -8,91 -9,07 -29,97 -8,68 Ocak 2015 2016 1.131 6.147 4.850 49 1.087 4.425 4.028 60 12.177 9.599 Değişim (%) -3,89 -28,01 -16,95 21,56 -21,17 En fazla ithalat “Hammadde (Ara mallar)” grubundan yapılmıştır. 2016 yılı Ocak ayında Geniş Ekonomik Grupların sınıflamasına göre ithalat incelendiğinde; en çok ithalat “Hammadde (Ara mallar)” (9 milyar 641 milyon dolar) grubunda yapılırken, bu grubu sırasıyla “Yatırım (Sermaye) malları” (2 milyar 105 milyon dolar) ve “Tüketim malları” (1 milyar 590 milyon dolar) grupları takip etmiştir. Tablo 3: GEG Sınıflamasına Göre İthalat (Milyon Dolar) Sıra No 1 2 3 Sektör adı 2014 2015 Yatırım (sermaye) malları Hammadde (ara mallar) Tüketim malları Diğer 35.996 176.722 29.006 453 34.897 143.293 28.587 426 Toplam 242.177 207.203 Değişim (%) -3,05 -18,92 -1,44 -6,04 -14,44 Ocak 2015 2016 2.536 12.243 1.808 31 2.105 9.641 1.590 29 16.619 13.366 Risk Yönetimi ve Kontrol Genel Müdürlüğü Değişim (%) -17,00 -21,25 -12,06 -6,44 -19,57 3 GÜMRÜK VE TİCARET BAKANLIĞI 2016 YILI OCAK AYI VERİ BÜLTENİ III. Fasıllara Göre İhracat ve İthalat En fazla ihracat yapılan fasıl “Motorlu kara taşıtları” olmuştur. 2016 yılı Ocak ayında en çok ihraç edilen “Motorlu kara taşıtları, traktörler, bisikletler, motosikletler ve diğer” faslını (1 milyar 237 milyon dolar), “Kazanlar, makinalar, mekanik cihazlar ve parçaları” (834 milyon dolar) ve “Örme giyim eşyası ve aksesuarları” (678 milyon dolar) ihracatı takip etmiştir. Fasıllar düzeyinde en büyük 5 ihracat kalemi; Tablo 4: Fasıl Verilerine Göre İhracat (Milyon Dolar) Sıra No 1 2 3 4 5 Fasıl Açıklaması 2014 Motorlu kara taşıtları,traktör,bisiklet,motosiklet ve diğer Kazanlar, makinalar, mekanik cihazlar ve parçaları Örme giyim eşyası ve aksesuarları Elektrikli makina ve cihazlar,aksam ve parçaları Örülmemiş giyim eşyası ve aksesuarları Diğer Toplam 18.063 13.591 10.024 9.692 6.233 100.007 157.610 2015 17.465 12.344 8.935 8.291 5.921 90.979 143.935 Ocak 2015 2016 1.418 919 714 575 484 8.067 12.177 1.237 834 678 525 496 5.829 9.599 En fazla ithalat yapılan fasıl “Mineral yakıtlar, mineral yağlar” olmuştur. 2016 yılı Ocak ayında en çok ithal edilen “Mineral yakıtlar, mineral yağlar ve müstahzarları” faslını (2 milyar 306 milyon dolar), “Kazanlar, makinalar, mekanik cihazlar ve parçaları” (1 milyar 751 milyon dolar) ve “Elektrikli makina ve cihazlar, aksam ve parçaları” (1 milyar 431 milyon dolar) ithalatı takip etmiştir. Fasıllar düzeyinde en büyük 5 ithalat kalemi; Tablo 5: Fasıl Verilerine Göre İthalat (Milyon Dolar) Sıra No 1 2 3 4 5 Fasıl Açıklaması 2014 Mineral yakıtlar,mineral yağlar ve müstahsalları,mumlar Kazanlar, makinalar, mekanik cihazlar ve parçaları Elektrikli makina ve cihazlar,aksam ve parçaları Plastik ve plastikten mamul eşya Demir ve çelik Diğer Toplam 54.889 28.104 17.949 14.151 17.576 109.508 242.177 Risk Yönetimi ve Kontrol Genel Müdürlüğü 2015 37.843 25.550 17.639 12.268 14.775 99.127 207.203 Ocak 2015 2016 3.673 1.909 1.501 966 1.233 7.336 16.619 2.306 1.751 1.431 885 874 6.119 13.366 4 GÜMRÜK VE TİCARET BAKANLIĞI 2016 YILI OCAK AYI VERİ BÜLTENİ IV. Ülkelere Göre İhracat ve İthalat En fazla ihracat yapılan ülkeler sırasıyla Almanya, İngiltere ve İtalya olmuştur. 2016 yılı Ocak ayında en fazla ihracat yapılan ülke Almanya (1 milyar 91 milyon dolar) olurken, bu ülkeyi sırasıyla İngiltere (649 milyon dolar) ve İtalya (570 milyon dolar) izlemektedir. En fazla ihracat yapılan ülkeler; Tablo 6: Ülkelere Göre İhracat (Milyon Dolar) Sıra No 1 2 3 4 5 Ülke Adı Almanya İngiltere İtalya Irak ABD Diğer Toplam Ocak Değişim (%) 2014 2015 15.147 9.903 7.141 10.888 6.342 108.189 157.610 13.426 10.565 6.891 8.558 6.399 98.096 143.935 2015 -11,36 6,68 -3,50 -21,40 0,91 -9,33 -8,68 2016 1.091 932 575 831 537 8.211 12.177 1.091 649 570 468 466 6.355 9.599 Değişim (%) -0,04 -30,40 -0,86 -43,68 -13,14 -22,60 -21,17 5 Genel İhracat İçindeki Pay (%) Grafik 2: İhracatta İlk 3 Ülkenin Genel İçindeki Payları %11,4 % 12 % 10 %8 %9,0 %7,7 %6,8 %6 %5,9 %4,7 %4 %2 %0 2015 (Ocak) Almanya 2016 (Ocak) İngiltere İtalya Risk Yönetimi ve Kontrol Genel Müdürlüğü GÜMRÜK VE TİCARET BAKANLIĞI 2016 YILI OCAK AYI VERİ BÜLTENİ En fazla ithalat yapılan ülkeler sırasıyla Çin, Rusya ve Almanya olmuştur. 2016 yılı Ocak ayında en fazla ithalat yapılan ülke Çin Halk Cumhuriyeti (1 milyar 924 milyon dolar) olurken, bu ülkeyi sırasıyla Rusya Federasyonu (1 milyar 382 milyon dolar) ve Almanya (1 milyar 163 milyon dolar) izlemektedir. En fazla ithalat yapılan ülkeler; Tablo 7: Ülkelere Göre İthalat (Milyon Dolar) Sıra No 1 2 3 4 5 Ülke Adı Çin Rusya Federasyonu Almanya ABD İtalya Diğer Toplam 2014 2015 24.918 25.289 22.369 12.728 12.056 144.817 242.177 24.865 20.400 21.352 11.128 10.640 118.818 207.203 Değişim (%) -0,21 -19,33 -4,55 -12,57 -11,74 -17,95 -14,44 Ocak 2015 2.118 1.910 1.315 754 780 9.742 16.619 2016 1.924 1.382 1.163 617 606 7.674 13.366 Grafik 3: İthalatta İlk 3 Ülkenin Genel İçindeki Payları Risk Yönetimi ve Kontrol Genel Müdürlüğü Değişim (%) -9,14 -27,65 -11,58 -18,18 -22,27 -21,23 -19,57 6 GÜMRÜK VE TİCARET BAKANLIĞI 2016 YILI OCAK AYI VERİ BÜLTENİ V. Taşıma Şekillerine Göre İhracat ve İthalat 2016 yılı Ocak ayında dış ticarette en çok kullanılan taşıma şekli deniz yolu taşımacılığı olmuştur. 2016 yılı Ocak ayında gerçekleştirilen ihracatın taşıma şekillerine bakıldığında en çok ihracat “Deniz Yolu” (5 milyar 525 milyon dolar) ile yapılırken, bu taşıma şeklini sırasıyla “Kara Yolu” (3 milyar 175 milyon dolar) ve “Hava Yolu” ulaşımı (816 milyon dolar) izlemektedir. Grafik 4: Taşıma Şekillerine Göre İhracat (Milyon Dolar) 0,4% 0,4% 2016 (Ocak) 8,5% 0,6% 0,5% 2015 (Ocak) 0,0% 33,1% 16,8% 10,0% Diğer 20,0% 57,6% 32,3% 49,8% 30,0% 40,0% Milyon Dolar Demir Hava 50,0% Kara 60,0% 70,0% Deniz Not: Diğer taşıma şekli, kendinden hareketli araçlar, boru hattı ve postayla göndermeyi içermektedir. 2016 yılı Ocak ayında gerçekleştirilen ithalatın taşıma şekillerine bakıldığında ise, en çok ithalat “Deniz Yolu” (8 milyar 691 milyon dolar) ile yapılırken, bu taşıma şeklini sırasıyla “Kara Yolu” (2 milyar 268 milyon dolar) ve “Hava Yolu” ulaşımı (1 milyar 387 milyon dolar) izlemektedir. Grafik 5: Taşıma Şekillerine Göre İthalat (Milyon Dolar) Not: Diğer taşıma şekli, kendinden hareketli araçlar, boru hattı ve postayla göndermeyi içermektedir. Risk Yönetimi ve Kontrol Genel Müdürlüğü 7 GÜMRÜK VE TİCARET BAKANLIĞI 2016 YILI OCAK AYI VERİ BÜLTENİ VI. Ödeme Şekillerine Göre İhracat ve İthalat 2016 yılı Ocak ayında ihracatta tercih edilen ödeme şekillerine bakıldığında; en çok ihracat “Mal Mukabili Ödeme” (6 milyar 493 milyon dolar) ile yapılırken, bu ödeme şeklini “Vesaik Mukabili Ödeme” (1 milyar 435 milyon dolar) ve “Peşin Ödeme” (870 milyon dolar) takip etmiştir. 2016 yılı Ocak ayında ithalatta tercih edilen ödeme şekillerine bakıldığında; en çok ithalat “Peşin Ödeme” (5 milyar 891 milyon dolar) ile yapılırken, bu ödeme şeklini “Mal Mukabili Ödeme” (4 milyar 891 milyon dolar) ve “Vadeli Akreditif Ödeme” (746 milyon dolar) takip etmektedir. Tablo 8: Ödeme Şekillerine Göre İhracat ve İthalat (Milyon Dolar) İHRACAT Ödeme Şekli Mal mukabili ödeme Peşin ödeme Vesaik mukabili ödeme Vadeli akreditif Bedelsiz Özel takas Akreditif Diğer* TOPLAM 2014 2015 102.834 14.929 24.229 2.449 1.601 19 11.240 309 157.610 95.029 13.965 21.424 2.106 1.415 7 9.702 287 143.935 İTHALAT Ocak 2015 7.866 1.337 1.806 176 104 0 871 16 12.177 2016 6.493 870 1.435 125 107 0 548 21 9.599 2014 2015 71.528 119.327 14.920 10.543 6.243 33 18.442 1.141 242.177 68.789 95.345 10.692 9.978 6.845 19 14.661 875 207.203 Ocak 2015 2016 3.338 9.760 1.047 809 276 2 1.317 70 16.619 4.891 5.891 727 746 306 2 722 81 13.366 *"Diğer": Peşin Akredatif, Bağlı Muamele, Kabul Kredili Akreditif, Kabul Kredili Vesaik Mukabili, Kabul Kredili Mal Mukabili, Peşin Akreditif ve Özel Hesap ödeme şekillerini içermektedir. B. GÜMRÜK VERGİLERİNE İLİŞKİN VERİLER 2016 yılı Ocak ayında 6,1 Milyar TL vergi Gümrük İdarelerince tahsil edildi. Gümrük İdareleri tarafından 2015 yılı Aralık ayında 7 milyar 736 milyon TL, 2016 yılı Ocak ayında 6 milyar 145 milyon TL vergi tahsil edilmiştir. 2016 yılı Ocak ayında Gümrük İdarelerince tahsil edilen vergiler bir önceki aya göre % 20,56 azalış göstermiştir. 2015 yılı ülkemiz vergi gelirleri toplamı 407 milyar 475 milyon TL’dir. Aynı dönemde Bakanlığımızca tahsil edilen gümrük vergileri 84 milyar 851 milyon TL olup, toplam vergi gelirlerinin içerisindeki payı %20,82 olarak gerçekleşmiştir. Risk Yönetimi ve Kontrol Genel Müdürlüğü 8 GÜMRÜK VE TİCARET BAKANLIĞI 2016 YILI OCAK AYI VERİ BÜLTENİ C. ŞİRKET VERİLERİ Tablo 9: 2016 Yılı Ocak Ayında Kurulan ve Aktif Olan Toplam Firma Sayıları Türü Kurulan Firma Sayısı Aktif Firma Sayısı LİMİTED ŞİRKET GERÇEK KİŞİ TİCARİ İŞLETME ŞUBE ANONİM ŞİRKET KOOPERATİF KOMANDİT ŞİRKET KOLLEKTİF ŞİRKET KONSORSİYUM DONATMA İŞTİRAKİ TOPLAM 4.575 5.741 2.144 1.177 81 2 1 13.721 747.742 714.810 181.235 110.211 56.200 12.105 1.928 65 4 1.824.300 2016 yılı Ocak ayında 4.575 Limited Şirket, 5.741 Gerçek Kişi Ticari İşletme, 2.144 Şube, 1.177 Anonim Şirket, 81 Kooperatif, 2 adet Kollektif Şirket ve 1 adet Konsorsiyum kurulmuştur. Tablo 10: 2016 Yılı Ocak Ayında Kurulan Tek Kişilik Şirketlerin Sayısı 9 Alt Türü TEK KİŞİLİK LİMİTED ŞİRKET TEK KİŞİLİK ANONİM ŞİRKET TOPLAM Sayısı 2.868 700 3.568 2016 yılı Ocak ayında 2.868 tek kişilik Limited Şirket ve 700 tek kişilik Anonim Şirket kurulmuştur. Grafik 6: 2016 Yılı Ocak Ayında Terkin Olan ve Tasfiyeye Giren Firma Sayıları Risk Yönetimi ve Kontrol Genel Müdürlüğü GÜMRÜK VE TİCARET BAKANLIĞI 2016 YILI OCAK AYI VERİ BÜLTENİ D. ESNAF VE SANATKÂR VERİLERİ Tablo 11: Esnaf ve Sanatkâr Sayıları Esnaf ve Sanatkarlar Kadın Erkek Toplam Esnaf ve Sanatkâr İşyeri Sayısı Sayı 216.550 1.385.632 1.602.182 1.725.634 Türkiye genelinde toplam 1.602.182 esnaf ve sanatkâr bulunmaktadır. Bu esnaf ve sanatkârların işletmekte olduğu toplam işyeri sayısı 1.725.634’tür. Tablo 12: 2016 Yılı Ocak Ayında Esnaf ve Sanatkâr İşletmeleri Tescil-Terkin Sayıları Ocak İşlem 2015 Tescil (Açılış) Terkin (Kapanış) 2016 22.831 13.900 26.722 10.233 Değişim (%) 17,04% -26,38% 2016 yılı Ocak ayında Türkiye genelinde toplam 26.722 tane esnaf ve sanatkâr işletmesi kurulmuş, 10.233 esnaf ve sanatkâr işletmesi ise kapanmıştır. 2016 yılı Ocak ayı tescil ve terkin istatistikleri, geçen yılın aynı ayı ile karşılaştırıldığında; kurulan esnaf ve sanatkâr işletme sayısı %17,04 artmış, kapanan esnaf ve sanatkâr işletme sayısı ise %26,38 azalmıştır. Tablo 13: En Fazla Artış Gösteren 5 Meslek (Artış Sayıları) Ocak Meslek Bakkallık, Bayilik, Büfecilik Kadın ve Erkek Kuaförlüğü Servis Aracı İşletmeciliği Lokantacılık (Kebap, Köfte, Döner ve her türlü yemek) Pazarcılık 2015 872 457 448 2016 1.630 664 616 315 554 177 496 2016 yılı Ocak ayında sayısı en fazla artan meslekler (tescil-terkin farkına göre) ve geçmiş dönemle kıyaslaması yukarıdaki tabloda verilmiştir. Buna göre en fazla artış gösteren meslek Bakkallık, Bayilik, Büfecilik mesleğidir. Risk Yönetimi ve Kontrol Genel Müdürlüğü 10 GÜMRÜK VE TİCARET BAKANLIĞI 2016 YILI OCAK AYI VERİ BÜLTENİ Tablo 14: En Fazla Azalış Gösteren 5 Meslek (Azalış Sayıları) Ocak Meslek Şoförlük Plak, Bant, Video, VCD, DVD Kayıt, Kiralama ve Satıcılığı Motorsuz Taşıt Aracı Nakliyeciliği Her Türlü Seyyar Satıcılık (Süt, Yoğurt, Sebze ve Ev Eşyası Satanlar) Manifaturacılık 2015 -127 2016 -98 -16 -11 -5 -9 -11 -5 2 -5 2016 yılı Ocak ayında sayısı en çok azalan meslekler (tescil-terkin farkına göre) ve geçmiş dönemle kıyaslaması yukarıdaki tabloda verilmiştir. Buna göre Ocak 2016’da en fazla azalış gösteren meslek Şoförlüktür. 11 Risk Yönetimi ve Kontrol Genel Müdürlüğü GÜMRÜK VE TİCARET BAKANLIĞI 2016 YILI OCAK AYI VERİ BÜLTENİ YASAL UYARI Bültende yer verilen görüş ve değerlendirmeler, hiçbir kişi, kurum veya kuruluşa herhangi bir taahhüt içermemekte olup, sadece bilgi amaçlıdır. Bültende yer alan bilgiler, kaynak gösterilmek suretiyle yayımlanabilir; ancak bu bilgiler ticari amaçlarla kullanılamaz. Bültendeki bilgilerin telif ve diğer her türlü hakkı Gümrük ve Ticaret Bakanlığına aittir. Gümrük ve Ticaret Bakanlığı, Bültende yer alan bilgi, görüş ve değerlendirmelerin doğru, değişmez ve eksiksiz olması konusunda hiçbir taahhüt ve sorumluluk kabul etmez. Bültendeki bilgilerin yanlış veya eksik kullanımı veya yorumlanması sonucunda Gümrük ve Ticaret Bakanlığına hiçbir kusur veya sorumluluk yüklenemez. Tabloda yer alan rakamlar yuvarlamadan dolayı toplamı vermeyebilir. Gümrük ve Ticaret Bakanlığı, Bültende yer alan bütün bilgileri ve tasarımı önceden bildirimde bulunmaksızın değiştirebilir veya Bültenden kaldırabilir. 12 Risk Yönetimi ve Kontrol Genel Müdürlüğü