GÜMRÜK VE TİCARET BAKANLIĞI 2014 YILI KASIM AYI VERİ BÜLTENİ DIŞ TİCARET, ŞİRKET VE ESNAF GEÇİCİ İDARİ VERİLERİ Bakanlığımız idari kayıtlarından derlenen resmi olmayan geçici dış ticaret verilerine göre, Kasım ayı ihracatımız 13.434 milyon dolar, ithalatımız ise 21.238 milyon dolar olarak gerçekleşmiştir. TİM tarafından, 1 Aralık 2014 tarihinde kamuoyuna açıklanan birlik onay koduna tabi ihracatımız Kasım ayında 12.875 milyon dolar olarak açıklanmış olup, geriye kalan ihracat verileri ise birlik onay koduna tabi olmayan(İşlenmemiş kıymetli maden ihracatı, bedelsiz ihracat, deniz ve hava taşıtlarına yapılacak teslimat kapsamında ihracat vb.) kayıtları kapsamaktadır. Ocak-Ekim dönemine ilişkin dış ticaret verileri Bakanlığımız ve TÜİK ile ortaklaşa hazırlanarak TÜİK tarafından kamuoyu ile paylaşılan resmi dış ticaret verilerinden, Kasım ayına ait veriler ise Bakanlığımız idari kayıtlarından derlenerek hazırlanmıştır. Diğer taraftan, Resmi Dış Ticaret İstatistikleri, her ayın son iş günü TÜİK’in resmi internet sayfasından kamuoyuna duyurulmaktadır. 1 A. DIŞ TİCARET VERİLERİ I. Genel İhracat ve İthalat Kasım ayında ihracat bir önceki yılın aynı ayına göre % 6,80 oranında, ithalat ise % 0,80 oranında azalmıştır. 2014 yılının Kasım ayında geçen yılın aynı ayına göre; İhracat, % 6,80 azalarak 13.434 milyon dolar, İthalat, % 0,80 azalarak 21.238 milyon dolar, Dış ticaret hacmi, % 3,21 azalarak 34.672 milyon dolar, Dış ticaret açığı, % 11,56 artarak 7.804 milyon dolar olarak gerçekleşmiştir. Kasım ayında ihracatın ithalatı karşılama oranı % 63,3 olmuştur. İhracatın ithalatı karşılama oranı 2013 yılının Kasım ayında % 67,3 iken, 2014 yılının Kasım ayında % 63,3 olarak gerçekleşmiştir. Risk Yönetimi ve Kontrol Genel Müdürlüğü GÜMRÜK VE TİCARET BAKANLIĞI 2014 YILI KASIM AYI VERİ BÜLTENİ Tablo 1: Dış Ticaret Verileri, 2013-2014 (Milyon Dolar) Ocak - Ekim Dış Ticaret İhracat İthalat Dış Ticaret Hacmi Dış Ticaret Dengesi İhr./ İth. Karşılama Oranı (%) 2013 2014 124.427 207.108 331.535 -82.681 60,1 131.392 199.003 330.394 -67.611 66,0 Kasım Değişim (%) 5,60 -3,91 -0,34 -18,23 2013 2014 14.414 21.409 35.823 -6.995 67,3 13.434 21.238 34.672 -7.804 63,3 Ocak - Kasım Değişim (%) -6,80 -0,80 -3,21 11,56 2013 2014 138.841 228.517 367.358 -89.676 60,8 144.826 220.241 365.066 -75.415 65,8 Değişim (%) 4,31 -3,62 -0,62 -15,90 Grafik 1: Aylara Göre Dış Ticaret Verileri 2 Ocak-Kasım döneminde, • İhracat bir önceki yılın aynı dönemine göre % 4,31 oranında artış ile 138.841 milyon dolardan 144.826 milyon dolara yükselirken, ithalat % 3,62 oranındaki azalış ile 228.517 milyon dolardan 220.241 milyon dolara gerilemiştir. • 2014 yılı aynı döneminde ise dış ticaret hacmi % 0,62 oranında azalarak 365.066 milyon dolar, dış ticaret açığı ise % 15,90 oranında azalarak 75.415 milyon dolar olarak gerçekleşmiştir. İhracatın ithalatı karşılama oranı ise %65,8’e yükselmiştir. Risk Yönetimi ve Kontrol Genel Müdürlüğü GÜMRÜK VE TİCARET BAKANLIĞI 2014 YILI KASIM AYI VERİ BÜLTENİ Son 12 aylık dönemde(1), • İhracat bir önceki 12 aylık döneme göre % 4,47 oranında artış ile 151.233 milyon dolardan 158.001 milyon dolara yükselirken, ithalat % 2,00 oranında azalış ile 248.350 milyon dolardan 243.380 milyon dolara gerilemiştir. • Yine aynı dönemde, dış ticaret hacmi % 0,45 oranında artarak 401.380 milyon dolar, dış ticaret açığı ise % 12,09 oranında azalarak 85.379 milyon dolar olarak gerçekleşmiştir. İhracatın ithalatı karşılama oranı ise % 64,9’a yükselmiştir. II. Fasıllara Göre İhracat ve İthalat En fazla ihracat yapılan fasıl “Motorlu kara taşıtları, traktör, bisiklet, motosikletler” olmuştur. 2014 yılı Kasım ayında en çok ihraç edilen “Motorlu kara taşıtları, traktörler, bisikletler, motosikletler ve diğer kara taşıtları; bunların aksam, parça, aksesuarı” faslını (1.476 milyon dolar), “Kazanlar, makinalar, mekanik cihazlar ve aletler, nükleer reaktörler; bunların aksam ve parçaları” (1.130 milyon dolar) ve “Elektrikli makine ve cihazlar, aksam ve parçaları” (839 milyon dolar) ihracatı takip etmiştir. 3 Fasıllar düzeyinde en büyük 5 ihracat kalemi; Tablo 2: Fasıl Verilerine Göre İhracat (Milyon Dolar) Sıra No 1 2 3 4 5 1 Ocak - Ekim Fasıl Açıklaması Motorlu kara taşıtları,traktör,bisiklet,motosiklet ve diğer Kazan:makina ve cihazlar,aletler,parçaları Elektrikli makina ve cihazlar,aksam ve parçaları Örme giyim eşyası ve aksesuarları Mineral yakıtlar,mineral yağlar ve müstahsalları,mumlar Diğer Toplam Kasım Ocak - Kasım 2013 2014 2013 2014 2013 2014 13.836 10.591 7.704 7.568 5.529 79.200 124.427 15.053 11.371 7.968 8.493 5.144 83.362 131.392 1.670 1.306 944 912 764 8.818 14.414 1.476 1.130 839 827 790 8.373 13.434 15.505 11.897 8.647 8.479 6.292 88.018 138.840 16.529 12.501 8.807 9.320 5.934 91.735 144.826 Aralık 2013-Ekim 2014 verileri, Bakanlığımız ve TÜİK tarafından kamuoyuna açıklanan Resmi Dış Ticaret istatistiklerinden, Kasım 2014 veriler ise Bakanlığımız idari kayıtlarından alınmıştır. Risk Yönetimi ve Kontrol Genel Müdürlüğü GÜMRÜK VE TİCARET BAKANLIĞI 2014 YILI KASIM AYI VERİ BÜLTENİ En fazla ithalat yapılan fasıl “Mineral yakıtlar” olmuştur. 2014 yılı Kasım ayında en çok ithal edilen “Mineral yakıtlar, mineral yağlar ve müstahzarları” faslını (4.324 milyon dolar), “Kazan: makina ve cihazlar, aletler, parçaları” (2.476 milyon dolar) ve “İnciler, kıymetli taş ve metal mamulleri, madeni paralar” (2.066 milyon dolar) ithalatı takip etmiştir. Fasıllar düzeyinde en büyük 5 ithalat kalemi; Tablo 3: Fasıl Verilerine Göre İthalat (Milyon Dolar) Sıra No 1 2 3 4 5 Ocak - Ekim Fasıl Açıklaması Mineral yakıtlar,mineral yağlar ve müstahsalları,mumlar Kazan:makina ve cihazlar,aletler,parçaları İnciler,kıymetli taş ve metal mamulleri,madeni paralar Motorlu kara taşıtları,traktör,bisiklet,motosiklet ve diğer Elektrikli makina ve cihazlar,aksam ve parçaları Diğer Toplam Kasım Ocak - Kasım 2013 2014 2013 2014 2013 2014 45.923 24.488 13.751 13.558 14.362 95.026 207.108 46.061 22.792 5.341 12.343 14.691 97.775 199.003 4.422 2.557 994 1.579 1.762 10.096 21.409 4.324 2.476 2.066 1.576 1.550 9.247 21.238 50.345 27.045 14.745 15.137 16.123 105.122 228.517 50.385 25.268 7.407 13.919 16.241 107.021 220.241 4 III. Ülkelere Göre İhracat ve İthalat En fazla ihracat yapılan ülkeler sırasıyla Almanya, Irak ve İngiltere olmuştur. 2014 yılı Kasım ayında en fazla ihracat yapılan ülke Almanya (1.290 milyon dolar) olurken, bu ülkeyi sırasıyla Irak (933 milyon dolar) ve İngiltere (845 milyon dolar) izlemektedir. En fazla ihracat yapılan ülkeler; Tablo 4: Ülkelere Göre İhracat (Milyon Dolar) Sıra No 1 2 3 4 5 Ocak - Ekim Ülke Adı Almanya Irak İngiltere İtalya ABD Diğer Toplam 2013 2014 11.179 9.516 7.173 5.509 4.667 86.382 124.427 12.745 8.846 8.315 5.939 5.088 90.459 131.392 Kasım Değişim (%) 14,01 -7,05 15,92 7,81 9,01 4,72 5,60 2013 1.398 1.200 910 647 450 9.808 14.414 2014 1.290 933 845 641 581 9.144 13.434 Ocak - Kasım Değişim (%) -7,66 -22,26 -7,22 -1,02 29,24 -6,77 -6,79 Risk Yönetimi ve Kontrol Genel Müdürlüğü 2013 2014 12.577 10.716 8.084 6.156 5.117 96.190 138.840 14.035 9.779 9.160 6.580 5.669 99.603 144.826 Değişim (%) 11,60 -8,75 13,32 6,88 10,79 3,55 4,31 GÜMRÜK VE TİCARET BAKANLIĞI 2014 YILI KASIM AYI VERİ BÜLTENİ Grafik 2: İhracatta İlk 3 Ülkenin Genel İçindeki Payları En fazla ithalat yapılan ülkeler sırasıyla Rusya, Çin ve Almanya olmuştur. 2014 yılı Kasım ayında en fazla ithalat yapılan ülke Rusya Federasyonu (2.247 milyon dolar) olurken, bu ülkeyi sırasıyla Çin Halk Cumhuriyeti (2.030 milyon dolar) ve Almanya (1.895 milyon dolar) izlemektedir. 5 En fazla ithalat yapılan ülkeler; Tablo 5: Ülkelere Göre İthalat (Milyon Dolar) Sıra No 1 2 3 4 5 Ocak - Ekim Ülke Adı Rusya Çin Almanya İsviçre ABD Diğer Toplam 2013 2014 20.289 20.469 19.573 8.127 10.701 127.949 207.108 21.105 20.571 18.281 3.314 10.515 125.217 199.003 Kasım Değişim (%) 4,02 0,50 -6,60 -59,22 -1,74 -2,14 -3,91 2013 2.122 2.074 2.118 630 859 13.607 21.409 2014 2.247 2.030 1.895 1.168 1.119 12.779 21.238 Ocak - Kasım Değişim (%) 5,89 -2,08 -10,54 85,36 30,39 -6,09 -0,80 Risk Yönetimi ve Kontrol Genel Müdürlüğü 2013 2014 22.411 22.543 21.691 8.757 11.560 141.556 228.517 23.351 22.602 20.175 4.482 11.635 137.995 220.241 Değişim (%) 4,20 0,26 -6,99 -48,82 0,65 -2,52 -3,62 GÜMRÜK VE TİCARET BAKANLIĞI 2014 YILI KASIM AYI VERİ BÜLTENİ Grafik 3: İthalatta İlk 3 Ülkenin Genel İçindeki Payları IV. Taşıma Şekillerine Göre İhracat ve İthalat 2014 Kasım ayında dış ticarette en çok kullanılan taşıma şekli deniz yolu taşımacılığı olmuştur. 2014 yılı Kasım ayında gerçekleştirilen ihracatın taşıma şekillerine bakıldığında en çok ihracat “Deniz Yolu” (7.182 milyon dolar) ile yapılırken, bu taşıma şeklini sırasıyla “Kara Yolu” (4.730 milyon dolar) ve “Hava Yolu” ulaşımı (1.371 milyon dolar) izlemektedir. Grafik 4: Taşıma Şekillerine Göre İhracat (Milyon Dolar) 0,3% 0,8% 2014 Kasım 0,3% 0,6% 2013 Kasım 0,0% 10,2% 35,2% 8,6% 10,0% Diğer 53,5% 36,5% 20,0% Demir 30,0% Milyon Dolar Hava 40,0% Kara Risk Yönetimi ve Kontrol Genel Müdürlüğü 54,0% 50,0% Deniz 60,0% 6 GÜMRÜK VE TİCARET BAKANLIĞI 2014 YILI KASIM AYI VERİ BÜLTENİ 2014 yılının Kasım ayında geçen yılın aynı ayına göre; 2014 yılı Kasım ayında gerçekleştirilen ithalatın taşıma şekillerine bakıldığında en çok ithalat “Deniz Yolu” (13.069 milyon dolar) ile yapılırken, bu taşıma şeklini sırasıyla “Hava Yolu” (3.545 milyon dolar) ve “Kara Yolu” ulaşımı (2.986 milyon dolar) izlemektedir. Grafik 5: Taşıma Şekillerine Göre İthalat (Milyon Dolar) 7 V. Ödeme Şekillerine Göre İhracat ve İthalat 2014 yılı Kasım ayında ihracatta tercih edilen ödeme şekillerine bakıldığında; en çok ihracat “Mal Mukabili Ödeme” (8.427 milyon dolar) ile yapılırken, bu ödeme şeklini “Vesaik Mukabili Ödeme” (2.104 milyon dolar) ve “Peşin Ödeme” (1.457 milyon dolar) takip etmiştir. 2014 yılı Kasım ayında ithalatta tercih edilen ödeme şekillerine bakıldığında; en çok ithalat “Peşin Ödeme” (10.088 milyon dolar) ile yapılırken, bu ödeme şeklini “Mal Mukabili Ödeme” (7.058 milyon dolar) ve “Akreditif Ödeme” (1.460 milyon dolar) takip etmektedir. Risk Yönetimi ve Kontrol Genel Müdürlüğü GÜMRÜK VE TİCARET BAKANLIĞI 2014 YILI KASIM AYI VERİ BÜLTENİ Tablo 6: Ödeme Şekillerine Göre İhracat ve İthalat (Milyon Dolar) Ödeme Şekli Mal Mukabili Ödeme Peşin Ödeme Vesaik Mukabili Ödeme Vadeli Akreditif Bedelsiz Özel Takas Akreditif Diğer* TOPLAM İHRACAT Kasım Ocak - Ekim 2013 68.763 11.540 19.087 1.828 1.072 554 9.309 12.273 124.427 2014 78.213 10.720 18.040 1.881 1.222 15 8.220 13.082 131.392 2013 9.216 1.317 2.452 197 224 19 957 31 14.414 2014 8.427 1.457 2.104 206 219 1 998 23 13.434 Ocak - Kasım 2013 77.979 12.857 21.540 2.025 1.296 573 10.266 12.303 138.840 2014 86.640 12.177 20.143 2.086 1.440 15 9.219 13.105 144.826 İTHALAT Kasım Ocak - Ekim 2013 58.025 87.237 11.913 9.123 3.877 800 15.763 20.370 207.108 2014 52.893 87.982 11.242 7.987 4.748 27 13.920 20.202 199.003 2013 6.453 10.377 1.236 1.072 465 3 1.698 105 21.409 2014 7.058 10.088 1.224 882 444 1 1.460 80 21.238 Ocak - Kasım 2013 64.477 97.614 13.149 10.195 4.342 803 17.461 20.475 228.517 2014 59.952 98.070 12.466 8.869 5.193 28 15.380 20.282 220.241 *"Diğer": Bağlı Muamele, Kabul Kredili Akreditif, Kabul Kredili Vesaik Mukabili, Peşin Akreditif, Kabul Kredili Mal Mukabili ve Özel Hesap ödeme şekillerini içermektedir. B. GÜMRÜK VERGİLERİNE İLİŞKİN VERİLER 2014 yılı Kasım ayında 6,2 Milyar TL vergi Gümrük İdarelerince tahsil edildi. Gümrük İdareleri tarafından 2014 yılı Ekim Ayında 6.190 Milyon TL, Kasım ayında 6.204 Milyon TL vergi tahsil edildi. 2014 yılı Kasım ayında Gümrük İdarelerince tahsil edilen vergiler bir önceki aya göre % 0,22 artış göstermiştir. Ekim ayında tahsil edilen vergilerin toplam vergi gelirleri içerisindeki payı % 22,17 olarak gerçekleşmiştir. C. ŞİRKET VERİLERİ Tablo 7: 2014 Yılı Kasım Ayında Kurulan Şirket Sayıları Türü Limited Şirket Ticari İşletme Şube Anonim Şirket Kooperatif TOPLAM Sayısı 4.112 3.802 1.987 1.001 82 10.984 2014 yılı Kasım ayında 4.112 Limited Şirket, 3.802 Ticari İşletme, 1.987 Şube, 1.001 Anonim Şirket, 82 Kooperatif kurulmuştur. Risk Yönetimi ve Kontrol Genel Müdürlüğü 8 GÜMRÜK VE TİCARET BAKANLIĞI 2014 YILI KASIM AYI VERİ BÜLTENİ Tablo 8: 2014 Yılı Kasım Ayında Kurulan Tek Kişilik Şirketlerin Sayısı Alt Türü Tek Kişilik Limited Şirket Tek Kişilik Anonim Şirket TOPLAM Sayısı 2.368 541 2909 2014 yılı Kasım ayında 2.368 tek kişilik Limited Şirket, 541 tek kişilik Anonim Şirket kurulmuştur. Grafik 6: 2014 Yılı Kasım Ayında Terkin Olan ve Tasfiyeye Giren Firma Sayıları 9 D. ESNAF VE SANATKÂR VERİLERİ Tablo 9: Esnaf ve Sanatkâr Sayıları Esnaf ve Sanatkarlar Kadın Erkek Toplam Esnaf ve Sanatkâr İşyeri Sayısı Sayı 213.955 1.362.800 1.576.755 1.698.793 Türkiye genelinde toplam 1.576.755 esnaf ve sanatkâr bulunmaktadır. Bu esnaf ve sanatkârların işletmekte olduğu toplam işyeri sayısı 1.698.793’dür. Risk Yönetimi ve Kontrol Genel Müdürlüğü GÜMRÜK VE TİCARET BAKANLIĞI 2014 YILI KASIM AYI VERİ BÜLTENİ Tablo 10: 2014 Yılı Esnaf ve Sanatkâr İşletmeleri Tescil-Terkin Sayıları Ocak-Ekim İşlem Tescil (Açılış) Terkin (Kapanış) 2013 Değişim (%) 2014 159.502 164.886 88.687 Kasım 80.799 2013 2014 Ocak-Kasım Değişim (%) 2013 Değişim (%) 2014 %3,38 17.127 15.137 -%11,62 176.629 164.886 -%8,89 8.127 13.402 %64,91 96.814 -%6,65 94.201 -%2,70 2014 yılı Kasım ayında Türkiye genelinde toplam 15.137 esnaf ve sanatkâr işletmesi kurulmuş, 13.402 esnaf ve sanatkâr işletmesi ise kapanmıştır. 2014 yılı Kasım ayındaki tescil ve terkin durumlarına baktığımızda Kasım 2013’e göre daha az tescil ve daha fazla terkin yapıldığı görülmektedir. Kasım 2014’de bir önceki yılın aynı dönemine göre daha az esnaf işletmesi açılmış, daha fazla esnaf işletmesi kapanmıştır. Kasım 2013’de Türkiye genelinde toplam 17.127 esnaf ve sanatkâr işletmesi açılmış, 8.127 esnaf ve sanatkâr işletmesi ise kapanmıştır. 2014 yılı boyunca Kasım ayına kadar yapılan toplam tescil ve terkin sayılarına bakıldığında ise bir önceki yılın aynı dönemine göre hem tescil hem de terkin sayılarının azaldığı görülmektedir. Tablo 11: En Fazla Artış Gösteren 5 Meslek (Artış Sayıları) Ocak-Ekim Meslek 2013 Servis Aracı İşletmeciliği Kadın ve Erkek Kuaförlüğü Aperatif Yiyecek Maddeleri İmal ve Satıcılığı Kafe, Kafeterya,Kahvaltı Salonu İşletmeciliği Pazarcılık 2014 Kasım 2013 Ocak-Kasım 2014 2013 2014 5.709 3.801 6.073 4.079 712 386 379 205 6.421 4.187 6.452 4.284 1.899 2.274 244 198 2.143 2.472 1.486 1.816 169 170 1.655 1.986 4.575 2.210 214 159 4.789 2.369 2014 yılı Kasım ayında sayısı en fazla artan meslekler (tescil-terkin farkına göre) ve geçmiş dönemlerle kıyaslaması yukarıdaki tabloda verilmiştir. Buna göre en fazla artış gösteren meslek servis aracı işletmeciliğidir. Bu durum bir önceki yılın aynı dönemi ile benzerlik göstermektedir. Risk Yönetimi ve Kontrol Genel Müdürlüğü 10 GÜMRÜK VE TİCARET BAKANLIĞI 2014 YILI KASIM AYI VERİ BÜLTENİ Tablo 12: En Fazla Azalış Gösteren 5 Meslek (Azalış Sayıları) Ocak-Ekim Meslek 2013 Bakkallık, Bayilik, Büfecilik Nakliyecilik ve Nakliyat Komisyonculuğu Kahvecilik, Kıraathanecilik ve İnternet Kafe İşletmeciliği Kamyonculuk, Kamyonetçilik Şoförlük Kasım 2014 2013 Ocak-Kasım 2014 2013 2014 3.512 4.328 57 -494 3.569 3.834 1.584 1.684 314 -257 1.898 1.427 1.772 2.125 176 -219 1.948 1.906 -538 37 2 -204 -536 -167 -1.284 -962 -186 -199 -1.470 -1.161 2014 yılı Kasım ayında sayısı en çok azalan meslekler (tescil-terkin farkına göre) ve geçmiş dönemlerle kıyaslaması yukarıdaki tabloda verilmiştir. Buna göre Kasım 2014’de en fazla azalış gösteren meslek Bakkallık, Bayilik, Büfeciliktir. Diğer yılların aynı dönemlerine bakıldığında bu mesleğin artış eğiliminde olduğu görülmektedir. Şoförlük mesleği ile ilgili azalmalar, mevzuat gereği bu meslek erbabının esnaf ve sanatkâr sayılmamasından kaynaklanmaktadır. Risk Yönetimi ve Kontrol Genel Müdürlüğü 11 GÜMRÜK VE TİCARET BAKANLIĞI 2014 YILI KASIM AYI VERİ BÜLTENİ YASAL UYARI Bültende yer verilen görüş ve değerlendirmeler, hiçbir kişi, kurum veya kuruluşa herhangi bir taahhüt içermemekte olup, sadece bilgi amaçlıdır. Bültende yer alan bilgiler, kaynak gösterilmek suretiyle yayımlanabilir; ancak bu bilgiler ticari amaçlarla kullanılamaz. Bültendeki bilgilerin telif ve diğer her türlü hakkı Gümrük ve Ticaret Bakanlığına aittir. Gümrük ve Ticaret Bakanlığı, Bültende yer alan bilgi, görüş ve değerlendirmelerin doğru, değişmez ve eksiksiz olması konusunda hiçbir taahhüt ve sorumluluk kabul etmez. Bültendeki bilgilerin yanlış veya eksik kullanımı veya yorumlanması sonucunda Gümrük ve Ticaret Bakanlığına hiçbir kusur veya sorumluluk yüklenemez. Gümrük ve Ticaret Bakanlığı, Bültende yer alan bütün bilgileri ve tasarımı önceden bildirimde bulunmaksızın değiştirebilir veya Bültenden kaldırabilir. 12 Risk Yönetimi ve Kontrol Genel Müdürlüğü