GÜMRÜK VE TİCARET BAKANLIĞI 2015 YILI HAZİRAN AYI VERİ BÜLTENİ DIŞ TİCARET, ŞİRKET VE ESNAF GEÇİCİ İDARİ VERİLERİ Bakanlığımız idari kayıtlarından derlenen resmi olmayan geçici dış ticaret verilerine göre, Haziran ayı ihracatımız 11.904 milyon dolar, ithalatımız ise 18.182 milyon dolar olarak gerçekleşmiştir. TİM tarafından, 1 Temmuz 2015 tarihinde kamuoyuna açıklanan birlik onay koduna tabi ihracatımız Haziran ayında 11.703 milyon dolar olarak açıklanmış olup, geriye kalan ihracat verileri ise birlik onay koduna tabi olmayan (İşlenmemiş kıymetli maden ihracatı, bedelsiz ihracat, deniz ve hava taşıtlarına yapılacak teslimat kapsamında ihracat vb.) kayıtları kapsamaktadır. 2014 ve 2015 yıllarına ait Ocak-Mayıs dönemine ilişkin dış ticaret verileri Bakanlığımız ve TÜİK ile ortaklaşa hazırlanarak TÜİK tarafından kamuoyu ile paylaşılan resmi dış ticaret verilerinden, Haziran aylarına ait veriler ise Bakanlığımız idari kayıtlarından derlenerek hazırlanmıştır. Diğer taraftan, Resmi Dış Ticaret İstatistikleri, her ayın son iş günü TÜİK’in resmi internet sayfasından kamuoyuna duyurulmaktadır. A. DIŞ TİCARET VERİLERİ I. Genel İhracat ve İthalat Haziran ayında ihracat bir önceki yılın aynı ayına göre % 6,26 oranında, ithalat ise % 12,35 oranında azalmıştır. 2015 yılının Haziran ayında geçen yılın aynı ayına göre; İhracat, % 6,26 azalarak 11.904 milyon dolar, İthalat, % 12,35 azalarak 18.182 milyon dolar, Dış ticaret hacmi, % 10,04 azalarak 30.085 milyon dolar, Dış ticaret açığı, % 21,96 azalarak 6.278 milyon dolar olarak gerçekleşmiştir. Haziran ayında ihracatın ithalatı karşılama oranı % 65,5 olmuştur. İhracatın ithalatı karşılama oranı 2014 yılının Haziran ayında % 61,2 iken, 2015 yılının Haziran ayında % 65,5 olarak gerçekleşmiştir. Risk Yönetimi ve Kontrol Genel Müdürlüğü 1 GÜMRÜK VE TİCARET BAKANLIĞI 2015 YILI HAZİRAN AYI VERİ BÜLTENİ Tablo 1: Dış Ticaret Verileri, 2014-2015 (Milyon Dolar) Ocak - Mayıs Dış Ticaret İhracat İthalat Dış Ticaret Hacmi Dış Ticaret Dengesi İhr./ İth. Karşılama Oranı (%) 2014 2015 67.187 98.992 166.179 -31.804 67,9 61.557 88.531 150.088 -26.973 69,5 Haziran Değişim (%) -8,38 -10,57 -9,68 -15,19 2014 2015 12.699 20.744 33.443 -8.044 61,2 11.904 18.182 30.085 -6.278 65,5 Ocak-Haziran Değişim (%) -6,26 -12,35 -10,04 -21,96 2014 2015 79.887 119.735 199.622 -39.849 66,7 73.461 106.712 180.173 -33.251 68,8 Değişim (%) -8,04 -10,88 -9,74 -16,56 Grafik 1: Aylara Göre Dış Ticaret Verileri 2 Son 12 aylık dönemde, • İhracat bir önceki yılın aynı dönemine göre % 3,56 oranında azalış ile 156.555 milyon dolardan 151.007 milyon dolara gerilerken, ithalat % 6,70 oranındaki azalış ile 245.556 milyon dolardan 229.105 milyon dolara gerilemiştir. • Bir önceki yılın aynı döneminde ise dış ticaret hacmi % 5,47 oranında azalarak 380.112 milyon dolar, dış ticaret açığı ise % 12,25 oranında azalarak 78.098 milyon dolar olarak gerçekleşmiştir. İhracatın ithalatı karşılama oranı ise %65,9’a yükselmiştir. Risk Yönetimi ve Kontrol Genel Müdürlüğü GÜMRÜK VE TİCARET BAKANLIĞI 2015 YILI HAZİRAN AYI VERİ BÜLTENİ II. Geniş Ekonomik Grupların (GEG) Sınıflamasına Göre İhracat ve İthalat En fazla ihracat “Hammadde (Ara mallar)” grubundan yapılmıştır. 2015 yılı Haziran ayında Geniş Ekonomik Grupların sınıflamasına göre ihracat incelendiğinde; en çok ihracat “Hammadde (Ara mallar)” (5.420 milyon dolar) grubunda yapılırken, bu grubu sırasıyla “Tüketim malları” (5.091 milyon dolar) ve “Yatırım (Sermaye) malları” (1.323 milyon dolar) grupları takip etmiştir. Tablo 2: GEG Sınıflamasına Göre İhracat (Milyon Dolar) Sıra No 1 2 3 Ocak - Mayıs Sektör adı 2014 2015 Yatırım (sermaye) malları Hammadde (ara mallar) Tüketim malları Diğer 6.651 33.496 26.734 307 6.070 31.270 23.927 290 Toplam 67.187 61.557 Haziran Değişim (%) -8,73 -6,64 -10,50 -5,45 -8,38 2014 2015 1.407 6.075 5.106 111 1.323 5.420 5.091 70 12.699 11.904 Değişim (%) -5,94 -10,79 -0,29 -37,31 -6,26 Ocak - Haziran Değişim 2014 2015 (%) 8.058 7.394 -8,24 39.571 36.690 -7,28 31.840 29.018 -8,86 418 360 -13,94 79.887 73.461 -8,04 En fazla ithalat “Hammadde (Ara mallar)” grubundan yapılmıştır. 2015 yılı Haziran ayında Geniş Ekonomik Grupların sınıflamasına göre ithalat incelendiğinde; en çok ithalat “Hammadde (Ara mallar)” (12.465 milyon dolar) grubunda yapılırken, bu grubu sırasıyla “Yatırım (Sermaye) malları” (3.054 milyon dolar) ve “Tüketim malları” (2.624 milyon dolar) grupları takip etmiştir. Tablo 3: GEG Sınıflamasına Göre İthalat (Milyon Dolar) Sıra No 1 2 3 Ocak - Mayıs Sektör adı 2014 2015 Yatırım (sermaye) malları Hammadde (ara mallar) Tüketim malları Diğer 14.821 72.292 11.693 186 14.610 62.095 11.636 190 Toplam 98.992 88.531 Haziran Değişim (%) -1,42 -14,10 -0,49 2,25 -10,57 2014 2015 2.877 15.443 2.359 64 3.054 12.465 2.624 39 20.744 18.182 Değişim (%) 6,15 -19,29 11,20 -38,67 -12,35 Risk Yönetimi ve Kontrol Genel Müdürlüğü Ocak - Haziran Değişim 2014 2015 (%) 17.698 17.664 -0,19 87.735 74.560 -15,02 14.053 14.259 1,47 249 229 -8,23 119.735 106.712 -10,88 3 GÜMRÜK VE TİCARET BAKANLIĞI 2015 YILI HAZİRAN AYI VERİ BÜLTENİ III. Fasıllara Göre İhracat ve İthalat En fazla ihracat yapılan fasıl “Motorlu kara taşıtları” olmuştur. 2015 yılı Haziran ayında en çok ihraç edilen “Motorlu kara taşıtları” faslını (1.602 milyon dolar), “Kazan, makina ve cihazlar, aletler, parçaları” (1.094 milyon dolar) ve “Örme giyim eşyası ve aksesuarları” (758 milyon dolar) ihracatı takip etmiştir. Fasıllar düzeyinde en büyük 5 ihracat kalemi; Tablo 4: Fasıl Verilerine Göre İhracat (Milyon Dolar) Sıra No 1 2 3 4 5 Ocak - Mayıs Fasıl Açıklaması Motorlu kara taşıtları Kazan, makina ve cihazlar,aletler,parçaları Örme giyim eşyası ve aksesuarları Elektrikli makina ve cihazlar,aksam ve parçaları Demir ve çelik Diğer Toplam Haziran Ocak - Haziran 2014 2015 2014 2015 2014 2015 7.752 5.727 4.118 4.037 4.210 41.343 67.187 6.998 5.038 3.466 3.256 3.050 39.750 61.557 1.641 1.156 845 742 736 7.578 12.699 1.602 1.094 758 729 556 7.164 11.904 9.393 6.883 4.963 4.779 4.947 48.921 79.887 8.600 6.132 4.224 3.986 3.605 46.914 73.461 4 En fazla ithalat yapılan fasıl “Mineral yakıtlar, mineral yağlar” olmuştur. 2015 yılı Haziran ayında en çok ithal edilen “Mineral yakıtlar, mineral yağlar ve müstahzarları” faslını (3.303 milyon dolar), “Kazanlar, makinalar, mekanik cihazlar ve aletler, nükleer reaktörler, bunların aksam ve parçaları” (2.318 milyon dolar) ve “Motorlu kara taşıtları” (1.689 milyon dolar) ithalatı takip etmiştir. Fasıllar düzeyinde en büyük 5 ithalat kalemi; Tablo 5: Fasıl Verilerine Göre İthalat (Milyon Dolar) Sıra No 1 2 3 4 5 Ocak - Mayıs Fasıl Açıklaması Mineral yakıtlar,mineral yağlar Kazan, makina ve cihazlar,aletler,parçaları Motorlu kara taşıtları Elektrikli makina ve cihazlar,aksam ve parçaları Demir ve çelik Diğer Toplam Haziran Ocak - Haziran 2014 2015 2014 2015 2014 2015 22.840 11.734 5.772 7.311 7.353 43.980 98.992 17.293 10.552 6.780 7.325 6.587 39.995 88.531 4.517 2.332 1.348 1.374 1.530 9.643 20.744 3.303 2.318 1.689 1.485 1.315 8.071 18.182 27.357 14.066 7.120 8.685 8.883 53.624 119.735 20.596 12.869 8.469 8.810 7.902 48.066 106.712 Risk Yönetimi ve Kontrol Genel Müdürlüğü GÜMRÜK VE TİCARET BAKANLIĞI 2015 YILI HAZİRAN AYI VERİ BÜLTENİ IV. Ülkelere Göre İhracat ve İthalat En fazla ihracat yapılan ülkeler sırasıyla Almanya, İngiltere ve Irak olmuştur. 2015 yılı Haziran ayında en fazla ihracat yapılan ülke Almanya (1.144 milyon dolar) olurken, bu ülkeyi sırasıyla İngiltere (816 milyon dolar) ve Irak (691 milyon dolar) izlemektedir. En fazla ihracat yapılan ülkeler; Tablo 6: Ülkelere Göre İhracat (Milyon Dolar) Sıra No 1 2 3 4 5 Ocak - Mayıs Ülke Adı Almanya Ingiltere Irak Italya Fransa Diğer Toplam 2014 6.376 3.998 5.104 3.124 2.690 45.896 67.187 2015 5.368 4.564 3.779 2.735 2.287 42.823 61.557 Haziran Değişim (%) -15,81 14,17 -25,96 -12,43 -14,96 -6,69 -8,38 2014 1.259 844 737 627 654 8.577 12.699 2015 1.144 816 691 580 562 8.112 11.904 Ocak - Haziran Değişim (%) -9,12 -3,38 -6,34 -7,62 -14,13 -5,42 -6,26 Grafik 2: İhracatta İlk 3 Ülkenin Genel İçindeki Payları Risk Yönetimi ve Kontrol Genel Müdürlüğü 2014 7.635 4.842 5.842 3.751 3.344 54.473 79.887 2015 6.512 5.379 4.470 3.315 2.849 50.935 73.461 Değişim (%) -14,71 11,11 -23,48 -11,63 -14,79 -6,49 -8,04 5 GÜMRÜK VE TİCARET BAKANLIĞI 2015 YILI HAZİRAN AYI VERİ BÜLTENİ En fazla ithalat yapılan ülkeler sırasıyla Çin, Almanya ve Rusya olmuştur. 2015 yılı Haziran ayında en fazla ithalat yapılan ülke Çin Halk Cumhuriyeti (2.041 milyon dolar) olurken, bu ülkeyi sırasıyla Almanya (1.891 milyon dolar) ve Rusya Federasyonu (1.750 milyon dolar) izlemektedir. En fazla ithalat yapılan ülkeler; Tablo 7: Ülkelere Göre İthalat (Milyon Dolar) Sıra No 1 2 3 4 5 Ocak - Mayıs Ülke Adı Çin Almanya Rusya Federasyonu Italya A.B.D. Diğer Toplam 2014 10.043 9.239 10.909 5.010 5.405 58.385 98.992 2015 10.379 8.447 9.385 4.313 4.992 51.014 88.531 Haziran Değişim (%) 3,34 -8,57 -13,97 -13,90 -7,65 -12,62 -10,57 2014 1.917 1.822 2.149 1.142 1.046 12.668 20.744 2015 2.041 1.891 1.750 1.038 922 10.540 18.182 Ocak - Haziran Değişim (%) 6,47 3,77 -18,59 -9,10 -11,81 -16,80 -12,35 2014 2015 11.960 11.061 13.058 6.152 6.451 71.053 119.735 12.419 10.338 11.135 5.351 5.914 61.554 106.712 Değişim (%) 3,84 -6,54 -14,73 -13,01 -8,32 -13,37 -10,88 Grafik 3: İthalatta İlk 3 Ülkenin Genel İçindeki Payları 6 Risk Yönetimi ve Kontrol Genel Müdürlüğü GÜMRÜK VE TİCARET BAKANLIĞI 2015 YILI HAZİRAN AYI VERİ BÜLTENİ V. Taşıma Şekillerine Göre İhracat ve İthalat 2015 Haziran ayında dış ticarette en çok kullanılan taşıma şekli deniz yolu taşımacılığı olmuştur. 2015 yılı Haziran ayında gerçekleştirilen ihracatın taşıma şekillerine bakıldığında en çok ihracat “Deniz Yolu” (6.901 milyon dolar) ile yapılırken, bu taşıma şeklini sırasıyla “Kara Yolu” (3.929 milyon dolar) ve “Hava Yolu” ulaşımı (944 milyon dolar) izlemektedir. Grafik 4: Taşıma Şekillerine Göre İhracat (Milyon Dolar) Not: Diğer taşıma şekli, kendinden hareketli araçlar ve postayla göndermeyi içermektedir. 7 2015 yılı Haziran ayında gerçekleştirilen ithalatın taşıma şekillerine bakıldığında ise, en çok ithalat “Deniz Yolu” (12.174 milyon dolar) ile yapılırken, bu taşıma şeklini sırasıyla “Kara Yolu” (3.048 milyon dolar) ve “Hava Yolu” ulaşımı (1.633 milyon dolar) izlemektedir. Grafik 5: Taşıma Şekillerine Göre İthalat (Milyon Dolar) Not: Diğer taşıma şekli, kendinden hareketli araçlar ve postayla göndermeyi içermektedir. Risk Yönetimi ve Kontrol Genel Müdürlüğü GÜMRÜK VE TİCARET BAKANLIĞI 2015 YILI HAZİRAN AYI VERİ BÜLTENİ VI. Ödeme Şekillerine Göre İhracat ve İthalat 2015 yılı Haziran ayında ihracatta tercih edilen ödeme şekillerine bakıldığında; en çok ihracat “Mal Mukabili Ödeme” (7.695 milyon dolar) ile yapılırken, bu ödeme şeklini “Vesaik Mukabili Ödeme” (1.835 milyon dolar) ve “Peşin Ödeme” (1.122 milyon dolar) takip etmiştir. 2015 yılı Haziran ayında ithalatta tercih edilen ödeme şekillerine bakıldığında; en çok ithalat “Peşin Ödeme” (8.841milyon dolar) ile yapılırken, bu ödeme şeklini “Mal Mukabili Ödeme” (5.568 milyon dolar) ve “Akreditif Ödeme” (1.331 milyon dolar) takip etmektedir. Tablo 8: Ödeme Şekillerine Göre İhracat ve İthalat (Milyon Dolar) İHRACAT Ödeme Şekli Mal mukabili ödeme Peşin ödeme Vesaik mukabili ödeme Vadeli akreditif Bedelsiz Özel takas Akreditif Diğer* TOPLAM Ocak - Mayıs Haziran İTHALAT Ocak - Haziran Ocak - Mayıs Haziran Ocak - Haziran 2014 2015 2014 2015 2014 2015 2014 2015 2014 2015 2014 44.111 5.934 10.582 1.080 557 9 4.777 137 67.187 40.501 6.085 8.904 834 606 4 4.495 128 61.557 8.350 1.127 1.973 216 130 1 878 25 12.699 7.695 1.122 1.835 198 124 0 907 22 11.904 52.461 7.061 12.555 1.296 686 10 5.655 162 79.886 48.196 7.207 10.739 1.032 730 4 5.403 150 73.461 28.308 48.232 6.366 4.791 2.732 14 8.037 512 98.992 23.971 44.978 5.091 3.796 3.018 9 7.256 412 88.531 4.539 11.063 1.243 751 566 3 2.474 106 20.744 5.568 32.847 29.538 8.841 59.295 53.819 898 7.609 5.989 922 5.542 4.717 516 3.298 3.534 1 17 10 1.331 10.510 8.587 105 617 517 18.182 119.736 106.712 2015 *"Diğer": Bağlı Muamele, Kabul Kredili Akreditif, Kabul Kredili Vesaik Mukabili, Kabul Kredili Mal Mukabili ve Özel Hesap ödeme şekillerini içermektedir. B. GÜMRÜK VERGİLERİNE İLİŞKİN VERİLER 2015 yılı Haziran ayında 7,5 Milyar TL vergi Gümrük İdarelerince tahsil edildi. Gümrük İdareleri tarafından 2015 yılı Mayıs ayında 7.074 Milyon TL, Haziran ayında 7.504 Milyon TL vergi tahsil edilmiştir. 2015 yılı Haziran ayında Gümrük İdarelerince tahsil edilen vergiler bir önceki aya göre % 6,09 artış göstermiştir. 2015 yılı Mayıs ayında tahsil edilen vergilerin toplam vergi gelirleri içerisindeki payı % 19,53 olarak gerçekleşmiştir. Risk Yönetimi ve Kontrol Genel Müdürlüğü 8 GÜMRÜK VE TİCARET BAKANLIĞI 2015 YILI HAZİRAN AYI VERİ BÜLTENİ C. ŞİRKET VERİLERİ Tablo 9: 2015 Yılı Haziran Ayında Kurulan Şirket Sayıları Türü Sayısı Limited Şirket Şube Anonim Şirket Kooperatif Kollektif Şirket TOPLAM 4.399 2.160 1.142 75 2 7.778 2015 yılı Haziran ayında 4.399 Limited Şirket, 2.160 Şube, 1.142 Anonim Şirket, 75 Kooperatif ve 2 adet Kollektif Şirket kurulmuştur. Tablo 10: 2015 Yılı Haziran Ayında Kurulan Tek Kişilik Şirketlerin Sayısı Alt Türü Tek Kişilik Limited Şirket Tek Kişilik Anonim Şirket TOPLAM Sayısı 2.772 623 3.395 2015 yılı Haziran ayında 623 tek kişilik Anonim Şirket ve 2.772 tek kişilik Limited Şirket kurulmuştur. Grafik 6: 2015 Yılı Haziran Ayında Terkin Olan ve Tasfiyeye Giren Firma Sayıları Risk Yönetimi ve Kontrol Genel Müdürlüğü 9 GÜMRÜK VE TİCARET BAKANLIĞI 2015 YILI HAZİRAN AYI VERİ BÜLTENİ D. ESNAF VE SANATKÂR VERİLERİ Tablo 11: Esnaf ve Sanatkâr Sayıları Esnaf ve Sanatkarlar Kadın Erkek Toplam Esnaf ve Sanatkâr İşyeri Sayısı Sayı 224.039 1.369.740 1.593.779 1.717.322 Türkiye genelinde toplam 1.593.779 esnaf ve sanatkâr bulunmaktadır. Bu esnaf ve sanatkârların işletmekte olduğu toplam işyeri sayısı 1.717.322’dir. Tablo 12: 2015 Yılı Haziran Ayında Esnaf ve Sanatkâr İşletmeleri Tescil-Terkin Sayıları Ocak-Mayıs İşlem Tescil (Açılış) Terkin (Kapanış) 2014 2015 93.839 44.780 Haziran Değişim (%) 96.235 46.686 2,55% 4,26% 2014 2015 15.134 6.774 14.619 7.092 Ocak-Haziran Değişim (%) -3,40% 4,69% Değişim (%) 2014 2015 108.973 51.554 110.854 53.778 1,73% 4,31% 10 2015 yılı Haziran ayında Türkiye genelinde toplam 14.619 tane esnaf ve sanatkâr işletmesi kurulmuş, 7.092 esnaf ve sanatkâr işletmesi ise kapanmıştır. 2015 yılı Haziran ayındaki tescil ve terkin durumlarına baktığımızda Haziran 2014’e göre daha az tescil ve daha fazla terkin yapıldığı görülmektedir. Haziran 2015’de bir önceki yılın aynı dönemine göre daha az esnaf işletmesi açılmış, daha fazla esnaf işletmesi kapanmıştır. Tablo 13: En Fazla Artış Gösteren 5 Meslek (Artış Sayıları) Ocak-Mayıs Meslek Servis Aracı İşletmeciliği Bakkallık, Bayilik, Büfecilik Lokantacılık Kadın ve Erkek Kuaförlüğü Emlak Komisyonculuğu ve Danışmanlığı 2014 3.101 2.911 1.824 2.274 1.128 2015 2.641 3.464 2.028 2.436 1.308 Haziran 2014 347 502 333 480 207 2015 686 419 367 322 220 Risk Yönetimi ve Kontrol Genel Müdürlüğü Ocak-Haziran 2014 3.448 3.413 2.157 2.754 1.335 2015 3.327 3.883 2.395 2.758 1.528 GÜMRÜK VE TİCARET BAKANLIĞI 2015 YILI HAZİRAN AYI VERİ BÜLTENİ 2015 yılı Haziran ayında sayısı en fazla artan meslekler (tescil-terkin farkına göre) ve geçmiş dönemle kıyaslaması yukarıdaki tabloda verilmiştir. Buna göre en fazla artış gösteren meslek Servis Aracı İşletmeciliği mesleğidir. Tablo 14: En Fazla Azalış Gösteren 5 Meslek (Azalış Sayıları) Meslek Şoförlük Kamyonculuk, Kamyonetçilik Plak, Bant, Video, VCD, DVD Kayıt, Kiralama ve Satıcılığı Manifaturacılık Her Türlü Seyyar Satıcılık (Süt, Yoğurt, Sebze ve Ev Eşyası Satanlar) Ocak-Mayıs 2014 -513 150 -46 40 -19 2015 -678 45 -56 -4 -24 Haziran 2014 -60 2 -4 -7 -4 2015 -103 -28 -13 -9 -5 Ocak-Haziran 2014 -573 152 -50 33 -23 2015 -781 17 -69 -13 -29 2015 yılı Haziran ayında sayısı en çok azalan meslekler (tescil-terkin farkına göre) ve geçmiş dönemle kıyaslaması yukarıdaki tabloda verilmiştir. Buna göre Haziran 2015’de en fazla azalış gösteren meslek Şoförlüktür. 11 Risk Yönetimi ve Kontrol Genel Müdürlüğü GÜMRÜK VE TİCARET BAKANLIĞI 2015 YILI HAZİRAN AYI VERİ BÜLTENİ YASAL UYARI Bültende yer verilen görüş ve değerlendirmeler, hiçbir kişi, kurum veya kuruluşa herhangi bir taahhüt içermemekte olup, sadece bilgi amaçlıdır. Bültende yer alan bilgiler, kaynak gösterilmek suretiyle yayımlanabilir; ancak bu bilgiler ticari amaçlarla kullanılamaz. Bültendeki bilgilerin telif ve diğer her türlü hakkı Gümrük ve Ticaret Bakanlığına aittir. Gümrük ve Ticaret Bakanlığı, Bültende yer alan bilgi, görüş ve değerlendirmelerin doğru, değişmez ve eksiksiz olması konusunda hiçbir taahhüt ve sorumluluk kabul etmez. Bültendeki bilgilerin yanlış veya eksik kullanımı veya yorumlanması sonucunda Gümrük ve Ticaret Bakanlığına hiçbir kusur veya sorumluluk yüklenemez. Gümrük ve Ticaret Bakanlığı, Bültende yer alan bütün bilgileri ve tasarımı önceden bildirimde bulunmaksızın değiştirebilir veya Bültenden kaldırabilir. 12 Risk Yönetimi ve Kontrol Genel Müdürlüğü