Sendikaların İşlevleri • Sendikalaşma, işçiler arasındaki rekabeti azaltacaktır. • Toplu pazarlık yolu ile ücret artışları sağlanabilecektir. • Grev, boykot vb. eylem olanakları ile işverenler üzerinde yaptırım güçleri vardır. • Ücret artışı talebinin yanı sıra, sosyal haklar (kreş, servis, yemekhane, yıllık izin süresi, spor vb.) için de sendikalar mücadele ederler. • Sendikalar, işçilerin güvenceli çalışmasının teminatıdır. • İşyeri güvenliği ve işçi sağlığı gibi temel konular, sendikaların katkısı veya baskısı ile düzenlenebiliyor. Sendikaların Sorunları ve Sendikalaşmanın Azalma Nedenleri • Demokratik işlemiyorlar. Bürokratizm görülüyor. • Taşeron çalıştırma artıyor. Taşeron işçileri, güvencesiz çalıştıkları için sendikalı olmaya çekiniyor. • Yasal sınırlar ülkeden ülkeye değişmekle birlikte, son yıllarda sendikalaşma aleyhine düzenlemeler çoğalmıştır. • İşyeri ölçeğinin küçülmesi, sendikalaşmayı zorlaştırıyor. • İşsizlik oranını yüksek oluşu rekabeti artırıyor. • Sermayenin tekelleşme eğilimi de sendikaları zorluyor. • Özelleştirmeler 2013 yılı itibarıyla işçilerin sendikalaşma oranları • • • • • • • • • • • • Türkiye G. Kore ABD Avustralya Japonya Yunanistan İngiltere İtalya Belçika Norveç İsveç Finlandiya % 4,5 (1999 yılında 10,6) % 9,9 % 10,8 % 17,0 % 17,8 % 25,4 % 25,4 % 35,6 % 50,4 % 54,7 % 67,7 (1999 yılında % 80,6) % 69,0 Annelere verilen ücretli doğum izni (2016) • • • • • • • • • • • ABD Almanya Japonya Türkiye Fransa Yunanistan Küba İngiltere Danimarka İsveç Çekya 12 hafta 14 hafta 14 hafta 16 hafta 16 hafta 17 hafta 18 hafta 26 hafta 52 hafta 68 hafta 3 yıl İşgücü piyasasında ayrımcılık • • • • İşverenin uyguladığı Müşterinin uyguladığı İşçilerin birbirine uyguladığı Kadın-erkek ayrımcılığı, siyah-beyaz ayrımcılığı, çocuk-genç-yaşlı ayrımcılığı, yerli-göçmen ayrımcılığı, milliyet, din vb. ayrımcılıklar. • Ayrımcılığın en önemli göstergesi aynı işi yapan (aynı süre çalışan) kişilere aynı ücretin verilmemesidir. Kadınlar, genel olarak erkeklerden daha az kazanırlar. Ücret İnsanların üretici faaliyetlerinin karşılığıdır. Reel ücret, ele geçen para ile alınabilecek mal ve hizmet toplamıdır. Ücret düzeyi farkları, işgücünün sektörel dağılımında önemli bir rol oynar. Aylık nominal ücretin yanı sıra; emeklilik primleri, ücretli izinler, işsizlik sigortası ve sağlık sigortası da ücretin bileşenleridir. Ayrıca nakdî olmayan, aynî olarak verilen ücret bileşenleri de şunlardır: Servis araçları, öğle yemekleri, iş kıyafetleri, işyerindeki spor tesisleri, kreş vb. Prekarya • “Precarious” (güvencesiz) ve “proletariat” (işçi) kelimelerinden türetilmiştir. Güvencesiz çalışanları ifade eder. Prekarya yeni bir sınıf olarak veya işçi sınıfının alt kesimi olarak tarif edilebilir. Bu kesim, aşağıdaki güvencelerden yoksundur. • Çalışma Güvenliği ve Güvenceleri: • İstihdam güvencesi: Keyfi işten çıkarmalara karşı korunma, yasal düzenlemeler. • İş güvencesi: Mevki elde etme fırsatları, statü ve gelirin artışına yönelik fırsatlar. • İşçi sağlığı: İş kazaları ve hastalıklarına karşı korunma ve sigortalı olma. • İşyeri güvenliği: Çalışma alanlarının güvenlik açısından düzenlenmesi, koruma önlemlerinin alınması (öncelikle sağlık için) • Vasıfların geliştirilmesi güvencesi: Meslekî eğitim alarak yeni fırsatlar elde edebilme. • Gelir güvencesi: Asgarî ücret mekanizması, gelirlerin düzenli ve zamanında ödenmesi • Temsil güvencesi: Sendikalaşma, toplu sözleşme ve grev hakları.