Sayı - Uluslararası Hakemli Psikiyatri ve Psikoloji Araştırmaları Dergisi

ULUSLARARASI HAKEMLİ PSİKİYATRİ VE
PSİKOLOJİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ
INTERNATIONAL JOURNAL OF PSYCHIATRY AND
PSYCHOLOGICAL RESEARCHES
Mayıs / Haziran / Temmuz / Ağustos 2015 Sayı: 03 Cilt: 02 İlkbahar Yaz
May / June / July / August 2015 Issue: 03 Volume: 02 Spring Summer
www. uhpdergisi.com
ISSN 2148-8215 ONLINE ISSN:2149-2506
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001- 2004 Belge No: 12880)
( Marka Patent – Trademark Patent)
(2015/04312-2015-GE-18968)
UHPPD DERGİMİZ HAKKINDA GENEL BİLGİLER
1. Dergimiz hakemli ve uluslararası indeksli bir dergidir. Her yayın en az iki alan uzmanı
hakem tarafından değerlendirilmektedir. İki alan hakemi tarafından olumlu “yayınlanabilir”
yönünde rapor almayan yayınlar dergimizde yayınlanmaz. Bu durum karşısında hiçbir
yazar(lar) dergimiz üzerinde bir hak iddiasında bulunamaz. Dergimizde yayınlanmaya
hak kazanan “Etik Kurul Raporu” bulunan yayınlara dair etik kurul bilgileri yazılı olarak
editörlüğe gönderilmesi ve sisteme yayın yüklenirken sisteme yüklenmesi zorunludur.
Etik kurul raporu olan ve sisteme bilgisi girilmeyen ya da yazılı olarak editörlüğe bilgileri
ulaştırılmayan çalışmalardan doğan her türlü sorumluluk yazar(lar)’a aittir. Dergimizin
hiçbir kurulu ve yetkilisi bu konuda maddi ve manevi sorumluluk kabul etmez. Dergi
kurul ve üyeleri “yetkilileri” Hukuki yükümlülük altına alınamaz. Her yazar ve yazarlar bu
durumu peşinen kabul etmiştir.
2. Dergi hakem ve kurullarında yer alan akademisyen ile diğer yetkililer hakkında yazar(lar)
dergi sistem işleyişi sürecine dair bir talepte bulunamaz. Bulunsalar bile herhangi bir bilgi
kendilerine verilmez, sistem süreci değiştirilmez. Dergimiz ile ilgili her türlü bilgi derginin
web sayfasında www.uhpdergisi.com adresinden edinilebilir.
3. Dergimiz yılda üç sayı şeklinde çıkmakta her yılın “Nisan – Ağustos – Aralık” aylarının
son günü derginin sayısında bulunan tüm makaleler tek cilt halinde dergi web sistemine
yüklenir. Dergi web sisteminden makaleler tüm okuyucular tarafından indirilir ve ilgili eser
“makale” ve dergimize atıf yapılmak koşulu ile kullanılabilir. Dergimizin tüm sayılarına
okuyucular ücretsiz olarak ulaşmaktadır.
4. Dergimizde yayınlanan tüm makaleler (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 140012004 Belge No: 12880) kalite belgeleriyle ve (2015/04312-2015-GE-18968) Marka patent
ile güvence altına alınmıştır. Yayınlanmış olan makaleler kalite, marka patent ve doi bilgileri
ile ilgili çalışmanın yazarlarına eserleri hakkında her türlü hukuki hak ve uluslararası
güvence sağlamaktadır.
5. Dergimiz basılı ve e dergi olarak yayınlanmaktadır. Print ISSN NO: 2148-8215 ve Online
ISSN NO:2149-2506 numarası ile T.C. Kültür Bakanlığından dergimiz hakkında her türlü
bilgiye ulaşılabilir.
II
6. Dergimizde apa sistemi uygulanmaktadır. Metin içinde (Yılmaz, 2015: 1) veya (Yılmaz ve
diğ., 2015:1) şeklinde kaynak gösterimi, kaynakçada ise YILMAZ, M., (2015). Çalışanlarda
Ödüllendirmenin İş ve Performans Üzerine Etkisi, UHPPD Uluslararası Hakemli Psikiyatri
ve Psikoloji Araştırmaları Dergisi, Sayı: 1, Cilt: 1, ss.1-2 şeklinde gösterilir. Tüm yazarlar
dergimizin son güncel sayılarını takip ederek ilgili sayılarda yayınlanan makalelerdeki
yazım formatını kendi çalışmalarında uygulayabilir. İnternet kaynaklarında mutlaka erişim
tarihi ve son ulaşılabilen internet linkinin tamamının başta kaynakça ve metinin kullanıldığı
sayfa altında numaralandırılarak gösterilmesi bir zorunluluktur.
7. Kaynakça Türkçe alfabe sıralamasına göre düzenlenir. Tüm yazarlar için derginin son
sayısındaki yazım formatı dikkate alınmak zorundadır.
8. Dergimiz uluslararası indeksli bir dergi olup dergimizde yayınlanan tüm çalışma ve
makaleler derginin yayınlandığı tarih itibariyle ilgili indekslere mail yolu ile ulaştırılır.
9. Dergimizde özgün araştırma, inceleme, derleme, olgu sunumu, proje ve kitap tanıtımı
“makale formatında olmak zorundadır” türünde yayınlara yer verilmektedir.
10. Dergimize gönderilen tüm çalışmalar sisteme yüklendiği şekil ve an itibariyle başka bir
dergide yayınlanmamış, değerlendirmeye alınmamış ve red edilmemiş olması gerekir.
Tüm sisteme yüklenen makaleler yazar(lar) tarafından bu kurallara uyulduğunu kabul
etmiş sayılır. Aksi durumda ilgili yazar(lar) hakkında dergimiz hukuki haklarını saklı tutar.
Oluşabilecek olumsuzluk karşısında maddi ve manevi tüm sorumluluk ilgili yazar(lar)’a
aittir. Dergimiz T.C. Kanunlarına göre hareket eder.
III
GENERAL INFORMATION ABOUT UHPPD JOURNAL
1. Our journal is a refereed and internationally indexed journal. Each paper is evaluated by
two referees who are field experts. The articles not reported as “issuable” positively by
two field referees aren’t published in our journal. None of the author(s) can lay a claim on
our journal in this case. Data, concerning the ethics committe of the studies, approved to
be published in our journal, having the Ethics Committee Report, should be submitted to
the editors in written and uploaded to the system with the article. Author(s) should take
the responsibility of their articles, having the Ethics Committee Report, which were not
submitted to the editors in written and were not uploaded to the system. None of the
committes and the authorities in our journal are responsible for financial and emotional
damage. The committes and the authorities in our journal do not have any legal obligations.
Author(s) have accepted this situation beforehand.
2. Author(s) cannot make a demand for the journal’s procedure concerning the academicians
in journal’s referee board and other boards and other authorities. Even if so, they aren’t
given any information, system process cannot be changed. All kinds of information about
our journal can be obtained from the website of the journal www.uhpdergisi.com
3. Our journal publishes three times a year, all articles in the relevant volume of journal are
uploaded to the web system of the journal in one volume on the last day of the months
“April – August – December.” All readers can download the articles from the journal’s web
system and the relevant paper “article” can be used on condition that our journal is cited.
Readers can download all volumes of our journal for free.
4. All articles published in our journal are assured with certificate of quality (ISO 9001-2008
Doc. No: 12879 & ISO 14001-2004 Doc. No: 12880) and trademark patent (2015/043122015-GE-18968). Articles published provide their authors with all kinds of legal rights
and international assurance regarding their articles with quality, trademark, patent and doi
information.
IV
5. Our journal has both printed and online version. All kinds of information about our journal
can be obtained from the T.R. Ministry of Culture with the number Print ISSN NO: 21488215 and Online ISSN NO: 2149-2506
6. APA system is used in our journal. Reference within the text should be (Yılmaz, 2015: 1)
or (Yılmaz et al. 2015:1), in the reference part “YILMAZ, M., (2015)”. It is indicated as
Effect of Rewarding in Employees on Job and Performance, UHPPD International Journal
of Psychiatry and Psychological Researches, Issue:1, Volume:1, pp.1-2. All authors must
follow the latest volumes of our journal and apply the print format of the published articles
in their own papers. It is an obligation to indicate the access date of the internet sources and
the last accessed full internet link in the references and below the page by giving numbers.
7. References are arranged by the Turkish alphabet. The printing format in the last volume of
the journal should be taken into account by all authors.
8. Our journal is an internationally indexed journal, and all articles and papers published in
our journal are sent to relevant indices via e-mail by the publication date of the journal.
9. Original research, analysis, compilation, case study, project and book introduction “have to
be in an article format” and these publications are also included.
10. All papers sent to the journal and uploaded to the system shouldn’t be previously published,
not evaluated and not rejected. All articles uploaded to the system are acknowledged that
author(s) conform to these rules. Otherwise, our journal keeps its legal rights reserved. All
material and moral responsibility regarding a negative situation belong to author(s). Our
journal acts in line with the T.R. Law.
V
İÇİNDEKİLER
ARAŞTIRMA VE UYGULAMA
YAŞAM MEMNUNİYETİ ÜZERİNDE ETKİLİ OLAN
SOSYODEMOGRAFİK BİLEŞENLER ÜZERİNE BİR
Murat KORKMAZ, Hatice Nur GERMİR, Ali Serdar YÜCEL,
ÖNLENMESİNDE MEDYANIN ROLÜNÜN
İNCELENMESİ
1-32
Murat KORKMAZ, Selvinaz SAÇAN, Ali Serdar YÜCEL,
ÖLÇEĞİNİN TÜRKÇEYE UYARLANMASI,
GEÇERLİK VE GÜVENİRLİK ÇALIŞMASI
AİLE İŞLETMELERİNDE NEPOTİZMİN ÖRGÜTSEL
112-122
Ahmet AKIN, Melek SÜLER, Halime EKER, Gazanfer ANLI
ADALET VE İŞ PERFORMANSI ÜZERİNDEKİ
33-59
Murat BURUCUOĞLU, Onur ÇAPKULAÇ, Hasan GÜL
HAYRANLIK ÖLÇEĞİ TÜRKÇE FORMU:
GEÇERLİK VE GÜVENİRLİK ÇALIŞMASI
Ahmet AKIN, Abdullah YALNIZ, Gazanfer ANLI,
SAĞLIK ÇALIŞANLARINDA MOBBİNG: KAMU
Halime EKER
VE ÖZEL SAĞLIK KURUM ÇALIŞANLARININ
KARŞILAŞTIRMALI TÜRKİYE ÖRNEĞİ
Ayça GÜRKAN
ROMANTİK İLİŞKİLERDE ALGILANAN DEĞİŞİM
Ayça GÜRKAN, Ali Murat KIRIK
ETKİLERİ ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA
78-111
ANALİZ
ÇOCUK İSTİSMARI VE CİNSEL İSTİSMARIN
60-77
Murat SAĞBAŞ, Mehmet Naci EFE, Cem KARABAL
VI
123-131
BAŞ EDİTÖRLER
Tanju SÜRMELİ – Ayça GÜRKAN
BAŞ EDİTÖR YARDIMCISI
Murat KORKMAZ
GENEL YAYIN YÖNETMENİ
Ali Serdar YÜCEL
DERGİ İLETİŞİM VE SEKRETERYA
Ali Murat KIRIK
TÜRKÇE DİL EDİTÖRLERİ
Gülsemin HAZER
Yakup POYRAZ
İNGİLİZCE DİL EDİTÖRLERİ
Gökşen ARAS
Feryal ÇUBUKÇU
PSİKOMOTOR
Gülten HERGÜNER
Serdar TOK
Yener ÖZEN
GELİŞİM PSİKOLOJİSİ VE OKUL ÖNCESİ
Adalet KANDIR
Nezahat GÜÇLÜ
Fatma TEZEL ŞAHİN
Arzu ÖZYÜREK
Neylan ZİYALAR
Yücel GELİŞLİ
Mustafa USLU
Nurhayat ÇELEBİ
Dilek GÖKTÜRK CARY
Mustafa TALAS
MEDYA, TEKNOLOJİ, ŞİDDET VE KADIN
Emine DEMİRAY
Murat KORKMAZ
SPOR PSİKOLOJİSİ VE SPORDA ŞİDDET
Yavuz TAŞKIRAN
Aylin ZEKİOĞLU
Fatih ÇATIKKAŞ
Kemal GÖRAL
Elif KARAGÜN
OBEZİTE VE PSİKOLOJİ
Aslı UÇAR
Çetin YAMAN
Eduardo HENRIWUE DE ROSE
Camila Risso DE BARROS
ANNE VE ÇOCUK İLİŞKİSİ
Ümran SEVİL
Emre YANIKKEREM
Sezer ER GÜNERİ
Yücel GELİŞLİ
Robert CROSNOE
Adale KANDIR
Rajendra KARKEET
Charlotte NITARDY
TÜKETİM PSİKOLOJİSİ
Yelda ŞENER
Sefer GÜMÜŞ
PARA PSİKOLOJİSİ
Ayhan AYTAÇ
Nur DİLBAZ ALACAHAN
Yasemin KESKİN BENLİ
İSTATİSTİK
Saliha ALTIPARMAK
Filiz KARAMAN
Davit P. HARRINGTON
S.C. Samuel KOU
Carl N. MORRIS
Fatma NOYAN
Müjgan TEZ
Joseph K. BLITZSTEIN
Stehpen BLYTH
Gülay BAŞARIR
Nalan CİNEMRE
Gülay KIROĞLU
ÇOCUK PSİKOLOJİSİ
Şeyda DÜLGELLER
Ayça GÜRKAN
Robert MYERS
Tracy PACKIAM ALLOWAY
Bert DE SMEDT
İNTERNET VE SOSYAL MEDYA
BAĞIMLILIĞI
Michael KUYUCU
Ali Murat KIRIK
PSİKİYATRİ
İsmet KIRKPINAR
Tanju SÜRMELİ
Nevzat TARHAN
Başak YÜCEL
Ümit TURAL
Nesrin DİLBAZ
Bülent KAYAHAN
Zeki YÜNCÜ
Zubin BHAGWAGAR
Phil COWEN
Beata GODLEWSKA
Mark JENKINSON
Jon BROOKS
Stephen SMITH
Kurt D. ACKERMAN
Susanne E. AHMARİ
Howard J. AIZENSTEIN
Carmen ANDREESCU
Steve LIESKE
Beverly LEHR
PSİKOLOJİ
Melek GÖREGENLİ
Nuryıl YILMAZ
Fatma Gül CİRHİNLİOĞLU
Meral KELLİCİ
Ercan ŞAHBUDAK
Hülya ASLANTAŞ
Hakan COŞKUNOL
Hale BOLAK
VII
Metehan IRAK
Tevfik ALICI
Handan CAN
Laura CARSTENSEN
Herbert CLARK
Geofrey COHEN
Dweck CAROL
Anne FERNALD
Kendra CHERRY
Natalia ARIAS
Anthony DICKINSON
Barry J. EVERITT
Mark P. HAGGARD
SOSYOLOJİ & KİŞİSEL PSİKOLOJİ &
SOSYAL PSİKOLOJİ
Şengül HABLEMİTOĞLU
UYUŞTURUCU VE MADDE BAĞIMLILIĞI
& KAYGI VE KORKU & KLİNİK PSİKOLOJİ
Tanju SÜRMELİ
ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME
Emre DÜNDER
Sercan ALMALI
Saliha ALTIPARMAK
YAYIN VE DANIŞMA KURULU
Adalet KANDIR
Yasemin KESKİN BENLİ
Yelda ŞENER
Arzu ÖZYÜREK
Ayhan AYTAÇ
Ali Murat KIRIK
Ali Serdar YÜCEL
Bülent KILIÇ
Çetin YAMAN
Dilek GÖKTÜRK CARY
Emine DEMİRAY
Fatma TEZEL ŞAHİN
Gülten HERGÜNER
Gökşen ARAS
Gülsemin HAZER
Emre YANIKKEREM
Mustafa USLU
Murat KORKMAZ
Mustafa TALAS
Michael KUYUCU
Nurhayat ÇELEBİ
Nurullah KARTA
Şengül HABLEMİTOĞLU
Nur DİLBAZ ALACAHAN
Tanju SÜRMELİ
Sezer ER GÜNERİ
Serdar TOK
Saliha ALTIPARMAK
Ümran SEVİL
Yücel GELİŞLİ
Yavuz TAŞKIRAN
Şeyda DÜLGELLER
Ayça GÜRKAN
Nezahat GÜÇLÜ
İsmet KIRKPINAR
Işık BAYRAKTAR
Gökhan DELİCEOĞLU
YAYIN KABUL ETTİĞİMİZ BİLİM DALLARI
³³ Çocuk Psikiyatri
³³ Psikiyatri
³³ Çocuk Psikolojisi
³³ Psikoloji
³³ Deneysel Psikoloji
³³ Psikomotor
³³ Fizyolojik Psikoloji
³³ Sosyal Psikoloji
³³ Gelişim Psikolojisi
³³ Sosyoloji
³³ Kadın ve Şiddet
³³ Spor Psikolojisi
³³ Kaygı ve Korku
³³ Tüketim Psikolojisi
³³ Klinik Psikoloji
³³ Uyuşturucu ve Madde Bağımlılığı
³³ Medya Teknoloji
³³ İnternet ve Sosyal Medya Bağımlılığı
³³ Obezite ve Psikoloji
³³ Zihinsel Anatomi
³³ Para Psikoloji
³³ Şiddet Türleri
VIII
DISCIPLINES
³³ Child Psychiatry
³³ Psychiatry
³³ Child Psychology
³³ Psychology
³³ ExperimentalPsychology
³³ Psychomotor
³³ PhysiologicalPsychology
³³ SocialPsychology
³³ DevelopmentalPsychology
³³ Sociology
³³ WomenandViolence
³³ Sports Psychology
³³ AnxietyandFear
³³ Consumer Psychology
³³ ClinicalPsychology
³³ DrugsandDrugAddiction
³³ Media Technology
³³ Internet andSocial Media Addiction
³³ ObesityandPsychology
³³ MentalAnatomy
³³ Psychology of money
³³ Types of Violence
IX
DERGİNİN TARANDIĞI İNDEKSLER
X
DİĞER DERGİLERİMİZ
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
14.
BESLENME ARAŞTIRMALARI
KADIN HASTALIKLARI VE JİNEKOLOJİ
ORTOPEDİ TRAVMATOLOJİ
PAZARLAMA VE PAZAR ARAŞTIRMALARI
MÜHENDİSLİK VE FEN BİLİMLERİ
İKTİSAT VE EKONOMİ YÖNETİMİ
MULTİDİSİPLİNER SOSYAL BİLİMLER
SPOR SAĞLIK TIP BİLİMLERİ
EDEBİYAT VE İLETİŞİM ARAŞTIRMALARI
OKUL ÖNCESİ EĞİTİM ARAŞTIRMALARI
HEMŞİRELİK
MİMARLIK VE TASARIM
MÜZİK VE SAHNE SANATLARI
EKONOMİ YÖNETİMİ VE ARAŞTIRMALARI
XI
http://www.dbhadergisi.com
http://www.jacsdergisi.com
http://www.otshdergisi.com
http://www.uhpadergisi.com
http://www.hmfdergisi.com
http://www.iibdergisi.com
http://www.uhbabdergisi.com
http://www.sstbdergisi.com
http://www.uhedergisi.com
http://www.aceddergisi.com
http://www.khsdergisi.com
http://www.mtddergisi.com
http://www.uhmadergisi.com
http://www.uheyadergisi.com
Uzm. Dr. Tanju SÜRMELİ
Baş Editör
Değerli Bilim İnsanları.,
Bu sayımızda yine bir birinden değerli toplam 6 uygulama ve araştırma çalışmasına yer vermiş
bulunmaktayız. Her sayımızda olduğu gibi yine farklı alan ve disiplinden oluşan çalışmaların sayı
içinde yer almasına önem gösterdik. Bu sayımızda eserlerin değerlendirilmesinde büyük emek ve
katkı sağlayan hakem, bilim, danışma ve editörler kurulumuza yürekten sevgi ve şükranlarımızı sunuyoruz. Nisan ayı itibariyle uluslararası yayınları da kabul etmeye başlamış bulunmaktayız. Farklı
dünya ülkelerinden gelen çalışmalar sistem tarafından incelenerek sürece dahil edilmeye başlamıştır.
Yaklaşık 70 farklı dünya ülkesinde bulunan dergimizin kabul ettiği disiplinler içerisinde yer alan
konulara ilişkin çalışan değerli akademisyen ve araştırmacıya toplu iletişim mailleri gönderilmeye
başlanmış ve şuana kadar toplam 228000 akademisyene mail bilgilerimiz ve dergimizle ilgili bilgiler
gönderilmiştir. Yine bu sayımızda görüleceği üzere editörler kurulu ve hakem kurulunda farklılıklara
gidilmiş ve özellikle hakem kurulumuza yeni katılımlar gerçekleştirilmiştir. Aramıza katılan değerli
bilim insanlarına teşekkür ediyoruz. Onlarında destekleriyle dergimizin kalitesi ve yazarlara yönelik
dönüş hızımın daha etkin olacaktır. Bu nedenle her türlü katkıyı sağlayan değerli dost ve arkadaşlarımıza ayrıca teşekkür ediyoruz. Dergimizin ilk aşamasından şuanki aşamasına kadar bizlere her türlü
desteği sağlayan değerli büyüğümüz sayın Gülten HERGÜNER hocamız Nisan 2015 itibariyle doç.
dr. olmuştur. Kendisine yeni unvanında başarılar dileriz. Bir sonraki sayımız Eylül, Ekim, Kasım ve
Aralık aylarını içine alacak şekilde sistemdeki yerini alacaktır. Tüm okur ve takipçilerimize esenlikler
ve sağlıklı günler dileriz. Saygılarımızla…
(Dergimizde etik kurul raporu gerektiren her türlü çalışmada yazar(lar) editörlüğe ve derginin
sistemine yayın yüklerken gerekli etik kurul rapor bilgilerini girmekle yükümlüdür. Hiçbir koşul ve
şartlarda oluşan ya da oluşacak bir sorunda – problemde dergimiz, yayın kurulu, imtiyaz sahibi,
yazı işleri, hakem ve bilim kurulları sorumluluk kabul etmez. Yazar(lar) bu bilgiyi dergiye yazılı
olarak vermekle yükümlüdür. Bu konuda tüm sorumluluk yazar(lar) a aittir).
Basın Yayın Kanunun “5187” gereğince basılı eserler yoluyla işlenen fiillerden doğan maddi ve
manevi zarar m-13-14 kapsamında dergimizde yayınlanan yayınların içeriği ve hukuki sorumluluğu
tek taraflı olarak yazar(lar) a aittir. Dergimiz, yönetim, hakem, editör, bilim ve imtiyaz sahibi bu
XII
yü¬kümlülükleri kabul etmez. Dergimizde bilimsel içerikli, literatüre katkı yapan, bilimsel anlamda
değer ifade eden çalışmalar kabul edilir ve yayınlanır. Bunun dışında siyasi, politik, hukuki ve ticari
içerikli fikri sınai haklar kanununa aykırılık içeren yayınlara yer verilmez. Olası bir olumsuzluk durumunda yazar(lar) doğabilecek her türlü maddi ve manevi zararı peşinen kabul etmiş ve yüklenmiştir.
Bu nedenle ikinci üçüncü ve diğer şahıs ile kurumlar konusunda dergimiz yönetimi ve kurulları hiçbir
sorumluluğu kabul etmez. Bu yönde dergimiz ve kurulları üzerinde bir hukuki yaptırım uygulanması
söz konusu olamaz. Eserlerin içeriği ve mevcut durumu yazar(lar) ait olup dergimiz bu yayınların
sadece yayınlanması ve literatüre kazandırılması aşamasında görev üstlenmiştir. Tüm okuyucu, kamuoyu ve takipçilerine ilanen duyurulur.
XIII
Distinguished scientists,
We have included a total of 6 valuable application and research studies in this volume. We have paid
attention to publishing the studies from different fields and disciplines as in each volume. We extend deepest
regards and thanks to referee, science, advisory and editorial boards for their great efforts and contributions
in evaluation of these studies. We have started to accept international papers as of April. Studies coming
from different world countries are analyzed by the system and involved in the process. Mass e-mails have
been sent to esteemed academicians and researches from 70 world countries regarding the fields within the
disciplines accepted by our journal, and a total of 228000 academicians have been sent information about
our contact and journal until now. As you can see, some changes have been made in editorial board and
referee board in this volume, new colleagues have participated in referee board. We thank the distinguished
scientists who have joined us. The quality of our journal and replies to authors will be more effective with
their support. Therefore, we extend thanks to our esteemed friends who didn’t hesitate to support us in all
ways. Our distinguished professor Gülten HERGÜNER who supported us from the beginning up until now
has gained the title ‘Assoc.Prof.Dr’ as of April 2015. We wish her success in her new title. Our next volume
will be uploaded to the system in September, October, November and December. We wish all our readers and
followers wealth and healthy days. Best regards.
(In any kind of study requiring ethical board report in our journal, author(s) is/are obliged to enter the
data of necessary ethical board report while uploading their publication in editorship and journal system.
Our journal, publication board, grant holder, editorial office, referee and science boards do not undertake
any responsibility for a problem to occur under any circumstances and conditions. Author(s) is/are obliged
to give this information to journal in written. All liability in this issue belongs to author(s)).
As per the “5187” of Press Law, material and emotional damage arising from the actions via published
works, the content and legal responsibility of the publications published in our journal within the scope of
m-13-14 unilaterally belong to author(s). Our journal, executive board, referees, editor, science board and
publisher don’t accept these obligations. The scientifically valuable papers with scientific content which
contribute to literature are accepted and published in our journal. Apart from this, the papers with political,
legal and commercial content which are against the intellectual property rights are not accepted. in case of
a possible negative situation, author(s) is/are regarded as accepting and undertaking all kinds of possible
material and emotional damage beforehand. Therefore, our journal’s management and other boards don’t
accept any responsibility regarding the second, third and other persons and institutions under any condition.
in this sense, a legal sanction on our journal and its boards is out of question. The content and the current
status of the papers belong to author(s) and our journal only takes part in the publication of these papers
and contribution to literature. Respectfully announced to all readers, public and followers by publication.
XIV
UHPPD
ULUSLARARASI HAKEMLİ PSİKİYATRİ VE PSİKOLOJİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ
INTERNATIONAL JOURNAL OF PSYCHIATRY AND PSYCHOLOGICAL RESEARCHES
ÇOCUK
İSTİSMARI
VE CİNSEL
İSTİSMARIN
ÖNLENMESİNDE
TOPLUMSAL
CİNSİYET
EŞİTSİZLİĞİNDE
MEDYANIN
ROLÜ
1
MEDYANIN ROLÜNÜN İNCELENMESİ
THE ROLE OF MEDIA IN GENDER INEQUALITY
ANALYSIS OF THE ROLE OF MEDIA IN PREVENTION OF CHILD
ABUSE AND SEXUAL ABUSE
Ali Murat KIRIK1, Murat KORKMAZ1
1
2
3
Marmara Üniversitesi
İletişim
Fakültesi
Radyo
Televizyon
ve Sinema
Murat KORKMAZ
, Selvinaz
SAÇAN
, Ali
Serdar
YÜCEL
, AyçaBölümü
GÜRKAN4,
1
Güven Grup A.Ş. Finans Yönetmeni
Ali Murat KIRIK5
1
Güven Grup A.Ş. Finans Yönetmeni İstanbul / Türkiye
Adnan Menderes Üniversitesi Söke Sağlık Yüksek Okulu Çocuk Gelişimi A.D. Aydın / Türkiye
3
Özet: Tarihin farklı dönemlerinde,
farklı coğrafyalarında
and/ responsibilities
socially attributed
Fırat Üniversitesi
Spor BilimleriAbstract:
FakültesiRoles
Elazığ
Türkiye
4
farklı kültürlerde
kadınlara
ve
erkeklere
toplumsal
to
women
and
men
in
different
periods
Ege Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Psikiyatri Hemşireliği A.D. İzmir / Türkiye of history,
5
olarak yüklenen
rol ve sorumluluklar
toplumsal
different
geographies
and different
cultures are exMarmara
Üniversitesi kısaca
İletişim
Fakültesi Radyo
Televizyon
A.D. İstanbul
/ Türkiye
cinsiyet şeklinde ifade edilmektedir. Birey dünyaya
pressed as gender in short. Gender appears since the
individual is born and human affairs differ. However,
geldiği andan itibaren toplumsal cinsiyet kendisini
Öz:
Son yıllardave
çocuklara
artan
istismar konusu
Abstract:
increasing
sexual abuse towards
children
women The
are subject
pushedofinto
the background
both socially
göstermekte
insaniyönelik
ilişkiler
decinsel
farklılaşmaktadır.
yazılı ve görsel basında sıkça gündeme gelen konular arasındadır.
in recent years is among the frequently discussed matters in press
andmedia.
politically
and they
are forced
to power
live under
the
Ancak günümüzde
gerek
toplumsal
gerekseetkileme
de siyasal
Günümüzde
bilgilendirme,
haber
verme, eğitme,
ve
and
The perspective
of media
having the
of informkamuoyu
gücüneplana
sahip olan
medyanın
bu konuya
ing,
notifying,
affectinginequality
and creatingisa public
opinion
açıdan oluşturma
kadın ikinci
atılmakta
vedaerkeklerin
shadow
of educating,
men. Gender
reflected
to
bakışı önem arz etmektedir. Bu araştırma çocuk istismarı ve önconcerning this matter is highly important. The purpose of this
gölgesinde yaşamaya mecbur bırakılmaktadır. Kadifferent fields of media and this condition increaslenmesinde medyanın rolü ve yapılması gerekenlerin uygulamalı
study is to make an applied analysis as to the role of media and
dın-erkek
eşitsizliği
farklı alanlarına
da
ingly putsininequality
a solid
basis.
While
women
olarak
incelenmesi
amacıylamedyanın
yapılmıştır. Uygulamalı
olarak yapılan
things-to-do
prevention ofon
child
abuse. This
applied
research
was
bu
araştırma İstanbul,
Eskişehir,
Aydın, somut
Bursa,
conducted
the provinces
of rights
İstanbul,and
Ankara,
İzmir, Eskişehir,
yansımakta
ve buAnkara,
durumİzmir,
eşitsizliği
giderek
and meninhave
the same
responsibilities
in
Diyarbakır, Erzurum ve Samsun illerinde gerçekleştirilmiştir.
Aydın, Bursa, Diyarbakır, Erzurum and Samsun. Simple Random
bir
düzene
oturtmaktadır.
Teoride
kadın
ve
erkekler
theory,
it
is
clearly
understood
from
the
programs
and
Araştırmada Basit Rassal Yöntem uygulanmış ve katılımcıların
Sampling was applied in the research and all participants (N=3050)
tamamı
(N=3050)
rastgele yöntemle seçilmiştir.
Araştırmada
5’li
were
randomly
selected.in
5-point
likert
scale
a questionnaire
aynı hak
ve yükümlülüklere
sahipken,
uygulama
contents
presented
media
that
theand
situation
is the
likert ölçek ve katılımcıların demografik özelliklerini belirlenmesine
directed to determining the demographic characteristics of particinoktasında
durumun
bu şekilde
olmadığı
medyada
rightwere
opposite
In this
study,
role of
yönelik
bir anket
kullanılmıştır.
Araştırmadan
elde edilen
veriler
pants
used in in
the practice.
research. Data
obtained
fromthe
the research
SPSS
18 istatistik
programı ile analiz
edilmiştir.içeriklerden
Cronbach’s Alpha
were
analyzed
with SPSS
18 statistics
program. The
value
of
yer alan
programlardan
ve sunulan
de
media
in gender
inequality
is emphasized
and
some
kat sayısı olarak 0.871 değeri elde edilmiştir. Verilerin analizinde
0.871 was found as the Cronbach’s Alpha coefficient. The research
açıkça
anlaşılmaktadır.
Bu
çalışmada
toplumsal
cinsiyet
conclusions
have
been
made
on
positioning
women
in
Korelâsyon, Anova, Faktör analizi, Man Whitney U, Ki-Kare tekwas extended by using Correlation, Anova, Factor analysis, Man
nikleri
uygulanarak
araştırma
genişletilmiştir.
Araştırma
sonunda,
Whitney
U,
Chi-square
techniques
in
the
analysis
of
data.
Followeşitsizliğinde medyanın rolü irdelenmiş ve kadının
media. Following the research, it has been indicated
ebeveynin cinsel taciz konusunda bilgi sahibi olmasının cinsellik
ing the research, a significant relation has been found between the
medyadaki
konumlandırılışı
üzerine
çıkarımlarda
that women are used as a sexual object in media and
konusunda çocuğunu bilgilendirmesiyle, ebeveynin cinsel taciz
fact that if parents have knowledge about sexual abuse, they can
bulunulmuştur.
Araştırma
neticesinde
kadının
medthey falltheir
behind
men.
obtained
konusunda
çocuğunun
nasıl davranması
gerektiği
konusunda
enlighten
children
aboutMoreover,
sexuality andfindings
that parents
inform
bilgilendirmesi
ile çocuğun
sahip olduğu
arkadaşlarını
tanıma ve
their
regarding how
to behave
in case of sexual abuse;
yada cinsel bir
obje olarak
kullanıldığı
ve erkeklerin
havechildren
been supported
with
examples.
çocuğun yaşadığı bir istismar olayını paylaşması arasında anlamlı
between child’s recognition of their friends and child’s sharing an
gerisinde
yer aldığı
ortayaaitçıkmıştır.
Bununla
ilişki
bulunmuştur.
Katılımcılara
bazı değişkenlerin
(yaş, birlikte
cinsiyet,
abuse experienced. It has been found that some variables of the
Key Words:
Genderbackground)
Inequality,areMale
Hegeeğitim
durumu)bulgular
farklı boyutlarda
etkili olduğu
bulunmuştur. Ayrıca
participants
(age,Gender,
sex, educational
effective
in
elde edilen
örneklerle
desteklenmiştir.
çocuğun cinsiyetinin günlük televizyon izleme süresinden bağımsız
different
dimensions.
Besides,
it has been concluded
child’s
mony, Media,
Positive
Discrimination
Ethicsthat
In Media
olduğu, fakat cinsel istismar yaşamasından bağımsız olmadığı,
sex is independent from the daily hours of watching TV; however,
Anahtar
Kelimeler:
Toplumsal
Cinsiyet,
ebeveyn
cinsiyetinin,
çocuğun
cinsel istismardan
nasılKadın-Erkorunması
it is not independent from experiencing sexual abuse, and parents’
gerektiği
konusundaErkek
bilgilendirme,
sosyal paylaşımlarını
takip
sex results in differences regarding informing child about how to
kek Eşitsizliği,
Hegemonyası,
Medya, Pozitif
etme ve elektronik cihazları kullanma davranışına sınır getirme
protect from sexual abuse, following social shares and bringing
Ayrımcılık, Medyada Etik
konularında farklılığa neden olduğu tespit edilmiştir.
limitations to use of electronic devices.
1
2
Anahtar Kelimeler: İstismar, Çocuk, Medya, Cinsel Taciz, Ebeveyn
Key Words: Abuse, Child, Media, Sexual Abuse, Parent
Doi: 10.17360/UHPPD.2015310992
(1) Sorumlu Yazar: Selvinaz SAÇAN, Adnan Menderes Üniversitesi Söke Sağlık Yüksek Okulu Çocuk Gelişimi A.D.
Aydın / Türkiye skuzucu@gmail.com Geliş Tarihi / Received: 04.01.2015 Kabul Tarihi/ Accepted: 20.04.2015
Makalenin Türü: Type ofarticle (Araştırma – Uygulama / Research -Application) Çıkar Çatışması / Conflict of
Interest:Yok / None“Etik Kurul Raporu Yok - Noneof Ethics Committee”
11
UHPPD
UHBAB
www. uhpdergisi.com
www.uhbabdergisi.com
ULUSLARARASI HAKEMLİ PSİKİYATRİ
ve PSİKOLOJİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ
Hakemli/ Ağustos
BeĢeri ve2015
Akademik
Bilimler
Mayıs Uluslararası
/ Haziran / Temmuz
Sayı: 03
Cilt: 02Dergisi
İlkbahar Yaz
Nisan / Mayıs
/ Haziran
Yaz Dönemi
Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015
INTERNATIONAL
JOURNAL
OF Ġlkbahar
PSYCHIATRY
AND PSYCHOLOGICAL
RESEARCHES
International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science
May / June / July / August 2015 Issue: 03 Volume: 02 Spring Summer
April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
JEL KODU: I0-I11-I12-I30 ID:20 K:25
ISSN 2148-8215
ONLINE
ISSN:2149-2506
ID:230 K:509
Jel Kodu:
K34
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001- 2004 Belge No: 12880)
Marka
Patent)
(ISO 9001-2008 (Belge
No:Patent
12879–&Trademark
ISO 14001-2004
Belge No: 12880)
(2015/04312-2015-GE-18968)
GİRİŞ
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
nedeniyle tanılanması ve tedavi edilmesi en zor
olan travma şeklidir (Johnson, 2000, Dubowitz,
Dünya Sağlık Örgütü tarafından
çocuk istismarı,
ADMINISTRATIVE
SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
2002, Yılmaz ve ark., 2003, Akbaş ve ark., 2009,
“çocuğun sağlığını, fiziksel gelişimini olumsuz
CUSTOM DUTIES
Uğur ve ark., 2012). Ortaya çıkarılan vaka sayısı
yönde etkileyen, bir yetişkin, toplum veya ülkesi 2
3
Selin KILINÇ , Hatice
kadarYURTSEVER
bildirilmemiş,
kayıtlara geçmemiş çok sayıda
tarafından bilerek2 veya bilmeyerek yapılan davCelal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Malivaka
Hukukolduğu
Programı da
Yüksek
Lisans Öğrencisi
tahmin
edilmektedir. 1
3
Celal Dünya
Bayar Üniversitesi
ranışlar” olarak tanımlamaktadır.
SağlıkSalihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
Örgütü’nün verilerine göre dünyada 1-14 yaş Saldırganın çoğu zaman tanıdık ve güven duÖzet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
eşyanın yer
değiştirmesi
nedeniyle,
bu eşyanın yulan,
from theaileden
movement ya
of commercial
grubundaki 40 milyon
çocuk
istismar
veya ihmale
da yakıncommodities
çevreden bir yetişkin
miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik,
subject to customs which is based on those
sosyal ihtiyaç
ve mali fonksiyonlarının
yanında
önemli bir olması
commodities’quantity
value. It is are ve
a kind
of
nedeniyleandsevgisinin
güveninin
kötüye
uğramakta, desteğe
duymaktadır
(Şimşek
dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi
tariff that is a foreign trade and economic policy
instrument in addition
to its economic,
and
çocukta
güvensocial
duygusunu
derinden
ve ark., 2004). türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan kullanılması
dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve
fiscal functions. Since they are not collected on
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir etkilemektedir.
regular basis like income
tax and corporateanlattığında,
tax, as
Yaşadıklarını
çocuğa
Ülkemizde istismar
ve olmadığından,
ihmalin araştırıldığı
liseolan an indirect tariff on expenditures, custom duties
vergi türü
dış ticarete konu
vewhen
suçlayıcı
birsubject
tavır alınması da
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus inanılmaması
are collected only once
commodities
öğrencileri ile yapılan
çalışmada
ihmalin
olmak üzerebir
alınmaktadır.
Gümrük
vergileri, en
Vergi
to foreign trade arrive at the custom. According to
ve custom
güven duygusu ile
Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu çocuğun
the second yalnızlaşmasına
item of tax procedural law,
sık (%16,5) karşılaşılan
durum
kanun kapsamı
dışında olduğu
tutulmuştur.belirlenBu nedenle,
duties are excluded from this law. Therefore,
duygusunun
zedelenmesine
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458 adalet
procedures
and practises of
custom duties are neden olabilmiştir. Bunu sırasıyla;
duygusal
(%15,9),
fiziksel
sayılı Gümrük
Kanunu’nda
düzenlenmiştir.
Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
ark., 2012).
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük mektedir
Through this(Uğur
law, a ve
systematization
has been
(%13,5), cinselBölgesine
(ensestgirişinden
dahil)başlayıp,
(%10,7)
eşyayaistismar
uygulanacak
created beginning with commodities subject to
işlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik
international trade entering customs territories of
korku, depresyon,
vakaları izlemiştir
(Zoroğlu
vetümark.
2001).
Ta-gibi İstismar
oluşturulmuştur.
Diğer
vergilerde
olduğu
Turkey andçocukta
continuing oluşabilecek
with operation sequence.
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
eksikliği, düşük benlik algısı, arkadaşlık
hiroğlu ve arkadaşları
(2008) tarafından yapılan dikkat
tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
1 başvuruların % 81,3’ünü cinsel
ve devam
ettirmede
sorun,
başkalarına
bir çalışmada adli
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Bilimlerkurmada
Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı
Mali
Hukuk
Gümrükler
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
according
to
Programı
Yüksek
Lisans
Öğrencisi
Selin
KILINÇ
tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans of
Tezinden
Kanunu
hükümlerine
uygun
olarak
yürütülmektedir.
Customs
Law.
Resolution
disputes
over
güvenmeme,
kendine zarar verme, alkol ve uyuşistismar vakaların
oluşturduğu
saptanmıştır.
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm
customs duties has a different form from the
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir turucu
process kullanımı,
of other taxes. riskli
Customsdavranışlar
duty disputes gösterme gibi
yapıya
sahiptir. erkeklere
Gümrük vergisi
uyuşmazlıkları
have to be resolved administratively in the first
Cinsel istismara
kızların
göre
daha
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. fiziksel
place. However,
in the case of
disputes not yanı
being sıra, erişkinlik
ve psikolojik
zararların
Ancak bildirilmektedir
idari
aşamada (Dubowitz
çözümlenemeyen
solved administratively, legal action can be taken.
fazla maruz kaldığı
1 olabilmektedir.
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
döneminde de bazı etkilere neden
Key words: Custom, Custom Duties, Custom
2002, Bilginer ve ark.,2013). Barth ve arkadaşları
Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi, Bunlar;
Disputes gelişimsel bozukluklar, uyku bozuklukları,
Uyuşmazlıkları
(2013) tarafındanGümrük
2002-2009
yılları arasında çocuk
yeme bozuklukları, alkol veya ilaç bağımlılığı,
istismarı ile ilgili 24 ülkede yapılan 55 çalışma
depresyon, anksiyete, panik bozukluğu, suç işdeğerlendirilmiş ve benzer şekilde kızların erleme ve şiddet davranışında artış, kendine zarar
keklere göre daha fazla istismara maruz kaldığı
verme ve intihara eğilim, kendi çocuklarına da
bulunmuştur. Çocuk istismarı, tekrarlanabilir
aynı yöntemleri kullanma eğilimi olarak sayılabilir
olması ve çocuğa genellikle en yakınları tarafından
(Diaz ve ark., 2002, Gershoof, 2002).
yapılıyor olması ve çocuğun yaşamının ilerleyen
yıllarını da etkileyecek uzun süre etkilerinin olması 1 (http://www.5te1.cocukhaklariizleme.org)
ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI1
2
UHPPD
UHBAB
www. uhpdergisi.com
www.uhbabdergisi.com
ULUSLARARASI HAKEMLİ PSİKİYATRİ
ve PSİKOLOJİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ
Hakemli/ Ağustos
BeĢeri ve2015
Akademik
Bilimler
Mayıs Uluslararası
/ Haziran / Temmuz
Sayı: 03
Cilt: 02Dergisi
İlkbahar Yaz
Nisan / Mayıs
/ Haziran
Yaz Dönemi
Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015
INTERNATIONAL
JOURNAL
OF Ġlkbahar
PSYCHIATRY
AND PSYCHOLOGICAL
RESEARCHES
International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science
May / June / July / August 2015 Issue: 03 Volume: 02 Spring Summer
April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
JEL KODU: I0-I11-I12-I30 ID:20 K:25
ISSN 2148-8215
ONLINE
ISSN:2149-2506
ID:230 K:509
Jel Kodu:
K34
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001- 2004 Belge No: 12880)
Marka
Patent)
(ISO 9001-2008 (Belge
No:Patent
12879–&Trademark
ISO 14001-2004
Belge No: 12880)
(2015/04312-2015-GE-18968)
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
Çocukların, ana-babalarının ya da başkalarının
ile ek protokolün uygulanması için gerekli bazı
düzenlemeler de yapılmıştır.2
ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI1
bakımında iken “bedensel ve zihinsel şiddetin her
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
türünden” korunmaları gerektiği, ülkemizin de
Beş duyu organı yenidoğan bebeğin çevreyi
tanıma ve uyum sağlama adına dünyaya açılan
Selin KILINÇ2, Hatice YURTSEVER3
yer almıştır. Birleşmiş
Milletler Çocuk Hakları
pencereleridir. Yaşamın ilk yılından itibaren ne
2
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi
3
Üniversitesi Salihli MYO,
Ticaret
Bölümü
Sözleşmesi’nin 19, 32, 34 ve 35,Celal
37, Bayar
38. maddeleri
kadarDıĢçok
görsel,
işitsel, dokunsal, tatlar ve kokularla
tanışırsa duyuları da o kadar gelişmektedir.
uyarınca taraf devletler,
çocuğu her türlü ihmal,
Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın Yaşadığımız
from the movement
of commercial
commodities
çağda
edindiğimiz
görsel ve işitsel
istismar ve sömürüye
karşı koruma güvencesi
miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik,
subject to customs which is based on those
sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir verilerin
commodities’quantity
value.“medya”
It is are a kindkaynaklıdır.
of
büyük and
oranı
Pek
verirler. Bu amaçla;
çocukların
dış ticaretözellikle
ve ekonomi politikası
aracı olanyasa
bir vergi
tariff that is a foreign trade and economic policy
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan çok
instrument in addition
its economic, dünyayı,
social and
ailesitodışındaki
kavramları,
dışı veya psikolojik
olarak
zararlı
herhangi
bir ve fiscalçocuk
dolaylı bir
vergi türü
olan gümrük
vergisi, gelir
functions. Since they are not collected on
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir varlıkları
regular basis like
income tax
and corporate
tax,öğrenmektedir.
as
medya
aracılığı
ile
cinsel etkinliğe vergi
özendirilmelerini
veya
zorlantürü olmadığından, dış
ticarete
konu olan
an indirect tariff on expenditures, custom duties
yaşantısına
medya,subject
neredeyse doğar
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus Çocuğun
are collected only
once when commodities
malarını, ticari amaçlı
cinsel
sömürüde
cinsel
olmak üzere
alınmaktadır.
Gümrükve
vergileri,
Vergi
to foreign trade arrive at the custom. According to
Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu doğmaz
the second girmektedir.
item of tax procedural law, custom
kanun kapsamı
Bu nedenle,
duties are excluded from this law. Therefore,
istismarla ilgili işitsel
veya dışında
görseltutulmuştur.
materyallerde
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
değerinin
artması başta ansayılı Gümrükamacıyla
Kanunu’nda her
düzenlenmiştir.
Bu kanun Dünyada
regulated byçocuğun
customs law
numbered 4458.
kullanılmalarını önlemek
türlü tedbiri
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
olmakwithüzere
tüm yetişkinlerin
ilgisinin
Bölgesine girişinden
başlayıp, eşyaya
uygulanacak ne-baba
created beginning
commodities
subject to
almakla yükümlüdürler.
Sözleşmeye
ek olarak
işlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik
international trade entering customs territories of
çocuk üzerine
yoğunlaşmasına
neden
DiğerFuhuşu
tüm vergilerde
olduğu gibi daha
Turkeyfazla
and continuing
with operation
sequence.
Türkiye, Çocukoluşturulmuştur.
Satışı, Çocuk
ve Çocuk
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
Bunaand
paralel
olarak
medyada yer alan
ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret olmuştur.
assessment, accrual
collecting
are regulated
Pornografisi ile tahakkuk
İlgili
Ek
Protokol’ü,
CEDAW’I,
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
1
programları
ve
da giderek artış
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Bilimlerçocuk
Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalıreklamları
Mali
Hukuk to
Gümrükler
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
according
Palermo Protokolü’nü,
İnsan
Ticaretine
Karşı
Programı
Yüksek
Lisans
Öğrencisi
Selin
KILINÇ
tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans of
Tezinden
Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
disputes over
göstermiştir.
Bebeklikten itibaren tüm çocuklara
türetilmiĢtir.
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm
customs duties has a different form from the
Eyleme İlişkin Gümrük
Avrupa
Konseyi
Sözleşmesi’ni
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir yönelik
process ofbirçok
other taxes.
duty disputes
TV Customs
programları,
DVD seçenekleri
yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları
have to be resolved administratively in the first
ve Sanal Ortamda
İşlenen
Suçlara
İlişkin
Avrupa
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. ve
place.
However,
in the case
of disputes
being
video
oyunları
vardır.
Sonnotyıllarda
çocukların
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen
solved administratively, legal action can be taken.
Konseyi Sözleşmesi’ni
imzalamış
vebaşvurulabilmektedir.
onaylamıştır.
1
uyuşmazlıklarda
yargı yoluna
yaşamlarının doğdukları andan itibaren ekran
Key words: Custom, Custom Duties, Custom
Lanzarote “Avrupa
Konseyi
Cinsel
Anahtar
Kelimeler:Çocukların
Gümrük, Gümrük
Vergisi, önünde
Disputes geçtiği söylenebilir (Wartella ve Robb,
Gümrük Uyuşmazlıkları
Sömürü ve İstismara Karşı Korunması Sözleşmesi”
2011). Araştırmalar, 2 yaşın altındaki çocukların
üçte ikisinin TV izlediği, %38’inin video izlemek,
Sözleşmesi’ni de 2011 tarihinde onaylamış ve 2012
oyun oynamak için bir akıllı telefon, tablet veya
yılında yürürlüğe sokmuştur; 2005 yılında kabul
benzeri cihaz kullandığı bildirilmiştir. Televizyon
edilen Çocuk Koruma Kanunu, Çocuk Hakları
karşısında geçirilen sürelere bakıldığında; 2 yaSözleşmesi’nde yer alan ilkelerin çoğunu kısıtlı
şın altındaki çocukların günde yaklaşık bir saat,
da olsa kapsamaktadır. 5237 sayılı Türk Ceza
CUSTOM DUTIES
taraf olduğu Çocuk Haklarına dair Sözleşme’de
Kanunu ve 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu
2 (http://www.5te1.cocukhaklariizleme.org)
3
UHPPD
UHBAB
www. uhpdergisi.com
www.uhbabdergisi.com
ULUSLARARASI HAKEMLİ PSİKİYATRİ
ve PSİKOLOJİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ
Hakemli/ Ağustos
BeĢeri ve2015
Akademik
Bilimler
Mayıs Uluslararası
/ Haziran / Temmuz
Sayı: 03
Cilt: 02Dergisi
İlkbahar Yaz
Nisan / Mayıs
/ Haziran
Yaz Dönemi
Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015
INTERNATIONAL
JOURNAL
OF Ġlkbahar
PSYCHIATRY
AND PSYCHOLOGICAL
RESEARCHES
International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science
May / June / July / August 2015 Issue: 03 Volume: 02 Spring Summer
April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
JEL KODU: I0-I11-I12-I30 ID:20 K:25
ISSN 2148-8215
ONLINE
ISSN:2149-2506
ID:230 K:509
Jel Kodu:
K34
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001- 2004 Belge No: 12880)
Marka
Patent)
(ISO 9001-2008 (Belge
No:Patent
12879–&Trademark
ISO 14001-2004
Belge No: 12880)
(2015/04312-2015-GE-18968)
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
2-4 yaş arası çocukların 1-2 saat, 5-8 yaş arası
2010). Ayrıca internet; web günlüğü, Facebook,
ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI1
çocukların ise 2-2,5 saatlerini ekran karşısında
Twitter gibi sosyal medya ortamlarında paylaşımda
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
geçirdikleri bildirilmiştir. Ayrıca son yıllarda
bulunma amaçlı yaygın olarak kullanılmaktadır
CUSTOM
ekran karşısında geçirilen sürenin azaldığı
buna DUTIES
(TÜİK, 2011). Radyo ve Televizyon Üst Kurulu
2
Selin
KILINÇ
,
Hatice
YURTSEVER3
karşılık mobil iletişim araçlarını kullanımının
(RTUK),
Yayın Araştırmaları ve Ölçme Dairesi
Bayar Üniversitesi
Sosyal Bilimler
Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi
arttığına da dikkat2 Celal
çekilmiştir
(Common
Sense
3
tarafından
25Bölümü
Nisan- 3 Mayıs 2006 tarihleri araCelal Bayar Üniversitesi Salihli MYO,
DıĢ Ticaret
Media, 2013).
sında 17 ilde 7-14 yaşları arasında ve ilköğretim
Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
eşyanın yer değiştirmesi
nedeniyle,
bu eşyanın
Arkadaşlık ilişkilerinin
yoğunluk
kazandığı
miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik,
sosyal döneminde
ve mali fonksiyonlarının
önemli bir
ve kimlik gelişimi
olan yanında
ergenlerin
dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi
Aynı zamandakolaylık
harcamalar üzerinden
alınan
kendilerini ifadetürüdür.
etmelerinde
sağlayan
dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve
kurumlar
gibi belirli aralıklarla
alınan bir
medyaya daha fazla
ilgivergisi
gösterdikleri
belirtilmiştir
vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan
eşyanın gümrüğe
geldiği anda
bir defaya
mahsus
(Greenhow, Robelia
ve Hughes,
2009).
Ayrıca
olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi
cinsellik hakkındaki
bilgilerin
ve değerlerin
Usul Kanunu
(VUK)’nun ikinci
maddesine göre bu
kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle,
edinildiği bu dönemde
ergenlerin
gümrük vergilerinin
usul ve cinsel
uygulama sosyalesasları 4458
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
leşmesinde medya
birolan
araç
olarak
kabul
ile dışönemli
ticarete konu
eşyanın
Türkiye
Gümrük
Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak
edilmektedir (Ward,
2003).
işlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik
from the movement
of commercial
commodities
okullarına
devam
eden toplam
1719 kız ve erkek
nette bir profile sahip olduğu bulunmuştur. Sosyal
paylaşım sitesi kullanıcısı çocukların %26’sının
herkese açık profile sahip olduğu, %29’unun
arkadaş listesinde 100’den fazla kişi bulunduğu
bildirilmiştir (AÇÇP, 2010).
eklenmiştir. 2012 yılında MEB, RTÜK ile Aile
Türkiye’de 9-16 yaş grubu çocukların % 60’ının
interneti her gün kullandığı belirtilmiştir (AÇÇP,
rinde diğer derslerle ilişkilendirilerek verilmesi
subject to customs which is based on those
commodities’quantity
and value. It isizleme
are a kind of
öğrencinin
televizyon
alışkanlıklarını
tariff that is a foreign trade and economic policy
instrument in addition
to its economic,
social
and
belirlemek
amacıyla
yapılan
araştırmada,
İlköğfiscal functions. Since they are not collected on
regular çağındaki
basis like income
tax and corporateboş
tax, aszamanlarını; %
retim
öğrencilerin
an indirect tariff on expenditures, custom duties
are collected only
onceokuyarak,
when commodities
subject
64,9’unun
kitap
% 64,6’sının
televizyon
to foreign trade arrive at the custom. According to
the second item
of tax procedural
law, custom(RTÜK, 2006).
izleyerek
geçirdikleri
bildirilmiştir
duties are excluded from this law. Therefore,
procedures and practises of custom duties are
regulated by customs
law numbered
4458. yayınlarının
Ülkemizde
çocukları
televizyon
Through this law, a systematization has been
created beginning
with commodities
subject için
to
olumsuz
etkilerinden
korumak
hem ulusal,
international trade entering customs territories of
oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi hem
Turkey
continuing withdüzeyde
operation sequence.
deanduluslararası
çeşitli düzenlemeler
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
25 Avrupa ülkesinde,
kullanan
9-16ve yaş
tahakkuk internet
ve tahsil aşamaları
Gümrük
Ticaret yapan
assessment,
accrual
and
collecting
are
regulated
Radyo ve Televizyon Üst Kurulu başta
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
1
grubu 25,142 çocuk
ve
ebeveynleri
ile
yüz
yüze
Bu
çalıĢma,
Celal
Bayar
Üniversitesi
Sosyal
Bilimler
Enstitüsü
Maliye
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Gümrükler Genel Müdürlüğü tarafından, Gümrük Akıllı
Customsİşaretler
and Economy
according
Uyarıcı
Sembol
Sistemi olmak
Programı
Yüksek Lisans
Selin KILINÇ tarafından
hazırlanan
Yüksek
Lisans of
Tezinden
Kanunu
hükümlerine
uygunÖğrencisi
olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
process
disputes over
görüşmelerle yapılan
araştırmada; çocukların
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm üzere,
customsMedya
duties hasOkuryazarlığı
a different form from
the
Projesini başlatmıştır
diğer vergilerde
oluşan
süreçten farklı
bir
process of other taxes. Customs duty disputes
%93’ünün en azsüreci,
haftada
bir
kez,
%60’ının
her
yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları (RTÜK,
have to be 2006).
resolved administratively in the first
öncelikle 9-10
idari aşamada
çözümlenmek
zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
gün çevrimiçi olduğu,
yaşındakilerin
%26’sı,
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen
solved administratively, legal action can be taken.
1
uyuşmazlıklarda
yolunayaşındakilerin
başvurulabilmektedir.
11-12 yaşındakilerin
%49’u,yargı
13-14
2007-2008
Eğitim ve Öğretim yılında
ilköğretim
Key words: Custom, Custom Duties, Custom
Kelimeler: Gümrük,
Gümrük
Vergisi,
Disputes
%73’ü ve 15-16Anahtar
yaşındakilerin
%82’sinin
intermüfredatına
seçmeli Medya Okuryazarlığı dersi
Gümrük Uyuşmazlıkları
ve Sosyal Politikalar Bakanlığı işbirliği ile Medya Okuryazarlığı Çalıştayı yapılmış ve çalıştay
sonucunda Medya Okuryazarlığı eğitiminin
okulöncesinden itibaren tüm eğitim kademelevurgulanmıştır (RTÜK, 2012).
4
UHPPD
UHBAB
www. uhpdergisi.com
www.uhbabdergisi.com
ULUSLARARASI HAKEMLİ PSİKİYATRİ
ve PSİKOLOJİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ
Hakemli/ Ağustos
BeĢeri ve2015
Akademik
Bilimler
Mayıs Uluslararası
/ Haziran / Temmuz
Sayı: 03
Cilt: 02Dergisi
İlkbahar Yaz
Nisan / Mayıs
/ Haziran
Yaz Dönemi
Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015
INTERNATIONAL
JOURNAL
OF Ġlkbahar
PSYCHIATRY
AND PSYCHOLOGICAL
RESEARCHES
International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science
May / June / July / August 2015 Issue: 03 Volume: 02 Spring Summer
April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
JEL KODU: I0-I11-I12-I30 ID:20 K:25
ISSN 2148-8215
ONLINE
ISSN:2149-2506
ID:230 K:509
Jel Kodu:
K34
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001- 2004 Belge No: 12880)
Marka
Patent)
(ISO 9001-2008 (Belge
No:Patent
12879–&Trademark
ISO 14001-2004
Belge No: 12880)
(2015/04312-2015-GE-18968)
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
Türkiye’de 6–17 yaşları arasındaki çocuk ve
ve tüketimini etkilediği, bu ürünleri almaları koĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI1
gençlerin günde ortalama 3–4 saat televizyon
nusunda ebeveynlerini zorladıkları bilinmektedir.
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
izledikleri ve okul dışındaki birinci etkinlikleriBu durumun yetersiz ve dengesiz beslenmeye ve
CUSTOM DUTIES
nin televizyon izlemek olduğu belirtilmektedir
obeziteye yol açabileceği değerlendirilmektedir.
2
Selin
KILINÇ
,
Hatice
YURTSEVER3
(www.medyaokuryazarligi.org.tr/documents/
Birçok sosyal medya ağında 13 yaşından küçük
Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi
program.pdf). 2 Celal Bayar Üniversitesi
3
Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO,
DıĢ Ticaret
Bölümü
çocukların
kendi
başlarına hesap açmalarına izin
Çocuk-televizyon
etkileşimini belirleyen kurum
verilmese
de çocuklar yaşlarını büyük göstererek
Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
eşyanın
yer
değiştirmesi
nedeniyle,
bu
eşyanın
from
the
movement
of commercial commodities
temelde ailedir. Ailenin televizyon izleme bilinci
kendilerine
ait sayfa
oluşturmaktadırlar. Yapılan
miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik,
subject to customs which is based on those
sosyal ve doğrudan
mali fonksiyonlarının
yanında önemli bir
commodities’quantity and value. It is are a kind of
ve alışkanlığı çocuğa
etki etmektedir.
araştırmada,
9-12 yaş aralığı çocukların % 38’nin
dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi
tariff that is a foreign trade and economic policy
türüdür. Aynı zamanda
harcamalar
üzerinden
alınan
instrument in addition to its economic, social and
Nitekim çocuk, televizyonda
sadece
çocuk
progbir
sosyal ağda profili bulunmaktadır (AÇÇP,
dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve
fiscal functions. Since they are not collected on
kurumlar
vergisi
gibi
belirli
aralıklarla
alınan
bir
regular
basis
like income
tax and
corporate tax,geçtikleri
as
ramlarını değil, yetişkinlerin izlediği her şeyi
2010).
Sosyal
ağda
iletişime
diğer
vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan
an indirect tariff on expenditures, custom duties
eşyanın gümrüğe geldiği
anda bir
defaya Bu
mahsus kişilerinde
are collected only
once when ve
commodities
subject özelliklerini
izleme eğilimi göstermektedir
(Şirin,
1998).
yaşlarını
diğer kişisel
olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi
to foreign trade arrive at the custom. According to
nedenle ebeveynUsul
veya
çocuğun
bakımını
üstlenen
Kanunu
(VUK)’nun
ikinci maddesine
göre bu doğru
the second
item of tax procedural law,konusunda
custom
göstermeyebilecekleri
çocukları
kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle,
duties are excluded from this law. Therefore,
kişilerin tercihleri
çocukların
tercihlerini
ciddi
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458 bilinçlendirmek
procedures and practises
of custom duties are
önemlidir.
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
şekilde etkilemektedir.
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak Medya
created beginning
Şiddetwithvecommodities
Korku subject to
işlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik
international trade entering customs territories of
Reklamlar, özellikle
televizyonda
etkileyen
oluşturulmuştur.
Diğerçocukları
tüm vergilerde
olduğu gibi
Turkey and continuing with operation sequence.
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, Medyada
Like all otherşiddetin
taxes, compalsive
levelsbir
sucholaymış
as
sıradan
gibi yaönemli bir konudur.
Reklamların
çocukların
daha
tahakkuk
ve tahsil aşamaları
Gümrük ve
Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan yınlanması
by General Directorate
of Customs asbu
a part
of
ve
çocuğun
şekilde
izlemesi
1
çok ilgisini çekecek
şekilde
sunulması,
çocuğun
Bu çalıĢma,
Celal
Bayar Üniversitesi
Bilimler Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Gümrükler
Genel
Müdürlüğü
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
according
Programı
Yüksek
Lisans
Öğrencisi
Selin
KILINÇ
tarafından
hazırlanan
Yüksek
Lisans
Tezinden
Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir.
Customs Law. Resolution
process of disputes
over
davranışlarını
etkilemekte,
saldırgan
davranışgün boyu aynı reklamla
sıklıkla karşılaşması ve
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm
customs duties has a different form from the
süreci,ve/veya
diğer vergilerde
oluşan süreçten
farklı bir larını
processarttırabilmekte,
of other taxes. Customs
duty disputes
içinde
yaşadığı dünyaya
reklam dilinin ritmik
tekerlemeler
içermesi
yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları
have to be resolved administratively in the first
öncelikle idari
aşamada çözümlenmek
zorundadır. karşı
place. korku
However,ve
in the
case ofoluşturabilmektedir.
disputes not being
kaygı
Bunun
nedenleriyle çocuklar
tarafından
kolayca
etkisi
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen
solved administratively, legal action can be taken.
uyuşmazlıklarda
yargı yoluna başvurulabilmektedir.
yanında sıradan sunulan şiddet1olayları çocuğun
altında kalınmakta,
taklit edilmekte
ve çocuklar
Key words: Custom, Custom Duties, Custom
daDisputes
şiddeti sıradanlaştırarak duyarsızlaşmasına ve
Anahtar Kelimeler: Gümrük,
Gümrük Vergisi,
reklamı diline dolayabilmektedir.
Düşünce,
dil
Gümrük Uyuşmazlıkları
çatışmaları çözmek için şiddeti kullanmasına yol
ve kavramların kazanıldığı çocukluk yıllarında
açabilmektedir.
reklamların etkisi ile koşullanma çocukların düşünme becerilerini olumsuz etkileyebilmektedir.
Çocukların davranışına yön vermede etkili araçlardan biri taklittir. Çocukların bir başkasını taklit
eğilimleri nedeniyle bir kişiyi saldırgan davranırken görürse bu davranışları kopya edebilir ve
sözle saldırmayı, bağırmayı, eleştirmeyi, şiddete
Çocuklar için reklamları yapılan gıda ve içeceklerin besin değerleri düşük (Stitt ve Kunkel,
2008), kalori değeri ise yüksektir. Medyadaki
pazarlama tekniklerinin çocukların gıda tercihlerini
5
UHPPD
UHBAB
www. uhpdergisi.com
www.uhbabdergisi.com
ULUSLARARASI HAKEMLİ PSİKİYATRİ
ve PSİKOLOJİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ
Hakemli/ Ağustos
BeĢeri ve2015
Akademik
Bilimler
Mayıs Uluslararası
/ Haziran / Temmuz
Sayı: 03
Cilt: 02Dergisi
İlkbahar Yaz
Nisan / Mayıs
/ Haziran
Yaz Dönemi
Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015
INTERNATIONAL
JOURNAL
OF Ġlkbahar
PSYCHIATRY
AND PSYCHOLOGICAL
RESEARCHES
International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science
May / June / July / August 2015 Issue: 03 Volume: 02 Spring Summer
April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
JEL KODU: I0-I11-I12-I30 ID:20 K:25
ISSN 2148-8215
ONLINE
ISSN:2149-2506
ID:230 K:509
Jel Kodu:
K34
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001- 2004 Belge No: 12880)
Marka
Patent)
(ISO 9001-2008 (Belge
No:Patent
12879–&Trademark
ISO 14001-2004
Belge No: 12880)
(2015/04312-2015-GE-18968)
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
başvurmayı, taş atmayı öğrenebilir. Çocuklar hem
suz duyarlılığın çocuğun yaşına, cinsiyetine ve
ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI1
önemli, güçlü, başarılı ve sevilen kişileri hem
ekrandaki karakterlerle ne ölçüde özdeşleştiğine
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
de en çok gördükleri kişileri taklit etmektedirler
bağlı olduğunu bulmuştur.
CUSTOM DUTIES
(Freedman ve ark, 2003). Bu nedenle çocuklaİlköğretim okulu
2
3 5. sınıf öğrencilerin TV izleme
Selin KILINÇ
rın televizyon programlarında izledikleri
alkol, , Hatice YURTSEVER
ve bilgisayar kullanmanın okuma alışkanlıklarına
2
Celal Bayar Üniversitesi
Sosyal
Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi
sigara ve madde kullanımı,
her3 Celal
türlü
ayırımcılık,
Bayar Üniversitesi Salihli MYO,
Ticaret Bölümü
etkisiDıĢüzerine
yapılan çalışmada, TV izleme ve
suç davranışları, kaba ve küfürlü konuşmalar;
bilgisayar
kullanımı ile kitap okuma arasında ters
Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
özellikle çocuk Özet:
ve gençlerin
önemnedeniyle,
verdikleri
ve
eşyanın
yer değiştirmesi
bu eşyanın
from the movement of commercial commodities
orantılı
bir ilişki olduğu bildirilmiş ve bu konuda
miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik,
subject to customs which is based on those
beğendikleri karakterler
tarafından
sergileniyorsa
sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir
commodities’quantity and value. It is are a kind of
özel
ve devlet okulunda öğrenim gören öğrenciler
dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi
tariff that is a foreign trade and economic policy
taklit edilme oranları
artmaktadır.
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan
instrument in addition to its economic, social and
arasında
fark bulunmamıştır (Aksaçlıoğlu, 2005).
dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve
fiscal functions. Since they are not collected on
kurumlar
vergisi
gibi
belirli
aralıklarla
alınan
bir
regular
basis
like income tax and corporate tax, as
Huesmann ve vergi
arkadaşları
(2003), çocukların
türü olmadığından, dış ticarete konu olan Christakis
an indirect tariff
expenditures, custom(2007),
duties
veonZimmermann
çocuklarda
eşyanın oyunları
gümrüğe geldiği
anda birveya
defaya TV
mahsus
are collected only once when commodities subject
şiddet içerikli video
oynama
olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi TV
to foreign
trade arrive
at the custom.
According to
ve video
oyunları
ile geçirilen
zamanın Dikkat
Usul Kanunu
(VUK)’nunilişkili
ikinci maddesine
göre bu
the second item of tax procedural law, custom
izlemenin saldırgan
davranışlarla
olduğunu
kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle, Eksikliği
duties are excluded
from this law. Bozukluğu
Therefore,
ve Hiperaktivite
ile ilişkili
gümrükda
vergilerinin
usul davranışlara
ve uygulama esasları
ve ilerleyen yıllarda
saldırgan
yol4458 procedures and practises of custom duties are
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun olabileceğini
regulated by customs
law numbered 4458.
bildirmişlerdir.
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
açabileceğini belirtmektedir.
Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak
created beginning with commodities subject to
işlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik İnternet,
internationalçocuklardan
trade entering customs
territories
of bireylerin koyaşlılara
tüm
tüm vergilerde
olduğu gibi
Turkey and continuing with operation sequence.
Wilson (2008), oluşturulmuştur.
medyanın Diğer
çocukların
duygusal
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, laylıkla
Like all other
taxes, compalsive
levels such as
ulaşabildiği
ve kullanabildiği
bir bilişim
tahakkuk
ve tahsil
aşamaları
Gümrük
ve Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated
beceri gelişimlerine
uzun
dönem
etkileri
üzerine
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan teknolojisi
by General Directorate
of Customs
as a part
of
ürünüdür.
İnternetin
çocuk
ve gençlere
1
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Sosyal
Bilimler Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Gümrükler
Genel
tarafından,
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
according
araştırmaların sınırlı
olmasına
rağmen,
medyanın
Programı
Yüksek
Lisans
Öğrencisi
Selin
KILINÇ
tarafından
hazırlanan
Yüksek
Lisans
Tezinden
Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir.
Customs Law.
Resolution
process of disputes
over
eğitim,
eğlence
ve gelişimi
destekleme
anlamında
türetilmiĢtir.
Gümrük
doğan uyuşmazlıklarınşidçözüm
customs duties has a different form from the
çocuklarda korku
ve vergisinden
endişe yaratabildiği,
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir çeşitli
process fırsatlar
of other taxes.
Customs açıktır.
duty disputes
sunduğu
yapıya sahiptir.
Gümrük vergisi
uyuşmazlıkları
have to be resolved administratively in the first
det içeren televizyon
programlarının
çocukların
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
Çocukların
algılarının
geliştiği
Ancak
idari
aşamada şiddet
çözümlenemeyen
solved administratively,
legal action
can be taken.en önemli evre
saldırgan davranışlarını
arttırdığını,
içeren
1
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
olan
0-6 yaş
döneminde
televizyonun
sunduğu
Key words:
Custom,
Custom Duties,
Custom
video oyunları oynamanın da benzer etkiye neden
Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi,
Disputes
görsel ve işitsel uyarıcıların çocuğun gelişiminde
olduğunu bildirmiştir.
Gümrük Uyuşmazlıkları
büyük önemi vardır. Özellikle alt sosyo-ekonomik
Medya Çocuk ve Eğitim
çevrede büyüyen çocukların uyarıcı yoksunluğuna
Medya bilgilendirici, eğlendirici ve ilgi çekici
bağlı olarak gelişimlerinin sekteye uğramamasına
özelliği ile çocuklara keşfetme, kendi kişisel
katkıda bulunur. Çünkü hangi gelir grubunda
güçlerinin farkına varma ve kaynakları doğru
olursa olsun televizyonun olmadığı ev yoktur.
ve etkin kullanmaya yönelik bir rehber olabilir.
Medya çocuklara günlük konuşmalar, öyküler,
Wilson (2008), medyaya karşı olumlu ve olumşarkılar, matematiksel işlemler konusunda bilgi
6
UHPPD
UHBAB
www. uhpdergisi.com
www.uhbabdergisi.com
ULUSLARARASI HAKEMLİ PSİKİYATRİ
ve PSİKOLOJİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ
Hakemli/ Ağustos
BeĢeri ve2015
Akademik
Bilimler
Mayıs Uluslararası
/ Haziran / Temmuz
Sayı: 03
Cilt: 02Dergisi
İlkbahar Yaz
Nisan / Mayıs
/ Haziran
Yaz Dönemi
Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015
INTERNATIONAL
JOURNAL
OF Ġlkbahar
PSYCHIATRY
AND PSYCHOLOGICAL
RESEARCHES
International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science
May / June / July / August 2015 Issue: 03 Volume: 02 Spring Summer
April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
JEL KODU: I0-I11-I12-I30 ID:20 K:25
ISSN 2148-8215
ONLINE
ISSN:2149-2506
ID:230 K:509
Jel Kodu:
K34
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001- 2004 Belge No: 12880)
Marka
Patent)
(ISO 9001-2008 (Belge
No:Patent
12879–&Trademark
ISO 14001-2004
Belge No: 12880)
(2015/04312-2015-GE-18968)
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
kazandırır ve sanatsal faaliyetler ile çocuk ve
ve Kolucki, 2013). Benzer şekilde Zuckerman
ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI1
ebeveynine model olarak çocukların hem bilişsel
ve Khandekar (2010), çocuk ile ona bakan kişi
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
hem de motor gelişimlerine katkıda bulunur.
arasındaki bağı güçlendirdiği, çocukların öğrenme
CUSTOM DUTIES
Erken çocukluk dönemini hedef alan başarılı
isteğini arttırdığı, dil becerilerini geliştirdiği ve
2
Selin
KILINÇ
,
Hatice
YURTSEVER3
medya programları vardır. Bu anlamda medyada
okula hazırladığını belirtmişlerdir.
Bayartelevizyon
Üniversitesi Sosyal
Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi
çocukların yoğun2 Celal
olarak
izledikleri
3
Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
Medyanın Çocuklar Üzerindeki Güven Duygusu
saatte eğitici, uyarıcı programların yayınlanması
Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari
son derece önemlidir.
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın
miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik,
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
from the movement
of commercial
commodities yeni medya
Medya
televizyondan
başlayarak
subject to customs which is based on those
sosyal düzeyde
ve mali fonksiyonlarının
yanında
önemli bir
Alt sosyoekonomik
okulöncesi
çocuğa
dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi
türüdür. Aynı
zamanda televizyon
harcamalar üzerinden
alınan
sahip Meksika kökenli
annelerin
izleme
dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve
kurumlar
vergisi gibi hakkında
belirli aralıklarla
alınan bir
ile ilgili ebeveyn
davranışları
yapılan
vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan
eşyanın
gümrüğe
geldiği anda bireğitimsel
defaya mahsus
çalışmada, anneler
belirli
programların
olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi
değerine vurgu yapmış,
televizyon
izleme
Usul Kanunuailece
(VUK)’nun
ikinci maddesine
göre bu
kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle,
ve ev içi sorumluluklarının
yerine
gümrük vergilerinin
usul vegetirilmesinde
uygulama esasları 4458
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
televizyonun rolüilekonusunda
görüş
bildirdış ticarete konuolumlu
olan eşyanın
Türkiye
Gümrük
Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak
mişlerdir (Thompson,
Cheah,
işlemlerin Polk,
sırasına
göreVandewater,
bir
sistematik
oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi
Johnson, Chrismer
ve
Tschann,
2015).
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh,
commodities’quantity
value. It is are a kind
of
araçları
olan cepandtelefonları,
iPad’ler
ve sosyal
“hayal dünyamı geliştiriyor” cevabını vermişlerdir
(RTÜK, 2006).
dir. Nitekim youtube’ da bağışta bulunmanın
Doğru medyaya ulaşmış çocukların ulaşmayanlara
göre yaşadıkları bölge, dünya ve farklı kültürler
hakkında daha fazla bilgiye sahip oldukları, dil ve
beyin gelişimlerinin desteklendiği ve okula daha
hazır bir şekilde başladıkları bildirilmiştir (Lemish
izleyen çocukların evlerinde aileleri ile birlikte
tariff that is a foreign trade and economic policy
instrumentaracılığı
in addition to ile
its economic,
social andyaşamlarında
medya
çocukların
fiscal functions. Since they are not collected on
regular bir
basis etkiye
like income
tax and corporate
tax, asve gençler için
güçlü
sahiptir.
Çocuk
an indirect tariff on expenditures, custom duties
are collected only once when commodities subject
televizyon
hala birinci sırada olmasına rağmen
to foreign trade arrive at the custom. According to
the second item of tax procedural law, custom
diğer
yeni teknoloji ürünleri giderek daha popüler
duties are excluded from this law. Therefore,
procedures and practises of custom duties are
olmaktadır.
medya
regulated by Amerikan
customs law Pediatri
numbered Akademisi,
4458.
Through this law, a systematization has been
mesajlarının
zararlı
etkileri
konusunda
created beginningpotansiyel
with commodities
subject
to
international trade entering customs territories of
kiTurkey
endişenin
halawith
devam
and continuing
operationettiğini
sequence. fakat, medya
Like all other taxes, compalsive levels such as
pozitif
ve olumlu sosyal
tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret kullanımının
assessment, accrualönemli
and collecting
are regulated
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
1
Televizyonun, dil
hızlandırmak,
söz
Bugelişimini
çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Bilimleretkilerinin
Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk
kabul
edilmesi
gerektiğini
belirtmekGümrükler
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs Maliye
andde
Economy
according
to
Programı
Yüksek Lisans
Selin KILINÇ tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans of
Tezinden
Kanunu
hükümlerine
uygunÖğrencisi
olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
disputes over
dağarcığını artırmak,
bilgi
düzeyini
yükseltmek
türetilmiĢtir.
(American
Pediatrics,
2013).
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm tedir
customs
duties has a Academy
different form of
from
the
süreci,de
diğer
vergilerde
oluşan süreçten
farklı bir
process of other taxes. Customs duty disputes
gibi olumlu etkileri
vardır
(Yörükoğlu,
1985).
yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları
have to be resolved administratively in the first
öncelikle televizyon
idari aşamada çözümlenmek
zorundadır.
place. However, in the
case of disputes
not being
Yardımlaşma,
bağışta
bulunma
ya da paylaşmaİlköğretim öğrencileri
izlemenin
fayAncak
idari
aşamada
çözümlenemeyen
solved administratively, legal action can be taken.
1 çocukların bu
yargı yoluna
başvurulabilmektedir.
yı gösteren programları izleyen
daları konusundauyuşmazlıklarda
ağırlıklı olarak
“bilgilendiriyor”
Key words: Custom, Custom Duties, Custom
Anahtar
Kelimeler: Gümrük,
Disputes
davranışları
gösterme olasılıkları artabilmekte% 59.9, % 13.6’sı
“eğlendiriyor”
ve Gümrük
% 6.7 Vergisi,
ile
Gümrük Uyuşmazlıkları
önemi ve olumlu katkılarını gösteren kısa filmi
bağış kutusu oluşturdukları, ailenin her bireyinin
haftalık harçlığından bağış kutusuna bir miktar
para koydukları ve biriken parayı ihtiyacı olan
kişi veya kurumlara verdikleri gözlenmiştir.
7
UHPPD
UHBAB
www. uhpdergisi.com
www.uhbabdergisi.com
ULUSLARARASI HAKEMLİ PSİKİYATRİ
ve PSİKOLOJİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ
Hakemli/ Ağustos
BeĢeri ve2015
Akademik
Bilimler
Mayıs Uluslararası
/ Haziran / Temmuz
Sayı: 03
Cilt: 02Dergisi
İlkbahar Yaz
Nisan / Mayıs
/ Haziran
Yaz Dönemi
Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015
INTERNATIONAL
JOURNAL
OF Ġlkbahar
PSYCHIATRY
AND PSYCHOLOGICAL
RESEARCHES
International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science
May / June / July / August 2015 Issue: 03 Volume: 02 Spring Summer
April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
JEL KODU: I0-I11-I12-I30 ID:20 K:25
ISSN 2148-8215
ONLINE
ISSN:2149-2506
ID:230 K:509
Jel Kodu:
K34
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001- 2004 Belge No: 12880)
Marka
Patent)
(ISO 9001-2008 (Belge
No:Patent
12879–&Trademark
ISO 14001-2004
Belge No: 12880)
(2015/04312-2015-GE-18968)
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
Medya programları, çocuk ve gençlere yaşadıkları
Medya da özel gereksinimli, korunma altında,
ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI1
toplumda hangi değerlerin ve kimlerin değerli
travma yaşamış, farklı etnik kökenli ve farklı
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
sayıldığını yansıtması nedeniyle oldukça büyük
inançlara sahip çocukların tümü iletişim türlerinde
önem taşımaktadır. Toplumsal cinsiyeteCUSTOM
ilişkin DUTIES
temsil edilirse çocuk kendini yaşadığı topluma ait
2
3
Selin
KILINÇ
,
Hatice
YURTSEVER
rollerin medyada eşitlikçi bir şekilde yansıması
hisseder.
Çocukların kendilerini medyada olumlu
2
Bayar Üniversitesi
Sosyal Bilimler Ens. Maligörmeye
Hukuk Programı
Yüksek Lisansihtiyaçları
Öğrencisi
çocuklarda güven Celal
duygusunu
ve duymaya
vardır.
3 pekiştirir, olumlu
Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
cinsel kimlik kazanmalarına yardım eder. Irk,
Günümüzde
çocuklar medya ile etkileşim kurÖzet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
etnik köken, engel
durumu, sahip olduğu dini
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın
from the movement of commercial commodities
makta,
sosyal ve duygusal davranış modellerini
veya değeri üzerinden alınan, ekonomik,
subject to customs which is based on those
inanç, yaşadığı miktarı
coğrafi
bölge,
yaş
gibi
özelliksosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir
commodities’quantity and value. It is are a kind of
yansıtmaktadır.
Çocuklar medyada başkalarının
dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi
tariff that is a foreign trade and economic policy
lerin eşit bir şekilde
temsil
edilmesi,
bir
grubun
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan
instrument in addition to its economic, social and
nasıl
davrandığını, hangi davranışları nedeniyle
bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve
fiscal functions. Since they are not collected on
aşağılanmaması,dolaylı
kendileri
ve başkalarını algılama
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir cezalandırıldıklarını
regular basis like income tax and ve
corporate
tax, as
ödüllendirildiklerini
vergi
türü
olmadığından,
dış
ticarete
konu
olan
an
indirect
tariff
on
expenditures,
custom
duties
biçimini olumlueşyanın
şekilde
etkileyecektir.
gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus gördüklerinde,
are collected only once hangi
when commodities
subject
davranışların
toplumda
olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi
to foreign trade arrive at the custom. According to
Usul
Kanunu
(VUK)’nun
ikinci
maddesine
göre
bu
the
second
item
of
tax
procedural
law,
custom
Çocuklar medyakanun
aracılığı
ile doğru iletişim yönkabul
edildiğini, hangilerinin kabul edilmediğikapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle,
duties are excluded from this law. Therefore,
gümrük
usul ve uygulama esasları 4458 niprocedures
and practises
of custom
duties medyanın
are
temleri konusunda
davergilerinin
bilgi edinebilmektedirler.
öğrenirler.
Çocuk
üzerinde
etkisi
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
ile duyguları
dış ticarete konu
olan eşyanın
Türkiye Gümrük
Through this
law, a systematization
has beeniçeriğine bağlı
Doğru iletişimde
tanıma
ve doğru
bir
seçilen
programa
ve programın
Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak
created beginning with commodities subject to
işlemlerin
sırasına
göre
bir açıdan
sistematik olarak
international
trade entering customs
territories(2008),
of
şekilde ifade etme
son derece
önemlidir.
Bu
değişmektedir.
Wilson
çocuklaoluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi
Turkey and continuing with operation sequence.
gümrük
de zorunlu
aşamalararacıolan tarh, rın
Liketelevizyon
all other taxes,karakterlerine
compalsive levels such
as
hem çocuklar hem
devergisinde
ebeveynleri
medya
bağlandıklarını
ve
tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated
Bakanlığı’na
bağlıtanıyıp
ayrı bir ifade
kuruluş etmeyi
niteliği olan bu
by karakterlerin
General Directorate of
Customs as durumlarını
a part of
lığı ile duygularını
daha iyi
duygusal
sıklıkla
1
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Bilimler Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Gümrükler
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
according
Programı
Yüksek
Lisans
Öğrencisi
Selin
KILINÇ
tarafından
hazırlanan
Yüksek
Lisans
Tezinden
Kanunu hükümlerine
uygunolabilmektedir.
olarak yürütülmektedir.
Customs Law. Resolution
process
disputes over televizyonda
öğrenebilecek fırsatlara
da sahip
yansıttıkları
belirtmiş
veofçocukların
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm
customs duties has a different form from the
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir en
process
other taxes. Customs
duty disputes
çokofsevdikleri
karakterleri
izleyerek empati
yapıya sahiptir.
Gümrük vergisi
uyuşmazlıkları
have to be resolved administratively in the first
Eski Türk filmlerine
baktığımızda
birçoğunda
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. ve
place.
However, in öğrenebileceklerini
the case of disputes not beingsavunmuştur.
sempatiyi
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen
solved administratively, legal action can be taken.
paylaşmanın, cömertliğin,
yardımseverliğin,
1
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
samimiyetin vurgulandığı; film senaryosunda
Çocukların
%20’si
televizyon,
radyo, gazete ya
Key words: Custom,
Custom
Duties, Custom
Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi,
Disputes
daima iyilerin kazandığı,
kötülerin mutlaka cezada dergi gibi geleneksel medya türlerinden, %
Gümrük Uyuşmazlıkları
landırıldığı görülmektedir. Oysa şimdi çocukların
12’si de web sitelerinden güvenlik tavsiyeleri
en çok televizyon izledikleri saatlerde yayınlanan
aldıkları bildirilmektedir. Çocuklar, geleneksel
dizilerin hırslı olma, sadece kazanmaya odaklı
medya türlerinden (%20) (televizyon, radyo,
olma, kazanmak için her yola başvurma, magazete ya da dergi gibi) edindikleri bilgileri en
nevi değerlerden ziyade maddi değerlere önem
az kullanırken bunu çevrimiçi (çocukların %12’si
verme davranışlarının büyük oranda yer aldığı
web sitelerinden güvenlik tavsiyeleri almaktadır)
görülmektedir.
kaynaklar takip etmektedir. Diğer yandan, ergen
8
UHPPD
UHBAB
www. uhpdergisi.com
www.uhbabdergisi.com
ULUSLARARASI HAKEMLİ PSİKİYATRİ
ve PSİKOLOJİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ
Hakemli/ Ağustos
BeĢeri ve2015
Akademik
Bilimler
Mayıs Uluslararası
/ Haziran / Temmuz
Sayı: 03
Cilt: 02Dergisi
İlkbahar Yaz
Nisan / Mayıs
/ Haziran
Yaz Dönemi
Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015
INTERNATIONAL
JOURNAL
OF Ġlkbahar
PSYCHIATRY
AND PSYCHOLOGICAL
RESEARCHES
International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science
May / June / July / August 2015 Issue: 03 Volume: 02 Spring Summer
April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
JEL KODU: I0-I11-I12-I30 ID:20 K:25
ISSN 2148-8215
ONLINE
ISSN:2149-2506
ID:230 K:509
Jel Kodu:
K34
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001- 2004 Belge No: 12880)
Marka
Patent)
(ISO 9001-2008 (Belge
No:Patent
12879–&Trademark
ISO 14001-2004
Belge No: 12880)
(2015/04312-2015-GE-18968)
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
çocukların ve düşük sosyo-ekonomik düzeyde
9-16 yaş arasındaki çocukların %12’si İnternet’te
ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI1
karşılaştığı bir durumun onları üzdüğünü veya
aileye sahip çocukların ebeveynlerinden daha
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
rahatsız ettiğini belirtmiştir. %14’ü geçen 12
çok öğretmenlerinden bilgi aldıkları ortaya çıkay içinde “açıkça cinsel içerikli” çevrimiçi
mıştır. İlginç bir şekilde, çocuklar diğer CUSTOM
yakın- DUTIES
2
3
Selin amca,
KILINÇ , Hatice
YURTSEVER
görüntüler
gördüğünü,
tüm medya türlerine
larından (%47) (örn. ağabey,abla, teyze,
2
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Malibakıldığında,
Hukuk Programı Yüksek
Lisans Öğrencisi
İnternet
aracılığı ile çocukların
büyükanne-baba gibi)
arkadaşları
kadar internet
3
Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
%23’ü cinsel veya pornografik içerik gördüğünü
güvenliği hakkında bilgi almaktadır. Çocukların
Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari bildirmiştir.
Abstract: Custom11-16
duty is a yaşındaki
kind of tariff arising
çocukların %15’i
%44’ü İnternet’in
güvenli
kullanımınedeniyle,
konusundaki
eşyanın
yer değiştirmesi
bu eşyanın
from the movement of commercial commodities
miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, arkadaşlarından
subject to customs which
is
based
on
thosemesajlar veya
içerikli
bilgileri arkadaşlarından
veyanında
%35’i
de bir commodities’quantity and“cinsel
sosyal ve maliedindiğini
fonksiyonlarının
önemli
value. It is are a kind of
dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi fotoğraflar”
tariff that is a foreign
trade andve
economic
aldığını
%3’üpolicy
de buna benzer
arkadaşlarına butürüdür.
konuda
bulunduğunu
Aynı tavsiyede
zamanda harcamalar
üzerinden alınan
instrument in addition to its economic, social and
dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve mesajları
fiscal functions.
Since they are not collected
gönderdiklerini
ifade onetmiştir. 11-16
ifade etmiştir. İnternet
güvenliği
hakkında
kurumlar vergisi
gibi belirli
aralıklarla bilgi
alınan bir
regular basis like income tax and corporate tax, as
vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan yaşındakilerin
an indirect tariff on %21’i
expenditures,
custom duties
kullanıcı
tarafından oluşkaynakları karşılaştırıldığında,
çocukların
en çok
eşyanın gümrüğe geldiği
anda bir defaya
mahsus
are collected only once when commodities subject
potansiyel
zararlı
bir veya
daha fazla
olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi turulmuş
to foreign trade
arrive at the custom.
According
to
ebeveyn (%63),Usul
daha
sonra
öğretmen
(%58) göre
ve bu the second item of tax procedural law, custom
Kanunu
(VUK)’nun
ikinci maddesine
kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle, türdeki
duties areiçeriğe
excluded maruz
from this kalmıştır:
law. Therefore,nefret söylemi
daha sonra arkadaş
(%44)
tavsiyesine
başvurduğu
gümrük
vergilerinin
usul ve uygulama
esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
(%10),
kendine
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun (%12),
regulated anoreksiya
by customs law
numbered
4458. zarar verme
gözlenmiştir (AÇÇP,
2010).
ile dış ticarete
konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
kullanımı
(%7), subject
intihar
Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak (%7),
created ilaç
beginning
with commodities
to (%5)… 9-16
işlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik
international trade entering customs territories of
arası
yüz yüze daha önce
Ebeveynler, internet
güvenliği
hakkındaki
bilgileri;
oluşturulmuştur.
Diğer
tüm vergilerde
olduğu gibi yaş
Turkey
and çocukların
continuing with %30’u
operation sequence.
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
kişilerle
ailelerinden ve arkadaşlarından
(%48),Gümrük
geleneksel
tahakkuk ve tahsil aşamaları
ve Ticaret tanışmadıkları
assessment, accrual and
collectingiletişimde
are regulated bulunduğunu
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
1
bunuMaliye
riskli
amaMinistry
eğlenceli
birtoaktivite olarak
Bu
çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Sosyal
Bilimlerve
Enstitüsü
Anabilim
Dalı
Mali
Hukuk
medyadan (%32)
çocuğunun
okulundan
(%27),
Gümrükler
Genel
tarafından,
Gümrük
Customs
and
Economy
according
Programı
Yüksek Lisans
Selin KILINÇ tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans of
Tezinden
Kanunu
hükümlerine
uygunÖğrencisi
olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
disputes over
gördüğünü
belirtmiştir (AÇÇP, 2010).
türetilmiĢtir.
İnternet servis sağlayıcılarından
ve web
Gümrük
vergisinden doğan(%22)
uyuşmazlıkların
çözüm
customs duties has a different form from the
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir
process of other taxes. Customs duty disputes
sitelerinden (%21)
öğrendiklerini
yapıya
sahiptir. Gümrük bildirmişlerdir
vergisi uyuşmazlıkları Teknolojik
have to be resolved
administratively
in the first ulaşılması ve
gelişmeler
sonucunda
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
(AÇÇP, 2010). Ancak idari aşamada çözümlenemeyen kullanımı
solved administratively,
legal action
can be
taken. araçları artık
kolaylaşmış
olan
medya
1
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
Key words: her
Custom,
Custom
Duties, Custom
neredeyse
eve
girmiştir.
Özellikle
internet
Medya ve İstismar
Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi,
Disputes
Gümrük Uyuşmazlıkları
kullanımı çocuk ve ergenlerde oldukça yaygındır.
Her yıl Amerika’da on binlerce çocuk ciddi ve
Bu denli yaygınlık kazanmış olması ve her tür
kalıcı etkileri olan cinsel istismarla karşılaşmaktadır.
içeriğine isteyen herkesin sansürsüz ulaşabileceği
Bu kadar yaygın olan bu sorun karşısında halkın
yapısıyla medya çocuğun veya gencin psikolojik,
çoğu bilgi sahibi değildir. Hatta politikacılar da
fiziksel, sosyal vb. hazırlıkları olmadan birtakım
dahil olmak üzere insanların çoğu çocuk cinsel
bilgilere muhatap olmasına, uyum ve hazmetme
istismarını haberlerden anlamaya çalışmaktadır
problemleri yaşamasına neden olabilmektedir. De(Mejia, Cheyne ve Dorfman, 2012).
neysel araştırmalar medyada cinsel içeriğe maruz
9
UHPPD
UHBAB
www. uhpdergisi.com
www.uhbabdergisi.com
ULUSLARARASI HAKEMLİ PSİKİYATRİ
ve PSİKOLOJİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ
Hakemli/ Ağustos
BeĢeri ve2015
Akademik
Bilimler
Mayıs Uluslararası
/ Haziran / Temmuz
Sayı: 03
Cilt: 02Dergisi
İlkbahar Yaz
Nisan / Mayıs
/ Haziran
Yaz Dönemi
Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015
INTERNATIONAL
JOURNAL
OF Ġlkbahar
PSYCHIATRY
AND PSYCHOLOGICAL
RESEARCHES
International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science
May / June / July / August 2015 Issue: 03 Volume: 02 Spring Summer
April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
JEL KODU: I0-I11-I12-I30 ID:20 K:25
ISSN 2148-8215
ONLINE
ISSN:2149-2506
ID:230 K:509
Jel Kodu:
K34
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001- 2004 Belge No: 12880)
Marka
Patent)
(ISO 9001-2008 (Belge
No:Patent
12879–&Trademark
ISO 14001-2004
Belge No: 12880)
(2015/04312-2015-GE-18968)
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
kalmanın cinsel davranışların erken başlamasına
lardan istatistiksel olarak bilgi sağlanarak ve
ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI1
(Brown ve ark., 2006) ve cinsel açıdan riskli
nüfus yoğunluğu ve suç oran boyutları dikkate
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
davranışlara neden olabileceği bildirilmektedir
alınarak İstanbul, Ankara, İzmir, Eskişehir,
CUSTOM DUTIES
(Peter ve Valkenburg, 2011).
Aydın, Bursa, Diyarbakır, Erzurum ve Samsun
2
3
Selin KILINÇ , Hatice
YURTSEVER
illerinde
uygulanmıştır.
Araştırmada verilerin elde
ABD’de yapılan bir
araştırmada, spor, haber ve
2
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Maliedilmesinde
Hukuk Programı Yüksek
Lisans Öğrencisi
5’li likert
ölçek ve katılımcıların
3
Celal Bayar Üniversitesi
çocuk programları hariç televizyondaki
diğer üçSalihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
demografik özelliklerini belirlenmesine yönelik
programdan ikisinin
cinsel
içerikli
olduğu
ve
bu
Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari bir
Abstract:
duty is a kind
of tariff arising
anketCustom
formundan
faydalanılmıştır.
Örneklemin
nedeniyle,
bu eşyanın
from the movement of commercial commodities
programlardan eşyanın
sadeceyer%değiştirmesi
1’nin cinsel
sorumlu
miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, belirlenmesinde
subject to customs which
is
based
on
those
rastgele yöntem kullanılmış ve
sosyalkonusunu
ve mali fonksiyonlarının
yanında
önemli bir
commodities’quantity and value. It is are a kind of
davranış ve riskler
vurguladığı
bulundış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi toplam
tariff that(N=3050)
is a foreign trade
and economic
policydahil edilmiştir.
birey
çalışmaya
Aynı 2007).
zamanda harcamalar üzerinden alınan
instrument in addition to its economic, social and
muştur (Kunkeltürüdür.
ve ark.,
dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve Araştırmada
fiscal functions. Since
theyRassal
are not collected
on uygulanmışBasit
Yöntem
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir
regular basis like income tax and corporate tax, as
vergi türü olmadığından,
ticarete konu
an Seçilen
indirect tariffkatılımcılara
on expenditures, custom
duties kimlik bilgisi
İnterneti aşırı kullanan
gençlerindışeğitim,
aile,olan tır.
ait hiçbir
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus
are collected only once when commodities subject
uyku bozukluğu,
depresyon,
fazlaGümrük
internet
harolmak
üzere alınmaktadır.
vergileri,
Vergi anket
to foreign
trade arrive at the
custom. According
to
formlarına
çalışmaya
yansıtılmamış
gizli
Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu
the second item of tax procedural law, custom
camalarından dolayı
ekonomik
Araştırma
süresi
ise yaklaşık 37 ay
kanun kapsamı
dışında sorunlar,
tutulmuştur. madde
Bu nedenle, tutulmuştur.
duties are excluded
from this law.
Therefore,
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
kullanımı ve sanal
zorbalık
gibi alanlarda
sorunlar
sayılı
Gümrük Kanunu’nda
düzenlenmiştir.
Bu kanun sürmüştür.
regulated by customs law numbered 4458.
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
yaşadıkları bulunmuştur
(Subrahmanyam
ve
Bölgesine girişinden
başlayıp, eşyaya uygulanacak
created beginning with commodities subject to
Analizi
işlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik Verilerin
international trade
entering customs territories of
Smahel, 2011). oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi Turkey and continuing with operation sequence.
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
edilen veriler
SPSS 18 istatistik
tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret Araştırmadan
assessment, accrualelde
and collecting
are regulated
Ortaöğretim öğrencileri
ile
yapılan
çalışmada
Bakanlığı’na
bağlı
ayrı bir bir
kuruluş
niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
1
analiz
edilmiş,
güvenirlilik
geçerlilik
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Bilimlerprogramı
Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk
Gümrükler
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs Maliye
andileEconomy
according
to
internet kullanım
oranın
artmasının
öğrencilerin
Programı
Yüksek
Lisans
Selin KILINÇ tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans of
Tezinden
Kanunu
hükümlerine
uygunÖğrencisi
olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
disputes over
sağlanmıştır.
Cronbach’s Alpha kat sayısı olarak
türetilmiĢtir.
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm
customs duties has a different form from the
madde kullanım Gümrük
durumlarını
etkilediği
görülmüştür
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir
process of other taxes. Customs duty disputes
0.871
değeri elde edilmiştir. Bu değerden dolayı
sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları
have to be resolved administratively in the first
(Sezer ve Sağay,yapıya
2014).
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. 50
place.
However, inçok
the case
of disputes
not being
faktörün
yüksek
güvenilirlik
düzeyinde
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen
solved administratively, legal action can be taken.
1
uyuşmazlıklarda
yargı
yoluna
başvurulabilmektedir.
AMAÇ, KAPSAM VE YÖNTEM
olduğunu söyleyebiliriz. Korelâsyon, Anova, FakKey words: Custom, Custom Duties, Custom
Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi, tör
Disputes
analizi, Man Whitney U, Ki-Kare teknikleri
Gümrükduyduğumuz
Uyuşmazlıkları
Günümüzde sıkça
ve üzerinde
uygulanarak araştırma genişletilmiştir.
tartışılan ve çözüm yolları bulmaya çalışılan
çocuk istismarı konusunda etkin bir rol oynayan
Araştırmanın Hipotezleri:
medyanın öneminin ve çocuk istismarının ön
H0: Çocuk cinsel istismarı ile eğitimi arasında
lenmesinde yapılması gerekenlerin uygulamalı
ilişki yoktur.
olarak incelenmesi çalışmanın temel amacını
oluşturmaktadır. Bu araştırma uygulamalı bir

H0: Cinsel istismarda medyanın rolü faktörleri
araştırmadır. Yapılan bu araştırma farklı kurumcinsiyet değişkeninden bağımsızdır.
10
UHPPD
UHBAB
www. uhpdergisi.com
www.uhbabdergisi.com
ULUSLARARASI HAKEMLİ PSİKİYATRİ
ve PSİKOLOJİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ
Hakemli/ Ağustos
BeĢeri ve2015
Akademik
Bilimler
Mayıs Uluslararası
/ Haziran / Temmuz
Sayı: 03
Cilt: 02Dergisi
İlkbahar Yaz
Nisan / Mayıs
/ Haziran
Yaz Dönemi
Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015
INTERNATIONAL
JOURNAL
OF Ġlkbahar
PSYCHIATRY
AND PSYCHOLOGICAL
RESEARCHES
International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science
May / June / July / August 2015 Issue: 03 Volume: 02 Spring Summer
April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
JEL KODU: I0-I11-I12-I30 ID:20 K:25
ISSN 2148-8215
ONLINE
ISSN:2149-2506
ID:230 K:509
Jel Kodu:
K34
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001- 2004 Belge No: 12880)
Marka
Patent)
(ISO 9001-2008 (Belge
No:Patent
12879–&Trademark
ISO 14001-2004
Belge No: 12880)
(2015/04312-2015-GE-18968)
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ

H0: Cinsel istismarda medyanın rolü faktörleri

H0: Çocuk cinsiyeti ile çocuğa cinsel eğitim
ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI1
yaş değişkeninden bağımsızdır.
verme bağımsızdır.
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER

H0: Cinsel istismarda medyanın rolü faktörleri

H0: Çocuk cinsiyeti ile çocuğun cinsel istismar
CUSTOM DUTIES
eğitim durumu değişkeninden bağımsızdır.
yaşaması bağımsızdır.
Selin KILINÇ2, Hatice YURTSEVER3
2
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi

H0: Çocuk cinsiyeti
ile günlük
televizyon

H0: Çocuk cinsel eğitimi, ebeveynin cinsi3
Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
izleme süresi bağımsızdır.
yetinden bağımsızdır.
Cinsiyet
Yaş
Eğitim Durumu
Gelir durumu
Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın
from the movement of commercial commodities
Tablo
Katılımcılara
İlişkinsubject
Demografik
miktarı veya
değeri1.üzerinden
alınan, ekonomik,
to customs Analizler
which is based on those
sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir
commodities’quantity and value. It is are a kind of
dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi
tariff that is a foreign trade and economic policy
F
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan
instrument in addition to its economic, social and
dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve
fiscal functions.Erkek
Since they are not collected 1828
on
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir
regular basis like income tax and corporate tax, as
vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan
an indirect tariff
on expenditures, custom duties
Kadın
1222
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus
are collected only once when commodities subject
olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi
to foreign trade18-25
arrive at the custom. According to
502
Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu
the second item of tax procedural law, custom
26-30from this law. Therefore,
1174
kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle,
duties are excluded
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
306
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by 31-35
customs law numbered 4458.
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
36-40
301
Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak
created beginning
with commodities subject to
işlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik
international trade entering customs territories of
41-50 with operation sequence.536
oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi
Turkey and continuing
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh,
Like all other 51+
taxes, compalsive levels such as
231
tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General Directorate
of Customs as a part of
İlköğretim
294
1
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Bilimler Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Gümrükler
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
according
Programı
Yüksek
Lisans
Öğrencisi
Selin
KILINÇ
tarafından
hazırlanan
Yüksek
Lisans
Tezinden
Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir.
Customs Law. Resolution
Lise process of disputes over700
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm
customs duties has a different form from the
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir
process of other
taxes. Customs duty disputes
Yüksekokul
609
yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları
have to be resolved administratively in the first
836
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır.
place. However,Üniversite
in the case of disputes not being
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen
solved administratively, legal action can be taken.
Yükseklisans ve
1
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
605
Key words: üstü
Custom, Custom Duties, Custom
Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi,
Disputes
Gümrük Uyuşmazlıkları
501-1000
148
Medeni Durumu
11
%
60%
40%
16%
38%
10%
10%
18%
8%
10%
23%
20%
27%
20%
5%
1001-1500
670
22%
1501-2000
414
14%
2001-2500
546
18%
2501-3000
1027
34%
3001+
245
8%
Evli
2368
78%
Bekar
682
22%
UHPPD
UHBAB
www. uhpdergisi.com
www.uhbabdergisi.com
ULUSLARARASI HAKEMLİ PSİKİYATRİ
ve PSİKOLOJİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ
Hakemli/ Ağustos
BeĢeri ve2015
Akademik
Bilimler
Mayıs Uluslararası
/ Haziran / Temmuz
Sayı: 03
Cilt: 02Dergisi
İlkbahar Yaz
Nisan / Mayıs
/ Haziran
Yaz Dönemi
Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015
INTERNATIONAL
JOURNAL
OF Ġlkbahar
PSYCHIATRY
AND PSYCHOLOGICAL
RESEARCHES
International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science
May / June / July / August 2015 Issue: 03 Volume: 02 Spring Summer
April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
JEL KODU: I0-I11-I12-I30 ID:20 K:25
ISSN 2148-8215
ONLINE
ISSN:2149-2506
ID:230 K:509
Jel Kodu:
K34
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001- 2004 Belge No: 12880)
Marka
Patent)
(ISO 9001-2008 (Belge
No:Patent
12879–&Trademark
ISO 14001-2004
Belge No: 12880)
(2015/04312-2015-GE-18968)
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
Çocuğunuz Var Mı ?
Evet 1
ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI
2547
84%
Hayır
503
16%
1
451
15%
2
1004
33%
248
8%
1032
34%
282
9%
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
Kaç Tane Çoğunuz Var
CUSTOM DUTIES
3
Selin KILINÇ2, Hatice YURTSEVER
3
2
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı
4 Yüksek Lisans Öğrencisi
3
Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
5
Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari
Abstract: Custom
5+ duty is a kind of tariff arising14
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın
from the movement of commercial commodities
miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik,
subject to customs
which is based on those334
Kaç Yıldır İş Hayatındasınız
1-5 yıl
sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir
commodities’quantity and value. It is are a kind of
6-10 yıl
1054
dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi
tariff that is a foreign
trade and economic policy
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan
instrument in addition to its economic, social and
yıl are not collected on828
dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve
fiscal functions.11-15
Since they
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir
regular basis like income tax and corporate tax, as
15-20
yıl
vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan
an indirect tariff
on expenditures,
custom duties550
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus
are collected only once when commodities subject
20 yıl ve üstü
278
olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi
to foreign trade arrive at the custom. According to
Usul
Kanunu
(VUK)’nun
ikinci
maddesine
göre
bu
the
second
item
of
tax
procedural
law,
custom
Çalıştığınız Kurumun Faaliyet Konusu Nedir
Üretim
1931
kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle,
duties are excluded from this law. Therefore,
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures andHizmet
practises of custom duties are
1119
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
ile dış ticarete
konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law,
a systematization
has been815
Kurumdaki Konumuzun
Nedir
Vasıfsız
işçi
Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak
created beginning with commodities subject to
İşçientering customs territories 1137
işlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik
international trade
of
oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi
Turkey and continuing with operation sequence.
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh,
Like all other Memur
taxes, compalsive levels such as485
tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated
Yetkiliof Customs as a part of238
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General Directorate
1
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Bilimler Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Gümrükler
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
according
Amir-Yönetici
165
Programı
Yüksek Lisans
Selin KILINÇ tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans of
Tezinden
Kanunu
hükümlerine
uygunÖğrencisi
olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
disputes over
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm
customs duties İşyeri
has a sahibi
different form from the210
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir
process of other taxes. Customs duty disputes
yapıya
Gümrük vergisi
have to be resolved
Çocuğunuz Günde
Kaçsahiptir.
Saat Televizyon
İzleruyuşmazlıkları
1 saatadministratively in the first288
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen
solved administratively,
legal action can be taken.712
1.5 saat
1
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
Key words: Custom,
2 saat Custom Duties, Custom
1022
Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi,
Disputes
2.5 saat
773
Gümrük Uyuşmazlıkları
0%
11%
35%
27%
18%
9%
63%
37%
27%
37%
16%
8%
5%
7%
9%
23%
34%
25%
3 saat+
255
8%
Erkek
1781
58%
Kız
1269
42%
Çocuğunuzla cinsellik konusunda görüşüp onu bilgilendirir
misiniz?
Evet
1889
62%
Hayır
1161
38%
Çocuğunuzun cinsel istismara uğramaması konusunda kendiniz bir
eğitim aldınız mı?
Evet
2441
80%
Hayır
609
20%
Çocuğunuzun cinsiyeti nedir?
12
UHPPD
UHBAB
www. uhpdergisi.com
www.uhbabdergisi.com
ULUSLARARASI HAKEMLİ PSİKİYATRİ
ve PSİKOLOJİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ
Hakemli/ Ağustos
BeĢeri ve2015
Akademik
Bilimler
Mayıs Uluslararası
/ Haziran / Temmuz
Sayı: 03
Cilt: 02Dergisi
İlkbahar Yaz
Nisan / Mayıs
/ Haziran
Yaz Dönemi
Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015
INTERNATIONAL
JOURNAL
OF Ġlkbahar
PSYCHIATRY
AND PSYCHOLOGICAL
RESEARCHES
International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science
May / June / July / August 2015 Issue: 03 Volume: 02 Spring Summer
April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
JEL KODU: I0-I11-I12-I30 ID:20 K:25
ISSN 2148-8215
ONLINE
ISSN:2149-2506
ID:230 K:509
Jel Kodu:
K34
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001- 2004 Belge No: 12880)
Marka
Patent)
(ISO 9001-2008 (Belge
No:Patent
12879–&Trademark
ISO 14001-2004
Belge No: 12880)
(2015/04312-2015-GE-18968)
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
Çocuğunuza yönelik dış dünyadan
cinsel AġAMADA
taciz yönündeÇÖZÜM
bir sorunYOLLARI
Evet 1
ĠDARĠ
oluştuğunda nasıl davranacağınız konusunda bir bilgiye sahip
Hayır
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
misiniz?
2097
69%
953
31%
Sizce eğitim kurumlarında çocuklara cinsel eğitim
ve taciz
CUSTOM
DUTIES
konusunda bilgi verilerek eğitilmesini nasıl karşılıyorsunuz?
2
1543
51%
853
28%
654
21%
1524
50%
1526
50%
İyi
Kötü3
Selin KILINÇ , Hatice YURTSEVER
Gereksiz
2
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi
3
Bayar Üniversitesi
MYO, DıĢ Ticaret
Bölümü
birlikte cinsellik veCelal
bu konulara
ilişkinSalihli
bir arada
Evet
Çocuğunuzla
bulunarak konuşma ve bilgilendirme yapıyor musunuz?
Hayır
Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
yer bir
değiştirmesi
nedeniyle,
bu eşyanın
from the movement
Çocuğunuza dış eşyanın
dünyadan
cinsel taciz
uygulandığında
nasıl
Evetof commercial commodities
1382
miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik,
subject to customs which is based on those
davranması gerektiğini
öğretiyor
musunuz?
sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir
commodities’quantity
of
Hayırand value. It is are a kind 1668
dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi
tariff that is a foreign trade and economic policy
türüdür. Aynıbulunan
zamanda harcamalar
üzerinden
alınanbir instrument in addition
Çocuğunuzun çevresinde
arkadaşları
ve farklı
Evet to its economic, social and
2307
dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve
fiscal functions. Since they are not collected on
arada olduğu kişileri
tanıyor
ve
onlarla
ilgili
bilgi
sahibi
oluyor
Hayır
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir
regular basis like
income tax and corporate tax, as
743
musunuz?
vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan
an indirect tariff on expenditures, custom duties
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus
are collected only once when commodities subject
Şuana kadar cinsel
istismar
konusunda
çocuğunuz
olmak
üzere alınmaktadır.
Gümrük
vergileri, bir
Vergisoruntoyaşadı
foreign tradeEvet
arrive at the custom. According 1499
to
Usul Kanunu
(VUK)’nunmı?
ikinci maddesine göre bu
the second item of tax procedural law, custom
mı yaşadı ise sizinle
bunu paylaştı
Hayırfrom this law. Therefore,
1551
kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle,
duties are excluded
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
İnternet ve diğersayılı
taşınabilir
“telefon, tablet” gibi teknolojik regulated by Evet
1978
Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
customs law numbered 4458.
cihazları kullanması
kısıtlamalar
ile dışkonusunda
ticarete konu çocuğunuza
olan eşyanın Türkiye
Gümrük getiriyor
Through this law,
a
systematization
has
been
Hayır
826
Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak
created beginning with commodities subject to
musunuz?
işlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik
international trade entering customs territories of
oluşturulmuştur.
Diğer medyada
tüm vergilerde
olduğu gibi ve Tiwiter”
Turkey and continuing
Çocuğunuzun herhangi
bir sosyal
“Facebook
Evet with operation sequence.
1322
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
gibi sitelerde birtahakkuk
sayfası vevartahsil
mı varsa
buGümrük
sayfalarda
paylaşımlarını
aşamaları
ve Ticaret
assessment, accrual
and
collecting
are
regulated
Hayır
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part 1728
of
takip ediyor musunuz?
1
Bu
çalıĢma,
Celal
Bayar
Üniversitesi
Sosyal
Bilimler
Enstitüsü
Maliye
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Gümrükler Genel Müdürlüğü tarafından, Gümrük
Customs and Economy
according
Programı
Yüksek
Lisans
Öğrencisi
Selin
KILINÇ
tarafından
hazırlanan
Yüksek
Lisans
Tezinden
Kanunu
hükümlerine
uygun
olarakkonusunda
yürütülmektedir.
Customs Law. Resolution
Çocuğunuza cinsel
istismar
ya da
şiddet
bir müdahalede
Evet process of disputes over
1852
türetilmiĢtir.
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm
customs duties has a different form from the
bulunulduğunda Gümrük
nasıl
davranması
gerektiği
konusunda
bilgi
Hayır
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir
process of other
taxes. Customs duty disputes
1198
veriyor musunuz?
yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları
have to be resolved administratively in the first
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
Televizyon, internet
organlarında
cinsellik içerikli
Evet legal action can be taken.2183
Ancakve diğer
idari yayın
aşamada
çözümlenemeyen
solved administratively,
1
uyuşmazlıklarda
yargı yoluna başvurulabilmektedir.
program ya da farklı
cinsel konularda
çocuğunuzun uzak kalması
Key words: Hayır
Custom, Custom Duties, Custom
867
konusunda bir uygulama
yapıyor musunuz?
Anahtar Kelimeler:
Gümrük, Gümrük Vergisi,
Disputes
Gümrük Uyuşmazlıkları
Faktör Analizi
45%
55%
76%
24%
49%
51%
71%
29%
43%
57%
61%
39%
72%
28%
2. Medya çocuk ve eğitim
50 Madde ile yapılan faktör analizi sonucunda 3. Medyanın çocuklar üzerindeki güven duygusu
toplam 4 faktör belirlenmiştir. Bu faktörler sırasıyla
boyutu
aşağıdaki gibidir;
4. Medya ve istismar boyutu
1. Medya şiddet ve korku
13
UHPPD
UHBAB
www. uhpdergisi.com
www.uhbabdergisi.com
ULUSLARARASI HAKEMLİ PSİKİYATRİ
ve PSİKOLOJİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ
Hakemli/ Ağustos
BeĢeri ve2015
Akademik
Bilimler
Mayıs Uluslararası
/ Haziran / Temmuz
Sayı: 03
Cilt: 02Dergisi
İlkbahar Yaz
Nisan / Mayıs
/ Haziran
Yaz Dönemi
Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015
INTERNATIONAL
JOURNAL
OF Ġlkbahar
PSYCHIATRY
AND PSYCHOLOGICAL
RESEARCHES
International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science
May / June / July / August 2015 Issue: 03 Volume: 02 Spring Summer
April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
JEL KODU: I0-I11-I12-I30 ID:20 K:25
ISSN 2148-8215
ONLINE
ISSN:2149-2506
ID:230 K:509
Jel Kodu:
K34
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001- 2004 Belge No: 12880)
Marka
Patent)
(ISO 9001-2008 (Belge
No:Patent
12879–&Trademark
ISO 14001-2004
Belge No: 12880)
(2015/04312-2015-GE-18968)
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
Tablo 2. Dönüştürülmüş Faktör Yükleri Değerleri (Rotated
1 Component Matrixa)
ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVERComponent
CUSTOM DUTIES
Medya şiddet ve korku
2
,716
-,656
,621
Selin KILINÇ2, Hatice YURTSEVER3
Medya şiddet ve korku
2
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı
Medya şiddet ve korku
1
3
3
4
Yüksek Lisans Öğrencisi
Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
,607
of tariff arising vergisi, gümrüğe tabi olan ticari
Abstract: Custom duty
is a kind
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın
from the movement of commercial commodities
Medya şiddet vemiktarı
korkuveya değeri üzerinden alınan, ekonomik,
,581 is based on those subject to customs which
sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir
commodities’quantity and value. It is are a kind of
ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi
tariff that is a foreign-,525
trade and economic policy
Medya şiddet vedışkorku
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan
instrument in addition to its economic, social and
fiscal functions. Since
they are not collected
Medya şiddet vedolaylı
korkubir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve
-,408
on
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir
regular basis like income tax and corporate tax, as
türü olmadığından, dış ticarete konu olan
an indirect tariff on -,299
expenditures, custom
Medya şiddet vevergi
korku
duties
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus
are collected only once when commodities subject
üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi
to foreign trade arrive ,276
at the custom. According
to
Medya şiddet veolmak
korku
Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu
the second item of tax procedural law, custom
kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle,
duties are excluded from this law.
Medya çocuk vekanun
eğitim
,257Therefore,
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs law
Medya çocuk vesayılı
eğitim
numbered
,195 4458.
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
Bölgesine
girişinden
başlayıp,
eşyaya
uygulanacak
created
beginning
with
commodities
subject
to
Medya çocuk ve eğitim
,622
işlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik
international trade entering customs territories of
Diğer tüm vergilerde olduğu gibi
Turkey and continuing with operation
Medya çocuk veoluşturulmuştur.
eğitim
,621sequence.
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated
Medya çocuk veBakanlığı’na
eğitim bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
-,464
by General Directorate of Customs as a part of
1
Bu
çalıĢma,
Celal
Bayar
Üniversitesi
Sosyal
Bilimler
Enstitüsü
Maliye
Anabilim
Dalı
Mali
Hukuk
Genel Müdürlüğü tarafından, Gümrük
Customs and Economy Ministry according to
Medya çocuk veGümrükler
eğitim
Programı
Yüksek Lisans
Selin KILINÇ tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans-,444
Tezinden
Kanunu
hükümlerine
uygunÖğrencisi
olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
of
disputes over
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm
customs duties has a different form from the
Medya çocuk vesüreci,
eğitim
,439 diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir
process of other taxes. Customs duty disputes
yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları
have to be resolved administratively in the first
Medya çocuk veöncelikle
eğitim idari aşamada çözümlenmek zorundadır.
,410not being
place. However, in the case of disputes
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen
solved administratively, legal action can be taken.
Medya çocuk veuyuşmazlıklarda
eğitim
-,394 1
yargı yoluna başvurulabilmektedir.
Key words: Custom, Custom Duties, Custom
Medyanın çocuklar
üzerindeki
güven
duygusu
,104
Anahtar
Kelimeler:
Gümrük,
Gümrükboyutu
Vergisi,
Disputes
Gümrük Uyuşmazlıkları
Medya şiddet veÖzet:
korku
Gümrük
Medyanın çocuklar üzerindeki güven duygusu boyutu
-,157
Medyanın çocuklar üzerindeki güven duygusu boyutu
-,135
Medyanın çocuklar üzerindeki güven duygusu boyutu
,659
Medyanın çocuklar üzerindeki güven duygusu boyutu
14
,162
Medyanın çocuklar üzerindeki güven duygusu boyutu
Medyanın çocuklar üzerindeki güven duygusu boyutu
,608
,479
UHPPD
UHBAB
www. uhpdergisi.com
www.uhbabdergisi.com
ULUSLARARASI HAKEMLİ PSİKİYATRİ
ve PSİKOLOJİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ
Hakemli/ Ağustos
BeĢeri ve2015
Akademik
Bilimler
Mayıs Uluslararası
/ Haziran / Temmuz
Sayı: 03
Cilt: 02Dergisi
İlkbahar Yaz
Nisan / Mayıs
/ Haziran
Yaz Dönemi
Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015
INTERNATIONAL
JOURNAL
OF Ġlkbahar
PSYCHIATRY
AND PSYCHOLOGICAL
RESEARCHES
International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science
May / June / July / August 2015 Issue: 03 Volume: 02 Spring Summer
April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
JEL KODU: I0-I11-I12-I30 ID:20 K:25
ISSN 2148-8215
ONLINE
ISSN:2149-2506
ID:230 K:509
Jel Kodu:
K34
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001- 2004 Belge No: 12880)
Marka
Patent)
(ISO 9001-2008 (Belge
No:Patent
12879–&Trademark
ISO 14001-2004
Belge No: 12880)
(2015/04312-2015-GE-18968)
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
Medya ve istismar boyutu
ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI1 Medya ve istismar boyutu
,469
-,459
-,459
-,443
-,419
-,241
Medya ve istismar
boyutu
Özet:
Gümrük
,231
Medya ve
-,102
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
Medya ve istismar boyutu
Medya ve istismar boyutu
Medya ve istismar 2boyutu
Medya ve istismar
Medya ve
Medya ve
Medya ve
Medya ve
Medya ve
Medya ve
Medya ve
Medya ve
Medya ve
Medya ve
Medya ve
Medya ve
Medya ve
Medya ve
Medya ve
CUSTOM DUTIES
Selin KILINÇ2, Hatice YURTSEVER3
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi
3
Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
boyutu
of tariff arising
vergisi, gümrüğe tabi olan ticari
Abstract: Custom duty is a kind
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın
from the movement of commercial commodities
istismar
boyutu
miktarı
veya değeri üzerinden alınan, ekonomik,
subject to customs which is based on those
sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir
commodities’quantity and value. It is are a kind of
istismar
dış boyutu
ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi
tariff that is a foreign trade and economic policy
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan
instrument in addition to its economic, social and
istismar
boyutu
on
dolaylı
bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve
fiscal functions. Since they are not collected
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir
regular basis like income tax and corporate tax, as
istismar
custom duties
vergiboyutu
türü olmadığından, dış ticarete konu olan
an indirect tariff on expenditures,
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus
are collected only once when commodities subject
istismar
boyutu
at the custom.
According to
olmak
üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi
to foreign trade arrive
Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu
the second item of tax procedural law, custom
istismar
boyutu
from this law. Therefore,
kanun
kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle,
duties are excluded
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
istismar
boyutu
4458.
sayılı
Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs
law numbered
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
Bölgesine
girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak
created beginning with commodities
subject
istismar
boyutu
to
işlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik
international trade entering customs territories of
oluşturulmuştur.
Turkey and continuing with
istismar
boyutu Diğer tüm vergilerde olduğu gibi
operation sequence.
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
tahakkuk
ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret
assessment, accrual
istismar
boyutu
and collecting
are regulated
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
1
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Bilimler Enstitüsü
Dalı Mali
Hukuk to
Gümrükler
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
istismar
boyutuGenel
AnabilimMinistry
according
Programı
Yüksek Lisans
Selin KILINÇ tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans of
Tezinden
Kanunu
hükümlerine
uygunÖğrencisi
olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
disputes over
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm
customs duties has
istismar
boyutu
a different form from the
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir
process of other taxes. Customs duty disputes
yapıya
sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları
have to be resolved administratively
in the first
istismar
boyutu
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
Ancak
aşamada
çözümlenemeyen
solved administratively,
legal action
istismar
boyutuidari
can be taken.
1
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
Key words: Custom,
Custom Duties, Custom
istismar boyutu
Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi,
Disputes
Gümrük
Uyuşmazlıkları
istismar
boyutu
Medya ve istismar boyutu
Medya ve istismar boyutu
Korelâsyon Analizi
,640
-,436
,418
-,376
-,374
-,373
-,328
-,325
,322
,291
,291
-,255
,240
,225
-,212
-,158
,145
İkili Korelâsyon analizi ile aşağıdaki maddeler
arasında istatistiksel farklılık yaratacak ilişki
H0: Çocuk cinsel istismarı ile eğitimi arasında
bulunduğu belirlenmiştir.
ilişki yoktur.
15
UHPPD
UHBAB
www. uhpdergisi.com
www.uhbabdergisi.com
ULUSLARARASI HAKEMLİ PSİKİYATRİ
ve PSİKOLOJİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ
Hakemli/ Ağustos
BeĢeri ve2015
Akademik
Bilimler
Mayıs Uluslararası
/ Haziran / Temmuz
Sayı: 03
Cilt: 02Dergisi
İlkbahar Yaz
Nisan / Mayıs
/ Haziran
Yaz Dönemi
Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015
INTERNATIONAL
JOURNAL
OF Ġlkbahar
PSYCHIATRY
AND PSYCHOLOGICAL
RESEARCHES
International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science
May / June / July / August 2015 Issue: 03 Volume: 02 Spring Summer
April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
JEL KODU: I0-I11-I12-I30 ID:20 K:25
ISSN 2148-8215
ONLINE
ISSN:2149-2506
ID:230 K:509
Jel Kodu:
K34
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001- 2004 Belge No: 12880)
Marka
Patent)
(ISO 9001-2008 (Belge
No:Patent
12879–&Trademark
ISO 14001-2004
Belge No: 12880)
(2015/04312-2015-GE-18968)
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
1. Çocuğunuzla cinsellik konusunda görüşüp onu
Tiwiter” gibi sitelerde bir sayfası var mı varĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI1
bilgilendirir misiniz İle Çocuğunuza yönelik
sa bu sayfalarda paylaşımlarını takip ediyor
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
dış dünyadan cinsel taciz yönünde bir sorun
musunuz?
CUSTOM DUTIES
oluştuğunda nasıl davranacağınız konusunda
6. Çocuğunuza dış dünyadan bir cinsel taciz
Selin KILINÇ2, Hatice YURTSEVER3
bir bilgiye sahip misiniz?
uygulandığında nasıl davranması gerektiğini
2
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi
3
Üniversitesi
DıĢ Ticaret Bölümü
2. Çocuğunuza dış dünyadanCelal
birBayar
cinsel
tacizSalihli MYO,öğretiyor
musunuz ile Televizyon, internet
uygulandığında nasıl davranması gerektiğini
ve diğer yayın organlarında cinsellik içerikli
Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
eşyanın yeriledeğiştirmesi
nedeniyle, çevrebu eşyanın
from
the movement
of commercial
commodities
öğretiyor musunuz
Çocuğunuzun
program
ya da
farklı cinsel
konularda çocuğumiktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik,
subject to customs which is based on those
sosyal
ve mali fonksiyonlarının
önemli bir
commodities’quantity
and value. Itkonusunda
is are a kind of bir uygulama
sinde bulunan
arkadaşları
ve farklıyanında
bir arada
nuzun uzak kalması
dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi
tariff that is a foreign trade and economic policy
olduğu kişileri
tanıyor
ve onlarla
bilgi
yapıyor
musunuz?
türüdür.
Aynı zamanda
harcamalarilgili
üzerinden
alınan
instrument
in addition
to its economic, social and
dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve
fiscal functions. Since they are not collected on
sahibi oluyorkurumlar
musunuz?
vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir
regular basis like income tax and corporate tax, as
herhangi
birduties
sosyal medyada
vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan 7.
an Çocuğunuzun
indirect tariff on expenditures,
custom
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus
are collected only once when commodities subject
3. Çocuğunuzaolmak
dışüzere
dünyadan
cinsel
taciz
“Facebook
Tiwiter”
gibi sitelerde
bir sayalınmaktadır.bir
Gümrük
vergileri,
Vergi
to foreign
trade arriveve
at the
custom. According
to
Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu
the second item of tax procedural law, custom
uygulandığında
davranması
gerektiğini
fasıarevar
mı varsa
bu sayfalarda
kanunnasıl
kapsamı
dışında tutulmuştur.
Bu nedenle,
duties
excluded
from this
law. Therefore, paylaşımlarını
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
öğretiyor musunuz
ile Şuana kadar cinsel istakip ediyor musunuz ile Televizyon, internet
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
tismar konusunda
çocuğunuz bir sorun yaşadı
ve diğer yayın organlarında cinsellik içerikli
Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak
created beginning with commodities subject to
sırasına paylaştı
göre
bir
sistematik
international
trade
customs
territories
of
mı yaşadı iseişlemlerin
sizinle bunu
mı?
program
yaentering
da farklı
cinsel
konularda
çocuğuoluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi
Turkey and continuing with operation sequence.
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh,
Like
all otheruzak
taxes,kalması
compalsive konusunda
levels such as bir uygulama
nuzun
tahakkuk
ve tahsil bulunan
aşamaları Gümrük
ve Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated
4. Çocuğunuzun
çevresinde
arkadaşları
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by yapıyor
General Directorate
of Customs as a part of
musunuz?
1
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar
Üniversitesi
Sosyal
Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Genel
tarafından,
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
according
ve farklı bir Gümrükler
arada
olduğu
kişileri
tanıyor
veBilimler
Programı
Yüksek
Lisans
Öğrencisi
Selin
KILINÇ
tarafından
hazırlanan
Yüksek
Lisans of
Tezinden
Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir.
Customs Law. Resolution process
disputes over
türetilmiĢtir.
vergisinden
doğan uyuşmazlıkların
çözüm 8.
customs
duties has a cinsel
different istismar
form from the
onlarla ilgili Gümrük
bilgi
sahibi
oluyor
musunuz ile
Çocuğunuza
ya da şiddet kosüreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir
process of other taxes. Customs duty disputes
Şuana kadar yapıya
cinselsahiptir.
istismar
konusunda
çocunusunda
bir müdahalede
nasıl
Gümrük
vergisi uyuşmazlıkları
have
to be resolved
administratively inbulunulduğunda
the first
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
ğunuz bir sorun
yaşadı ise
sizinle
davranması
gerektiği
bilgi veriyor
Ancak yaşadı
idari mıaşamada
çözümlenemeyen
solved
administratively,
legal action konusunda
can be taken.
1
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
bunu paylaştı mı?
ile Televizyon,
internet ve diğer
Keymusunuz
words: Custom,
Custom Duties, Custom
Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi,
Disputes
yayın organlarında cinsellik içerikli program
Uyuşmazlıkları
5. ÇocuğunuzlaGümrük
birlikte
cinsellik ve bu konulara
ya da farklı cinsel konularda çocuğunuzun
ilişkin bir arada bulunarak konuşma ve bilgiuzak kalması konusunda bir uygulama yapıyor
lendirme yapıyor musunuz ile Çocuğunuzun
musunuz?
herhangi bir sosyal medyada “Facebook ve
16
UHPPD
UHBAB
www. uhpdergisi.com
www.uhbabdergisi.com
ULUSLARARASI HAKEMLİ PSİKİYATRİ
ve PSİKOLOJİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ
Hakemli/ Ağustos
BeĢeri ve2015
Akademik
Bilimler
Mayıs Uluslararası
/ Haziran / Temmuz
Sayı: 03
Cilt: 02Dergisi
İlkbahar Yaz
Nisan / Mayıs
/ Haziran
Yaz Dönemi
Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015
INTERNATIONAL
JOURNAL
OF Ġlkbahar
PSYCHIATRY
AND PSYCHOLOGICAL
RESEARCHES
International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science
May / June / July / August 2015 Issue: 03 Volume: 02 Spring Summer
April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
JEL KODU: I0-I11-I12-I30 ID:20 K:25
ISSN 2148-8215
ONLINE
ISSN:2149-2506
ID:230 K:509
Jel Kodu:
K34
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001- 2004 Belge No: 12880)
Marka
Patent)
(ISO 9001-2008 (Belge
No:Patent
12879–&Trademark
ISO 14001-2004
Belge No: 12880)
(2015/04312-2015-GE-18968)
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
Tablo 3. Katılımcıların Bazı Maddelere İlişkin Görüşlerinin
1 Korelasyon Analizleri
ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI
23.Çocuğunuza cinsel
istismar ya
da şiddet konusunda bir
müdahalede
bulunulduğunda nasıl
davranması
gerektiği
konusunda
bilgi veriyor
musunuz?
24.Televizyon,
internet ve
diğer yayın
organlarında
cinsellik
içerikli program ya da
farklı cinsel
konularda
çocuğunuzun
uzak kalması
konusunda
bir uygulama
yapıyor
musunuz?
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
15.Çocuğu19.Çocunuza yönelik
ğunuzun
dış dünyadan
16. Sizce
17.Çocuğuçevresinde
cinsel taciz
eğitim kunuzla birlikte
18.Çocubulunan
20. Şuana
yönünde
rumlarında
cinsellik ve2 ğunuza dış
arkadaşları
kadar3cinsel
14.Çocuğubir sorun
çocuklara
bu konulara
dünyadan bir
ve farklı bir
istismar
13.Çocunuzun cinsel
oluştuğunda
cinsel eğitim
ilişkin bir
cinsel taciz
arada olduğu
konusunda
ğunuzla
istismara
nasıl
davve
taciz
koarada
uygulandıkişileri
çocuğunuz
2
Bayar Üniversitesi
Bilimler
Ens. Mali
Programı
Yüksek
cinsellikCelaluğramaması
ranacağınız Sosyal
nusunda bilgi
bulunarak
ğındaHukuk
nasıl
tanıyor
bir sorun
3
konusunda
konusunda
konusunda
verilerek
konuşmaSalihli
ve
davranması
ve onlarla
yaşadı mı
Celal Bayar
Üniversitesi
MYO, DıĢ
Ticaret Bölümü
görüşüp onu
kendiniz
bir bilgiye
eğitilmesini bilgilendirme
gerektiğini
ilgili bilgi
yaşadı ise
bilgilendirir
bir eğitim
sahip
nasıl karşılıyapıyor
öğretiyor
sahibi oluyor sizinle bunu
misiniz?
aldınız mı?
misiniz?
yorsunuz?
musunuz?
musunuz?
musunuz?
paylaştı mı?
CUSTOM DUTIES
13.Çocuğunuzla cinsellik
konusunda görüşüp onu
bilgilendirir misiniz?
14.Çocuğunuzun cinsel
istismara uğramaması
konusunda kendiniz bir
eğitim aldınız mı?
15.Çocuğunuza yönelik
dış dünyadan cinsel taciz
yönünde bir sorun oluştuğunda nasıl davranacağınız
konusunda bir bilgiye sahip
misiniz?
16. Sizce eğitim kurumlarında çocuklara cinsel
eğitim ve taciz konusunda
bilgi verilerek eğitilmesini
nasıl karşılıyorsunuz?
17.Çocuğunuzla birlikte
cinsellik ve bu konulara
ilişkin bir arada bulunarak
konuşma ve bilgilendirme
yapıyor musunuz?
18.Çocuğunuza dış
dünyadan bir cinsel
taciz uygulandığında nasıl
davranması gerektiğini
öğretiyor musunuz?
19.Çocuğunuzun çevresinde bulunan arkadaşları
ve farklı bir arada olduğu
kişileri tanıyor ve onlarla
ilgili bilgi sahibi oluyor
musunuz?
20. Şuana kadar cinsel
istismar konusunda
çocuğunuz bir sorun yaşadı
mı yaşadı ise sizinle bunu
paylaştı mı?
Selin KILINÇ , Hatice YURTSEVER
22.Çocuğunuzun
21. İnternet
herhangi
ve diğer
bir sosyal
taşınabilir
medyada
“telefon,
“Facebook
tablet” gibi
ve Tiwiter”
teknolojik
gibi sitelerde
cihazları
bir sayfası
kullanması
var mı varsa
Lisans
Öğrencisi
konusunda
bu sayfalarda
çocuğunuza
paylakısıtlamalar
şımlarını
getiriyor
takip ediyor
musunuz?
musunuz?
Özet: - Gümrük vergisi,
gümrüğe
tabi olan ticari
Abstract:
Custom
duty is a kind of tariff arising
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın
from the movement of commercial commodities
miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik,
subject to customs which is based on those
sosyal
yanında önemli bir
commodities’quantity
and value. It is are a kind of
-,148 ve mali fonksiyonlarının
dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi
tariff that is a foreign trade and economic policy
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan
instrument in addition to its economic, social and
dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve
fiscal functions. Since they are not collected on
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir
regular basis like income tax and corporate tax, as
,239
-,061
vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan
an indirect tariff on expenditures, custom duties
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus
are collected only once when commodities subject
olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi
to foreign trade arrive at the custom. According to
Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu
the second item of tax procedural law, custom
-,090 kapsamı,021dışında -,042
this law.
Therefore,
kanun
tutulmuştur. -Bu nedenle,
duties
are excluded
from
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
Bölgesine
girişinden
başlayıp,
eşyaya
created
beginning
with commodities
,037
-,131
,064
,016 uygulanacak
subject to
işlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik
international trade entering customs territories of
oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi
Turkey and continuing with operation sequence.
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated
,078
,082
,072
-,035
,021
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
1
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Bilimler Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Gümrükler
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
according
Programı
Yüksek Lisans
Selin KILINÇ tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans of
Tezinden
Kanunu
hükümlerine
uygunÖğrencisi
olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
disputes over
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm
customs duties has a different form from the
-,059 diğer vergilerde
,048
-,085
-,013
-,254
süreci,
oluşan süreçten
farklı-,092
bir
process
of other
taxes. Customs duty
disputes
yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları
have to be resolved administratively in the first
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen
solved administratively, legal action can be taken.
1 uyuşmazlıklarda
yargı yoluna
,032
,031
,098 başvurulabilmektedir.
-,009
,039
,395
-,269
Key words: Custom, Custom Duties, Custom
Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi,
Disputes
Gümrük Uyuşmazlıkları
21. İnternet ve diğer
taşınabilir “telefon, tablet”
gibi teknolojik cihazları
kullanması konusunda
çocuğunuza kısıtlamalar
getiriyor musunuz?
-,025
,018
,006
,073
,090
,024
-,157
,194
-
22.Çocuğunuzun herhangi bir sosyal medyada
“Facebook ve Tiwiter”
gibi sitelerde bir sayfası
var mı varsa bu sayfalarda
paylaşımlarını takip ediyor
musunuz?
,070
,092
,096
-,062
-,304
,088
-,146
,134
,096
-
17
UHPPD
UHBAB
www. uhpdergisi.com
www.uhbabdergisi.com
ULUSLARARASI HAKEMLİ PSİKİYATRİ
ve PSİKOLOJİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ
Hakemli/ Ağustos
BeĢeri ve2015
Akademik
Bilimler
Mayıs Uluslararası
/ Haziran / Temmuz
Sayı: 03
Cilt: 02Dergisi
İlkbahar Yaz
Nisan / Mayıs
/ Haziran
Yaz Dönemi
Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015
INTERNATIONAL
JOURNAL
OF Ġlkbahar
PSYCHIATRY
AND PSYCHOLOGICAL
RESEARCHES
International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science
May / June / July / August 2015 Issue: 03 Volume: 02 Spring Summer
April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
JEL KODU: I0-I11-I12-I30 ID:20 K:25
ISSN 2148-8215
ONLINE
ISSN:2149-2506
ID:230 K:509
Jel Kodu:
K34
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001- 2004 Belge No: 12880)
Marka
Patent)
(ISO 9001-2008 (Belge
No:Patent
12879–&Trademark
ISO 14001-2004
Belge No: 12880)
(2015/04312-2015-GE-18968)
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
23.Çocuğunuza cinsel istismar ya da şiddet konusunda
bir müdahalede bulunulduğunda nasıl davranması
gerektiği konusunda bilgi
veriyor musunuz?
-,170
24. Televizyon, internet ve
diğer yayın organlarında
cinsellik içerikli program ya
da farklı cinsel konularda
çocuğunuzun uzak kalması
konusunda bir uygulama
yapıyor musunuz?
,092
-,010
,165
-,019
-,087
,048
-,048
ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI1
,136
-,103
-
,236
-,312
-
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
,084
,096
-,097
,040
,261
CUSTOM DUTIES
-,182
,285
,036
Selin KILINÇ2, Hatice YURTSEVER3
2
Anova Analizi
-,058
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi
3
Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari
H0: Cinsel istismarda
faktörleri
eşyanın yermedyanın
değiştirmesi rolü
nedeniyle,
bu eşyanın
miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik,
cinsiyet değişkeninden
bağımsızdır.
sosyal ve mali
fonksiyonlarının yanında önemli bir
dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi
Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan
Yapılan Anova türüdür.
testi sonuçlarına
göre;
dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir
cinsiyet, medya şiddet ve korku ile medya ve
istismar
boyutu
farklılığa sebep
Abstract: Custom
dutydeğişkenlerinde
is a kind of tariff arising
from the movement of commercial commodities
olmazken
medya
çocuk
ve on
eğitim
subject to customs
which
is based
those ile medyanın
commodities’quantity and value. It is are a kind of
çocuklar
üzerindeki güven duygusu boyutu
tariff that is a foreign trade and economic policy
instrument in addition to its economic, social and
değişkenlerinde
farklılığa sebep olabilmektedir.
fiscal functions. Since they are not collected on
regular basis like income tax and corporate tax, as
vergi türü olmadığından,
dış ticarete
konu olan
an indirect tariff
on expenditures,
custom duties
Tablo 4. Katılımcıların
Faktörlere
İlişkin
Görüşlerinin
Cinsiyet
Değişkenine
Göre Anova
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus
are collected only once when commodities subject
olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri,Analizleri
Vergi
to foreign trade arrive at the custom. According to
Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu
the second item of tax procedural law, custom
kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle,
duties are excluded from this law. Therefore,
Mean
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esaslarıSum
4458 of procedures and practises
of custom duties are
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu Squares
kanun
regulateddfby customs
law numbered 4458.
Square
F
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
Medya şiddet ve Bölgesine
korku girişinden
Between
Groups
1 with commodities
3,544 subject3,547
başlayıp,
eşyaya uygulanacak3,544
created beginning
to
işlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik
international
trade entering customs
Within Groups
3045,456
3048
,999 territories of
oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi
Turkey and continuing with operation sequence.
Total
3049,000
3049
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
Medya çocuk ve tahakkuk
eğitim ve tahsil
Between
Groups
40,126
1
40,126 are regulated
40,648
aşamaları
Gümrük ve Ticaret
assessment, accrual
and collecting
Bakanlığı’na
bağlı
ayrı Groups
bir kuruluş niteliği 3008,874
olan
by General
Directorate of Customs
as a part of
1
Within
3048
,987
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Bilimler Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Gümrükler
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
according
Programı
Yüksek
Lisans
Selin KILINÇ
tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans of
Tezinden
Total
3049,000
3049
Kanunu
hükümlerine
uygunÖğrencisi
olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
disputes over
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden
doğanGroups
uyuşmazlıkların çözüm
customs duties
the
Medyanın çocuklar
Between
16,995
1 has a different
16,995form from
17,085
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir
process of other taxes. Customs duty disputes
Within
Groups
3032,005
,995 in the first
üzerindeki güvenyapıya sahiptir.
Gümrük
vergisi uyuşmazlıkları
have to 3048
be resolved administratively
aşamada çözümlenmek zorundadır.
place. However,
3049,000
3049 in the case of disputes not being
duygusu boyutu öncelikle idariTotal
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen
solved administratively, legal action can be taken.
Medya ve istismar
Between
Groups
3,036
1
3,036
13,039
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
boyutu
Key words: Custom, Custom Duties, Custom
Anahtar Kelimeler:
Disputes3048
WithinGümrük,
GroupsGümrük Vergisi,
3045,964
,999
Gümrük Uyuşmazlıkları
Total
3049,000
H0: Cinsel istismarda medyanın rolü faktörleri
yaş değişkeninden bağımsızdır.
Sig.
,060
,000
,000
,081
3049
olmazken ile medya şiddet ve korku, medya ve
istismar boyutu ile medyanın çocuklar üzerindeki
güven duygusu boyutu değişkenlerinde farklılığa
sebep olabilmektedir.
Yapılan Anova testi sonuçlarına göre; yaş, medya
çocuk ve eğitim değişkenlerinde farklılığa sebep
18
UHPPD
UHBAB
www. uhpdergisi.com
www.uhbabdergisi.com
ULUSLARARASI HAKEMLİ PSİKİYATRİ
ve PSİKOLOJİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ
Hakemli/ Ağustos
BeĢeri ve2015
Akademik
Bilimler
Mayıs Uluslararası
/ Haziran / Temmuz
Sayı: 03
Cilt: 02Dergisi
İlkbahar Yaz
Nisan / Mayıs
/ Haziran
Yaz Dönemi
Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015
INTERNATIONAL
JOURNAL
OF Ġlkbahar
PSYCHIATRY
AND PSYCHOLOGICAL
RESEARCHES
International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science
May / June / July / August 2015 Issue: 03 Volume: 02 Spring Summer
April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
JEL KODU: I0-I11-I12-I30 ID:20 K:25
ISSN 2148-8215
ONLINE
ISSN:2149-2506
ID:230 K:509
Jel Kodu:
K34
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001- 2004 Belge No: 12880)
Marka
Patent)
(ISO 9001-2008 (Belge
No:Patent
12879–&Trademark
ISO 14001-2004
Belge No: 12880)
(2015/04312-2015-GE-18968)
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
Tablo 5. Katılımcıların Faktörlere İlişkin Görüşlerinin Yaş Değişkenine
Göre Anova Analizleri
1
ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI
of
Mean
ADMINISTRATIVE SOLUTIONSSum
TO DISPUTES
OVER
Squares
df
Square
F
CUSTOM
Medya şiddet ve korku
Between
Groups DUTIES
19,038
5
3,808
3,825
Within Groups 2
3029,962 33044
,995
Selin KILINÇ , Hatice YURTSEVER
Total
3049,000 3049
2
Celal Bayar ÜniversitesiBetween
Sosyal Bilimler
Ens. Mali Hukuk 14,264
Programı Yüksek 5
Lisans Öğrencisi
Medya çocuk ve eğitim
Groups
2,853
2,862
3
Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
Within Groups
3034,736 3044
,997
Total
3049,000 3049
Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
Medyanın çocuklar
üzerindeki
BetweenbuGroups
34,910
5
6,982
eşyanın
yer değiştirmesi nedeniyle,
eşyanın
from the
movement of commercial
commodities7,051
miktarı veya değeri üzerinden
alınan,Groups
ekonomik,
subject
to customs 3044
which is based,990
on those
Within
3014,090
güven duygusu boyutu
sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir
commodities’quantity and value. It is are a kind of
Total
3049,000
dış ticaret ve ekonomi politikası
aracı olan bir vergi
tariff
that is a foreign3049
trade and economic policy
türüdür.
Aynı zamanda harcamalar
üzerinden
alınan
instrument
in addition to its
social and5,462
Medya ve istismar
boyutu
Between
Groups
27,113
5 economic,
5,423
dolaylı bir vergi türü olan gümrük
vergisi,
gelir ve
fiscal
functions. Since3044
they are not collected
Within
Groups
3021,887
,993 on
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir
regular basis like income tax and corporate tax, as
Total
3049,000
vergi türü olmadığından, dış
ticarete konu olan
an indirect
tariff on 3049
expenditures, custom duties
Sig.
,002
,014
,000
,000
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus
are collected only once when commodities subject
olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi
to foreign trade arrive at the custom. According to
H0: Cinsel istismarda
medyanın
rolümaddesine
faktörleri
ve item
istismar
boyutu ile
çocuklar
Usul Kanunu
(VUK)’nun ikinci
göre bu medya
the second
of tax procedural
law, medyanın
custom
kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle,
duties are excluded from this law. Therefore,
eğitim durumu değişkeninden
bağımsızdır.
güven
duygusu
değişkenlerinde
gümrük vergilerinin usul
ve uygulama esasları 4458 üzerindeki
procedures and
practises
of customboyutu
duties are
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
farklılığa
sebep olabilmektedir.
dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
Yapılan Anovaile
testi
sonuçlarına göre; eğitim;
Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak
created beginning with commodities subject to
sırasına şiddet
göre
bir
sistematik
international trade entering customs territories of
medya çocuk veişlemlerin
eğitim, medya
ve korku,
oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi
Turkey and continuing with operation sequence.
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
tahakkuk ve tahsil
aşamaları Gümrük
ve Ticaret
assessment,Eğitim
accrual andDurumu
collecting areDeğişkenine
regulated
Tablo 6. Katılımcıların
Faktörlere
İlişkin
Görüşlerinin
Göre
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
1
Bu
çalıĢma,
Celal
Bayar
Üniversitesi
Sosyal
Bilimler
Enstitüsü
Maliye
Anabilim
Dalı
Mali
Hukuk
Gümrükler Genel Müdürlüğü tarafından,
Gümrük
Customs and Economy Ministry according to
Anova
Analizleri
Programı
Yüksek Lisans
Selin KILINÇ tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans of
Tezinden
Kanunu
hükümlerine
uygunÖğrencisi
olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
disputes over
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm
customs duties has a different form from the
Sum
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir
process
of of
other taxes. Customs Mean
duty disputes
yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları
haveSquares
to be resolved administratively
in the first F
df
Square
Sig.
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
Medya şiddet veAncak
korku idari
Between
Groups
39,123
5
7,825
7,913
,000
aşamada
çözümlenemeyen
solved administratively, legal action can be taken.
1
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
Within Groups
3009,877
3044
,989
Key words: Custom, Custom Duties, Custom
Total
3049,000
3049
Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi,
Disputes
Medya çocuk ve Gümrük
eğitimUyuşmazlıkları
Between Groups
28,607
5
5,721
5,766
,000
Medyanın çocuklar üzerindeki
güven duygusu boyutu
Medya ve istismar boyutu
Within Groups
Total
Between Groups
Within Groups
Total
Between Groups
Within Groups
Total
19
3020,393
3049,000
21,616
3027,384
3049,000
26,477
3022,523
3049,000
3044
3049
5
3044
3049
5
3044
3049
,992
4,323
,995
4,347
,001
5,295
,993
5,333
,000
UHPPD
UHBAB
www. uhpdergisi.com
www.uhbabdergisi.com
ULUSLARARASI HAKEMLİ PSİKİYATRİ
ve PSİKOLOJİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ
Hakemli/ Ağustos
BeĢeri ve2015
Akademik
Bilimler
Mayıs Uluslararası
/ Haziran / Temmuz
Sayı: 03
Cilt: 02Dergisi
İlkbahar Yaz
Nisan / Mayıs
/ Haziran
Yaz Dönemi
Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015
INTERNATIONAL
JOURNAL
OF Ġlkbahar
PSYCHIATRY
AND PSYCHOLOGICAL
RESEARCHES
International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science
May / June / July / August 2015 Issue: 03 Volume: 02 Spring Summer
April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
JEL KODU: I0-I11-I12-I30 ID:20 K:25
ISSN 2148-8215
ONLINE
ISSN:2149-2506
ID:230 K:509
Jel Kodu:
K34
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001- 2004 Belge No: 12880)
Marka
Patent)
(ISO 9001-2008 (Belge
No:Patent
12879–&Trademark
ISO 14001-2004
Belge No: 12880)
(2015/04312-2015-GE-18968)
Ki-Kare Analizi
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
Yapılan analizler sonucunda, Chi-Square kuyruk
olasılığı değerinin 0,05’ten büyük olması sebebiyH0: Çocuk cinsiyeti ileADMINISTRATIVE
günlük televizyon izleme
SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
le, çocuk cinsiyeti ile günlük televizyon izleme
süresi bağımsızdır.
CUSTOM DUTIES
süresinin bağımsız olduğu belirlenmiştir.
ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI1
Selin KILINÇ2, Hatice YURTSEVER3
Tablo 7. Katılımcıların
Çocuk Cinsiyeti ile Günlük Televizyon İzleme Süresine İlişkin
2
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi
3
Celal Bayar Üniversitesi
SalihliAnalizi
MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
Ki-Kare
Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi Value
olan ticari
Abstract:
CustomAsymp.
duty is a Sig.
kind of(2-sided)
tariff arising
df
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın
from the movement of commercial commodities
a
Pearson
Chi-Square
2,736
miktarı veya
değeri üzerinden alınan, ekonomik,
subject 4to customs which is based on ,603
those
sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir
commodities’quantity and value. It is are a kind of
Likelihood
Ratio
2,740
4
,602
dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi
tariff that is a foreign trade and economic policy
türüdür.
Aynı
zamanda
harcamalar
üzerinden
alınan
instrument
in
addition
to
its
economic,
social
and
Linear-by-Linear
,134
1
,714
dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve
fiscal functions. Since they are not collected on
Association
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir
regular basis like income tax and corporate tax, as
vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan
an indirect tariff on expenditures, custom duties
Neşyanın
of Valid
Cases
3050
gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus
are collected only once when commodities subject
olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi
to foreign trade arrive at the custom. According to
Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu
the second item of tax procedural law, custom
kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle,
duties are excluded from this law. Therefore,
gümrük vergilerinin
usul ve uygulama
4458 olması
procedures
and practises
of custom
duties are
H0: Çocuk cinsiyeti
ile çocuğa
cinsel esasları
eğitim
sebebiyle,
çocuk
cinsiyeti
ile çocuğa cinsel
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük eğitim
Throughverme
this law,bağımsız
a systematization
has been
verme bağımsızdır.
olduğu
belirlenmiştir.
Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak
created beginning with commodities subject to
işlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik
international trade entering customs territories of
Yapılan analizleroluşturulmuştur.
sonucunda,
Chi-Square
Diğer
tüm vergilerde kuyruk
olduğu gibi
Turkey and continuing with operation sequence.
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
olasılığı değerinin
0,05’ten
tahakkuk
ve tahsilbüyük
aşamaları Gümrük ve Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
1
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Bilimler Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Gümrükler
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
according
Programı
Yüksek
Lisans
Öğrencisi
Selin
KILINÇ
tarafından
hazırlanan
Yüksek
LisansVerilmesine
Tezinden
Tablo 8. Katılımcıların
Çocuk
Cinsiyeti
ile
Çocuğa
Cinsel
Eğitim
İlişkin
Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir.
Customs
Law.
Resolution
process
of
disputes over
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm
customs duties has a different form from the
Ki-Kare
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten
farklı bir Analizi
process of other taxes. Customs duty disputes
yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları
have to be resolved administratively in the first
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır.
place.
However,
of disputes
Asymp.
Sig.in the caseExact
Sig.not being Exact Sig.
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen
solved administratively, legal action can be taken.
Value
df
(2-sided)
(2-sided) 1
(1-sided)
uyuşmazlıklarda yargı yoluna
başvurulabilmektedir.
Key words: Custom, Custom Duties, Custom
a
Pearson Chi-Square
2,784
1
,095
Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi,
Disputes
Gümrük bUyuşmazlıkları
Continuity Correction
2,659
1
,103
Likelihood Ratio
2,789
1
,095
Fisher’s Exact Test
,096
Linear-by-Linear
Association
2,783
N of Valid Cases
3050
1
20
,095
,051
UHPPD
UHBAB
www. uhpdergisi.com
www.uhbabdergisi.com
ULUSLARARASI HAKEMLİ PSİKİYATRİ
ve PSİKOLOJİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ
Hakemli/ Ağustos
BeĢeri ve2015
Akademik
Bilimler
Mayıs Uluslararası
/ Haziran / Temmuz
Sayı: 03
Cilt: 02Dergisi
İlkbahar Yaz
Nisan / Mayıs
/ Haziran
Yaz Dönemi
Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015
INTERNATIONAL
JOURNAL
OF Ġlkbahar
PSYCHIATRY
AND PSYCHOLOGICAL
RESEARCHES
International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science
May / June / July / August 2015 Issue: 03 Volume: 02 Spring Summer
April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
JEL KODU: I0-I11-I12-I30 ID:20 K:25
ISSN 2148-8215
ONLINE
ISSN:2149-2506
ID:230 K:509
Jel Kodu:
K34
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001- 2004 Belge No: 12880)
Marka
Patent)
(ISO 9001-2008 (Belge
No:Patent
12879–&Trademark
ISO 14001-2004
Belge No: 12880)
(2015/04312-2015-GE-18968)
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
H0: Çocuk cinsiyeti ile çocuğun cinsel istismar kuyruk olasılığı değerinin
0,05’ten ufak olması
ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI1
yaşaması bağımsızdır.
sebebiyle, çocuk cinsiyeti ile çocuğun cinsel istisADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
mar yaşamasının bağımsız olmadığı belirlenmiştir.
Yapılan analizler sonucunda, Chi-Square
CUSTOM DUTIES
3
Selin KILINÇ
Hatice YURTSEVER
Tablo 9. Katılımcıların Çocuk Cinsiyeti
ile2,Çocuğun
Cinsel İstismar
Yaşamasına İlişkin
2
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler
Ens. Mali
Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi
Ki-Kare
Analizi
3
Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
Asymp. Sig.
Exact Sig.
Exact Sig.
Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
Value
(2-sided)
(2-sided)commodities (1-sided)
eşyanın yer değiştirmesi
nedeniyle, bu dfeşyanın
from
the movement of commercial
miktarı veya değeri üzerinden a alınan, ekonomik,
subject to customs which is based on those
Pearson Chi-Square
19,883 yanında önemli1bir
,000
sosyal ve mali fonksiyonlarının
commodities’quantity
and value. It is are a kind of
dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi
tariff that is a foreign trade and economic policy
b
Continuity Correction
1
türüdür. Aynı zamanda 19,557
harcamalar üzerinden alınan
instrument ,000
in addition to its economic, social and
dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve
fiscal functions. Since they are not collected on
Likelihood Ratio
19,914
,000
kurumlar vergisi gibi belirli
aralıklarla alınan 1bir
regular basis
like income tax and corporate tax, as
vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan
an indirect tariff on expenditures, custom duties
Fisher’s Exacteşyanın
Test gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus
,000 subject
,000
are collected only once when commodities
olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi
to foreign trade arrive at the custom. According to
Linear-by-Linear
19,877
Usul Kanunu (VUK)’nun
ikinci maddesine göre1bu
the second,000
item of tax procedural law, custom
kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle,
duties are excluded from this law. Therefore,
Association gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
N of Valid Cases
3050
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak
created beginning with commodities subject to
işlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik
international trade entering customs territories of
oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi
Turkey and continuing with operation sequence.
gümrük
vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, farklılığa
Like all other
taxes,
compalsive levels
such as cinsel istismar
Man Whıtney U
Analizi
sebep
olmazken,
çocuğun
tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated
kendini
nasılaskorunması
gerektiği
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan durumunda
by General Directorate
of Customs
a part of
1
Bu
çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Bilimler Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
H0: Çocuk cinselGümrükler
eğitimi,
ebeveynin
cinsiyetinden
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
according
Programı
Yüksek Lisans
Selin KILINÇ tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans of
Tezinden
konusunda
çocuğun
Kanunu
hükümlerine
uygunÖğrencisi
olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. bilgilendirme,
Resolution
disputes
over sosyal paylatüretilmiĢtir.
bağımsızdır. Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm
customs duties has a different form from the
ve çocuğa
elektronik cihazları
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir şımlarını
process oftakip
other etme
taxes. Customs
duty disputes
yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları
have to be resolved administratively in the first
konusunda
kısıtlar
getirme
Yapılan Man Whitney
U testi
göre; kullanma
öncelikle idari
aşamadasonuçlarına
çözümlenmek zorundadır.
place. However,
in the case of
disputes not
being konularında
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen
solved administratively, legal action can be taken.
ebeveynin cinsiyeti,
çocuğun cinsel istismar du- farklılığa neden olmaktadır. 1
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
Key words: Custom, Custom Duties, Custom
rumunda paylaşmasında
Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi,
Disputes
Gümrük Uyuşmazlıkları
21
UHPPD
UHBAB
www. uhpdergisi.com
www.uhbabdergisi.com
ULUSLARARASI HAKEMLİ PSİKİYATRİ
ve PSİKOLOJİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ
Hakemli/ Ağustos
BeĢeri ve2015
Akademik
Bilimler
Mayıs Uluslararası
/ Haziran / Temmuz
Sayı: 03
Cilt: 02Dergisi
İlkbahar Yaz
Nisan / Mayıs
/ Haziran
Yaz Dönemi
Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015
INTERNATIONAL
JOURNAL
OF Ġlkbahar
PSYCHIATRY
AND PSYCHOLOGICAL
RESEARCHES
International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science
May / June / July / August 2015 Issue: 03 Volume: 02 Spring Summer
April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
JEL KODU: I0-I11-I12-I30 ID:20 K:25
ISSN 2148-8215
ONLINE
ISSN:2149-2506
ID:230 K:509
Jel Kodu:
K34
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001- 2004 Belge No: 12880)
Marka
Patent)
(ISO 9001-2008 (Belge
No:Patent
12879–&Trademark
ISO 14001-2004
Belge No: 12880)
(2015/04312-2015-GE-18968)
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
Tablo 10. Çocukların Cinsel Eğitimi ve Ebeveynin Cinsiyetine İlişkin
Man Whıtney U Analizi
1
ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI
ÇocuğunuzunTO DISPUTES OVER
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS
Çocuğunuza cinherhangi bir sosİnternet ve diDUTIES
sel istismar ya da CUSTOM
yal medyada
“Fağer taşınabilir
2
3
şiddet konusundaSelin KILINÇ
cebook, ve
Tiwi-YURTSEVER
“telefon,
tablet”
Şuana kadar
Hatice
bir
müdahalede
ter”
gibi
sitelerde
gibi
teknolojik
cinsel
istismar
2
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi
3
bulunulduğunda
bir
sayfası
var
mı
cihazları
kullankonusunda
çocuCelal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
nasıl davranması
varsa bu sayfalarması konusunda
ğunuz bir sorun
gerektiği
konusunçocuğunuza
kısıtyaşadımı yaşadı
Özet: Gümrük
vergisi,
gümrüğe tabi da
olanpaylaşımlarını
ticari
Abstract: Custom
duty is a kind
of tariff arising
eşyanın yer
nedeniyle, butakip
eşyanın
from the movement
of commercial
da değiştirmesi
bilgi veriyorediyormulamalar
getiriyor-commodities
ise sizinle bunu
miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik,
subject to customs which is based on those
musunuz?
sunuz?
musunuz?
paylaştımı?
sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir
commodities’quantity and value. It is are a kind of
dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi
tariff that is a foreign trade and economic policy
Mann-Whitneytürüdür.
U
1039155,000
1070650,000
1045474,000
Aynı zamanda
harcamalar üzerinden alınan
instrument in addition
to its economic, social and 1103819,000
dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve
fiscal functions. Since they are not collected on
1792727,000
kurumlar vergisi1786408,000
gibi belirli aralıklarla alınan1817903,000
bir
regular basis like income
tax and corporate tax, as 2775525,000
vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan
an indirect tariff on expenditures, custom duties
Z
-2,261
-,634
eşyanın gümrüğe geldiği -3,857
anda bir defaya mahsus
are collected only once when -3,565
commodities subject
olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi
to foreign trade arrive at the custom. According to
the
second item of tax procedural
Asymp. Sig. Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci
,000maddesine göre bu
,024
,000law, custom
,526
kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle,
duties are excluded from this law. Therefore,
(2-tailed)
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak
created beginning with commodities subject to
işlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik
trade entering customs territories of
TARTIŞMA VE
SONUÇDiğer tüm vergilerde olduğu gibi international
tanıma
çocuğun
yaşadığı
bir istismar olayını
oluşturulmuştur.
Turkey
and ve
continuing
with operation
sequence.
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
paylaşması arasında anlamlı ilişki bulunmuştur.
ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated
Çalışmada özettahakkuk
olarak;
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
1
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Bilimler Enstitüsü
Maliye
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Gümrükler
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs
and Economy
according
-
Ebeveynin
çocuğun
sosyal
medyada (FaceProgramı
Yüksek
Lisans
Öğrencisi
Selin
KILINÇ
tarafından
hazırlanan
Yüksek
Lisans of
Tezinden
Kanunu
hükümlerine
uygun
olarak
yürütülmektedir.
Customs
Law.
Resolution
process
disputes
over
- Faktör analiziGümrük
sonucunda
4 faktör belirlenmiştir.
türetilmiĢtir.
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm
customs
duties
has
a
different
form
from
the sayfalardaki
book, Twitter, vb) sahip olduğu
süreci,Medya
diğer vergilerde
süreçtenmedya
farklı bir
process of other taxes. Customs duty disputes
Bunlar sırasıyla;
şiddet oluşan
ve korku,
yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları
have
to be resolved takip
administratively
the first
paylaşımları
etmesiin ile
çocukla cinsellik
öncelikle
idari aşamada
çözümlenmek
zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
çocuk ve eğitim,
medyanın
çocuklar
üzerindeki
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen
solved
administratively,
legal action
can be taken.
hakkında
konuşma
ve televizyon,
internet gibi
1
yoluna başvurulabilmektedir.
güven boyutuuyuşmazlıklarda
ve medyayargı
ve istismar
boyutudur.
Key
words: organlarında
Custom, Custom yayınlanan
Duties, Custom cinsel içerikli
medya
Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi,
Disputes
programlardan uzak kalması konusunda yapılan
- Ebeveynin cinsel
konusunda bilgi sahibi
Gümrüktaciz
Uyuşmazlıkları
Wilcoxon W
olma durumu ile cinsellik konusunda çocuğu
bilgilendirme arasında anlamlı ilişki saptanmıştır.
uygulamalar arasında anlamlı ilişki belirlenmiştir.
- Ebeveynin çocuğun cinsel istismar veya şiddete uğradığında nasıl davranması gerektiğini
- Ebeveynin cinsel taciz konusunda çocuğunun
konusunda bilgi verme durumu ile medya
nasıl davranması gerektiği konusunda bilgilenyayın organlarında yayınlanan cinsellik içedirmesi ile çocuğun sahip olduğu arkadaşlarını
rikli programlardan çocuğun uzak kalmasına
22
UHPPD
UHBAB
www. uhpdergisi.com
www.uhbabdergisi.com
ULUSLARARASI HAKEMLİ PSİKİYATRİ
ve PSİKOLOJİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ
Hakemli/ Ağustos
BeĢeri ve2015
Akademik
Bilimler
Mayıs Uluslararası
/ Haziran / Temmuz
Sayı: 03
Cilt: 02Dergisi
İlkbahar Yaz
Nisan / Mayıs
/ Haziran
Yaz Dönemi
Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015
INTERNATIONAL
JOURNAL
OF Ġlkbahar
PSYCHIATRY
AND PSYCHOLOGICAL
RESEARCHES
International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science
May / June / July / August 2015 Issue: 03 Volume: 02 Spring Summer
April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
JEL KODU: I0-I11-I12-I30 ID:20 K:25
ISSN 2148-8215
ONLINE
ISSN:2149-2506
ID:230 K:509
Jel Kodu:
K34
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001- 2004 Belge No: 12880)
Marka
Patent)
(ISO 9001-2008 (Belge
No:Patent
12879–&Trademark
ISO 14001-2004
Belge No: 12880)
(2015/04312-2015-GE-18968)
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
yönelik uygulamalar arasında anlamlı ilişki dışı cinsel dokunma
ile ilgili deneyimler de
ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI1
belirlenmiştir.
eklendiğinde bu oranların kadınlarda % 11.1’e,
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
erkeklerde % 5.3’e yükseldiği bulunmuştur. Cinsel
- Cinsiyet, medya çocuk ve eğitim ile medyanın
CUSTOM DUTIES
istismarın ergenlik öncesi dönemde başladığı ve
çocuklar üzerindeki güven boyutunda etkili2
3
Selin KILINÇ , Hatice
YURTSEVER
ergenlik
döneminde
zirve yaptığı, 16 yaşına kadar
olduğu belirlenmiştir.
2
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali
Hukuk Programı
Lisans Öğrencisi
biyolojik
ailesiYüksek
yanında
büyümeyen çocuklarda
3
Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
- Yaş, medya şiddet ve korku, medya ve istis- cinsel istismar olasılığının ikiye katlandığı ve cinsel
Özet: Gümrük
vergisi,üzerindeki
gümrüğe tabi güven
olan ticari istismar
Abstract:ile
Custom
duty köken
is a kind of
arising sınıf arasında
etnik
vetariff
sosyal
mar ile medyanın
çocuklar
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın
from the movement of commercial commodities
miktarı etkili
veya değeri
alınan,olduğu
ekonomik, birsubject
customs which
is based on those
ilişkitoolmadığı
saptanmıştır
(Bebbington, Joboyutu üzerinde
bir üzerinden
değişken
sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir
commodities’quantity and value. It is are a kind of
Meltzer,
Cooper, King ve
belirlenmiştir.dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi nas,
tariffBrugha,
that is a foreign
trade andJenkins,
economic policy
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan
instrument in addition to its economic, social and
2011).
dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve McManus,
fiscal functions.
Since they are not collected on
- Eğitimin medya
çocuk
medyaalınan
şid-bir regular basis like income tax and corporate tax, as
kurumlar
vergisive
gibieğitim,
belirli aralıklarla
vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan
an indirect tariff on expenditures, custom duties
yılları
Karadeniz
det ve korku,eşyanın
medya
ve istismar
gümrüğe
geldiği andailebirmedyanın
defaya mahsus 2008-2010
are collected only
once arasında
when commodities
subject Teknik Üniolmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi
to foreign trade arrive at the custom. According to
Tıp
Çocuk
Ergen Psikiyatrisi
çocuklar üzerindeki
üzerinde
Usul Kanunu güven
(VUK)’nunboyutu
ikinci maddesine
göre bu versitesi
the second
itemFakültesi
of tax procedural
law,ve
custom
kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle,
duties are excluded from this law. Therefore,
müracaat
etmiş
118arecinsel istismar
etkili olduğugümrük
bulunmuştur.
vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458 Polikliniği’ne
procedures and practises
of custom
duties
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
vakası
incelenmiştir. İstismar sonucu çocuklarda
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
- Çocuk cinsiyetinin
günlük televizyon izleme
Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak yaşanan
created beginning
with commodities
to
psikiyatrik
sorunlarasubject
bakıldığında;
4-6 yaş
işlemlerin olduğu,
sırasına fakat
görecinsel
bir istismar
sistematik
international trade entering customs territories of
süresinden bağımsız
oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi grubunda
Turkey and en
continuing
with operation
sequence.travma sonrası
sık konulan
tanının
vergisinde
de zorunlubelirlenmiştir.
aşamalar olan tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
yaşamasındangümrük
bağımsız
olmadığı
tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret stres
assessment,
accrual and
collecting
are regulated
bozukluğu
olduğu,
7-11
yaş grubunda bunun
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
1
Bu
çalıĢma,
Celal
Bayar
Üniversitesi
Sosyal
Bilimler
Enstitüsü
Maliye
Anabilim
Dalı
Mali
Hukuk
Gümrükler çocuğun
Genel Müdürlüğü
tarafından,
Gümrük yerini
Customs
and Economy
Ministry accordingaldığı
to
anksiyete
bozukluğunun
ve en çok
- Ebeveyn cinsiyeti,
cinsel
istismar
Programı
Yüksek Lisans
Selin KILINÇ tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans of
Tezinden
Kanunu
hükümlerine
uygunÖğrencisi
olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
disputes over
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden
doğan uyuşmazlıkların
çözüm vakanın
customs duties
has a different
formvefrom
the yaş grubunda
yer aldığı
12 yaş
üstü
durumunu paylaşması
konusunda
bir farklılığa
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir
process of other taxes. Customs duty disputes
en tosıkbe konulan
tanının, majör
depresif bozuksebep olmazken,
çocuğun
nasıl isehave
yapıya
sahiptir. cinsel
Gümrükistismardan
vergisi uyuşmazlıkları
resolved administratively
in the first
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
olduğu
ve bulegal
grup
korunması gerektiği
konusunda
Ancak
idari
aşamadabilgilendirme,
çözümlenemeyen luk
solved
administratively,
actionda
can madde
be taken. kullanımının
1
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
sosyal paylaşımlarını takip etme ve elektronik gözlendiği
Key words: saptanmıştır
Custom, Custom (Bilginer
Duties, Customve ark., 2013).
Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi,
Disputes
cihazları kullanma
konusunda sınır getirme
Gümrük Uyuşmazlıkları
Pekin’de 136 okulöncesi çocuk ve ebeveynleri ile
konularında farklılığa neden olmaktadır.
yapılan araştırmada, çocukların yarısından azının
Çocuk cinsel istismarının (CSA) majör psikiyatrik cinsel istismarda bulunanın sadece yabancılar
etkilerinden dolayı genel popülasyonda sosyo de- olmadığını bildiği, çocukların % 16’sı gizli domografik dağılımını belirlemeye yönelik yapılan kunmaların bildirilmesi gerektiğini düşündüğü, %
araştırmada, kadınların % 2.9’u ve erkeklerinde 30’dan azının uygunsuz dokunmaya sözel cevap
% 0.8’i cinsel istismara maruz kaldıklarını, rıza vererek reddetmenin, %20’den azının ise kendi-
23
UHPPD
UHBAB
www. uhpdergisi.com
www.uhbabdergisi.com
ULUSLARARASI HAKEMLİ PSİKİYATRİ
ve PSİKOLOJİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ
Hakemli/ Ağustos
BeĢeri ve2015
Akademik
Bilimler
Mayıs Uluslararası
/ Haziran / Temmuz
Sayı: 03
Cilt: 02Dergisi
İlkbahar Yaz
Nisan / Mayıs
/ Haziran
Yaz Dönemi
Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015
INTERNATIONAL
JOURNAL
OF Ġlkbahar
PSYCHIATRY
AND PSYCHOLOGICAL
RESEARCHES
International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science
May / June / July / August 2015 Issue: 03 Volume: 02 Spring Summer
April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
JEL KODU: I0-I11-I12-I30 ID:20 K:25
ISSN 2148-8215
ONLINE
ISSN:2149-2506
ID:230 K:509
Jel Kodu:
K34
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001- 2004 Belge No: 12880)
Marka
Patent)
(ISO 9001-2008 (Belge
No:Patent
12879–&Trademark
ISO 14001-2004
Belge No: 12880)
(2015/04312-2015-GE-18968)
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
lerini kötü durumlara karşı koruma konusunda maruz bıraktıklarında
ise şiddetin 13.9 yaşta, seksin
ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI1
farkındalıklarının olduğu bulunmuştur. Ayrıca ise 14 yaşta başladığı belirtilmiştir. Ebeveynler
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
çocuk cinsel istismarı konusunda çocuk-ebeveyn çocuklarının yaşları büyüdükçe filmleri izlemeCUSTOM
konuşmaları ve ebeveynin eğitim düzeyinin
ço- DUTIES
leri konusunda daha izin verici davrandıklarını
2
3
Selin
KILINÇ
,
Hatice
YURTSEVERHem
cukların kendilerini cinsel istismardan koruma belirtmişlerdir.
insan hem de insan olmayan
2
Celal Bayar
Üniversitesi
Sosyal Bilimler
Ens. Mali
Hukuk Programı
Yüksek Lisans
Öğrencisi
becerileri için önemli
faktörler
olduğu
belirlenmağdurlara
yönelik
yapılan
şiddete karşı ebeveyn
3
Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
miştir. Bu nedenle ebeveynlerin çocuk cinsel ve çocukların duyarsızlaştığı gözlenmiştir. Ayrıca
Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
istismarı ile ilgiliÖzet:
kavramlar
hakkında bilgi sahibi ebeveynlerin
zamanla filmlerde yer alan şiddet ve
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın
from the movement of commercial commodities
miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik,
subject to customs which is based on those
olması ve cinselsosyal
istismarın
önlenmesi konusunda seksi
kabul etme oranlarının arttığı ve her ikisine
ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir
commodities’quantity and value. It is are a kind of
dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi
tariff that is a foreign trade and economic policy
çocuklarıyla iletişim
kurmaya teşvik edilmeleri karşı
duyarsızlaştıkları bildirilmiştir (Romer, Jatürüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan
instrument in addition to its economic, social and
dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve
fiscal functions. Since they are not collected on
gerektiği bildirilmiştir
(Zhang, Chen, Feng, Li, mieson,
Bushman, Bleakley, Wang, Langleben
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir
regular basis like income tax and corporate tax, as
vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan veanJamieson,
indirect tariff on
expenditures, custom duties
Zhao ve Luo, 2013).
2014).
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus
are collected only once when commodities subject
olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi
to foreign trade arrive at the custom. According to
Usul Kanunu ciddi
(VUK)’nun
ikinci maddesine
göre bu Türkiye’de
the second item
of tax procedural çocukların
law, custom en çok seyÇocuk cinsel istismarının
sonuçlarının
olması
televizyonda
kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle,
duties are excluded from this law. Therefore,
gümrük vergilerinin
usul ve nedeniyle
uygulama esasları
4458 rettikleri
procedures saatlerde
and practises gösterilen
of custom duties
are
ve yüksek prevalans
göstermesi
son
filmlerdeki
şiddet
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
ile dış ticarete
konu olan eşyanın
Türkiye Gümrük düzeyini
Through this
law, a systematization
has been
yıllarda çeşitli önleyici
çalışmalar
geliştirilmiştir.
araştıran
bir çalışmada;
hafta içi 16:00Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak
created beginning with commodities subject to
işlemlerin
sırasına
göre geliştirilmiş
bir
sistematik 21:30,
international
entering
customs territories
of arasında beş
Bu çalışmalardan
bir tanesi
de yeni
haftatrade
sonu
09:00-21:30
saatleri
oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi
Turkey and continuing with operation sequence.
gümrük adlı
vergisinde
de zorunlu
olan tarh, özel
Like televizyon
all other taxes, kanalında
compalsive levels
such as
“Sakin ve Güvenli”
web
tabanlıaşamalar
eğitimdir.
yayınlanan
80 filmin
tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated
Bakanlığı’na
ayrı bir kuruluş
niteliği
olan izlenmesi
by General sonucunda,
Directorate of Customs
as a part of
Konu üzerine yapılan
birbağlı
çalışmada
cinsel
istisfilmlerdeki
fiziksel şiddetin
1
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Bilimler Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Gümrükler
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
according
Programı
Yüksek
Lisans
Öğrencisi
Selin
KILINÇ
tarafından
hazırlanan
Yüksek
Lisans
Tezinden
Kanunu hükümlerine
uygun olarak
yürütülmektedir.
Customs Law.
Resolutionöldürme)
process of disputes
over sözel şiddetin
marla ilgili bilgilerin
web tabanlı
eğitim
yolu ile (vurma,
yaralama,
% 13.8,
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm
customs duties has a different form from the
süreci, öğretilebileceği
diğer vergilerde oluşan süreçten
farklı bir (bağırma,
process of other
taxes.
Customs
duty disputes% 10.9 ve psibaşarılı bir şekilde
ve önleme
tehdit
etme,
aşağılama)
yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları
have to be resolved administratively in the first
öncelikle
idari aşamada
çözümlenmek zorundadır.
place. However,
in the%
case8.4
of disputes
notüzere
being toplamda %
konusunda güvenli
davranış
becerilerinin
geliş- kolojik
şiddetin
olmak
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen
solved administratively, legal action can be taken.
1
yargı gruplarına
yoluna başvurulabilmektedir.
tirilebileceği veuyuşmazlıklarda
farklı hedef
(çocuk, 33.1 olduğu belirlenmiştir (Ayrancı,
Köşgeroğlu
Key words: Custom, Custom Duties, Custom
ebeveyn, profesyoneller
ve potansiyel
suçlular)
Günay, 2004). Doğan ve Kandemir’in (2005)
Anahtar Kelimeler:
Gümrük, Gümrük
Vergisi, veDisputes
Gümrük Uyuşmazlıkları
yönelik kullanılabileceğini göstermiştir (Müller, yaptıkları %17’si 0-6 yaş arası % 83’ü ise 7-12
Röder, Fingerle, 2014).
yaş arası çocuktan oluşan toplam 780 çocuğun
ebeveynlerini kapsayan araştırmalarında çocukla6-17 yaş aralığında en az bir çocukla birlikte
rın yarısına yakınının günde 2- 3 saat televizyon
yaşayan 1000 ebeveynle yapılan araştırmada,
izlediği bildirilmiştir.
ebeveynlerin çocuklarını uygun yaşta kliplere
maruz bıraktıklarında şiddetin 16.9 yaşta, seksin TÜİK 2013 yılı verilerine göre çocukların bilgi17.2 yaşta başladığı, ancak daha erken yaşlarda sayar kullanmaya ortalama başlama yaşı 8, inter-
24
UHPPD
UHBAB
www. uhpdergisi.com
www.uhbabdergisi.com
ULUSLARARASI HAKEMLİ PSİKİYATRİ
ve PSİKOLOJİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ
Hakemli/ Ağustos
BeĢeri ve2015
Akademik
Bilimler
Mayıs Uluslararası
/ Haziran / Temmuz
Sayı: 03
Cilt: 02Dergisi
İlkbahar Yaz
Nisan / Mayıs
/ Haziran
Yaz Dönemi
Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015
INTERNATIONAL
JOURNAL
OF Ġlkbahar
PSYCHIATRY
AND PSYCHOLOGICAL
RESEARCHES
International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science
May / June / July / August 2015 Issue: 03 Volume: 02 Spring Summer
April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
JEL KODU: I0-I11-I12-I30 ID:20 K:25
ISSN 2148-8215
ONLINE
ISSN:2149-2506
ID:230 K:509
Jel Kodu:
K34
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001- 2004 Belge No: 12880)
Marka
Patent)
(ISO 9001-2008 (Belge
No:Patent
12879–&Trademark
ISO 14001-2004
Belge No: 12880)
(2015/04312-2015-GE-18968)
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
net kullanmaya başlama yaşı 9 ve cep telefonu ölüm ya da öldürülme
sahnesi izlemiş olmaktadır.
ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI1
kullanmaya başlama yaşının ise 10 olduğu tespit Ülkemizde yaklaşık 5 çocuktan birinin odasında
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
edilmiştir. Aynı yaş grubu çocukların bilgisayar TV bulunmakta ya da çocuklar TV’nin bulunduğu
kullanım oranları % 60.5, internet kullanımCUSTOM
oranları DUTIES
odada yatmaktadır (Öktem ve ark., 2006).
2
Selin
KILINÇ
,
Hatice
YURTSEVER3
% 50.8 ve cep telefonu kullanım oranları ise %
2
İlköğretim
çağındaki
öğrenciler
Celal Bayar
Üniversitesi
Sosyalkullanım
Bilimler Ens. Mali
Hukuk Programı
Yüksek Lisans
Öğrencisi TV izleme alış24.3’tür. Bu çocukların
haftalık
internet
3
Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
sürelerine bakıldığında ise; % 38.2’si iki saate kadar, kanlığının genel olarak kendilerini olumsuz yönde
düşündükleri
Gümrük
vergisi,
olan ile
ticari etkilemediğini
Abstract: Custom duty
is a kind of tarifffakat
arising aynı zamanda
% 47.4’ü üç ile Özet:
on saat
arası,
% gümrüğe
11.8’i tabi
on bir
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın
from the movement of commercial commodities
miktarıve
veya
üzerinden
subject to customs
which is basedenon rahatsız
those
izlemekten
oldukları
yirmi dört saat arası
%değeri
2.6’sının
isealınan,
yirmiekonomik,
dört televizyonda
sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir
commodities’quantity and value. It is are a kind of
ticaret ve ekonomi
politikası aracı3olan bir vergi görüntülerin;
tariff that is a foreign
tradesaçık
and economic
policy
“açık
ve çıplaklık
içeren gösaatin üzerinde dış
kullandığı
bulunmuştur.
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan
instrument in addition to its economic, social and
dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve rüntüler”
fiscal functions.
they “kavga-şiddet
are not collected on görüntüleri”
(% Since
82.7),
kurumlar hayal
vergisi gibi
aralıklarla
Medyada ki şiddetten
ile belirli
gerçeği
tamalınan
ayrıtbir regular basis like income tax and corporate tax, as
vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan (%an 71.1)
indirect tariff
on expenditures, custom
duties
ile “insanların
üzüldüğünü
ağladığını
edemeyen küçükeşyanın
çocuklar
fazla
gümrüğedaha
geldiği
anda etkilenmekbir defaya mahsus
are collected only once when commodities subject
olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi gösteren
to foreign trade
arrive at the custom.
Accordingolduğunu
to
görüntüler”
(% 69.3)
belirttedir. Şiddet içerikli
sahneleri
izleyen
çocuklarda
Usul Kanunu
(VUK)’nun
ikinci maddesine
göre bu
the second item of tax procedural law, custom
kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle, mişlerdir
duties are (RTÜK,
excluded from
this law. Therefore,
2006).
korku ve kaygı gelişebilmekte
vevebunun
gümrük vergilerinin usul
uygulama sonucu,
esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
sık sık ağlama,ileuyku
bozuklukları,
kekemelik,
dış ticarete
konu olan eşyanın
Türkiye Gümrük Medya,
Through çocukların
this law, a systematization
has beenve ifade etme
bilgi edinme
Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak
created beginning with commodities subject to
tuvalet alışkanlıklarının
güvenbirsorunları
işlemlerin bozulması,
sırasına
göre
sistematik hakları
international
trade entering
customs önemlidir.
territories of
açısından
oldukça
Fakat medoluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi
Turkey and continuing with operation sequence.
görülme sıklığı gümrük
artmakta
ya
da
tam
tersi
çocuk
vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, yanın
Like çocuğun
all other taxes,
compalsive
levels such
as
yüksek
yararını
gözeterek
yaşama,
tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated
daha saldırgan Bakanlığı’na
davranışlar
geliştirebilmektedir.
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan gelişme,
by Generalkorunma
Directorate ofve
Customs
as a haklarını
part of
katılım
gözetme1
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Bilimler Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Gümrükler
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
according
Okul dönemi çocuklarda,
başarma
duygusu
ve
Programı
Yüksek
Lisans
Öğrencisi
Selin
KILINÇ
tarafından
hazırlanan
Yüksek
Lisans
Tezinden
Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir. si Customs
Law. Resolution
of disputes
over
gerekir.
Çocukprocess
Hakları
Sözleşmesinin
17.
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisindenederken
doğan uyuşmazlıkların
çözüm
customs duties has a different form from the
rekabetin öne geçtiği,
rekabet
birbirlerinin
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir Maddesine
process of other
taxes.devlet,
Customs duty
disputes bilgi edinme
göre
çocuğun
sahiptir.
Gümrük sık
vergisirastlandığı
uyuşmazlıkları
have to be resolved administratively in the first
kusurlarıyla alayyapıya
etme
davranışına
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. hakkını
place. However,
in the case of disputes
not being olarak medya
gerçekleştirmeye
yönelik
Ancak
idari şiddet
aşamada eğilimi
çözümlenemeyen
solved administratively, legal action can be taken.
bir dönem olması
nedeniyle
geliş1
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir. araçlarının çocuklar açısından sosyal
ve kültürel
Key words: Custom, Custom Duties, Custom
tirme açısından riskli bir dönemdir. Şiddet içerikli
Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi,
Disputes
yarar
sağlayacak bilgiler yaymasını teşvik etmek
Gümrük
Uyuşmazlıkları programın gerçek
programları izleyen,
yayınlanan
dünyayı yansıttığına inanan ve programda ki ve çocukları zararlı yayınlardan korumakla görevkahramanı kendisine rol model seçen çocuklarda lidir. Ayrıca çocuk haklarıyla ilgili ihlalleri izleme,
saldırgan davranışlarda artma görülebilmektedir. çocuğun onuruna saygı gösterme, çocuk haklarıyla
uyumlu bir çocuk imajı oluşturmalı, iyi ve etkin
İlköğretim çağını tamamlamış bir çocuk yaklaşık
bir yetişkin olabilmesi yolunda kendi kimliğine,
olarak 100.000 kadar şiddet sahnesi ve 8000
kendi dili ve değerleri ile başkalarının kültürel
3 ( http://www.tuik.gov.tr)
kimliklerine saygıyı geliştirmelidir.
25
UHPPD
UHBAB
www. uhpdergisi.com
www.uhbabdergisi.com
ULUSLARARASI HAKEMLİ PSİKİYATRİ
ve PSİKOLOJİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ
Hakemli/ Ağustos
BeĢeri ve2015
Akademik
Bilimler
Mayıs Uluslararası
/ Haziran / Temmuz
Sayı: 03
Cilt: 02Dergisi
İlkbahar Yaz
Nisan / Mayıs
/ Haziran
Yaz Dönemi
Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015
INTERNATIONAL
JOURNAL
OF Ġlkbahar
PSYCHIATRY
AND PSYCHOLOGICAL
RESEARCHES
International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science
May / June / July / August 2015 Issue: 03 Volume: 02 Spring Summer
April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
JEL KODU: I0-I11-I12-I30 ID:20 K:25
ISSN 2148-8215
ONLINE
ISSN:2149-2506
ID:230 K:509
Jel Kodu:
K34
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001- 2004 Belge No: 12880)
Marka
Patent)
(ISO 9001-2008 (Belge
No:Patent
12879–&Trademark
ISO 14001-2004
Belge No: 12880)
(2015/04312-2015-GE-18968)
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
Medyada cömertlik, paylaşma, samimiyet, sososyal ağda takip edebilmelerine yönelik üretici
ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI1
rumluluk gibi sağlıklı ve insanca davranışlar
firmaların bu cihazların kullanım kolaylıklarını
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
hakkında destekleyici mesajların yer alması ve rol
arttırmaları sağlanmalıdır.
modelleriyle bunun gösterilmesi çocuğunCUSTOM
içinde DUTIES
- Okullarda verilen medya okuryazarlığı dersSelin KILINÇ
yaşadığı dünyada kendini güvende hissetmesi
ile 2, Hatice YURTSEVER3
lerinin daha amaca yönelik olarak geliştiril2
Celal Bayar Üniversitesi
Sosyal
Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi
cesaret, umut ve iyimserlik
modelleri
sağlamak
3
Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
mesi gerekmektedir. Ayrıca paralel şekilde
açısından yararlıdır. Yapılan araştırmada, çocukların
ebeveynlerin
Gümrük vergisi,
tabi saygı
olan ticari
Abstract:
Custom dutyde
is a bu
kindkapsamda
of tariff arisingneler yapıldığı
barışsever olma,Özet:
farklılıkları
olangümrüğe
kişilere
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın
from the movement of commercial commodities
konusunda
bilgilendirilmesi
miktarı zevk
veya değeri
alınan,doğru
ekonomik,
subject
to customsokullar
which is tarafından
based on those
gösterme, yaşamdan
almaüzerinden
duyguları
sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir
commodities’quantity and value. It is are a kind of
sağlanabilir.
ticaret
ve ekonomi politikasıve
aracı
olan bir vergi
tariff
that is a foreign trade and economic policy
medya mesajlarıdış ile
sağlanabildiği
geleceğe
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan
instrument in addition to its economic, social and
dolaylı bir vergi
türü olan gümrük
vergisi, gelir
functions. Since they are not collected on
daha umutla baktıkları
bildirilmiştir
(Lemish
ve ve fiscal
Çalışmalar
çoğunlukla
istismara
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir -regular
basis like income
tax and corporate
tax, as maruz kalan
Kolucki, 2013).vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan an indirect tariff on expenditures, custom duties
yönelik
müdahalelere
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus
arebireye
collected only
once when
commodities subject ve bu bireyin
olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi
to foreign trade arrive at the custom. According to
yoğunlaşmaktadır.
İstismar
Sonuç olarak televizyon
ve popülerliği
giderek
Usul Kanunu (VUK)’nun
ikinci maddesine
göre bu
thedesteklenmesine
second item of tax procedural
law, custom
kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle,
duties are excluded from this law. Therefore,
uygulayanın
daofrehabilite
şiddetin
artan cep telefonlarını
çocukların
ebeveyn
gümrük vergilerinin
usul ve
uygulama denetiesasları 4458
procedures
and practises
custom dutiesedilmesi
are
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
önlenmesi
son derecehasönemli
minden uzak veilesınırsız
süre
birçok
dış ticarete
konukullanmaları
olan eşyanın Türkiye
Gümrük
Through
this law,için
a systematization
been ve gereklidir.
Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak
created beginning with commodities subject to
şiddet ve cinselişlemlerin
içerikli sırasına
programları
göre sansürsüz
bir
sistematik
international trade entering customs territories of
Erken
döneminden
itibaren çocukların
oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi -Turkey
and çocukluk
continuing with
operation sequence.
izlemelerine neden
olmakta
ve
çocukta
şiddeti
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
takip edilerek
tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret
assessment,
accrual andgerekli
collecting eğitimlerin
are regulated verilmesi ve
arttırabilmektedir.
Ancakbağlı
doğru
Bakanlığı’na
ayrı kullanıldığında,
bir kuruluş niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
1
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Bilimler Enstitüsü
Maliye
Anabilim
Dalı Mali
Hukuk
özellikle
risk
altında
olan
çocuklara
yönelik
Gümrükler
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs
and Economy
Ministry
according
to
çocuğun bilgi edinme,
eğlenerek
öğrenme,
keşfetme
Programı
Yüksek Lisans
Selin KILINÇ tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans of
Tezinden
Kanunu
hükümlerine
uygunÖğrencisi
olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
disputes over
türetilmiĢtir.
erkenduties
müdahale
programları
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm
customs
has a different
form from yaygınlaştırılması
the
ve prososyal davranışları
model alma konusunda
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir
process of other taxes. Customs duty disputes
gerekmektedir.
yapıya
sahiptir.kabul
Gümrükedilmektedir.
vergisi uyuşmazlıkları
have
to be resolved administratively in the first
önemli etkilerinin
olduğu
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
solved administratively, legal action can be taken.
- Öncelikle ailelerin medyayı doğru kullanmaları
ve çocuklarını bu konuda takip etmelerine
yönelik eğitimler planlanmalıdır.
- Çocukları istismardan korumak
için mul1
Key words: Custom, Custom Duties, Custom
tidisipliner çalışmalar yapmak son derece
Disputes
önemlidir. Bu anlamda; çocuklar-gençler,
aileler, eğitimciler, sağlık çalışanları, kamu
kurumları, sivil toplum örgütleri, kolluk güçleri,
akademisyenler, bürokratlar ve medya ortak
çalışmalıdır.
- Ebeveynlerin teknik araçları kullanma becerilerinin düşük olması nedeniyle çocuklarını
- Geniş anlamda toplumda hassasiyet yaratacak eğitim kampanyaları nın başlatılmalı ve
ÖNERİLER
Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi,
Gümrük Uyuşmazlıkları
Yaptığımız bu araştırma
sonucunda elde ettiğimiz
bulgular ve saptanan bazı sorunlar doğrultusunda;
26
UHPPD
UHBAB
www. uhpdergisi.com
www.uhbabdergisi.com
ULUSLARARASI HAKEMLİ PSİKİYATRİ
ve PSİKOLOJİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ
Hakemli/ Ağustos
BeĢeri ve2015
Akademik
Bilimler
Mayıs Uluslararası
/ Haziran / Temmuz
Sayı: 03
Cilt: 02Dergisi
İlkbahar Yaz
Nisan / Mayıs
/ Haziran
Yaz Dönemi
Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015
INTERNATIONAL
JOURNAL
OF Ġlkbahar
PSYCHIATRY
AND PSYCHOLOGICAL
RESEARCHES
International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science
May / June / July / August 2015 Issue: 03 Volume: 02 Spring Summer
April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
JEL KODU: I0-I11-I12-I30 ID:20 K:25
ISSN 2148-8215
ONLINE
ISSN:2149-2506
ID:230 K:509
Jel Kodu:
K34
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001- 2004 Belge No: 12880)
Marka
Patent)
(ISO 9001-2008 (Belge
No:Patent
12879–&Trademark
ISO 14001-2004
Belge No: 12880)
(2015/04312-2015-GE-18968)
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
BART, J., BERMETZ, L., HEIM, E., TRELLE,
bu kampanyaların özellikle reytingi yüksek
ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI1
S., (2013). The Current Prevalence of Child
programlarda duyurulması sağlanmalıdır.
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
Sexual Abuse Worldwide a Systematic ReviKAYNAKLAR
CUSTOM DUTIES
ew and Meta-analysis. J Public Health. 58:
2
3
Selin KILINÇ , Hatice YURTSEVER
469-483, Doi:
10.1007/s00038-012-0426-1
AKBAŞ, S., TURLA, A., KARABEKİROĞ2
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi
LU, K., SENSES,
A., KARAKURT,
M.N.,
3
Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO,
DıĢ Ticaret Bölümü
BEBBINGTON,
P.E., JONAS, S., BRUGHA, T.,
TAŞDEMİR, G.N., BÖKE, Ö., (2009). Adli
MELTZER, H., JENKINS, R., COOPER,
Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
Makamlarca
Çocuk
Psikiyatrisi
Poliklinieşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın
fromC.,
the KING,
movement M.,
of commercial
commodities
McMANUS,
S., (2011). Child
miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik,
subject to customs which is based on those
ğine Gönderilen
Cinsel
İstismara
Uğramış
sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir
commodities’quantity
andReported
value. It is are
of
Sexual Abuse
bya kind
an English
National
dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi
tariff that is a foreign trade and economic policy
Çocukların,türüdür.
İstismar
Şekilleri,
Ruhsal
Ve
Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan
instrument
in addition
to its economic, social
and Demography.
Sample:
Characteristics
and
dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve
fiscal functions. Since they are not collected on
Fiziksel Muayene
Özellikleri.
Bilimler
kurumlar vergisi
gibi belirliAdli
aralıklarla
alınan bir
regular
basisPsychiatry
like income tax and
corporate tax,Epidemiol.
as
Soc
Psychiatr
46:
vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan
an indirect tariff on expenditures, custom duties
Dergisi, 8: 24-32
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus
are collected
only once
when10.1007/s00127-010-0245-8
commodities subject
255–262,
Doi:
olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi
to foreign trade arrive at the custom. According to
Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu
the second item of tax procedural law, custom
AMERİCAN ACADEMY
OF PEDIATRICS
Ç., HESAPÇIOĞLU,
kanun kapsamı dışında
tutulmuştur. Bu nedenle, BİLGİNER,
duties are excluded
from this law. Therefore,S.T., KANDİL,
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
(2013). Children,
Adolescents
and the MeS., (2013).
Çocukluk
Çağı4458.
Cinsel İstismarı:
sayılı Gümrük
Kanunu’nda düzenlenmiştir.
Bu kanun
regulated
by customs
law numbered
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
dia. Pediatrics,
132:girişinden
958-961.
Doi:
10.1542/
Mağdur
Sanık
Açısından
Bölgesine
başlayıp,
eşyaya
uygulanacak
created
beginningvewith
commodities
subjectÇok
to Yönlü Bakış.
işlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik
international trade entering customs territories of
Düşünen
Adam
The Journal
peds.2013-2656
oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi
Turkey
and continuing
with operation
sequence. of Psychiatry
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
and Neurological
Sciences.
26: 55-64, Doi:
tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret
assessment,
accrual and collecting
are regulated
AYRANCI, Ü., Bakanlığı’na
KÖŞGEROĞLU,
GÜNAY,
bağlı ayrı bir N.,
kuruluş
niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
1
10.5350/dajpn2013260106
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Bilimler Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Gümrükler
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
according
Y., (2004). Televizyonda
Çocukların
En
Programı
Yüksek Lisans
SelinÇok
KILINÇ tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans of
Tezinden
Kanunu
hükümlerine
uygunÖğrencisi
olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
disputes over
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm
customs duties has a different form from the
BROWN,
J.D., L’ENGLE, K.L., PARDUN, C.J.,
Seyrettiklerisüreci,
Saatlerde
Gösterilen
diğer vergilerde
oluşanFilmlerdeki
süreçten farklı bir
process of other taxes. Customs duty disputes
yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları
haveGUO,
to be resolved
administratively in the
G., KENNEAVY,
K.,firstJACKSON, C.,
Şiddet Düzeyi
(Determining
the Violence
öncelikle
idari aşamada çözümlenmek
zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen
solved
administratively,
action canMatter:
be taken. Exposure to
(2006).
SexylegalMedia
Rating in the
Movies Displayed
at the Time
1
uyuşmazlıklarda
yargı yoluna başvurulabilmektedir.
Key Sexual
words: Custom,
Custom
Duties, Custom
Content
in
Music,
Movies,
Television
the ChildrenAnahtar
Watch Kelimeler:
Television
most),Gümrük
Anadolu
Gümrük,
Vergisi,
Disputes
Gümrük Uyuşmazlıkları
and Magazines Predicts Black and White
Psikiyatri Dergisi, 5: 133-140
Adolescent’s Sexual Behavior. Pediatrics, 117
(4): 1018-1027, Doi:10.1542/peds.2005-1406
AKSAÇLIOĞLU, A.G., (2005). Öğrencilerin
Televizyon İzleme ve Bilgisayar Kullanmalarının Okuma Alışkanlıkları Üzerine
Etkisi, Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler
Enstitüsü Bilgi ve Belge Yönetimi Anabilim
Dalı, Yüksek Lisans Tezi, Ankara
COMMON SENSE MEDIA (2013). Zero to
Eight: Children’s Media Use in America
CHRISTAKIS, D.A., ZIMMERMANN, F.J.,
(2007). Violent Television Viewing During
27
UHPPD
UHBAB
www. uhpdergisi.com
www.uhbabdergisi.com
ULUSLARARASI HAKEMLİ PSİKİYATRİ
ve PSİKOLOJİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ
Hakemli/ Ağustos
BeĢeri ve2015
Akademik
Bilimler
Mayıs Uluslararası
/ Haziran / Temmuz
Sayı: 03
Cilt: 02Dergisi
İlkbahar Yaz
Nisan / Mayıs
/ Haziran
Yaz Dönemi
Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015
INTERNATIONAL
JOURNAL
OF Ġlkbahar
PSYCHIATRY
AND PSYCHOLOGICAL
RESEARCHES
International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science
May / June / July / August 2015 Issue: 03 Volume: 02 Spring Summer
April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
JEL KODU: I0-I11-I12-I30 ID:20 K:25
ISSN 2148-8215
ONLINE
ISSN:2149-2506
ID:230 K:509
Jel Kodu:
K34
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001- 2004 Belge No: 12880)
Marka
Patent)
(ISO 9001-2008 (Belge
No:Patent
12879–&Trademark
ISO 14001-2004
Belge No: 12880)
(2015/04312-2015-GE-18968)
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
DOĞAN, K.N., KANDEMİR, C., (2005). “Televizyon İzleme Sıklığı, Alışkanlığı ve Tercihhavior During School Age. Pediatrics, 120
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
lerin Çocuğun Sosyalleşme Süreci Üzerine
(5): 993-999, Doi: 10.1542/peds.2006-3244
CUSTOM DUTIES
Etkileri”, 2. Uluslararası Çocuk ve İletişim
2
3
DIAZ, A., SIMANTOV, E., RICKERT,
V.I.,
Selin KILINÇ , Hatice YURTSEVER
Kongresi Bildiri
Kitapçığı, ss. 1159-1168
2
(2002). “Effect
of
Abuse
on
Health.
Arch”,
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi
3
Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO,
DıĢ TicaretD.,
Bölümü
KUNKEL,
FARRAR, K.M., EYAL, K., BIPediatr Adolesc Med, 156: 811-817
ELY, E., DONNERSTEIN, E., RIDEOUT,
Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
DUBOWITZ, eşyanın
H., (2002).
Preventing
yer değiştirmesi
nedeniyle, Child
bu eşyanın
fromV.,
the (2007).
movement Sexual
of commercial
commodities Messages on
Socialization
miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik,
subject to customs which is based on those
sosyal
ve mali fonksiyonlarının
yanında önemli
and Television:
value. It is are a kind
of
Neglect And
Physical
Abuse. Pediatr
Rev, bir commodities’quantity
Entertainment
Comparing
Content
dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi
tariff that is a foreign trade and economic policy
in addition
to its economic,
socialPsychology.
and
23: 191-196türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan instrument
Trends
1997-2002.
Media
9 (3):
dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve
fiscal functions. Since they are not collected on
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir
regular
basis like income
and corporate tax, as
595-622.
Doi:tax10.1080/15213260701283210
vergi SEARS,
türü olmadığından,
dış ticarete konu olan
an indirect tariff on expenditures, custom duties
FREEDMAN, J.L.,
D.O., CARLSMITH,
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus
are collected only once when commodities subject
KOLUCKI,
B., (2013).
Handbook
olmak(Çev.
üzere alınmaktadır.
Gümrük vergileri,
Vergi LEMISH,
to foreign tradeD.,
arrive
at the custom. According
to
J.M., (2003).
Ali Dönmez).
Sosyal
Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu
the second item of tax procedural law, custom
Early
Childhood
Development
Research
kanun Kitabevi,
kapsamı dışında
tutulmuştur. Bu nedenle,
dutiesofare
excluded
from this law.
Therefore,
Psikoloji. İmge
Ankara
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
and Its
on Global
(Ed. Britto,
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated
by Impact
customs law
numbered Society
4458.
ile dış(2002).
ticarete konu
olan eşyanın
Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
GERSHOOF, E.T.,
“Corporal
Punishment
P. beginning
R., Engle,
Super,
C.M.)
Oxford
Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak
created
with P.L.,
commodities
subject
to
işlemlerin
sırasına Child
göre Behaviors
bir
sistematik
international trade entering customs territories of
by Parents and
Associated
oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi
Turkey and continuing with operation sequence.
CHEYNE,
A.,such
DORFMAN,
L.,
gümrük A
vergisinde
zorunlu aşamalar
olan tarh, MEJIA,
Like all otherP.,
taxes,
compalsive levels
as
and Experiences:
Meta deAnalytic
and Theotahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated
(2012).
News
Coverage
Bakanlığı’na
bağlı ayrı
bir 128:
kuruluş539-579
niteliği olan
by General
Directorate
of Customs
as a partof
of Child Sexual
retical Review”,
Psychol
Bull,
1
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Bilimler Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Gümrükler
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
according
Abuse
and
Prevention,
2007-2009. Journal
Programı
Yüksek Lisans
Selin KILINÇ tarafından
hazırlanan
Yüksek
Lisans of
Tezinden
Kanunu
hükümlerine
uygunÖğrencisi
olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
process
disputes over
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden
doğan
uyuşmazlıkların
çözüm
customs
duties
has
a
different
form
from
HUESMANN, L.R., MOISE-TITUS, J., PODOLSof Child Sexual Abuse. 21:the470-487, Doi:
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir
process of other taxes. Customs duty disputes
yapıya sahiptir.
Gümrük vergisi
uyuşmazlıkları
have 10.1080/10538712.2012.692465
to be resolved administratively in the first
KI, C.L., ERON,
L.D., (2003).
Longitudinal
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen
solved administratively, legal action can be taken.
Relations Between
Children’s
Exposure
to TV
1 FINGERLE,
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
MULLER, A.R., RODER, M.,
Key
words:
Custom,
Custom
Duties,
Custom
Violence and
Their Aggressive and Violent
Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi,
Disputes
M., (2014). Child Sexual Abuse Prevention
Gümrük Uyuşmazlıkları
Behavior in Young Adulthood 1977-1992.
Goes Online: Introducing “Cool And Safe”
Development Psychology. 39 (2): 201-221,
And Its Effects. Computers & Education.
Doi: 10.1037/0012-1649.39.2.201
78: 60-65, http://dx.doi.org/10.1016/j.compedu.2014.04.023
JOHNSON, C.F., (2000). Abuse and Neglect of
Preschool is Associated with Antisocial Be-
ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI1
Children. (Behrman, R.E., Kliegman, R.M.,
ÖKTEM, F., SAYIL, M., ÇELENK, ÖZEN, S.,
(2006). Kodlayıcı Eğitim Kitapçığı, RTÜK
yayını, Ankara
Arvin, A.M. (eds)., Nelson Textbook of Pediatrics, 16th ed., WB Saunders, Philadelphia
28
UHPPD
UHBAB
www. uhpdergisi.com
www.uhbabdergisi.com
ULUSLARARASI HAKEMLİ PSİKİYATRİ
ve PSİKOLOJİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ
Hakemli/ Ağustos
BeĢeri ve2015
Akademik
Bilimler
Mayıs Uluslararası
/ Haziran / Temmuz
Sayı: 03
Cilt: 02Dergisi
İlkbahar Yaz
Nisan / Mayıs
/ Haziran
Yaz Dönemi
Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015
INTERNATIONAL
JOURNAL
OF Ġlkbahar
PSYCHIATRY
AND PSYCHOLOGICAL
RESEARCHES
International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science
May / June / July / August 2015 Issue: 03 Volume: 02 Spring Summer
April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
JEL KODU: I0-I11-I12-I30 ID:20 K:25
ISSN 2148-8215
ONLINE
ISSN:2149-2506
ID:230 K:509
Jel Kodu:
K34
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001- 2004 Belge No: 12880)
Marka
Patent)
(ISO 9001-2008 (Belge
No:Patent
12879–&Trademark
ISO 14001-2004
Belge No: 12880)
(2015/04312-2015-GE-18968)
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
PETER, J., Valkenburg, P.M., (2011). The Use
SUBRAHMANYAM, K., SMAHEL, D., (2011).
ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI1
Digital Youth: The Role of Media in Deveof Sexually Explicit Internet Material and Its
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
lopment. Advancing Responsible Adolescent
Antecedents: A Longitudinal Comparison of
Development. New York. Springer Publishing
Adolescents and Adults. Archives of CUSTOM
Sexual DUTIES
2
3
KILINÇ , Hatice YURTSEVER
Behavior. 40: 1015-1025, Doi:Selin
10.1007/
ŞİMŞEK, F., ULUKOL, B., BİNGÖLER, B.,
2
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi
s10508-010-9644-x
3
Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, (2004).
DıĢ Ticaret “Çocuk
Bölümü
İstismarına Disiplin Penceresinden Bakış”, Adli Bilimler Dergisi,
ROMER, D., JAMIESON,
P.E.,gümrüğe
BUSHMAN,
Özet: Gümrük vergisi,
tabi olan ticari
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın
from the movement of commercial commodities
3(1): 47-52
B.J., BLEAKLEY,
WANG,
LANGmiktarı veyaA.,
değeri
üzerindenA.,
alınan,
ekonomik,
subject to customs which is based on those
sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir
commodities’quantity and value. It is are a kind of
LEBEN, D.,
JAMIESON,
K.H.,
dış ticaret
ve ekonomi politikası
aracı(2014).
olan bir vergi
tariff that is a foreign trade and economic policy
ŞİRİN,
M.R., (1998). Televizyon, Çocuk ve Aile,
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan
instrument in addition to its economic, social and
Parental Desensitization
to Violence
dolaylı bir vergi türü olan
gümrük vergisi,and
gelir ve
fiscalİzfunctions.
Since they
are not collected on
Yayınları,
İstanbul
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir
regular basis like income tax and corporate tax, as
Sex in Movies.
Pediatrics.
877-884,
vergi türü
olmadığından, 134:
dış ticarete
konu olan
an indirect tariff on expenditures, custom duties
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus TAHİROĞLU,
are collected only once when
commodities
A.Y.,
AVCI,subject
A., ÇEKİN, N.,
Doi: 10.1542/peds.2014-1167
olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi
to foreign trade arrive at the custom. According to
Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu
the second
item
of
tax
procedural
law,
custom
(2008). Çocuk İstismarı, Ruh Sağlığı Ve Adli
kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle,
duties are excluded from this law. Therefore,
RTÜK., (2006).gümrük
Televizyon
İzleme
Eğilimleri
vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures
and practises
of custom duties
are
Bildirim
Zorunluluğu,
Anadolu
Psikiyatri
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
Araştırması,ile Ankara.
erişim:
http://www.
dış ticarete konu
olan eşyanın
Türkiye Gümrük
Through
this law,
systematization has been
Dergisi
9: a1-7
Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak
created beginning with commodities subject to
rtuk.org.tr. işlemlerin sırasına göre bir sistematik international trade entering customs territories of
oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi THOMPSON,
Turkey and continuing
with POLK,
operation sequence.
D.A.,
S., CHEAH, C.S.L.,
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
RTÜK., (2012). tahakkuk
YaşamveBoyu
tahsil Medya
aşamaları OkuryazarGümrük ve Ticaret
assessment,
accrual and collecting
are regulated
VANDEWATER,
E.A.,
JOHNSON, S.L.,
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
1
Bu
çalıĢma,
Celal
Bayar
Üniversitesi
Sosyal
Bilimler
Enstitüsü
Maliye
Anabilim
Dalı
Mali
Hukuk
lığı Çalıştayı,
Ankara.
erişim:
http://www.
Gümrükler Genel Müdürlüğü tarafından, Gümrük
Customs
and Economy Ministry
according
to
CHRİSMER,
M.C.,
TSCHANN,
J.M.,
Programı
Yüksek Lisans
Selin KILINÇ tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans of
Tezinden
Kanunu
hükümlerine
uygunÖğrencisi
olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
disputes over
türetilmiĢtir.
medyaokuryazarligi.org.tr
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm
customs
duties has
a different form
from the
(2015).
Maternal
Beliefs
and Parenting
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir
process of other taxes. Customs duty disputes
yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları
havePractices
to be resolved
administratively
in the Preschool
first
Regarding
Their
Child’s
SEZER, F., SAĞAY,
Bilgisayar
Ve
öncelikle F.,
idari (2014).
aşamada çözümlenmek
zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen
solved
administratively,Viewing:
legal action can be
taken.
Television
An
Exploration in
Televizyonuyuşmazlıklarda
Kullanımının
Lise
Gençliği
1
yargı yoluna
başvurulabilmektedir.
Sample
ofCustom
Low-Income
Key awords:
Custom,
Duties, CustomMexican-OriÜzerine Etkisi,
ACED
Uluslararası
Hakemli
Anahtar
Kelimeler:
Gümrük, Gümrük
Vergisi,
Disputes
gin Mothers. Clinical Pediatrics 1–9, Doi:
Gümrük Uyuşmazlıkları
Aile Çocuk Ve Eğitim Dergisi, 2 (3): 63-75,
10.1177/0009922815574074. cpj.sagepub.
doi: 10.17359/aced.201439229
com. Erişim Tarihi: 10.03.2015
STITT, C., KUNKEL, D., (2008). Food AdverTÜİK., (2011). Hanehalkı Bilişim Teknolojileri
tising During Children’s Television ProgKullanım Araştırması.
ramming on Broadcast Andcable Channels.
Health Communication, 23 (6): 573-584, doi:
TÜİK., (2013). Çocuklarda Bilişim Teknolojileri
10.1080/10410230802465258
Kullanımı ve Medya Araştırması
29
UHPPD
UHBAB
www. uhpdergisi.com
www.uhbabdergisi.com
ULUSLARARASI HAKEMLİ PSİKİYATRİ
ve PSİKOLOJİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ
Hakemli/ Ağustos
BeĢeri ve2015
Akademik
Bilimler
Mayıs Uluslararası
/ Haziran / Temmuz
Sayı: 03
Cilt: 02Dergisi
İlkbahar Yaz
Nisan / Mayıs
/ Haziran
Yaz Dönemi
Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015
INTERNATIONAL
JOURNAL
OF Ġlkbahar
PSYCHIATRY
AND PSYCHOLOGICAL
RESEARCHES
International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science
May / June / July / August 2015 Issue: 03 Volume: 02 Spring Summer
April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
JEL KODU: I0-I11-I12-I30 ID:20 K:25
ISSN 2148-8215
ONLINE
ISSN:2149-2506
ID:230 K:509
Jel Kodu:
K34
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001- 2004 Belge No: 12880)
Marka
Patent)
(ISO 9001-2008 (Belge
No:Patent
12879–&Trademark
ISO 14001-2004
Belge No: 12880)
(2015/04312-2015-GE-18968)
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
UĞUR, Ç., ŞİRELİ, Ö., ESENKAYA, Z., YAYZHANG, W., CHEN, J., FENG, Y., LI, J.,
ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI1
LALI, H., SADAY, DUMAN, N., GÜL,
ZHAO, X., LUO, X., (2013). Neglect Young
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
B., GÜNAY, M., KILIÇ, H.T., GÜL, H.,
Children’s Knowledge and Skills Related
CUSTOM DUTIES
GÜRKAN, C.K., KILIÇ, B.G., (2012).
to Sexual Abuse Prevention: A pilot Study
Selin KILINÇ2, Hatice YURTSEVER3
Cinsel İstismar Mağdurlarının Psikiyatrik
in Beijing, China. Child Abuse & Neglect,
2
Celalve
Bayar
Üniversitesi
Sosyal
Bilimler
Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi
Değerlendirmesi
İzlemi:
Son
Dört
Yıllık
3
Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, 37:
DıĢ Ticaret
623–Bölümü
630, http://dx.doi.org/10.1016/j.
Deneyim. Çocuk ve Gençlik Ruh Sağlığı
chiabu.2013.04.018
Dergisi, 19Özet:
(2): Gümrük
81-86 vergisi, gümrüğe tabi olan ticari Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın
from the movement of commercial commodities
miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik,
subject to customs which is based on those
KHANDEKAR,
A., (2010).
sosyal veUnderstanding
mali fonksiyonlarınınThe
yanında
önemli
commodities’quantity andB.,
value.
It is are a kind of
WARD, L.M., (2003).
Role
of bir ZUCKERMAN,
dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi
tariff that is a foreign trade and economic policy
Reach
Out and
Evidence
türüdür.
Aynıinzamanda
harcamalar
üzerinden alınan
instrument
in addition
to itsRead:
economic,
social and Based ApproEntertainment
Media
the Sexual
Socialization
dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve
fiscal functions. Since they are not collected on
ach
tolikePromoting
Child
vergisi
gibi belirli of
aralıklarla
alınan bir
regular
basis
income tax andEarly
corporate
tax, as Development.
of Americankurumlar
Youth:
A Review
Empirical
vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan
an indirect tariff on expenditures, custom duties
eşyanın gümrüğe geldiği
anda 23
bir (3):
defaya347mahsus
are collected
only Opinion
once when commodities
subject 22 (4): 539Research. Development
Review.
Current
In Pediatrics,
olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi
to foreign trade arrive at the custom. According to
388, Doi: 10.1016/S0273-2297(03)00013-3
Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu
the second
tax procedural law, custom
544, item
doi:of10.1097/MOP.0b013e32833a4673
kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle,
duties are excluded from this law. Therefore,
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
WARTELLA, E.,
M., (2011).
Historical
sayılıROBB,
Gümrük Kanunu’nda
düzenlenmiştir.
Bu kanun ZOROĞLU,
regulated by customs
law numbered
4458. V., ÖZTÜRK,
S.S., TÜZÜN,
U., ŞAR,
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
and Recurring
Concerns
Abouteşyaya
Children’s
Bölgesine
girişinden başlayıp,
uygulanacak
created
with M.E.,
commodities
subject to
M.,beginning
KORA,
ALYANAK,
B., (2001).
işlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik
international trade entering customs territories of
Use of the Mass
Media.
(Ed:
Calvert,
S.L.,
oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi
Turkey and continuing with operation sequence.
Çocukluk Döneminde İhmal Ve İstismarın
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
Wilson, B.J.)
TheveHandbook
Children
,
tahakkuk
tahsil aşamalarıofGümrük
ve Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated
OlasıDirectorate
Sonuçlarının
Anadolu
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General
of Customs İncelenmesi,
as a part of
1
Media and Bakanlığı’na
Development.
Wiley
Blackwell
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar
Üniversitesi
Bilimler Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Gümrükler
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
according
Programı
Yüksek Lisans
Selin KILINÇ tarafından
hazırlanan
Yüksek
Lisans2:
Tezinden
Psikiyatri
Dergisi
69-78over
hükümlerine
uygunÖğrencisi
olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
process
of
disputes
Publishing,Kanunu
England
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm
customs duties has a different form from the
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir
process of other taxes. Customs duty disputes
sahiptir.
Gümrükand
vergisi
uyuşmazlıkları İNTERNET
have to be resolvedKAYNAKLARI
administratively in the first
WILSON, B.J.,yapıya
(2008).
Media
Children’s
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
idari Altruism.
aşamada
çözümlenemeyen
solved administratively, legal action can be taken.
Aggression,Ancak
Fear and
Future
of
http://www.tuik.gov.tr/PreHaberBultenleri.
1
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
Key words: Custom, Custom Duties, Custom
Children. 18 (1): 87-118
Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi,
Disputes
do?id=16054, Erişim Tarihi: 05.03.2015
Gümrük Uyuşmazlıkları
YILMAZ, G., İŞİTEN, N., ERTAN, Ü., ÖNER,
A., (2003). “Bir Çocuk İstismarı Vakası”,
Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Dergisi, 46:
295-298
http://www.5te1.cocukhaklariizleme.org/avrupa-konseyi-cocuklarin-cinsel-somuru-ve-istismara
-karsi-korunmasi-lanzarote-sozlesmesi.html,
Erişim Tarihi: 06.03.2015
YÖRÜKOĞLU, A., (1985). “Televizyon, Çocuk
ve Saldırganlık” Kitle İletişim Araçları ve
Şiddet, Hürriyet Vakfı Yayınları, İstanbul
http://www.medyaokuryazarligi.org.tr/documents/
program.pdf, Erişim Tarihi: 08.03.2013
30
UHPPD
UHBAB
www. uhpdergisi.com
www.uhbabdergisi.com
ULUSLARARASI HAKEMLİ PSİKİYATRİ
ve PSİKOLOJİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ
Hakemli/ Ağustos
BeĢeri ve2015
Akademik
Bilimler
Mayıs Uluslararası
/ Haziran / Temmuz
Sayı: 03
Cilt: 02Dergisi
İlkbahar Yaz
Nisan / Mayıs
/ Haziran
Yaz Dönemi
Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015
INTERNATIONAL
JOURNAL
OF Ġlkbahar
PSYCHIATRY
AND PSYCHOLOGICAL
RESEARCHES
International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science
May / June / July / August 2015 Issue: 03 Volume: 02 Spring Summer
April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
JEL KODU: I0-I11-I12-I30 ID:20 K:25
ISSN 2148-8215
ONLINE
ISSN:2149-2506
ID:230 K:509
Jel Kodu:
K34
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001- 2004 Belge No: 12880)
Marka
Patent)
(ISO 9001-2008 (Belge
No:Patent
12879–&Trademark
ISO 14001-2004
Belge No: 12880)
(2015/04312-2015-GE-18968)
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI1
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
CUSTOMABSTRACT
DUTIES
EXTENDED
Selin KILINÇ2, Hatice YURTSEVER3
2
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi
3
Celal
Bayar
Üniversitesi
MYO, DıĢ sexual
Ticaret Bölümü
Significance and Importance:
The
subject
ofSalihli
increasing
abuse towards children in recent
years is among the frequently discussed matters in press and media. It is a clear fact that sexual
Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
eşyanınbyyera değiştirmesi
nedeniyle, bu eşyanın
from the we
movement
commercial
abuse experienced
child in childhood
period which
can ofcall
as a commodities
shallow period in the
miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik,
subject to customs which is based on those
ve mali fonksiyonlarının
yanında önemli
bir cause
commodities’quantity
and value. It is are
of
sense of sexualsosyal
development
and education
will
a severe destruction
ona kind
child’s
little body
dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi
tariff that is a foreign trade and economic policy
Aynı zamanda
harcamalar
üzerinden
alınan
instrument
in addition
to its economic,
social and regarding this
and world. It istürüdür.
important
for every
part
of the
society
to adopt
a sensitive
manner
dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve
fiscal functions. Since they are not collected on
kurumlar vergisi
gibi belirli
aralıklarla
bir of regular
basis like income
tax and corporate
tax, as affecting and
topic. The perspective
of media
having
thealınan
power
informing,
notifying,
educating,
vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan
an indirect tariff on expenditures, custom duties
creating a publiceşyanın
opinion
concerning
this
matter
important.
Purpose:
purpose of this
gümrüğe
geldiği anda bir
defaya
mahsusis highly
are collected
only once when
commoditiesThe
subject
olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi
to foreign trade arrive at the custom. According to
study is to makeUsul
anKanunu
applied
analysis
to thegörerole
media
in prevention
of child
(VUK)’nun
ikinci as
maddesine
bu of the
second and
item things-to-do
of tax procedural law,
custom
kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle,
duties are excluded from this law. Therefore,
abuse. Scope: This
wasve conducted
the provinces
of practises
İstanbul,
Ankara,
Eskişehir,
gümrükresearch
vergilerinin usul
uygulama esaslarıin4458
procedures and
of custom
duties İzmir,
are
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
Aydın, Bursa, Diyarbakır,
Erzurum
andTürkiye
Samsun
information
ile dış ticarete konu
olan eşyanın
Gümrükby collecting
Through this statistical
law, a systematization
has beenfrom different
Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak
created beginning with commodities subject to
institutions and işlemlerin
taking into
account
and
the
dimensions
of crime
rates. The
sırasına
göre the
birpopulation
sistematik density
international
trade
entering
customs territories
of
oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi
Turkey and continuing with operation sequence.
research lasted gümrük
for 37vergisinde
months.
Limitations:
research
highlevels
cost
de zorunlu
aşamalar olan As
tarh, the Like
all other required
taxes, compalsive
suchand
as time, it was
tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated
limited to 9 provinces
bybağlı
collecting
statistical
from
different
institutions
and taking into
Bakanlığı’na
ayrı bir kuruluş
niteliği information
olan
by General
Directorate
of Customs
as a part of
1
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Bilimler Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Gümrükler
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
according
account the population
density
andolarak
theyürütülmektedir.
dimensions
ofCustoms
crime
rates.Yüksek
Method:
5-point
likert scale and
Programı
Yüksek
Lisans
Selin KILINÇ tarafından
hazırlanan
Lisans of
Tezinden
Kanunu
hükümlerine
uygunÖğrencisi
Law. Resolution
process
disputes over
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm
customs duties has a different form from the
a questionnaire süreci,
directed
to determining the demographic
characteristics of participants were used
diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir
process of other taxes. Customs duty disputes
sahiptir. Gümrük
vergisi
uyuşmazlıkları
have to
be resolved
administratively
in the firstwas applied in
in the research. yapıya
All participants
were
randomly
selected.
Simple
Random
Sampling
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
aşamadaindividuals
çözümlenemeyen
solved administratively,
legal actionData
can be taken.
the research. A Ancak
total ofidari
(N=3050)
participated
in the research.
obtained
from the
1
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
Key words:
Custom,and
Custom
Duties, Custom
research were analyzed with SPSS 18 statistics program,
reliability
validity
were ensured. The
Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi,
Disputes
Gümrük
Uyuşmazlıkları
value of 0.871 was
found
as the Cronbach’s Alpha coefficient. The research was extended by using
Correlation, Anova, Factor analysis, Man Whitney U, Chi-square techniques in the analysis of data
obtained from the research. Findings: A significant relation has been found between the fact that if
parents have knowledge about sexual abuse, they can enlighten their children about sexuality and
that parents inform their children regarding how to behave in case of sexual abuse; between child’s
recognition of their friends and child’s sharing an abuse experienced. A significant relation has also
been found between parents’ following the shares of their children on social media (Facebook, Twitter etc.) and talking to child about sexuality and the practices on preventing the child from sexually
31
UHPPD
UHBAB
www. uhpdergisi.com
www.uhbabdergisi.com
ULUSLARARASI HAKEMLİ PSİKİYATRİ
ve PSİKOLOJİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ
Hakemli/ Ağustos
BeĢeri ve2015
Akademik
Bilimler
Mayıs Uluslararası
/ Haziran / Temmuz
Sayı: 03
Cilt: 02Dergisi
İlkbahar Yaz
Nisan / Mayıs
/ Haziran
Yaz Dönemi
Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015
INTERNATIONAL
JOURNAL
OF Ġlkbahar
PSYCHIATRY
AND PSYCHOLOGICAL
RESEARCHES
International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science
May / June / July / August 2015 Issue: 03 Volume: 02 Spring Summer
April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
JEL KODU: I0-I11-I12-I30 ID:20 K:25
ISSN 2148-8215
ONLINE
ISSN:2149-2506
ID:230 K:509
Jel Kodu:
K34
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001- 2004 Belge No: 12880)
Marka
Patent)
(ISO 9001-2008 (Belge
No:Patent
12879–&Trademark
ISO 14001-2004
Belge No: 12880)
(2015/04312-2015-GE-18968)
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
explicit programs on media organs. Conclusion: Following the study,
it has been found that some
ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI1
variables of the participants (age, sex, educational background) are effective in different dimensions
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
(Media violence and fear,
media child and education, feeling of trust owned by media on children,
CUSTOMthat
DUTIES
media and abuse). Besides, it has been concluded
child’s sex is independent from the daily hours
2
Selin KILINÇ ,from
Haticeexperiencing
YURTSEVER3 sexual abuse, and parents’ sex
of watching TV; however, it is not independent
2
Celalregarding
Bayar Üniversitesi
Sosyal Bilimler
Ens.about
Mali Hukuk
Yüksekfrom
Lisans Öğrencisi
results in differences
informing
child
howProgramı
to protect
sexual abuse, following
3
Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
social shares and bringing limitations to use of electronic devices.
Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın
from the movement of commercial commodities
miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik,
subject to customs which is based on those
sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir
commodities’quantity and value. It is are a kind of
dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi
tariff that is a foreign trade and economic policy
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan
instrument in addition to its economic, social and
dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve
fiscal functions. Since they are not collected on
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir
regular basis like income tax and corporate tax, as
vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan
an indirect tariff on expenditures, custom duties
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus
are collected only once when commodities subject
olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi
to foreign trade arrive at the custom. According to
Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu
the second item of tax procedural law, custom
kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle,
duties are excluded from this law. Therefore,
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak
created beginning with commodities subject to
işlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik
international trade entering customs territories of
oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi
Turkey and continuing with operation sequence.
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
1
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Bilimler Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Gümrükler
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
according
Programı
Yüksek
Lisans
Öğrencisi
Selin
KILINÇ
tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans of
Tezinden
Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
disputes over
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm
customs duties has a different form from the
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir
process of other taxes. Customs duty disputes
yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları
have to be resolved administratively in the first
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen
solved administratively, legal action can be taken.
1
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
Key words: Custom, Custom Duties, Custom
Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi,
Disputes
Gümrük Uyuşmazlıkları
32
UHPPD
ULUSLARARASI HAKEMLİ PSİKİYATRİ VE PSİKOLOJİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ
INTERNATIONAL JOURNAL OF PSYCHIATRY AND PSYCHOLOGICAL RESEARCHES
AİLE
İŞLETMELERİNDE
NEPOTİZMİN
ÖRGÜTSEL
ADALET
VE İŞ
TOPLUMSAL
CİNSİYET
EŞİTSİZLİĞİNDE
MEDYANIN
ROLÜ
PERFORMANSI ÜZERİNDEKİ ETKİLERİ ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA1
THE ROLE OF MEDIA IN GENDER INEQUALITY
A RESEARCH ABOUT EFFECTS OF NEPOTISM ON ORGANISATIONAL
JUSTICE AND JOB PERFORMANCE PERCEPTION IN FAMILY
Ali Murat BUSINESSES
KIRIK1, Murat KORKMAZ1
1
Marmara Üniversitesi İletişim Fakültesi Radyo Televizyon ve Sinema Bölümü
1
Güven Grup
1 A.Ş. Finans Yönetmeni
2
3
Murat BURUCUOĞLU , Onur ÇAPKULAÇ , Hasan GÜL
Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Alaçam MYO Samsun / Türkiye
2
Amasya Üniversitesi, Merzifon MYO Amasya / Türkiye
3
Özet: Tarihin farklı dönemlerinde,
farklı coğrafyalarında
Roles/and
responsibilities socially attributed
Ondokuz
Mayıs Üniversitesi, Abstract:
İİBF Samsun
Türkiye
farklı kültürlerde kadınlara ve erkeklere toplumsal
to women and men in different periods of history,
olarak yüklenen rol ve sorumluluklar kısaca toplumsal
different geographies and different cultures are excinsiyet şeklinde ifade edilmektedir. Birey dünyaya
pressed as gender in short. Gender appears since the
Öz:
Ülke
ekonomileri
içinde
önemli
yere
ve
paya
sahip
Abstract:
is one
of the major
of Family
individualNepotism
is born and
human
affairsproblem
differ. However,
geldiği andan itibaren toplumsal cinsiyet kendisini
olan
aile
işletmelerinin
en
önemli
sorunlarının
başında
neBusinesses
which
have
important
place
and
role
at
women are pushed into the background both Country
socially
göstermekte ve insani ilişkiler de farklılaşmaktadır.
potizm gelmektedir. Bu çalışmanın amacı aile isletmelerinde
economies. The aim of this study is defining nepotism
and politically and they are forced to live under the
Ancak günümüzde gerek toplumsal gerekse de siyasal
çalışanların nepotizm ile ilgili algı düzeylerini belirlemek
perception of employees working for family businesses
açıdan
kadınçalışanların
ikinci plana
atılmakta
ve erkeklerin
shadow
of men.
inequality
to
ve
nepotizmin
örgütsel
adalet algıları
ile iş perand
determining
theGender
effects of
nepotism is
onreflected
employees’
gölgesindeüzerindeki
yaşamaya
mecbur
bırakılmaktadır.
Kadifferent fieldsJustice
of media
andPerformance
this condition
increasformansları
etkilerini
belirlemektir.
Bu amaçla,
Organisational
and Job
Perception.
Merzifon
Organize
Sanayi
Bölgesindeki
7 işletmede
görev
For
thisputs
purpose,
questionnaire
is While
carried women
on 111
dın-erkek
eşitsizliği
medyanın
farklı
alanlarına
da
ingly
inequality
on a solidstudy
basis.
yapan
111 çalışan
üzerinde
anket çalışması
gerçekleşemployees
working
on family
operating in
yansımakta
ve bu
durumbireşitsizliği
giderek
somut
and men have
the same
rightsbusinesses
and responsibilities
in
tirilmiştir. Araştırmada nepotizm boyutlarından işe alma
Merzifon Organised Industrial Site. In this research, it is
bir düzene oturtmaktadır. Teoride kadın ve erkekler
theory, it is clearly understood from the programs and
sürecinde kayırmacılık ile prosedürel adalet arasında anlamlı
found that there is a significant and negative relationship
aynı
sahipken,
uygulama
contentsfavoritism
presentedatinhiring
media
that the
situation
is the
the
ve
ters hak
yönlüve
bir yükümlülüklere
ilişkinin olduğu, buna
karşın diğer
nepotizm
between
process
which
is one of
noktasında
durumun adalet
bu şekilde
olmadığı
right
oppositeofin
practice.
this study,
the Inrole
of
boyutları
ile prosedürel
arasında
herhangimedyada
bir ilişki
sub
dimension
nepotism
andIn
procedural
justice.
spide
yer alan programlardan
ve sunulan
içeriklerden
de
media
in gender
inequality
is emphasized
and
some
bulunmadığı
bulgusuna ulaşılmıştır.
Benzer
bir şekilde işe
of
that there
is no significant
relationship
is found
between
alma
süreci
ile etkileşimsel
arasında
anlamlıcinsiyet
ve ters
prosedural
justice
rest on
of positioning
nepotism dimensions.
açıkça
anlaşılmaktadır.
Buadalet
çalışmada
toplumsal
conclusions
have and
beenthe
made
women in
yönlü
bir
ilişki
bulunmuştur.
Çalışanların
nepotizm
algılarının
Likewise,
it
is
found
that
there
is
significant
and
negative
eşitsizliğinde medyanın rolü irdelenmiş ve kadının
media. Following the research, it has been indicated
en fazla etkiye sahip oldukları örgütsel adalet boyutunun
relationship between hiring process and transactional justice.
medyadaki konumlandırılışı üzerine çıkarımlarda
that women are used as a sexual object in media and
dağıtımsal adalet olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Nepotizm
It is found that Employees’ nepotism perception is mostly
bulunulmuştur.
Araştırma
neticesinde
kadının
medthey fall
behindjustice
men. sub-dimension
Moreover, findings
obtained
alt boyutlarından hem terfide kayırmacılığın hem de işe
effects
allocative
of organisational
yada
cinsel
bir
obje
olarak
kullanıldığı
ve
erkeklerin
have
been
supported
with
examples.
alma sürecinde kayırmacılığın dağıtımsal adalet üzerinde
justice. Two of the nepotism sub-dimensions are favoritanlamlı
ve yer
ters aldığı
yöndeortaya
bir etkiye
sahip olduğu
görülmüşism at promotion and favoritism at hiring process have
gerisinde
çıkmıştır.
Bununla
birlikte
Key Words:
tür.
Çalışmada
ayrıca
nepotizm
boyutlarının
hiçbiri
ile
iş
significant
and Gender,
negative Gender
effect onInequality,
allocative Male
justice.HegeAlso
elde edilen bulgular örneklerle desteklenmiştir.
performansı arasında herhangi bir ilişki bulunamamıştır.
itmony,
is found
that there
is noDiscrimination
significant relationship
Media,
Positive
Ethics Inbetween
Media
job performance and any of nepotism dimensions.
AnahtarKelimeler:
Kelimeler:
Kadın-ErAnahtar
AileToplumsal
İşletmeleri,Cinsiyet,
Nepotizm,
Örgütsel
kek
Eşitsizliği,
Erkek
Hegemonyası,
Medya,
Pozitif
Adalet, İş Performansı
Key Words: Family Businesses, Nepotism, Organisational
Justice, Job Performance
Ayrımcılık, Medyada Etik
1
Doi: 10.17360/UHPPD.2015310995
(1) Sorumlu Yazar: Murat BURUCUOĞLU, Ondokuz Mayıs Üniversitesi Alaçam Meslek Yüksek, Samsun/Türkiye
murat.burucuoglu@omu.edu.tr Türkiye Geliş Tarihi / Received: 04.04.2015 Kabul Tarihi/ Accepted: 29.05.2015
Makalenin Türü: Type ofarticle (Araştırma – Uygulama / Research -Application) Çıkar Çatışması / Conflict of
Interest:Yok / None“Etik Kurul Raporu Yok - Noneof Ethics Committee”
1
33
UHPPD
UHBAB
www. uhpdergisi.com
www.uhbabdergisi.com
ULUSLARARASI HAKEMLİ PSİKİYATRİ
ve PSİKOLOJİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ
Hakemli/ Ağustos
BeĢeri ve2015
Akademik
Bilimler
Mayıs Uluslararası
/ Haziran / Temmuz
Sayı: 03
Cilt: 02Dergisi
İlkbahar Yaz
Nisan / Mayıs
/ Haziran
Yaz Dönemi
Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015
INTERNATIONAL
JOURNAL
OF Ġlkbahar
PSYCHIATRY
AND PSYCHOLOGICAL
RESEARCHES
International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science
May / June / July / August 2015 Issue: 03 Volume: 02 Spring Summer
April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
JEL KODU: M12-M14-M54 ID:22 K:29
ISSN 2148-8215
ONLINE
ISSN:2149-2506
ID:230 K:509
Jel Kodu:
K34
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001- 2004 Belge No: 12880)
Marka
Patent)
(ISO 9001-2008 (Belge
No:Patent
12879–&Trademark
ISO 14001-2004
Belge No: 12880)
(2015/04312-2015-GE-18968)
GİRİŞ
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
etkiler meydana getirmektedir (Düz, 2012: 5;
Büte, 2011: 189-190). Nepotizm, özellikle örgütsel
Aile işletmeleri, bulundukları
bölgenin ve ülkenin
ADMINISTRATIVE
SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
adalet ve örgütsel adalet boyutlarından işletme
ekonomisine önemli katkılar sağlamaktadırlarCUSTOM
(Yücel DUTIES
çıktılarının paylaşımı ile ilgili olan dağıtımsal
ve Özkalan, 2012: 248). Aile işletmelerinin ülke 2
3
Selin KILINÇ , Hatice
YURTSEVER
adalet
boyutunda
olumsuz değerlendirmelere yol
ekonomisi içindeki2 yeri ve öneminin güç geçtikçe
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Maliaçabilmektedir
Hukuk Programı Yüksek
Lisans Öğrencisi
(Karacaoğlu
ve Yörük, 2012: 46).
3
Celal
Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
artıyor olması hem işletme sahip
veBayar
yöneticilerini
araştırmada, aile işletmelerinde çalışanların
hem de araştırmacıları
aile işletmeleri ve sorunları Bu
Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın nepotizm
from the movement
of commercial
commodities
algılarının
örgütsel
adalet ve iş perforüzerindeki konularda
çalışmaya yönlendirmektemiktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik,
subject to customs which is based on those
sosyal ve mali
fonksiyonlarının
yanında
önemli bir mansı
commodities’quantity
value. It isincelenmiştir.
are a kind of
üzerindekiandetkileri
Araştırma,
dir. Aile işletmelerinin
sahiplik,
aile ve
yönetim
dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi
tariff that is a foreign trade and economic policy
türüdür. Aynı
harcamalar
üzerinden alınan aile
instrument
in additionörgütsel
to its economic,
social and
işletmesi,
adalet,
iş performansı
boyutlarından oluşan
üçlüzamanda
yapısı,
bu işletmelerin
dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve
fiscal functions. Since they are not collected on
kurumlar
vergisi gibi belirli
aralıklarla
alınan bir kavramları
regular basis likeve
income
and corporatearasındaki
tax, as
bu tax
kavramlar
ilişkileri
varlıklarını devam
ettirmelerinin
önüne
geçecek
vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan
an indirect tariff on expenditures, custom duties
koyan
bir when
kavramsal
çerçeve
eşyanınçıkmasına
gümrüğe geldiği
anda bir
defaya mahsus ortaya
are collected
only once
commodities
subject ile Merzifon
problemlerin ortaya
neden
olmaktadır
olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi
to foreign trade arrive at the custom. According to
Sanayi
gerçekleştirilen çaUsul Kanunu
ikinci maddesine
göre bu Organize
the second item
of taxBölgesinde
procedural law, custom
(Aykan, 2008: 138).
Aile(VUK)’nun
işletmelerinde
ortaya
kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle,
duties are excluded from this law. Therefore,
tamamlanmıştır.
gümrük
vergilerinin usul
uygulama esasları 4458 lışmanın
procedures sonuçları
and practises ile
of custom
duties are
çıkan yönetimsel
sorunlar,
aileveişletmelerinin
ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI1
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
ile dış ticarete
konu olanfaaliyetlerini
eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
ulusal ve uluslararası
düzeyde
ve
KAVRAMI
Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak AİLE
created İŞLETMESİ
beginning with commodities
subject to
göre etkilemekte
bir
sistematik
international trade entering customs territories of
nesilden nesile işlemlerin
devamınısırasına
olumsuz
oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi
Turkey and continuing with operation sequence.
küçük ve
orta
ölçekteki
işletmegümrük
vergisinde
de zorunlu
aşamalar olan
tarh, Aile
Like işletmeleri,
all other taxes, compalsive
levels
such
as
aynı zamanda aile
üyesi
olmayan
çalışanlar,
toptahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated
lerin
önemli bir grubudur ve dünyadaki büyük
Bakanlığı’na
bağlıde
ayrı
bir kuruluşsonuçlar
niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
lum ve ülke ekonomisi
için
olumsuz
1
Bu
çalıĢma,
Celal
Bayar
Üniversitesi
Sosyal
Bilimler
Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Gümrükler Genel Müdürlüğü tarafından, Gümrük
Customs Maliye
and Economy
according
girişimlerin
birçoğu
aileofTezinden
işletmelerdir.
Aile işletProgramı
Yüksek Lisans
Öğrencisi
Selin KILINÇ tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans
Kanunu
hükümlerine
uygun
olarak 644).
yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
disputes over
doğurabilmektedir
(Karabulut,
2008:
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm melerinin
customs dutiesdünya
has a different
form
from
the
genelinde tamamını gösteren
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir
process of other taxes. Customs duty disputes
Aile işletmelerinin
sorunların
başında istatistiksel
yapıya yaşadığı
sahiptir. Gümrük
vergisi uyuşmazlıkları
have to be resolved
administratively
in the first rağmen, çeşitli
veriler
bulunmamasına
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
gelen nepotizm, işin
taşımayan
kişilerin ülkelerde
Ancakniteliklerini
idari
aşamada
çözümlenemeyen
solved administratively,
legal action can be
taken.
ulusal ekonomiler
içerisinde
bu işletme1
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
işletmedeki pozisyonları işgal etmesine, işletmenin lerin
Key words:
Custom, belirlemeye
Custom Duties, Custom
ağırlıklarını
yönelik çalışmalar
Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi,
Disputes
verimliliğini arttıracak
çalışanların başka işletme- yürütülmektedir (Duh, 2012: 209). Aile işletmeGümrük Uyuşmazlıkları
lere yönelmesine neden olmaktadır. Aynı zamanda lerinin toplam işletmeler içerisindeki oranlarına
nepotizm algısı yüksek olan çalışanlar, ücret, prim, bakıldığında, İngiltere’de % 70, İsveç’te % 79,
teşvik, terfi gibi konularda adil davranılmadığını Finlandiya’da % 80, Fransa’da % 60, Almanya’da
düşündüklerinden dolayı işlerinden soğumakta % 83, Hollanda’da % 75, İspanya’da % 76 ve
ve motivasyonları da azalmaktadır. Nepotizm, Portekiz’de % 70 olduğu görülmektedir. Ülkemizde
aile üyesi olmayan çalışanlar üzerinde olumsuz aile işletmelerinin toplam işletmeler içerisindeki
sonuçlara yol açarken, aile üyelerinde olumlu oranı ise % 95’tir (Güney, 2007: 105). Görüldüğü
34
UHPPD
UHBAB
www. uhpdergisi.com
www.uhbabdergisi.com
ULUSLARARASI HAKEMLİ PSİKİYATRİ
ve PSİKOLOJİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ
Hakemli/ Ağustos
BeĢeri ve2015
Akademik
Bilimler
Mayıs Uluslararası
/ Haziran / Temmuz
Sayı: 03
Cilt: 02Dergisi
İlkbahar Yaz
Nisan / Mayıs
/ Haziran
Yaz Dönemi
Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015
INTERNATIONAL
JOURNAL
OF Ġlkbahar
PSYCHIATRY
AND PSYCHOLOGICAL
RESEARCHES
International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science
May / June / July / August 2015 Issue: 03 Volume: 02 Spring Summer
April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
JEL KODU: M12-M14-M54 ID:22 K:29
ISSN 2148-8215
ONLINE
ISSN:2149-2506
ID:230 K:509
Jel Kodu:
K34
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001- 2004 Belge No: 12880)
Marka
Patent)
(ISO 9001-2008 (Belge
No:Patent
12879–&Trademark
ISO 14001-2004
Belge No: 12880)
(2015/04312-2015-GE-18968)
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
gibi hem dünya genelinde hem de ülkemizde aile
jenerasyonun kurumda çalıştığı işletme” olarak
ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI1
ifade edilmektedir (Karpuzoğlu, 2004: 43).
işletmelerin toplam işletmeler içerisindeki payı
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
oldukça önemlidir.
Günver (2004) aile işletmesinin özelliklerini;
CUSTOM DUTIES
Aile işletmesini kavramına ilişkin üzerinde
fikir
3
Selin KILINÇ2, Hatice
YURTSEVER
• Aile
bağları öteki faktörler yanında yönetimden
biriliğine varılmış bir
tanımlama bulunmamaktadır
2
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk
Programı
Yüksek Lisans
Öğrencisi
kimin
sorumlu
olacağını
belirler.
3
Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
(Benavides-Velasco, Quintana-Garcia
and Guz•Abstract:
İşletmenin
ünü ailenin ünüyle birlikte gelişir.
man-Parra, 2013:
41).
Ailevergisi,
işletmesi
kavramına
Özet:
Gümrük
gümrüğe
tabi olan ticari
Custom duty is a kind of tariff arising
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın
from the movement of commercial commodities
ilişkin yapılan tanımlara
baktığımızda;
Hulsoff
miktarı veya değeri
üzerinden alınan,
ekonomik,
to customs which is based on those
•subject
Şimdiki
ve daha önceki yöneticinin çocukları
sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir
commodities’quantity and value. It is are a kind of
(2001) aile işletmesini,
aile
hayatı
ve
işin
birleşidış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi
tariff that is a foreign trade and economic policy
yönetimde görev alır.
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan
instrument in addition to its economic, social and
minden oluşan aile
oluşan
dolaylıüyelerinin
bir vergi türü katılımı
olan gümrükile
vergisi,
gelir ve
fiscal functions. Since they are not collected on
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir •regular
basis like
income tax birinin
and corporate
tax, as
Aileye
mensup
işletmedeki
statüsü
bir işletme türü olarak
(Hulsoff,
vergi türütanımlamaktadır
olmadığından, dış ticarete
konu olan
an indirect tariff on expenditures, custom duties
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus
areonun
collectedaile
only once
when commodities
subjectbelirler.
içindeki
konumunu
2001: 5). Morrisolmak
ve diğerleri
(1996)
aile vergileri,
işletmeüzere alınmaktadır.
Gümrük
Vergi
to foreign trade arrive at the custom. According to
Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu
the second item of tax procedural law, custom
sini, hem sahiplik
de dışında
politika
belirlemede
kanunhem
kapsamı
tutulmuştur.
Bu nedenle, •duties
are ile
excluded
from this değerleri
law. Therefore,
Aile
işletmenin
özdeştir.
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
duygusal akrabalık
grubunun
üyeleri
tarafından
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük •Through
law, a systematization
has been politikaları
Ailethispolitikası
ile işletmenin
yürütülen bir işletme
türü
olarakbaşlayıp,
tanımlamaktadır
Bölgesine
girişinden
eşyaya uygulanacak
created beginning with commodities subject to
işlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik
international
tradebağ
entering
customs territories
of
arasında
sağlanır
şeklinde
sıralamıştır
(Morris, Williams
and Nel,Diğer
1996:
Aileolduğu
işlet-gibi Turkey
oluşturulmuştur.
tüm68).
vergilerde
and continuing with operation sequence.
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh,
Like
all other taxes,
compalsive
(Günver,
2004:
171).levels such as
mesi, organizasyonun
ve kontrolünün
tahakkuk veyönetim
tahsil aşamaları
Gümrük ve Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
1
Bu çalıĢma,
Celal
Bayardaha
Üniversitesi
BilimlerAile
Enstitüsü
Maliye
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk
ailenin altında olduğu
veGenel
iki
veya
fazlaSosyal
aile
Gümrükler
Müdürlüğü
tarafından,
Gümrük
Customs
and Economy
according
to yönlerine baişletmelerinin
güçlü
ve
zayıf
Programı
Yüksek
Lisans
Öğrencisi
Selin
KILINÇ
tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans of
Tezinden
Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
disputes over
üyesinin yönetime
katıldığı
girişimler
(Çuhadar
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden
doğan uyuşmazlıkların
çözüm kıldığında,
customs dutiesuzun
has a dönemli
different form
fromaçısı,
the
bakış
aile kültürü,
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir
process of other taxes. Customs duty disputes
ve Özmen, 2008:
123)
ve iş,Gümrük
aile, kuruculuk
ve
yapıya
sahiptir.
vergisi uyuşmazlıkları
have tofazla
be resolved
administratively
the firstkarar alma, iş
daha
esneklik,
dahain hızlı
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
yönetim kuruluAncak
ile organizasyonla
aile işletmelerinin
güçlü
yönleri arasında
idari
aşamada bağlantıları
çözümlenemeyen bilgisi
solved administratively,
legal action can
be taken.
1
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
içeren bir sistem olarak tanımlanmaktadır (Chua,
yer
sınırlı
Key almaktadır.
words: Custom, Sermaye
Custom Duties, piyasalarına
Custom
Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi,
Disputes
Chrisman and Sharma,
1999:
20).
Daha
kapsamlı
erişim, karmaşık örgüt yapısı, nepotizm, aile içi
Gümrük Uyuşmazlıkları
bir tanımlamada ise “aile işletmesi, ailenin geçimini
çatışma, otokratik kurallar, finansal zorluklar
sağlamak ve/veya mirasın dağılmasını önlemek
ise aile işletmelerinin zayıf yönleri arasında yer
amacıyla kurulan, ailenin geçimini sağlayan kişi
almaktadır (Yolaç ve Doğan, 2011: 86).
tarafından yönetilen, yönetim kademelerinin
NEPOTİZM KAVRAMI
önemli bir kısmında aile üyelerinin istihdam
edildiği, kararların alınmasında büyük ölçüde
Nepotizm kavramı “yeğen” veya “torun” anlaaile üyelerinin etkili olduğu ve aileden en az iki
mına gelen Latince kökenli “nepos” kelimesine
35
UHPPD
UHBAB
www. uhpdergisi.com
www.uhbabdergisi.com
ULUSLARARASI HAKEMLİ PSİKİYATRİ
ve PSİKOLOJİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ
Hakemli/ Ağustos
BeĢeri ve2015
Akademik
Bilimler
Mayıs Uluslararası
/ Haziran / Temmuz
Sayı: 03
Cilt: 02Dergisi
İlkbahar Yaz
Nisan / Mayıs
/ Haziran
Yaz Dönemi
Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015
INTERNATIONAL
JOURNAL
OF Ġlkbahar
PSYCHIATRY
AND PSYCHOLOGICAL
RESEARCHES
International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science
May / June / July / August 2015 Issue: 03 Volume: 02 Spring Summer
April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
JEL KODU: M12-M14-M54 ID:22 K:29
ISSN 2148-8215
ONLINE
ISSN:2149-2506
ID:230 K:509
Jel Kodu:
K34
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001- 2004 Belge No: 12880)
Marka
Patent)
(ISO 9001-2008 (Belge
No:Patent
12879–&Trademark
ISO 14001-2004
Belge No: 12880)
(2015/04312-2015-GE-18968)
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
dayanmaktadır (Kiechel, 1984: 143). Bellow ise
üzerinde olumsuz etkileri bulunmaktadır (Büte
ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI1
kelimenin kökenini İtalyanca aile üyesi herhangi
ve Tekarslan, 2010: 4). Aile işletmelerinde aile
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
bir kadın veya erkeği ifade eden “nipote” keliöncelikleri, genellikle işletmecilik kurallarının
CUSTOM DUTIES
mesinden geldiğini ifade etmektedir. Nepotizm
önüne geçmekte ve birçok aile işletmesi; yete2
3
Selin
KILINÇ
,
Hatice
kelimesinin kökeni 14. yy veya 15. yy dayannek,YURTSEVER
beceri ve deneyime önem vermeden işletme
2
Celal Bayar
Üniversitesi
Sosyal Bilimler
Ens. Maliiçindeki
Hukuk Programı
Yüksek Lisans
maktadır ve papaların
işlere
akrabaları
veya
pozisyonlara
ileÖğrencisi
üyelerinden birini geti3
Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
yasa dışı çocukları atamalarını ifade etmek için
rebilmektedir (İşçi, Taştan ve Kozal, 2013: 62).
Özet:
Gümrük
vergisi,
gümrüğe
tabi
olan
ticari
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
kullanılmıştır (Ciulla, 2005: 155). İş hayatında
Böyle
bir durum, aile üyesi olmayan çalışanlar
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın
from the movement of commercial commodities
miktarı
veya
değeri
üzerinden
alınan,
ekonomik,
subject
to customs which is based on those
profesyonel olmayan uygulamalar arasında yer
için
rahatsız
edici olmakta ve ortaya çıkan güven
sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir
commodities’quantity and value. It is are a kind of
dış ticaret ve ekonomi
aracı olan
bir vergi
tariff that is a foreign trade and economic policy
alan nepotizm günümüzde
depolitikası
olumsuz
olarak
eksikliği
çalışanların, iş tatmini, motivasyon ve
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan
instrument in addition to its economic, social and
bir vergi devam
türü olan gümrük
vergisi, gelir ve
fiscal functions. Since they are not collected on
algılanmakta vedolaylı
varlığını
ettirmektedir
performanslarını
etkilemektedir (Günel, 2005:
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir
regular basis like income tax and corporate tax, as
vergiNepotizm,
türü olmadığından,
dış ticarete
konu olan 31-32).
an indirectNepotizm,
tariff on expenditures,
custom duties
(Büte, 2011: 386).
özellikle
gelenekaile işletmelerinin
başarısını
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus
are collected only once when commodities subject
sel bağların yoğun
yaşandığı
az gelişmiş
olmakolarak
üzere alınmaktadır.
Gümrük
vergileri, Vergi olumsuz
to foreign trade
arrive
at
the
custom.
According
to
etkilemektedir. Aile üyesi olduğu için bir
Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu
the second item of tax procedural law, custom
ülkelerde daha yaygın
bir
şekilde
görülmektedir
kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle, işletmede
duties are excluded
from this
law. Therefore,
çalışmaya
başlayıp
yöneticilik pozisyogümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
(Özsemerci, 2003:
20).Kanunu’nda
Nepotizm
kavramı,
sayılı Gümrük
düzenlenmiştir.
Bu kanun nuna
regulated
by kişilerin
customs law
4458. mesleki bilgi,
gelen
işinnumbered
gerektirdiği
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
yeğenler veya diğer
liyakat
Bölgesineakrabaların
girişinden başlayıp,
eşyaya yerine
uygulanacak beceri
created ve
beginning
with commodities
to
yeteneklere
sahip subject
olmaması,
işletmenin
işlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik
international trade entering customs territories of
akrabalık ilişkilerinden
dolayı
pazı
pozisyonlara
oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi yanlış
Turkey and
continuing
with operation
sequence.
kararlar
almasına,
karlılığının
düşmesine
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
getirilmesini ifadetahakkuk
etmektedir
Maghrabi
ve tahsil(Hayajenh,
aşamaları Gümrük
ve Ticaret ve
assessment,
accrual devamlılığının
and collecting are regulated
işletmenin
sağlanamamasına
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
1
ve Dabbagh, 1994:
60).
Nepotizm
kavramı
ile
Bu
çalıĢma,
Celal
Bayar
Üniversitesi
Sosyal
Bilimler
Enstitüsü
Maliye
Anabilim
Dalı
Mali
Hukuk
Gümrükler Genel Müdürlüğü tarafından, Gümrük neden
Customsolmaktadır
and Economy (İyiişleroğlu,
Ministry according 2006:
to
45).
Programı
Yüksek Lisans
Selin KILINÇ tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans of
Tezinden
hükümlerine
uygunÖğrencisi
olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
disputes over
ilgili yapılan birKanunu
başka
tanımlamada
ise
nepotizm
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm
customs duties has a different form from the
süreci, diğer
vergilerde başarı
oluşan süreçten
farklı bir ÖRGÜTSEL
process of other taxes.
Customs duty VE
disputesÖRGÜTSEL
ADALET
“bir kimsenin beceri,
kabiliyet,
ve
eğitim
yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları
have to be resolved administratively in the first
öncelikledikkate
idari aşamada
çözümlenmek zorundadır.
place. However, in the
case of disputes not being
ADALETİN
BOYUTLARI
düzeyi vb. faktörler
alınmaksızın
veya
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen
solved administratively, legal action can be taken.
1
uyuşmazlıklardasahip
yargı yoluna
başvurulabilmektedir.
işin gerektirdiği niteliklere
olmayan
kişilerin
Adalet,
kişiler
arası
ilişkileri
etkileyen önemli
Key words:
Custom,
Custom
Duties, Custom
Kelimeler:
Gümrük, Gümrük
Vergisi,
Disputes
sadece akrabalıkAnahtar
ilişkileri
esas alınarak
istihdam
bir unsur olduğundan dolayı bireylerin hem topGümrük Uyuşmazlıkları
edilmesi ve terfi ettirilmesi” olarak tanımlanmıştır
lumsal hem de örgütsel yaşamını etkilemektedir
(Özler, Özler ve Gümüştekin, 2007: 438).
(Yılmaz, 2010: 581). Disiplinler arası bir kavram
olan adalet, Eski Yunan düşünürlerinden Aristo ve
İş hayatında nepotizmin çalışanlar üzerinde hem
Plato’dan modern düşünürler Nozik ve Rawls’a
olumlu hem de olumsuz etkileri bulunmaktadır.
kadar birçok farklı düşünür tarafından üzerinde
Şüphesiz nepotizmin aile üyesi çalışan ve yöçalışılmış ve farklı disiplinler tarafından incelenneticiler üzerinde olumlu etkileri bulunurken,
aileden olmayan yönetici ve diğer çalışanlar
miştir (Greenberg ve Bies, 1992: 433). Örgütsel
36
UHPPD
UHBAB
www. uhpdergisi.com
www.uhbabdergisi.com
ULUSLARARASI HAKEMLİ PSİKİYATRİ
ve PSİKOLOJİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ
Hakemli/ Ağustos
BeĢeri ve2015
Akademik
Bilimler
Mayıs Uluslararası
/ Haziran / Temmuz
Sayı: 03
Cilt: 02Dergisi
İlkbahar Yaz
Nisan / Mayıs
/ Haziran
Yaz Dönemi
Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015
INTERNATIONAL
JOURNAL
OF Ġlkbahar
PSYCHIATRY
AND PSYCHOLOGICAL
RESEARCHES
International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science
May / June / July / August 2015 Issue: 03 Volume: 02 Spring Summer
April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
JEL KODU: M12-M14-M54 ID:22 K:29
ISSN 2148-8215
ONLINE
ISSN:2149-2506
ID:230 K:509
Jel Kodu:
K34
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001- 2004 Belge No: 12880)
Marka
Patent)
(ISO 9001-2008 (Belge
No:Patent
12879–&Trademark
ISO 14001-2004
Belge No: 12880)
(2015/04312-2015-GE-18968)
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
adalet kavramı ise işyerinde adaleti tanımlamak
kendisine adil davranılıp davranılmadığı ile ilgili
ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI1
için kullanılmaktadır (Özer ve Günlük, 2010: 462).
algılamasını oluşturmaktadır (Özdevecioğlu,
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
Örgütsel yaşamda çalışanlar önemli kararların
2004: 185).
CUSTOM
merkezinde bulunmaktadır (Colquitt, 2001:
386). DUTIES
Örgütsel adalet en genel ifade ile çalışanların
Selin KILINÇ
Çalışanların adalet algıları, organizasyonda,
iş 2, Hatice YURTSEVER3
örgüte ilişkin adalet algısıdır (Polat ve Ceep,
2
Celal Bayar
Sosyal
Bilimler
Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi
tatmini, çalışan devir
hızı, Üniversitesi
liderlik,
örgütsel
va3
Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO,
Ticaret Bölümü
2008:DıĢ309).
Örgütsel adalet kavramına ilişkin
tandaşlık, organizasyonel katılım, güven, müşteri
tanımlamalara
bakıldığında, “örgütteki ödül ve
Özet: Gümrük
vergisi, gümrüğe
tabi olan ticari
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
tatmini, iş performansı,
hırsızlık,
yabancılaşma
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın cezaların
from the movement
commercial commodities
nasılofdağıtılacağına
ilişkin konmuş
miktarı
değeri (Bakhshi,
üzerinden alınan,
ekonomik,
subject to customs which is based on those
gibi birçok konu
ile veya
ilgilidir
Kumar
sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir kurallar”
commodities’quantity
and value.212);
It is are a“örgütlerde
kind of
(Taş, 2010:
çalışanticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi
tariff that is a foreign trade and economic policy
and Rani, 2009:dış145).
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan lar
instrument
in addition
to its economic,
social andoluşturulması”
arasında
adaletli
bir ortamın
dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve
fiscal functions. Since they are not collected on
kurumlar
vergisi
gibi belirli
aralıklarla
alınan bir (Kutanis
regular basis ve
like income
tax and
corporate
tax, as “çalışanların,
Organizasyonlarda
adalet,
Homans
(1961),
Adams
Mesci,
2010:
529);
vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan
an indirect tariff on expenditures, custom duties
(1965) ve Walster,
Berscheid
ve Walster’in
(1973)
eşyanın
gümrüğe geldiği
anda bir defaya
mahsus örgütteki
are collected only
once whenişlem,
commodities
subject ve etkileşime
dağıtım,
işleyiş
olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi
to foreign trade arrive at the custom. According to
çalışmaları ile Usul
kavramsallaşmaya
algısı”
2010: 466)
Kanunu (VUK)’nun ikincibaşlamıştır
maddesine göre bu ilişkin
the second
item of(Altınkurt
tax procedural ve
law,Yılmaz,
custom
kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle,
duties are excluded from this law. Therefore,
(Greenberg, 1987:
9).vergilerinin
Örgütsel
kavramı,
tanımlandığı
gümrük
usul adalet
ve uygulama
esasları 4458 olarak
procedures
and practises of görülmektedir.
custom duties are Cropanzano
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
Adams’ın Eşitlik
dayanmaktadır.
Greenberg
ile dışKuramına
ticarete konu olan
eşyanın Türkiye Gümrük ve
Through
this law, atarafından
systematizationyapılan
has been tanımlamada
Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak
created beginning with commodities subject to
Adams’ın eşitlik
kuramına
organizasyonel
ve
işlemlerin
sırasınagöre,
göreişgörenlerin
bir
sistematik örgütsel
internationaladalet,
trade entering
customs territories uygulamalar
of
oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi
Turkey and continuing with operation sequence.
başarıları ve işlerine
karşı memnuniyet
derecesüreçler
sonuçların
uyumluluğuna
yögümrük vergisinde
de zorunlu aşamalar
olan tarh, ilgili
Like all
other taxes,ve
compalsive
levels such
as
tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated
leri, iş ortamınaBakanlığı’na
ilişkin bağlı
algıladıkları
eşitlik
değerlendirme
ve algılamalar
ayrı bir kuruluş
niteliğive
olan nelik
by General
Directorate of Customs
as a part of olarak ifade
1
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Bilimler Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Gümrükler
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
according
eşitsizliklerle ilgilidir
(Bal,
2). Adams’ın
edilmektedir
(İnceprocess
ve Gül,
2011: 135). Örgütsel
Programı
Yüksek2014:
Lisans
Selin KILINÇ tarafından
hazırlanan
Yüksek
Lisans
Tezinden
Kanunu
hükümlerine
uygunÖğrencisi
olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
of
disputes over
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm
customs duties has a different form from the
Eşitlik Kuramı,süreci,
çalışanların
örgütün girdilerine
adalet
kavramı üzerinde çalışan araştırmacılar gediğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir
process of other taxes. Customs duty disputes
yapıya sahiptir.
Gümrük
vergisi
uyuşmazlıkları nellikle,
have to beörgütteki
resolved administratively
in the first
eğitimi veya çabasıyla
sağladığı
katkı
oranındaki
adaleti değerlendirirken
çıktılar,
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen
solved
administratively,
legal
action
can
be
taken.
karşılığını örgütün çıktılarından alması temeline
süreçler ve kişiler arası etkileşimler
konularına
1
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
Key words: Custom, Custom
Duties, Custom
dayanmaktadır (Yavuz, 2010: 303-304). Teoride,
odaklanmışlardır
(Sjahruddin
vd., 2013: 134).
Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi,
Disputes
Gümrük
Uyuşmazlıkları
çalışanların örgütte
sarf
ettikleri çaba sonucunda
Örgütsel adalet, dağıtımsal adalet, prosedürel
elde ettiği çıktıları/faydaları karşılaştırması esas
(işlemsel) adalet ve etkileşimsel adalet olmak
alınmaktadır (Tutar, 2007: 99). Çalışanlar yaptıkları
üzere üç boyutta incelenmektedir (Demirel ve
karşılaştırma sonucunda örgütüyle, yöneticileriyle
Seçkin, 2011: 101).
ve işi ile ilgili tutumlar geliştirmektedir. Bu tuDağıtımsal Adalet; sosyal psikologlar tarafından
tumların arkasında çalışanların yapmış olduğu
örgütsel adaletin incelenen ilk boyutunu oluşturkarşılaştırmalar sonucundaki algılamaları yer
almaktadır. Bu algılama ise çalışanların örgütte
maktadır. Adams (1965)’in çalışmaları üzerine inşa
37
UHPPD
UHBAB
www. uhpdergisi.com
www.uhbabdergisi.com
ULUSLARARASI HAKEMLİ PSİKİYATRİ
ve PSİKOLOJİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ
Hakemli/ Ağustos
BeĢeri ve2015
Akademik
Bilimler
Mayıs Uluslararası
/ Haziran / Temmuz
Sayı: 03
Cilt: 02Dergisi
İlkbahar Yaz
Nisan / Mayıs
/ Haziran
Yaz Dönemi
Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015
INTERNATIONAL
JOURNAL
OF Ġlkbahar
PSYCHIATRY
AND PSYCHOLOGICAL
RESEARCHES
International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science
May / June / July / August 2015 Issue: 03 Volume: 02 Spring Summer
April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
JEL KODU: M12-M14-M54 ID:22 K:29
ISSN 2148-8215
ONLINE
ISSN:2149-2506
ID:230 K:509
Jel Kodu:
K34
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001- 2004 Belge No: 12880)
Marka
Patent)
(ISO 9001-2008 (Belge
No:Patent
12879–&Trademark
ISO 14001-2004
Belge No: 12880)
(2015/04312-2015-GE-18968)
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
edilen dağıtımsal adalet; bir sosyal değişim veya
yüksekliği ile ilişkili olduğunu ifade etmektedirler
ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI1
etkileşim sonucu alınan çıktıların hakkaniyetinin
(Saunders ve Thornhill, 2003: 362).
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
algılanması olarak tanımlanmıştır (Nowakowski
Etkileşimsel adalet; örgütsel uygulamaların insan
CUSTOM DUTIES
ve Conlon, 2005: 5). Folger ve Cropanzano’ya
yönünü içeren prosedürel adaletin bir uzantısı
Selinbireyin
KILINÇ2, Hatice YURTSEVER3
göre dağıtımsal adalet, çıktıların veya
şeklindedir (Cohen-Charash ve Spector, 2001:
2
Celal
Bayar Üniversitesi
Sosyal Bilimler
Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi
aldığı payı adaletli
olarak
algılamasıdır
(Chan,
3
Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO,
Ticaret Bölümü adalet, çalışanlarla yöneticiler
281).DıĢEtkileşimsel
2000: 72). Dağıtımsal adalet, çalışanları elde
(kaynak
dağıtıcılar) arasındaki etkileşimdeki adalet
Özet: terfi,
Gümrükceza
vergisi,
gümrüğe
tabi olan
ticari
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
ettikleri ücret, ödül,
gibi
çıktıların
adil
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın
from the movement of commercial commodities
algılaması
ile ilgilidir. İşgörenler, yöneticilerin
veyaalgısıdır.
değeri üzerinden
alınan, ekonomik,
subject to customs which is based on those
olup olmadığınamiktarı
ilişkin
Çalışanlar
persosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir
commodities’quantity and value. It is are a kind of
tüm
çalışanlarla aynı şekilde iletişim kurmalarını
dış ticaret ve
politikası
aracı olan bir vergi
tariff that is a foreign trade and economic policy
formansları sonucunda
birekonomi
beklenti
oluşturmakta
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan
instrument in addition to its economic, social and
beklerler.
İletişim sürecinde meydana gelen adadolaylı bir vergi türü ise
olan organizasyonu
gümrük vergisi, gelir ve
fiscal functions. Since they are not collected on
bu beklenti karşılanmadığında
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir letsizlikler
regular basis like
income taxdağıtıcıların
and corporate tax, adaletsiz
as
kaynak
olarak
türü olmadığından, dış ticarete
konu olan
an indirect tariff on expenditures, custom duties
adaletsiz olarakvergi
değerlendirmektedirler
(Tarkan
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus algılanmasına
are collected only once
when commodities
subject
neden
olabilmektedir
(Özdevecive Tepeci, 2006:olmak
141).
üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi
to foreign trade arrive at the custom. According to
Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu oğlu,
the second
item
of
tax
procedural
law,
custom
2003: 79).
kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle,
duties are excluded from this law. Therefore,
Prosedürel adalet;
Thibaut
ve
Walker
1970’lerden
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun İŞ
regulated
by customs law numbered 4458.
PERFORMANSI
önce prosedürelileadalet
teorisini
dış ticarete
konu olangeliştirmişlerdir
eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak
created beginning with commodities subject to
(Greenberg, 1990:
402). Thibaut
ve
proişlemlerin
sırasına
göreWalker,
bir
sistematik
international trade entering
territories of görevin veya
Performans,
belirlicustoms
bir amacın,
Diğer tüm vergilerde olduğu gibi
Turkey and continuing with operation sequence.
sedürel adaletin,oluşturulmuştur.
çalışanın
bir
süreç
esnasında
dile
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, fonksiyonun
Like all other taxes,
compalsive levels
suchgerçekleştirilmesi
as
yürütülmesi
ya da
tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated
getirme yeteneğiBakanlığı’na
olan süreç
ve çıktıları
bağlı kontrolü
ayrı bir kuruluş
niteliği olan ile
by ilgili
Generalbir
Directorate
of Customs
as a part 2010:
of
kavramdır
(Turunç,
253). Per1
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Bilimler Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Gümrükler
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
according
etkileme yeteneğiKanunu
olanhükümlerine
karar
olmak
üzere
Programı
Yüksekkontrolü
Lisans
Öğrencisi
Selin
KILINÇ
tarafından
hazırlanan
Yüksek
Lisans
Tezinden
uygun olarak yürütülmektedir.
Customs Law.
Resolutionile
process
of disputes
over tanımlamalara
formans
kavramı
ilgili
yapılan
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm
customs duties has a different form from the
iki kriteri olduğunu
ifade
etmektedir
(Colquitt,
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir bakıldığında
process of other performans,
taxes. Customs duty
“birdisputes
çalışanın belirli bir
yapıya sahiptir.
Gümrükenvergisi
uyuşmazlıkları
have to be resolved administratively in the first
2001: 388). Prosedürel
adalet
genel
ifade
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. zaman
place. However,
the case of disputes
not being verilen görevi
dilimiin içerisinde
kendisine
Ancak karar
idari verme
aşamada süreçlerinde
çözümlenemeyen
solved administratively, legal action can be taken.
ile organizasyondaki
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
yerine getirmek suretiyle elde1 ettiği sonuçlar”
Key words: Custom, Custom Duties, Custom
kullanılan prosedürlerin adil olup olmadığına
Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi, (Bingöl,
Disputes 2010: 379); “çalışanın kendine eş diğer
Gümrük
Uyuşmazlıkları(Gilliland, 1993:
ilişkin algıyı ifade
etmektedir
çalışanlara kıyasla iş ile ilgili davranış ve çıktıların
696). Folger ve Cropanzano prosedürel adaleti,
verimlilik düzeyi” (Akkoç, Çalışkan ve Turunç,
yöntemler, mekanizmalar ve süreçlerle ilgili
2012: 108); “amacın gerçekleştirilme derecesi”
konularda çıktıların adil olup olmaması ile ilgili
(Çöl, 2008: 38) şeklinde tanımlanmaktadır.
bir kavram olarak tanımlamaktadır (Chan, 2000:
İş performansı hem işletme yöneticileri hem de
73). Brockner ve Siegel çalışanların süreç ve
çalışanlar için önemli bir kavramdır. İşletmeler
prosedürel adalete yönelik olumlu algılamalarının
yöneticiye ve örgüte duyulan güven seviyesinin
kurumsal hedeflere ulaşma ve rekabet gücü ka38
UHPPD
UHBAB
www. uhpdergisi.com
www.uhbabdergisi.com
ULUSLARARASI HAKEMLİ PSİKİYATRİ
ve PSİKOLOJİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ
Hakemli/ Ağustos
BeĢeri ve2015
Akademik
Bilimler
Mayıs Uluslararası
/ Haziran / Temmuz
Sayı: 03
Cilt: 02Dergisi
İlkbahar Yaz
Nisan / Mayıs
/ Haziran
Yaz Dönemi
Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015
INTERNATIONAL
JOURNAL
OF Ġlkbahar
PSYCHIATRY
AND PSYCHOLOGICAL
RESEARCHES
International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science
May / June / July / August 2015 Issue: 03 Volume: 02 Spring Summer
April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
JEL KODU: M12-M14-M54 ID:22 K:29
ISSN 2148-8215
ONLINE
ISSN:2149-2506
ID:230 K:509
Jel Kodu:
K34
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001- 2004 Belge No: 12880)
Marka
Patent)
(ISO 9001-2008 (Belge
No:Patent
12879–&Trademark
ISO 14001-2004
Belge No: 12880)
(2015/04312-2015-GE-18968)
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
zanabilmek için çalışanlarının yaptıkları işlerde
Büte ve Tekarslan tarafından Trabzon’da faaliyet
ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI1
gösteren en az 50 kişi çalıştıran 8 işletmedeki
yüksek performans göstermelerine ihtiyaçları
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
130 yönetici ve çalışan üzerinde yapılan bir
vardır. Başarı, iş tatmini, gelir, kariyer, sosyal
CUSTOM
araştırmada nepotizmin çalışanlarda iş stresi
itibar gibi birçok konu da iş performansı ile
ilgili DUTIES
2
3
Selin
KILINÇ
,
Hatice
YURTSEVER
meydana
getirdiği ve nepotizmin boyutlarından
olduğu için çalışanlar için önem arz etmektedir
2
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Maliterfi
Hukukve
Programı
Lisans Öğrencisi işverene güveni,
işlemYüksek
kayırmacılığının
(Yelboğa, 2006: 200).
3
Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
işlem adaletini ve iş tatminini azalttığı bulgusuna
NEPOTİZM, Özet:
ÖRGÜTSEL
VE
Gümrük vergisi, ADALET
gümrüğe tabi olan
ticari
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
ulaşılmıştır.
Zikredilen çalışmada nepotizm algısı
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın
from the movement of commercial commodities
PERFORMANS
ARASINDAKİ
İLİŞKİLER
miktarı
veya değeri üzerinden
alınan, ekonomik,
subject to customs which is based on those
sonucunda
çalışanların stresi arttığında işten aysosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir
commodities’quantity and value. It is are a kind of
dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi
tariff that is a foreign trade and economic policy
rılma
eğiliminin artış ve bireysel performansın
Gelişmiş ve gelişmekte
olanharcamalar
tüm ülkelerin
türüdür. Aynı zamanda
üzerinden alınan
instrument in addition to its economic, social and
dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve
fiscal functions. Since they are not collected on
gösterdiği sonucu elde edilmiştir (Büte ve
ekonomilerindekurumlar
önemlivergisi
bir gibi
yerebelirli
sahip
olanalınan
aile bir azalış
aralıklarla
regular basis like income tax and corporate tax, as
vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan Tekarslan,
an indirect tariff
on expenditures,
2010:
13-14).custom duties
işletmelerinin kurumsallaşamama,
bir
eşyanın gümrüğe geldiği andaistikrarlı
bir defaya mahsus
are collected only once when commodities subject
olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi
şekilde faaliyetlerini
devam
ettirememe
Usul Kanunu
(VUK)’nun
ikinci maddesinegibi
göre bu
kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle,
sorunları bulunmaktadır.
Aile usul
işletmelerindeki
gümrük vergilerinin
ve uygulama esaslarıen
4458
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
önemli sorunlardan
nepotizm
yani
akraba
ile dışbirisi
ticaretede
konu
olan eşyanın
Türkiye
Gümrük
Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak
kayırmacılığıdırişlemlerin
(Büte vesırasına
Tekarslan,
2).
göre 2010:
bir
sistematik
to foreign trade arrive at the custom. According to
the secondCeylan
item of tax
custom
Erdem,
veprocedural
Saylanlaw,
tarafından
2012 yılınduties are excluded from this law. Therefore,
and practises
of custom
duties are aile işletmesi
daprocedures
Kütahya’da
faaliyet
gösteren
regulated by customs law numbered 4458.
Through this law, dört
a systematization
has been
niteliğindeki
otel işletmesinde
99 çalışan
created beginning with commodities subject to
international trade
enteringbir
customs
territories of
üzerinde
yapılan
araştırmada
terfi ve işe
oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi
Turkey and continuing with operation sequence.
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, alma
Like allkayırmacılığının
other taxes, compalsive duygusal,
levels such as devamlılık ve
Aile işletmelerinde
zaman
ilişkileri
tahakkukçoğu
ve tahsil
aşamalarıaile
Gümrük
ve Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan normatif
by General Directorate
of Customs
as a partve
of negatif ilişki
bağlılığı
ile
anlamlı
1
profesyonel ve kurumsallaşmış
yönetim
anlayış,
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar
Üniversitesi
Sosyal
Bilimler Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Gümrükler
Genel
tarafından,
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
according
Programı
Yüksek
Lisans
Öğrencisi
Selin
KILINÇ
tarafından
hazırlanan
Yüksek
Lisans
Tezinden
Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir.
Customsoldukları
Law. Resolution
process of disputesİşlem
over kayırmacılıiçinde
belirlenmiştir.
ilke ve uygulamalarının
önüne geçmektedir.
İnsan
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden
doğan uyuşmazlıkların
çözüm
customs duties has a different form from the
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir ğının
processise
of duygusal
other taxes. Customs
duty disputes
ve normatif
bağlılıkla anlamlı
kaynağının istihdamı
ve terfisinde
değerleme
yapıya sahiptir.
Gümrük vergisi
uyuşmazlıkları
have to be resolved administratively in the first
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. ve
place.
However,ilişkili
in the case
of disputes
not being
negatif
olduğu
sonucuna
ulaşılmıştır.
yöntemlerinin evrensel,
objektif
ve etikçözümlenemeyen
değer ve
Ancak
idari
aşamada
solved administratively, legal action can be taken.
1
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
İşlem kayırmacılığı ile devamlılık
bağlılığı arakurallara aykırı bir şekilde sadece aile ilişkileri
Key words: Custom, Custom Duties, Custom
herhangi bir ilişki bulunamamıştır (Erdem,
Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi, sında
Disputes
dikkate alınarakGümrük
yapılması
birçok sorunu berabeUyuşmazlıkları
Ceylan ve Saylan, 2013: 186-187).
rinde getirmektedir. Adil olmayan, hakkaniyete
dayanmayan politikalar çalışanlarda yönetime
İşçi, Bal Taştan ve Kozal’ın (2013: 61-83)
karşı güven zafiyeti oluşturmaktadır. Neticede
İstanbul’da faaliyet gösteren A sınıfı 2 hastanede
çalışanlar tatminsizlik, motivasyonsuzluk ve
toplam 299 çalışan üzerinde yapmış oldukları
düşük sarmalına girmekte ve neticede işten ayçalışmada kurumsallaşma düzeyinin nepotizm
rılma eğilimi artış göstermektedir (Yıldız, Tutar.
üzerinde negatif yönde ancak zayıf bir etkiye
Yılmazer, 2012: 120).
sahip olduğu sonucuna varılmıştır.
39
UHPPD
UHBAB
www. uhpdergisi.com
www.uhbabdergisi.com
ULUSLARARASI HAKEMLİ PSİKİYATRİ
ve PSİKOLOJİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ
Hakemli/ Ağustos
BeĢeri ve2015
Akademik
Bilimler
Mayıs Uluslararası
/ Haziran / Temmuz
Sayı: 03
Cilt: 02Dergisi
İlkbahar Yaz
Nisan / Mayıs
/ Haziran
Yaz Dönemi
Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015
INTERNATIONAL
JOURNAL
OF Ġlkbahar
PSYCHIATRY
AND PSYCHOLOGICAL
RESEARCHES
International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science
May / June / July / August 2015 Issue: 03 Volume: 02 Spring Summer
April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
JEL KODU: M12-M14-M54 ID:22 K:29
ISSN 2148-8215
ONLINE
ISSN:2149-2506
ID:230 K:509
Jel Kodu:
K34
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001- 2004 Belge No: 12880)
Marka
Patent)
(ISO 9001-2008 (Belge
No:Patent
12879–&Trademark
ISO 14001-2004
Belge No: 12880)
(2015/04312-2015-GE-18968)
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
Arslaner, Erol ve Boylu tarafından Eskişehir il
ve nicelikte yeterli çalışmanın yapılmadığı
ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI1
merkezinde faaliyet gösteren aile işletmesi şeklingörülmektedir. Bu bağlamda, bu araştırma aile
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
deki konaklama işletmelerinde görev yapan 190
işletmeleri çalışan ve yöneticilerinin nepotizm
çalışan üzerinde yapılan bir araştırmadaCUSTOM
genel DUTIES
(akraba kayırmacılığı) ile ilgili algı düzeylerini
2
3
Selin
KILINÇ
,
Hatice
YURTSEVER
olarak nepotizm ile örgütsel adalet algısı arasında
belirlemeyi
amaçlamaktadır. Söz konusu amacın
2
Celal Bayar
Üniversitesi
Sosyal
Ens. Maliyanı
Hukuksıra
Programı
Yüksekkayırmacılığı
Lisans Öğrencisi ile ilgili algının
bir ilişki bulunamamıştır
(Arslaner,
Erol
veBilimler
Boylu,
akraba
3
Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
2014: 62-77). Karacaoğlu ve Yörük tarafından
örgütsel adalet ve iş performansı üzerindeki
Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
Orta Anadolu Bölgesinde
ortayaofkoymak
çalışmanın bir diğer
eşyanın yer faaliyet
değiştirmesigösteren
nedeniyle, bir
bu aile
eşyanın etkilerini
from the movement
commercial da
commodities
miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik,
subject to customs which is based on those
işletmesinin 129sosyal
mavi
yakalı çalışanları üzerinde
amacını
oluşturmaktadır. Araştırma kapsamında
ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir
commodities’quantity and value. It is are a kind of
dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi
tariff that is a foreign trade and economic policy
yapılan bir çalışmada
çalışanların nepotizm ve
aşağıdaki
hipotezler test edilecektir:
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan
instrument in addition to its economic, social and
dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve
fiscal functions. Since they are not collected on
örgütsel adalet kurumlar
algılamaları
arasında ters yönlü
vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir
basis like income tax and corporate tax, as
regular

H1:
Çalışanların nepotizm boyutları ile ilgili
vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan
an indirect tariff on expenditures, custom duties
zayıf bir ilişkinin
olduğu
bulunmuştur.
Örgütsel
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus algı
are collected
only once
when commodities subject
düzeyleri
yüksektir.
olmak üzerenepotizm
alınmaktadır. boyutlarından
Gümrük vergileri, Vergi
to foreign trade arrive at the custom. According to
adalet algısı üzerinde
Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu
the second item of tax procedural law, custom
kanun ve
kapsamı
dışında sürecinde
tutulmuştur. Bu
nedenle, duties
are Nepotizm
excluded fromboyutları
this law. Therefore,

H2:
çalışanların örgütsel
terfide kayırmacılık
işe
alma
kayırgümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
sayılı Gümrük
düzenlenmiştir.
Bu kanun adalet
regulatedalgılarını
by customsazaltmaktadır.
law numbered 4458.
macılık boyutlarının
etkiliKanunu’nda
olduğu tespit
edilmiştir
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
(Karacaoğlu ve Bölgesine
Yörük,girişinden
2012: başlayıp,
43-64).eşyaya uygulanacak created beginning with commodities subject to
işlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik international
trade entering boyutları
customs territories
of

H3: Nepotizm
çalışanların
iş peroluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi
Turkey and continuing with operation sequence.
gümrük METODOLOJİSİ
vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, formanslarını
Like all other taxes,
compalsive levels such as
azaltmaktadır.
ARAŞTIRMANIN
tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
1
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
BilimlerAraştırmanın
Enstitüsü
Anabilim
Dalı Mali
Hukuk
Gümrükler
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
Ministry
according
to
Örneklemi
ve Kullanılan
Ölçek
Araştırmanın Amacı
ve
Önemi
Programı
Yüksek
Lisans
Öğrencisi
Selin
KILINÇ
tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans of
Tezinden
Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
disputes over
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm
customs duties has a different form from the
süreci,
diğer vergilerde
süreçten
farklı bir Araştırmanın
process of other taxes.
Customs
duty disputes
evrenini
Merzifon
Organize Sanayi
Aile işletmelerinin
geleneksel
veoluşan
evrensel
sorunyapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları
have to be resolved administratively in the first
öncelikle idarigelmektedir.
aşamada çözümlenmek
zorundadır. Bölgesinde
place. However,aile
in theişletmesi
case of disputes
not being
olarak
faaliyet gösteren
larının başında nepotizm
Nepotizm
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen
solved administratively, legal action can be taken.
1 Bu işletmeler14 aile işletmesi oluşturmaktadır.
uyuşmazlıklarda
yargı yoluna başvurulabilmektedir.
aile işletmelerinin
kurumsallaşmasını
ve istikrarlı
Key words: Custom, Custom Duties, Custom
deDisputes
görev yapmakta olan toplam personel sayısı
bir yapıya kavuşmasını
engellemektedir.
AileVergisi,
işAnahtar Kelimeler:
Gümrük, Gümrük
Gümrük Uyuşmazlıkları
713’tür. Yüzyüze yapılan görüşmelerden sonra bu
işletmelerden 7 tanesi anket formunu işletmesinde
uygulamayı kabul etmiştir. Dağıtılan 200 anket
formunun 111’i geri dönmüş ve değerlendirilmeye alınmıştır.
letmelerinin kendilerinden beklenilen etkinlik ve
verimliliğe ulaşıp varlıklarını devam ettirebilmeleri
nepotizme karşı gerekli önlemleri alabilmelerine
bağlı bulunmaktadır (İyiişleroğlu, 2006: 2).
Son 10 yıl içerisinde yerli literatürde aile işletmeleri ve nepotizm konusuna olan ilginin artış
kaydetmesine rağmen, henüz istenilen nitelikte
Araştırma verileri anket tekniği ile toplanmıştır.
Anket formu dört bölümden meydana gelmek40
UHPPD
UHBAB
www. uhpdergisi.com
www.uhbabdergisi.com
ULUSLARARASI HAKEMLİ PSİKİYATRİ
ve PSİKOLOJİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ
Hakemli/ Ağustos
BeĢeri ve2015
Akademik
Bilimler
Mayıs Uluslararası
/ Haziran / Temmuz
Sayı: 03
Cilt: 02Dergisi
İlkbahar Yaz
Nisan / Mayıs
/ Haziran
Yaz Dönemi
Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015
INTERNATIONAL
JOURNAL
OF Ġlkbahar
PSYCHIATRY
AND PSYCHOLOGICAL
RESEARCHES
International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science
May / June / July / August 2015 Issue: 03 Volume: 02 Spring Summer
April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
JEL KODU: M12-M14-M54 ID:22 K:29
ISSN 2148-8215
ONLINE
ISSN:2149-2506
ID:230 K:509
Jel Kodu:
K34
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001- 2004 Belge No: 12880)
Marka
Patent)
(ISO 9001-2008 (Belge
No:Patent
12879–&Trademark
ISO 14001-2004
Belge No: 12880)
(2015/04312-2015-GE-18968)
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
tedir. Birinci bölüm katılımcıların yaş, cinsiyet,
katılmıyorum (2), fikrim yok (3), katılıyorum
ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI1
medeni durum, gelir durumu gibi demografik
(4) ve kesinlikle katılıyorum (5) şeklinde oluşan
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
özelliklerini belirlemeye yöneliktir.
beşli Likert tarzında sorulardan oluşmaktadır. İş
CUSTOM DUTIES
Performansı Ölçeği ise yetersiz (1), geliştirilmesi
Nepotizmi ölçmeye yönelik ikinci bölümde yer 2
3
Selin KILINÇ , Hatice
YURTSEVER
gerekli
(2), yeterli
(3), iyi (4) ve mükemmel (5)
alan sorular Asunakutlu
ve
Avcı’nın
2010
yılında
2
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Malişeklindeki
Hukuk Programı
Yüksek Lisans Öğrencisi
yargılardan
oluşmaktadır. Araştırma
3
Celal Bayar
Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
yayınladıkları “Aile İşletmelerinde
Nepotizm
verileri SPSS for Windows 17.0 programı kulAlgısı ve İş Tatmini İlişkisi Üzerine Bir AraştırÖzet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari lanılarak
Abstract: Custom
duty edilmiştir.
is a kind of tariff
arising
analiz
Verilerin
analizinde
eşyanın yer değiştirmesi
nedeniyle,
bu eşyanın
from the movement of commercial commodities
ma” başlıklı makalelerinde
kullanılan
ifadelerden
miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, tanımlayıcı
subject to customs
which isyöntemler
based on those
istatistiksel
(yüzde, ortalama,
sosyal ve mali fonksiyonlarının
önemli bir
commodities’quantity and value. It is are a kind of
oluşmaktadır. Çalışmada
kullanılan yanında
Nepotizm
faktör,
güvenilirlik,
korelasyon
dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi standart
tariff that issapma),
a foreign trade
and economic
policy
Ölçeği 14 sorudan
oluşmaktadır.
Üç alt üzerinden
boyuttan
türüdür.
Aynı zamanda harcamalar
alınan
instrument in addition to its economic, social and
regresyon
analizleri
kullanılmıştır.
dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve ve
fiscal
functions. Since
they are not
collected on
oluşan ölçeğin kurumlar
beş sorusu
vergisi terfide
gibi belirlikayırmacılık,
aralıklarla alınan bir
regular basis like income tax and corporate tax, as
vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan
an indirect tariff on expenditures, custom duties
altı sorusu işlemeşyanın
kayırmacılığı
ve üçü
alma
gümrüğe geldiği
anda de
bir işe
defaya
mahsus Bulgular
are collected only once when commodities subject
olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi
trade arrive at the custom. According to
sürecinde kayırmacılıkla
ilgilidir.ikinci maddesine göre bu totheforeign
Usul Kanunu (VUK)’nun
second item of tax procedural law, custom
Analizler
kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle, Demografik
duties are excluded
from this law. Therefore,
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
Çalışmada çalışanların
örgütsel
adalet
algılarını
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
Araştırmaya
katılanların demografik özellikleri
dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
ölçmek üzere 25ile
ifadeden
oluşan
Örgütsel
Adalet
Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak Tablo
created 1’de
beginning
with commodities subject
gösterilmektedir.
Tablotoincelendiğinde,
işlemlerin
sırasına
göre
bir ölçeğin
sistematik
international trade entering customs territories of
Ölçeği kullanılmıştır.
Üç
alt
boyuttan
oluşan
oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi katılımcıların
Turkey and continuing
with gibi
operation
sequence.bir bölümünün
97’si
önemli
gümrük vergisinde
de zorunlu
aşamalar
olan tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
ilk 7 ifadesi prosedürel
adalet,
sonraki
10 ifade
tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret (%
assessment,
accrual and
collecting are
88,2’sinin)
baylardan
veregulated
sadece 12’sinin (%
Bakanlığı’na
bağlı
ayrı birise
kuruluş
niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
etkileşimsel adalet
ve
son
8
ifade
dağıtımsal
1
Bu
çalıĢma,
Celal
Bayar
Üniversitesi
Sosyal
Bilimler
Enstitüsü
Maliye
Anabilim
Dalı
Mali
Hukuk
Gümrükler Genel Müdürlüğü tarafından, Gümrük 10,9’unun)
Customs and Economy
Ministry oluştuğu
according togörülmektedir.
bayanlardan
Programı
Yüksek2005:
Lisans
Selin
KILINÇ tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans of
Tezinden
Kanunu
hükümlerine
uygunÖğrencisi
olarak
yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
disputes over
adalet ile ilgilidir
(Yürür,
180).
Anket
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm Yaş
customs
duties has
a differentbakıldığında
form from the katılımcıların
grupları
açısından
formunun son bölümünde
ise 12 oluşan
ifadeden
oluşan
süreci, diğer vergilerde
süreçten
farklı bir
process of other taxes. Customs duty disputes
yarısının
(% 45,5)
31-40
yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları yaklaşık
have to be resolved
administratively
in the
first yaş dilimine
İş Performansı Ölçeği
kullanılmıştır
(Gürkanlar,
öncelikle idari
aşamada çözümlenmek
zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
orta yaştakilegalçalışanlardan
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen giren
solved administratively,
action can be taken. oluştuğu anla2010; Çapkulaç,uyuşmazlıklarda
2013). Nepotizm
ve Örgütsel
1
yargı yoluna başvurulabilmektedir.
şılmaktadır.
Çalışanların
70’iCustom
(% 63,6’sı) evli ve
Key words: Custom,
Custom Duties,
Adalet Ölçekleri
kesinlikle
Anahtar
Kelimeler:katılmıyorum
Gümrük, Gümrük (1),
Vergisi,
Disputes
31’i
(% 28,2’si) bekârlardan oluşmaktadır.
Gümrük Uyuşmazlıkları
41
UHPPD
UHBAB
www. uhpdergisi.com
www.uhbabdergisi.com
ULUSLARARASI HAKEMLİ PSİKİYATRİ
ve PSİKOLOJİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ
Hakemli/ Ağustos
BeĢeri ve2015
Akademik
Bilimler
Mayıs Uluslararası
/ Haziran / Temmuz
Sayı: 03
Cilt: 02Dergisi
İlkbahar Yaz
Nisan / Mayıs
/ Haziran
Yaz Dönemi
Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015
INTERNATIONAL
JOURNAL
OF Ġlkbahar
PSYCHIATRY
AND PSYCHOLOGICAL
RESEARCHES
International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science
May / June / July / August 2015 Issue: 03 Volume: 02 Spring Summer
April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
JEL KODU: M12-M14-M54 ID:22 K:29
ISSN 2148-8215
ONLINE
ISSN:2149-2506
ID:230 K:509
Jel Kodu:
K34
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001- 2004 Belge No: 12880)
Marka
Patent)
(ISO 9001-2008 (Belge
No:Patent
12879–&Trademark
ISO 14001-2004
Belge No: 12880)
(2015/04312-2015-GE-18968)
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
Tablo 1. Katılımcıların Demografik Özellikleri
1
ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI
Kişisel Özellikler
Sıklık
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES
OVER Yüzde
Cinsiyet
Bay
Bayan
CUSTOM DUTIES
97
12
Selin KILINÇ2, Hatice YURTSEVER3
88,2
10,9
2
1,8
20 ve altı
2
Celal Bayar Üniversitesi
Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı
Yüksek Lisans Öğrencisi
17
15,5
21-25
3
Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
31
28,2
26-30
Yaş Özet: Gümrük vergisi,
33
30,0
31-35
gümrüğe tabi olan ticari
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
eşyanın yer değiştirmesi
nedeniyle, bu eşyanın
from the movement
17 of commercial commodities
15,5
36-40
miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik,
subject to customs which is based on those
4
3,6
41-45
sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir
commodities’quantity and value. It is are a kind of
3 trade and economic2,7
ve üzeri
dış ticaret ve ekonomi 46
politikası
aracı olan bir vergi
tariff that is a foreign
policy
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan
instrument in addition to its economic, social and
28,2 on
dolaylı bir vergi türü Bekâr
olan gümrük vergisi, gelir ve
fiscal functions.31
Since they are not collected
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir
regular basis like income tax and corporate tax, as
70
63,6
Evli
vergiDurum
türü olmadığından, dış ticarete konu olan
an indirect tariff on expenditures, custom duties
Medeni
Dulanda bir defaya mahsus
eşyanın gümrüğe geldiği
are collected only1once when commodities ,9
subject
olmak üzere alınmaktadır.
Gümrük vergileri, Vergi
to foreign trade arrive
1 at the custom. According
,9 to
Boşanmış
Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu
the second item of tax procedural law, custom
kanun kapsamı dışında
tutulmuştur. Bu nedenle,
duties are excluded
26 from this law. Therefore,
23,6
İlköğretim
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
Ortaöğretim
sayılı Gümrük Kanunu’nda
düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by 60
customs law numbered54,5
4458.
ile Düzeyi
dış ticarete konu olan
Through this law,
Eğitim
10 a systematization has9,1been
Ön eşyanın
LisansTürkiye Gümrük
Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak
created beginning with commodities subject to
8 entering customs territories
7,3 of
işlemlerin
sırasına Lisans
göre
bir
sistematik
international trade
oluşturulmuştur. DiğerYüksek
tüm vergilerde
Turkey and continuing
with operation sequence.
1
,9
Lisansolduğu gibi
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
tahakkuk ve tahsil aşamaları
assessment, accrual
21 and collecting are regulated
19,1
1 yıldanGümrük
az ve Ticaret
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
1
Bu
çalıĢma,
Celal
Bayar
Üniversitesi
Sosyal
Bilimler
Enstitüsü
Maliye
Anabilim
Dalı
Mali
Hukuk
39
35,5 to
1-5
yıl
Gümrükler Genel Müdürlüğü tarafından, Gümrük
Customs and Economy Ministry according
Programı
Yüksek Lisans
Öğrencisi
Selin KILINÇ tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans of
Tezinden
Kanunu
hükümlerine
uygun
olarak
yürütülmektedir.
Customs
Law.
Resolution
disputes
30
27,3over
6-10 yıl
türetilmiĢtir.
Çalışma
Süresi
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm
customs duties has a different form from the
15taxes. Customs duty 13,6
11-15
süreci, diğer vergilerde
oluşanyılsüreçten farklı bir
process of other
disputes
yapıya sahiptir. Gümrük
have to be resolved
2 administratively in the
1,8first
16-20vergisi
yıl uyuşmazlıkları
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
1
21
yı1
ve
üzeri
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen
solved administratively, legal action can be ,9
taken.
1
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
11
500-750 TL
Key words: Custom,
Custom Duties, 10,0
Custom
Anahtar Kelimeler: 751-1000
Gümrük, Gümrük
Disputes
65
59,1
TL Vergisi,
Gümrük Uyuşmazlıkları
Gelir Durumu
1001-1250 TL
1251-1500 TL
1501 TL ve üzeri
20
6
4
Tablo eğitim değişkeni açısından incelendiğinde
çalışanların büyük bir bölümünün orta ve ilköğretim mezunu oldukları görülmektedir. Katılımcıların yarısından fazlasının 10 yıldan az çalışma
18,2
5,5
3,6
süresine (kıdeme) sahip oldukları ve asgari ücret
seviyesinde ücret aldıkları anlaşılmaktadır.
42
UHPPD
UHBAB
www. uhpdergisi.com
www.uhbabdergisi.com
ULUSLARARASI HAKEMLİ PSİKİYATRİ
ve PSİKOLOJİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ
Hakemli/ Ağustos
BeĢeri ve2015
Akademik
Bilimler
Mayıs Uluslararası
/ Haziran / Temmuz
Sayı: 03
Cilt: 02Dergisi
İlkbahar Yaz
Nisan / Mayıs
/ Haziran
Yaz Dönemi
Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015
INTERNATIONAL
JOURNAL
OF Ġlkbahar
PSYCHIATRY
AND PSYCHOLOGICAL
RESEARCHES
International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science
May / June / July / August 2015 Issue: 03 Volume: 02 Spring Summer
April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
JEL KODU: M12-M14-M54 ID:22 K:29
ISSN 2148-8215
ONLINE
ISSN:2149-2506
ID:230 K:509
Jel Kodu:
K34
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001- 2004 Belge No: 12880)
Marka
Patent)
(ISO 9001-2008 (Belge
No:Patent
12879–&Trademark
ISO 14001-2004
Belge No: 12880)
(2015/04312-2015-GE-18968)
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
Faktör ve Güvenilirlik Analizleri
bu suretle ölçeğin anlamlı ve faktör analizine
uygun olup olmadığı belirlenmiştir. Aşağıdaki
Araştırma kapsamındaADMINISTRATIVE
kullanılan ölçeklerin
her
SOLUTIONS
TO DISPUTES OVER
Tablo
2’de görüldüğü üzere nepotizm ölçeğinin
biri ayrı ayrı faktör analizine tabi tutularak ölçekCUSTOM DUTIES
KMO değeri ,883 ve Bartlett testi sonucunda
lerin alt boyutları ve faktör yükleri belirlenmeye 2
3
Selin KILINÇ , Hatice
YURTSEVER
p değeri
,000 olarak
bulunmuştur. Dolayısıyla
çalışılmıştır. Faktör
analizine
geçmeden
önce
2
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Maliölçeğin
Hukuk Programı
Lisans
Öğrencisiiçin uygun olduğu
faktörYüksek
analizi
yapmak
Bayaryapılmış,
Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
ölçeklerin KMO ve Bartlett3 Celal
testleri
sonucuna varılmıştır.
ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI1
Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın
from the movement of commercial commodities
miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik,
subject to customs which is based on those
sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir
commodities’quantity and value. It is are a kind of
dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi
tariff that is a foreign trade and economic policy
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan
instrument in addition to its economic, social and
dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve
fiscal functions. Since they are not collected on
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir
regular basis like income tax and corporate tax, as
vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan
an indirect tariff on expenditures, custom duties
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus
are collected only once when commodities subject
olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi
to foreign trade arrive at the custom. According to
Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu
the second item of tax procedural law, custom
kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle,
duties are excluded from this law. Therefore,
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak
created beginning with commodities subject to
işlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik
international trade entering customs territories of
oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi
Turkey and continuing with operation sequence.
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
1
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Bilimler Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Gümrükler
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
according
Programı
Yüksek
Lisans
Öğrencisi
Selin
KILINÇ
tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans of
Tezinden
Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
disputes over
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm
customs duties has a different form from the
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir
process of other taxes. Customs duty disputes
yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları
have to be resolved administratively in the first
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen
solved administratively, legal action can be taken.
1
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
Key words: Custom, Custom Duties, Custom
Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi,
Disputes
Gümrük Uyuşmazlıkları
43
UHPPD
UHBAB
www. uhpdergisi.com
www.uhbabdergisi.com
ULUSLARARASI HAKEMLİ PSİKİYATRİ
ve PSİKOLOJİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ
Hakemli/ Ağustos
BeĢeri ve2015
Akademik
Bilimler
Mayıs Uluslararası
/ Haziran / Temmuz
Sayı: 03
Cilt: 02Dergisi
İlkbahar Yaz
Nisan / Mayıs
/ Haziran
Yaz Dönemi
Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015
INTERNATIONAL
JOURNAL
OF Ġlkbahar
PSYCHIATRY
AND PSYCHOLOGICAL
RESEARCHES
International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science
May / June / July / August 2015 Issue: 03 Volume: 02 Spring Summer
April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
JEL KODU: M12-M14-M54 ID:22 K:29
ISSN 2148-8215
ONLINE
ISSN:2149-2506
ID:230 K:509
Jel Kodu:
K34
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001- 2004 Belge No: 12880)
Marka
Patent)
(ISO 9001-2008 (Belge
No:Patent
12879–&Trademark
ISO 14001-2004
Belge No: 12880)
(2015/04312-2015-GE-18968)
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
Tablo 2. Nepotizm Ölçeğinin Faktör Analizi
1
ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI
ADMINISTRATIVE
SOLUTIONS TO DISPUTES OVER F1
Maddeler
Terfide Kayırmacılık
CUSTOM
Bu işletmede çalışanların terfi etmesinde
bilgi,DUTIES
beceri ve kabiliyetler ikinci
planda kalmaktadır.
2
Selin KILINÇ , Hatice YURTSEVER3
F2
F3
,798
2
Bu işletmede
ne kadar
başarılı
olursam
yöneticilerinin
ta- Öğrencisi
Celal Bayar
Üniversitesi
Sosyal
Bilimlerolayım,
Ens. Mali işletme
Hukuk Programı
Yüksek Lisans
,800
3
Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
nıdıklarının önüne geçemem.
Bu işletmede çalışanların terfi ettirilmesinde akrabalık ve yakınlık ilişkiÖzet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari
Abstract: Custom duty is a kind of tariff
,891arising
leri öncelikli
sırda
yer alır. nedeniyle, bu eşyanın
eşyanın yer
değiştirmesi
from the movement of commercial commodities
miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik,
subject to customs which is based on those
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan
instrument in addition to its economic, social and
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus
are collected only once when commodities subject
kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle,
duties are excluded from this law. Therefore,
Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak
created beginning with commodities subject to
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
Bu işletmede
işletme
yöneticilerinin
tanıdıklarının
terfi ettirilmesinin
ko-It is are a kind of
sosyal ve mali
fonksiyonlarının
yanında önemli
bir
commodities’quantity
and value.
,917policy
dış
ticaret
ve
ekonomi
politikası
aracı
olan
bir
vergi
tariff
that
is
a
foreign
trade
and
economic
lay olduğunu düşünüyorum.
dolaylı bir vergi
türü olan gümrük
vergisi, gelir ve
fiscalgerektirdiği
functions. Sincenitelikler
they are not collected on
Bu işletmede
çalışanların
terfi ettirilmesinde,
işin
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir
regular basis like income tax and corporate
,844tax, as
dışındaki
ön planda
vergi faktörler
türü olmadığından,
dış tutulmaktadır.
ticarete konu olan
an indirect tariff on expenditures, custom duties
İşlem Kayırmacılığı
Bu işletmenin
kadrosunda
tanıdığı
olan çalışanlar
diğer
olmak üzereyönetim
alınmaktadır.
Gümrük vergileri,
Vergi
to foreign trade
arrivekişilerden
at the custom. According to
Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu
the second item of tax procedural law, custom ,878
itibar Usul
görmektedir.
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
and practises of custom duties are
Bu işletmedeki
alt ve orta kademe yöneticiler, procedures
tanıdığı olan
çalışanlara
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458. ,879
daha farklı
davranmaktadır.
ile dış ticarete
konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
Bu işletmede
tanıdıklarını
işten çıkarmanın
işlemlerin yöneticilerin
sırasına
göre
bir
sistematik
internationalveya
trade onlara
entering ceza
customs territories of
oluşturulmuştur.
Diğerolduğunu
tüm vergilerde
olduğu gibi
Turkey and continuing with operation sequence. ,837
vermenin
oldukça zor
düşünüyorum.
tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated
Bu işletmede
tanıdığı
olanlar işletmenin kaynaklarından
daha kolay yararBakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of ,832
1
Bu
çalıĢma,
Celal
Bayar
Üniversitesi
Sosyal
Bilimler
Enstitüsü
Maliye
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
lanmaktadır.
Gümrükler Genel Müdürlüğü tarafından, Gümrük
Customs and Economy
according
Programı
Yüksek Lisans
Selin KILINÇ tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans of
Tezinden
Kanunu
hükümlerine
uygunÖğrencisi
olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
disputes over
has a different form from the
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir
process of other taxes. Customs duty disputes
yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları
have to be resolved administratively in the first
Bu işletmeye
eleman
alımında
tanıdıklara
öncelik
verilmektedir.
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen
solved administratively, legal action can be taken.
1
uyuşmazlıklarda
yargı yoluna
başvurulabilmektedir.
Bu işletmeye
eleman
alımında
tanıdığı olanlar seçim sürecinde zorlanKey words: Custom, Custom Duties, Custom
mazlar.
Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi,
Disputes
Gümrük Uyuşmazlıkları
İşe Alma Sürecinde
Kayırmacılık
türetilmiĢtir.
Bu işletmede
yetki öncelikle
tanıdıklaraçözüm
devredilmektedir.
Gümrük
vergisinden
doğan uyuşmazlıkların
customs duties
,859
,668
,689
Bu işletmeye eleman alımında yönetim kadrosunda yer alan kişilerin referansı oldukça önemlidir.
,624
Açıklanan Toplam Varyans
73,662
KMO ve Bartlett Testi
,883 ve ,000
Cronbach Alfa Katsayısı (genel ,953)
,928
44
,911
,895
UHPPD
UHBAB
www. uhpdergisi.com
www.uhbabdergisi.com
ULUSLARARASI HAKEMLİ PSİKİYATRİ
ve PSİKOLOJİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ
Hakemli/ Ağustos
BeĢeri ve2015
Akademik
Bilimler
Mayıs Uluslararası
/ Haziran / Temmuz
Sayı: 03
Cilt: 02Dergisi
İlkbahar Yaz
Nisan / Mayıs
/ Haziran
Yaz Dönemi
Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015
INTERNATIONAL
JOURNAL
OF Ġlkbahar
PSYCHIATRY
AND PSYCHOLOGICAL
RESEARCHES
International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science
May / June / July / August 2015 Issue: 03 Volume: 02 Spring Summer
April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
JEL KODU: M12-M14-M54 ID:22 K:29
ISSN 2148-8215
ONLINE
ISSN:2149-2506
ID:230 K:509
Jel Kodu:
K34
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001- 2004 Belge No: 12880)
Marka
Patent)
(ISO 9001-2008 (Belge
No:Patent
12879–&Trademark
ISO 14001-2004
Belge No: 12880)
(2015/04312-2015-GE-18968)
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
Etkileşimsel Adalet
Prosedürel Adalet
Yapılan faktör analizi sonucunda ölçeğin açıkla- ulaşamadığı gerekçesiyle
ölçek dışı bırakılmıştır.
ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI1
nan toplam varyansı 73,662 olarak bulunmuştur. Ölçeğin güvenilirliğini ölçmek üzere Cronbach
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
Dolayısıyla ölçeği oluşturan
soruların nepotizm Alfa Katsayılarına bakılmıştır. Bir soru elenerek
CUSTOM DUTIES
algısını % 73 düzeyinde ifade ettiği anlaşılmaktageriye kalan 13 sorudan oluşan ölçeğin geneli2
3
Selin
KILINÇ , Hatice
YURTSEVER
dır. Ölçeğin faktör yükleri ,624 ile ,917
arasında
nin alfa
katsayısı
,953’tür. Terfide kayırmacılık
Bayar Üniversitesi
Sosyal Bilimler
Ens. Mali
Programı Yüksek
Lisans Öğrencisi
değişmektedir. 142 Celal
sorudan
oluşan
ölçekten
“Bu
altHukuk
boyutunun
Cronbach
Alfa değeri ,928; işlem
3
Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
işletmede yöneticilerin tanıdığı olan kişilerden kayırmacılığının ki ,911 ve işe alma sürecinde
Özet: yeterli
Gümrük vergisi,
tabi (,499)
olan ticari kayırmacılığının
Abstract: Custom dutyki
is aise
kind,895
of tariff
arising bulunmuştur.
çekinirim” ifadesi
faktörgümrüğe
yüküne
olarak
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın
from the movement of commercial commodities
miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik,
subject to customs which is based on those
sosyal ve mali
fonksiyonlarının
yanında Adalet
önemli bir Ölçeğinin
commodities’quantity
value. It is are a kind of
Tablo
3. Örgütsel
FaktörandAnalizi
dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi
tariff that is a foreign trade and economic policy
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan
instrument in addition to its economic, social and
F1on
dolaylı bir vergi türü olan gümrükMaddeler
vergisi, gelir ve
fiscal functions. Since they are not collected
kurumlar
vergisi
gibi
belirli
aralıklarla
alınan
bir
regular
basis
like
income
tax
and
corporate
tax,
as
Kurumumuzdaki karar alma sistemi karar alabilmek için doğru bilgileri sağlar.
,603
vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan
an indirect tariff on expenditures, custom duties
eşyanın gümrüğe
geldiği
anda
bir defaya
mahsus
are collected
only once sorgulamawhen commodities subject
Kurumumuzdaki
mevcut
karar
alma
sistemi
çalışanların
kararlarını
,750to
üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi
to foreign trade arrive at the custom. According
sına fırsatolmak
verir.
Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu
the second item of tax procedural law, custom
kanun kapsamı
dışında
tutulmuştur.
Bu nedenle,
duties
are excludedolan
fromherkesin
this law. Therefore,
Kurumumuzdaki
mevcut
karar
alma sistemi
karardan
etkilenecek
,783
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures and practises of custom duties
are
dikkate alınmasını
sağlar.
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
ile dış ticarete
konu karar
olan eşyanın
Gümrük
Through
a systematization
Kurumumuzdaki
mevcut
almaTürkiye
sistemi
kararların
tutarlıthis
birlaw,
şekilde
alınabil- has been
Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak
created beginning with commodities subject
,800to
mesi için işlemlerin
gerekli standartlara
sahiptir.
sırasına
göre
bir
sistematik
international trade entering customs territories of
oluşturulmuştur.
Diğer
tüm alma
vergilerde
olduğukarardan
gibi
Turkey
and continuing
Kurumumuzdaki
mevcut
karar
sistemi
etkilenecek
olan with
tümoperation
taraf- sequence.
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such
as
,826
ların görüşlerinin
dikkate
alınmasını
sağlar.
tahakkuk ve
tahsil aşamaları
Gümrük
ve Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
1
Kurumumuzdaki
mevcut
kararÜniversitesi
alma
sistemi
karara
kararın
uygulanışına
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar
Bilimler ve
Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı ilişMali
Hukuk to
Gümrükler
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
according
,778
Programı
Yüksek
Lisans
Öğrencisi
Selin
KILINÇ
tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans of
Tezinden
kin sorunların
olarak
iletilmesini Customs
sağlar.
Kanunudüzenli
hükümlerine
uygunçalışanlara
olarak yürütülmektedir.
Law. Resolution
disputes over
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm
customs duties has a different form from the
Kurumumuzdaki
mevcut
karar
alma
sistemi
çalışanların
karar
hakkında
ilave bilsüreci, diğer
vergilerde
oluşan
süreçten
farklı
bir
process
of other
taxes. Customs
duty disputes
,748
yapıya istemelerine
sahiptir. Gümrük
have to be resolved administratively in the first
gi ve açıklama
izinvergisi
verir.uyuşmazlıkları
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
Yöneticimiz
düşüncelerimizi
dikkateçözümlenemeyen
alır.
Ancak
idari
aşamada
solved administratively, legal action can be taken.
1
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
Yöneticimiz
taraf tutmaz.
Key words: Custom, Custom Duties, Custom
Anahtar
Gümrük,
Gümrük Vergisi,
Disputes
Yöneticimiz
bize Kelimeler:
karşı nazik
ve anlayışlıdır.
Gümrük Uyuşmazlıkları
Yöneticimiz çalışanların haklarına önem verir.
Yöneticimiz işimi ne derece iyi yaptığıma ilişkin geribildirim verir.
Yöneticim adil olmak için gerçek bir çaba gösterir.
Yöneticim karşılaştığım zorlukları aşmam için destek verir.
Uygulanan ödüllendirme sistemine ilişkin görüşlerimi yöneticime aktarabilirim.
İşimle ilgili hedef ve planlarımı yöneticimle paylaşabilirim.
Yöneticim performansımı en doğru ve gerçekçi bir biçimde değerlendirmeye
özen gösterir.
45
F2
,778
,745
,699
,824
,802
,798
,792
,695
,706
,768
F3
UHPPD
UHBAB
www. uhpdergisi.com
www.uhbabdergisi.com
ULUSLARARASI HAKEMLİ PSİKİYATRİ
ve PSİKOLOJİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ
Hakemli/ Ağustos
BeĢeri ve2015
Akademik
Bilimler
Mayıs Uluslararası
/ Haziran / Temmuz
Sayı: 03
Cilt: 02Dergisi
İlkbahar Yaz
Nisan / Mayıs
/ Haziran
Yaz Dönemi
Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015
INTERNATIONAL
JOURNAL
OF Ġlkbahar
PSYCHIATRY
AND PSYCHOLOGICAL
RESEARCHES
International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science
May / June / July / August 2015 Issue: 03 Volume: 02 Spring Summer
April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
JEL KODU: M12-M14-M54 ID:22 K:29
ISSN 2148-8215
ONLINE
ISSN:2149-2506
ID:230 K:509
Jel Kodu:
K34
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001- 2004 Belge No: 12880)
Marka
Patent)
(ISO 9001-2008 (Belge
No:Patent
12879–&Trademark
ISO 14001-2004
Belge No: 12880)
(2015/04312-2015-GE-18968)
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
Dağıtımsal Adalet
Üstlendiğim sorumluklar ile aldığım ödüller birbirine uygundur.
,806
ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI1
Sahip olduğum deneyimim ile aldığım ödüller birbirine uygundur.
,788
ADMINISTRATIVE
SOLUTIONS
TO
DISPUTES
OVER
Gösterdiğim çabaya göre adil bir şekilde ödüllendirilmekteyim.
,881
İyi bir iş yaptığımda hak ettiğim şekilde
ödüllendirilmekteyim.
,875
CUSTOM DUTIES
İşimdeki stres ve gerginliğe göre hak ettiğim şekilde
ödüllendirilmekteyim.
,843
Selin KILINÇ2, Hatice YURTSEVER3
Benimle benzer
yetenek ve eğitime sahip diğer çalışanları dikkate aldığımda adil
2
,838
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi
3
bir şekilde ödüllendirildiğimi
Celaldüşünüyorum.
Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
Bu kurumda benimle aynı işi yapan diğer çalışanları dikkate aldığımda adil bir
,827
Özet: Gümrük vergisi,
gümrüğe tabi olan ticari
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
şekilde ödüllendirildiğimi
düşünüyorum.
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın
from the movement of commercial commodities
Diğer kurumlarda
aynı işialınan,
yapan
çalışanlarısubject
dikkate
aldığımda
bir on those
miktarı veyabenimle
değeri üzerinden
ekonomik,
to customs
which adil
is based
,861
sosyal ve mali fonksiyonlarının
yanında önemli bir
commodities’quantity and value. It is are a kind of
şekilde ödüllendirildiğimi
düşünüyorum.
dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi
tariff that is a foreign trade and economic policy
Açıklanan Toplam
Varyans
türüdür.
Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan
instrument in addition to its economic, social and 61,926
bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve
fiscal functions. Since they are not collected on
,919 ve ,000
KMO ve Bartlettdolaylı
Testi
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir
regular basis like income tax and corporate tax, as
vergi türü (genel
olmadığından,
an indirect tariff on expenditures, custom ,926
duties
,948
,977
Cronbach Alfa Katsayısı
,974)dış ticarete konu olan
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus
are collected only once when commodities subject
olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi
to foreign trade arrive at the custom. According to
Usul Kanunu
(VUK)’nun
ikinci maddesine
göre bu KMO
the second
item of
tax procedural
law, custom
Tablo 3’de Örgütsel
Adalet
Ölçeğinin
faktör
değeri
,919
ve p değeri
,000’dır. Açıklanan
kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle,
duties are excluded from this law. Therefore,
analizi gösterilmektedir.
Söz
gümrük vergilerinin
usulkonusu
ve uygulamaölçeğin
esasları 4458 toplam
proceduresvaryansın
and practises yüzdesi
of custom 61,926’dır.
duties are
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak
created beginning with commodities subject to
işlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik
international trade entering customs territories of
oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi
Turkey and continuing with operation sequence.
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
1
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Bilimler Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Gümrükler
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
according
Programı
Yüksek
Lisans
Öğrencisi
Selin
KILINÇ
tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans of
Tezinden
Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
disputes over
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm
customs duties has a different form from the
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir
process of other taxes. Customs duty disputes
yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları
have to be resolved administratively in the first
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen
solved administratively, legal action can be taken.
1
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
Key words: Custom, Custom Duties, Custom
Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi,
Disputes
Gümrük Uyuşmazlıkları
46
UHPPD
UHBAB
www. uhpdergisi.com
www.uhbabdergisi.com
ULUSLARARASI HAKEMLİ PSİKİYATRİ
ve PSİKOLOJİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ
Hakemli/ Ağustos
BeĢeri ve2015
Akademik
Bilimler
Mayıs Uluslararası
/ Haziran / Temmuz
Sayı: 03
Cilt: 02Dergisi
İlkbahar Yaz
Nisan / Mayıs
/ Haziran
Yaz Dönemi
Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015
INTERNATIONAL
JOURNAL
OF Ġlkbahar
PSYCHIATRY
AND PSYCHOLOGICAL
RESEARCHES
International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science
May / June / July / August 2015 Issue: 03 Volume: 02 Spring Summer
April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
JEL KODU: M12-M14-M54 ID:22 K:29
ISSN 2148-8215
ONLINE
ISSN:2149-2506
ID:230 K:509
Jel Kodu:
K34
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001- 2004 Belge No: 12880)
Marka
Patent)
(ISO 9001-2008 (Belge
No:Patent
12879–&Trademark
ISO 14001-2004
Belge No: 12880)
(2015/04312-2015-GE-18968)
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
Tablo 4. İş Performansı Ölçeğinin Faktör 1Analizi
ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI
Maddeler
ADMINISTRATIVE
SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
F1
Yaptığım işin miktarını sürdürme performansım
,861
Yaptığım işin kalitesini sürdürme performansım
2
,841
Sözlü iletişim
performansım
2
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı
,829
Yazılı iletişim performansım
,693
CUSTOM DUTIES
Selin KILINÇ , Hatice YURTSEVER3
3
Yüksek Lisans Öğrencisi
Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
Sorumluluk
almavergisi,
ve eyleme
geçme
performansım
,882
Özet: Gümrük
gümrüğe
tabi olan
ticari
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın
from the movement of commercial commodities
,842
to customs which is based on those
sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir
commodities’quantity and value. It is are a kind of
Kurumun
politika
ve politikası
prosedürlerine
,737
dış ticaret
ve ekonomi
aracı olan uyma
bir vergiperformansım
tariff that is a foreign trade and economic policy
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan
instrument in addition to its economic, social and
bir vergivetürü
olan gümrük
vergisi, gelir veperformansım
fiscal functions. Since they are not collected on
İşleridolaylı
planlama
örgütleme
(düzenleme)
,818
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir
regular basis like income tax and corporate tax, as
türü yeni
olmadığından,
dış ticarete
konu uyum
olan
an indirectperformansım
tariff on expenditures, custom duties
Banavergi
verilen
veya farklı
görevlere
sağlama
,853
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus
are collected only once when commodities subject
olmak üzere
alınmaktadır.
Gümrük vergileri,
Vergi
to foreign trade arrive at the custom. According to
Kurumda
çalışan
diğer kişilerle
geçinme
performansım
,853
Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu
the second item of tax procedural law, custom
kanundışındaki
kapsamı dışında
tutulmuştur.
nedenle,
duties are excluded from this law. Therefore,
Kurum
paydaşlarla
ilişkiBubaşarım
,887
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
sayılı Gümrük
Kanunu’nda
Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
Çalışanlara
nezaret
etmedüzenlenmiştir.
performansım
,864
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
Bölgesine
girişinden
başlayıp,
eşyaya
uygulanacak
created
beginning
with
commodities
subject
to
Açıklanan Toplam Varyans 69,225
işlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik
international trade entering customs territories of
oluşturulmuştur.
Diğer tüm ,000
vergilerde olduğu gibi
Turkey and continuing with operation sequence.
KMO:
,936 BARTLETT:
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
tahakkukAlfa
ve tahsil
aşamaları
Gümrük
ve Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated
Cronbach
Katsayısı
(genel
,958)
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
1
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Bilimler Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Gümrükler
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
according
Programı
Yüksek
Lisans
Öğrencisi
Selin
KILINÇ
tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans of
Tezinden
Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
disputes over
Tablo 4’de sunulan
İşvergisinden
Performansı
Ölçeğinin de işlem
kayırmacılığı (İŞLKAY), işe alma sürecintüretilmiĢtir.
Gümrük
doğan uyuşmazlıkların çözüm
customs duties has a different form from the
diğer anlamlı
vergilerde oluşan
süreçtenÖlçeği
farklı bir deprocess
of other taxes.
Customs duty örgütsel
disputes
KMO ve Bartlettsüreci,
testleri
çıkmıştır.
kayırmacılık
(İASKAY);
adaletin alt
yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları
have to be resolved administratively in the first
idari aşamada
zorundadır.
place. However,
the case of disputes
not being
meydana getirenöncelikle
12 ifadenin
faktörçözümlenmek
yükleri ,693
ile boyutları
olaninprosedürel
adalet
(PA), etkileşimsel
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen
solved administratively, legal action can be taken.
1
uyuşmazlıklarda
yargı
yoluna
başvurulabilmektedir.
,887 arasında değişmekte olup, açıklanan toplam adalet (EA), dağıtımsal adalet (DA) ile iş perforKey words: Custom, Custom Duties, Custom
Anahtar
Kelimeler: Gümrük,
Gümrük
Vergisi, mansı
Disputes
varyansı 69,225’dir.
Güvenilirlik
katsayısı
ise ,958
(İŞPER) arasındaki ilişkiler incelenmiştir.
Gümrük Uyuşmazlıkları
Mesleki
(ustalık)
ve uygulama
performansım
miktarıbeceri
veya değeri
üzerinden
alınan, ekonomik,
subject
gibi oldukça yüksek değere sahip bulunmaktadır.
Ayrıca söz konusu değişkenlerin ortalama ve
Korelasyon ve Regresyon Analizleri
standart sapma değerlerine bakılarak katılımcıların nepotizm, örgütsel adalet ve iş performansı
Araştırmada kullanılan değişkenler arasındaki
ile ilgili algı düzeyleri belirlenmeye çalışılmıştır.
ilişkileri değerlendirmek üzere korelasyon analiTablodan da anlaşılacağı üzere nepotizmin terfide
zinden yararlanılmıştır. Bu maksatla nepotizmin
kayırmacılık alt boyutu ile örgütsel adaletin üç
alt boyutları olan terfide kayırmacılık (TERKAY),
alt boyutu arasında p<0,01 düzeyinde anlamlı
47
UHPPD
UHBAB
www. uhpdergisi.com
www.uhbabdergisi.com
ULUSLARARASI HAKEMLİ PSİKİYATRİ
ve PSİKOLOJİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ
Hakemli/ Ağustos
BeĢeri ve2015
Akademik
Bilimler
Mayıs Uluslararası
/ Haziran / Temmuz
Sayı: 03
Cilt: 02Dergisi
İlkbahar Yaz
Nisan / Mayıs
/ Haziran
Yaz Dönemi
Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015
INTERNATIONAL
JOURNAL
OF Ġlkbahar
PSYCHIATRY
AND PSYCHOLOGICAL
RESEARCHES
International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science
May / June / July / August 2015 Issue: 03 Volume: 02 Spring Summer
April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
JEL KODU: M12-M14-M54 ID:22 K:29
ISSN 2148-8215
ONLINE
ISSN:2149-2506
ID:230 K:509
Jel Kodu:
K34
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001- 2004 Belge No: 12880)
Marka
Patent)
(ISO 9001-2008 (Belge
No:Patent
12879–&Trademark
ISO 14001-2004
Belge No: 12880)
(2015/04312-2015-GE-18968)
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
ve ters yönlü bir ilişki belirlenmiştir. Dolayısıyla
karşın terfide kayırmacılık ile iş performansı
ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI1
işletmelerde çalışanların terfide kayırmacılık
arasında istatistiksel anlamda herhangi bir ilişki
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
yapıldığına dair algı düzeyleri arttıkça örgütsel
bulunamamıştır.
adalet algılarının azaldığı anlaşılmaktadır.CUSTOM
Buna DUTIES
Selin KILINÇ2, Hatice YURTSEVER3
2
Tablo 5. Korelasyon Analizi
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi
3
Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
TERKAY
İŞLKAY
İASKAY
PA
EA
DA
İŞPER
Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
TERKAY
eşyanın yer değiştirmesi
nedeniyle, bu eşyanın
from the movement of commercial commodities
1
miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik,
subject to customs which is based on those
sosyal ve mali fonksiyonlarının
yanında önemli bir
commodities’quantity and value. It is are a kind of
**
İŞLKAY
1 olan bir vergi
dış ticaret ve,823
ekonomi politikası aracı
tariff that is a foreign trade and economic policy
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan
instrument in addition to its economic, social and
** olan gümrük vergisi,
İASKAY
dolaylı bir vergi
gelir ve
fiscal functions. Since they are not collected on
,600türü
,561**
1
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir
regular basis like income tax and corporate tax, as
vergi türü olmadığından,
dış ticarete konu olan ** an indirect tariff on expenditures, custom duties
**
PA
-,291geldiği anda-,174
-,398 are collected
1 only once when commodities subject
eşyanın gümrüğe
bir defaya mahsus
olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi
to foreign trade arrive at the custom. According to
**
*
Usul Kanunu-,329
(VUK)’nun
ikinci
maddesine
göre
bu ** the second
EA
-,228
-,349
,791**item of tax1 procedural law, custom
kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle,
duties are excluded from this law. Therefore,
gümrük vergilerinin**usul ve uygulama**esasları 4458 ** procedures **and practises**of custom duties are
DA
-,404
-,265
-,482 regulated
,715by customs
,718 law numbered
1
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
4458.
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
-,043 başlayıp, ,005
,042 created-,046
,070commodities
,029subject to 1
İŞPER Bölgesine girişinden
eşyaya uygulanacak
beginning with
işlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik
international trade entering customs territories of
ORT oluşturulmuştur.
3,73
3,54 olduğu gibi
4,35 Turkey2,72
2,71
2,35sequence.4,05
Diğer tüm vergilerde
and continuing
with operation
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
SS
2,36 assessment,
1,44 accrual 1,43
tahakkuk ve 2,44
tahsil aşamaları 2,35
Gümrük ve Ticaret
and collecting1,41
are regulated ,92
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
1
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Bilimler Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Gümrükler
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
according
Programı
Yüksek Lisans
Selin KILINÇ tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans of
Tezinden
Kanunu
hükümlerine
uygunÖğrencisi
olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
disputes over
türetilmiĢtir.
vergisinden doğan
uyuşmazlıkların
çözüm r:customs
has a düzeyinde
different form anlamlı
from the ve ters yönlü
**. CorrelationGümrük
is significant
at the
0.01 level
-,265 duties
(p<0,01)
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir
process of other taxes. Customs duty disputes
yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları bir
haveilişki
to be bulunmuştur.
resolved administratively
in the
first
(2-tailed).
İşlem
kayırmacılığı
ile iş
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen performansı
solved administratively,
legal action
be taken.
arasında
bircanilişki
bulunamamıştır.
1
yargı yoluna
başvurulabilmektedir.
*. Correlation uyuşmazlıklarda
is significant
at the
0.05 level
Key words:
Custom, Custom
Duties,sürecinde
Custom
Benzer
bir şekilde
işe alma
kayırmacı(2-tailed).
Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi,
Disputes
lığın örgütsel adaletin alt boyutları ile anlamlı ve
Gümrük Uyuşmazlıkları
ters yönlü (her üçü de p<0,01 düzeyinde) ilişkili
olduğu, buna karşın iş performansı ile ilişkisinin
bulunmadığı bulgusuna ulaşılmıştır.
İşlem kayırmacılığı ile prosedürel adalet arasında
herhangi bir ilişki bulunamamışken; söz konusu
değişkenle etkileşimsel adalet arasında r: -,228
(p<0,05) düzeyinde ve dağıtımsal adalet arasında
48
UHPPD
UHBAB
www. uhpdergisi.com
www.uhbabdergisi.com
ULUSLARARASI HAKEMLİ PSİKİYATRİ
ve PSİKOLOJİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ
Hakemli/ Ağustos
BeĢeri ve2015
Akademik
Bilimler
Mayıs Uluslararası
/ Haziran / Temmuz
Sayı: 03
Cilt: 02Dergisi
İlkbahar Yaz
Nisan / Mayıs
/ Haziran
Yaz Dönemi
Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015
INTERNATIONAL
JOURNAL
OF Ġlkbahar
PSYCHIATRY
AND PSYCHOLOGICAL
RESEARCHES
International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science
May / June / July / August 2015 Issue: 03 Volume: 02 Spring Summer
April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
JEL KODU: M12-M14-M54 ID:22 K:29
ISSN 2148-8215
ONLINE
ISSN:2149-2506
ID:230 K:509
Jel Kodu:
K34
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001- 2004 Belge No: 12880)
Marka
Patent)
(ISO 9001-2008 (Belge
No:Patent
12879–&Trademark
ISO 14001-2004
Belge No: 12880)
(2015/04312-2015-GE-18968)
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
Tablo 6. Ortalamaları Değerlendirme Aralıkları
1
ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI
Aralık
Aralığın Değeri
ADMINISTRATIVE
SOLUTIONS TO DISPUTES
OVER
1,00-1,80
Çok Düşük
CUSTOM DUTIES
1,81-2,60
Düşük
Selin KILINÇ2, Hatice YURTSEVER3
2,61-3,40
Orta
2
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi
3
3,41-4,20
Yüksek
Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
4,21-5,00
Çok Yüksek
Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır.
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
have to be resolved administratively in the first
place. However, in the case of disputes not being
solved administratively, legal action can be taken.
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın
from the movement of commercial commodities
Katılımcıların nepotizm
ile ilgili algı düzeylerini
edilen
bu bulgular doğrultusunda “H1: Çalışanmiktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik,
subject to customs which is based on those
mali fonksiyonlarının yanında önemli bir
commodities’quantity and value. It is are a kind of
değerlendirmeksosyal
üzereve ölçeğin
ve alt boyutlarının
ların
nepotizm boyutları ile ilgili algı düzeyleri
dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi
tariff that is a foreign trade and economic policy
türüdür.
Aynı
zamanda
harcamalar
üzerinden
alınan
instrument
in addition
to its economic,
social and
ortalama değerlerine
bakılmıştır. Bu bağlamda
yüksektir.”
Şeklindeki
hipotezin
kabul edildiğini
dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve
fiscal functions. Since they are not collected on
kurumlar
vergisi
gibi
belirli
aralıklarla
alınan
bir
regular
basis
like
income
tax
and
corporate
tax,
as
ortalamalar Tablo 6’da gösterilen aralıklarda deileri sürmek mümkündür.
vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan
an indirect tariff on expenditures, custom duties
gümrüğe geldiği
anda bir
defaya mahsus
are collected only once when commodities subject
ğerlendirilmiştir.eşyanın
Çalışanların
nepotizm
algılarının
olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi Tablo
to foreign
trade H2
arriveve
at the
custom.
According
to üzere kurulan
7’de
H3’ü
test
etmek
Kanunu
(VUK)’nundolayısıyla
ikinci maddesineçalıgöre bu
the second item of tax procedural law, custom
3,87 ortalamayaUsul
sahip
olduğu,
kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle, regresyon
duties are excluded
from thissonuçları
law. Therefore,
modelinin
gösterilmektedir.
şanların yüksek gümrük
düzeyde
nepotizm
algısınaesasları
sahip4458 procedures and practises of custom duties are
vergilerinin
usul ve uygulama
adalet,
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun Modelde
regulated byprosedürel
customs law adalet,
numbered etkileşimsel
4458.
oldukları görülmektedir.
ile dış ticarete Alt
konu boyutlar
olan eşyanın açısından
Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
adalet
ve iş performansı
bağımlı deBölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak dağıtımsal
created beginning
with commodities
subject to
incelendiğinde çalışanların
4,35 ortalama
çok
işlemlerin
sırasına
göre
bir ilesistematik
international trade entering customs territories of
oluşturmaktadır.
Buna karşın terfide
oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi ğişkenleri
Turkey and continuing
with operation sequence.
yüksek düzeydegümrük
işe alma
sürecinde
vergisinde
de zorunlukayırmacılık
aşamalar olan tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
kayırmacılığı
tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret kayırmacılık,
assessment, accrual işlem
and collecting
are regulated ve işe alma
algısına, 3,73 ortalama
ile
Bakanlığı’na
bağlıterfide
ayrı bir kayırmacılık
kuruluş niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
1
iseaccording
bağımsız
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Bilimlersürecinde
Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs Maliye
andkayırmacılık
Economy
to değişkenleri
algısına ve 3,54 Gümrükler
ortalama
ile de
işlem
kayırmacıProgramı
Yüksek
Lisans
Selin KILINÇ tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans of
Tezinden
Kanunu
hükümlerine
uygunÖğrencisi
olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
disputes over
oluşturmaktadır.
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm
customs duties has a different form from the
lığı algısına sahip
oldukları
anlaşılmaktadır.
Elde
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir
process of other taxes. Customs duty disputes
Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi,
Gümrük Uyuşmazlıkları
49
Key words:
Disputes
1
Custom, Custom Duties, Custom
UHPPD
UHBAB
www. uhpdergisi.com
www.uhbabdergisi.com
ULUSLARARASI HAKEMLİ PSİKİYATRİ
ve PSİKOLOJİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ
Hakemli/ Ağustos
BeĢeri ve2015
Akademik
Bilimler
Mayıs Uluslararası
/ Haziran / Temmuz
Sayı: 03
Cilt: 02Dergisi
İlkbahar Yaz
Nisan / Mayıs
/ Haziran
Yaz Dönemi
Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015
INTERNATIONAL
JOURNAL
OF Ġlkbahar
PSYCHIATRY
AND PSYCHOLOGICAL
RESEARCHES
International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science
May / June / July / August 2015 Issue: 03 Volume: 02 Spring Summer
April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
JEL KODU: M12-M14-M54 ID:22 K:29
ISSN 2148-8215
ONLINE
ISSN:2149-2506
ID:230 K:509
Jel Kodu:
K34
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001- 2004 Belge No: 12880)
Marka
Patent)
(ISO 9001-2008 (Belge
No:Patent
12879–&Trademark
ISO 14001-2004
Belge No: 12880)
(2015/04312-2015-GE-18968)
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
Tablo 7. Regresyon Analizi
ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI1
Bağımlı Değişken (Örgütsel Adalet ve Performans)
ADMINISTRATIVE
SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
Bağımsız
Değişken
(Nepotizm)
Sabit
ß
PA
t
EA
p
DUTIES
ß CUSTOM
t
p
ß
DA
t
p
ß
İŞPER
t
p
22,099
,000
Selin KILINÇ2, Hatice YURTSEVER3
2
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi
13,838 3 ,000
13,605
,000 DıĢ Ticaret Bölümü
12,994
,000
Celal Bayar Üniversitesi
Salihli MYO,
TERKAY
,031
-,246
-1,229
,222
-,309
-1,570
,120
-,399
-2,186
,002
,010
,992
Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
,170
,377 nedeniyle,
,113 bu eşyanın
,590
,556
,176 commodities
-,135
-,652
,516
eşyanın
yer,888
değiştirmesi
from the ,241
movement 1,364
of commercial
İŞLKAY
miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik,
subject to customs which is based on those
,005
,062
-,344
-,227
-1,889
-,379
-3,394
,371
İASKAY
sosyal ve -2,872
mali fonksiyonlarının
yanında önemli
bir
commodities’quantity
and value.,001
It is are a,117
kind of ,898
dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi
tariff that is a foreign trade and economic policy
F
6,385
5,626
11,522
türüdür. Aynı
zamanda harcamalar üzerinden
alınan
instrument in addition
to its economic, social and ,430
2
dolaylı
bir
vergi
türü
olan
gümrük
vergisi,
gelir
ve
fiscal
functions.
Since
R
,172
,155
,273they are not collected on ,014
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir
regular basis like income tax and corporate tax, as
vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan
an indirect tariff on expenditures, custom duties
eşyanın gümrüğe
geldiği
defaya mahsus adalet
are collected
only once
when commodities subject
Nepotizm boyutlarından
sadece
işe anda
almabirsürecinde
algılarını
azaltmaktadır.”
Hipotezinin kısmen
olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi
to foreign trade arrive at the custom. According to
Kanunu (VUK)’nun
ikinci maddesine
göre bu kabul
the second
item of ileri
tax procedural
law, custom
kayırmacılık ile Usul
prosedürel
adalet arasında
p:,005
edildiği
sürülebilmektedir.
kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle,
duties are excluded from this law. Therefore,
gümrük
usul bir
ve uygulama
esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
düzeyinde anlamlı
vevergilerinin
ters yönlü
ilişki olduğu
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun “H3:
regulated
by customsboyutları
law numbered
4458.
Nepotizm
çalışanların
iş perforgörülmektedir. Buna
nepotizm
boyutları
ile dışkarşın
ticarete diğer
konu olan
eşyanın Türkiye
Gümrük
Through this law, a systematization has been
azaltmaktadır.”
Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak manslarını
created beginning
with commodities hipotezi
subject to red edilmiştir.
ile prosedürel adalet
arasında
bir ilişki
işlemlerin
sırasına herhangi
göre
bir
sistematik
international trade entering customs territories of
nepotizm
boyutlarının
hiçbiri ile iş perforoluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi Zira
Turkey
and continuing
with operation sequence.
bulunamamıştır.gümrük
Benzer
bir şekilde
işe aşamalar
alma süreci
vergisinde
de zorunlu
olan tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
arasında
herhangi
bulunamamıştır.
tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret mansı
assessment,
accrual and
collectingbir
are ilişki
regulated
ile etkileşimse adalet
arasında
önemolan by General Directorate of Customs as a part of
Bakanlığı’na
bağlı ayrıda
bir p:,062
kuruluş niteliği
1
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Bilimler Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Gümrükler
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
according
seviyesinde ve ters
yönlü
bir ilişki
görülmektedir.
TARTIŞMA
VE process
SONUÇ
Programı
Yüksek
Lisans
Selin KILINÇ tarafından
hazırlanan
Yüksek
Lisans of
Tezinden
Kanunu
hükümlerine
uygunÖğrencisi
olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
disputes over
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm
customs duties has a different form from the
Çalışanların nepotizm
algılarının en fazla etkiye
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir
process of other taxes. Customs duty disputes
Bu
çalışmada aile işletmelerinde görev yapmakta
sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları
have to be resolved administratively in the first
sahip oldukları yapıya
örgütsel
adalet
boyutunun
dağıöncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. olan
place.çalışanların
However, in the nepotizme
case of disputes bakış
not beingaçıları ve nepoAncak anlaşılmaktadır.
idari
aşamada
çözümlenemeyen
solved administratively, legal action can be taken.
tımsal adalet olduğu
Nepotizm
1
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
tizme maruz kalmalarının sonuçları
incelenmiştir.
Key words: Custom, Custom Duties, Custom
alt boyutlarından hem terfide kayırmacılığın hem
Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi, Ayrıca
Disputes nepotizmin prosedürel, etkileşimsel ve
Gümrük Uyuşmazlıkları
de işe alma sürecinde
kayırmacılığın dağıtımsal
dağıtımsal adalet algıları üzerindeki etkileri ele
alınmıştır. Bu amaçla Merzifon Organize Sanayi
Bölgesinde faaliyet gösteren 7 aile işletmesinde
toplam 111 çalışan üzerinde bir saha araştırması
yapılmıştır.
adalet üzerinde anlamlı ve ters yönde bir etkiye
sahip olduğu görülmektedir. Bu bulgular doğrultusunda işe alma sürecinde kayırmacılık algı
düzeyinin artması halinde çalışanların prosedürel,
etkileşimsel ve dağıtımsal adalet ile ilgili algı
düzeylerinin azaldığı anlaşılmaktadır. Dolayısıyla
“H2: Nepotizm boyutları çalışanların örgütsel
Nepotizmin aile işletmelerinde çalışanlar üzerinde
olumsuz etkilere yol açtığı görüşü literatürde genel
50
UHPPD
UHBAB
www. uhpdergisi.com
www.uhbabdergisi.com
ULUSLARARASI HAKEMLİ PSİKİYATRİ
ve PSİKOLOJİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ
Hakemli/ Ağustos
BeĢeri ve2015
Akademik
Bilimler
Mayıs Uluslararası
/ Haziran / Temmuz
Sayı: 03
Cilt: 02Dergisi
İlkbahar Yaz
Nisan / Mayıs
/ Haziran
Yaz Dönemi
Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015
INTERNATIONAL
JOURNAL
OF Ġlkbahar
PSYCHIATRY
AND PSYCHOLOGICAL
RESEARCHES
International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science
May / June / July / August 2015 Issue: 03 Volume: 02 Spring Summer
April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
JEL KODU: M12-M14-M54 ID:22 K:29
ISSN 2148-8215
ONLINE
ISSN:2149-2506
ID:230 K:509
Jel Kodu:
K34
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001- 2004 Belge No: 12880)
Marka
Patent)
(ISO 9001-2008 (Belge
No:Patent
12879–&Trademark
ISO 14001-2004
Belge No: 12880)
(2015/04312-2015-GE-18968)
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
anlamda destek görmektedir (Asunakutlu ve Avcı, arasında anlamlı 1ve ters yönlü bir ilişki bulunĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI
2010; Büte ve Tekarslan, 2010; Yıldız vd., 2012; muştur. Çalışanların nepotizm algılarının en fazla
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
Karacaoğlu ve Yörük, 2012).
Yapılan bu araştırmada etkiye sahip oldukları örgütsel adalet boyutunun
CUSTOM
da nepotizmin terfide kayırmacılık alt boyutu
ile DUTIES
dağıtımsal adalet olduğu bulgusuna ulaşılmıştır.
2
3
KILINÇ , Hatice
YURTSEVER
örgütsel adaletin prosedürel, işlemsel veSelin
dağıtımsal
Nepotizm
alt boyutlarından
hem terfide kayırma2
Celal
Üniversitesi
Sosyal Bilimler
Ens. Mali
Hukuk Programı
Lisans sürecinde
Öğrencisi
adaletten oluşan üç
altBayar
boyutu
arasında
anlamlı
cılığın
hem deYüksek
işe alma
kayırmacılığın
3
Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
ve ters yönlü bir ilişki belirlenmiştir. Dolayısıyla dağıtımsal adalet üzerinde anlamlı ve ters yönde
Özet: kayırmacılık
Gümrük vergisi, gümrüğe
tabi olandair
ticari birAbstract:
is a kindgörülmüştür.
of tariff arising Bu bulgular
çalışanların terfide
yapıldığına
etkiyeCustom
sahipduty
olduğu
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın
from the movement of commercial commodities
miktarı veya
değeri üzerinden
ekonomik, doğrultusunda
subject to customs
based on those
algı düzeyleri arttıkça
örgütsel
adaletalınan,
algılarının
işewhich
almais sürecinde
kayırmacılık algı
sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir
commodities’quantity and value. It is are a kind of
azaldığı anlaşılmaktadır.
Öte yandan
terfide
halinde
çalışanların
prosedürel,
dış ticaret ve ekonomi
politikası aracı
olan birkavergi düzeyinin
tariff that is artması
a foreign trade
and economic
policy
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan
instrument in addition to its economic, social and
yırmacılık ile işdolaylı
performansı
arasında
herhangi
ve dağıtımsal
adalet
bir vergi türü olan
gümrük vergisi,
gelir ve etkileşimsel
fiscal functions. Since
they are not collected
on ile ilgili algı
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir
regular basis like income tax and corporate tax, as
bir ilişki bulunamamıştır.
anlaşılmaktadır.
Çalışmanın
vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan düzeylerinin
an indirect tariffazaldığı
on expenditures,
custom duties
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus
are collected only once when commodities subject
sonuçlarından
birisiAccording
nepotizm
olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi ilginç
to foreign
trade arrive at the custom.
to boyutlarının
İşlem kayırmacılığı
ile prosedürel
adalet
arasında
Usul Kanunu
(VUK)’nun ikinci
maddesine
göre bu
the second item of tax procedural law, custom
ileexcluded
iş performansı
kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle, hiçbiri
duties are
from this law. arasında
Therefore, herhangi bir
da herhangi bir ilişki
sözesasları
konusu
gümrükbulunamamışken;
vergilerinin usul ve uygulama
4458
procedures and practises of custom duties are
ilişkinin
bulunamamış olmasıdır.
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
değişkenle etkileşimsel
adalet ve dağıtımsal adalet
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
girişinden
eşyaya uygulanacak Şüphesiz
created beginning
with commodities
arasında anlamlı Bölgesine
ve ters yönlü
birbaşlayıp,
ilişki
bulunmuştur.
bu çalışmanın
birçoksubject
kısıtıtobulunmaktadır.
işlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik
international trade entering customs territories of
oluşturulmuştur.
Diğer tüm vergilerde
olduğubir
gibi Öncelikle
Turkey and continuing
with örneklem
operation sequence.
İşlem kayırmacılığı
ile iş performansı
arasında
sınırlı bir
üzerinde yapılan
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
tahakkuk
ve
tahsil
aşamaları
Gümrük
ve
Ticaret
assessment,
accrual
and
collecting
are
regulated
ilişki bulunamamıştır.
araştırmadan elde edilen bulguların genelleştirilme
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
1
Bu
çalıĢma,
Celal
Bayar
Üniversitesi
Sosyal
Bilimler
Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk
Gümrükler Genel Müdürlüğü tarafından, Gümrük problemi
Customs Maliye
and
Economy
according
to
çalışmanın
geleneksel
kısıtını
oluşturmakProgramı
Yüksek
Lisans
Öğrencisi
Selin
KILINÇ
tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans of
Tezinden
Kanunu
hükümlerine
uygun olarak
yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
disputes over
Benzer bir şekilde
işe
alma
sürecinde
kayırmacılığın
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm tadır.
customs
has a different
form from the bundan sonra
Buduties
bağlamda
araştırmacılara
örgütsel adaletinsüreci,
alt boyutları
ileoluşan
anlamlı
tersbir process of other taxes. Customs duty disputes
diğer vergilerde
süreçtenvefarklı
çalışmaların
daha
geniş
yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları yapılacak
have to be resolved
administratively
in the
first örneklemler
yönlü ilişkili olduğu,
karşınçözümlenmek
iş performansı
öncelikle buna
idari aşamada
zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
yapılması
bu kısıtın kısmen
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen üzerinde
solved administratively,
legaltavsiyesi,
action can be taken.
ile ilişkisinin bulunmadığı
sonucuna
ulaşılmıştır.
1
uyuşmazlıklarda yargı
yoluna başvurulabilmektedir.
deKey
olsa
aşılmasına
katkıDuties,
sağlayacaktır.
Bir diğer
words:
Custom, Custom
Custom
Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi,
Disputes
Hipotezleri test etmek
amacıyla kurulan regresyon kısıtta çalışmanın sınırlı değişkenler arasında yaGümrük Uyuşmazlıkları
modelinde nepotizm boyutlarından sadece işe pılmış olmasıdır. Bu araştırma sadece nepotizm,
alma sürecinde kayırmacılık ile prosedürel adalet örgütsel adalet ve iş performansı değişkenleri ile
arasında p:,005 seviyesinde anlamlı ve negatif bir sınırlı tutulmuştur. Dolayısıyla bu araştırmada
ilişki olduğu bulgusuna ulaşılmıştır. Buna karşın kullanılmayan örgütsel vatandaşlık davranışları,
diğer nepotizm boyutları ile prosedürel adalet örgütsel sinizm, sabotaj, örgütsel bağlılık ve mobarasında herhangi bir ilişki bulunamamıştır. Benzer bing gibi olumlu ve olumsuz birçok değişkenle
bir şekilde işe alma süreci ile etkileşimsel adalet nepotizmin ilişkisi ele alınmalıdır.
51
UHPPD
UHBAB
www. uhpdergisi.com
www.uhbabdergisi.com
ULUSLARARASI HAKEMLİ PSİKİYATRİ
ve PSİKOLOJİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ
Hakemli/ Ağustos
BeĢeri ve2015
Akademik
Bilimler
Mayıs Uluslararası
/ Haziran / Temmuz
Sayı: 03
Cilt: 02Dergisi
İlkbahar Yaz
Nisan / Mayıs
/ Haziran
Yaz Dönemi
Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015
INTERNATIONAL
JOURNAL
OF Ġlkbahar
PSYCHIATRY
AND PSYCHOLOGICAL
RESEARCHES
International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science
May / June / July / August 2015 Issue: 03 Volume: 02 Spring Summer
April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
JEL KODU: M12-M14-M54 ID:22 K:29
ISSN 2148-8215
ONLINE
ISSN:2149-2506
ID:230 K:509
Jel Kodu:
K34
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001- 2004 Belge No: 12880)
Marka
Patent)
(ISO 9001-2008 (Belge
No:Patent
12879–&Trademark
ISO 14001-2004
Belge No: 12880)
(2015/04312-2015-GE-18968)
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
Son olarak nepotizmin özellikle aile işletmelerinin
Sıtkı Koçman Üniversitesi Sosyal Bilimler
ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI1
kurumsallaşma sorunlarıyla karşılaşmalarında
Enstitüsü Dergisi, S: 32, 2014 Bahar, 62-77
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
önemli bir unsur olduğu görülmektedir. Çalı ASUNAKUTLU, T., AVCI, U., (2010). Aile İşCUSTOM DUTIES
şanların kendilerinden beklenilen performans
letmelerinde Nepotizm Algısı ve İş Tatmini
Selin KILINÇ2, Hatice YURTSEVER3
ve verimliliği gösterebilmelerinde yöneticilerine
Üzerine Bir Araştırma. Süleyman Demirel
Celal Bayar
Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi
duydukları güven2 hayati
birÜniversitesi
eşik
konumundadır.
3
Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO,Üniversitesi
DıĢ Ticaret Bölümü
İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi
Bu eşiğin aşılamaması çalışanlarda güvensizlikten
Dergisi,15 (2), 93-109
Özet: Gümrük
gümrüğe
tabi olan yol
ticari
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
kaynaklanan örgütsel
adaletvergisi,
ile ilgili
sorunlara
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın
from the movement of commercial commodities
veya değeri üzerinden
alınan, ekonomik,
subject to E.,
customs
which Aile
is based
on those
açmaktadır. Ailemiktarı
işletmelerinde
yöneticilerin
karar AYKAN,
(2008).
İşletmelerinin
Çatışma
sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir
commodities’quantity and value. It is are a kind of
verme süreçlerindeki
davranışlarına,
örgütsel
Nedenleri
vetrade
Çatışma
Yönetimi
Stratejileri:
dış ticaret
ve ekonomi politikası
aracı olan çıktıbir vergi
tariff
that is a foreign
and economic
policy
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan
instrument in addition to its economic, social and
ları paylaştırma ile
ilgili
işlemlerine
ve çalışanlarla
Kayseri
BirareUygulama.
dolaylı
bir vergi
türü olan gümrük
vergisi, gelir ve
fiscal
functions.İlinde
Since they
not collected on3. Aile İşletmekurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir
regular basis like income tax and corporate tax, as
kurdukları ilişkilerdeki
eşitliğe duyulan
leri Kongresi
Bildiri custom
Kitabı,
İstanbul Kültür
vergi türü olmadığından,
dış ticarete güveni
konu olan
an indirect
tariff on expenditures,
duties
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus
are collected only once when commodities subject
ifade eden örgütsel
adalet
kavramına
gereken
Üniversitesi
Yayın No:
78, 137-150
olmak üzere
alınmaktadır.
Gümrük vergileri,
Vergi
to foreign
trade arrive Yayınları,
at the custom. According
to
Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu
the second item of tax procedural law, custom
önemi vermelidirler.
kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle,
duties are excluded from this law. Therefore,
KUMAR,
RANI,
E., (2009).
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458 BAKHSHI,
procedures and A.,
practises
of custom K.,
duties
are
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
KAYNAKLARile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük Through
Organizational
Justice Perceptions as Predictor
this law, a systematization has been
Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak
created
beginning
with
commodities
to
of Job Satisfaction andsubject
Organization
Comişlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik
international trade entering customs territories of
AKKOÇ, İ., ÇALIŞKAN,
A.,
TURUNÇ,
Ö.,
oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi
Turkey
and continuing
with operation sequence.
mitment,
International
Journal of Business
gümrük vergisinde
de zorunlu
aşamalarve
olanAltarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
(2012). Örgütlerde
Gelişim
Kültürü
tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret
assessment,
accrual
and
collecting
are
and Management, 4(9) regulated
Bakanlığı’na
bağlı ayrı İş
bir Tatmini
kuruluş niteliği
olan
by General Directorate of Customs as a part of
gılanan Örgütsel
Desteğin
ve
İş
1
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Bilimler Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Gümrükler
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
according
Programı
Yüksek
Lisans
SelinRolü,
KILINÇ tarafından
hazırlanan
Yüksek
Lisans of
Tezinden
Kanunu
hükümlerine
uygunÖğrencisi
olarak
yürütülmektedir.
Customs
Law.
Resolution
process
disputes over
Performansına
Etkisi:
Güvenin
Aracılık
BAL,
V.,
(2014).
Örgütsel
Adalet
ve Örgütsel BağtüretilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm
customs duties has a different form from the
Celal Bayarsüreci,
Üniversitesi
Yönetim
Ekonomi
lılıkofİlişkisi:
Manisa’daki
diğer vergilerde
oluşan ve
süreçten
farklı bir
process
other taxes.
Customs duty Eğitim
disputes Kurumlarında
yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları
have to be resolved administratively in the first
Dergisi, 19(1)
BirHowever,
Araştırma, Aksaray
Üniversitesi
İktisadi
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır.
place.
in the case of disputes not
being
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen
solved administratively, legal action can be taken.
ve İdari Bilimler Fakültesi 1Dergisi, 6(1), 1-9
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
ALTINKURT, Y., YILMAZ, K., (2010). Değerlere
Key words: Custom, Custom Duties, Custom
Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi,
Disputes
Göre Yönetim
veUyuşmazlıkları
Örgütsel Adalet İlişkisinin BARIŞ,
E., CEYLAN, U., SAYLAN, U., (2013).
Gümrük
Ortaöğretim Okulu Öğretmenlerinin Algılarına
Aile İşletmelerinde Nepotizm ve Örgütsel
Göre İncelenmesi, Kuram Ve Uygulamada
Bağlılık İlişkisi: Kütahya’da Faaliyet Gösteren
Eğitim Yönetimi Dergisi, 16(4), 463-484
Otel İşletmelerinde Bir Araştırma, Uludağ
Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi
ARSLANER, E., EROL, G., BOYLU, Y., (2014).
Dergisi, C: XXXII, S: 2, 171-197
Konaklama İşletmelerinde Nepotizm ve Örgütsel
Adalet Algısı Üzerine Bir Araştırma, Muğla
52
UHPPD
UHBAB
www. uhpdergisi.com
www.uhbabdergisi.com
ULUSLARARASI HAKEMLİ PSİKİYATRİ
ve PSİKOLOJİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ
Hakemli/ Ağustos
BeĢeri ve2015
Akademik
Bilimler
Mayıs Uluslararası
/ Haziran / Temmuz
Sayı: 03
Cilt: 02Dergisi
İlkbahar Yaz
Nisan / Mayıs
/ Haziran
Yaz Dönemi
Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015
INTERNATIONAL
JOURNAL
OF Ġlkbahar
PSYCHIATRY
AND PSYCHOLOGICAL
RESEARCHES
International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science
May / June / July / August 2015 Issue: 03 Volume: 02 Spring Summer
April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
JEL KODU: M12-M14-M54 ID:22 K:29
ISSN 2148-8215
ONLINE
ISSN:2149-2506
ID:230 K:509
Jel Kodu:
K34
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001- 2004 Belge No: 12880)
Marka
Patent)
(ISO 9001-2008 (Belge
No:Patent
12879–&Trademark
ISO 14001-2004
Belge No: 12880)
(2015/04312-2015-GE-18968)
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
BENAVIDES-VELASCO, C.A., QUİNTANA- CIULLA, JOANNE
B., (2005). In Praise of
ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI1
GARCÍA, C., F. GUZMÁN-PARRA, V.,
Nepotism? In Praise of Nepotism: A Natural
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
(2013). Trends in Family Business Research,
History by Adam Bellow, Business Ethics
CUSTOM DUTIES
Small Business Economics, 40, 41-57
Quarterly, 15(1), 153-160
Selin KILINÇ2, Hatice YURTSEVER3
BİNGÖL, D., (2010).
İnsan Kaynakları Yönetimi, COHEN-CHARASH, Y., SPECTOR, P.E., (2001).
2
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi
Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO,The
DıĢ Ticaret
Beta Yayınevi, 7. Basım,3 İstanbul
RoleBölümü
of Justice in Organizations: A Meta-Analysis, Organizational Behavior And
Özet: Gümrük
vergisi, gümrüğe
tabi olan
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
BÜTE, M., (2011).
Kayırmacılık
Algısı
İle ticari
İş
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın
fromHuman
the movement
of commercial
commodities
Decision
Processes, 86(2),
278-321
miktarı veya Söz
değeri Söyleme
üzerinden alınan,
subject to customs which is based on those
Tatmini, Olumsuz
ve ekonomik,
İşten
sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir
commodities’quantity and value. It is are a kind of
Ayrılma Niyeti
Arasındaki
İlişki.aracı
Elektronik
J.A.,
Onpolicy
The Dimensionadış ticaret
ve ekonomi politikası
olan bir vergi COLQUITT,
tariff that is a foreign
trade(2001).
and economic
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan
instrument in addition to its economic, social and
Sosyal Bilimler
Dergisi,
Cilt:10
lity
of Organizational
Justice:
dolaylı bir
vergi türüBahar-2011
olan gümrük vergisi,
gelir ve
fiscal
functions.
Since they are not collected
on A Construct
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir
regular basis like income tax and corporate tax, as
Sayı:36 (187-203)
Validation
a Measure,
Of Applied
vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan
an indirect
tariff onof
expenditures,
customJournal
duties
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus
are collected only once when commodities subject
Psychology, 86(3)
olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi
to foreign
trade arrive at the custom. According to
BÜTE, M., TEKARSLAN,
E., (2010).
Usul Kanunu (VUK)’nun
ikinci Nepotizm’in
maddesine göre bu
the second item of tax procedural law, custom
kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle,
duties are excluded from this law. Therefore,
Çalışanlar Üzerindeki
Etkileri: Aile İşletmelerine ÇAPKULAÇ,
O., (2013). Yöneticilerin Duygusal
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
Yönelik BirileSaha
Araştırması, Ekonomik ve
Zeka Düzeylerinin İş Tatmini ve İş Performans
dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
Bölgesine
girişinden
başlayıp,
eşyaya
uygulanacak
created
beginning
with commodities
subject to Üniversitesi
Sosyal Arastırmalar
Dergisi,
Bahar,
6(1),sistematik
1-21
Algısı
Üzerine
Etkisi, Akdeniz
işlemlerin
sırasına
göre
bir
international trade entering customs territories of
oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi
Turkey
and continuing
with operation
sequence.
Sosyal
Bilimler
Enstitüsü,
Yayınlanmamış
gümrük vergisinde
de zorunlu aşamalar
olan tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
BÜTE, M., (2011).
Kayırmacılığın
Çalışanlar
tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret
assessment,
accrual
and
collecting
are
regulated
Yüksek Lisans Tezi
Bakanlığı’na
ayrı Kaynakları
bir kuruluş niteliği
olan
by General Directorate of Customs as a part of
Üzerine Etkileri
İlebağlı
İnsan
Uy1
Bu
çalıĢma,
Celal
Bayar
Üniversitesi
Sosyal
Bilimler
Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Gümrükler Genel Müdürlüğü tarafından, Gümrük
Customs Maliye
and Economy
according
Programı
Yüksek
Öğrencisi
Selin KILINÇ tarafından
hazırlanan
Yüksek
Lisans of
Tezinden
hükümlerine
uygun
olarak
yürütülmektedir.
Customs
Law.
Resolution
process
disputes
over
gulamaları Kanunu
İlişkisi:
TürkLisans
Kamu
Bankalarına
ÇÖL,
G.,
(2008).
Algılanan
Güçlendirmenin
İştüretilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm
customs duties has a different form from the
Yönelik Birsüreci,
Araştırma,
Atatürk
gören
Performansı
Etkileri, Doğuş
diğer vergilerde
oluşan Üniversitesi
süreçten farklı bir
process
of other
taxes. CustomsÜzerine
duty disputes
yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları
have to be resolved administratively in the first
Sosyal Bilimler
Dergisi, 15(1),
Üniversitesi
9(1),
35-46
öncelikle Enstitüsü
idari aşamada çözümlenmek
zorundadır.
place.
However, in the Dergisi,
case of disputes
not being
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen
solved administratively, legal action can be taken.
383-404 uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
1
ÇUHADAR,
T., ÖZMEN,
H.İ.,
(2008). Mission
Key words: Custom,
Custom Duties,
Custom
Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi,
Disputes
CHAN, M., (2000).
Justice TheoStatement in Institutional Family Business:
GümrükOrganizational
Uyuşmazlıkları
ries and Landmark Cases, The International
A Content Analysis. In First International
Journal of Organizational Analysis, 8(1), 68-88
Conference On Management And Economics
(ICME’08), Tirana, Albenia, 28-29
CHUA, J.H., CHRISMAN, J.J., SHARMA, P.,
(1999). “Defining The Family Business By DEMİREL, Y., SEÇKİN, Z., (2011). Örgütsel
Behavior”, Entrepreneurship Theory And
Adaletin Bilgi Paylaşımı Üzerine Etkisi: İlaç
Practice, 23, 19-40
53
UHPPD
UHBAB
www. uhpdergisi.com
www.uhbabdergisi.com
ULUSLARARASI HAKEMLİ PSİKİYATRİ
ve PSİKOLOJİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ
Hakemli/ Ağustos
BeĢeri ve2015
Akademik
Bilimler
Mayıs Uluslararası
/ Haziran / Temmuz
Sayı: 03
Cilt: 02Dergisi
İlkbahar Yaz
Nisan / Mayıs
/ Haziran
Yaz Dönemi
Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015
INTERNATIONAL
JOURNAL
OF Ġlkbahar
PSYCHIATRY
AND PSYCHOLOGICAL
RESEARCHES
International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science
May / June / July / August 2015 Issue: 03 Volume: 02 Spring Summer
April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
JEL KODU: M12-M14-M54 ID:22 K:29
ISSN 2148-8215
ONLINE
ISSN:2149-2506
ID:230 K:509
Jel Kodu:
K34
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001- 2004 Belge No: 12880)
Marka
Patent)
(ISO 9001-2008 (Belge
No:Patent
12879–&Trademark
ISO 14001-2004
Belge No: 12880)
(2015/04312-2015-GE-18968)
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
(1990). Organizational Justice:
Sektörü Çalışanlarına Yönelik Bir Araştırma, GREENBERG, J.,
ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI1
Yesterday, Today and Tomorrow, Journal of
BİLİG, 56, 99-119
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
Management, 16(2), 399-432
DUH, M., (2012). Family Businesses: The ExCUSTOM DUTIES
Aile İşletmelerinde Yönetimin
tensiveness Of Succession Problems And2 GÜNEL, R., (2005).
Selin KILINÇ , Hatice YURTSEVER3
Bir Sonraki Kuşağa Devrinde Karşılaşılan SoPossible Solutions,
Entrepreneurship-Gender,
2
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi
3
Bayar Üniversitesi Salihli MYO,runların
DıĢ TicaretTespitine
Bölümü
ve Bu Sorunların Çözümüne
Geographies And Social Celal
Context ,209-234.
İlişkin Bir Araştırma, Çukurova Üniversitesi
http://cdn.intechopen.com/pdfs/31898/InTechÖzet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın
fromSosyal
the movement
of commercial
commodities
Bilimler
Enstitüsü,
Yayınlanmamış
Family_businesses_the_extensiveness_of_sucmiktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik,
subject to customs which is based on those
Yüksek Lisans
TeziIt is are a kind of
sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir
commodities’quantity
and value.
cession_problems_and_possible_solutions.pdf
dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi
tariff that is a foreign trade and economic policy
(Erişim Tarihi:
türüdür.10.10.2014)
Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan
instrument in addition to its economic, social and
S., Since
(2007).
İşletmelerinde
İkinci
dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve GÜNEY,
fiscal functions.
they areAile
not collected
on
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir
regular basis like income tax and corporate tax, as
Nesiletariff
Devir
Sürecindecustom
Başarı
Koşulları”, GiriDÜZ, S., (2012).vergi
Konaklama
İşletmelerinde
türü olmadığından,
dış ticarete Nepokonu olan
an indirect
on expenditures,
duties
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus
are collected only once when commodities subject
şimcilik
ve Kalkınma
tizm ile Örgütsel
Bağlılık
arasındaki
İlişkinin
olmak üzere
alınmaktadır.
Gümrük vergileri,
Vergi
to foreign
trade arrive
at the custom.Dergisi,
According toCilt: 2, 103-126
Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu
the second item of tax procedural law, custom
İncelenmesi.
Afyon
Üniversitesi
kanun
kapsamıKocatepe
dışında tutulmuştur.
Bu nedenle,
duties are excluded from this law. Therefore,
GÜNVER,
A.B., (2004). “Aile İşletmelerinin Gegümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
Sosyal Bilimler
Enstitüsü,
Turizm
İşletmeciliği
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
leceği, 1. Aile İşletmeleri Kongresi, Kongre
dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
ve Otelcilikile
Anabilim
Dalı, Yayımlanmamış
Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak
created
beginning
with commodities
subject to
Kitabı,
2. Baskı,
169-177
işlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik
international trade entering customs territories of
Yüksek Lisans
Tezi,
Afyon
oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi
Turkey and continuing with operation sequence.
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, GÜRKANLAR,
Like all other taxes, compalsive
levelsEsnek
such as Çalışma SaatE., (2010).
tahakkuk(1993).
ve tahsil The
aşamaları
Gümrük veFairTicaret
assessment, accrual and collecting are regulated
GILLILAND, W.S.,
Perceived
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by lerinin
General Directorate
of
Customs as a part
of
Kadın
Çalışanların
Sosyal
Rolleri ve
1
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar
Üniversitesi
Bilimler Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Gümrükler
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
according
ness of Selection
Systems:
AnÖğrencisi
Organizational
Programı
Yüksek
Lisans
Selin
KILINÇ
tarafından
hazırlanan
Yüksek
Lisans
Tezinden
Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
process of Üzerine
disputes overEtkileri-AkdeÇalışma
Performansı
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden
doğanofuyuşmazlıkların
çözüm
customs duties has a different form from the
Justice Perpective,
Academy
Management
niz ofÜniversitesinde
Akdeniz
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir
process
other taxes. Customs Bir
duty Araştırma,
disputes
Review, 18(4),
yapıya 694-734
sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları
have to be resolved administratively in the first
Üniversitesi
Bilimler
Enstitüsü Yüksek
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır.
place.
However, in theSosyal
case of disputes
not being
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen
solved administratively, legal action can be taken.
Lisans Tezi
GREENBERG,uyuşmazlıklarda
J., BIES, yargı
R.J.,
(1992).
Establis1
yoluna
başvurulabilmektedir.
Key words: Custom, Custom Duties, Custom
hing The Role
of Empirical
Studies
of OrgaAnahtar
Kelimeler: Gümrük,
Gümrük
Vergisi,
Disputes
HAYAJENH,
F.A., MAGHRABI, S.A., ALGümrük Uyuşmazlıkları
nizational Justice in Philosophical Inquiries
DABBAGH, H.T., (1994). “Research Note:
into Business Ethics, Journal Of Business
Assessing the Effect of Nepotism on Human
Ethics, 11, 433-444
Resource Managers”, International Journal of
Manpower, 15(1), 60-67
GREENBERG, J., (1987). A Taxonomy Of Organizational Justice Theories, Academy Of
HULSHOFF, H., (2001). “Family Business in
Management Review, 12(1), 9-22
The Dutch SME Sector”, Definitions And
54
UHPPD
UHBAB
www. uhpdergisi.com
www.uhbabdergisi.com
ULUSLARARASI HAKEMLİ PSİKİYATRİ
ve PSİKOLOJİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ
Hakemli/ Ağustos
BeĢeri ve2015
Akademik
Bilimler
Mayıs Uluslararası
/ Haziran / Temmuz
Sayı: 03
Cilt: 02Dergisi
İlkbahar Yaz
Nisan / Mayıs
/ Haziran
Yaz Dönemi
Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015
INTERNATIONAL
JOURNAL
OF Ġlkbahar
PSYCHIATRY
AND PSYCHOLOGICAL
RESEARCHES
International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science
May / June / July / August 2015 Issue: 03 Volume: 02 Spring Summer
April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
JEL KODU: M12-M14-M54 ID:22 K:29
ISSN 2148-8215
ONLINE
ISSN:2149-2506
ID:230 K:509
Jel Kodu:
K34
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001- 2004 Belge No: 12880)
Marka
Patent)
(ISO 9001-2008 (Belge
No:Patent
12879–&Trademark
ISO 14001-2004
Belge No: 12880)
(2015/04312-2015-GE-18968)
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
Characteristics, http://www.entrepreneurshipİşletmesi Uygulaması”, “İŞ, GÜÇ” Endüstri
ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI1
sme.eu/pdf-ez/B200004.pdf (Erişim Tarihi:
İlişkileri ve İnsan Kaynakları Dergisi, Temmuz
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
10.10.2014)
2012, 14(3), 43-64
CUSTOM DUTIES
İNCE, M., GÜL, H., (2011). “The Effect Of Emp-2 KARPUZOĞLU,
E., (2004). Aile Şirketlerinin
Selin KILINÇ , Hatice YURTSEVER3
loyees’ Perceptions
of Organizational Justice
Sürekliliğinde Kurumsallaşma, 1. Aile İş2
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi
3
Celal Bayar
Üniversitesi
Salihli MYO,letmeleri
DıĢ Ticaret Bölümü
on Organizational Citizenship
Behavior:
An
Kongresi, Kongre Kitabı 2. Baskı,
Application in Turkish Public Institutions”,
İstanbul, 42-53
Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
eşyanın
yer değiştirmesi
nedeniyle,
bu Maeşyanın
from the movement of commercial commodities
International
Journal
of Business
And
miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, KIECHEL,
subject to customs
is based
W., which
(1984).
Howon tothose
Relate to Nepososyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir
commodities’quantity and value. It is are a kind of
nagement, 6(6)
tism,
February
184,
dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi
tariff
that is Fortune,
a foreign trade
and economic
policy143-144
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan
instrument in addition to its economic, social and
İŞÇİ, E., BALdolaylı
TAŞTAN,
S.,olanKOZAL,
M.A.,
bir vergi türü
gümrük vergisi,
gelir ve
fiscal functions. Since they are not collected on
Ö.R.,
M.,tax,
(2010).
“Örgütsel
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir KUTANİS,
regular basis like
incomeMESCİ,
tax and corporate
as
(2013). “Örgütlerde
Kurumsallaşma
Düzeyivergi türü olmadığından,
dış ticarete
konu olan
an indirect tariff on expenditures, custom duties
Çalışanların
İş subject
Tatminine Etkisi:
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus
are Adaletin
collected only once
when commodities
nin Nepotizm
Üzerine
Etkisinin
İncelenmesi:
olmak
üzere alınmaktadır.
Gümrük
vergileri, Vergi
to foreign trade arrive at the custom. According to
Eğitim
Veren Bir YükseUsul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu
the Turizm
second itemAlanında
of tax procedural
law, custom
Hastane Çalışanları
Örneği”,
kanun kapsamı
dışında Siyaset,
tutulmuştur.Ekonomi
Bu nedenle,
duties are excluded from this law. Therefore,
köğretim
Kurumuna
Yönelik
Bir Örnek Olay
vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures
and practises
of custom
duties are
ve Yönetimgümrük
Araştırmaları
Dergisi, 1(3), 61-83
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
Çalışması”, Selçuk Üniversitesi İİBF Sosyal
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
Bölgesine
girişinden
başlayıp,
eşyaya
uygulanacak
created
beginning with Araştırmalar
commodities subjectDergisi,
to
İYİİŞLEROĞLU,
C.S., (2006).
“Aile
Şirketleri:
ve Ekonomik
(19)
işlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik
international trade entering customs territories of
Diğer
tüm vergilerde
olduğu gibi
Turkey and continuing with operation sequence.
Adana ve oluşturulmuştur.
Çevresinde
Faaliyet
Gösteren
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, MORRIS,
Like all otherM.H.,
taxes, compalsive
levels such R.W.,
as
WILLIAMS,
NEL, D.,
tahakkuk ve
tahsil aşamaları
Gümrük ve Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated
Aile Şirketlerinde
Nepotizm
Uygulamasının
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by (1996).
General Directorate
of Customs
as a part Family
of
“Factors
Influencing
Business
1
Bu çalıĢma,
Celal
Bayar Üniversitesi
Sosyal
Bilimler Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Gümrükler
Genel
Müdürlüğü
tarafından,
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
according
Tespitine Yönelik
Bir
Araştırma”,
Çukurova
Programı
Yüksek
Lisans
Öğrencisi
Selin
KILINÇ
tarafından
hazırlanan
Yüksek
Lisans
Tezinden
Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
process of disputesJournal
over
Succession”,
International
Of EntreptüretilmiĢtir.
doğan
uyuşmazlıkların
çözüm
customs duties has a different form from the
ÜniversitesiGümrük
Sosyalvergisinden
Bilimler
Enstitüsü,
Adana:
reneurial
Research, 2(3),
68-81
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir
process
of other Behaviour
taxes. Customs &
duty
disputes
Yayınlanmamış
Lisansvergisi
Teziuyuşmazlıkları have to be resolved administratively in the first
yapıya Yüksek
sahiptir. Gümrük
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
J.M.,
CONLON,
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen NOWAKOWSKI,
solved administratively, legal
action
can be taken. D.E., (2005).
KARABULUT,uyuşmazlıklarda
T.A., (2008).
İşletmelerinin
1
yargı Aile
yoluna başvurulabilmektedir.
Looking Back,
Key“Organizational
words: Custom, CustomJustice:
Duties, Custom
Kurumsallaşmaya
Yönetim
Fonksiyonlarına
Anahtar ve
Kelimeler:
Gümrük,
Gümrük Vergisi,
Disputes
Looking Forward”, International Journal of
Gümrük Uyuşmazlıkları
İlişkin Sorunları:
İstanbul’da Tekstil Sektöründe
Conflict Management, 16(1), 4-29
Üretim Yapan Aile İşletmesi Kobiler Üzerinde
Bir Araştırma, Marmara Üniversitesi İ.İ.B.F. ÖZDEVECİOĞLU, M., (2003). “Algılanan Örgütsel
Dergisi, XXV, 2, 643-676
Adaletin Bireylerarası Saldırgan Davranışlar
Üzerindeki Etkilerinin Belirlenmesine Yönelik
KARACAOĞLU, K., YÖRÜK, D., (2012). “ÇaBir Araştırma”, Erciyes Üniversitesi İktisadi
lışanların Nepotizm ve Örgütsel Adalet AlgıVe İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 21, 77-96
lamaları: Orta Anadolu Bölgesinde Bir Aile
55
UHPPD
UHBAB
www. uhpdergisi.com
www.uhbabdergisi.com
ULUSLARARASI HAKEMLİ PSİKİYATRİ
ve PSİKOLOJİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ
Hakemli/ Ağustos
BeĢeri ve2015
Akademik
Bilimler
Mayıs Uluslararası
/ Haziran / Temmuz
Sayı: 03
Cilt: 02Dergisi
İlkbahar Yaz
Nisan / Mayıs
/ Haziran
Yaz Dönemi
Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015
INTERNATIONAL
JOURNAL
OF Ġlkbahar
PSYCHIATRY
AND PSYCHOLOGICAL
RESEARCHES
International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science
May / June / July / August 2015 Issue: 03 Volume: 02 Spring Summer
April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
JEL KODU: M12-M14-M54 ID:22 K:29
ISSN 2148-8215
ONLINE
ISSN:2149-2506
ID:230 K:509
Jel Kodu:
K34
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001- 2004 Belge No: 12880)
Marka
Patent)
(ISO 9001-2008 (Belge
No:Patent
12879–&Trademark
ISO 14001-2004
Belge No: 12880)
(2015/04312-2015-GE-18968)
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
ÖZDEVECİOĞLU, M., (2004). “Duygusal Olay- SJAHRUDDIN, 1H., ARMANU, A.S., N., (2013).
ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI
“Organizational Justice, Organizational Comlar Teorisi Çerçevesinde Pozitif Ve Negatif
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
mitment And Trust in Manager As Predictor
Duygusallığın Algılanan Örgütsel Adalet
CUSTOM DUTIES
Of Organizational Citizenship Behavior”,
Üzerindeki Etkilerini Belirlemeye Yönelik
2
SelinSiyasal
KILINÇ , HaticeInterdisciplinary
YURTSEVER3
Journal of Contemporary
Bir Araştırma”, Ankara Üniversitesi
2
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk
Programı Yüksek
Lisans Öğrencisi
Research
in Business,
4(12)
Bilimler Fakültesi
Dergisi,
53(3)
3
Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
TARKAN,
G., TEPECİ, M., (2006). “Örgütsel
ÖZER, G., GÜNLÜK,
(2010).
Özet: GümrükM.,
vergisi,
gümrüğe “Örgütsel
tabi olan ticari
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın
fromAdalet
the movement
of commercial Merkezileşmenin
commodities
ve Yönetimde
ÇalıAdaletin Muhasebecilerin
Memnuniyeti
ve
miktarı veya değeri İş
üzerinden
alınan, ekonomik,
subject to customs which is based on those
sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir
commodities’quantity
and value.
It is are aMersin
kind of Üniversitesi
şan Hırsızlığına
Etkileri:
İşten Ayrılma
Eğilimine
University
dış ticaret
ve ekonomiEtkisi”,
politikası aracı
olan bir vergi
tariff that is a foreign trade and economic policy
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan
instrument
in addition
to its economic,
social and Yüksekokulu
Turizm
İşletmeciliği
Ve Otelcilik
of Gaziantep
Journal
oftürü
Social
Sciences, 9(2).
dolaylı
bir vergi
olan gümrük
vergisi, gelir ve
fiscal functions. Since they are not collected on
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir
regular
basis likeAlgılamaları
income tax and corporate
tax, asBir Araştırma”,
Öğrenci
Üzerine
459-485 vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan an indirect tariff on expenditures, custom duties
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus
are Anatolia
collected onlyTurizm
once when Araştırmaları
commodities subject Dergisi, 17(2),
olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi
to foreign trade arrive at the custom. According to
ÖZLER, H., ÖZLER,
GÜMÜŞTEKİN,
Usul Kanunu D.E.,
(VUK)’nun
ikinci maddesine göre bu
the 137-152
second item of tax procedural law, custom
kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle,
duties are excluded from this law. Therefore,
G.E., (2007).
“Aile
İşletmelerinde
Nepotizmin
gümrük
vergilerinin
usul ve uygulama
esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
A., (2010).
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun TAŞ,
regulated
by customs“Öğretmenlerin
law numbered 4458.İş Değerlerinin
Gelişim Evreleri
Ve Kurumsallaşma”,
Selçuk
ile dış ticarete
konu olan eşyanın Türkiye
Gümrük
Through this law, a systematization has been
Örgütsel
Adalet
Algılarına
Etkisi”,
Pamukkale
Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak
created
beginning
with commodities
subject
to
Üniversitesiişlemlerin
Sosyal Bilimler
Enstitüsü,
(17)
sırasına
göre
bir
sistematik
international trade entering customs territories of
Üniversitesi
Fakültesi
oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi
Turkey
and continuing Eğitim
with operation
sequence. Dergisi, 27,
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
211-222
ÖZSEMERCİ, K.,
(2003).
KamuGümrük
Yönetiminde
tahakkuk
ve “Türk
tahsil aşamaları
ve Ticaret
assessment,
accrual and collecting are regulated
Bakanlığı’na bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
1
Bu
çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Sosyal
Bilimler Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Yolsuzluklar,
Nedenleri,
Zararları
Ve Çözüm
Gümrükler
Genel
tarafından,
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
according
TURUNÇ,
Ö.,Yüksek
(2010).
“Organizasyonlarda
Kontrol
Programı
Yüksek Lisans
Selin KILINÇ tarafından
hazırlanan
Lisans
Tezinden
Kanunu
hükümlerine
uygunÖğrencisi
olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
process
of
disputes over
türetilmiĢtir.
Önerileri”, Gümrük
TC
SAYIŞTAY
vergisinden doğanBAŞKANLIĞI
uyuşmazlıkların çözüm
customs duties has a different form from the
Algılamalarının Örgütsel Özdeşleşme Ve İş
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir
process of other taxes. Customs duty disputes
Araştırma/İnceleme/Çeviri
Dizisi:
27
yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları
havePerformansına
to be resolved administratively
the first
Etkisi”,inCumhuriyet
Üniver-
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır.
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen
CELEP,
C.,yargı
(2008).
Ortaöğretim
uyuşmazlıklarda
yoluna başvurulabilmektedir.
place. However, in the case of disputes not being
solved
administratively,
legal action11(1),
can be taken.
sitesi
İİBF Dergisi,
251-269
POLAT, S.,
1
Key words: Custom, Custom Duties, Custom
Öğretmenlerinin
Adalet,Gümrük
Örgütsel
Anahtar Örgütsel
Kelimeler: Gümrük,
Vergisi, TUTAR,
Disputes H., (2007). “Erzurum’da Devlet Ve Özel
Gümrük Uyuşmazlıkları
Güven, Örgütsel Vatandaşlık Davranışlarına
Hastanelerde Çalışan Sağlık Personelinin
İlişkin Algıları. Kuram Ve Uygulamada Eğitim
İşlem Adaleti, İş Tatmini Ve Duygusal BağYönetimi Dergisi, 54, 307-331
lılık Durumlarının İncelenmesi”, Süleyman
Demirel Üniversitesi İktisadi Ve İdari Bilimler
SAUNDERS, M.N., THORNHILL, A., (2003).
Fakültesi Dergisi, 12(3), 97-120
“Organizational Justice, Trust And The Management Of Change: An Exploration”, YAVUZ, E., (2010). “Kamu Ve Özel Sektör
Personnel Review, 32(3), 360-375
Çalışanlarının Örgütsel Adalet Algılamaları
56
UHPPD
UHBAB
www. uhpdergisi.com
www.uhbabdergisi.com
ULUSLARARASI HAKEMLİ PSİKİYATRİ
ve PSİKOLOJİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ
Hakemli/ Ağustos
BeĢeri ve2015
Akademik
Bilimler
Mayıs Uluslararası
/ Haziran / Temmuz
Sayı: 03
Cilt: 02Dergisi
İlkbahar Yaz
Nisan / Mayıs
/ Haziran
Yaz Dönemi
Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015
INTERNATIONAL
JOURNAL
OF Ġlkbahar
PSYCHIATRY
AND PSYCHOLOGICAL
RESEARCHES
International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science
May / June / July / August 2015 Issue: 03 Volume: 02 Spring Summer
April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
JEL KODU: M12-M14-M54 ID:22 K:29
ISSN 2148-8215
ONLINE
ISSN:2149-2506
ID:230 K:509
Jel Kodu:
K34
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001- 2004 Belge No: 12880)
Marka
Patent)
(ISO 9001-2008 (Belge
No:Patent
12879–&Trademark
ISO 14001-2004
Belge No: 12880)
(2015/04312-2015-GE-18968)
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
Üzerine Bir Karşılaştırma Çalışması”, Doğuş YOLAÇ, S., DOĞAN,
E., (2011). “Küreselleşme
ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI1
Üniversitesi Dergisi, 11(2), 302-312
Sürecinde Aile İşletmelerinde Yönetim Ve
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
Kurumsallaşma”, İktisat Fakültesi MecmuYELBOĞA, A., (2006). “Kişilik Özellikleri ve
CUSTOM DUTIES
ası, 61(2), 83-110
İş Performansı Arasındaki İlişkinin İncelen-2
Selin KILINÇ , Hatice YURTSEVER3
mesi”, “İş, Güç”
Endüstri İlişkileri ve İnsan YÜCEL, İ., ÖZKALAN, S.Ö., (2012). Aile İş2
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi
Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO,letmeleri,
DıĢ Ticaret Bölümü
Kaynakları Dergisi, 8(2),3 196-211
Kurumsallaşma Ve Nepotizm. Erzincan Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü
Özet: GümrükH.,
vergisi,
gümrüğe tabi olan A.,
ticari
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
YILDIZ, G., TUTAR,
YILMAZER,
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın
fromDergisi, 5(2),
the movement of commercial
247-276commodities
miktarı
veya değeri üzerinden
ekonomik,
subject to customs which is based on those
(2012). “Aile
İşletmelerinde
Ailealınan,
Değerleri
sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir
commodities’quantity and value. It is are a kind of
Kurumsallaşmayı
Engeller
mi?”,aracı
Çukurova
(2005).
Ödüllendirme
dış ticaret ve
ekonomi politikası
olan bir vergi YÜRÜR,
tariff that isS.,
a foreign
trade and
economic policy Sistemleri İle
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan
instrument in addition to its economic, social and
Üniversitesidolaylı
İktisadi
ve İdari
Bilimler
Fakültesi
Örgütsel
Analizi
bir vergi
türü olan
gümrük vergisi,
gelir ve
fiscal
functions. Adalet
Since theyArasındaki
are not collectedİlişkilerin
on
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir
regular basis like income tax and corporate tax, as
Dergisi, Haziran,
119-134
ve Birtariff
Uygulama,
Uludağ
Sosyal
vergi türü16(1),
olmadığından,
dış ticarete konu olan
an indirect
on expenditures,
customÜniversitesi,
duties
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus
are collected only once when commodities subject
Bilimler
Enstitüsü,
Doktora
Bursa
olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi
to foreign
trade arrive
at the custom.
According Tezi,
to
YILMAZ, K., (2010).
“Devlet
Ortaöğretim
OkulUsul Kanunu
(VUK)’nun
ikinci maddesine
göre bu
the second item of tax procedural law, custom
kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle,
duties are excluded from this law. Therefore,
larında Görev
Yapan
Öğretmenlerin
gümrük
vergilerinin
usul ve uygulamaÖrgütsel
esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
Adalet Algıları”,
Kuram
Ve
Uygulamada
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
Bölgesine 10(1),
girişinden579-616
başlayıp, eşyaya uygulanacak
created beginning with commodities subject to
Eğitim Bilimleri,
işlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik
international trade entering customs territories of
oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi
Turkey and continuing with operation sequence.
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
1
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Bilimler Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Gümrükler
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
according
Programı
Yüksek
Lisans
Öğrencisi
Selin
KILINÇ
tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans of
Tezinden
Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
disputes over
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm
customs duties has a different form from the
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir
process of other taxes. Customs duty disputes
yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları
have to be resolved administratively in the first
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen
solved administratively, legal action can be taken.
1
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
Key words: Custom, Custom Duties, Custom
Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi,
Disputes
Gümrük Uyuşmazlıkları
57
UHPPD
UHBAB
www. uhpdergisi.com
www.uhbabdergisi.com
ULUSLARARASI HAKEMLİ PSİKİYATRİ
ve PSİKOLOJİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ
Hakemli/ Ağustos
BeĢeri ve2015
Akademik
Bilimler
Mayıs Uluslararası
/ Haziran / Temmuz
Sayı: 03
Cilt: 02Dergisi
İlkbahar Yaz
Nisan / Mayıs
/ Haziran
Yaz Dönemi
Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015
INTERNATIONAL
JOURNAL
OF Ġlkbahar
PSYCHIATRY
AND PSYCHOLOGICAL
RESEARCHES
International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science
May / June / July / August 2015 Issue: 03 Volume: 02 Spring Summer
April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
JEL KODU: M12-M14-M54 ID:22 K:29
ISSN 2148-8215
ONLINE
ISSN:2149-2506
ID:230 K:509
Jel Kodu:
K34
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001- 2004 Belge No: 12880)
Marka
Patent)
(ISO 9001-2008 (Belge
No:Patent
12879–&Trademark
ISO 14001-2004
Belge No: 12880)
(2015/04312-2015-GE-18968)
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI1
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
CUSTOM ABSTRACT
DUTIES
EXTENDED
Selin KILINÇ2, Hatice YURTSEVER3
2
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi
Bayar Üniversitesi
Salihlibusinesses
MYO, DıĢ Ticaret
Bölümühave important place and role
Nepotism is one of the major3 Celal
problems
of family
which
at country economies. The aim of this study is defining nepotism perception of employees working
Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
eşyanın yer
nedeniyle,
eşyanın of nepotism
from the movement
of commercial commodities
for family businesses
anddeğiştirmesi
determining
thebueffects
on employees’
organisational justice
miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik,
subject to customs which is based on those
sosyal veperception.
mali fonksiyonlarının
önemli bir questionnaire
commodities’quantity
and value.
It is are a kind
and job performance
Foryanında
this purpose,
study
is carried
on of111 employees
dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi
tariff that is a foreign trade and economic policy
türüdür.
Aynı zamandaoperating
harcamalar üzerinden
alınan
instrument in addition
to its economic,
social and
working for family
businesses
in Merzifon
Organised
Industrial
Site. Datas
has collected by
dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve
fiscal functions. Since they are not collected on
kurumlar
vergisi gibi Questionnaire
belirli aralıklarla alınan
bir consists
regular basis
like income
tax and
corporate
using questionnaire
technique.
form
of four
parts.
First
parttax,
is asfor determining
vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan
an indirect tariff on expenditures, custom duties
participants’ demographic
suchmahsus
as age,aregender,
marial
status,
income
level. Nepotism
eşyanın gümrüğecharacteristics
geldiği anda bir defaya
collected only
once when
commodities
subject
olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi
to foreign trade arrive at the custom. According to
scale consists ofUsul14Kanunu
questions.
There
are 3 sub
theof scale
and five
questions is about
(VUK)’nun
ikinci maddesine
göre dimensions
bu
the secondof
item
tax procedural
law, custom
kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle,
duties are excluded from this law. Therefore,
favoritism at promotion,
six question
is about
favoritism
at operation
and ofthecustom
rest duties
of 3 question
is about
gümrük vergilerinin
usul ve uygulama
esasları
4458
procedures
and practises
are
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
favoritism at hiring
research,
Organisational
Justice
consists
of 25 question is
ile dış process.
ticarete konuIn
olanthis
eşyanın
Türkiye Gümrük
Through this
law, a Scale
systematization
has been
Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak
created beginning with commodities subject to
used to measureişlemlerin
participants’
justice perception.
Theentering
scalecustoms
consists
of 3ofsub dimension
sırasınaorganisational
göre
bir
sistematik
international trade
territories
oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi
Turkey and continuing with operation sequence.
and the first seven
statements
about
prosedural
statements
aresuch
about
gümrük
vergisinde deare
zorunlu
aşamalar
olan tarh, justice,
Like allnext
other 10
taxes,
compalsive levels
as transactional
tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated
justice and the last
8 statement
about
allocative
Last Directorate
part of the
questionnaire
Bakanlığı’na
bağlı ayrıis bir
kuruluş
niteliği olanjustice.
by General
of Customs
as a part of form consists
1
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Bilimler Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Gümrükler
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
according
of 12 statements
about
job Lisans
performance.
and hazırlanan
Organisational
Justice
Scales consists of
Programı
Yüksek
SelinNepotism
KILINÇ tarafından
Yüksekprocess
Lisans
Tezinden
Kanunu
hükümlerine
uygunÖğrencisi
olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
of
disputes over
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm
customs duties has a different form from the
Likert style questions
which are I strongly disagree (1),
disagree (2), I have no idea (3), I agree and
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir
process of other taxes. Customs duty disputes
yapıyaJob
sahiptir.
Gümrük vergisi
uyuşmazlıkları
to be resolved
the first
strongly agree (5).
performance
scale
consists of have
statements
as administratively
insufficientin(1),
need to develop
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen
solved
administratively,
legal
action
can
be
taken.
(2), adequate (3), good (4) and excellent (5). The datas has analyzed with SPSS for
Windows 17.0.
1
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
Key words:
Custom, Custom
Duties, Custom
Descriptive statistic methods, factor, reliability, correlation
and regression
analysis
has used to analyze
Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi,
Disputes
Gümrük Uyuşmazlıkları
datas. It gets generally
support in the literature that nepotism has negative effects on employees are
working for family businesses. In this research there are significant and inverse relationship between
favoritism at promotion which is one of the nepotism sub dimension and prosedural, operational and
allocative justice which are organisational justice sub dimensions. Thereby it is shown that while
employees’ level of perception of favoritism at promotion increases, their organisational justice perception is decreases. On the other hand, there is no relationship between favoritism at promotion and
job performance. Also there is no relationship between favoritism at operation and prosedural justice
but there is significant and negative relationship between favoritism at operation and transactional
58
UHPPD
UHBAB
www. uhpdergisi.com
www.uhbabdergisi.com
ULUSLARARASI HAKEMLİ PSİKİYATRİ
ve PSİKOLOJİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ
Hakemli/ Ağustos
BeĢeri ve2015
Akademik
Bilimler
Mayıs Uluslararası
/ Haziran / Temmuz
Sayı: 03
Cilt: 02Dergisi
İlkbahar Yaz
Nisan / Mayıs
/ Haziran
Yaz Dönemi
Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015
INTERNATIONAL
JOURNAL
OF Ġlkbahar
PSYCHIATRY
AND PSYCHOLOGICAL
RESEARCHES
International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science
May / June / July / August 2015 Issue: 03 Volume: 02 Spring Summer
April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
JEL KODU: M12-M14-M54 ID:22 K:29
ISSN 2148-8215
ONLINE
ISSN:2149-2506
ID:230 K:509
Jel Kodu:
K34
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001- 2004 Belge No: 12880)
Marka
Patent)
(ISO 9001-2008 (Belge
No:Patent
12879–&Trademark
ISO 14001-2004
Belge No: 12880)
(2015/04312-2015-GE-18968)
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
and allocative justice. It is found that there is no relationship between
favoritism at operation and
ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI1
job performance. Similarly there is significant and negative relationship between favoritism at hiring
SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
and sub dimensions ofADMINISTRATIVE
organisational justice.
By contrast with this result there is no relationship with
DUTIES
job performance. In regression model to CUSTOM
test hypotheses,
it is found that only the favoritism at hiring
2
3
Selin relation
KILINÇ , with
Haticeprosedural
YURTSEVER
dimension has a significant and negative
justice.
On the other hand there is
2
Celal Bayar
Bilimler Ens.
Mali Hukuk Programı
Yüksek Lisans
ÖğrencisiLikewise, there is
no relationship between
theÜniversitesi
rest
ofSosyal
nepotism
dimensions
and prosedural
justice.
3
Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
significant and negative relationship between hiring process and transactional justice. Employees’
Özet: Gümrük
vergisi, effects
gümrüğe allocative
tabi olan ticarijustice
Abstract:
Custom duty is a of
kind organisational
of tariff arising
nepotism perception
is mostly
sub-dimension
justice. In
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın
from the movement of commercial commodities
değeri üzerinden
alınan, ekonomik,
to customs level
which is
on those of favoritism
accordance withmiktarı
theseveyafindings,
it is shown
that whilesubject
employees’
ofbased
perception
sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir
commodities’quantity and value. It is are a kind of
at hiring increases,
their
prosedural,
allocative
justice
is decreases. One
dış ticaret
ve ekonomi
politikasıtransactional
aracı olan bir vergiandtariff
that is a foreign
tradeperception
and economic policy
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan
instrument in addition to its economic, social and
of the interesting
findings
of olan
thisgümrük
research
no significant
dolaylı
bir vergi türü
vergisi, is
gelirthat
ve there
fiscal is
functions.
Since they are relationship
not collected on between job
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir
regular basis like income tax and corporate tax, as
performance and
any
nepotismdışdimensions.
vergi
türüofolmadığından,
ticarete konu olan
an indirect tariff on expenditures, custom duties
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus
are collected only once when commodities subject
olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi
to foreign trade arrive at the custom. According to
Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu
the second item of tax procedural law, custom
kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle,
duties are excluded from this law. Therefore,
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak
created beginning with commodities subject to
işlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik
international trade entering customs territories of
oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi
Turkey and continuing with operation sequence.
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
1
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Bilimler Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Gümrükler
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
according
Programı
Yüksek
Lisans
Öğrencisi
Selin
KILINÇ
tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans of
Tezinden
Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
disputes over
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm
customs duties has a different form from the
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir
process of other taxes. Customs duty disputes
yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları
have to be resolved administratively in the first
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen
solved administratively, legal action can be taken.
1
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
Key words: Custom, Custom Duties, Custom
Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi,
Disputes
Gümrük Uyuşmazlıkları
59
UHPPD
ULUSLARARASI HAKEMLİ PSİKİYATRİ VE PSİKOLOJİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ
INTERNATIONAL JOURNAL OF PSYCHIATRY AND PSYCHOLOGICAL RESEARCHES
SAĞLIK
ÇALIŞANLARINDA
MOBBİNG: KAMU
VE ÖZEL ROLÜ
SAĞLIK
TOPLUMSAL
CİNSİYET EŞİTSİZLİĞİNDE
MEDYANIN
KURUM ÇALIŞANLARININ KARŞILAŞTIRMALI TÜRKİYE ÖRNEĞİ1
THE ROLE OF MEDIA IN GENDER INEQUALITY
MOBBING IN HEALTHCARE STAFF: A COMPARED TURKEY
EXAMPLE OF PUBLIC AND PRIVATE SECTOR HEALTHCARE STAFF
Ali Murat KIRIK1, Murat KORKMAZ1
3
2
3
Marmara
Üniversitesi
Fakültesi
Radyo
ve Sinema Bölümü
Murat
SAĞBAŞİletişim
, Mehmet
Naci
EFETelevizyon
, Cem KARABAL
1
Güven Grup A.Ş. Finans Yönetmeni
1
Türk Silahlı Kuvvetleri 9’uncu Motorlu Piyade Tugay Komutanlığı Sarıkamış/ Kars/Türkiye
2
EKOL Grup A.Ş., Genel Müdür, İstanbul/Türkiye
3
KA Mühendislik A.Ş., Genel Müdür, İstanbul/Türkiye
Özet: Tarihin farklı dönemlerinde, farklı coğrafyalarında
Abstract: Roles and responsibilities socially attributed
farklı kültürlerde kadınlara ve erkeklere toplumsal
to women and men in different periods of history,
olarak
yüklenen
rol vemobbing
sorumluluklar
kısaca
toplumsal
differentIngeographies
and different
cultures
arethree
exÖz:
Bu çalışmada
özellikle
üç farklı boyut
altında
incelenAbstract:
this study, mobbing
has been analyzed
under
miştir.
Düşüş,
yatay ve dikey
altında incelen
bu araştırmada
different
mobbingappears
has beensince
comparacinsiyet
şeklinde
ifadeboyutlar
edilmektedir.
Birey
dünyaya
presseddimensions.
as genderThe
in notion
short.ofGender
the
mobbing kavramı karşılaştırmalı olarak değerlendirilmiştir. Araştively evaluated in this study considered under the dimensions of
individual is born and human affairs differ. However,
geldiği andan itibaren toplumsal cinsiyet kendisini
tırmaya katılanların büyük çoğunluğunu kadınlar oluşturmaktadır.
downfall, vertical and horizontal. The majority of the participants
women
are pushed
into the
background
bothcansocially
göstermekte
ilişkiler
de farklılaşmaktadır.
Bunun
nedeni ise ve
son insani
yıllarda sağlık
sektöründe
özellikle hemşirelik
in
this research
are composed
of females.
The reason
be that
alanında
çalışanların
yoğuntoplumsal
olarak istihdam
edilmesi
kadın
women
have been and
densely
employed
in thetofield
nursingthe
in
and politically
they
are forced
liveofunder
Ancakkadın
günümüzde
gerek
gerekse
deve
siyasal
feminizmimin fazlalaşması olarak gösterilebilir. Birçok gelişmiş ve
health sector and feminism has increased recently. The fact that
açıdan kadın
ikinci
planakadın
atılmakta
ve erkeklerin
shadow
ofinmen.
Gender inequality
isworld
reflected
to
gelişmekte
olan dünya
ülkesinde
hemşirelerin
yaptığı işin
female
nurses
many developed
and developing
countries
nerede
ise
yarı
yarıya
olduğu
gerçeği
maalesef
Türkiye’de
halen
perform
nearly
half
of
the
work
hasn’t
been
applied
in
Turkey
yet.
gölgesinde yaşamaya mecbur bırakılmaktadır. Kadifferent fields of media and this condition increasaktif hale getirilememiş olmasıdır. Araştırmamız uygulamalı bir
Our research is an applied research and a two-part questionnaire
dın-erkek
eşitsizliği
medyanın
farklı
alanlarına
da
ingly puts
inequality
solid
While
women
araştırma olup, 5’li likert ölçekten oluşan iki bölümlü bir anket
composed
of 5-point
Likert on
scalea has
beenbasis.
used. The
questionnaire
kullanılmıştır.
anket dahaeşitsizliği
önceden farklı
bir araştırmada
used
previously
been
used in
another
research
with confirmed
yansımaktaKullanılan
ve bu durum
giderek
somut
andhas
men
have the
same
rights
and
responsibilities
in
kullanılmış ve güvenirliliği sağlanmış ankettir. Araştırmamız yaklaşık
reliability. The research approximately lasted for 11 months. Turkey
bir
düzene
oturtmaktadır.
Teoride
kadın
ve
erkekler
theory,
it
is
clearly
understood
from
the
programs
and
olarak 11 ay sürmüştür. Türkiye evereni ve İstanbul, İzmir, Bursa,
is the research population and the provinces of İstanbul, İzmir,
Konya,
Samsun,
Trabzon, Edirne,sahipken,
Van, Mardin,uygulama
Diyarbakır,
Bursa,
Konya,
Samsun, in
Artvin,
Trabzon,
Edirne,
Van, Mardin,
aynı hak
veArtvin,
yükümlülüklere
contents
presented
media
that the
situation
is the
Antalya, Muğla, Çorum, Aydın, Kayseri ve Niğde illeri örneklemi
Diyarbakır, Antalya, Muğla, Çorum, Aydın, Kayseri and Niğde
noktasında
durumun
bu
şekilde
olmadığı
medyada
right
opposite
in
practice.
In
this
study,
the
role
of
şeklindedir. Araştırmaya katılanların tamamı basit rassal yöntem
are the samples. All participants have been selected with simple
yer alan seçilmiştir.
programlardan
ve sunulan
içeriklerden
de
mediasampling.
in gender
inequality
is emphasized
some
kullanılarak
Hiçbir katılımcıdan
kendilerini
belirleyecek
random
None
of the participants
have beenand
required
to
kimlik
ile kurum bilgisi
istenmemiştir.
tamamı
give
informationhave
on identity
and institution.
All participants
have
açıkçabilgisi
anlaşılmaktadır.
Bu
çalışmadaKatılımcıların
toplumsal cinsiyet
conclusions
been made
on positioning
women
in
kendi istekleri doğrultusunda katılarak görüşlerini mevcut anket
participated in the research on their own free will and reflected
eşitsizliğinde
medyanın
rolü irdelenmiş
kadının
media.
Following
the research,
it has been
formuna
yansıtmıştır.
Anket formları
katılımcılara ve
elden,
posta
their
opinion
on the questionnaire.
Questionnaires
haveindicated
been conve
mail yolu kullanılarak
ulaştırılmıştır.üzerine
Katılımcılara
gönderilen
veyed
to the participants
person,
via post
and e-mail.
A totaland
of
medyadaki
konumlandırılışı
çıkarımlarda
that women
are usedinas
a sexual
object
in media
toplam anket sayımız 3500 adet geri dönen anket sayısı ise 2780
3500 questionnaires have been sent to the participants and 2780
bulunulmuştur.
neticesinde
kadının uygun
medthey
men.
Moreover,
obtained
adettir.
Bu anketlerinAraştırma
sadece (N=1782)
âdeti uygulamaya
of
themfall
havebehind
come back.
Only
(N=1782) offindings
these questionnaires
bulunmuştur.
18 istatistik
programı kullanılarak
veriler
have
deemed
to be appropriate
for application. Data have
yada cinselSPSS
bir obje
olarak kullanıldığı
ve erkeklerin
havebeen
been
supported
with examples.
analiz edilmiş ve araştırma sonrasında en fazla mobbingin yatay,
been analyzed with SPSS 18 statistics program and it has been
gerisindebirbirlerine
yer aldığı
ortaya
Bununla
kadınların
daha
fazla çıkmıştır.
mobbing uyguladığı
vebirlikte
uygulaconcluded following the research that horizontal mobbing is the
Key Words: Gender, Gender Inequality, Male Hegenan
uğrayanlarda
ruhsal ve sosyal
mostly seen one, women apply mobbing to each other more and
eldemobbing
edilensonucunda
bulgularmobbing
örneklerle
desteklenmiştir.
mony,
Media,
Discrimination
In and
Media
hayatlarında sorunlar yaşadığı saptanmıştır. Bu yaşanan sorunlar
those
exposed
to Positive
mobbing suffer
from mentalEthics
problems
the
çalışanların
kişisel, sosyal
hayat, ruhsal,
iş verimliği,
perforproblems related to social life. It has been determined that these
Anahtarbaşta
Kelimeler:
Toplumsal
Cinsiyet,
Kadın-Ermans, kişilerarası ilişki ve eşler arası ilişkilerin bozulmasına neden
problems lead to problems in personal, social life, mental state,
kek Eşitsizliği,
Erkek Hegemonyası, Medya, Pozitif
oluşturduğu
belirlenmiştir.
labor productivity, performance, interpersonal relations and the
relationship between spouses.
Ayrımcılık,
Medyada
Etik
Anahtar
Kelimeler:
Mobbing,
Sağlık Kurumu, Çalışan, Hemşire,
1
Key Words: Mobbing, Healthcare Institution, Staff, Nurse, Physician, Technician, Laborant
Doktor, Teknisyen, Laborant
Doi: 10.17360/UHPPD.2015310997
(1) Sorumlu Yazar: Murat SAĞBAŞ, Türk Silahlı Kuvvetleri 9’uncu Motorlu Piyade Tugay Komutanlığı Sarıkamış/
Kars/Türkiye samuel56@gmail.com Geliş Tarihi / Received: 03.02.2015 Kabul Tarihi/ Accepted: 27.05.2015
Makalenin Türü: Type ofarticle (Araştırma – Uygulama / Research - Application) Çıkar Çatışması / Conflict of
Interest:Yok / None“Etik Kurul Raporu Yok - Noneof Ethics Committee”
1
60
UHPPD
UHBAB
www. uhpdergisi.com
www.uhbabdergisi.com
ULUSLARARASI HAKEMLİ PSİKİYATRİ
ve PSİKOLOJİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ
Hakemli/ Ağustos
BeĢeri ve2015
Akademik
Bilimler
Mayıs Uluslararası
/ Haziran / Temmuz
Sayı: 03
Cilt: 02Dergisi
İlkbahar Yaz
Nisan / Mayıs
/ Haziran
Yaz Dönemi
Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015
INTERNATIONAL
JOURNAL
OF Ġlkbahar
PSYCHIATRY
AND PSYCHOLOGICAL
RESEARCHES
International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science
May / June / July / August 2015 Issue: 03 Volume: 02 Spring Summer
April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
JEL KODU: M12-M14-M53-M54 ID:23 K:41
ISSN 2148-8215
ONLINE
ISSN:2149-2506
ID:230 K:509
Jel Kodu:
K34
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001- 2004 Belge No: 12880)
Marka
Patent)
(ISO 9001-2008 (Belge
No:Patent
12879–&Trademark
ISO 14001-2004
Belge No: 12880)
(2015/04312-2015-GE-18968)
Giriş
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
lisi ise hukuki bir durum olduğunu söylemeden
geçemeyiz. Çünkü kişinin mobbing nedeniyle
Mobbing özellikle hiyerarşik
yapılanmış gruplarda
ADMINISTRATIVE
SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
uğradığı olumsuzluk çalışma hayatı başta olmak
elinde güç bulunduranın diğer çalışanlar üzerinde
CUSTOM DUTIES
üzere birçok farklı noktada sorun yaşamasına
kurmak istediği hâkimiyet için izlediği hukuki 2
3
Selin KILINÇ , Hatice
YURTSEVER
ruhsal,
fiziksel, ekonomik, sosyal ve kişisel soolmayan yol olarak
tanımlanabilir. Mobbing psi2
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Malirunlar
Hukuk Programı
Yüksek
Lisans Öğrencisineden olmaktadır.
içerisinde
savaşmasına
Bayar Üniversitesi
kolojik olarak uzun süreli ama3 Celal
sistematik
olarakSalihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
Oluşan olumsuzlar kişinin farklı açılardan zarar
uygulanması gereken bir yıldırma politikasıdır.
Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari
duty is a kind of tariff arising
veAbstract:
ziyan Custom
etmesine
sebebiyet verdiğinden olayın
eşyanın
yer değiştirmesi
nedeniyle,
bu eşyanın
from the movement of commercial commodities
Mobbing ile ilgili
olarak
bezdirme,
yıpratma,
miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik,
subject to customs which is based on those
hukuki anlamda ele alınmasını zorunlu kıldığı
ve mali
fonksiyonlarının
ezme, ezikleme,sosyal
taciz
etme,
rahatsız yanında
etme,önemli
dış-bir commodities’quantity and value. It is are a kind of
dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi
tariff that is a foreign trade and economic policy
görülmektedir.
Geçmişten günümüze kadar gelişen
zamanda harcamalar
alınan
instrument in addition to its economic, social and
lama, hakaret vetürüdür.
bazıAynı
durumlarda
fizikiüzerinden
yönden
dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve mobbing
fiscal functions.
Since
are not collected
on
kavramıthey
üzerindeki
gelişmelere
baktığıvergisi
gibi belirli
aralıklarla alınan bir
regular basis like income tax and corporate tax, as
eziyet şeklinde kurumlar
literatür
bilgisi
bulunmaktadır.
vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan mızda
an indirect
expenditures,
custom
duties
isetariff
artıkon bu
durumun
multidisipliner
ya da
İngilizcenin “MOB”
kökünden
eşyanın gümrüğe
geldiğigelen
anda birmobbing,
defaya mahsus
are collected only once when commodities subject
olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi disiplinler
to foreign tradearası
arrive at
the alınması
custom. According
to
ela
gereken
önemli bir
uygulayanın uyguladığı
gözden
düşürmek
Usul Kanunukişiyi
(VUK)’nun
ikinci maddesine
göre bu
the second item of tax procedural law, custom
kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle, sorun
duties olduğu
are excluded
from this ortaya
law. Therefore,
gerçeğini
çıkarmasıdır. 1980
için kullandığı farklı
şiddetusultürü
olarakesasları
da tagümrük bir
vergilerinin
ve uygulama
4458
procedures and practises of custom duties are
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun yılların
regulated başından
by customs itibaren
law numbered
4458.
bu kavram
artık ciddi
nımlanmaktadır.ileAşırı
şiddete
kalabalık
dış ticarete
konu yönelmiş
olan eşyanın Türkiye
Gümrük
Through this law, a systematization has been
Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak olarak
created bilimsel
beginning with
commodities
subject
to
anlamda ele alınan bir araştırma
anlamındaki “MOB”
sözcüğünün
eylem
biçimi
ise
işlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik
international trade entering customs territories of
oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi konusu
Turkey and
continuing
with operation Ülkemizde
sequence.
haline
de gelmiştir.
iş hukuki
“MOBBING” olarak
yerini
almıştır.
gümrük literatürdeki
vergisinde de zorunlu
aşamalar
olan tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret bakımında
assessment, accrual
and collecting
regulatedaçısından fazla
ele alınıp
idarearehukuki
Birçok psikolojik
çalışmada
mobbing kavramı
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
1
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Bilimler
Enstitüsü
Maliye
Anabilim
Dalı Mali
Hukuk
Gümrükler
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs
and Economy
Ministry
according
ele
alınmaması
da durumun
farklıto bir hukuki so“Psikolojik Terör”
olarak
nitelendirilmektedir.
Programı
Yüksek
Lisans
Selin KILINÇ tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans of
Tezinden
Kanunu
hükümlerine
uygunÖğrencisi
olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
disputes over
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden
doğan uyuşmazlıkların
çözüm run
customs
duties has a different
form from
the
oluşturmasına
sebebiyet
vermektedir.
Çünkü
Psikolojideki tanımına
baktığımızda
ise psikolojik
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir
process of other taxes. Customs duty disputes
sadeceadministratively
iş hukukuin değil
yapıya sahiptir.
have to be resolved
the first idare hukuku
şiddet, baskı, kuşatma,
taciz, Gümrük
rahatsızvergisi
etme,uyuşmazlıkları
sıkıntı mobbing
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
da değerlendirilmesi
gereken önemli
Ancak
idariifade
aşamada
solved administratively,
legal action can be taken.
verme ve bezdirme
şeklinde
edildiğiniçözümlenemeyen
görürüz. açısından
1
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
şekilde
words: sorunudur.
Custom, CustomBu
Duties,
Custom görülmesi ve
Uluslararası çalışma örgütünün yaptığı bir takım birKeyhukuk
Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi,
Disputes
Gümrük Uyuşmazlıkları
çalışmalarda kullandığı
ifadelere bakıldığında değerlendirilmesi gerekmektedir. Genel olarak
çalışana intikamcı, acımasız veya kötü niyetli mobbing uygulamalarına bakıldığında ise mobbinge
girişimler, adaletsizlik, sürekli negatif tavır ve uğrayanların daha çok kamu alanında yaşandıolumsuz eleştiri nedeniyle psikolojik yıpratma ğı gözlenmektedir. Yapılan birçok uygulamalı
şeklinde belirtildiği dikkat çekmektedir. Mobbing saha çalışmalarında durum bunu açıkça ortaya
konusunda yapılan tanımlamalar ve çalışmalar koymaktadır. Fakat kamu sektöründe uygulanan
doğrultusunda hareket ettiğimizde aslında bunun mobbing iş ve istihdam alanlarına göre farklılık
günümüzün önemli bir sosyal sorun ve en önem- göstermektedir. Araştırmamıza konu olan sağlık
ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI1
61
UHPPD
UHBAB
www. uhpdergisi.com
www.uhbabdergisi.com
ULUSLARARASI HAKEMLİ PSİKİYATRİ
ve PSİKOLOJİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ
Hakemli/ Ağustos
BeĢeri ve2015
Akademik
Bilimler
Mayıs Uluslararası
/ Haziran / Temmuz
Sayı: 03
Cilt: 02Dergisi
İlkbahar Yaz
Nisan / Mayıs
/ Haziran
Yaz Dönemi
Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015
INTERNATIONAL
JOURNAL
OF Ġlkbahar
PSYCHIATRY
AND PSYCHOLOGICAL
RESEARCHES
International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science
May / June / July / August 2015 Issue: 03 Volume: 02 Spring Summer
April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
JEL KODU: M12-M14-M53-M54 ID:23 K:41
ISSN 2148-8215
ONLINE
ISSN:2149-2506
ID:230 K:509
Jel Kodu:
K34
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001- 2004 Belge No: 12880)
Marka
Patent)
(ISO 9001-2008 (Belge
No:Patent
12879–&Trademark
ISO 14001-2004
Belge No: 12880)
(2015/04312-2015-GE-18968)
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
sektörüne baktığımızda ise mobbing kavramının
jik şiddet. Dikey “Astların üstlerine uyguladığı”
ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI1
kamu ya da özel olması fark etmemektedir. Çünkü
psikolojik şiddet. Yatay “Ast üst ve konum fark
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
her iki alanda da oranları birbirine yakın seviyeetmeksizin” her bireyin ya da yöneticinin birbidedir. Mobingin en yoğun uygulandığı alanCUSTOM
kadın DUTIES
rine yönelik uyguladığı psikolojik şiddet olarak
2
3
Selin
KILINÇ
,
Hatice
YURTSEVER
çalışanların daha yoğun çalıştığı alanlar olarak
gösterebiliriz.
Yapılan birçok araştırmada en fazla
2
Celal Bayar
Üniversitesi Sosyal
Bilimler
Ens. Malimobbing
Hukuk Programı
Yüksek
Lisans Öğrencisi
gösterilebilir. Bugünün
Türkiye’sinde
artık
sağlık
şiddet
türünün
yatay eksende yaşandığı
3
Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
sektöründe kadın feminizminin yaygınlaşması
bunu düşey ve daha sonra dikey mobbing uyguÖzet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
nedeniyle kadının
kadına uyguladığı mobbing
lamalarının
gerçekleştirdiğine işaret etmesidir.
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın
from the movement of commercial commodities
miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik,
subject to customs which is based on those
oranı üzerinde oldukça
farklılıklar meydana geEkonomik
beklentilerin kurumlar açısından önemli
sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir
commodities’quantity and value. It is are a kind of
dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi
tariff that is a foreign trade and economic policy
tirmektedir. Mesela
sağlık sektöründe gelişmiş ve
bir
boyut olduğu günümüzde kamu ya da özel
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan
instrument in addition to its economic, social and
dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve
fiscal functions. Since they are not collected on
gelişmekte olankurumlar
dünyavergisi
ülkelerine
baktığımızda
fark
etmeksizin mobbing nedeniyle yaşanılan
gibi belirli aralıklarla alınan bir
regular basis like income tax and corporate tax, as
vergi türükadın
olmadığından,
ticareteolmakkonu olan sorunların
an indirect tariff
on expenditures,
custom duties
hemşirelik mesleğinin
erkek dış
ayrımı
işletme
ile kurumlar
başta olmak üzere
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus
are collected only once when commodities subject
olmak
üzere
alınmaktadır.
Gümrük
vergileri,
Vergi
to
foreign
trade
arrive
at
the
custom.
According
sızın ifa edildiğiUsul
yönündedir.
Oysaki ülkemizde
bireylere
ciddi anlamda ekonomikto kayıp yaşattığı
Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu
the second item of tax procedural law, custom
kapsamıbir
dışında
tutulmuştur.
Bu gibi
nedenle, gerçeğini
duties are excluded
frometmememize
this law. Therefore,
halen hemşirelikkanun
mesleği
kadın
mesleği
göz ardı
işaret etmektedir.
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
Gümrük
Kanunu’nda
düzenlenmiştir.
Bu kanun Çünkü
regulated bu
by durum
customs law
numbered
4458. ve bireylerin
görüldüğünden sayılı
sağlık
sektörü
içerisinde
hemşiişletme,
kurum
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
girişinden
uygulanacak kaybetmeleri
created beginning karlılık
with commodities
subject todüşmesi ve her
relerde yaşanan Bölgesine
mobbing
diğerbaşlayıp,
sağlıkeşyaya
birimlerine
oranlarının
işlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik
international trade entering customs territories of
oluşturulmuştur. Diğer Mobbingin
tüm vergilerde olduğu
Turkey and
continuing
with operation
göre daha yoğunlaştırmaktadır.
uygu-gibi yönden
zarar
etmelerinin
en sequence.
önemli nedeni olarak
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
tahakkukneden
ve tahsil
aşamaları
Gümrükaltında
ve Ticaret gösterilmektedir.
assessment, accrual and collecting are regulated
lanmasında üç farklı
yine
üç başlık
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
1
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Sosyal
Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Gümrükler
Genel
tarafından,
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
according
toplanarak incelenmektedir.
Kişisel,
sosyal
veBilimler
Programı
Yüksek
Lisans
Öğrencisi
Selin
KILINÇ
tarafından
hazırlanan
Yüksek
Lisans of
Tezinden
Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
process
disputes
overLİTERATÜR
KURAMSAL
ÇERÇEVE
VE
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden
doğan uyuşmazlıkların
çözüm
customs duties has a different form from the
kurumsal sebepler.
Kişisel
sebeplerin
daha çok
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir ARAŞTIRMASI
process of other taxes. Customs duty disputes
yapıya nedeniyle
sahiptir. Gümrük
vergisi
uyuşmazlıkları
have to be resolved administratively in the first
kişiler arası ilişkiler
ortaya
çıkan
çıkar
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
idari
aşamada
çözümlenemeyen Mobbing
solved administratively,
legal action
can beLeyman
taken.
ilk olarak
Heinz
tarafından
çatışmalarındanAncak
kaynaklandığını
ifade edebiliriz.
1
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
özetlenen
kavram
olarak
tanımlanmıştır.
Sosyal nedenler ise ekonomik, kültürel ve ahlaki
Key words: bir
Custom,
Custom Duties,
Custom
Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi,
Disputes
Organizasyonlarda çalışan insanların psikolojik
norm ve değerleri
ileUyuşmazlıkları
yakından ilgili olduğunu
Gümrük
olarak şiddete uğraması olarak da ifade edilmiştir
göstermektedir. Kurumlardaki hiyerarşik bir örgüt
(Polat ve Pakiş, 2012: 21). Son yıllarda yönetim
yapısı çoğu zaman otoriter bir yönetim tarzını da
ve çalışma psikolojisi alanında çalışma yapan
beraberinde getirmekte ve bu durum psikolojik
bilim adamlarının iş yeri bağlantılı olarak yaşanan
taciz için uygun bir ortam hazırlamaktadır. Güpsikolojik sorunlar nedeniyle ortaya çıkan bazı
nümüzde mobbing kavramının uygulanışını üç
olumsuzlukları mobbing’e bağladıkları görülfarklı boyut altında toplayabiliriz. Düşey “Yukarı
yönetimin astlarına yönelik uyguladığı” psikolomektedir. Mobbing psikolojik yıpratmak, kişinin
62
UHPPD
UHBAB
www. uhpdergisi.com
www.uhbabdergisi.com
ULUSLARARASI HAKEMLİ PSİKİYATRİ
ve PSİKOLOJİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ
Hakemli/ Ağustos
BeĢeri ve2015
Akademik
Bilimler
Mayıs Uluslararası
/ Haziran / Temmuz
Sayı: 03
Cilt: 02Dergisi
İlkbahar Yaz
Nisan / Mayıs
/ Haziran
Yaz Dönemi
Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015
INTERNATIONAL
JOURNAL
OF Ġlkbahar
PSYCHIATRY
AND PSYCHOLOGICAL
RESEARCHES
International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science
May / June / July / August 2015 Issue: 03 Volume: 02 Spring Summer
April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
JEL KODU: M12-M14-M53-M54 ID:23 K:41
ISSN 2148-8215
ONLINE
ISSN:2149-2506
ID:230 K:509
Jel Kodu:
K34
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001- 2004 Belge No: 12880)
Marka
Patent)
(ISO 9001-2008 (Belge
No:Patent
12879–&Trademark
ISO 14001-2004
Belge No: 12880)
(2015/04312-2015-GE-18968)
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
uzaklaşmasına, özgüven ve kendine olan inancını
içerisinde yaşanan olumsuzluklar başta verimlilik
ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI1
yok etmesine yönelik uygulanan günümüzün en
olmak üzere kişisel sorunların en yukarıda yaADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
önemli psikolojik yıpratma silahlarından birisidir
şanmasına neden olmaktadır. Bu durum çatışma
CUSTOM DUTIES
(Tınaz, 2006: 11). Kişinin bir işyeri ya da kurumda
iklimine yol açan önemli sorunların başında
2
3
Selin
KILINÇ
,
Hatice
YURTSEVER
sürekli olarak taciz edilmesi, aşağılanması, alay
gelmektedir.
Mobbing’e maruz kalan çalışan
2
Celal Bayar
Üniversitesi Sosyal
Bilimlerve
Ens. Malibireyin
Hukuk Programı
Lisans
Öğrencisi çatışması nedekonusu edilmesi, sürekli
eleştirilmesi,
hakaret
diğer Yüksek
çalışan
bireylerle
3
Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
benzeri durumların birey üzerinde uygulanarak
niyle ortaya çıkan sorunlar örgütsel çatışmalara
Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
yıpratılmaya çalışılması
günümüzde mobbing
neden
oluşturmaktadır (Tetik, 2010: 82). Lorenz
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın
from the movement of commercial commodities
miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik,
subject to customs which is based on those
olarak tanımlanmaktadır
(Yıldız ve Yıldız, 2009:
tarafından
1960’lı yıllarda ortaya çıkan mobbing
sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir
commodities’quantity and value. It is are a kind of
dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi
tariff that is a foreign trade and economic policy
133). Birey yaşamının
büyük bir bölümünü iş
kavramı
aslında havyan davranışlarının incelentürüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan
instrument in addition to its economic, social and
dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve
fiscal functions. Since they are not collected on
hayatı içerisindekurumlar
geçirir.
Bu nedenle iş yerinde
mesi
sırasında saptanan bir bilimsel gerçektir.
vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir
regular basis like income tax and corporate tax, as
vergi türü olmadığından,
ticaretenoktakonu olan Bu
an indirect
tariffmobbing
on expenditures,
custom duties hayvansal bir
yaşadığı olumsuzluklar
hayatının dış
birçok
nedenle
kavramının
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus
are collected only once when commodities subject
üzereyaşamasına
alınmaktadır. Gümrük
vergileri,
Vergi davranış
to foreign trade
arrive nitelendirilmesi
at the custom. Accordingde
to düşünülebilir.
sında olumsuz olmak
etkiler
neden
olur.
olarak
Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu
the second item of tax procedural law, custom
kanun
kapsamı
dışındahayat
tutulmuştur.
Bu nedenle, Bireyin
duties are yıpratılmasına
excluded from this law.
Therefore,uygulanan bu
Mobbing bireyin
diğer
sosyal
içerisinde
yönelik
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
sayılı Gümrük
Kanunu’nda
düzenlenmiştir.
Bu kanun psikolojik
regulated by etki,
customs
law bireyin
numbered olumsuzlaşmasına
4458.
de farklı noktalarda
sorun
yaşamasına
neden
başta
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
girişinden başlayıp,
eşyaya (Köse
uygulanacak ve
created
beginning with commodities
subject to
oluşturan önemliBölgesine
bir psikolojik
faktördür
çevresindekilerinde
olumsuzlaşarak
çatışma
işlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik
international trade entering customs territories of
Diğer tüm birliği
vergilerdeülkeleolduğu gibi yaşamasına
Turkey and continuing
witholuşturmaktadır
operation sequence.
ve Uysal: 2010: oluşturulmuştur.
262). Bazı Avrupa
neden
(Geçeci ve
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
tahakkuk
ve tahsil
Gümrük kamu
ve Ticaret Sağkal,
assessment,2011:
accrual and
are regulatedyapılan bir birinde 2000 yılında
yapılan
bir aşamaları
araştırmada
54).collecting
İngiltere’de
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
1
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Sosyal
Bilimlerlimsel
Enstitüsü
Maliye
Anabilim
Dalı Mali
Hukuk
Gümrükler
Genel
tarafından,
Gümrük
Customsaraştırma
and Economy
Ministry
according
to kurumlarında
ile özel sektör çalışanlarının
yaklaşık
%13’üne
sonucunda
sağlık
Programı
Yüksek Lisans
Selin KILINÇ tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans of
Tezinden
Kanunu
hükümlerine
uygunÖğrencisi
olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
disputes over
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden
doğan uyuşmazlıkların
çözüm görev
customsalan
dutieshemşirelerin
has a different oldukça
form from the
yıldırma yani mobbing
uygulandığı
gözlenmiştir.
fazla mobbing’e
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir
process of other taxes. Customs duty disputes
yapıya bu
sahiptir.
Gümrük toplam
vergisi uyuşmazlıkları
have to be
resolved administratively
in the first
Mobbing’e uğrayan
bireylerin
sayısı
maruz
kaldığını
göstermiştir
(Hecker, 2007).
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
Ancak (Yücetürk,
idari
aşamada
çözümlenemeyen
solved administratively,
legalyılında
action can be
taken.
ise 13 milyon kişidir
2005:254).
Bir
Türkiye’de
2007
Dilman
tarafından
1
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
başka yapılan araştırmada; Avrupa birliği ülkeyapılan
bir Custom,
araştırmada
ise hastanelerde
sağlık
Key words:
Custom Duties,
Custom
Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi,
Disputes
leri ile TürkiyeGümrük
kapsamlı
olarak yürütülen bu
personeline yönelik yapılan mobbing in perUyuşmazlıkları
çalışmada en fazla duygusal baskının yaşandığı
formansı düşük personel yaratılmasında önemli
kamu alanı olarak silahlı kuvvetler geldiği ifade
bir etken olduğunu ortaya koymuştur (Dilman,
edilmektedir (Çobanoğlu, 2005: 219-220). Yine
2007). Ast, üst ve yatay ilişkiler fark etmeksizin
bir araştırma olan lorenz çalışmasında tilkiyi
sağlık kurumlarında yaşanan mobbing sorunun
kaçıran kazların sergilediği bu olumsuz durum
en temelinde taciz ve içsel duyguların tatmin edi“Mobbing” olarak ifade edilmiş ve adlandırılmıştır
lememesi nedeniyle uygulanan psikolojik şiddet
( Davenprot, Schwart ve Elliott, 2003: 3). Örgüt
olarak tanımlandığını göstermektedir (Yıldırım,
63
UHPPD
UHBAB
www. uhpdergisi.com
www.uhbabdergisi.com
ULUSLARARASI HAKEMLİ PSİKİYATRİ
ve PSİKOLOJİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ
Hakemli/ Ağustos
BeĢeri ve2015
Akademik
Bilimler
Mayıs Uluslararası
/ Haziran / Temmuz
Sayı: 03
Cilt: 02Dergisi
İlkbahar Yaz
Nisan / Mayıs
/ Haziran
Yaz Dönemi
Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015
INTERNATIONAL
JOURNAL
OF Ġlkbahar
PSYCHIATRY
AND PSYCHOLOGICAL
RESEARCHES
International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science
May / June / July / August 2015 Issue: 03 Volume: 02 Spring Summer
April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
JEL KODU: M12-M14-M53-M54 ID:23 K:41
ISSN 2148-8215
ONLINE
ISSN:2149-2506
ID:230 K:509
Jel Kodu:
K34
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001- 2004 Belge No: 12880)
Marka
Patent)
(ISO 9001-2008 (Belge
No:Patent
12879–&Trademark
ISO 14001-2004
Belge No: 12880)
(2015/04312-2015-GE-18968)
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
2007). 1980’li yıllardan sonra mesleki anlamda
Değişkenlere ilişkin yapılan analizlerde verilere
ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI1
ilk önce faktör analizi uygulanmıştır. Sorular
çalışan üzerinde olumsuzluklar meydana getiADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
gruplanarak yapılan faktör analizi sonucu detaylı
ren mobbign hakkında stres nedenli psikolojik
CUSTOM DUTIES
olarak analizin ileriki bölümlerinde incelenmiştir.
baskı ve yıldırma yöntemi şeklinde tanımlar
2
3
Selin KILINÇ , Hatice
YURTSEVER
Faktör
analizinden
elde edilen değerler Anova
gerçekleştirilmiştir (Tutar, 2004: 6). Davenport
2
Celal Bayar
Sosyalmobbing
Bilimler Ens. Malianalizine
Hukuk Programı
Yüksekanaliz
Lisans Öğrencisi
alınarak
sonuçları elde edilmiştir.
ve arkadaşlarının yaptığı
birÜniversitesi
çalışmada
3
Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
Belirtilen testler PASW Statistic 18 paket programı
kişinin kendi rızası olmaksızın karşı tarafın
Özet: Gümrük
vergisi, gümrüğe
olan ticari analiz
Abstract:
Custom duty is a kind of tariff arising
edilmiştir.
psikolojik yıldırma
şekilleriyle
bireyintabiçaresiz
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın
from the movement of commercial commodities
miktarı veyatanımlanmıştır
değeri üzerinden alınan,
ekonomik,
subject to customs which is based on those
bırakılmasıdır şeklinde
(Yılmaz,
sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir Bu
commodities’quantity
and value. It isanket
are a kind
of önce Bülbül,
araştırmada kullanılan
daha
dış ticaretsağlık
ve ekonomi
politikası aracı en
olanfazla
bir vergi
tariff that is a foreign trade and economic policy
2008: 335). Günümüz
çalışanlarının
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan P.Ö.,
instrument
in addition
to its economic,
social and M., ve Yücel
Ünal,
E., Bozaykut,
T., Korkmaz,
dolaylı
bir vergi türü
olan gümrük
vergisi,olan
gelir ve
fiscal functions. Since they are not collected on
uğradığı sorunların
başında
psikolojik
şiddet
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir A.S.,
regularTarafından
basis like income
tax andUluslararası
corporate tax, as Hakemli Spor
SSTB
vergi türü(Bülbül
olmadığından,
dış ticarete
konu2).
olan
an indirect tariff on expenditures, custom duties
mobbing gelmektedir
ve diğ.,
2013:
ve only
Tıponce
Bilimleri
Dergisinde
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus Sağlık
are collected
when commodities
subject Sayı: 7 Cilt:
Sağlık sektörü çalışanlarının
uğradığı
olmak üzere alınmaktadır.
Gümrükmobbing
vergileri, Vergi
to foreign trade arrive at the custom. According to
Nisan
Mayıs
Haziran
Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu 3the
second–item
of tax –procedural
law,Aylarını
custom içine alacak
başta kişisel haklarının
yok
sayılmasına,
ve
kanun kapsamı
dışında
tutulmuştur. Buişnedenle,
duties are excluded from this law. Therefore,
de kullanılan
ankettir.
Araştırmagümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458 şekilde
proceduresss.1-21
and practises
of custom duties
are
performans verimliliğinin
düşmesine,
işine karşı
sayılı Gümrük Kanunu’nda
düzenlenmiştir.
Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
anket için ilgili
yazarlardan mail
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük mızda
Throughkullanılan
this law, a systematization
has been
saygı ve sahiplenme
duygusundan
uzaklaşmasına
Bölgesine
girişinden başlayıp,
eşyaya uygulanacak
created beginning with commodities subject to
ile izin
ve kendilerinin
işlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik yolu
international
tradealınmış
entering customs
territories of herhangi bir
neden oluşturmaktadır
(Bilka,
1). olduğu gibi Turkey and continuing with operation sequence.
oluşturulmuştur.
Diğer 2009:
tüm vergilerde
sadece
bu
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, beklentilerinin
Like all other taxes,olmadığı
compalsive levels
such çalışmalarını
as
tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated
referansof göstermemizin
Amaç, Kapsam,
Yöntem
ve Araştırmanın
Bakanlığı’na
bağlı ayrı
bir kuruluş niteliği olan çalışmada
by General Directorate
Customs as a part of yeterli olduğu
1
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Bilimler Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Gümrükler
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
according
belirtilmiştir.
Önceki
çalışmada
elde edilen güKısıtları
Programı
Yüksek Lisans
Selin KILINÇ tarafından
hazırlanan
Yüksek
Lisans
Tezinden
Kanunu
hükümlerine
uygunÖğrencisi
olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
process
of
disputes over
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm
customs duties has a different form from the
venirlilik
kat sayısı Cronbach’s Alpha 0.970’dir.
süreci, diğer bir
vergilerde
oluşan süreçten
farklı bir
process of other taxes. Customs duty disputes
Bu araştırma uygulamalı
araştırma
olup,
araşyapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları Bizim
have to be
resolved administratively
the first
araştırmamızda
bu insayı
0.925’dir. Arada
öncelikle
idaridepartmanlarda
aşamada çözümlenmekçalışan
zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
tırma çerçevesinde
farklı
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen oluşan
solved administratively,
legal
action
can
be
taken.
0.46 puanlık fark kulladığımız
anketin
1
uyuşmazlıklarda
yoluna başvurulabilmektedir.
personel, yönetici
ve farklıyargı
alanlarda
görev alan
Key words: demografik
Custom, Customsorularında
Duties, Custom iyileştirmeye
özellikle
Anahtar
Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi,
Disputes
personele bir anket
yöneltilmiştir.
Gümrük Uyuşmazlıkları
gidilmiş, bazı ölçekli sorular üzerinde de farklılık
Yöneltilen anket 2 bölümden oluşan ve 5’li likertli
gerçekleştiriliştir. Bu durum anket güvenirlilik kat
sorulardan meydana gelmiş iki bölümlü ölçme
sayısı üzerinde farklılık meydana getirmiştir. Fakat
aletidir. Bu anket içerisinde yer alan sorular farklı
elde edilen yeni güvenirlilik katsayısı da oldukça
çalışmalardan kullanılan sorulardan uyarlanarak
güvenilir olduğundan yeniden değerlendirmeye
yeni ölçek şeklinde geliştirilmiştir. Ortaya çıkan
gerek görülmemiştir. Asıl araştırma öncesinde bir
yeni ölçme aleti “anket” öncelikle bir ön teste
ön test yapılmış olup, bu ön testten elde edilen
tabi tutulmuştur.
güvenirlilik kat sayısı Cronbach’s Alpha 0.872’dir.
64
UHPPD
UHBAB
www. uhpdergisi.com
www.uhbabdergisi.com
ULUSLARARASI HAKEMLİ PSİKİYATRİ
ve PSİKOLOJİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ
Hakemli/ Ağustos
BeĢeri ve2015
Akademik
Bilimler
Mayıs Uluslararası
/ Haziran / Temmuz
Sayı: 03
Cilt: 02Dergisi
İlkbahar Yaz
Nisan / Mayıs
/ Haziran
Yaz Dönemi
Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015
INTERNATIONAL
JOURNAL
OF Ġlkbahar
PSYCHIATRY
AND PSYCHOLOGICAL
RESEARCHES
International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science
May / June / July / August 2015 Issue: 03 Volume: 02 Spring Summer
April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
JEL KODU: M12-M14-M53-M54 ID:23 K:41
ISSN 2148-8215
ONLINE
ISSN:2149-2506
ID:230 K:509
Jel Kodu:
K34
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001- 2004 Belge No: 12880)
Marka
Patent)
(ISO 9001-2008 (Belge
No:Patent
12879–&Trademark
ISO 14001-2004
Belge No: 12880)
(2015/04312-2015-GE-18968)
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
Değeri düşüren bazı yeni ölçekli sorular üzerin1 Güvenirlik analizi
Tablo1:
ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI
de iyileştirmeye gidilerek güvenirliliği düşüren
Cronbach’s Alpha
Madde Sayısı
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
sorulardan iki adeti iptal
edilmiş ve bir önceki
,925
45
CUSTOM DUTIES
ölçekli anket sorusuna anket soruları indirilmiştir.
3
Selin KILINÇ2, Hatice
YURTSEVER
Güvenirlik
analizi
sonuçlarına bakıldığında anaAraştırmanın kısıtları
arasında sadece sağlık
2
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Malilize
Hukuk
Programı
Yüksek
Öğrencisiçok yüksek güven
dâhil
edilen
45Lisans
maddenin
3
Celal personel
Bayar Üniversitesi
kurumlarında ve sektöründe çalışan
oluş-Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
düzeyinde olduğu bulunmuştur.
turmasıdır. Sağlık kurumlarının farklı departman
Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
yer değiştirmesi
nedeniyle,tamamı
bu eşyanın Demografik
from the movement
of commercial commodities
ve bölümlerindeeşyanın
çalışan
katılımcıların
İstatistikler:
miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik,
subject to customs which is based on those
sosyal ve mali fonksiyonlarının
yanında
önemli bir
commodities’quantity and value. It is are a kind of
aktif iş hayatı içerisindedir.
Araştırma
Türkiye
dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi Katılımcılara
tariff that is a foreign
trade and economic
policy
ait demografik
istatistikler
aşağıdaki
evereni ve İstanbul,
İzmir,
Konya, üzerinden
Samsun,
türüdür.
Aynı Bursa,
zamanda harcamalar
alınan
instrument in addition to its economic, social and
sunulmuştur;
dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve tabloda
fiscal functions.
Since they are not collected on
Artvin, Trabzon,kurumlar
Edirne,vergisi
Van,gibi
Mardin,
Diyarbakır,
belirli aralıklarla
alınan bir
regular basis like income tax and corporate tax, as
vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan
an indirect tariff on expenditures, custom duties
Antalya, Muğla,eşyanın
Çorum,
Aydın,
Kayseri
Niğde
ANALİZİ:
gümrüğe
geldiği
anda birve
defaya
mahsus FAKTÖR
are collected only
once when commodities subject
olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi
to foreign trade arrive at the custom. According to
illeri örneklemi Usul
şeklinde
sınırlandırılmıştır.
Kanunu (VUK)’nun
ikinci maddesine göre bu
the second item of tax procedural law, custom
verdikleri
değerlendirilerek
kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle, Katılımcıların
duties are excluded
from this cevaplar
law. Therefore,
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
Verilerin Analizi
uygulanmıştır.
sonucunda
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun faktör
regulatedanalizi
by customs
law numbered Analiz
4458.
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
aşağıdaki
faktörler elde edilmiştir. Mobbing
Bölgesine
girişinden
başlayıp,
eşyaya
uygulanacak
created beginning with commodities subject to
Anket uygulaması
sonucu
elde
edilen
veri
seti
işlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik
international trade entering customs territories of
davranışları
ile ilgili olarak sorulan toplam 45
Diğer tüm vergilerde
olduğu gibi
Turkey and continuing with operation sequence.
PASW Statisticoluşturulmuştur.
18 (SPSS-Statistical
Package
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, madde
Like all faktör
other taxes,
compalsive
levels such kalan
as
analizi
sonrasında
4 faktörel
tahakkukpaket
ve tahsilprogramında
aşamaları Gümrükanaliz
ve Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated
for Social Sciences)
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan alt
by boyuta
General Directorate
of Customs as a part of
yüklenmiştir
1
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Sosyal
Bilimler Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Genel
tarafından,
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
according
edilmiştir. AnalizGümrükler
kapsamında,
güvenilirlik
analizi,
Programı
Yüksek
Lisans
Öğrencisi
Selin
KILINÇ
tarafından
hazırlanan
Yüksek
Lisans of
Tezinden
Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir.
Customs Law. Resolution process
disputes over
türetilmiĢtir.
vergisinden istatistikler,
doğan uyuşmazlıkların
çözüm 1.
customs
duties ilgili
has a different
form davranışları
from the
frekans tabloları,Gümrük
betimleyici
faktör
Görevle
mobbing
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir
process of other taxes. Customs duty disputes
analizi ve Anovayapıya
analizlerinden
faydalanılmıştır.
sahiptir. Gümrük
vergisi uyuşmazlıkları
have to be resolved administratively in the first
Fiziksel
özellikler
iledisputes
ilgili not
mobbing
davranışları
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. 2.
place.
However,
in the case of
being
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen
solved administratively, legal action can be taken.
Uygulama ve Analizler:
1
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
3.KeyRuhsal
ile ilgili
davranışları
words: özellikler
Custom, Custom
Duties,mobbing
Custom
Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi,
Disputes
Güvenilirlik analizi:
Gümrük Uyuşmazlıkları
4. Özel hayatla ilgili mobbing davranışları
65
UHPPD
UHBAB
www. uhpdergisi.com
www.uhbabdergisi.com
ULUSLARARASI HAKEMLİ PSİKİYATRİ
ve PSİKOLOJİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ
Hakemli/ Ağustos
BeĢeri ve2015
Akademik
Bilimler
Mayıs Uluslararası
/ Haziran / Temmuz
Sayı: 03
Cilt: 02Dergisi
İlkbahar Yaz
Nisan / Mayıs
/ Haziran
Yaz Dönemi
Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015
INTERNATIONAL
JOURNAL
OF Ġlkbahar
PSYCHIATRY
AND PSYCHOLOGICAL
RESEARCHES
International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science
May / June / July / August 2015 Issue: 03 Volume: 02 Spring Summer
April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
JEL KODU: M12-M14-M53-M54 ID:23 K:41
ISSN 2148-8215
ONLINE
ISSN:2149-2506
ID:230 K:509
Jel Kodu:
K34
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001- 2004 Belge No: 12880)
Marka
Patent)
(ISO 9001-2008 (Belge
No:Patent
12879–&Trademark
ISO 14001-2004
Belge No: 12880)
(2015/04312-2015-GE-18968)
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
Rotated Component Matrixa
ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI1
Component
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
Görevle ilgili mobbing davranışları
Görevle ilgili mobbing
davranışları
2
Görevle ilgili
CUSTOM DUTIES
1
2
3
4
,831
Selin KILINÇ2, Hatice YURTSEVER3
,748
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi
3
Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret
mobbing davranışları
,691 Bölümü
Görevle ilgiliÖzet:
mobbing
Gümrükdavranışları
vergisi, gümrüğe
tabi olan ticari
Abstract: ,686
Custom duty is a kind of tariff arising
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın
from the movement of commercial commodities
Görevle ilgilimiktarı
mobbing
davranışları
,667
veya değeri üzerinden alınan, ekonomik,
subject to customs which is based on those
sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir
commodities’quantity and value. It is are a kind of
Görevle ilgilidışmobbing
davranışları
ticaret ve ekonomi
politikası aracı olan bir vergi
tariff that ,661
is a foreign trade and economic policy
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan
instrument in addition to its economic, social and
Görevle ilgilidolaylı
mobbing
davranışları
,659 Since they are not collected on
bir vergi
türü olan gümrük vergisi, gelir ve
fiscal functions.
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir
regular basis like income tax and corporate tax, as
Görevle ilgilivergi
mobbing
davranışları
türü olmadığından,
dış ticarete konu olan
an indirect,658
tariff on expenditures, custom duties
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus
are collected only once when commodities subject
Görevle ilgiliolmak
mobbing
davranışları
üzere alınmaktadır.
Gümrük vergileri, Vergi
to foreign ,657
trade arrive at the custom. According to
Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu
the second item of tax procedural law, custom
Görevle ilgilikanun
mobbing
kapsamıdavranışları
dışında tutulmuştur. Bu nedenle,
duties are,653
excluded from this law. Therefore,
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
Görevle ilgilisayılı
mobbing
davranışları
Gümrük Kanunu’nda
düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated ,653
by customs law numbered 4458.
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
Görevle ilgiliBölgesine
mobbing
davranışları
,583 with commodities subject to
girişinden
başlayıp, eşyaya uygulanacak
created beginning
işlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik
international trade entering customs territories of
Diğer tüm vergilerde olduğu gibi
Turkey and
continuing with operation sequence.
Görevle ilgilioluşturulmuştur.
mobbing davranışları
,563
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
ve tahsil
aşamaları Gümrük ve Ticaret
assessment,
accrual and collecting are regulated
Görevle ilgilitahakkuk
mobbing
davranışları
,546
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
1
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Bilimler Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
according
Görevle ilgiliGümrükler
mobbing
davranışları
,546
Programı
Yüksek Lisans
Selin KILINÇ tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans of
Tezinden
Kanunu
hükümlerine
uygunÖğrencisi
olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
disputes over
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden
doğan uyuşmazlıkların
customs duties has a different
Fiziksel özelliklerle
ilgili mobbing
davranışlarıçözüm
,636 form from the
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir
process of other taxes. Customs duty disputes
yapıya sahiptir.
Gümrük vergisi
uyuşmazlıkları
have to be resolved administratively
in the first
Fiziksel özelliklerle
ilgili mobbing
davranışları
,547
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
Ancak
idari mobbing
aşamada davranışları
çözümlenemeyen
solved administratively, legal
Fiziksel özelliklerle
ilgili
,486action can be taken.
1
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
Key words: Custom, ,433
Custom Duties, Custom
Fiziksel özelliklerle ilgili mobbing davranışları
Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi,
Disputes
Gümrük Uyuşmazlıkları
Fiziksel özelliklerle
ilgili mobbing davranışları
,426
Fiziksel özelliklerle ilgili mobbing davranışları
-,390
Fiziksel özelliklerle ilgili mobbing davranışları
,359
Fiziksel özelliklerle ilgili mobbing davranışları
,339
Fiziksel özelliklerle ilgili mobbing davranışları
,332
Fiziksel özelliklerle ilgili mobbing davranışları
-,319
Fiziksel özelliklerle ilgili mobbing davranışları
-,289
66
UHPPD
UHBAB
www. uhpdergisi.com
www.uhbabdergisi.com
ULUSLARARASI HAKEMLİ PSİKİYATRİ
ve PSİKOLOJİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ
Hakemli/ Ağustos
BeĢeri ve2015
Akademik
Bilimler
Mayıs Uluslararası
/ Haziran / Temmuz
Sayı: 03
Cilt: 02Dergisi
İlkbahar Yaz
Nisan / Mayıs
/ Haziran
Yaz Dönemi
Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015
INTERNATIONAL
JOURNAL
OF Ġlkbahar
PSYCHIATRY
AND PSYCHOLOGICAL
RESEARCHES
International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science
May / June / July / August 2015 Issue: 03 Volume: 02 Spring Summer
April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
JEL KODU: M12-M14-M53-M54 ID:23 K:41
ISSN 2148-8215
ONLINE
ISSN:2149-2506
ID:230 K:509
Jel Kodu:
K34
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001- 2004 Belge No: 12880)
Marka
Patent)
(ISO 9001-2008 (Belge
No:Patent
12879–&Trademark
ISO 14001-2004
Belge No: 12880)
(2015/04312-2015-GE-18968)
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
Fiziksel özelliklerle ilgili mobbing
davranışları
ĠDARĠ
AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI1-,136
Ruhsal özellikler ile ilgili mobbing davranışları
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
-,552
Ruhsal özellikler ile ilgili mobbing davranışları
,525
Ruhsal özellikler ile ilgili mobbing davranışları
-,519
Ruhsal özellikler
ile ilgili mobbing davranışları
2
,408
CUSTOM DUTIES
Selin KILINÇ2, Hatice YURTSEVER3
Ruhsal
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi
3
Celal Bayar
Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
özellikler ile ilgili mobbing
davranışları
,349
Ruhsal özellikler
ilgilivergisi,
mobbing
davranışları
Özet: ile
Gümrük
gümrüğe
tabi olan ticari
,340
Abstract: Custom duty is a kind of tariff
arising
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın
from the movement of commercial commodities
Ruhsal özellikler
ile
ilgili
mobbing
davranışları
,256
miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik,
subject to customs which is based on those
sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir
commodities’quantity and value. It is are a kind of
Ruhsal özellikler
ile ve
ilgili
mobbing
,254policy
dış ticaret
ekonomi
politikasıdavranışları
aracı olan bir vergi
tariff that is a foreign trade and economic
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan
instrument in addition to its economic, social and
Özel hayatla dolaylı
ilgili bir
mobbing
vergi türüdavranışları
olan gümrük vergisi, gelir ve
fiscal functions. Since they are not collected on
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir
regular basis like income tax and corporate tax, as
Özel hayatla vergi
ilgilitürü
mobbing
davranışları
duties
olmadığından,
dış ticarete konu olan
an indirect tariff on expenditures, custom
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus
are collected only once when commodities subject
Özel hayatla olmak
ilgiliüzere
mobbing
davranışları
alınmaktadır.
Gümrük vergileri, Vergi
to foreign trade arrive at the custom. According
to
Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu
the second item of tax procedural law, custom
Özel hayatla kanun
ilgili kapsamı
mobbing
davranışları
dışında
tutulmuştur. Bu nedenle,
duties are excluded from this law. Therefore,
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
Özel hayatla sayılı
ilgiliGümrük
mobbing
davranışları
4458.
Kanunu’nda
düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs law numbered
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
girişinden davranışları
başlayıp, eşyaya uygulanacak
created beginning with commodities subject to
Özel hayatla Bölgesine
ilgili mobbing
işlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik
international trade entering customs territories of
Diğer
tüm vergilerde olduğu gibi
Turkey and continuing with operation sequence.
Özel hayatla oluşturulmuştur.
ilgili mobbing
davranışları
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
ve tahsil davranışları
aşamaları Gümrük ve Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated
Özel hayatla tahakkuk
ilgili mobbing
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
1
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Bilimler Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
according
Özel hayatla Gümrükler
ilgili
mobbing
davranışları
Programı
Yüksek
Lisans
Öğrencisi
Selin
KILINÇ
tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans of
Tezinden
Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
disputes over
türetilmiĢtir.
vergisinden davranışları
doğan uyuşmazlıkların çözüm
customs duties has a different form from the
Özel hayatla Gümrük
ilgili
mobbing
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir
process of other taxes. Customs duty disputes
yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları
have to be resolved administratively in the first
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen
solved administratively, legal action can be taken.
1
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
Key words: Custom, Custom Duties, Custom
Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi,
Disputes
Gümrük Uyuşmazlıkları
67
,522
-,458
-,423
-,412
-,368
-,362
-,338
-,322
-,319
-,318
UHPPD
UHBAB
www. uhpdergisi.com
www.uhbabdergisi.com
ULUSLARARASI HAKEMLİ PSİKİYATRİ
ve PSİKOLOJİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ
Hakemli/ Ağustos
BeĢeri ve2015
Akademik
Bilimler
Mayıs Uluslararası
/ Haziran / Temmuz
Sayı: 03
Cilt: 02Dergisi
İlkbahar Yaz
Nisan / Mayıs
/ Haziran
Yaz Dönemi
Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015
INTERNATIONAL
JOURNAL
OF Ġlkbahar
PSYCHIATRY
AND PSYCHOLOGICAL
RESEARCHES
International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science
May / June / July / August 2015 Issue: 03 Volume: 02 Spring Summer
April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
JEL KODU: M12-M14-M53-M54 ID:23 K:41
ISSN 2148-8215
ONLINE
ISSN:2149-2506
ID:230 K:509
Jel Kodu:
K34
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001- 2004 Belge No: 12880)
Marka
Patent)
(ISO 9001-2008 (Belge
No:Patent
12879–&Trademark
ISO 14001-2004
Belge No: 12880)
(2015/04312-2015-GE-18968)
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
Mobbing faktörleri analizler:
•
Fiziksel özellikler ile ilgili mobbing
davranışları cinsiyete göre farklılaşmaktadır.
H1: Mobbing faktörleri
cinsiyete göre farkADMINISTRATIVE
SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
Kadınlarda erkeklere göre daha azdır.
lılaşmaktadır.
CUSTOM DUTIES
•
Ruhsal özellikler ile ilgili mobbing davraSelin KILINÇ2, Hatice YURTSEVER3
Cinsiyete göre mobbing faktörlerinin
nışları cinsiyete göre farklılaşmaktadır. Kadınlarda
2
Celal Bayar belirlenmek
Üniversitesi Sosyalistenmiş
Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi
farklılaşıp, farklılaşmadığı
3
Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO,
DıĢ Ticaret
Bölümü
erkeklere
göre
daha azdır.
ve buna göre aşağıdaki tablo oluşturulmuştur.
Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari •Abstract: Özel
Custom hayatla
duty is a kind
of tariff
arising
ilgili
mobbing
davranışları
yer değiştirmesi
nedeniyle, bu
eşyanın
from the movement of commercial commodities
•
Görevleeşyanın
ilgili mobbing
davranışları
cinsimiktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, cinsiyete
subject to customs
which is based on thoseErkeklerde kagöre farklılaşmaktadır.
sosyal ve mali fonksiyonlarının
önemli bir
commodities’quantity and value. It is are a kind of
yete göre farklılaşmaktadır.
Kadınlardayanında
erkeklere
daha
azdır.
dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi dınlara
tariff that göre
is a foreign
trade
and economic policy
göre daha azdır.türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan instrument in addition to its economic, social and
ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI1
dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve
fiscal functions. Since they are not collected on
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir
regular basis like income tax and corporate tax, as
vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan
an indirect tariff on expenditures, custom duties
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus
are collected only once when commodities subject
Independent Samples Test
olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi
to foreign trade arrive at the custom. According to
Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre
buFiziksel
theözellikler
second item of tax procedural law, custom
2. kanun kapsamı dışında
tutulmuştur.
Bu nedenle,
duties davare excluded
law. Therefore,
1. Görevle
ilgili mobile ilgili mobbing
3. from
Ruhsalthis
özellikler
ile
4. Özel hayatla ilgili
gümrük vergilerinin
usul
ve uygulama esasları ranışları
4458
procedures and practises
of custom
duties are
bing
davranışları
ilgili mobbing
davranışları
mobbing davranışları
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
Equalbeginning with commodities subject to
Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak
created
Equal göre Equal
Equal
varian- tradeEqual
Equalterritories
vaEqual
Equal vaişlemlerin
sırasına
bir vari-sistematik
international
entering customs
of
variances
ances notolduğuvariances
ces not
variances
riances not
variances
riances not
oluşturulmuştur. Diğer
tüm vergilerde
gibi
Turkey
and continuing
with operation
sequence.
assumed
assumed
assumed
gümrük vergisindeassumed
de zorunlu aşamalar
olan assumed
tarh,
Likeassumed
all other taxes,
compalsiveassumed
levels such assumed
as
tahakkuk
ve
tahsil
aşamaları
Gümrük
ve
Ticaret
assessment,
accrual
and
collecting
are
regulated
Levene’s Test
F
5,400
,247
28,406
4,469
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
for Equality
1
Bu
çalıĢma,
Celal
Bayar
Üniversitesi
Sosyal
Bilimler
Enstitüsü
Maliye
Anabilim
Dalı
Mali
Hukuk
Gümrükler Genel,020
Müdürlüğü tarafından,
Gümrük
Customs
and Economy
Ministry
to
of Variances
Sig.
,619
,000
according ,035
Programı
Yüksek Lisans
Selin KILINÇ tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans of
Tezinden
Kanunu
hükümlerine
uygunÖğrencisi
olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
disputes over
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden
doğan uyuşmazlıkların
çözüm
customs
a different3,301
form from the
t-test for
t
5,188
5,019
4,183
4,209 duties has
2,936
-3,534
-3,473
Equality of
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir
process of other taxes. Customs duty disputes
Means
df
756,835
1736
1736administratively
1024,848
1736
778,013
yapıya sahiptir. 1736
Gümrük vergisi
uyuşmazlıkları
have812,576
to be resolved
in the first
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
Sig. (2-tailed)
,000
,000administratively,
,003 legal action
,001can be taken.
,000
,001
Ancak
idari ,000aşamada ,000çözümlenemeyen
solved
1
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
Mean Difference
,28061674
,28061674
,22682973
,22682973
,15964220
,15964220
-,19191831
-,19191831
Key words: Custom, Custom Duties, Custom
Anahtar
Kelimeler:
Gümrük,
Gümrük
Vergisi,
Disputes
Std. Error Difference
,05408487
,05590646
,05423003
,05388574
,05436776
,04836129
,05430762
,05526000
Gümrük Uyuşmazlıkları
95% Confidence Interval
of the Difference
Lower
,17453838
,17086658
,12046667
,12105807
,05300901
,06474375
-,29843354
-,30039467
Upper
,38669511
,39036691
,33319279
,33260139
,26627540
,25454066
-,08540307
-,08344194
H2: Mobbing faktörleri yaşa göre farklılaşmaktadır.
Yaşa göre mobbing faktörlerinin farklılaşıp,
farklılaşmadığı belirlenmek istenmiş ve buna
göre aşağıdaki tablo oluşturulmuştur.
68
UHPPD
UHBAB
www. uhpdergisi.com
www.uhbabdergisi.com
ULUSLARARASI HAKEMLİ PSİKİYATRİ
ve PSİKOLOJİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ
Hakemli/ Ağustos
BeĢeri ve2015
Akademik
Bilimler
Mayıs Uluslararası
/ Haziran / Temmuz
Sayı: 03
Cilt: 02Dergisi
İlkbahar Yaz
Nisan / Mayıs
/ Haziran
Yaz Dönemi
Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015
INTERNATIONAL
JOURNAL
OF Ġlkbahar
PSYCHIATRY
AND PSYCHOLOGICAL
RESEARCHES
International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science
May / June / July / August 2015 Issue: 03 Volume: 02 Spring Summer
April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
JEL KODU: M12-M14-M53-M54 ID:23 K:41
ISSN 2148-8215
ONLINE
ISSN:2149-2506
ID:230 K:509
Jel Kodu:
K34
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001- 2004 Belge No: 12880)
Marka
Patent)
(ISO 9001-2008 (Belge
No:Patent
12879–&Trademark
ISO 14001-2004
Belge No: 12880)
(2015/04312-2015-GE-18968)
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
• Görevle ilgili mobbing davranışları yaşa göre
• Ruhsal özellikler ile ilgili mobbing davranışları
ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI1
farklılaşmaktadır. Yaş ortalaması 40’ın altında
yaşa göre farklılaşmaktadır. Yaş ortalaması
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
olanlarda, daha yaşlı olanlara göre daha az
40’ın altında olanlarda, daha yaşlı olanlara
CUSTOM DUTIES
bulunmuştur.
göre daha az bulunmuştur.
Selin KILINÇ2, Hatice YURTSEVER3
• Fiziksel özellikler
ile ilgili mobbing davranışları
• Özel hayatla ilgili mobbing davranışları yaşa
2
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi
3
Bayar
Üniversitesi Salihli MYO,
DıĢ Ticaret
Bölümü
yaşa göre farklılaşmaktadır.Celal
Yaş
ortalaması
göre
farklılaşmaktadır.
Yaş ortalaması 40’ın
40’ın altında olanlarda, daha yaşlı olanlara
altında olanlarda, daha yaşlı olanlara göre
Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın
from
the movement
of commercial commodities
göre daha azeşyanın
bulunmuştur.
daha
az bulunmuştur.
miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik,
subject to customs which is based on those
sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir
commodities’quantity and value. It is are a kind of
dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi
tariff that is a foreign trade and economic policy
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan
instrument in addition to its economic, social and
dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve
fiscal functions. Since they are not collected on
ANOVA
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir
regular basis like income tax and corporate tax, as
vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan
an indirect tariff on expenditures, custom duties
Sum ofare collected only once when
Mean
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus
commodities subject
olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi
to
foreign
trade
arrive
at
the
custom. According
Squares
df
Square
F to
Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu
the second item of tax procedural law, custom
kanun kapsamı dışında
tutulmuştur.
Bu nedenle,
this law. Therefore,
1. Görevle ilgili
Between
Groups
17,743 duties are 3excluded from
5,914
5,965
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
mobbing davranışları
sayılı Gümrük Kanunu’nda
düzenlenmiştir.
regulated 1734
by customs ,991
law numbered 4458.
Within
Groups Bu kanun
1719,257
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak
created beginning with commodities subject to
Totalgöre bir sistematik
1737,000
1737
işlemlerin
sırasına
international trade entering customs territories of
oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi
and continuing with operation sequence.
2. Fiziksel özellikler
Between Groups
33,763 Turkey
3
11,254
11,458
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
ile ilgili mobbing
tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated
Within Groups
1703,237
1734
,982
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
1
davranışları Bakanlığı’na
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Bilimler Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Gümrükler
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
according
Total
1737,000
1737
Programı
Yüksek Lisans
Selin KILINÇ
tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans of
Tezinden
Kanunu
hükümlerine
uygunÖğrencisi
olarak yürütülmektedir.
Customs
Law.
Resolution
disputes over
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm
customs duties has a different form from the
3. Ruhsal özellikler
Between
8,125
süreci, diğer vergilerde
oluşan Groups
süreçten farklı 24,078
bir
process of3other taxes. 8,026
Customs duty disputes
yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları
have to be resolved administratively in the first
ile ilgili mobbing
Within
Groups zorundadır.
1712,922
1734in the case
,988
öncelikle idari aşamada
çözümlenmek
place. However,
of disputes not being
davranışları Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen
solved administratively, legal action can be taken.
Total
1737,000
1737
1
uyuşmazlıklarda yargı
yoluna başvurulabilmektedir.
Key words: Custom, Custom Duties, Custom
4. Özel hayatla
ilgiliKelimeler:Between
8,884 Disputes 3
2,961
2,971
Anahtar
Gümrük, Groups
Gümrük Vergisi,
Gümrük
Uyuşmazlıkları
mobbing davranışları
Within Groups
1728,116
1734
Total
1737,000
1737
H3: Mobbing faktörleri eğitime göre farklılaşmaktadır.
Sig.
,000
,000
,000
,031
,997
Eğitime göre mobbing faktörlerinin farklılaşıp,
farklılaşmadığı belirlenmek istenmiş ve buna
göre aşağıdaki tablo oluşturulmuştur.
69
UHPPD
UHBAB
www. uhpdergisi.com
www.uhbabdergisi.com
ULUSLARARASI HAKEMLİ PSİKİYATRİ
ve PSİKOLOJİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ
Hakemli/ Ağustos
BeĢeri ve2015
Akademik
Bilimler
Mayıs Uluslararası
/ Haziran / Temmuz
Sayı: 03
Cilt: 02Dergisi
İlkbahar Yaz
Nisan / Mayıs
/ Haziran
Yaz Dönemi
Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015
INTERNATIONAL
JOURNAL
OF Ġlkbahar
PSYCHIATRY
AND PSYCHOLOGICAL
RESEARCHES
International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science
May / June / July / August 2015 Issue: 03 Volume: 02 Spring Summer
April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
JEL KODU: M12-M14-M53-M54 ID:23 K:41
ISSN 2148-8215
ONLINE
ISSN:2149-2506
ID:230 K:509
Jel Kodu:
K34
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001- 2004 Belge No: 12880)
Marka
Patent)
(ISO 9001-2008 (Belge
No:Patent
12879–&Trademark
ISO 14001-2004
Belge No: 12880)
(2015/04312-2015-GE-18968)
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
• Görevle ilgili mobbing davranışları eğitime
ortalaması lisansın altında olanlarda, lisansın
ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI1
göre farklılaşmaktadır. Eğitim ortalaması
üstünde olanlara göre daha fazla bulunmuştur.
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
lisansın altında olanlarda, lisansın üstünde
• Özel hayatla ilgili mobbing davranışları yaşa
olanlara göre daha az bulunmuştur. CUSTOM DUTIES
göre farklılaşmaktadır. Eğitim ortalaması
Selin KILINÇ2, Hatice YURTSEVER3
• Fiziksel özellikler
ile ilgili mobbing davralisansın altında olanlarda, lisansın üstünde
2
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi
3
Celal Bayar Üniversitesi
DıĢ Ticaretgöre
Bölümü
nışları yaşa göre farklılaşmaktadır.
EğitimSalihli MYO,olanlara
daha fazla bulunmuştur.
ANOVA
Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın
from the movement of commercial commodities
miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik,
is based on those
Sum ofsubject to customs whichMean
sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir
commodities’quantity and value. It is are a kind of
Squarestariff that is df
F
dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi
a foreign tradeSquare
and economic policy
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan
instrument in addition to its economic, social and
1. Görevle ilgili
Groups
3 Since they100,367
121,204
dolaylı bir vergi türüBetween
olan gümrük
vergisi, gelir301,101
ve
fiscal functions.
are not collected
on
kurumlar
vergisi
gibi
belirli
aralıklarla
alınan
bir
regular
basis
like
income
tax
and
corporate
tax,
as
mobbing davranışları
Within
1435,899
1734on expenditures,
,828 custom duties
vergi türü olmadığından,
dışGroups
ticarete konu olan
an indirect tariff
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus
are collected only once when commodities subject
Total Gümrük vergileri, Vergi
1737,000
1737
olmak üzere alınmaktadır.
to foreign trade
arrive at the custom. According to
Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu
the second item of tax procedural law, custom
2. Fiziksel özellikler
Between
Groups
23,363duties are excluded
3
7,880
kanun kapsamı dışında
tutulmuştur.
Bu nedenle,
from7,788
this law. Therefore,
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
ile ilgili mobbing
Within
Groups Bu kanun
1713,637
1734
,988numbered 4458.
sayılı Gümrük Kanunu’nda
düzenlenmiştir.
regulated by
customs law
davranışları ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
1737,000
1737 with commodities subject to
Bölgesine girişindenTotal
başlayıp, eşyaya uygulanacak
created beginning
işlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik
international trade entering customs territories of
3. Ruhsal özellikler
Between
Groups
,850 Turkey and 3continuing with
,283
,283
oluşturulmuştur. Diğer
tüm vergilerde
olduğu gibi
operation sequence.
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
ile ilgili mobbing
tahakkuk ve tahsil Within
aşamaları Groups
Gümrük ve Ticaret
assessment, 1734
accrual and collecting
1736,150
1,001 are regulated
davranışları Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
1
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Bilimler
Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Gümrükler
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs Maliye
and
Economy
according
Total
1737,000
1737
Programı
Yüksek Lisans
Selin KILINÇ tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans of
Tezinden
Kanunu
hükümlerine
uygunÖğrencisi
olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
disputes over
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisindenBetween
doğan uyuşmazlıkların
form from25,100
the
4. Özel hayatla
ilgili
Groups çözüm
72,290customs duties
3 has a different
24,097
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir
process of other taxes. Customs duty disputes
mobbing davranışları
yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları
have to be resolved administratively in the first
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
Within
Groups
1664,710
1734 legal
,960
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen
solved administratively,
action can be taken.
1
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
Total
1737,000
Key words:1737
Custom, Custom Duties, Custom
Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi,
Disputes
Gümrük Uyuşmazlıkları
H4: Mobbing faktörleri branşa göre farklılaşmaktadır.
Sig.
,000
,000
,838
,000
• Görevle ilgili mobbing davranışları branşa
göre farklılaşmaktadır. Dahili ve temel tıp
bilimlerinde daha düşüktür.
Branşa göre mobbing faktörlerinin farklılaşıp,
farklılaşmadığı belirlenmek istenmiş ve buna
göre aşağıdaki tablo oluşturulmuştur.
• Fiziksel özellikler ile ilgili mobbing davranışları
branşa göre farklılaşmaktadır. Cerrahi ve tıbbi
biyolojik bilimlerde daha düşüktür.
70
UHPPD
UHBAB
www. uhpdergisi.com
www.uhbabdergisi.com
ULUSLARARASI HAKEMLİ PSİKİYATRİ
ve PSİKOLOJİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ
Hakemli/ Ağustos
BeĢeri ve2015
Akademik
Bilimler
Mayıs Uluslararası
/ Haziran / Temmuz
Sayı: 03
Cilt: 02Dergisi
İlkbahar Yaz
Nisan / Mayıs
/ Haziran
Yaz Dönemi
Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015
INTERNATIONAL
JOURNAL
OF Ġlkbahar
PSYCHIATRY
AND PSYCHOLOGICAL
RESEARCHES
International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science
May / June / July / August 2015 Issue: 03 Volume: 02 Spring Summer
April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
JEL KODU: M12-M14-M53-M54 ID:23 K:41
ISSN 2148-8215
ONLINE
ISSN:2149-2506
ID:230 K:509
Jel Kodu:
K34
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001- 2004 Belge No: 12880)
Marka
Patent)
(ISO 9001-2008 (Belge
No:Patent
12879–&Trademark
ISO 14001-2004
Belge No: 12880)
(2015/04312-2015-GE-18968)
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
• Ruhsal özellikler ile ilgili mobbing davranışları
ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI1
branşa göre farklılaşmaktadır. Tıbbi biyolojik
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
bilimlerde daha düşüktür.
CUSTOM DUTIES
Selin KILINÇ2, Hatice YURTSEVER3
ANOVA
2
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens.
Maliof
Hukuk Programı Yüksek Lisans
Öğrencisi
Sum
Mean
3
Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
Squares
df
Square
F
Özet: Gümrük vergisi,
gümrüğe
tabi olan ticari
of tariff arising
1. Görevle ilgili
Between
Groups
14,664 Abstract: Custom
4 duty is a kind
3,666
3,689
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın
from the movement of commercial commodities
mobbing davranışları
miktarı veya değeriWithin
üzerinden
alınan, ekonomik,
subject to customs
is based on those
Groups
1722,336
1733which ,994
Sig.
,005
sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir
commodities’quantity and value. It is are a kind of
dış ticaret ve ekonomi
politikası aracı olan bir vergi
tariff that is a foreign
Total
1737,000
1737 trade and economic policy
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan
instrument in addition to its economic, social and
dolaylı bir vergi türüBetween
olan gümrük
vergisi, gelir28,443
ve
fiscal functions.4 Since they are
not collected 7,213
on
2. Fiziksel özellikler
Groups
7,111
,000
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir
regular basis like income tax and corporate tax, as
ile ilgili mobbing
vergi türü olmadığından,
ticarete konu olan
an indirect tariff
on expenditures,
WithindışGroups
1708,557
1733
,986 custom duties
are collected only once when commodities subject
davranışları eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus
olmak üzere alınmaktadır.
to foreign trade 1737
arrive at the custom. According to
Total Gümrük vergileri, Vergi
1737,000
Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu
the second item of tax procedural law, custom
kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle,
are excluded from this law. Therefore,
3. Ruhsal özellikler
Between Groups
25,701 duties
4
6,425
6,507
,000
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
ile ilgili mobbing
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
Within Groups
1711,299
1733
,987
Through this law, a systematization has been
davranışları ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak
created beginning with commodities subject to
Totalgöre bir sistematik
1737,000
1737
işlemlerin
sırasına
international trade entering customs territories of
oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi
Turkey and continuing with operation sequence.
4. Özel hayatla
ilgili
Groupsolan tarh,
6,679 Like all other 4taxes, compalsive
1,670
,154
gümrük
vergisinde Between
de zorunlu aşamalar
levels such 1,672
as
tahakkuk
ve
tahsil
aşamaları
Gümrük
ve
Ticaret
assessment,
accrual
and
collecting
are
regulated
mobbing davranışları
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
1
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Bilimler
Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı
Mali
Hukuk to
Gümrükler
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs Maliye
and 1733
Economy
according
Within
Groups
1730,321
,998
Programı
Yüksek
Lisans
Öğrencisi
Selin
KILINÇ
tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans of
Tezinden
Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
disputes over
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisindenTotal
doğan uyuşmazlıkların çözüm
customs duties1737
has a different form from the
1737,000
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir
process of other taxes. Customs duty disputes
yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları
have to be resolved administratively in the first
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
H5: Mobbing faktörleri
fark- • solved
Ruhsal
özellikler
ileaction
ilgili
davranışları
Ancak
idari pozisyona
aşamada göre
çözümlenemeyen
administratively,
legal
can mobbing
be taken.
1
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
Key words: Custom, Custom Duties, Custom
lılaşmaktadır.
Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi,
Disputes
pozisyona göre farklılaşmaktadır. Hemşire ve
Gümrük Uyuşmazlıkları
Pozisyona göre mobbing faktörlerinin farklılaşıp,
hasta bakıcıda daha düşüktür.
farklılaşmadığı belirlenmek istenmiş ve buna göre
aşağıdaki tablo oluşturulmuştur.
• Özel hayatla ilgili mobbing davranışları pozis-
• Fiziksel özellikler ile ilgili mobbing davranışları
pozisyona göre farklılaşmaktadır. Hemşire ve
sağlık görevlisinde daha düşüktür.
yona göre farklılaşmaktadır. ATT uzmanı, hasta
bakıcı ve sağlık görevlisinde daha düşüktür.
71
UHPPD
UHBAB
www. uhpdergisi.com
www.uhbabdergisi.com
ULUSLARARASI HAKEMLİ PSİKİYATRİ
ve PSİKOLOJİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ
Hakemli/ Ağustos
BeĢeri ve2015
Akademik
Bilimler
Mayıs Uluslararası
/ Haziran / Temmuz
Sayı: 03
Cilt: 02Dergisi
İlkbahar Yaz
Nisan / Mayıs
/ Haziran
Yaz Dönemi
Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015
INTERNATIONAL
JOURNAL
OF Ġlkbahar
PSYCHIATRY
AND PSYCHOLOGICAL
RESEARCHES
International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science
May / June / July / August 2015 Issue: 03 Volume: 02 Spring Summer
April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
JEL KODU: M12-M14-M53-M54 ID:23 K:41
ISSN 2148-8215
ONLINE
ISSN:2149-2506
ID:230 K:509
Jel Kodu:
K34
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001- 2004 Belge No: 12880)
Marka
Patent)
(ISO 9001-2008 (Belge
No:Patent
12879–&Trademark
ISO 14001-2004
Belge No: 12880)
(2015/04312-2015-GE-18968)
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
ANOVA
ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI1
Sum of
Squares
df
Mean
Square
F
Sig.
4
1,814
1,817
,123
2. Fiziksel özellikler ile
Between Groups
26,127
4
6,532
6,616
Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
ilgili mobbing davranışları
eşyanın yer değiştirmesi
nedeniyle,
from the movement
of commercial
Within
Groupsbu eşyanın
1710,873
1733
,987 commodities
,000
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
1. Görevle ilgili
mobbing davranışları
2
CUSTOM
DUTIES
7,255
Between Groups
2
3
Selin KILINÇ1729,745
, Hatice YURTSEVER
Within Groups
1733
,998
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi
3Total
1737,000
Celal Bayar Üniversitesi Salihli
MYO, DıĢ Ticaret1737
Bölümü
miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik,
subject to customs which is based on those
sosyal ve mali fonksiyonlarının
commodities’quantity
Total yanında önemli bir
1737,000
1737and value. It is are a kind of
dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi
tariff that is a foreign trade and economic policy
türüdür. Aynı
harcamalarGroups
üzerinden alınan
3. Ruhsal özellikler
ile zamandaBetween
11,983instrument in addition
4 to its economic,
2,996 social and
3,010
,017
dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve
fiscal functions. Since they are not collected on
ilgili mobbing davranışları
kurumlar vergisi gibiWithin
belirli aralıklarla
regular basis like1733
income tax and
corporate tax, as
Groups alınan bir
1725,017
,995
vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan
an indirect tariff on expenditures, custom duties
eşyanın gümrüğe geldiği
are collected only1737
once when commodities subject
Totalanda bir defaya mahsus
1737,000
olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi
to foreign trade arrive at the custom. According to
Usul ilgili
Kanunu (VUK)’nun
ikinci maddesine
4. Özel hayatla
Between
Groups göre bu
19,430the second item4of tax procedural
4,858law, custom
4,901
,001
kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle,
duties are excluded from this law. Therefore,
mobbing davranışları
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
Groups
1717,570
1733
,991 has been
ile dış ticarete konu Within
olan eşyanın
Türkiye Gümrük
Through this law,
a systematization
Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak
created beginning with commodities subject to
1737,000
1737
işlemlerin
sırasınaTotal
göre
bir
sistematik
international trade
entering customs territories of
oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi
Turkey and continuing with operation sequence.
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret
and collecting are regulated
H6: Mobbing faktörleri
mobbing davranışını • assessment,
Fizikselaccrual
özellikler
ile ilgili mobbing davranışBakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
1
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Sosyal
Bilimler Enstitüsü
Maliye
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Gümrükler
Genel
tarafından,
Gümrük
Customs
and
Economy
according
yönelten kişiyeKanunu
görehükümlerine
farklılaşmaktadır.
larıhazırlanan
mobbing
davranışını
yönelten kişiye göre
Programı
Yüksek Lisans
Selin KILINÇ tarafından
Yüksek
Lisans of
Tezinden
uygunÖğrencisi
olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
process
disputes over
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm
customs
duties
has
a
different
form
from
the
farklılaşmaktadır. Ast, üst ve çalışma
arkadaşları
süreci, diğer
vergilerdekişiye
oluşan süreçten
farklı bir
process of other taxes. Customs duty disputes
Mobbing davranışını
yönelten
göre mobyapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları
have
to bedüşüktür.
resolved administratively in the first
daha
öncelikle
idari aşamada
çözümlenmek zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
bing faktörlerinin
farklılaşıp,
farklılaşmadığı
beAncak
idari
aşamada
çözümlenemeyen
solved administratively, legal action can be taken.
1
uyuşmazlıklarda
yoluna
başvurulabilmektedir.
lirlenmek istenmiş
ve bunayargı
göre
aşağıdaki
tablo • Ruhsal özellikler ile ilgili mobbing
davranışları
Key words: Custom, Custom Duties, Custom
oluşturulmuştur.Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi, Disputes
mobbing davranışını yönelten kişiye göre farkGümrük Uyuşmazlıkları
lılaşmaktadır. Ast, üst ve hastalar daha düşüktür.
• Görevle ilgili mobbing davranışları mobbing
davranışını yönelten kişiye göre farklılaşmak- • Özel hayatla ilgili mobbing davranışları mobbing
tadır. Ast ve üstün mobbing uygulaması daha
davranışını yönelten kişiye göre farklılaşmakdüşüktür.
tadır. Yönetici, ast, hasta ve hasta yakınları
daha düşüktür.
72
UHPPD
UHBAB
www. uhpdergisi.com
www.uhbabdergisi.com
ULUSLARARASI HAKEMLİ PSİKİYATRİ
ve PSİKOLOJİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ
Hakemli/ Ağustos
BeĢeri ve2015
Akademik
Bilimler
Mayıs Uluslararası
/ Haziran / Temmuz
Sayı: 03
Cilt: 02Dergisi
İlkbahar Yaz
Nisan / Mayıs
/ Haziran
Yaz Dönemi
Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015
INTERNATIONAL
JOURNAL
OF Ġlkbahar
PSYCHIATRY
AND PSYCHOLOGICAL
RESEARCHES
International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science
May / June / July / August 2015 Issue: 03 Volume: 02 Spring Summer
April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
JEL KODU: M12-M14-M53-M54 ID:23 K:41
ISSN 2148-8215
ONLINE
ISSN:2149-2506
ID:230 K:509
Jel Kodu:
K34
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001- 2004 Belge No: 12880)
Marka
Patent)
(ISO 9001-2008 (Belge
No:Patent
12879–&Trademark
ISO 14001-2004
Belge No: 12880)
(2015/04312-2015-GE-18968)
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
ANOVA
ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI1
Sum of
Squares
df
Mean
Square
F
Sig.
5
12,293
12,707
,000
2. Fiziksel özellikler ile
Between Groups
59,803
5
11,961
12,351
Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
ilgili mobbing davranışları
eşyanın yer değiştirmesi
nedeniyle,
bu eşyanın 1677,197
from the movement
Within
Groups
1732of commercial
,968 commodities
,000
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
1. Görevle ilgili mobbing
davranışları
2
CUSTOM61,465
DUTIES
Between Groups
3
KILINÇ2, 1675,535
Hatice YURTSEVER
WithinSelin
Groups
1732
,967
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi
3
Total
1737,000
1737
Celal
Bayar Üniversitesi Salihli
MYO, DıĢ Ticaret
Bölümü
miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik,
subject to customs which is based on those
sosyal ve mali fonksiyonlarının
commodities’quantity
Total yanında önemli bir 1737,000
1737and value. It is are a kind of
dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi
tariff that is a foreign trade and economic policy
türüdür. Aynı
instrument in addition
to its economic,
and
3. Ruhsal özellikler
ile zamanda harcamalar
Betweenüzerinden
Groupsalınan 62,802
5
12,560 social12,994
,000
dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve
fiscal functions. Since they are not collected on
ilgili mobbing davranışları
kurumlar vergisi gibi belirli
aralıklarla
alınan bir 1674,198
regular basis like
income tax ,967
and corporate tax, as
Within
Groups
1732
vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan
an indirect tariff on expenditures, custom duties
eşyanın gümrüğe geldiğiTotal
anda bir defaya mahsus 1737,000
are collected only
once when commodities subject
1737
olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi
to foreign trade arrive at the custom. According to
Usulilgili
Kanunu (VUK)’nunBetween
ikinci maddesine
göre bu 44,394
the second item5 of tax procedural
4. Özel hayatla
Groups
8,879 law, custom
9,086
,000
kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle,
duties are excluded from this law. Therefore,
mobbing davranışları
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
1732a systematization
,977
ile dış ticarete konu olanWithin
eşyanın Groups
Türkiye Gümrük 1692,606
Through this law,
has been
Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak
created beginning with commodities subject to
1737
işlemlerin
sırasına Total
göre
bir
sistematik 1737,000
international trade
entering customs territories of
oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi
Turkey and continuing with operation sequence.
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret
assessment,
collecting aredavranışları
regulated
SONUÇ VE DEĞERLENDİRME:
hayatlaaccrual
ilgiliandmobbing
cinsiyete
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
1
Bu
çalıĢma,
Celal
Bayar
Üniversitesi
Sosyal
Bilimler
Enstitüsü
Maliye
Anabilim
Dalı
Mali
Hukuk
göre and
farklılaşmaktadır.
Gümrükler Genel Müdürlüğü tarafından, Gümrük
Customs
Economy Ministry according to
Programı
Yüksek Lisans
Selinelde
KILINÇ tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans of
Tezinden
• Analiz sonucunda
aşağıdaki
faktörler
Kanunu
hükümlerine
uygunÖğrencisi
olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
disputes over
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm
customs duties has a different form from the
edilmiştir. süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir •process
Görevle
Fiziksel
of otherilgili
taxes.mobbing
Customs dutydavranışları,
disputes
yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları
have to be resolved administratively in the first
özellikler
davranışları yaşa
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır.
place.
However, inile
theilgili
case of mobbing
disputes not being
5. Görevle ilgiliAncak
mobbing
idari davranışları
aşamada
çözümlenemeyen
solved administratively, legal action can be taken.
göre farklılaşmaktadır, Ruhsal
özellikler ile
1
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
Key words: Custom, Custom Duties, Custom
ilgili mobbing davranışları, Özel hayatla ilgili
6. Fiziksel özellikler
ile ilgili mobbing davranışları
Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi,
Disputes
Gümrük Uyuşmazlıkları
mobbing davranışları yaşa göre farklılaşmaktadır.
7. Ruhsal özellikler ile ilgili mobbing davranışları
• Görevle ilgili mobbing davranışları, Fiziksel
özellikler ile ilgili mobbing davranışları, Özel
hayatla ilgili mobbing davranışları yaşa göre
farklılaşmaktadır.
8. Özel hayatla ilgili mobbing davranışları
• Görevle ilgili mobbing davranışları, Fiziksel
özellikler ile ilgili mobbing davranışları, Ruhsal
özellikler ile ilgili mobbing davranışları, Özel
73
UHPPD
UHBAB
www. uhpdergisi.com
www.uhbabdergisi.com
ULUSLARARASI HAKEMLİ PSİKİYATRİ
ve PSİKOLOJİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ
Hakemli/ Ağustos
BeĢeri ve2015
Akademik
Bilimler
Mayıs Uluslararası
/ Haziran / Temmuz
Sayı: 03
Cilt: 02Dergisi
İlkbahar Yaz
Nisan / Mayıs
/ Haziran
Yaz Dönemi
Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015
INTERNATIONAL
JOURNAL
OF Ġlkbahar
PSYCHIATRY
AND PSYCHOLOGICAL
RESEARCHES
International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science
May / June / July / August 2015 Issue: 03 Volume: 02 Spring Summer
April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
JEL KODU: M12-M14-M53-M54 ID:23 K:41
ISSN 2148-8215
ONLINE
ISSN:2149-2506
ID:230 K:509
Jel Kodu:
K34
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001- 2004 Belge No: 12880)
Marka
Patent)
(ISO 9001-2008 (Belge
No:Patent
12879–&Trademark
ISO 14001-2004
Belge No: 12880)
(2015/04312-2015-GE-18968)
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
• Görevle ilgili mobbing davranışları, Fiziksel DAVENPORT, N.R.,
et al., (2003). Mobbing
ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI1
özellikler ile ilgili mobbing davranışları, Ruhsal
İşyerinde Duygusal Taciz, Çeviren: Osman
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
özellikler ile ilgili mobbing davranışları branşa
Cem Önertoy, Sistem Yayıncılık, İstanbul
CUSTOM DUTIES
göre farklılaşmaktadır.
DİLMAN, T., (2007). Özel Hastanelerde Çalışan
Selin KILINÇ2, Hatice YURTSEVER3
• Fiziksel özellikler
ile ilgili mobbing davranışları,
Hemşirelerin Duygusal Tacize Maruz Kalma
2
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi
3
Celal Bayar Üniversitesi
Salihli MYO,Durumlarının
DıĢ Ticaret BölümüBelirlenmesi, Marmara ÜniverRuhsal özellikler ile ilgili mobbing
davranışları, Özel hayatla ilgili mobbing davranışları
sitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Hemşirelikte
Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
eşyanın
yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın
fromYönetim
the movement
of commercial
commodities
pozisyona göre
farklılaşmaktadır.
Anabilim
Dalı,
İstanbul,
miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik,
subject to customs which is based on those
sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir
commodities’quantity and value. It is are a kind of
• Görevle ilgilidış mobbing
davranışları,
T., (2007).
Workplace
ticaret ve ekonomi
politikası aracı Fiziksel
olan bir vergi HECKER,
tariff that is a foreign
trade and economic
policy Mobbing: A
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan
instrument in addition to its economic, social and
özellikler ile ilgili
Ruhsal
Discussion
Journal Of
dolaylı mobbing
bir vergi türüdavranışları,
olan gümrük vergisi,
gelir ve
fiscal
functions. SinceFor
they Librarians,
are not collected The
on
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir
regular basis like income tax and corporate tax, as
özellikler ilevergi
ilgilitürümobbing
davranışları,
Özel
Academic
olmadığından,
dış ticarete konu
olan
an indirect
tariff onLibrarianship,
expenditures, custom 33(4):
duties pp.439-445
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus
are collected only once when commodities subject
hayatla ilgiliolmak
mobbing
davranışları
üzere alınmaktadır.
Gümrük mobbing
vergileri, Vergi
to foreign trade arrive at the custom. According to
PAKİŞ,
I., (2012).
Mobbing: İşyerinde
Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu POLAT,
the secondO.,
item
of tax procedural
law, custom
davranışını yönelten
kişiyedışında
göre tutulmuştur.
farklılaşmaktadır.
kanun kapsamı
Bu nedenle,
duties are excluded from this law. Therefore,
Psikolojik
Taciz,ofAcıbadem
Sağlık
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures
and practises
custom dutiesÜniversitesi
are
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
KAYNAKLARile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük Through
Bilimleri
Dergisi, Cilt: 3, Sayı: 4 Ekim, s.21
this law, a systematization has been
Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak
created beginning with commodities subject to
işlemlerin
göre
bir
sistematik
international
trade enteringŞ.,
customs
territories
of Personelinin
BÜLBÜL, P.Ö.,
ÜNAL,sırasına
E., BOZAYKUT,
T., KÖSE,
S., UYSAL,
(2010).
Kamu
oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi
Turkey and continuing with operation sequence.
vergisinde de
zorunlu
aşamalarSağlık
olan tarh,
LikeYıldırma
all other taxes,
compalsive levels
such as
KORMAZ,gümrük
M., YÜCEL,
A.S.,
(2013).
(Mobbing)
ve Boyutları
Hakkındaki
tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated
Bakanlığı’na
bağlı Kamu
ayrı bir ve
kuruluş
olan
by Düşünceleri
General Directorate Üzerine
of Customs asBir
a part
of
Çalışanlarında
Mobbing:
Özelniteliği
Sağlık
Çalışma:
Manisa
1
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Bilimler Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Gümrükler
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
according
Programı
Yüksek
Lisans
Öğrencisi
Selin
KILINÇ
tarafından
hazırlanan
Yüksek
Lisans
Tezinden
Kanunu hükümlerine
uygun olarak yürütülmektedir.
Customs
Law.İlResolution
process ofÖrneği,
disputes over
Kurum Çalışanlarının
Karşılaştırmalı
Türkiye
Tarım
Müdürlüğü
Sosyal Bilimler
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm
customs duties has a different form from the
Örneği, SSTB
Sağlık oluşan
ve Tıp
Bilimleri
Dergisi,
s.262
süreci,Spor
diğer vergilerde
süreçten
farklı bir
process
of other8/1
taxes.
Customs duty disputes
yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları
have to be resolved administratively in the first
Dergisi, Sayı:
7, Cilt:
Nisan,çözümlenmek
Mayıs, Haziran
öncelikle
idari3aşamada
zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
S., (2010).
Kavramı: Birey ve
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen TETİK,
solved administratively,
legalMobbing
action can be taken.
1
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
BİLKA (Bilge Kadın Araştırma Merkezi), (2009).
Açıdan
KMÜ Sosyal Ve
KeyÖrgütsel
words: Custom,
CustomÖnemi,
Duties, Custom
Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi,
Disputes
İşyerinde Psikolojik
Taciz (Mobbing) Raporu,
Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 12 (18). s.82
Gümrük Uyuşmazlıkları
Proje Koordinatörü Dilşat ÖZER
ÇOBANOĞLU, Ş., (2005). Mobbing İşyeri Duygusal Saldırı ve Mücadele Yöntemleri, Timaş
Yayınları, İstanbul
TUTAR, H., (2004). İşyerinde Psikolojik Şiddet,
BCR Basım ve Matbaa, Ankara, s.6
TINAZ, P., (2006). Mobbing: İş Yerinde Psikolojik
Taciz, Çalışma ve Toplum Dergisi (3), s.11
74
UHPPD
UHBAB
www. uhpdergisi.com
www.uhbabdergisi.com
ULUSLARARASI HAKEMLİ PSİKİYATRİ
ve PSİKOLOJİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ
Hakemli/ Ağustos
BeĢeri ve2015
Akademik
Bilimler
Mayıs Uluslararası
/ Haziran / Temmuz
Sayı: 03
Cilt: 02Dergisi
İlkbahar Yaz
Nisan / Mayıs
/ Haziran
Yaz Dönemi
Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015
INTERNATIONAL
JOURNAL
OF Ġlkbahar
PSYCHIATRY
AND PSYCHOLOGICAL
RESEARCHES
International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science
May / June / July / August 2015 Issue: 03 Volume: 02 Spring Summer
April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
JEL KODU: M12-M14-M53-M54 ID:23 K:41
ISSN 2148-8215
ONLINE
ISSN:2149-2506
ID:230 K:509
Jel Kodu:
K34
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001- 2004 Belge No: 12880)
Marka
Patent)
(ISO 9001-2008 (Belge
No:Patent
12879–&Trademark
ISO 14001-2004
Belge No: 12880)
(2015/04312-2015-GE-18968)
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
YILMAZ, A., ÖZLER, D.E., MERCAN, N.,
YILDIZ, S., YILDIZ, S.E., (2009). Bullying ve
ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI1
(2008). Mobbing ve Örgüt İklimi ile İlişkisine
Depresyon Arasındaki İlişki: Kars İlinde
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
Yönelik Ampirik Bir Araştırma, Elektronik
Sağlık Çalışanlarında Bir Araştırma, İstanbul
CUSTOM DUTIES
Sosyal Bilimler Dergisi, V.7, N.26, ss.334-357
Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi,
2
Yıl:8, Sayı: 15, Bahar, ss.133 Selin KILINÇ , Hatice YURTSEVER3
YÜCETÜRK, E.E., (2005). Örgütlerde Küresel
2
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi
3
Celal Bayar Üniversitesi
DıĢ Ticaret
BölümüSorunu: Yıldırma (Mobbing)
Yönetim
YILDIRIM, A.Y., (2007). Mobbing
In TheSalihli MYO, Bir
ve Cinsiyetle İlişkisi, Çalışma Yaşamında
Workplace By Peers And Managers: MobÖzet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
eşyanın yerBy
değiştirmesi
bu eşyanın
fromDönüşümler,
the movement of commercial
commodities
Derleyen
Aşkın Keser, Nobel
bing Experineced
Nursesnedeniyle,
Working
In
miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik,
subject to customs which is based on those
Yayınları, Ankara
sosyal ve mali
önemli bir
commodities’quantity
and value. It is are a kind of
Helthcare Facilities
In fonksiyonlarının
Turkey Andyanında
Its Effect
dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi
tariff that is a foreign trade and economic policy
On Nurses, türüdür.
Journal
Nursign,
16(8):
AynıClinical
zamanda harcamalar
üzerinden
alınan
instrument in addition to its economic, social and
dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve
fiscal functions. Since they are not collected on
pp.1444-1453
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir
regular basis like income tax and corporate tax, as
vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan
an indirect tariff on expenditures, custom duties
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus
are collected only once when commodities subject
olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi
to foreign trade arrive at the custom. According to
Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu
the second item of tax procedural law, custom
kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle,
duties are excluded from this law. Therefore,
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak
created beginning with commodities subject to
işlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik
international trade entering customs territories of
oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi
Turkey and continuing with operation sequence.
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
1
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Bilimler Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Gümrükler
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
according
Programı
Yüksek
Lisans
Öğrencisi
Selin
KILINÇ
tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans of
Tezinden
Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
disputes over
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm
customs duties has a different form from the
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir
process of other taxes. Customs duty disputes
yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları
have to be resolved administratively in the first
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen
solved administratively, legal action can be taken.
1
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
Key words: Custom, Custom Duties, Custom
Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi,
Disputes
Gümrük Uyuşmazlıkları
75
UHPPD
UHBAB
www. uhpdergisi.com
www.uhbabdergisi.com
ULUSLARARASI HAKEMLİ PSİKİYATRİ
ve PSİKOLOJİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ
Hakemli/ Ağustos
BeĢeri ve2015
Akademik
Bilimler
Mayıs Uluslararası
/ Haziran / Temmuz
Sayı: 03
Cilt: 02Dergisi
İlkbahar Yaz
Nisan / Mayıs
/ Haziran
Yaz Dönemi
Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015
INTERNATIONAL
JOURNAL
OF Ġlkbahar
PSYCHIATRY
AND PSYCHOLOGICAL
RESEARCHES
International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science
May / June / July / August 2015 Issue: 03 Volume: 02 Spring Summer
April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
JEL KODU: M12-M14-M53-M54 ID:23 K:41
ISSN 2148-8215
ONLINE
ISSN:2149-2506
ID:230 K:509
Jel Kodu:
K34
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001- 2004 Belge No: 12880)
Marka
Patent)
(ISO 9001-2008 (Belge
No:Patent
12879–&Trademark
ISO 14001-2004
Belge No: 12880)
(2015/04312-2015-GE-18968)
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI1
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
CUSTOM ABSTRACT
DUTIES
EXTENDED
Selin KILINÇ2, Hatice YURTSEVER3
2
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi
3
Celal
Bayar Üniversitesi
MYO,
DıĢ Ticaretdimensions.
Bölümü
In this study, mobbing has been
analyzed
underSalihli
three
different
The notion of mobbing
has been comparatively evaluated in this study considered under the dimensions of downfall, verÖzet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
eşyanın The
yer değiştirmesi
bu eşyanın
fromthis
the movement
of commercial
commodities
tical and horizontal.
majority nedeniyle,
of the participants
in
research
are composed
of females. The
miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik,
subject to customs which is based on those
sosyalwomen
ve mali fonksiyonlarının
önemliemployed
bir
commodities’quantity
It is are ain
kind
of
reason can be that
have beenyanında
densely
in the fieldandofvalue.
nursing
health
sector and
dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi
tariff that is a foreign trade and economic policy
feminism has increased
recently.
The üzerinden
fact that
female
nurses
in many
developed
and developing
türüdür. Aynı zamanda
harcamalar
alınan
instrument
in addition
to its economic,
social and
dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve
fiscal functions. Since they are not collected on
world countrieskurumlar
perform
nearly
halfaralıklarla
of the alınan
workbirhasn’t
been
Our research is
vergisi
gibi belirli
regular
basis applied
like income in
tax Turkey
and corporateyet.
tax, as
vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan
an indirect tariff on expenditures, custom duties
an applied research
a two-part
scale
eşyanın and
gümrüğe
geldiği andaquestionnaire
bir defaya mahsus composed
are collectedof
only5-point
once when Likert
commodities
subjecthas been used.
olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi
to foreign trade arrive at the custom. According to
The questionnaire
previously
been used
confirmed
Usul used
Kanunuhas
(VUK)’nun
ikinci maddesine
göre buin another
the secondresearch
item of tax with
procedural
law, customreliability. The
kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle,
duties are excluded from this law. Therefore,
research approximately
lastedusulforve 11
months.
is
the research
population
and are
the provinces of
gümrük vergilerinin
uygulama
esaslarıTurkey
4458
procedures
and practises
of custom duties
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
İstanbul, İzmir, ileBursa,
Konya, Samsun, Artvin, Trabzon,
Edirne, Van, Mardin, Diyarbakır, Antalya,
dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
Bölgesine
girişinden
başlayıp,
eşyaya
uygulanacak
created
beginning
with commodities
subject
to selected with
Muğla, Çorum,işlemlerin
Aydın, Kayseri
and
Niğde
are
the samples.
All participants
have
been
sırasına
göre
bir
sistematik
international trade entering customs territories of
oluşturulmuştur.None
Diğer tüm
vergilerde
olduğu gibi have
Turkey
andrequired
continuing with
operation
sequence.
simple random sampling.
of the
participants
been
to give
information
on identity
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
tahakkuk
ve
tahsil
aşamaları
Gümrük
ve
Ticaret
assessment,
accrual
and
collecting
are
regulated
and institution. All participants have participated in the research on their own free will and reflected
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
1
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Bilimler
Enstitüsü
Maliye
AnabilimMinistry
Dalıthe
Mali
Hukuk to
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs
and
Economy
according
their opinion onGümrükler
the
questionnaire.
Questionnaires
have
been
conveyed
to
participants
in person,
Programı
Yüksek
Lisans
Öğrencisi
Selin
KILINÇ
tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans of
Tezinden
Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
disputes over
türetilmiĢtir.
Gümrük
uyuşmazlıkların
çözüm
customsbeen
duties sent
has a to
different
form from the and 2780 of
via post and e-mail.
Avergisinden
total ofdoğan
3500
questionnaires
have
the participants
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir
process of other taxes. Customs duty disputes
them have comeyapıya
back.
OnlyGümrük
(N=1782)
these questionnaires
haveadministratively
been deemed
sahiptir.
vergisi of
uyuşmazlıkları
have to be resolved
in the to
firstbe appropriate
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
for application. Ancak
This research
is
an applied
research and
a questionnaire
to the staff
idari
aşamada
çözümlenemeyen
solved
administratively, legalhas
actionbeen
can be directed
taken.
1
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
and managers working in various departments withinKey
thewords:
framework
of research.
The questionnaire
Custom, Custom
Duties, Custom
Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi,
Disputes
is a measurement
tool
composed of two parts and 5-point Likert scaled questions. The questions
Gümrük
Uyuşmazlıkları
in this survey have been developed as a new scale by adopting from the questions previously used
in various studies. “The questionnaire” which is the new measurement tool has been exposed to a
preliminary test. Firstly a factor analysis has been applied to data in the analyses made regarding
the variables. The questions have been grouped and evaluated in next parts of the analysis in detail
following the factor analysis. Data obtained from factor analysis have been subject to Anova analysis
and the results have been obtained. The tests specified have been analyzed in PASW Statistic 18
package program. Concerning the limitations, the research is composed of the staff only working
76
UHPPD
UHBAB
www. uhpdergisi.com
www.uhbabdergisi.com
ULUSLARARASI HAKEMLİ PSİKİYATRİ
ve PSİKOLOJİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ
Hakemli/ Ağustos
BeĢeri ve2015
Akademik
Bilimler
Mayıs Uluslararası
/ Haziran / Temmuz
Sayı: 03
Cilt: 02Dergisi
İlkbahar Yaz
Nisan / Mayıs
/ Haziran
Yaz Dönemi
Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015
INTERNATIONAL
JOURNAL
OF Ġlkbahar
PSYCHIATRY
AND PSYCHOLOGICAL
RESEARCHES
International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science
May / June / July / August 2015 Issue: 03 Volume: 02 Spring Summer
April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
JEL KODU: M12-M14-M53-M54 ID:23 K:41
ISSN 2148-8215
ONLINE
ISSN:2149-2506
ID:230 K:509
Jel Kodu:
K34
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001- 2004 Belge No: 12880)
Marka
Patent)
(ISO 9001-2008 (Belge
No:Patent
12879–&Trademark
ISO 14001-2004
Belge No: 12880)
(2015/04312-2015-GE-18968)
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
in healthcare institutions and health sector. All the participants working
in different departments
ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI1
and units of healthcare institutions are actively involved in business life. Data have been analyzed
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
with SPSS 18 statistics
program and it has been concluded following the research that horizontal
DUTIESto each other more and those exposed to
mobbing is the mostly seen one, womenCUSTOM
apply mobbing
2
Selin
, Hatice YURTSEVER
mobbing suffer from mental problems
andKILINÇ
the problems
related to3 social life. It has been determi2
Celal Bayar
Üniversitesi
Sosyal Bilimler
Mali Hukuk
Programı
Yüksek
Lisansstate,
Öğrencisi
ned that these problems
lead
to problems
in Ens.
personal,
social
life,
mental
labor productivity,
3
Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
performance, interpersonal relations and the relationship between spouses. Moreover, eight factors
Özet: Gümrük
vergisi,the
gümrüğe
tabi olanIt ticari
Abstract:
Custom eight
duty is atitles
kind of as
tariffmobbing
arising
have been obtained
following
analysis.
is grouped
under
behaviors
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın
from the movement of commercial commodities
miktarı
veya değeribehaviors
üzerinden alınan,
ekonomik,
subject to customs
which is
based on those
related to the Job,
mobbing
related
to the Physical
attributes,
mobbing
behaviors related
sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir
commodities’quantity and value. It is are a kind of
to the Mental attributes,
behaviors
related
Private
Mobbing
behaviors
dış ticaret ve mobbing
ekonomi politikası
aracı olan bir
vergi totariff
that is alife.
foreign
trade and economic
policy related to the
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan
instrument in addition to its economic, social and
Job, mobbing behaviors
related
the Physical
mobbing
related
dolaylı bir vergi
türü olantogümrük
vergisi, gelir attributes,
ve
fiscal functions.
Since behaviors
they are not collected
on to the Mental
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir
regular basis like income tax and corporate tax, as
attributes, mobbing
related
to Private
life differ
by tariff
sex.onMobbing
vergi behaviors
türü olmadığından,
dış ticarete
konu olan
an indirect
expenditures, behaviors
custom duties related to the
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus
are collected only once when commodities subject
Job, mobbing behaviors
related toGümrük
the Physical
attributes,
mobbing
relatedto to the Mental
olmak üzere alınmaktadır.
vergileri, Vergi
to foreign
trade arrive atbehaviors
the custom. According
Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu
the second item of tax procedural law, custom
attributes and mobbing
behaviors
related Bu
to Private
differ
by age.
Mobbing
behaviors related to
kanun kapsamı
dışında tutulmuştur.
nedenle, life
duties
are excluded
from
this law. Therefore,
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
the Job, mobbing
behaviors related to the Physical attributes,
mobbing behaviors related to the Mensayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
tal attributes differ
by age. Mobbing behaviors relatedcreated
to the
Job, mobbing behaviors related to the
Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak
beginning with commodities subject to
işlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik
international
trade entering
customs
of
Physical attributes,
mobbing
behaviors
related
to the Mental
attributes
differ
byterritories
the branch.
Mobbing
oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi
Turkey and continuing with operation sequence.
gümrük
vergisinde
de zorunlu
aşamalar olan
tarh,
Like
all other taxes,
compalsive
levels
such as attributes and
behaviors related
to the
Physical
attributes,
mobbing
behaviors
related
to the
Mental
tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated
Bakanlığı’na
bağlıtoayrı
bir kuruluş
by General
Directorate
of Customs
as a part of related to the
mobbing behaviors
related
Private
lifeniteliği
differolan
by the
position.
Mobbing
behaviors
1
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Bilimler Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Gümrükler
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
according
Programı
Yüksek
Lisans
Öğrencisi
Selin
KILINÇ
tarafından
hazırlanan
Yüksek
Lisans
Tezinden
Kanunu hükümlerine
uygun
olarak
yürütülmektedir.
Customsmobbing
Law. Resolution
process of disputes
over to the Mental
Job, mobbing behaviors
related
to
the
Physical
attributes,
behaviors
related
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm
customs duties has a different form from the
attributes, mobbing
related
to Private
life differ
the person
whoduty
applies
süreci, behaviors
diğer vergilerde
oluşan süreçten
farklı bir
process by
of other
taxes. Customs
disputes mobbing.
yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır.
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi,
Gümrük Uyuşmazlıkları
77
have to be resolved administratively in the first
place. However, in the case of disputes not being
solved administratively, legal action can be taken.
Key words:
Disputes
1
Custom, Custom Duties, Custom
UHPPD
ULUSLARARASI HAKEMLİ PSİKİYATRİ VE PSİKOLOJİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ
INTERNATIONAL JOURNAL OF PSYCHIATRY AND PSYCHOLOGICAL RESEARCHES
YAŞAM MEMNUNİYETİ
ÜZERİNDE ETKİLİ
OLANROLÜ
TOPLUMSAL
CİNSİYET EŞİTSİZLİĞİNDE
MEDYANIN
SOSYODEMOGRAFİK BİLEŞENLER ÜZERİNE BİR ANALİZ1
THE ROLE OF MEDIA IN GENDER INEQUALITY
AN ANALYSIS OF SOCIODEMOGRAPHIC COMPONENTS EFFECTIVE
ON LIFE SATISFACTION
Ali Murat KIRIK1, Murat KORKMAZ1
1
3
Marmara Üniversitesi
Fakültesi2Radyo
Televizyon
ve Sinema
Bölümü
Murat KORKMAZ
, Hatice İletişim
Nur GERMİR
, Ali Serdar
YÜCEL
, Ayça
GÜRKAN4
1
Güven Grup A.Ş. Finans Yönetmeni
Güven grup A.Ş. İstanbul/Türkiye
2
Celal Bayar Üniversitesi Uygulamalı Meslek Yüksek Okulu Manisa/Türkiye
3
Fırat Üniversitesi, Spor Bilimleri Fakültesi, Elazığ/Türkiye
4
Ege
Hemşirelik
Fakültesi Psikiyatri
Hemşireliği,
Özet: Tarihin farklı dönemlerinde,
farklı coğrafyalarında
Abstract:
Roles İzmir/Türkiye
and responsibilities socially attributed
farklı kültürlerde kadınlara ve erkeklere toplumsal
to women and men in different periods of history,
olarak yüklenen rol ve sorumluluklar kısaca toplumsal
different geographies and different cultures are excinsiyet şeklinde ifade edilmektedir. Birey dünyaya
pressed as gender in short. Gender appears since the
Öz:
Politika
yapıcılar
toplumu
oluşturan
bireyleri
daha
iyi
anlamak
Abstract:
Policy
makers
have
to specify
for whom,
when
individual
is born
and
human
affairs
differ.where,
However,
geldiği andan itibaren toplumsal cinsiyet kendisini
ve refahı arttırmak amacıyla alınması gereken tedbirleri belirlerken
the life is better while determining the precautions need to be taken
women
are pushed
into the background
socially
göstermekte
veneinsani
ilişkiler
kimin
için, nerede,
zaman hayatın
dahadeiyifarklılaşmaktadır.
olduğunu belirlemek
with
the purpose
of understanding
individuals thatboth
constitute
the
durumundadırlar.
Bu amaçla
TÜİK
Türkiye’de
2003 yılından
beri
society
better and increasing
For this
TSI has
and politically
and theywelfare.
are forced
to purpose,
live under
the
Ancak günümüzde
gerek
toplumsal
gerekse
de siyasal
“Yaşam Memnuniyeti Araştırmasını” gerçekleştirmektedir. Topbeen conducting “Life Satisfaction Survey” in Turkey since 2003.
açıdan
kadın ikinci
plana
atılmakta
veçalışmalardan
erkeklerin
shadow
of men.
Gender
inequality
is among
reflected
to
lumun
ilerlemesini
de ölçmek
amacıyla
yapılan bu
“Life
Satisfaction
Index”
performed
by OECD
which
Türkiye’nin
de
aralarında
bulunduğu
OECD
Teşkilatı
tarafından
Turkey
also
ranks
conducted
with
the
purpose
of
measuring
the
gölgesinde yaşamaya mecbur bırakılmaktadır. Kadifferent fields of media and this condition increasgerçekleştirilen “Yaşam Memnuniyeti Endeksi” mutluluk algısı ve
development of the society is directed to explaining the cognitive
dın-erkek
eşitsizliği
medyanın
farklı
alanlarına
da
ingly puts inequality on a solid basis. While women
yaşam memnuniyeti arasındaki kognitif ilişkiyi açıklamaya yöneliktir.
relation between life satisfaction and happiness perception. “General
yansımakta
bu durum“Genel
eşitsizliği
giderek somut
and men
have
the same
rights
responsibilities
in
ABD
tarafından ve
gerçekleştirilen
Sosyal Araştırma/General
Social
Survey”
conducted
by USA
andand
“Euro-Barometer”
by EU
Social
Survey”oturtmaktadır.
ve AB ülkelerinin
yaptığı “Euro-Barometre”
bu
countries
areisother
comprehensive
researches.
This
study directed
bir düzene
Teoride
kadın ve erkekler
theory, it
clearly
understood
from the
programs
and
bağlamda bilinen diğer geniş kapsamlı araştırmalardır. Yaşam
to the applied analysis of the life satisfaction components with
aynı hak ve
yükümlülüklere
sahipken,
uygulama
contents
presented
in media
that
the between
situation
the
memnuniyeti
bileşenlerinin
birbirleriyle ilişkisini
uygulamalı
olarak
each
other has
been designated
for the
period
theisyears
incelemeye
yönelik
olan bu bu
çalışma,
2004-2014
yıllarımedyada
arasındaki
of
2004opposite
and 2014.inData
obtainedInfollowing
unit root,
granger
noktasında
durumun
şekilde
olmadığı
right
practice.
this study,
the role
of
dönem için belirlenmiştir. Birim kök, granger nedensellik ve
causality test and regression analysis have been analyzed with
yer
alan
programlardan
ve
sunulan
içeriklerden
de
media
in
gender
inequality
is
emphasized
and
some
regresyon analizleri sonucu elde edilen veriler E-Views 8.0 progE-Views 8.0 program and the factors mostly affecting life satisramı
ile anlaşılmaktadır.
analiz edilerek yaşam
memnuniyetini
en çok etkileyen
faction
have been
tried
to bemade
determined.
It has beenwomen
concluded
açıkça
Bu çalışmada
toplumsal
cinsiyet
conclusions
have
been
on positioning
in
faktörlerin belirlenmesine çalışılmıştır. Kişisel mutluluk ve aile
that there is a causality relation between personal happiness and
eşitsizliğinde
medyanın
irdelenmiş
ve faktörleri
kadının
media.
Following
the source
research,
it has been
indicated
mutluluğu
ile mutluluk
kaynağı,rolü
memnuniyet
ve umut
family
happiness;
between
of happiness,
satisfaction
and
arasında
nedensellik
ilişkisi olduğu, ailenin
genel çıkarımlarda
mutluluğunu en
factors
of hope;are
services
and health
affect
the general
medyadaki
konumlandırılışı
üzerine
that women
used of
aslove
a sexual
object
in media
and
çok sevgi ve sağlık hizmetlerinin etkilediği, ailenin en az başarı
happiness status of family most; family is affected from services
bulunulmuştur. Araştırma neticesinde kadının medthey fall behind men. Moreover, findings obtained
ve asayiş hizmetlerinden etkilendiğini, bireylerin öz mutluluğunu
of success and safety least; money and educational services affect
yada
obje
olarak kullanıldığı
erkeklerin
have been supported
with
en
çok cinsel
para ve bir
eğitim
hizmetlerinin
etkilediğini, ve
en az
sağlık ve
self-happiness
of individuals
most;examples.
they are affected from health
SGK
hizmetlerinden
etkilendikleri,
gerek
bireyin
gerekse
ailenin
and
SSI
services
least;
happiness
of
women are most effective in
gerisinde yer aldığı ortaya çıkmıştır. Bununla birlikte
öz mutluluğunda en çok kadınların mutlu olmasının etkili olduğu
self-happiness
of Gender,
both individuals
andInequality,
family.
Key
Words:
Gender
Male Hegeelde edilen
bulgular örneklerle desteklenmiştir.
sonucuna
varılmıştır.
Key
Words:
LifePositive
Satisfaction
Perception, Subjective
mony,
Media,
Discrimination
Ethics InWelfare,
Media
Anahtar Kelimeler: Yaşam Doyumu Algısı, Öznel Refah, Yaşam
Quality of Life.
Anahtar
Kelimeler:
Toplumsal
Cinsiyet,
Kadın-ErKalitesi.
kek Eşitsizliği, Erkek Hegemonyası, Medya, Pozitif
Ayrımcılık, Medyada Etik
Doi: 10.17360/UHPPD.2015310996
1
1
(1) Sorumlu Yazar: Hatice Nur GERMİR, Celal Bayar Üniversitesi Uygulamalı Meslek Yüksek Okulu Manisa, Türkiye
haticenurgermir@gmail.com Geliş Tarihi / Received: 02.01.2015 Kabul Tarihi/ Accepted: 11.04.2015 Makalenin
Türü: Type ofarticle (Araştırma – Uygulama / Research -Application) Çıkar Çatışması / Conflict of Interest:Yok
/ None“Etik Kurul Raporu Yok - Noneof Ethics Committee”
1
78
UHPPD
UHBAB
www. uhpdergisi.com
www.uhbabdergisi.com
ULUSLARARASI HAKEMLİ PSİKİYATRİ
ve PSİKOLOJİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ
Hakemli/ Ağustos
BeĢeri ve2015
Akademik
Bilimler
Mayıs Uluslararası
/ Haziran / Temmuz
Sayı: 03
Cilt: 02Dergisi
İlkbahar Yaz
Nisan / Mayıs
/ Haziran
Yaz Dönemi
Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015
INTERNATIONAL
JOURNAL
OF Ġlkbahar
PSYCHIATRY
AND PSYCHOLOGICAL
RESEARCHES
International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science
May / June / July / August 2015 Issue: 03 Volume: 02 Spring Summer
April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
JEL KODU: I0-I11-I12-I30 ID:21 K:25
ISSN 2148-8215
ONLINE
ISSN:2149-2506
ID:230 K:509
Jel Kodu:
K34
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001- 2004 Belge No: 12880)
Marka
Patent)
(ISO 9001-2008 (Belge
No:Patent
12879–&Trademark
ISO 14001-2004
Belge No: 12880)
(2015/04312-2015-GE-18968)
GİRİŞ
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
Memnuniyeti Endeksi”, Avrupa Birliği’ne üye
28 ülkede gerçekleştirilen “Euro-Barometre” ve
Yaşam memnuniyeti, ADMINISTRATIVE
günümüzde iktisat, psikoSOLUTIONS TO DISPUTES OVER
ABD’de 1972 yılından bu yana yapılan “Genel
loji ve sosyoloji gibi alanlarda sosyal bilimciler
CUSTOM DUTIES
Sosyal Araştırma” bu çalışmaların dünya çapında
tarafından araştırıldığı gibi, tıp biliminin de ilgi 2
Selin KILINÇ , Hatice
YURTSEVER
en fazla
bilinen3 ve geniş kapsamlı olanlarıdır.
alanı içine girmektedir.
Literatürde “beyan edilmiş
2
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi
Bayar Üniversitesi
DıĢ Ticaret Bölümü
mutluluk” veya “öznel refah”3 Celal
kavramları
ile eşSalihli MYO,
KAVRAMSAL
ÇERÇEVE
anlamda kullanılmakta ve kişinin sürdürmekte
Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari İktisat
Abstract:
Custom dutyönemli
is a kind of
arising
biliminde
birtariff
parametre
olan sosyal
eşyanın
yer değiştirmesi
bu eşyanın
from the movement of commercial commodities
olduğu hayatı bir
bütünlük
içinde nedeniyle,
olumlu olarak
miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, refahı
subject etkileyen
to customs bileşenlerin
which is based başında
on those yaşam memve mali fonksiyonlarının
yanında
önemli bir
commodities’quantity and value. It is are a kind of
değerlendirmesisosyal
anlamına
gelmektedir
(TÜİK,
dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi nuniyeti
tariff that isgelmektedir.
a foreign trade andFilozoflar
economic policyve dini liderler
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan
instrument in addition to its economic, social and
2013).
dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve tarih
fiscal boyunca,
functions. Sincesevgi,
they are bilgelik
not collected ve
on kabullenmek
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir
regular basis like income tax and corporate tax, as
Yaşam memnuniyeti,
hayatında
bir bütün
insantariff
doğasında
bulunan
ana unsurlara dair
vergi türükişinin
olmadığından,
dış ticarete
konu olan gibi
an indirect
on expenditures,
custom duties
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus
are collected only once when commodities subject
olarak ve/veya özel
alanlarının
olduğu
koggörüşler
olmakhayat
üzere alınmaktadır.
Gümrük
vergileri,
Vergi farklı
to foreign
trade arriveileri
at the sürmüşlerdir.
custom. According to
Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu
the second item of tax procedural law, custom
nitif bir değerlendirme
olarak
tanımlanmaktadır.
kanun kapsamı
dışında
tutulmuştur. Bu nedenle,
duties are excluded from this law. Therefore,
etkisini
sürdürmüş
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458 1789/1948
procedures and yılları
practises arasında
of custom duties
are
(Myers ve Diener,
1995;
Huebner
vd,
2005)
Bu
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
ve this
kuruculuğunu
Jeremy
Bentham’ın yapile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük olan
Through
law, a systematization
has been
kognitif değerlendirme,
insanların
ne
Bölgesine girişinden
başlayıp, yaşamla
eşyaya uygulanacak
created beginning with commodities subject to
Faydacılık
Akımı
(utilitarianism)
duygusal,
işlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik tığı
international
trade entering
customs
territories of
kadar ilgili oldukları
üzerine
kurulmaktadır
(Pascoluşturulmuştur.
Diğer
tüm vergilerde olduğu
gibi
Turkey and continuing with operation sequence.
ve taxes,
fiziksel
memnuniyetler
ile bireysel
vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, zihinsel
Like all other
compalsive
levels such as
hali ve Tsitsas, gümrük
2010).
Esasen öznel bir durum
tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated
olarak
deneyimlenmiş öznel acılara, üzüntülere
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
1
olan bireyin yaşam
kalitesinin
değerlendirilmesi,
Bu
çalıĢma,
Celal
Bayar
Üniversitesi
Sosyal
Bilimler
Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Gümrükler Genel Müdürlüğü tarafından, Gümrük
Customs Maliye
and Economy
according
odaklanan
entelektüel
öncüleri
Programı
Yüksek Lisans
Öğrencisi
Selin KILINÇ tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisansaraştırmacıların
Tezinden
Kanunu
hükümlerine
uygun
olarak
yürütülmektedir.
Customs
Law.
Resolution
of
disputes
over
kişinin hayat şartlarını
kabul etmesi veya bir
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm olarak
customs kabul
duties hasedilmektedir.
a different form from
the
Jeremy Bentham’ın
süreci, diğerhayata
vergilerdedair
oluşan
süreçten farklı bir
process of other taxes. Customs duty disputes
bütün olarak bireylerin
ihtiyaçlarının
yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları hazcı
have tofayda
be resolved
in the kavramının
first
adınıadministratively
verdiği fayda
klasik
öncelikle idarigelmektedir
aşamada çözümlenmek
zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
karşılanması anlamına
(Sousa
ve
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen iktisadın
solved administratively,
legal action
canölçülemeyeceği
be taken.
temsilcilerine
göre
düşü1
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
Lyubomirsky, 2001).
Key words: Custom,
Custom
Duties, Custom fayda kavramı
nüldüğünden
yerine
deneyimlenen
Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi,
Disputes
GümrükMemnuniyeti
Uyuşmazlıkları
Türkiye’de “Yaşam
Araştırması”, üretilmiştir. Ölçülme ve ölçülememe hallerine göre
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından klasik iktisat tarafından kardinal fayda ve ordinal
2003 yılından itibaren bütün ülke sathında, 2013 fayda olarak ayrımlanan fayda kavramı, faydanın
yılından itibaren de il bazında gerçekleştirilmek- ölçülebileceğini savunan kardinal faydacılara göre
tedir. Bireylerin yaşam memnuniyetini ölçmek ve bireyin belirli bir zaman diliminde tüketiminde
diğer bileşenler arasındaki ilişkileri çözümlemek bulunduğu malın tümünden sağladığı toplam fayda
adına Türkiye’nin de aralarında bulunduğu 41 kavramı ve bireyin belirli bir zaman diliminde
ülkede OECD tarafından gerçekleştirilen “Yaşam tükettiği bir mala dair malın her biriminden elde
ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI1
79
UHPPD
UHBAB
www. uhpdergisi.com
www.uhbabdergisi.com
ULUSLARARASI HAKEMLİ PSİKİYATRİ
ve PSİKOLOJİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ
Hakemli/ Ağustos
BeĢeri ve2015
Akademik
Bilimler
Mayıs Uluslararası
/ Haziran / Temmuz
Sayı: 03
Cilt: 02Dergisi
İlkbahar Yaz
Nisan / Mayıs
/ Haziran
Yaz Dönemi
Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015
INTERNATIONAL
JOURNAL
OF Ġlkbahar
PSYCHIATRY
AND PSYCHOLOGICAL
RESEARCHES
International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science
May / June / July / August 2015 Issue: 03 Volume: 02 Spring Summer
April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
JEL KODU: I0-I11-I12-I30 ID:21 K:25
ISSN 2148-8215
ONLINE
ISSN:2149-2506
ID:230 K:509
Jel Kodu:
K34
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001- 2004 Belge No: 12880)
Marka
Patent)
(ISO 9001-2008 (Belge
No:Patent
12879–&Trademark
ISO 14001-2004
Belge No: 12880)
(2015/04312-2015-GE-18968)
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
ettiği fayda ise marjinal fayda olarak açıklanmıştır.
olduğunu Palmore ve Lukart (1972), araştırmaĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI1
larında ortaya koymuşlardır. Yaşlı erişkinlerde
Ordinalistler ise bireyin malların tüketiminden elde
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
genel olarak yaşam doyumuna ulaşılmasının yaş
ettiği faydanın ölçülemeyeceğini, ancak bireyin
CUSTOM
almaya pozitif yaklaşılmasıyla ilişkili olduğunu
malların tüketiminden sağladığı faydaya göre
bir DUTIES
2
3
Selin KILINÇ , Hatice
YURTSEVER
Larson
(1978), vurgularken,
55 yaş üzeri bireyleri
sıralamada bulunabileceğini savunmaktadırlar.
2
Celal Bayarveya
Üniversitesi
Sosyal Bilimler Ens. Maliincelediği
Hukuk Programı
Yüksek LisansRagheb
Öğrencisi ve Griffith (1982),
çalışmasında
Faydanın ölçülebildiğini
ölçülemediğini
3
Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
yaşam memnuniyeti ile boş zaman arasında posavunan tüm yaklaşımlarıyla İktisat kuramı, tüÖzet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari zitif
Abstract:
Custom
is a kind
of tariffsonucuna
arising
yönlü
birduty
ilişki
olduğu
varmıştır.
keticinin yani bireyin
taleplerinin karşılanmasını,
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın
from the movement of commercial commodities
miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, Pavot
subject ve
to customs
which
is
based
on
those
Diener (1993), kişinin özlemleri ile
fayda sağlayıp sosyal
mutluve olmasını
amaçlamaktadır
mali fonksiyonlarının yanında önemli bir
commodities’quantity and value. It is are a kind of
dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi içinde
tariff thatbulunduğu
is a foreign tradekoşulları
and economicbir
policy
referans olarak
(Kamilçelebi, 2012).
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan
instrument in addition to its economic, social and
dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve karşılaştırıp
fiscal functions. yaşam
Since theymemnuniyetini
are not collected on tanımlamaya
kurumlar
vergisi gibi belirli aralıklarla
alınan bir
regular basis like income tax and corporate tax, as
Mutluluk ve yaşam
memnuniyeti/kalitesi
sübjektif
vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan çalışmıştır.
an indirect tariff
on expenditures,
customve
duties
Boylamsal
analiz
yatay kesit analiz
gümrüğe geldiği
anda olarak,
bir defaya çok
mahsus
are collected only once when commodities subject
refah kavramını eşyanın
şekillendiren
unsurlar
kullanarak
ile
olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi yöntemlerini
to foreign trade arrive
at the custom.yaşam
Accordingmemnuniyeti
to
Usul Kanunu
(VUK)’nun
ikinci
maddesine
göre bu
the second item of tax procedural law, custom
boyutlu ve karmaşık
bir
ilişkiler
ağına
sahiptir.
tatmini
arasındaki
inceleyen çalışmakanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle, işduties
are excluded
from thisilişkiyi
law. Therefore,
vergilerinin
usul ve uygulama
esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
Yaşam kalitesi gümrük
sorununa
çözüm
getirebilmek
ve Watanabe
boylamsal
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun larında
regulated Judge
by customs
law numbered (1993),
4458.
ile dış
ticarete konubazı
olan eşyanın
Türkiye
Gümrük
Through this law, a systematization has been
adına araştırmacı,
kendisine
hedefler
beliryönteminde
yaşamsubject
memnuniyeti
ile iş
Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak analiz
created beginning
with commodities
to
işlemlerin yaşam
sırasına kalitesinin
göre
bir içinde
sistematik
international trade entering customs territories of
lemektedir. Öncelikle
güçlü
birsequence.
etkileşim olmasına
oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi tatmini
Turkey andarasında
continuing with
operation
gümrük
vergisinde
de
zorunlu
aşamalar
olan
tarh,
Like
all
other
taxes,
compalsive
levels
such as
bulunulan, yaşanılan çevre ile kuvvetli bir etyatay
analizinde
yaşam memnuniyeti
tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret rağmen
assessment,
accrualkesit
and collecting
are regulated
Bakanlığı’na
bağlı ayrı memnuniyetine
bir kuruluş niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
kileşimi bulunmaktadır.
Yaşam
1
iş tatmini
arasındaki
ilişkinin
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Bilimlerile
Enstitüsü
Maliye
Anabilim
Dalı Mali
Hukuk to oldukça zayıf
Gümrükler
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs
and Economy
Ministry
according
Programı
Yüksek1925
Lisans
Öğrencisi
Selin
KILINÇ tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans of
Tezinden
hükümlerine
uygunyılında
olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
disputes over
dair ilk akademikKanunu
çalışmalar
Fluegel
olduğuna
dikkat çekmiştir.
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm
customs duties has a different form from the
süreci, diğer
vergilerde oluşan
süreçten refah
farklı bir
process of other taxes. Customs duty disputes
tarafından yapılmaya
başlanmıştır.
Sübjektif
yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları Yaşam
have to be
resolved administratively
the first
memnuniyetine
dairinyapılmış
olan araştıröncelikle dair
idari aşamada
çözümlenmek
zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
düzeyinin ölçümüne
modern
çalışmaların
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen maların
solved administratively,
legal
action
can
be
taken.
çoğu genetik ve doğuştan
gelen özellikleri
1
uyuşmazlıklarda
yargı yoluna başvurulabilmektedir.
öncüsü kabul edilen
çalışmalarında
Flugel, kişiKey words:
Custom
Custom
içeren
kişilikCustom,
faktörleri
ileDuties,
yaşam
koşulları, yaşamda
lerin günlük yaşamlarında
karşılaştıkları
olaylara
Anahtar Kelimeler:
Gümrük, Gümrük
Vergisi,
Disputes
Gümrük Uyuşmazlıkları
maruz kalınan olaylar şeklinde çevresel faktörler
verdikleri duygusal tepkileri derleyerek ruhsal
olarak iki başlık altında kategorize edilmektedir.
yaşamlara ilişkin değerlendirmelerde bulunmuş,
Kişinin yaşam doyumu ile psikolojik dayanıklılık,
II. Dünya Savaşı sonrasında yaşam memnuniyeti
atılganlık, empati, kontrol, dışa dönüklük, içe
ile kişilerin mutluluğu arasındaki ilişkiler ağını
dönüklük ve açıklık gibi kişilik değişkenlerinin
araştırmıştır (Diener vd, 2009).
arasında önemli bir ilişki olduğu görüşü ileri
Organizasyonel etkinlikler, inançsal ve içsel kontrol
sürülmektedir (Sousa ve Lyubomirsky, 2001).
değişkenlerinin yaşam memnuniyeti üzerine etkili
Son dönemde yapılan araştırmalar ise bireyin
80
UHPPD
UHBAB
www. uhpdergisi.com
www.uhbabdergisi.com
ULUSLARARASI HAKEMLİ PSİKİYATRİ
ve PSİKOLOJİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ
Hakemli/ Ağustos
BeĢeri ve2015
Akademik
Bilimler
Mayıs Uluslararası
/ Haziran / Temmuz
Sayı: 03
Cilt: 02Dergisi
İlkbahar Yaz
Nisan / Mayıs
/ Haziran
Yaz Dönemi
Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015
INTERNATIONAL
JOURNAL
OF Ġlkbahar
PSYCHIATRY
AND PSYCHOLOGICAL
RESEARCHES
International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science
May / June / July / August 2015 Issue: 03 Volume: 02 Spring Summer
April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
JEL KODU: I0-I11-I12-I30 ID:21 K:25
ISSN 2148-8215
ONLINE
ISSN:2149-2506
ID:230 K:509
Jel Kodu:
K34
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001- 2004 Belge No: 12880)
Marka
Patent)
(ISO 9001-2008 (Belge
No:Patent
12879–&Trademark
ISO 14001-2004
Belge No: 12880)
(2015/04312-2015-GE-18968)
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
proksimal çevre faktörleri denilen içinde bulunuyaşayan kadınların yaşam memnuniyetinde etkili
ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI1
olan bileşenlerin tespitine yönelik araştırmalarında
lan çevreden etkileşimleri hakkındaki yargısının
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
(Jan ve Masood, 2008) yaşam memnuniyeti ile
kısa dönemde yaşam memnuniyeti üzerinde
CUSTOM
yaş arasında negatif yönlü, yaşam memnuniyeti
etkili olduğunu ortaya koymaktadır (Sousa
ve DUTIES
2
3
Selin KILINÇ , Hatice
YURTSEVER
ile gelir
arasında
ise pozitif yönlü bir korelasyon
Lyubomirsky, 2001).
2
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Maliolduğunu
Hukuk Programı
Yüksek
Lisans Öğrencisi
tespit
etmişlerdir.
3
Celal
Bayar Üniversitesi
42 ülkeyi kapsayan çalışmasında
(Schyns,
2002),Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
Yaşam
memnuniyeti, pozitif psikoloji literatüründe
yaşam memnuniyeti
ile gelir düzeyi arasındaki
Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın merkezi
from the movement
of commercial Yaşam
commodities
bir konumdadır.
memnuniyetine
ilişkiyi incelemiştir.
Bu korelasyon düzeyinin
miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik,
subject to customs which is based on those
sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir dair
commodities’quantity
value. It is areyetişkinlerin
a kind of
araştırmalarand
çoğunlukla
üzerinde
yoksul ülkelerde
daha güçlü olduğu sonucuna
dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi
tariff that is a foreign trade and economic policy
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan yoğunlaşmıştır.
instrument in addition Çocukların
to its economic, social
and
ve ergenlerin
yaşam
ulaşmıştır. (Suldo
ve Huebner, 2004) ise herdolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve
fiscal functions. Since they are not collected on
kurumlartoplumda
vergisi gibi belirli
aralıklarla
alınan bir doyumu,
regular basis son
like income
tax and corporate
tax, as
zamanlarda
araştırmacıların
dikkahangi bir ülke veya
olumlu
gelişme
vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan
an indirect tariff on expenditures, custom duties
tini
çekmiştir.
Carmel
ve arkadaşları
(2009)’da
eşyanın gümrüğe
geldiği anda
bir defaya
are collected
only once
when commodities
subject
anlamında çok önemli
bir çıkarım
olarak
stresmahsus
ve
olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi
to foreign trade arrive at the custom. According to
gençitem
üzerinde
yaptığılaw,yaşam
Usul Kanunugelişimi
(VUK)’nunüzerinde
ikinci maddesine
göre bu 141
the second
of tax procedural
custom memnuniyeti
psikopatalojik davranış
yaşam
kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle,
duties are excluded from this law. Therefore,
gençlerin
gümrük vergilerinin
usul sahip
ve uygulama
esasları 4458 araştırmalarında,
procedures and practisesyaşam
of customdoyumunun
duties are
doyumunun tampon
bir etkiye
olduğunu
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
sosyal ve has
davranışsal
yapıları
Through duygusal,
this law, a systematization
been
bildirmişlerdir. ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük çeşitli
Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak
created beginning with commodities subject to
nasıl etkilendiğini,
pozitif
yaşam
memnuniişlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik ile
international
trade entering customs
territories
of
Diğer
tüm vergilerde
olduğu
Turkey and continuing with operation sequence.
Yaşam kalitesi, oluşturulmuştur.
genel olarak
toplumda
refah
ilegibi yetinin
gençleri
gelecekle
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh,
Like all other
taxes, compalsive
levelsilgili
such asteşvik ettiğine
tahakkuk
ve
tahsil
aşamaları
Gümrük
ve
Ticaret
assessment,
accrual
and
collecting
are
regulated
ilgili olarak kullanılan bir kavramdır. Bununla
tespitlerini
yorumlamışlardır.
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan dair
by General
Directorate
of Customs as a part ofShucksmith, ve
1
Bu
çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Sosyal
Bilimler Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Gümrükler
Genel
tarafından,
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
according
birlikte, akademik
ve
politika
söylemleri
arasında
arkadaşları
(2009)
sonucunda yaşam
Programı
Yüksek Lisans
Selin KILINÇ tarafından
hazırlanan
Yüksekaraştırmaları
Lisans of
Tezinden
Kanunu
hükümlerine
uygunÖğrencisi
olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
process
disputes over
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden
doğan uyuşmazlıkların
çözüm
customs duties has a different form from the
üzerinde mutabık
kalınan
bir terminoloji
yerine
kalitesi
kavramının üç ana özelliği bulunduğunu
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir
process of other taxes. Customs duty disputes
yapıya olduğu
sahiptir. dikkat
Gümrük vergisi
uyuşmazlıkları ileri
have sürmüşlerdir:
to be resolved administratively
in the
bir eğilim sapması
çekmektedir.
Birincisi,
birfirstülkenin yaşam
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
Ancak (2005)
idari
aşamada
çözümlenemeyen
solved administratively,
legal bireylerin
action can be taken.
Fahey ve arkadaşları
yaptıkları
çalışmakalitesinden
ziyade
yaşam durumları
1
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
larında refahın sadece bireyin yaşamıyla değil,
words: Custom,
Custom
Duties, Custom
veKeyonların
çevresel
olaylardan
etkilenmelerine
Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi,
Disputes
aynı zamanda içinde
bulunduğu çevredeki olup
Gümrük Uyuşmazlıkları
dair algılarını yansıtır; ikincisi barınma koşulları,
bitenden nasıl etkilendiğini ve bu olaylar kareğitim, istihdam, iş-yaşam dengesi, kurumlar ve
şısında neler hissettiğini yansıtmakta olduğunu
kamu hizmetlerine erişim ve onların etkileşimi
ileri sürmektedirler. Yaşam memnuniyeti ile
gibi çoklu yaşam alanlarını kapsayan çok boyutlu
gelir arasındaki ilişkiyi inceleyen çalışmalarında
bir kavramdır; son olarak, bireyin subjektif görüş
Kahneman ve arkadaşları (2006), yaşam memve tutumları ile yaşam koşullarına ilişkin nesnel
nuniyeti ile gelir arasındaki etkileşimin geçici
bilgileri bir araya getirerek toplumun genelindeki
olduğu sonucuna varmıştır. Kashmir ve Jammu’da
refahın görüntüsünü sunmaktadır. Batı ve Orta
81
UHPPD
UHBAB
www. uhpdergisi.com
www.uhbabdergisi.com
ULUSLARARASI HAKEMLİ PSİKİYATRİ
ve PSİKOLOJİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ
Hakemli/ Ağustos
BeĢeri ve2015
Akademik
Bilimler
Mayıs Uluslararası
/ Haziran / Temmuz
Sayı: 03
Cilt: 02Dergisi
İlkbahar Yaz
Nisan / Mayıs
/ Haziran
Yaz Dönemi
Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015
INTERNATIONAL
JOURNAL
OF Ġlkbahar
PSYCHIATRY
AND PSYCHOLOGICAL
RESEARCHES
International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science
May / June / July / August 2015 Issue: 03 Volume: 02 Spring Summer
April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
JEL KODU: I0-I11-I12-I30 ID:21 K:25
ISSN 2148-8215
ONLINE
ISSN:2149-2506
ID:230 K:509
Jel Kodu:
K34
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001- 2004 Belge No: 12880)
Marka
Patent)
(ISO 9001-2008 (Belge
No:Patent
12879–&Trademark
ISO 14001-2004
Belge No: 12880)
(2015/04312-2015-GE-18968)
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
Avrupa’daki 8 ülkede (Polonya, Slovenya, Rogranger nedensellik ve regresyon analizleri soĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI1
manya, Slovakya, Çek Cumhuriyeti, Hırvatistan,
nucunda yaşam memnuniyetini en çok etkileyen
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
Bulgaristan ve Makedonya) çoklu regresyon
faktörler belirlenmiştir.
CUSTOM DUTIES
modeli yardımıyla yaşam memnuniyeti üzerinde
Araştırmanın hipotezleri:
Selin KILINÇ2, Hatice YURTSEVER3
belirleyici olan faktörleri inceleyen çalışmalarında
2
Celal(2012),
Bayar Üniversitesi
Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi
Asandului ve Hritcu

H0: Değişkenlerin hiçbirinde, birim kök
3kişisel ilişkiler ve
Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
yüksek statünün yaşam memnuniyetini olumlu
bulunmamaktadır.
Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
yönde etkilediğieşyanın
sonucuna
varmışlardır.
Japonya
yer değiştirmesi
nedeniyle,
bu eşyanın
from the movement of commercial commodities

H0:toAile
mutluluğu
ile mutluluk
kaynağı demiktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, subject
customs
which is based
on those
ve Hindistan’daki
yaşlı
insanların
yaşamlarına
sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir
commodities’quantity and value. It is are a kind of
ğişkenler
arasında
dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi
tariff
that is a foreign
trade andnedensellik
economic policybulunmaktadır.
dair memnuniyetlerini
ölçen çalışmalarında Ratürüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan
instrument in addition to its economic, social and
dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve
fiscal functions. Since they are not collected on
machandran ve Radhika
(2012), sosyo-ekonomik

H0:
Kişisel
mutluluk
ile tax,
mutluluk
kaynağı
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir regular
basis
like income
tax and corporate
as
vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan
an indirect tariff on expenditures, custom duties
statülerinin dahaeşyanın
düşükgümrüğe
olmasına
rağmen Hindisarasında
nedensellik
geldiği anda bir defaya mahsus
aredeğişkenler
collected only once
when commodities
subject bulunmaktadır.
olmak
üzere
alınmaktadır.
Gümrük
vergileri,
Vergi
to
foreign
trade
arrive
at
the
custom.
According
to
tan’daki insanların
yaşam memnuniyetlerinin çok
Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu
the second item of tax procedural law, custom

H0:
mutluluğu
ileTherefore,
memnuniyet değişkanun kapsamı
dışında tutulmuştur.
Bu nedenle, duties
are Aile
excluded
from this law.
daha yüksek olduğunu
bildirmişlerdir.
Hindistan’da
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
kenleri
nedensellik
bulunmaktadır.
sayılı Gümrük
düzenlenmiştir.statü
Bu kanun
regulated
by arasında
customs law
numbered 4458.
yaşam memnuniyeti
ile Kanunu’nda
sosyo-ekonomik
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
Bölgesine girişinden
başlayıp,
eşyaya uygulanacak
created beginning with commodities subject to
arasındaki etkileşimi
inceleyen
çalışmasında

H0: Kişisel
mutluluk
ile memnuniyet
değişişlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik international
trade entering
customs territories
of
oluşturulmuştur.
Diğer
tüm
vergilerde
olduğu
gibi
Turkey
and
continuing
with
operation
sequence.
Daraei ve Mohajery (2013), sosyo-ekonomik
kenleri
nedensellik
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh,
Like
all other arasında
taxes, compalsive
levels such bulunmaktadır.
as
ve tahsil aşamaları
Gümrük
ve Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated
statünün yaşamtahakkuk
memnuniyeti
üzerinde
olumlu
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
1

H0: Maliye
Aile
mutluluğu
ile
umut
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Bilimler
Enstitüsü
Anabilim
Dalı Mali
Hukuk
Gümrükler
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs
and
Economy
Ministry
according
to değişkenleri
yönde etkisi olduğunu
tespit
etmiştir.
Programı
Yüksek
Lisans
Öğrencisi
Selin
KILINÇ
tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans of
Tezinden
Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
disputes over
türetilmiĢtir.
arasında
bulunmaktadır.
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm
customs
duties nedensellik
has a different form
from the
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir
process of other taxes. Customs duty disputes
YÖNTEM
yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları
have to be resolved administratively in the first

H0:
Kişisel
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. place.
However,
in the mutluluk
case of disputesile
not umut
being değişkenleri
Ancak memnuniyeti
idari
aşamada faktörlerinin
çözümlenemeyen
solved administratively, legal action can be taken.
Bu araştırma yaşam
arasında nedensellik bulunmaktadır.
1
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
Key words: Custom, Custom Duties, Custom
birbirleri ile ilişkisinin uygulamalı olarak incelenAnahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi,
Disputes

H0: Aile mutluluğu ile mutluluk kaynağı
mesi amacıyla yapılmıştır.
Değişkenler, mutluluk
Gümrük Uyuşmazlıkları
değişkenleri arasında ilişki bulunmamaktadır.
indeksi, mutluluk kaynağı, memnuniyet endeksleri
ve umut endeksi olarak ayrılmıştır. Değişkenler
2004-2014 arasındaki dönem için belirlenmiştir.
Verilerin Analizi

H0: Kişinin kendi mutluluğu ile mutluluk
kaynağı değişkenleri arasında ilişki bulunmamaktadır.
Bu araştırmadan elde edilen veriler E-Views 8.0
programı ile analiz edilmiştir. Yapılan birim kök,

H0: Aile mutluluğu ile memnuniyet değişkenleri arasında ilişki bulunmamaktadır.
82
UHPPD
UHBAB
www. uhpdergisi.com
www.uhbabdergisi.com
ULUSLARARASI HAKEMLİ PSİKİYATRİ
ve PSİKOLOJİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ
Hakemli/ Ağustos
BeĢeri ve2015
Akademik
Bilimler
Mayıs Uluslararası
/ Haziran / Temmuz
Sayı: 03
Cilt: 02Dergisi
İlkbahar Yaz
Nisan / Mayıs
/ Haziran
Yaz Dönemi
Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015
INTERNATIONAL
JOURNAL
OF Ġlkbahar
PSYCHIATRY
AND PSYCHOLOGICAL
RESEARCHES
International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science
May / June / July / August 2015 Issue: 03 Volume: 02 Spring Summer
April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
JEL KODU: I0-I11-I12-I30 ID:21 K:25
ISSN 2148-8215
ONLINE
ISSN:2149-2506
ID:230 K:509
Jel Kodu:
K34
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001- 2004 Belge No: 12880)
Marka
Patent)
(ISO 9001-2008 (Belge
No:Patent
12879–&Trademark
ISO 14001-2004
Belge No: 12880)
(2015/04312-2015-GE-18968)
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ

H0: Kişinin kendi mutluluğu ile memnuniyet
• Memnuniyet indeksi: Sosyal Güvenlik
ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI1
değişkenleri arasında ilişki bulunmamaktadır.
Kurumu hizmetleri, Sağlık hizmetleri, Eğitim
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
hizmetleri, Adli hizmetler, Asayiş hizmetleri

H0: Aile mutluluğu ile umut değişkenleri
CUSTOM DUTIES
arasında ilişki bulunmamaktadır.
• Umut indeksi:
Toplam, Erkek, Kadın
2
3
Selin KILINÇ , Hatice YURTSEVER
2
Celal Bayar
Üniversitesiile
Sosyal
Bilimler
Ens. MaliH0:
HukukDeğişkenlerin
Programı Yüksek Lisans
Öğrencisi birim kök bulun
H0: Kişinin kendi
mutluluğu
umut
dehiçbirinde,
3
Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
ğişkenleri arasında ilişki bulunmamaktadır.
mamaktadır.
Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
bu eşyanın Yapılan
from the movement
commercial
commodities
birim ofkök
testlerine
göre; probability
miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik,
subject to customs which is based on those
sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir değerlerinin
commodities’quantity
and güven
value. It is düzeyinden
are a kind of
0,05
büyük olDeğişkenlerin özetleri:
dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi
tariff that is a foreign trade and economic policy
sebebiyle
kabul
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan ması
instrument
in addition H0
to its hipotezi
economic, social
and edilmektedir.
dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve
fiscal functions. Since they are not collected on
hiçbirisinin
birim kök
• Mutluluk indeksi:
Tümgibiaile,
Kendisi
kurumlar vergisi
belirli
aralıklarla alınan bir Dolayısıyla
regular basis likedeğişkenlerin
income tax and corporate
tax, as
vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan
an indirect tariff on expenditures, custom duties
bundan
dasubject
ileriki analizlerde
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus içermediği
are collected only
once whendolayı
commodities
• Mutluluk kaynağı:
Sağlık, Sevgi,
Başarı,
olmak üzere alınmaktadır.
Gümrük vergileri,
Vergi
to foreign trade arrive at the custom. According to
belirlenmiştir.
Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu kullanılabilecekleri
the second item of tax procedural
law, custom
Para, İş
kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle,
duties are excluded from this law. Therefore,
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
Tablo
1.
Değişkenlere
İlişkin
Grup Birim Kök Testi
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak
created beginning with commodities subject to
işlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik
international trade entering
customs territories of
Crossoluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi
Turkey and continuing with operation sequence.
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan
tarh,
LikeProb.**
all other taxes,sections
compalsive levels
such as
Method
Statistic
Obs
tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated
Bakanlığı’na
bağlı (assumes
ayrı bir kuruluş
niteliğiunit
olan root by
General Directorate of Customs as a part of
1
Null:
Unit root
common
process) Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Bilimler Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Gümrükler
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
according
Programı
Yüksek
Lisans
Öğrencisi
Selin
KILINÇ
tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans of
Tezinden
Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
disputes over
Levin,
Lin
& Chu t*
3.36463 customs
0.9996
16
157
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm
duties has a different form from the
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir
process of other taxes. Customs duty disputes
yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları
have to be resolved administratively in the first
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
Null:
Unit
root
(assumes
individual
unit
root
process) Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen
solved administratively, legal action can be taken.
1
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
Im, Pesaran and Shin W-stat 0.39403 Key 0.6532
157
words: Custom, 16
Custom Duties,
Custom
Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi,
Disputes
ADF
Fisher Chi-square
33.7042
0.3850
16
157
Gümrük- Uyuşmazlıkları
yer değiştirmesi nedeniyle,
UYGULAMA eşyanın
VE ANALİZLER
PP - Fisher Chi-square
31.9472
0.4694
16
160
** Probabilities for Fisher tests are computed using an asymptotic Chi-square
distribution. All other tests assume asymptotic normality.
Granger Nedensellik Testi
Değişkenler arasındaki nedensellik ilişkileri
incelendiğinde, prob değerlerinin
H0: Aile mutluluğu ile mutluluk kaynağı değişkenler arasında nedensellik bulunmaktadır.
83
UHPPD
UHBAB
www. uhpdergisi.com
www.uhbabdergisi.com
ULUSLARARASI HAKEMLİ PSİKİYATRİ
ve PSİKOLOJİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ
Hakemli/ Ağustos
BeĢeri ve2015
Akademik
Bilimler
Mayıs Uluslararası
/ Haziran / Temmuz
Sayı: 03
Cilt: 02Dergisi
İlkbahar Yaz
Nisan / Mayıs
/ Haziran
Yaz Dönemi
Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015
INTERNATIONAL
JOURNAL
OF Ġlkbahar
PSYCHIATRY
AND PSYCHOLOGICAL
RESEARCHES
International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science
May / June / July / August 2015 Issue: 03 Volume: 02 Spring Summer
April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
JEL KODU: I0-I11-I12-I30 ID:21 K:25
ISSN 2148-8215
ONLINE
ISSN:2149-2506
ID:230 K:509
Jel Kodu:
K34
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001- 2004 Belge No: 12880)
Marka
Patent)
(ISO 9001-2008 (Belge
No:Patent
12879–&Trademark
ISO 14001-2004
Belge No: 12880)
(2015/04312-2015-GE-18968)
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
0,05’ten büyük olduğu ve H0 hipotezinin kabul
mutluluğu ile mutluluk kaynağı faktörleri arasında
ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI1
edilmesi gerektiği belirlenmiştir. Dolayısıyla aile
nedensellik ilişkisi incelenebilmektedir.
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
Tablo 2. Aile Mutluluğu ile Mutluluk Kaynağı Değişkenlerine İlişkin Granger
CUSTOM DUTIES
Nedensellik
Testi
2
3
Selin KILINÇ , Hatice YURTSEVER
2
Null Hypothesis:
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi
3
F-Statistic
Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ TicaretObs
Bölümü
SAGLIK doesÖzet:
not Granger
Causegümrüğe
MUTLUA
Gümrük vergisi,
tabi olan
Prob. ticari
Abstract: Custom 9
duty is a kind 0.62420
of tariff arising
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın
from the movement of commercial commodities
miktarı
veya değeriCause
üzerinden
alınan, ekonomik,
subject to customs which is based
on those
MUTLUA does
not Granger
SAGLIK
0.16107
sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir
commodities’quantity and value. It is are a kind of
dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi
tariff that is a foreign trade and economic policy
SEVGI does not
Granger
Causeharcamalar
MUTLUA
9 to its economic,
0.75094
türüdür.
Aynı zamanda
üzerinden alınan
instrument in addition
social and
dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve
fiscal functions. Since they are not collected on
MUTLUA does
not Granger
Cause
kurumlar
vergisi gibi
belirliSEVGI
aralıklarla alınan bir
regular basis like income tax and 0.64979
corporate tax, as
vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan
an indirect tariff on expenditures, custom duties
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus
are collected only once when commodities subject
BASARI doesolmak
not Granger
Cause MUTLUA
9 at the custom.
1.34835
üzere alınmaktadır.
Gümrük vergileri, Vergi
to foreign trade arrive
According to
Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu
the second item of tax procedural law, custom
MUTLUA does
notkapsamı
Granger
Cause
BASARI
kanun
dışında
tutulmuştur.
Bu nedenle,
duties are excluded from this 4.91588
law. Therefore,
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
PARA does not
MUTLUA
0.20063
ile Granger
dış ticareteCause
konu olan
eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law, 9a systematization
has been
Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak
created beginning with commodities subject to
MUTLUA does
not Granger
Cause
2.69642
işlemlerin
sırasına
görePARA
bir
sistematik
international trade entering customs
territories of
oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi
Turkey and continuing with operation sequence.
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
MIS does not tahakkuk
GrangerveCause
MUTLUA
9and collecting
1.01784
tahsil aşamaları
Gümrük ve Ticaret
assessment, accrual
are regulated
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
1
Bu
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Bilimler Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
MUTLUA does
notçalıĢma,
Granger
Cause
MIS
1.20767
Gümrükler
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
according
Programı
Yüksek Lisans
Selin KILINÇ tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans of
Tezinden
Kanunu
hükümlerine
uygunÖğrencisi
olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
disputes over
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm
customs duties has a different form from the
SEVGI does not
Granger
Cause SAGLIK
süreci,
diğer vergilerde
oluşan süreçten farklı bir
process of other 9
taxes. Customs 0.01381
duty disputes
yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları
have to be resolved administratively in the first
SAGLIK doesöncelikle
not Granger
Cause
SEVGI
1.24592
idari aşamada çözümlenmek zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen
solved administratively, legal action can be taken.
1
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
BASARI does not Granger Cause SAGLIK
9
0.20567
Key words: Custom, Custom Duties, Custom
Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi,
Disputes
SAGLIK doesGümrük
not Granger
Cause BASARI
0.00116
Uyuşmazlıkları
0.5809
PARA does not Granger Cause SAGLIK
0.27899
0.7701
0.60630
0.5889
0.08585
0.9194
0.05267
0.9493
1.48498
0.3294
9
SAGLIK does not Granger Cause PARA
MIS does not Granger Cause SAGLIK
9
SAGLIK does not Granger Cause MIS
BASARI does not Granger Cause SEVGI
9
84
0.8565
0.5286
0.5697
0.3568
0.0836
0.8260
0.1814
0.4392
0.3888
0.9863
0.3797
0.8222
0.9988
UHPPD
UHBAB
www. uhpdergisi.com
www.uhbabdergisi.com
ULUSLARARASI HAKEMLİ PSİKİYATRİ
ve PSİKOLOJİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ
Hakemli/ Ağustos
BeĢeri ve2015
Akademik
Bilimler
Mayıs Uluslararası
/ Haziran / Temmuz
Sayı: 03
Cilt: 02Dergisi
İlkbahar Yaz
Nisan / Mayıs
/ Haziran
Yaz Dönemi
Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015
INTERNATIONAL
JOURNAL
OF Ġlkbahar
PSYCHIATRY
AND PSYCHOLOGICAL
RESEARCHES
International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science
May / June / July / August 2015 Issue: 03 Volume: 02 Spring Summer
April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
JEL KODU: I0-I11-I12-I30 ID:21 K:25
ISSN 2148-8215
ONLINE
ISSN:2149-2506
ID:230 K:509
Jel Kodu:
K34
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001- 2004 Belge No: 12880)
Marka
Patent)
(ISO 9001-2008 (Belge
No:Patent
12879–&Trademark
ISO 14001-2004
Belge No: 12880)
(2015/04312-2015-GE-18968)
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
SEVGI does not Granger Cause
BASARI
ĠDARĠ
AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI1
0.44265
0.6704
ADMINISTRATIVE
SOLUTIONS TO DISPUTES
OVER
PARA does not Granger
Cause SEVGI
9
2.44856
0.2021
SEVGI does not Granger Cause PARA
MIS does not Granger Cause SEVGI
2
SEVGI does not
CUSTOM DUTIES
Selin KILINÇ2, Hatice YURTSEVER3
9
4.13679
0.1062
1.08094
0.4214
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi
3
Granger Cause
MIS
0.21675
Celal
Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
Özet:
GümrükCause
vergisi,BASARI
gümrüğe tabi
PARA does not
Granger
0.8140
olan ticari
Abstract: Custom 9
duty is a kind 0.10782
of tariff arising
0.9003
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın
from the movement of commercial commodities
veya değeri
üzerinden
alınan, ekonomik,
subject to customs which is based
on those
BASARI doesmiktarı
not Granger
Cause
PARA
1.00098
0.4442
sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir
commodities’quantity and value. It is are a kind of
dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi
tariff that is a foreign trade and economic policy
MIS does not türüdür.
Granger
Cause
BASARI
9 to its economic,
3.23715
0.1458
Aynı
zamanda
harcamalar üzerinden alınan
instrument in addition
social and
dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve
fiscal functions. Since they are not collected on
BASARI doeskurumlar
not Granger
Cause
MIS
0.2792
vergisi gibi
belirli
aralıklarla alınan bir
regular basis like income tax and 1.78515
corporate tax, as
vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan
an indirect tariff on expenditures, custom duties
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus
are collected only once when commodities subject
MIS does not olmak
Granger
PARA
9 at the custom.
2.61484
0.1878
üzereCause
alınmaktadır.
Gümrük vergileri, Vergi
to foreign trade arrive
According to
Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu
the second item of tax procedural law, custom
PARA does not
Granger
0.1151
kanun
kapsamıCause
dışındaMIS
tutulmuştur. Bu nedenle,
duties are excluded from this 3.89459
law. Therefore,
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
H0: Kişisel mutluluk
mutluluk
deolduğu
ve H0 hipotezinin
kabul
gerektiği
Bölgesine ile
girişinden
başlayıp,kaynağı
eşyaya uygulanacak
created beginning
with commodities
subjectedilmesi
to
işlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik
international trade entering customs territories of
ğişkenler arasında
nedensellik
Dolayısıyla
kişisel mutluluk ile
oluşturulmuştur.
Diğer bulunmaktadır.
tüm vergilerde olduğu gibi belirlenmiştir.
Turkey and continuing
with operation sequence.
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
kaynağı
faktörleri
arasında nedensellik
tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret mutluluk
assessment, accrual
and collecting
are regulated
Değişkenler arasındaki
nedensellik
ilişkileri
inBakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
1
incelenebilmektedir.
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Bilimlerilişkisi
Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Gümrükler
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
according
celendiğinde, prob
değerlerinin
0,05’ten
büyük
Programı
Yüksek
Lisans
Öğrencisi
Selin
KILINÇ
tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans of
Tezinden
Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
disputes over
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm
customs duties has a different form from the
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir
process of other taxes. Customs duty disputes
yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları
have to be resolved administratively in the first
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen
solved administratively, legal action can be taken.
1
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
Key words: Custom, Custom Duties, Custom
Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi,
Disputes
Gümrük Uyuşmazlıkları
85
UHPPD
UHBAB
www. uhpdergisi.com
www.uhbabdergisi.com
ULUSLARARASI HAKEMLİ PSİKİYATRİ
ve PSİKOLOJİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ
Hakemli/ Ağustos
BeĢeri ve2015
Akademik
Bilimler
Mayıs Uluslararası
/ Haziran / Temmuz
Sayı: 03
Cilt: 02Dergisi
İlkbahar Yaz
Nisan / Mayıs
/ Haziran
Yaz Dönemi
Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015
INTERNATIONAL
JOURNAL
OF Ġlkbahar
PSYCHIATRY
AND PSYCHOLOGICAL
RESEARCHES
International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science
May / June / July / August 2015 Issue: 03 Volume: 02 Spring Summer
April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
JEL KODU: I0-I11-I12-I30 ID:21 K:25
ISSN 2148-8215
ONLINE
ISSN:2149-2506
ID:230 K:509
Jel Kodu:
K34
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001- 2004 Belge No: 12880)
Marka
Patent)
(ISO 9001-2008 (Belge
No:Patent
12879–&Trademark
ISO 14001-2004
Belge No: 12880)
(2015/04312-2015-GE-18968)
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
Tablo 3. Kişisel Mutluluk ile Mutluluk Kaynağı Değişkenlerine
İlişkin Granger
ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI1
Nedensellik Testi
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
CUSTOM DUTIES
Null Hypothesis:
Obs
2
Selin KILINÇ , Hatice YURTSEVER
SEVGI does not Granger
Cause SAGLIK
2
SAGLIK does not
9
F-Statistic
Prob. 3
0.01381
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi
3
Celal
Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
Granger Cause
SEVGI
1.24592
Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari
BASARI does not
Granger Cause SAGLIK
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın
0.9863
0.3797
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
9
0.20567
from the movement of commercial commodities
miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik,
subject to customs which is based on those
SAGLIK does not
Granger Cause BASARI
0.00116
sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir
commodities’quantity and value. It is are a kind of
dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi
tariff that is a foreign trade and economic policy
Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan
instrument in addition to its economic, social and
PARA does not türüdür.
Granger
Cause
SAGLIK
9
0.27899
dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve
fiscal functions. Since they are not collected on
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir
regular basis like income tax and corporate tax, as
SAGLIK does not
Granger Cause PARA
0.60630
vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan
an indirect tariff on expenditures, custom duties
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus
are collected only once when commodities subject
olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi
to foreign trade arrive at the custom. According to
MIS does not Granger
Cause SAGLIK
9
0.08585
Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu
the second item of tax procedural law, custom
kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle,
duties are excluded from this law. Therefore,
SAGLIK does not
Granger Cause MIS
0.05267
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
MUTLUK doesile
not
Granger Cause SAGLIK
9
0.27966
Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak
created beginning with commodities subject to
işlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik
international trade entering customs territories of
SAGLIK does not
Granger Cause
MUTLUK
1.67553
oluşturulmuştur.
Diğer tüm
vergilerde olduğu gibi
Turkey and continuing with operation
sequence.
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated
BASARI does not
Grangerbağlı
Cause
SEVGI
9
1.48498
Bakanlığı’na
ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
1
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Bilimler Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Gümrükler
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
according
SEVGI does notKanunu
Granger
Cause
BASARI
Programı
Yüksek
Lisans
Öğrencisi
Selin KILINÇ tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans 0.44265
Tezinden
hükümlerine
uygun
olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
of
disputes over
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm
customs duties has a different form from the
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir
process of other taxes. Customs duty disputes
PARA does not yapıya
Granger
Cause
SEVGI
9 administratively
2.44856
sahiptir.
Gümrük
vergisi uyuşmazlıkları
have to be resolved
in the first
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
SEVGI does notAncak
Grangeridari
Causeaşamada
PARA çözümlenemeyen
4.13679
solved administratively, legal action can be taken.
1
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
Key words: Custom, Custom Duties, Custom
MIS does not Granger
SEVGI
9
1.08094
Anahtar Cause
Kelimeler:
Gümrük, Gümrük Vergisi,
Disputes
Gümrük Uyuşmazlıkları
0.8222
0.21675
0.8140
MUTLUK does not Granger Cause SEVGI
0.08561
0.9196
0.04332
0.9580
0.10782
0.9003
1.00098
0.4442
SEVGI does not Granger Cause MIS
9
SEVGI does not Granger Cause MUTLUK
PARA does not Granger Cause BASARI
9
BASARI does not Granger Cause PARA
86
0.9988
0.7701
0.5889
0.9194
0.9493
0.7697
0.2961
0.3294
0.6704
0.2021
0.1062
0.4214
UHPPD
UHBAB
www. uhpdergisi.com
www.uhbabdergisi.com
ULUSLARARASI HAKEMLİ PSİKİYATRİ
ve PSİKOLOJİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ
Hakemli/ Ağustos
BeĢeri ve2015
Akademik
Bilimler
Mayıs Uluslararası
/ Haziran / Temmuz
Sayı: 03
Cilt: 02Dergisi
İlkbahar Yaz
Nisan / Mayıs
/ Haziran
Yaz Dönemi
Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015
INTERNATIONAL
JOURNAL
OF Ġlkbahar
PSYCHIATRY
AND PSYCHOLOGICAL
RESEARCHES
International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science
May / June / July / August 2015 Issue: 03 Volume: 02 Spring Summer
April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
JEL KODU: I0-I11-I12-I30 ID:21 K:25
ISSN 2148-8215
ONLINE
ISSN:2149-2506
ID:230 K:509
Jel Kodu:
K34
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001- 2004 Belge No: 12880)
Marka
Patent)
(ISO 9001-2008 (Belge
No:Patent
12879–&Trademark
ISO 14001-2004
Belge No: 12880)
(2015/04312-2015-GE-18968)
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
MIS does not Granger Cause BASARI
9 1
ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI
3.23715
0.1458
BASARI does not Granger Cause MIS
1.78515
0.2792
0.18092
0.8410
0.32835
0.7378
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi
DıĢ Ticaret Bölümü
9
2.61484
0.1878
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
MUTLUK does not Granger Cause BASARICUSTOM DUTIES
9
2
Selin KILINÇ , Hatice YURTSEVER
BASARI does not Granger Cause MUTLUK
2
3
3
Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO,
MIS does not Granger Cause PARA
PARA does not Granger Cause MIS
3.89459
0.1151
Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın
from the movement of commercial commodities
veya değeri
üzerinden
alınan, ekonomik,
subject to customs
on those
MUTLUK doesmiktarı
not Granger
Cause
PARA
9 which is based
7.66951
0.0428
sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir
commodities’quantity and value. It is are a kind of
ticaret veCause
ekonomiMUTLUK
politikası aracı olan bir vergi
tariff that is a foreign trade and economic
policy
PARA does not dış
Granger
0.29952
0.7565
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan
instrument in addition to its economic, social and
dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve
fiscal functions. Since they are not collected on
vergisi Cause
gibi belirli
aralıklarla alınan bir
regular basis like income
tax, as
MUTLUK doeskurumlar
not Granger
MIS
9 tax and corporate
0.56071
0.6100
vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan
an indirect tariff on expenditures, custom duties
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus
are collected only once when commodities subject
MIS does not Granger
Cause MUTLUK
2.71271
0.1801
olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi
to foreign trade arrive at the custom. According to
Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu
the second item of tax procedural law, custom
kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle,
duties are excluded from this law. Therefore,
gümrük ile
vergilerinin
usul ve uygulama
esasları 4458 olduğu
proceduresve
andH0
practises
of custom kabul
duties are
H0: Aile mutluluğu
memnuniyet
değişkenhipotezinin
edilmesi gereksayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
ile
dış
ticarete
konu
olan
eşyanın
Türkiye
Gümrük
Through
this
law,
a
systematization
has
been
leri arasında nedensellik
bulunmaktadır.
tiği
belirlenmiştir. Dolayısıyla aile mutluluğu ile
Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak
created beginning with commodities subject to
işlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik memnuniyet
international tradefaktörleri
entering customs
territories
of
arasında
nedensellik
ilişkisi
oluşturulmuştur.
Diğer tüm vergilerde
olduğu
Değişkenler arasındaki
nedensellik
ilişkileri
in-gibi Turkey and continuing with operation sequence.
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, incelenebilmektedir.
Like all other taxes, compalsive levels such as
tahakkuk
ve tahsil aşamaları
Gümrükbüyük
ve Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated
celendiğinde, prob
değerlerinin
0,05’ten
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
1
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Bilimler Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Gümrükler
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
according
Programı
Yüksek
Lisans
Öğrencisi
Selin
KILINÇ
tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans
Tezinden
Tablo 4. Aile Mutluluğu
ileuygun
Memnuniyet
Değişkenleri
Arasındaki
Granger
Nedensellik
Testi
Kanunu hükümlerine
olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
of
disputes
over
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm
customs duties has a different form from the
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir
process of other taxes. Customs duty disputes
yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları
have to be resolved administratively in the first
Null Hypothesis:
F-Statistic
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır.
place. However,Obs
in the case of
disputes not being Prob. Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen
solved administratively, legal action can be taken.
1
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
SGK does not Granger Cause MUTLUA
9 Custom
0.62546
Key words: Custom,
Duties, Custom0.5803
Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi,
Disputes
MUTLUA
does
not Granger Cause SGK
2.09361
0.2387
Gümrük
Uyuşmazlıkları
SAGLIKHIZM does not Granger Cause MUTLUA
9
MUTLUA does not Granger Cause SAGLIKHIZM
EGITHIZM does not Granger Cause MUTLUA
9
MUTLUA does not Granger Cause EGITHIZM
ADLIHIZM does not Granger Cause MUTLUA
87
9
2.53737
0.1943
0.01109
0.9890
1.92154
0.2601
4.86078
0.0850
0.72704
0.5379
UHPPD
UHBAB
www. uhpdergisi.com
www.uhbabdergisi.com
ULUSLARARASI HAKEMLİ PSİKİYATRİ
ve PSİKOLOJİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ
Hakemli/ Ağustos
BeĢeri ve2015
Akademik
Bilimler
Mayıs Uluslararası
/ Haziran / Temmuz
Sayı: 03
Cilt: 02Dergisi
İlkbahar Yaz
Nisan / Mayıs
/ Haziran
Yaz Dönemi
Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015
INTERNATIONAL
JOURNAL
OF Ġlkbahar
PSYCHIATRY
AND PSYCHOLOGICAL
RESEARCHES
International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science
May / June / July / August 2015 Issue: 03 Volume: 02 Spring Summer
April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
JEL KODU: I0-I11-I12-I30 ID:21 K:25
ISSN 2148-8215
ONLINE
ISSN:2149-2506
ID:230 K:509
Jel Kodu:
K34
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001- 2004 Belge No: 12880)
Marka
Patent)
(ISO 9001-2008 (Belge
No:Patent
12879–&Trademark
ISO 14001-2004
Belge No: 12880)
(2015/04312-2015-GE-18968)
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
MUTLUA does not Granger Cause ADLIHIZM
0.87001
0.4856
ADMINISTRATIVE
SOLUTIONS TO DISPUTES
OVER
ASAHIZM does
not Granger Cause MUTLUA
9
3.28251
0.1433
MUTLUA does not Granger Cause ASAHIZM
CUSTOM DUTIES
0.43635
0.6739
2
3
KILINÇ
SAGLIKHIZM does not GrangerSelin
Cause
SGK, Hatice YURTSEVER
9
0.56608
0.6075
ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI1
2
CelalGranger
Bayar Üniversitesi
Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı
SGK does not
Cause Sosyal
SAGLIKHIZM
3
Yüksek Lisans
Öğrencisi
1.78080
Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
0.2798
EGITHIZM
notvergisi,
Granger
Cause
Özet: does
Gümrük
gümrüğe
tabi SGK
olan ticari
0.40785
Abstract: Custom 9duty is a kind
of tariff arising0.6899
eşyanın
yer
değiştirmesi
nedeniyle,
bu
eşyanın
from
the
movement
of
commercial
commodities0.1230
SGK does not Granger Cause EGITHIZM
3.70192
miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik,
subject to customs which is based on those
sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir
commodities’quantity and value. It is are a kind of
dış ticaret
ve ekonomi
politikasıCause
aracı olan
bir vergi
tariff that is a foreign
economic policy0.3123
ADLIHIZM
does
not Granger
SGK
9 trade and
1.57908
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan
instrument in addition to its economic, social and
dolaylı
vergi türüCause
olan gümrük
vergisi, gelir ve
fiscal functions. Since they are
not collected on0.1735
SGK does
notbirGranger
ADLIHIZM
2.80089
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir
regular basis like income tax and corporate tax, as
vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan
an indirect tariff on expenditures, custom duties
eşyanın
gümrüğe
geldiği anda
bir defaya
are collected only 9
once when commodities
ASAHIZM
does
not Granger
Cause
SGKmahsus
1.17156 subject0.3977
olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi
to foreign trade arrive at the custom. According to
SGK does
Granger
Cause
ASAHIZM
1.83607
Usulnot
Kanunu
(VUK)’nun
ikinci
maddesine göre bu
the second item of tax procedural
law, custom0.2718
kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle,
duties are excluded from this law. Therefore,
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
EGITHIZM
does not
Granger
Cause SAGLIKHIZM
9
sayılı Gümrük
Kanunu’nda
düzenlenmiştir.
Bu kanun
regulated by customs
law 0.33921
numbered 4458.0.7310
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
SAGLIKHIZM
does not Granger Cause EGITHIZM
2.00832
0.2490
Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak
created beginning with commodities subject to
işlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik
international trade entering customs territories of
oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi
Turkey and continuing with operation sequence.
ADLIHIZM
does
not
Granger
Cause
SAGLIKHIZM
9
0.82149
0.5025
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
tahakkuk
ve
tahsil
aşamaları
Gümrük
ve
Ticaret
assessment,
accrual
and
collecting
are
regulated
SAGLIKHIZM does not Granger Cause ADLIHIZM
0.14407
0.8701
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
1
Bu
çalıĢma,
Celal
Bayar
Üniversitesi
Sosyal
Bilimler
Enstitüsü
Maliye
Anabilim
Dalı
Mali
Hukuk
Gümrükler Genel Müdürlüğü tarafından, Gümrük
Customs and Economy Ministry according to
Programı
Yüksek Lisans
Selin KILINÇ tarafından
hazırlanan
Lisans of
Tezinden
Kanunu
hükümlerine
uygunÖğrencisi
olarak
yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
disputes over0.5388
ASAHIZM
does
not
Granger
Cause
SAGLIKHIZM
9Yüksekprocess
0.72480
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm
customs duties has a different form from the
SAGLIKHIZM
does
not Granger
Causefarklı
ASAHIZM
0.96719
süreci, diğer
vergilerde
oluşan süreçten
bir
process of other taxes. Customs
duty disputes0.4543
yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları
have to be resolved administratively in the first
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
ADLIHIZM
not Granger
EGITHIZM solved administratively,
9 legal action
3.83272
Ancak does
idari
aşamada Cause
çözümlenemeyen
can be taken. 0.1176
1
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
EGITHIZM does not Granger Cause ADLIHIZM Key words: Custom, Custom
0.14002
Duties, Custom0.8734
Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi,
Disputes
Gümrük Uyuşmazlıkları
ASAHIZM does not Granger Cause EGITHIZM
9
EGITHIZM does not Granger Cause ASAHIZM
ASAHIZM does not Granger Cause ADLIHIZM
ADLIHIZM does not Granger Cause ASAHIZM
88
9
0.11814
0.8916
0.72347
0.5393
0.88122
0.4818
1.22529
0.3845
UHPPD
UHBAB
www. uhpdergisi.com
www.uhbabdergisi.com
ULUSLARARASI HAKEMLİ PSİKİYATRİ
ve PSİKOLOJİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ
Hakemli/ Ağustos
BeĢeri ve2015
Akademik
Bilimler
Mayıs Uluslararası
/ Haziran / Temmuz
Sayı: 03
Cilt: 02Dergisi
İlkbahar Yaz
Nisan / Mayıs
/ Haziran
Yaz Dönemi
Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015
INTERNATIONAL
JOURNAL
OF Ġlkbahar
PSYCHIATRY
AND PSYCHOLOGICAL
RESEARCHES
International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science
May / June / July / August 2015 Issue: 03 Volume: 02 Spring Summer
April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
JEL KODU: I0-I11-I12-I30 ID:21 K:25
ISSN 2148-8215
ONLINE
ISSN:2149-2506
ID:230 K:509
Jel Kodu:
K34
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001- 2004 Belge No: 12880)
Marka
Patent)
(ISO 9001-2008 (Belge
No:Patent
12879–&Trademark
ISO 14001-2004
Belge No: 12880)
(2015/04312-2015-GE-18968)
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
H0: Kişisel mutluluk ile memnuniyet değişkenleri arasında nedensellik
bulunmaktadır.
1
ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI
Değişkenler arasındakiADMINISTRATIVE
nedensellik ilişkileriSOLUTIONS
incelendiğinde,
değerlerinin
TO prob
DISPUTES
OVER0,05’ten büyük olduğu
ve H0 hipotezinin kabul edilmesi gerektiğiCUSTOM
belirlenmiştir.
Dolayısıyla kişisel mutluluk ile memnuniyet
DUTIES
KILINÇ2, Hatice YURTSEVER3
faktörleri arasında nedensellik ilişkisiSelin
incelenebilmektedir.
2
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi
Celal Bayar
Salihli MYO,
DıĢ Ticaret Bölümü
Tablo 5. Kişisel Mutluluk
ileÜniversitesi
Memnuniyet
Değişkenleri
Arasındaki Granger
3
Testi Custom duty is a kind of tariff arising
Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabiNedensellik
olan ticari
Abstract:
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın
from the movement of commercial commodities
miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik,
subject to customs which is based on those
sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir
commodities’quantity and value. It is are a kind of
dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi
tariff that is a foreign
and economic policy Prob. Null Hypothesis:
Obs trade F-Statistic
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan
instrument in addition to its economic, social and
dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve
fiscal functions. Since they are not collected on
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir
regular basis like income tax and corporate tax, as
SAGLIKHIZM
does not Granger Cause SGK
9
0.56608
0.6075
vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan
an indirect tariff on expenditures, custom duties
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus
are collected only once when commodities subject
SGK does
not Granger Cause SAGLIKHIZM
1.78080
0.2798
olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi
to foreign trade arrive at the custom. According to
Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu
the second item of tax procedural law, custom
kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle,
duties are excluded from this law. Therefore,
EGITHIZM
not Granger
Cause esasları
SGK 4458
9
gümrükdoes
vergilerinin
usul ve uygulama
procedures and practises
of 0.40785
custom duties are0.6899
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
SGK does
notticarete
Granger
EGITHIZM
3.70192has been0.1230
ile dış
konu Cause
olan eşyanın
Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization
Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak
created beginning with commodities subject to
işlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik
international trade entering customs territories of
oluşturulmuştur.
tüm vergilerde
olduğu gibi
Turkey and continuing
operation sequence.0.3123
ADLIHIZM
does notDiğer
Granger
Cause SGK
9 with 1.57908
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
tahakkuk
ve tahsil aşamaları
Gümrük ve Ticaret
assessment, accrual and collecting
are regulated0.1735
SGK does
not Granger
Cause ADLIHIZM
2.80089
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
1
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Bilimler Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Gümrükler
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
according
Programı
Yüksek Lisans
Selin KILINÇ tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans of
Tezinden
Kanunu
hükümlerine
uygunÖğrencisi
olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
disputes over
ASAHIZM
does
not Granger
Cause SGKçözüm
9 a different
1.17156
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden
doğan uyuşmazlıkların
customs duties has
form from the0.3977
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir
process of other taxes. Customs duty disputes
SGK does
not sahiptir.
GrangerGümrük
Causevergisi
ASAHIZM
1.83607
yapıya
uyuşmazlıkları
have to be resolved administratively
in the first0.2718
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen
solved administratively, legal action can be taken.
MUTLUK
does not yargı
Granger
SGK
9
6.12447 1 0.0606
uyuşmazlıklarda
yoluna Cause
başvurulabilmektedir.
Key words: Custom, Custom Duties, Custom
Anahtar
Kelimeler:Cause
Gümrük,
Gümrük Vergisi,
Disputes
SGK does
not Granger
MUTLUK
0.24685
0.7923
Gümrük Uyuşmazlıkları
EGITHIZM does not Granger Cause SAGLIKHIZM
9
SAGLIKHIZM does not Granger Cause EGITHIZM
ADLIHIZM does not Granger Cause SAGLIKHIZM
9
SAGLIKHIZM does not Granger Cause ADLIHIZM
ASAHIZM does not Granger Cause SAGLIKHIZM
89
9
0.33921
0.7310
2.00832
0.2490
0.82149
0.5025
0.14407
0.8701
0.72480
0.5388
UHPPD
UHBAB
www. uhpdergisi.com
www.uhbabdergisi.com
ULUSLARARASI HAKEMLİ PSİKİYATRİ
ve PSİKOLOJİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ
Hakemli/ Ağustos
BeĢeri ve2015
Akademik
Bilimler
Mayıs Uluslararası
/ Haziran / Temmuz
Sayı: 03
Cilt: 02Dergisi
İlkbahar Yaz
Nisan / Mayıs
/ Haziran
Yaz Dönemi
Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015
INTERNATIONAL
JOURNAL
OF Ġlkbahar
PSYCHIATRY
AND PSYCHOLOGICAL
RESEARCHES
International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science
May / June / July / August 2015 Issue: 03 Volume: 02 Spring Summer
April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
JEL KODU: I0-I11-I12-I30 ID:21 K:25
ISSN 2148-8215
ONLINE
ISSN:2149-2506
ID:230 K:509
Jel Kodu:
K34
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001- 2004 Belge No: 12880)
Marka
Patent)
(ISO 9001-2008 (Belge
No:Patent
12879–&Trademark
ISO 14001-2004
Belge No: 12880)
(2015/04312-2015-GE-18968)
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
SAGLIKHIZM does notĠDARĠ
GrangerAġAMADA
Cause ASAHIZM
ÇÖZÜM YOLLARI1
0.96719
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
MUTLUK does not Granger Cause SAGLIKHIZM
9
CUSTOM
DUTIES
SAGLIKHIZM does not Granger Cause
MUTLUK
2
Selin KILINÇ , Hatice YURTSEVER
0.4543
0.05959
0.9430
4.80846
0.0863
3
2
ADLIHIZM
does
notÜniversitesi
GrangerSosyal
Cause
EGITHIZM
3.83272
Celal
Bayar
Bilimler
Ens. Mali Hukuk Programı 9
Yüksek Lisans
Öğrencisi
0.1176
EGITHIZM does not Granger Cause ADLIHIZM
0.8734
3
Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
0.14002
Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
from the movement
commodities0.8916
9 of commercial
0.11814
miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik,
subject to customs which is based on those
sosyal does
ve malinot
fonksiyonlarının
yanındaASAHIZM
önemli bir
commodities’quantity and value.
It is are a kind of0.5393
EGITHIZM
Granger Cause
0.72347
dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi
tariff that is a foreign trade and economic policy
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan
instrument in addition to its economic, social and
dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve
fiscal functions. Since they are not collected on
MUTLUK
doesvergisi
not Granger
EGITHIZM
0.30042
kurumlar
gibi belirliCause
aralıklarla
alınan bir
regular basis like 9
income tax and
corporate tax, as0.7559
vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan
an indirect tariff on expenditures, custom duties
EGITHIZM
not geldiği
Granger
MUTLUK
36.1044 subject0.0028
eşyanındoes
gümrüğe
andaCause
bir defaya
mahsus
are collected only once when commodities
olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi
to foreign trade arrive at the custom. According to
Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu
the second item of tax procedural law, custom
kanundoes
kapsamı
tutulmuştur.
Bu nedenle,
duties are excluded
law. Therefore,0.4818
ASAHIZM
not dışında
Granger
Cause ADLIHIZM
9 from this
0.88122
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
sayılı Gümrük
Kanunu’nda
düzenlenmiştir.
Bu kanun
regulated by customs law 1.22529
numbered 4458.0.3845
ADLIHIZM
does not
Granger
Cause ASAHIZM
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak
created beginning with commodities subject to
işlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik
territories of0.8510
MUTLUK does not Granger Cause ADLIHIZM international trade 9entering customs
0.16808
oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi
Turkey and continuing with operation sequence.
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh,
all other taxes, compalsive levels such as
ADLIHIZM
does not Granger Cause MUTLUK Like
0.29373
0.7603
tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
1
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Bilimler Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Gümrükler
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
according
Programı
Yüksek
Lisans
Öğrencisi
Selin
KILINÇ
tarafından
hazırlanan
Lisans
Tezinden
MUTLUK
does
not Granger
Cause
ASAHIZM Customs
9Yüksekprocess
1.24475
Kanunu
hükümlerine
uygun olarak
yürütülmektedir.
Law. Resolution
of
disputes over0.3799
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm
customs duties has a different form from the
ASAHIZM
Granger
Cause
MUTLUK
2.54883
süreci,does
diğernot
vergilerde
oluşan
süreçten
farklı bir
process of other taxes. Customs
duty disputes0.1933
yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları
have to be resolved administratively in the first
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen
solved administratively, legal action can be taken.
1
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
H0: Aile mutluluğu ile umut değişkenleri ara0,05’ten
büyük
olduğu
H0Custom
hipotezinin
Key words:
Custom,
Custom ve
Duties,
Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi,
Disputes
sında nedensellik
bulunmaktadır.
edilmesi
gerektiği belirlenmiştir.
Gümrük Uyuşmazlıkları
eşyanın
yer not
değiştirmesi
bu eşyanın
ASAHIZM
does
Grangernedeniyle,
Cause EGITHIZM
Değişkenler arasındaki nedensellik ilişkileri incelendiğinde, prob değerlerinin
kabul
Dolayısıyla aile mutluluğu ile umut faktörleri
arasında nedensellik ilişkisi incelenebilmektedir.
90
UHPPD
UHBAB
www. uhpdergisi.com
www.uhbabdergisi.com
ULUSLARARASI HAKEMLİ PSİKİYATRİ
ve PSİKOLOJİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ
Hakemli/ Ağustos
BeĢeri ve2015
Akademik
Bilimler
Mayıs Uluslararası
/ Haziran / Temmuz
Sayı: 03
Cilt: 02Dergisi
İlkbahar Yaz
Nisan / Mayıs
/ Haziran
Yaz Dönemi
Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015
INTERNATIONAL
JOURNAL
OF Ġlkbahar
PSYCHIATRY
AND PSYCHOLOGICAL
RESEARCHES
International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science
May / June / July / August 2015 Issue: 03 Volume: 02 Spring Summer
April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
JEL KODU: I0-I11-I12-I30 ID:21 K:25
ISSN 2148-8215
ONLINE
ISSN:2149-2506
ID:230 K:509
Jel Kodu:
K34
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001- 2004 Belge No: 12880)
Marka
Patent)
(ISO 9001-2008 (Belge
No:Patent
12879–&Trademark
ISO 14001-2004
Belge No: 12880)
(2015/04312-2015-GE-18968)
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
Tablo 6. Aile Mutluluğu ile Umut Değişkenleri Arasındaki Granger
Nedensellik Testi
1
ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
Null Hypothesis:
CUSTOM DUTIES
Obs
F-Statistic
Prob. 2
3 0.19798
UMUTERK does not GrangerSelin
Cause
MUTLUA
9
KILINÇ
, Hatice YURTSEVER
0.8280
2
MUTLUA
Granger
Cause
UMUTERK
Celaldoes
Bayarnot
Üniversitesi
Sosyal
Bilimler
Ens. Mali Hukuk Programı
0.3381
3
Yüksek 1.43960
Lisans Öğrencisi
Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
UMUTKAD
does not Granger Cause MUTLUAAbstract: Custom
9 duty is 0.13888
0.8744
Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari
a kind of tariff arising
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın
from the movement of commercial commodities
2.42799
0.2040
to customs which
is based on those
sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir
commodities’quantity and value. It is are a kind of
dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi
tariff that is a foreign trade and economic policy
UMUTKAD
does
not Granger
türüdür. Aynı
zamanda
harcamalar Cause
üzerindenUMUTERK
alınan
instrument in 9
addition to 0.86742
its economic, social 0.4865
and
dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve
fiscal functions. Since they are not collected on
UMUTERK
does not
Causealınan
UMUTKAD
0.8412
kurumlar vergisi
gibi Granger
belirli aralıklarla
bir
regular basis like income 0.18057
tax and corporate tax,
as
vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan
an indirect tariff on expenditures, custom duties
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus
are collected only once when commodities subject
olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi
to foreign trade arrive at the custom. According to
Usul Kanunu ile
(VUK)’nun
maddesine göre bu ve
the H0
secondhipotezinin
item of tax procedural
law,edilmesi
custom
H0: Kişisel mutluluk
umutikinci
değişkenleri
kabul
gerektiği
kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle,
duties are excluded from this law. Therefore,
gümrükbulunmaktadır.
vergilerinin usul ve uygulama
esasları 4458 belirlenmiştir.
procedures and practises
of custom duties
are mutluluk ile
arasında nedensellik
Değişkenler
Dolayısıyla
kişisel
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
ile dış ticareteilişkileri
konu olan eşyanın
Türkiye Gümrük umut
Throughfaktörleri
this law, a systematization
been
arasındaki nedensellik
incelendiğinarasında has
nedensellik
ilişkisi
Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak
created beginning with commodities subject to
işlemlerin 0,05’ten
sırasına
göre
sistematik incelenebilmektedir.
international trade entering customs territories of
de, prob değerlerinin
büyükbir olduğu
oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi
Turkey and continuing with operation sequence.
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
Tablo 7. Kişisel
ile Umut
Arasındaki
Testi
tahakkukMutluluk
ve tahsil aşamaları
GümrükDeğişkenleri
ve Ticaret
assessment,
accrual andGranger
collecting areNedensellik
regulated
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
1
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Bilimler Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Gümrükler
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
according
Programı
Yüksek Lisans
Selin KILINÇ tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans of
Tezinden
Kanunu
hükümlerine
uygunÖğrencisi
olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
disputes over
türetilmiĢtir.
NullGümrük
Hypothesis:
Obshas a different
F-Statistic
Prob. vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm
customs duties
form from the
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir
process of other taxes. Customs duty disputes
yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları
have to be resolved administratively in the first
öncelikle idari
aşamada
çözümlenmek
zorundadır.
of disputes not being
UMUTERK
does
not Granger
Cause
MUTLUKplace. However,
9 in the case
1.18887
0.3934
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen
solved administratively, legal action can be taken.
1
uyuşmazlıklarda
yargı
yoluna
başvurulabilmektedir.
MUTLUK does not Granger Cause UMUTERK
0.04730
0.9543
Key words: Custom, Custom Duties, Custom
Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi,
Disputes
Gümrük Uyuşmazlıkları
MUTLUA
doesdeğeri
not Granger
miktarı veya
üzerinden Cause
alınan, UMUTKAD
ekonomik,
subject
UMUTKAD does not Granger Cause MUTLUK
9
MUTLUK does not Granger Cause UMUTKAD
UMUTKAD does not Granger Cause UMUTERK
UMUTERK does not Granger Cause UMUTKAD
91
9
0.82700
0.5005
0.19100
0.8333
0.86742
0.4865
0.18057
0.8412
UHPPD
UHBAB
www. uhpdergisi.com
www.uhbabdergisi.com
ULUSLARARASI HAKEMLİ PSİKİYATRİ
ve PSİKOLOJİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ
Hakemli/ Ağustos
BeĢeri ve2015
Akademik
Bilimler
Mayıs Uluslararası
/ Haziran / Temmuz
Sayı: 03
Cilt: 02Dergisi
İlkbahar Yaz
Nisan / Mayıs
/ Haziran
Yaz Dönemi
Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015
INTERNATIONAL
JOURNAL
OF Ġlkbahar
PSYCHIATRY
AND PSYCHOLOGICAL
RESEARCHES
International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science
May / June / July / August 2015 Issue: 03 Volume: 02 Spring Summer
April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
JEL KODU: I0-I11-I12-I30 ID:21 K:25
ISSN 2148-8215
ONLINE
ISSN:2149-2506
ID:230 K:509
Jel Kodu:
K34
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001- 2004 Belge No: 12880)
Marka
Patent)
(ISO 9001-2008 (Belge
No:Patent
12879–&Trademark
ISO 14001-2004
Belge No: 12880)
(2015/04312-2015-GE-18968)
Regresyon Analizi
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
özelliklerin beraber incelendiği regresyon analizi
incelendiğinde, ailenin genel mutluluğunu en
H0: Aile mutluluğu ileADMINISTRATIVE
mutluluk kaynağı SOLUTIONS
değişTO DISPUTES OVER
çok sevgi’nin
etkilediği, en az ise başarı ile ilgili
kenleri arasında ilişki bulunmamaktadır.
CUSTOM DUTIES
faktörler olduğu belirlenmiştir.
2
Selin KILINÇ , Hatice YURTSEVER3
Aile mutluluğu ile bireyleri mutlu eden
2
ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI1
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi
3
Celal
Bayar Üniversitesi
Salihli MYO,
DıĢ Ticaret Bölümü
Tablo 8. Aile Mutluluğu ile
Mutluluk
Kaynağı
Değişkenleri
Arasında Regresyon Analizi
Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
eşyanınVariable
yer değiştirmesi nedeniyle,
bu eşyanın
from Error
the movement t-Statistic
of commercial commodities
Coefficient
Std.
Prob. miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik,
subject to customs which is based on those
sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir
commodities’quantity and value. It is are a kind of
dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi
tariff that is a foreign trade and economic policy
SAGLIK
0.743714
0.110079in addition6.756200
0.0005
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan
instrument
to its economic, social
and
dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve
fiscal functions. Since they are not collected on
SEVGI
1.448124
0.792465
1.827367
0.1174
kurumlar
vergisi gibi belirli aralıklarla
alınan bir
regular
basis like income
tax and corporate
tax, as
vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan
an indirect tariff on expenditures, custom duties
0.118829
1.505245
0.078943
eşyanınBASARI
gümrüğe geldiği anda bir defaya
mahsus
are
collected only once
when commodities0.9396
subject
olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi
to foreign trade arrive at the custom. According to
PARA
-0.176347
1.124812
Usul Kanunu
(VUK)’nun ikinci maddesine
göre bu
the
second item of-0.156779
tax procedural law,0.8806
custom
kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle,
duties are excluded from this law. Therefore,
MIS
-0.217792
0.823238and practises
-0.264555
0.8002
gümrük vergilerinin
usul ve uygulama
esasları 4458
procedures
of custom duties
are
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya0.724060
uygulanacak Mean
created dependent
beginning withvar
commodities70.58182
subject to
R-squared
işlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik
international trade entering customs territories of
oluşturulmuştur.
Diğer tüm vergilerde0.540101
olduğu gibi S.D.
Turkeydependent
and continuing
sequence.
Adjusted
R-squared
varwith operation2.098961
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
tahakkuk
ve tahsil aşamaları Gümrük
ve Ticaret Akaike
assessment,info
accrual
and collecting are
regulated
S.E.
of regression
1.423429
criterion
3.846969
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
1
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Sosyal
Bilimler Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Gümrükler
Genel
tarafından,
Gümrük
Customs Maliye
and
Economy
according
Sum
squared
resid
12.15690
Schwarz
criterion
4.027831
Programı
Yüksek
Lisans
Selin KILINÇ tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans of
Tezinden
Kanunu
hükümlerine
uygunÖğrencisi
olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
disputes over
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların
çözüm Hannan-Quinn
customs duties has criter.
a different form3.732962
from the
Log
likelihood
-16.15833
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir
process of other taxes. Customs duty disputes
yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları
have to be resolved administratively in the first
Durbin-Watson
stat
2.889618
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen
solved administratively, legal action can be taken.
1
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
Key words: Custom, Custom Duties, Custom
H0: Kişinin kendi
mutluluğu
ileGümrük,
mutluluk
kaynağı
bireylerin öz mutluluğunu
Anahtar
Kelimeler:
Gümrük
Vergisi, incelendiğinde,
Disputes
Gümrük Uyuşmazlıkları
değişkenleri arasında ilişki bulunmamaktadır.
Kişisel mutluluk ile bireyleri mutlu eden özelliklerin beraber incelendiği regresyon analizi
en
çok paranın etkilediği, en az ise sağlık ile ilgili
faktörler olduğu belirlenmiştir.
92
UHPPD
UHBAB
www. uhpdergisi.com
www.uhbabdergisi.com
ULUSLARARASI HAKEMLİ PSİKİYATRİ
ve PSİKOLOJİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ
Hakemli/ Ağustos
BeĢeri ve2015
Akademik
Bilimler
Mayıs Uluslararası
/ Haziran / Temmuz
Sayı: 03
Cilt: 02Dergisi
İlkbahar Yaz
Nisan / Mayıs
/ Haziran
Yaz Dönemi
Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015
INTERNATIONAL
JOURNAL
OF Ġlkbahar
PSYCHIATRY
AND PSYCHOLOGICAL
RESEARCHES
International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science
May / June / July / August 2015 Issue: 03 Volume: 02 Spring Summer
April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
JEL KODU: I0-I11-I12-I30 ID:21 K:25
ISSN 2148-8215
ONLINE
ISSN:2149-2506
ID:230 K:509
Jel Kodu:
K34
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001- 2004 Belge No: 12880)
Marka
Patent)
(ISO 9001-2008 (Belge
No:Patent
12879–&Trademark
ISO 14001-2004
Belge No: 12880)
(2015/04312-2015-GE-18968)
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
Tablo 9. Kişinin Kendi Mutluluğu ile Mutluluk Kaynağı 1Değişkenleri Arasında
ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI
Regresyon Analizi
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
Variable
CUSTOM DUTIES
Coefficient
Std. Error
t-Statistic
Prob. Selin KILINÇ2, Hatice YURTSEVER3
2
SAGLIK
0.001149
0.022579
0.050899
0.9611
Celal
Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler
Ens. Mali Hukuk
Programı Yüksek
Lisans Öğrencisi
3
Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
SEVGI
0.074203
0.162545
0.456510
0.6641
Özet:BASARI
Gümrük vergisi, gümrüğe tabi0.061430
olan ticari
Abstract:
Custom duty
is a kind of tariff0.8489
arising
0.308745
0.198968
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın
from the movement of commercial commodities
miktarı PARA
veya değeri üzerinden alınan,
ekonomik,
subject
to customs 0.762584
which is based on0.4746
those
0.175938
0.230713
sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir
commodities’quantity and value. It is are a kind of
dış ticaretMIS
ve ekonomi politikası aracı-0.110597
olan bir vergi
tariff
that is a foreign
trade and economic0.5368
policy
0.168857
-0.654976
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan
instrument in addition to its economic, social and
dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve
fiscal functions. Since they are not collected on
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir
regular basis like income tax and corporate tax, as
R-squared
dependent
var
2.009091
vergi türü olmadığından, dış ticarete0.424743
konu olan Mean
an indirect
tariff on expenditures,
custom
duties
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus
are collected only once when commodities subject
Adjusted
R-squared
0.041239
S.D.
dependent
var
0.298176
olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi
to foreign trade arrive at the custom. According to
Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu
the second item of tax procedural law, custom
S.E.
of regression
criterion
kanun
kapsamı dışında tutulmuştur. 0.291963
Bu nedenle, Akaike
duties are info
excluded
from this law. 0.678578
Therefore,
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
Sum
squared
resid
0.511455
0.859439
sayılı
Gümrük Kanunu’nda
düzenlenmiştir.
Bu kanun Schwarz
regulated bycriterion
customs law numbered
4458.
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
Log
likelihood
criter.
Bölgesine
girişinden başlayıp, eşyaya1.267821
uygulanacak Hannan-Quinn
created beginning with
commodities 0.564570
subject to
işlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik
international trade entering customs territories of
Durbin-Watson
stat tüm vergilerde1.686506
oluşturulmuştur. Diğer
olduğu gibi
Turkey and continuing with operation sequence.
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
1
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Bilimler Enstitüsü
Maliye
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Gümrükler
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs ailenin
and Economy
according
H0: Aile mutluluğu
ile memnuniyet
değişkenleri
ğinde,
genelLisans
mutluluğunu
en çok sağlık
Programı
Yüksek
Lisans
Öğrencisi
Selin
KILINÇ
tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Tezinden
Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
of
disputes over
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm hizmetlerinin
customs duties has
a different en
formazfrom
arasında ilişki bulunmamaktadır.
etkilediği,
ise the
asayiş hizmetleri
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir
process of other taxes. Customs duty disputes
yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları ile
have
to be faktörler
resolved administratively
in the first
ilgili
olduğu belirlenmiştir.
Aile mutluluğu öncelikle
ile memnuniyet
idari aşamada değişkenlerinin
çözümlenmek zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen
solved administratively, legal action can be taken.
beraber incelendiği
regresyon
analizi
incelendi1
uyuşmazlıklarda
yargı yoluna
başvurulabilmektedir.
Key words: Custom, Custom Duties, Custom
Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi,
Disputes
Gümrük Uyuşmazlıkları
93
UHPPD
UHBAB
www. uhpdergisi.com
www.uhbabdergisi.com
ULUSLARARASI HAKEMLİ PSİKİYATRİ
ve PSİKOLOJİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ
Hakemli/ Ağustos
BeĢeri ve2015
Akademik
Bilimler
Mayıs Uluslararası
/ Haziran / Temmuz
Sayı: 03
Cilt: 02Dergisi
İlkbahar Yaz
Nisan / Mayıs
/ Haziran
Yaz Dönemi
Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015
INTERNATIONAL
JOURNAL
OF Ġlkbahar
PSYCHIATRY
AND PSYCHOLOGICAL
RESEARCHES
International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science
May / June / July / August 2015 Issue: 03 Volume: 02 Spring Summer
April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
JEL KODU: I0-I11-I12-I30 ID:21 K:25
ISSN 2148-8215
ONLINE
ISSN:2149-2506
ID:230 K:509
Jel Kodu:
K34
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001- 2004 Belge No: 12880)
Marka
Patent)
(ISO 9001-2008 (Belge
No:Patent
12879–&Trademark
ISO 14001-2004
Belge No: 12880)
(2015/04312-2015-GE-18968)
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
Tablo 10. Aile Mutluluğu ile Memnuniyet Değişkenleri Arasında
Regresyon Analizi
1
ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
Variable
Coefficient
Std. Error
CUSTOM DUTIES
SGK
t-Statistic
3
0.138316
Selin0.100701
KILINÇ2, Hatice
YURTSEVER-0.728054
Prob. 0.4940
2
SAGLIKHIZM
0.504303
0.313810
-1.607030
0.1592
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler
Ens. Mali Hukuk
Programı Yüksek
Lisans Öğrencisi
3
EGITHIZM
Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
0.588225
0.552636
1.064400
0.3281
Özet:
Gümrük vergisi, gümrüğe tabi
olan ticari
Abstract:
Custom duty
is a kind of tariff0.8455
arising
ADLIHIZM
0.059408
0.291960
-0.203479
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın
from the movement of commercial commodities
miktarı
veya değeri üzerinden alınan,
ekonomik,
subject
to customs 5.727198
which is based on0.0012
those
ASAHIZM
0.020435
0.178174
sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir
commodities’quantity and value. It is are a kind of
dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi
tariff that is a foreign trade and economic policy
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan
instrument in addition to its economic, social and
R-squared
0.175496
dependent
var are not collected
70.58182
dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi,
gelir ve Mean
fiscal functions.
Since they
on
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir
regular basis like income tax and corporate tax, as
Adjusted
-0.374173
dependent
var
2.098961
vergi türüR-squared
olmadığından, dış ticarete
konu olan S.D.
an indirect
tariff on expenditures,
custom
duties
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus
are collected only once when commodities subject
S.E.
of regression
2.460509
infoarrive
criterion
4.941569
olmak
üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri,
Vergi Akaike
to foreign trade
at the custom. According
to
Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu
the second item of tax procedural law, custom
Sum
squared
criterion
kanun
kapsamıresid
dışında tutulmuştur. 36.32463
Bu nedenle, Schwarz
duties are excluded
from this law. 5.122430
Therefore,
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
Log
likelihood
-22.17863
criter.
4.827561
sayılı
Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir.
Bu kanun Hannan-Quinn
regulated by customs
law numbered
4458.
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
Durbin-Watson
statbaşlayıp, eşyaya2.282445
Bölgesine girişinden
uygulanacak
created beginning with commodities subject to
işlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik
international trade entering customs territories of
oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi
Turkey and continuing with operation sequence.
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
tahakkuk
ve tahsil aşamaları
Gümrük ve Ticaret ğinde,
assessment,
accrual andöz
collecting
are regulateden çok eğitim
H0: Kişinin kendi
mutluluğu
ile memnuniyet
kişilerin
mutluluğunu
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
1
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Bilimler Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Gümrükler
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
according
değişkenleri arasında
ilişki
bulunmamaktadır.
hizmetlerinin
etkilediği,
en
az ise sgk hizmetleri
Programı
Yüksek Lisans
Selin KILINÇ tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans of
Tezinden
Kanunu
hükümlerine
uygunÖğrencisi
olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
disputes over
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm ile
customs
has a different
form
from the
ilgiliduties
faktörler
olduğu
belirlenmiştir.
diğer vergilerde oluşan
süreçten farklı bir
process of other taxes. Customs duty disputes
Kişisel mutluluksüreci,
ile memnuniyet
değişkenlerinin
yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları
have to be resolved administratively in the first
beraber incelendiği
regresyon
analizi
incelendiöncelikle
idari aşamada
çözümlenmek
zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen
solved administratively, legal action can be taken.
1
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
Key words: Custom, Custom Duties, Custom
Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi,
Disputes
Gümrük Uyuşmazlıkları
94
UHPPD
UHBAB
www. uhpdergisi.com
www.uhbabdergisi.com
ULUSLARARASI HAKEMLİ PSİKİYATRİ
ve PSİKOLOJİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ
Hakemli/ Ağustos
BeĢeri ve2015
Akademik
Bilimler
Mayıs Uluslararası
/ Haziran / Temmuz
Sayı: 03
Cilt: 02Dergisi
İlkbahar Yaz
Nisan / Mayıs
/ Haziran
Yaz Dönemi
Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015
INTERNATIONAL
JOURNAL
OF Ġlkbahar
PSYCHIATRY
AND PSYCHOLOGICAL
RESEARCHES
International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science
May / June / July / August 2015 Issue: 03 Volume: 02 Spring Summer
April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
JEL KODU: I0-I11-I12-I30 ID:21 K:25
ISSN 2148-8215
ONLINE
ISSN:2149-2506
ID:230 K:509
Jel Kodu:
K34
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001- 2004 Belge No: 12880)
Marka
Patent)
(ISO 9001-2008 (Belge
No:Patent
12879–&Trademark
ISO 14001-2004
Belge No: 12880)
(2015/04312-2015-GE-18968)
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
Tablo 11. Kişinin Kendi Mutluluğu ile Memnuniyet Değişkenleri1 Arasında Regresyon Analizi
ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
Variable
Coefficient
Std. Error
CUSTOM DUTIES
SGK
t-Statistic
3
-0.002126
0.016692
Selin
KILINÇ2, Hatice
YURTSEVER-0.127364
Prob. 0.9028
2
SAGLIKHIZM
0.030808
0.037872
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler
Ens. Mali Hukuk
Programı
3
EGITHIZM
0.813484
0.4470
Yüksek
Lisans Öğrencisi
Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
0.051110
0.066694
-0.766336
0.4725
Özet:
Gümrük vergisi, gümrüğe tabi
olan ticari
Abstract:
Custom duty
is a kind of tariff0.4056
arising
ADLIHIZM
0.031514
0.035235
0.894388
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın
from the movement of commercial commodities
miktarı
veya değeri üzerinden alınan,
ekonomik,
subject
to customs 1.098623
which is based on0.3141
those
ASAHIZM
0.023623
0.021503
sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir
commodities’quantity and value. It is are a kind of
dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi
tariff that is a foreign trade and economic policy
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan
instrument in addition to its economic, social and
R-squared
0.404951
dependent
var are not collected
2.009091
dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi,
gelir ve Mean
fiscal functions.
Since they
on
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir
regular basis like income tax and corporate tax, as
Adjusted
0.008252
dependent
var
0.298176
vergi türüR-squared
olmadığından, dış ticarete
konu olan S.D.
an indirect
tariff on expenditures,
custom
duties
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus
are collected only once when commodities subject
S.E.
of regression
0.296943
infoarrive
criterion
0.712405
olmak
üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri,
Vergi Akaike
to foreign trade
at the custom. According
to
Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu
the second item of tax procedural law, custom
Sum
squared
criterion
kanun
kapsamıresid
dışında tutulmuştur. 0.529052
Bu nedenle, Schwarz
duties are excluded
from this law. 0.893266
Therefore,
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
Log
likelihood
1.081775
criter.
0.598397
sayılı
Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir.
Bu kanun Hannan-Quinn
regulated by customs
law numbered
4458.
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
Durbin-Watson
statbaşlayıp, eşyaya2.403556
Bölgesine girişinden
uygulanacak
created beginning with commodities subject to
işlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik
international trade entering customs territories of
oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi
Turkey and continuing with operation sequence.
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
tahakkuk
ve tahsildeğişkenleri
aşamaları Gümrük
ve Ticaret Aile
assessment,
accrual and
are regulated
H0: Aile mutluluğu
ile umut
arasında
mutluluğu
ilecollecting
umut değişkenlerinin
beraber
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
1
Bu
çalıĢma,
Celal
Bayar
Üniversitesi
Sosyal
Bilimler
Enstitüsü
Maliye
Anabilim
Dalı
Mali
Hukuk
Gümrükler Genel Müdürlüğü tarafından, Gümrük incelendiği
Customs and Economy
Ministry
according
to
ilişki bulunmamaktadır.
regresyon
analizi
incelendiğinde,
aiProgramı
Yüksek Lisans
Selin KILINÇ tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans of
Tezinden
Kanunu
hükümlerine
uygunÖğrencisi
olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
disputes over
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm lenin
customs
duties mutluluğunu
has a different form
from the
genel
en çok
kadınların mutlu
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir
process of other taxes. Customs duty disputes
yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları olmasının
have to be resolved
administratively
in the first
etkilediği
belirlenmiştir.
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen
solved administratively, legal action can be taken.
1
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
Key words: Custom, Custom Duties, Custom
Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi,
Disputes
Gümrük Uyuşmazlıkları
95
UHPPD
UHBAB
www. uhpdergisi.com
www.uhbabdergisi.com
ULUSLARARASI HAKEMLİ PSİKİYATRİ
ve PSİKOLOJİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ
Hakemli/ Ağustos
BeĢeri ve2015
Akademik
Bilimler
Mayıs Uluslararası
/ Haziran / Temmuz
Sayı: 03
Cilt: 02Dergisi
İlkbahar Yaz
Nisan / Mayıs
/ Haziran
Yaz Dönemi
Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015
INTERNATIONAL
JOURNAL
OF Ġlkbahar
PSYCHIATRY
AND PSYCHOLOGICAL
RESEARCHES
International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science
May / June / July / August 2015 Issue: 03 Volume: 02 Spring Summer
April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
JEL KODU: I0-I11-I12-I30 ID:21 K:25
ISSN 2148-8215
ONLINE
ISSN:2149-2506
ID:230 K:509
Jel Kodu:
K34
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001- 2004 Belge No: 12880)
Marka
Patent)
(ISO 9001-2008 (Belge
No:Patent
12879–&Trademark
ISO 14001-2004
Belge No: 12880)
(2015/04312-2015-GE-18968)
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
Tablo 12. Aile Mutluluğu ile Umut Değişkenleri Arasında
1 Regresyon Analizi
ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
Variable
Coefficient
Std. Error
CUSTOM DUTIES
UMUTERK
t-Statistic
3
-0.579081
0.598659
Selin
KILINÇ2, Hatice
YURTSEVER-0.967297
Prob. 0.3587
UMUTKAD
1.561178
0.588462
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler
Ens. Mali Hukuk
Programı
2
3
R-squared
Özet: Gümrük
2.652980
0.0263
Yüksek
Lisans Öğrencisi
Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
-1.516990
Mean dependent var
70.58182
vergisi, gümrüğe tabi olan ticari
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın
from the movement of commercial commodities
Adjusted
R-squared
-1.796655
S.D.
var is based2.098961
miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik,
subject dependent
to customs which
on those
sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir
commodities’quantity and value. It is are a kind of
S.E.
regression
criterion
5.512152
dış of
ticaret
ve ekonomi politikası aracı 3.510135
olan bir vergi Akaike
tariff that isinfo
a foreign
trade and economic
policy
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan
instrument in addition to its economic, social and
Sum
squared
resid
110.8894
criterion
5.584496
dolaylı
bir vergi
türü olan gümrük vergisi,
gelir ve Schwarz
fiscal functions.
Since they are not collected
on
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir
regular basis like income tax and corporate tax, as
Log
likelihood
-28.31683
criter.
5.466549
vergi
türü olmadığından, dış ticarete
konu olan Hannan-Quinn
an indirect tariff on expenditures,
custom
duties
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus
are collected only once when commodities subject
Durbin-Watson
stat Gümrük vergileri,
1.107640
olmak üzere alınmaktadır.
Vergi
to foreign trade arrive at the custom. According to
Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu
the second item of tax procedural law, custom
kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle,
duties are excluded from this law. Therefore,
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
sayılı
Gümrük Kanunu’nda
düzenlenmiştir.
Bu kanun Kişisel
regulatedmutluluk
by customs ile
lawumut
numbered
4458.
H0: Kişinin kendi
mutluluğu
ile umut
değişkenleri
değişkenlerinin
beraile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak ber
created
beginning with
commoditiesanalizi
subject to
arasında ilişki bulunmamaktadır.
incelendiği
regresyon
incelendiğinde,
işlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik
international trade entering customs territories of
özcontinuing
mutluluğunu
en çok
kadınların mutlu
oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi kişilerin
Turkey and
with operation
sequence.
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
etkilediği
belirlenmiştir.
tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret olmasının
assessment, accrual
and collecting
are regulated
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
1
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Bilimler Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Gümrükler
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
according
Programı
Yüksek Lisans
Selin KILINÇ tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans of
Tezinden
Kanunu
hükümlerine
uygunÖğrencisi
olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
disputes over
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm
customs duties has a different form from the
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir
process of other taxes. Customs duty disputes
yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları
have to be resolved administratively in the first
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen
solved administratively, legal action can be taken.
1
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
Key words: Custom, Custom Duties, Custom
Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi,
Disputes
Gümrük Uyuşmazlıkları
96
UHPPD
UHBAB
www. uhpdergisi.com
www.uhbabdergisi.com
ULUSLARARASI HAKEMLİ PSİKİYATRİ
ve PSİKOLOJİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ
Hakemli/ Ağustos
BeĢeri ve2015
Akademik
Bilimler
Mayıs Uluslararası
/ Haziran / Temmuz
Sayı: 03
Cilt: 02Dergisi
İlkbahar Yaz
Nisan / Mayıs
/ Haziran
Yaz Dönemi
Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015
INTERNATIONAL
JOURNAL
OF Ġlkbahar
PSYCHIATRY
AND PSYCHOLOGICAL
RESEARCHES
International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science
May / June / July / August 2015 Issue: 03 Volume: 02 Spring Summer
April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
JEL KODU: I0-I11-I12-I30 ID:21 K:25
ISSN 2148-8215
ONLINE
ISSN:2149-2506
ID:230 K:509
Jel Kodu:
K34
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001- 2004 Belge No: 12880)
Marka
Patent)
(ISO 9001-2008 (Belge
No:Patent
12879–&Trademark
ISO 14001-2004
Belge No: 12880)
(2015/04312-2015-GE-18968)
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
Tablo 13. Kişinin Kendi Mutluluğu ile Umut Değişkenleri Arasında
Regresyon Analizi
1
ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
Variable
Coefficient
Std. Error
CUSTOM DUTIES
UMUTERK
t-Statistic
3
-0.042204
0.047135
Selin
KILINÇ2, Hatice
YURTSEVER-0.895387
Prob. 0.3939
UMUTKAD
0.069778
0.046332
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler
Ens. Mali Hukuk
Programı
2
3
R-squared
Özet: Gümrük
1.506033
0.1663
Yüksek
Lisans Öğrencisi
Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
0.226831
Mean dependent var
2.009091
vergisi, gümrüğe tabi olan ticari
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın
from the movement of commercial commodities
Adjusted
R-squared
0.140923
S.D.
miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik,
subjectdependent
to customs var
which is based0.298176
on those
sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir
commodities’quantity and value. It is are a kind of
S.E.
regression
info
criterion
0.428805
dış of
ticaret
ve ekonomi politikası aracı 0.276369
olan bir vergi Akaike
tariff that is
a foreign
trade and economic
policy
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan
instrument in addition to its economic, social and
Sum
squared
0.687418
criterion
0.501149
dolaylı
bir vergiresid
türü olan gümrük vergisi,
gelir ve Schwarz
fiscal functions.
Since they are not collected
on
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir
regular basis like income tax and corporate tax, as
Log
likelihood
-0.358426
0.383202
vergi
türü olmadığından, dış ticarete
konu olan Hannan-Quinn
an indirect tariff on criter.
expenditures, custom
duties
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus
are collected only once when commodities subject
Durbin-Watson
stat Gümrük vergileri,
1.780437
olmak üzere alınmaktadır.
Vergi
to foreign trade arrive at the custom. According to
Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu
the second item of tax procedural law, custom
kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle,
duties are excluded from this law. Therefore,
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun • regulated
customs lawilenumbered
4458.
SONUÇ VE DEĞERLENDİRME
Kişiselbymutluluk
umut faktörleri
arasında
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak
created
beginning with
commodities
subject to
nedensellik
ilişkisi
incelenebilmektedir.
sırasına
bir
sistematik
international trade entering customs territories of
• Değişkenlerinişlemlerin
hiçbirisinin
birimgöre
kök içermediği
oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi
Turkey and continuing with operation sequence.
belirlenmiştir.
Ailenin
mutluluğunu
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, • Like
all other genel
taxes, compalsive
levels suchen
as çok sevgi’nin
tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated
en az
ise başarı
ileof ilgili faktörler
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
byetkilediği,
General Directorate
of Customs
as a part
1
Buile
çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar
Üniversitesi
Sosyal
Bilimler Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
• Aile mutluluğu
mutluluk
kaynağı
faktörleri
Gümrükler
Genel
tarafından,
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
according
Programı
Yüksek Lisans
Selin KILINÇ tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans of
Tezinden
olduğu
Kanunu
hükümlerine
uygunÖğrencisi
olarak yürütülmektedir.
Customs
Law.belirlenmiştir.
Resolution
disputes over
arasında nedensellik
ilişkisi incelenebilmektedir.
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden
doğan uyuşmazlıkların çözüm
customs duties has a different form from the
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir
process of other taxes. Customs duty disputes
Bireylerin
mutluluğunu
en çok paranın
yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları • have
to be resolvedöz
administratively
in the first
• Kişisel mutluluk
ile
mutluluk
kaynağı
faktörleri
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
etkilediği, en az ise sağlık ile ilgili faktörler
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen
solved administratively, legal action can be taken.
arasında nedensellik
ilişkisi
incelenebilmektedir.
1
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
olduğu belirlenmiştir.
Key words: Custom, Custom Duties, Custom
Anahtar
Kelimeler: Gümrük,
Gümrük Vergisi,
Disputes
• Aile mutluluğu
ile memnuniyet
faktörleri
araGümrük Uyuşmazlıkları
• Ailenin genel mutluluğunu en çok sağlık hiz-
sında nedensellik ilişkisi incelenebilmektedir.
• Kişisel mutluluk ile memnuniyet faktörleri
arasında nedensellik ilişkisi incelenebilmektedir.
metlerinin etkilediği, en az ise asayiş hizmetleri
ile ilgili faktörler olduğu belirlenmiştir.
• Kişilerin öz mutluluğunu en çok eğitim hizmetlerinin etkilediği, en az ise sgk hizmetleri
• Aile mutluluğu ile umut faktörleri arasında
ile ilgili faktörler olduğu belirlenmiştir.
nedensellik ilişkisi incelenebilmektedir.
97
UHPPD
UHBAB
www. uhpdergisi.com
www.uhbabdergisi.com
ULUSLARARASI HAKEMLİ PSİKİYATRİ
ve PSİKOLOJİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ
Hakemli/ Ağustos
BeĢeri ve2015
Akademik
Bilimler
Mayıs Uluslararası
/ Haziran / Temmuz
Sayı: 03
Cilt: 02Dergisi
İlkbahar Yaz
Nisan / Mayıs
/ Haziran
Yaz Dönemi
Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015
INTERNATIONAL
JOURNAL
OF Ġlkbahar
PSYCHIATRY
AND PSYCHOLOGICAL
RESEARCHES
International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science
May / June / July / August 2015 Issue: 03 Volume: 02 Spring Summer
April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
JEL KODU: I0-I11-I12-I30 ID:21 K:25
ISSN 2148-8215
ONLINE
ISSN:2149-2506
ID:230 K:509
Jel Kodu:
K34
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001- 2004 Belge No: 12880)
Marka
Patent)
(ISO 9001-2008 (Belge
No:Patent
12879–&Trademark
ISO 14001-2004
Belge No: 12880)
(2015/04312-2015-GE-18968)
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
• Ailenin genel mutluluğunu en çok kadınların şimde bulunabildiği
dinamik bir kavramdır. Bireyin
ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI1
mutlu olmasının etkilediği belirlenmiştir.
kendisi, ailesi ve içinde bulunduğu sosyal yaşama
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
dair sağlık, sevgi, başarı, para, iş, SGK hizmetleri,
• Kişilerin öz mutluluğunu en çok kadınların
CUSTOM DUTIES
sağlık hizmetleri, eğitim hizmetleri, adli ve asayiş
mutlu olmasının etkilediği belirlenmiştir.
2
3
Selin KILINÇ , Hatice
YURTSEVER
hizmetleri
şeklinde
değişkenler yaşam memnu2
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali
Hukuk Programı
Yüksek
Lisans Öğrencisi
niyetini
ölçmek
amacıyla
yapılan bu çalışmada,
TARTIŞMA
3
Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
yaşam doyumunun bazı potansiyel belirleyicileri
Dünyada çok uzun yıllardan beri ele alınan psikoÖzet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari hakkında
Abstract: Custom
duty tespitlerde
is a kind of tariffbulunulmuştur.
arising
önemli
yer değiştirmesi
bu eşyanın
from the movement of commercial commodities
lojik, sosyolojik,eşyanın
tıp, iktisat
ve hattanedeniyle,
felsefe ilimleri
miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik,
subject to customs which is based on those
sosyal ve mali
fonksiyonlarının
yanında
önemli
commodities’quantity
and value.
It is are
a kind ofbilişsel yönünü
memnuniyeti
öznel
refahın
boyutunda incelenmeye
alınan
mutluluk
düzeyi
vebir Yaşam
dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi
tariff that is a foreign trade and economic policy
eden;
bireyin
çevresindeki
bireyler
yaşam memnuniyeti
gelişenüzerinden
koşullar
türüdür. kavramları
Aynı zamanda harcamalar
alınan temsil
instrument
in addition
to itskendisi,
economic, social
and
dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve
fiscal functions. Since they are not collected on
içinde
çevresel
tarafından
çerçevesinde farklı
birvergisi
algı düzeyine
oturmuştur.
kurumlar
gibi belirli aralıklarla
alınan bir veregular
basisbulunduğu
like income tax and
corporate koşullar
tax, as
vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan
an indirect tariff on expenditures, custom duties
etkilenen
birçok sosÖnceleri bireyineşyanın
maddi/manevi
gümrüğe geldiği değerlere
anda bir defayasahip
mahsus doğrudan
are collectedve
onlydolaylı
once when olarak
commodities
subject
olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi
to foreign trade arrive at the custom. According to
sosyo-demografik
olmasının kendisinde
oluşturduğu
Usul Kanunu
(VUK)’nun ikinciyaşam
maddesinealgısı
göre bu yoekonomik
the second item ve
of tax
procedural law, custom değişkenden
kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle,
duties are excluded from this law. Therefore,
boyutluof bir
kavramdır.
ele alınırken sonraları
toplumun
gümrük vergilerinin
usul ve takdir
uygulama edeceği
esasları 4458 beslenen
procedures çok
and practises
custom
duties are İyi bir sağlık
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
kariyerindeki yüksek statü ve olumlu
değerlere sahip ileolması
şeklinde yorumlanmıştır. durumu,
dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
Bölgesine
girişinden
başlayıp,
eşyaya
uygulanacak
created
beginning
with
commoditiesyaşam
subject to
ilişkilerin
sağladığı
koşulları yaşam
Günümüzde iseişlemlerin
bireyin sırasına
öznel refahı
olarak
de- kişisel
göre
bir
sistematik
international trade entering customs territories of
oluşturulmuştur.
Diğer bireyin
tüm vergilerde
olduğu gibi memnuniyetini
Turkey and continuingde
withberaberinde
operation sequence.getirmektedir.
ğerlendirilen mutluluk
algısı,
kendisini
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
tahakkukhissetmediği
ve tahsil aşamaları
Gümrük ve
Ticaret Farklı
assessment,
accrual anddurumların
collecting are regulated
ekonomik
sonucu olan farklı
mutlu olarak hissedip
sorusuna
cevap
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
1
Bu
çalıĢma,
Celal
Bayar
Üniversitesi
Sosyal
Bilimler
Enstitüsü
Maliye
Anabilim
Dalı
Mali
Hukuk
Gümrükler
Genel Müdürlüğü tarafından, Gümrük yaşam
Customskoşulları
and Economy
Ministry according
bireylerin
yaşamto memnuniyeti
aramaktadır (TÜİK,
2013).
Programı
Yüksek Lisans
Selin KILINÇ tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans of
Tezinden
Kanunu
hükümlerine
uygunÖğrencisi
olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
disputes over
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm algısını
customs farklı
duties has
a different
form from the Bireyin kent
yönde
etkileyecektir.
Çok boyutlu bileşenlerden
etkilenen
yaşam
kalitesi,
süreci, diğer vergilerde
oluşan
süreçten
farklı bir
process of other taxes. Customs duty disputes
yaşaması,
kent ortamının
yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları ortamında
have to be resolved
administratively
in the first sağladığı imbireyin kendisini
saygın
güvende
hissetmesi,
öncelikle
idarive
aşamada
çözümlenmek
zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
olan sağlık
eğitim hizmetleri,
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen kanlardan
solved administratively,
legal hizmetleri,
action can be taken.
sevgi dolu bir ortamda
yaşaması,
yeterli besle1
uyuşmazlıklarda
yargı yoluna başvurulabilmektedir.
adli
asayiş
hizmetleri,
sosyal güvenlik
Keyhizmetler,
words: Custom,
Custom
Duties, Custom
nebilmesi, işindeki
başarısı,
tatmin
Anahtar
Kelimeler:yaptığı
Gümrük,işten
Gümrük
Vergisi,
Disputes
kurumu hizmetleri gibi yaşam kalitesini dolaylı
Gümrük Uyuşmazlıkları
olması, elde ettiği
kazanç, korunma ve barınma,
ve dolaysız etkileyen bu hizmetlerden sağladığı
eğitim hizmetleri, adli hizmetler, asayiş hizmetleri,
faydanın beklentilerini karşılayıp karşılamadığı
sosyal güvenlik kurumu (SGK) hizmetleri, sağlık
durumu da yaşam doyumu algısı üzerinde etkisini
hizmetleri gibi sosyal hizmetlerinden yararlanabilgösterecektir.
mesi, fırsat eşitliği başta olmak üzere hepsi ayrı
bir anlam yüklenmiş olan ve birinin eksikliğinin İş dünyasının mihenk taşı konumunda olan bireyin
zincirin zayıf halkası niteliğinde olumsuz etkile- iş tatmin düzeyi yaşam memnuniyeti açısından
98
UHPPD
UHBAB
www. uhpdergisi.com
www.uhbabdergisi.com
ULUSLARARASI HAKEMLİ PSİKİYATRİ
ve PSİKOLOJİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ
Hakemli/ Ağustos
BeĢeri ve2015
Akademik
Bilimler
Mayıs Uluslararası
/ Haziran / Temmuz
Sayı: 03
Cilt: 02Dergisi
İlkbahar Yaz
Nisan / Mayıs
/ Haziran
Yaz Dönemi
Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015
INTERNATIONAL
JOURNAL
OF Ġlkbahar
PSYCHIATRY
AND PSYCHOLOGICAL
RESEARCHES
International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science
May / June / July / August 2015 Issue: 03 Volume: 02 Spring Summer
April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
JEL KODU: I0-I11-I12-I30 ID:21 K:25
ISSN 2148-8215
ONLINE
ISSN:2149-2506
ID:230 K:509
Jel Kodu:
K34
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001- 2004 Belge No: 12880)
Marka
Patent)
(ISO 9001-2008 (Belge
No:Patent
12879–&Trademark
ISO 14001-2004
Belge No: 12880)
(2015/04312-2015-GE-18968)
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
son derece önemlidir. Bireyin iş tatmin düzeyi arttıran bir unsurdur.
Kişinin eğitim düzeyi arttıkça
ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI1
arttıkça işi severek ve özenle yaptığından, işin kazancı da artacaktır. Bireyin, kazancı, yaşı, sağlığı,
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
kalitesi artacak bu durum
bireyin ve içinde bu- medeni durumu ve hane halkı geliri konusundaki
CUSTOM
lunduğu örgütün de performansına olumlu
bir DUTIES
memnuniyeti yaşam memnuniyetini pozitif yönde
2
3
KILINÇ , Hatice
YURTSEVER(Çevik
şekilde yansıyacaktır. Eğitimini aldığıSelin
ve idealinetkilemektedir
ve Korkmaz, 2014).
2
Celal Bayar
Sosyal
Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi
deki işte çalışan, yaptığı
iş Üniversitesi
kendisine
enBilimler
azından
3
Celal Bayar Üniversitesi Salihliİş
MYO,
DıĢ Ticaret
Bölümü
ile yaşam
arasındaki
doyumun tespitine yönelik
asgari hayat standardını sağlayabilecek kazancı
yapılan ulusal veya uluslararası düzeydeki araştırÖzet: Gümrükkarşılayabilen
vergisi, gümrüğe tabi
olan ticari
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
temin edip ihtiyaçlarını
böylece
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın malar
from the
movement of commercial
commodities
incelendiğinde,
genel
olarak bölgesel, belli
miktarı veya
değeri tatmin
üzerinden alınan,
subject to customs which is based on those
ekonomik ve sosyal
yönden
olan ekonomik,
birey,
sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir mesleklere
commodities’quantity
and value.
It is zaman
are a kind ofiçinde belli bir
yönelik
veya
iç huzura kavuştuğundan
işindeki
tatmin
düzeyi
dış ticaret ve ekonomi
politikası
aracı olan
bir vergi
tariff that is a foreign trade and economic policy
çekmektedir.
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan dönemi
instrumentkapsadığı
in addition to dikkat
its economic,
social and
yaşam memnuniyetini
etkileyecekdolaylı bir olumlu
vergi türü yönde
olan gümrük
vergisi, gelir ve
fiscal functions. Since they are not collected on
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir
regular basis like income tax and corporate tax, as
tir. Yaptığı işin vergi
kendisine
kazanımlarının
ile iş doyumu
arasında anlamlı
türü olmadığından,
dış ticarete kişisel
konu olan Mesleki
an indirecteğitim
tariff on expenditures,
custom duties
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus
are collected only once when commodities subject
değerleriyle örtüştüğünü
veya örtüşmesine
imkan
korelasyon
343
olmak üzere alınmaktadır.
Gümrük vergileri,
Vergi birto foreign
trade arrive bulunmaktadır.
at the custom. According Tayvan’da
to
Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu
the second item of tax procedural law, custom
sağladığını farkkanun
eden
birey,
yine
iş doyumuna
çalışanı
üzerinde
yapılan
araştırmada aldıkları
kapsamı
dışında
tutulmuştur.
Bu nedenle, otel
duties
are excluded
from this
law. Therefore,
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
ulaşmış olacaktır.
Oysa belirtilenlerin tam aksi eğitime
uygun işte çalışmaları ve mesleki eğitimin
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
olarak yaptığı işten
mutlu olmayan, ekonomik ve verdiği
iş tatmini ile iş performanslarının arttığı
Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak
created beginning with commodities subject to
işlemlerin
sırasınave değer
göre yargılarıyla
bir
sistematik bunun
international
trade enteringyaşam
customs territories
of
sosyal yönden tatmin
olmayan
sonucunda
memnuniyetlerinin
de
oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi
Turkey and continuing with operation sequence.
gümrük vergisinde
de zorunlu
tarh, arttığı
Like allgözlenmiştir
other taxes, compalsive
levels2014).
such as Ancak alınan
çatışan birey, yaşam
doyumunda
daaşamalar
eksik olan
kala(Fu vd,
tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated
Bakanlığı’na
bağlıyaptığı
ayrı bir işin
kuruluş
niteliği olan eğitime
by General
Directorate
of Customs as a part
of sıra iş hayacağından bu olumsuz
tavrı
kalitesine
uygun
çalışılmasının
yanı
1
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Bilimler Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Gümrükler
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
according
Programı
Yüksek
Lisans
Öğrencisi
Selin
KILINÇ
tarafından
hazırlanan
Yüksek
Lisans
Tezinden
Kanunu
hükümlerine uygun
olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
process of de
disputes
over
de negatif yönde
yansıyacaktır.
Yaşamsal
alanla tında
edinilen
tecrübenin
iş doyumu
üzerinde
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm
customs duties has a different form from the
ilgili tatmin düzeyi
bireyin
başka oluşan
yaşam
alanlarına
düzeyi
yüksektir.
Türk
Voleybol
süreci,
diğer vergilerde
süreçten
farklı bir etki
process
of other
taxes. Customs
duty
disputes Liginde koç
yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları
have to be resolved administratively in the first
da etkide bulunacaktır.
Çalışan
işinezorundadır.
karşı olarak
görev inyapan
eğitici
üzerinde yapılan
öncelikle idari
aşamadabireyin
çözümlenmek
place. However,
the case 120
of disputes
not being
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen
solved administratively, legal action can be taken.
duygularının biruyuşmazlıklarda
tepkimesiyargı
olarak
edilen iş araştırma, mezuniyetleri lise olanların
üniversite
1
yoluna ifade
başvurulabilmektedir.
Key words: Custom, Custom Duties, Custom
doyumu kavramı,Anahtar
bireyin
ruhsal ve
fiziksel
sağlığını
göre iş doyum düzeylerinin daha
Kelimeler:
Gümrük,
Gümrük
Vergisi, mezunlarına
Disputes
Gümrük Uyuşmazlıkları
doğrudan etkilemektedir. Bu durum bireyin üret- yüksek olduğunu ortaya koymuştur. Özellikle 11
kenliğine ve verimliliğine yansımakta, iş doyumu yıldan daha fazla iş deneyimi olan eğitmenlerin 5
sağlanmış ise başarılı sonuçlar elde edilmekte, aksi yıl ve daha az deneyime sahip olanlara nazaran
takdirde stres ve uyumsuzluk başta olmak üzere memnuniyet düzeyleri daha yüksek oranlarda
birçok olumsuz durumun ortaya çıkmasına yol ölçülmüştür. Koçun tecrübeli olması nitelikli
açmaktadır. Bireyin kent ortamında yaşayıp kent sporcular yetiştirebilmesi için son derece önemli
imkanlarından yararlanması yaşam memnuniyetini olarak kabul edilmektedir. Koçun deneyim kazan-
99
UHPPD
UHBAB
www. uhpdergisi.com
www.uhbabdergisi.com
ULUSLARARASI HAKEMLİ PSİKİYATRİ
ve PSİKOLOJİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ
Hakemli/ Ağustos
BeĢeri ve2015
Akademik
Bilimler
Mayıs Uluslararası
/ Haziran / Temmuz
Sayı: 03
Cilt: 02Dergisi
İlkbahar Yaz
Nisan / Mayıs
/ Haziran
Yaz Dönemi
Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015
INTERNATIONAL
JOURNAL
OF Ġlkbahar
PSYCHIATRY
AND PSYCHOLOGICAL
RESEARCHES
International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science
May / June / July / August 2015 Issue: 03 Volume: 02 Spring Summer
April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
JEL KODU: I0-I11-I12-I30 ID:21 K:25
ISSN 2148-8215
ONLINE
ISSN:2149-2506
ID:230 K:509
Jel Kodu:
K34
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001- 2004 Belge No: 12880)
Marka
Patent)
(ISO 9001-2008 (Belge
No:Patent
12879–&Trademark
ISO 14001-2004
Belge No: 12880)
(2015/04312-2015-GE-18968)
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
ması ile koçluk seviyesi yükseldikçe daha nitelikli nin sınıfsal konumları
nedeniyle farklı bölgelerde
ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI1
sporcular yetiştirmesi ve iş tatmin düzeyinin de yoğunlaşma göstermeleri kaçınılmazdır. SosyoekoADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
artması şeklinde sonuçlanmaktadır
(Sunay, 2014). nomik yönden zayıf olan bireyler genellikle kentin
CUSTOM DUTIES
yoksul mahallelerinde yaşamaktadır. Herhangi bir
Türkiye’de iş doyumu üzerine yapılan bir çok ampirik2
Selin KILINÇ , Hatice
sağlıkYURTSEVER
sorunu ile 3karşılaştığında yoksul mahalledeki
çalışma bulunmaktadır.
Bu çalışmalar genellikle
2
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali
Hukuk Programı
Yüksek
Lisans
Öğrencisi
bireylerin
yüzde
52,5’i
sağlık
ocağına, yüzde 33,5’i
3
Celal Bayar Üniversitesi
Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
sağlık sektörü üzerinde yoğunlaşmıştır
ve sağlık
ise devlet hastanesine başvurmaktadır. Varsıl olan
çalışanlarının kaliteli ve etkin çalışma düzeylerini
Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari bireylerin
Abstract: Custom
duty is a kind
of tariff
arising
ise yüzde
10,5’i
üniversite
hastanesi,
yer değiştirmesi
nedeniyle, busağlık
eşyanın
from the movement of commercial commodities
incelemektedir. eşyanın
Bu araştırma
sonuçlarında,
miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, yüzde
subject25’i
to customs
which
is basedve
on muayeneleri
those
ise özel
hastane
tercih
sosyal ve mali ulaşmasında
fonksiyonlarının yanında
önemli bir
commodities’quantity and value. It is are a kind of
çalışanlarının iş doyumuna
ve örgütsel
Bireyin
durumunun
dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi etmektedir.
tariff that is a foreign
trade sosyoekonomik
and economic policy
bağlılığın artarak
çalışan
karşılantürüdür.
Aynı beklentilerinin
zamanda harcamalar üzerinden
alınan
instrument in addition to its economic, social and
kimlik
kartı
olan içinde
yaşanılan
dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve birfiscal
functions.
Sinceniteliğinde
they are not collected
on
masında birincilkurumlar
faktör olan
dengesinin
vergisi ücret-maaş
gibi belirli aralıklarla
alınan bir
regular basis like income tax and corporate tax, as
sınıfsal konumu,
vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan mahalle,
an indirect bireyin
tariff on expenditures,
custom duties düzenli geliri,
yeterince karşılanmadığı
eşyanın gümrüğegörüşünde
geldiği anda biroldukları,
defaya mahsus
are collected only once when commodities subject
ekonomik
durumu
ve sağlık
güvencesi
üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi algıladığı
to foreign trade
arrive at the custom.
According
to
bunun yanı sıraolmak
iş doyumunu
olumsuz
etkileyen
Usul
Kanunu (VUK)’nun
ikinci maddesine
göre bu
the second item of tax procedural law, custom
sağlık
bileşenleriyle
halindedir.
kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle, gibi
duties
are excluded
from this law. etkileşim
Therefore,
çalışma koşullarının
veuygulama
uzun çalışma
gümrük yetersizliği
vergilerinin usul ve
esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
Sağlık
güvencesi olmayan veya geçici sağlık
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
nöbetlerinin de diğer
faktörler olarak ifade edildiği
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
güvencesi
niteliğinde olan yeşil kart sahiplerinin
Bölgesine
girişinden sağlayamamış
başlayıp, eşyaya uygulanacak
created beginning with commodities subject to
görülmektedir. İş
doyumunu
olan
işlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik sağlıklı
international
trade entering
territories of diğer (SSK,
yaşam
biçimicustoms
uygulamaları,
oluşturulmuştur.
Diğer tümgelen
vergilerde
olduğu gibi
Turkey and continuing with operation sequence.
sağlık çalışanlarının,
kendilerine
hastalara
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, emekli
Like all sandığı
other taxes,ve
compalsive
levelssağlık
such as güvencesinde
bağkur)
tahsil aşamaları Gümrük
ve Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated
yeterince kalitelitahakkuk
hizmetvesunamayacakları
ortadadır
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan olan
by General
Directorate çok
of Customs
a part of seviyede çıkbireylerden
dahaasHukuk
düşük
1
Bu çalıĢma,
Celal
Bayar Üniversitesi
Sosyal
Bilimler Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Gümrükler
Genel
Müdürlüğü
tarafından,
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
according to
(Korkmaz vd, 2015).
İşinden
memnuniyet
düzeyinde
Programı
Yüksek
Lisans
Öğrencisi
Selin
KILINÇ
tarafından
hazırlanan
Yüksek
Lisans
Tezinden
Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir.
Customs Law.Türkiye’de
Resolution process
of disputes
over
maktadır.
SSK,
Emekli
Sandığı ve
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisindençalışanlarının
doğan uyuşmazlıkların
çözüm
customs duties has a different form from the
sorunları olan sağlık
sektörü
sağlık
sosyal
yararlanabilmek
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir BAĞKUR
process of other
taxes.güvencesinden
Customs duty disputes
gibi hayati bir yapıya
konuda
gelen
hastalar
sahiptir.
Gümrük
vergisi nezdinde
uyuşmazlıkları
have to be resolved administratively in the first
düzenli
prim
yatırılması
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. için
place.
However,olarak
in the case
of disputes
not being bunun içinde
ne derece memnuniyet
oluşturacakları
tartışılır.
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen
solved administratively, legal action can be taken.
düzenli bir gelir sahibi olunması
1 gerekmektedir.
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
Nitekim bu durumun bir göstergesi olarak sağlık
Key words: Custom, Custom Duties, Custom
yılından beri gündemde olan genel sağAnahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi, 2012
Disputes
sektöründe karşılaşılan
hastanın sağlık personeline
Gümrük Uyuşmazlıkları
lık sigortası hizmetinden yararlanabilmek için
kaba kuvvetle muamele etmesi neredeyse sıklıkla
ise bazı özel şartlar (gelir testinden geçilmesi
karşılaşılan bir hal almıştır.
vb) gereklidir. Hanede yaşayan birey sayısının
Bireyin/hanenin geliri ile içinde yaşanılan bölgenin artmasının ise bireyin kendi sağlık sorunlarıyla
ilişki düzeyi yüksektir. İçinde yaşanılan çevre/ ilgilenmesini ekonomik nedenlerle olumsuz etmahalle makro boyutta bir sosyal değişken olarak kilemektedir. Sosyoekonomik durumu ifade eden
alındığında mavi yakalı kesim ile burjuva kesimi- içinde yaşanılan mahalle, ekonomik durum algısı
100
UHPPD
UHBAB
www. uhpdergisi.com
www.uhbabdergisi.com
ULUSLARARASI HAKEMLİ PSİKİYATRİ
ve PSİKOLOJİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ
Hakemli/ Ağustos
BeĢeri ve2015
Akademik
Bilimler
Mayıs Uluslararası
/ Haziran / Temmuz
Sayı: 03
Cilt: 02Dergisi
İlkbahar Yaz
Nisan / Mayıs
/ Haziran
Yaz Dönemi
Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015
INTERNATIONAL
JOURNAL
OF Ġlkbahar
PSYCHIATRY
AND PSYCHOLOGICAL
RESEARCHES
International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science
May / June / July / August 2015 Issue: 03 Volume: 02 Spring Summer
April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
JEL KODU: I0-I11-I12-I30 ID:21 K:25
ISSN 2148-8215
ONLINE
ISSN:2149-2506
ID:230 K:509
Jel Kodu:
K34
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001- 2004 Belge No: 12880)
Marka
Patent)
(ISO 9001-2008 (Belge
No:Patent
12879–&Trademark
ISO 14001-2004
Belge No: 12880)
(2015/04312-2015-GE-18968)
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
ve sağlık güvencesi bireyin yaşam kalitesi üzerinde Kültürel, iklimsel ve
sosyoekonomik yönden gelişĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI1
belirleyici düzeyde etki bırakmaktadır. Sosyoeko- mişlik düzeyleri farklı üç ilde (Kocaeli, Adıyaman
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
nomik durumun yoksul olduğu hanelerdeki yaşlı ve Isparta) 2 bin 912 kadın ile yapılan araştırma
bireylerin, yaşlanmaya bağlı olarak artanCUSTOM
sağlık DUTIES
sonuçlarına göre; sağlıkla ilgili kaygıların ilk sırada
2
3
Selin
KILINÇ
,
Hatice
sorunları ve yetenek kayıpları yaşam kalitelerini yeriniYURTSEVER
aldığı görülmüştür. Kadının mutluluğunu
2
Celal Bayar Üniversitesi
Sosyal
Bilimler
Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi
de olumsuz etkilemektedir.
Cinsiyet
bazlı
yaşam
3
en önemli
Celal Bayar Üniversitesi Salihlietkileyen
MYO, DıĢ Ticaret
Bölümü unsur refah seviyesidir. Sağlık
kalitesi algısı ölçüldüğünde ise kadınların erkelere masraflarının sosyal sigorta güvencesinden karşıÖzet: Gümrük
vergisi, gümrüğe
tabi olan ticari
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
nazaran sosyoekonomik
durumun
olumsuzluklaeşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın lanma
from the
movement doktora
of commercial
commodities
durumu,
gitme
periyodu kadınların
miktarı
veya değeri
üzerinden alınan,
ekonomik,
subject to customs which is based on those
rını daha derinden
hissedip
yaşamaları,
toplumsal
sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir yaşam
commodities’quantity
and value.
It is are apozitif
kind of yönde etkiye
memnuniyeti
üzerinde
dış ticaret ve ekonomi politikası
olan bir vergi
tariff that is a foreign trade and economic policy
olanaklardan yararlanamayışları
gibiaracı
nedenlerle
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan sahiptir
instrument(Kutlar
in additionvd,
to its2013).
economic, social and
dolaylı bir
vergi türü olan yaşamalarına
gümrük vergisi, gelir
daha sık sayıda sağlık
problemleri
veve fiscal functions. Since they are not collected on
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir
regular basis like income tax and corporate tax, as
vergi türü düşmesine
olmadığından, dış
konu olan Üniversite
an indirect tariff
on expenditures,
custom duties
yaşam kalite algılarının
yolticarete
açmaktadır
öğrencileri
arasında
üniversite yaşam
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus
are collected only once when commodities subject
(Koçoğlu ve Akın,
olmak2009).
üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi kalitesine
to foreign trade
arrivealgılarını
at the custom.ölçen
Accordingbirçok
to
dair
araştırma
Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu
the second item of tax procedural law, custom
kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle, yapılmıştır.
duties are excluded
from this law.sonuçlarına
Therefore,
Bu araştırma
göre, kız
GSMH’nın önemli
birvergilerinin
kısmının
gümrük
usulüretildiği
ve uygulama İstanbul
esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun erkek
regulated
by customs
law arasında
numbered istatistiksel
4458.
öğrenci
grupları
manada
ilinde yaşayan bireylerin
kalitesine
yönelik
ile dış ticareteyaşam
konu olan
eşyanın Türkiye
Gümrük
Through this law, a systematization has been
Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak anlamlı
created beginning
commoditiesbirlikte
subject tokız öğrencilerin
bir fark with
olmamakla
algılarının tespiti
amacıyla
toplam
biişlemlerin
sırasına
göre2 bin
bir 410
sistematik
international trade entering customs territories of
oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi (2.91)
Turkeyile
anderkek
continuing
with operation sequence.
öğrencilerden
(2.86) daha yüksek
reyle 39 ilçede yapılan
yüz yüze
anket
tarzındaki
gümrük vergisinde
de zorunlu
aşamalar
olan tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret birassessment,
accrual
and
collecting
are
regulated
okul yaşam kalitesi algısına sahip oldukları bu
araştırmada, katılımcılara
çevre
yaşam,
Bakanlığı’na
bağlı
ayrı ve
bir sosyal
kuruluş niteliği
olan
by General Directorate of Customs as a part of
1
Bu
çalıĢma,
Celal
Bayar
Üniversitesi
Sosyal
Bilimler
Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Gümrükler Genel Müdürlüğü tarafından, Gümrük durumun
Customs Maliye
and
according
daEconomy
başarılarına
yansıdığı
görülmüştür
eğitim, sağlık, ekonomi,
demografik
yapı,Selin
ulaşım
Programı
Yüksek
Lisans
KILINÇ tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans of
Tezinden
Kanunu
hükümlerine
uygunÖğrencisi
olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
disputes over
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm (Doğanay
customs duties
has
a
different
form
from
the
ve Sarı, 2006).
başlıklarıyla 54 süreci,
farklıdiğer
değişkenden
oluşan sorular
vergilerde oluşan süreçten farklı bir
process of other taxes. Customs duty disputes
yapıya sahiptir. göre
Gümrüktrafik,
vergisi nüfus
uyuşmazlıkları
have to be resolved administratively in the first
yöneltilmiştir. Katılımcılara
yoöncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. 2003
place.yılından
However, inbu
theyana
case ofperiyodik
disputes not being
olarak TÜİK taraAncak
idari
aşamada
solved administratively, legal action can be taken.
ğunluğu ve asayiş
İstanbul’un
en önemliçözümlenemeyen
sorunları
1
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
fından
gerçekleştirilen “Yaşam Memnuniyeti Anketi”
Key words: Custom, Custom Duties, Custom
olarak belirtilmiştir. İstanbul’da yaşayan bireylerin
Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi,
Disputes
Toplumsal
içerikli olmakla birlikte öznel öğeler
Gümrük Uyuşmazlıkları
10 üzerinden değerlendirildiğinde
6,02 düzeyinde
hayatlarından memnun oldukları sonucuna ulaşılmıştır. Katılımcılar için yaşam kalitesini belirleyen
unsurlar sırasıyla sağlık ve aile hayatları, güvenlik,
eğitim, yaşam alanı ve sosyal hayat şeklindedir.
Güvenlik, eğitim kurumları, sağlık kurumları, ulaşım ve sosyal yaşam en fazla yaşam memnuniyeti
duyulan alanlardır (Şeker, 2011).
de içeren ilk araştırma olması özelliğine sahiptir.
Türkiye’de yaşayan bireylerin örgün eğitim, sosyal
güvenlik, çalışma hayatı, gelir, kişisel güvenlik,
öznel mutluluk algılaması, adalet, asayiş, sağlık
ve ulaştırma hizmetleri, kişisel gelişim gibi temel
yaşam alanlarına dair memnuniyetlerin ölçülmesi
ve bu ölçülen değerlerin zaman perspektifindeki
101
UHPPD
UHBAB
www. uhpdergisi.com
www.uhbabdergisi.com
ULUSLARARASI HAKEMLİ PSİKİYATRİ
ve PSİKOLOJİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ
Hakemli/ Ağustos
BeĢeri ve2015
Akademik
Bilimler
Mayıs Uluslararası
/ Haziran / Temmuz
Sayı: 03
Cilt: 02Dergisi
İlkbahar Yaz
Nisan / Mayıs
/ Haziran
Yaz Dönemi
Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015
INTERNATIONAL
JOURNAL
OF Ġlkbahar
PSYCHIATRY
AND PSYCHOLOGICAL
RESEARCHES
International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science
May / June / July / August 2015 Issue: 03 Volume: 02 Spring Summer
April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
JEL KODU: I0-I11-I12-I30 ID:21 K:25
ISSN 2148-8215
ONLINE
ISSN:2149-2506
ID:230 K:509
Jel Kodu:
K34
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001- 2004 Belge No: 12880)
Marka
Patent)
(ISO 9001-2008 (Belge
No:Patent
12879–&Trademark
ISO 14001-2004
Belge No: 12880)
(2015/04312-2015-GE-18968)
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
değişimi “Yaşam Memnuniyeti Araştırması” ile ise, yüzde 59,1 çok
mutlu/mutlu, yüzde 10,8 çok
ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI1
takip edilmektedir.
mutsuz/mutsuz şeklindedir. Kadınların yüzde 2,4’ü
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
erkeklerin ise yüzde 2,8’i kendilerini çok mutsuz
2013 yılında yapılan araştırma sonuçlarına göre
CUSTOM DUTIES
hissetmektedir. Medeni durumlarına bakıldığında
bireylerin hanehalkı gelirleriyle ilgili verdiği2
3
Selin KILINÇ , Hatice
YURTSEVERyüzde
evli erkeklerin
57,9’u bayanların ise yüzde
yanıtlardan yüzde2 31,8’i geçinebilmelerinin zor
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali
Hukuk mutlu,
Programı evli
Yüksek
Lisans Öğrencisi
64,4’ü
olmayan
erkeklerin yüzde 13,7’si
3
Celal
Bayar Üniversitesi
Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
olduğunu, yüzde 17,1’i çok zor
olduğunu,
yüzde
mutsuz bayanların ise yüzde 14,2’si mutsuz olarak
12,2’si kolay olduğunu, yüzde 1,8’lik dilim ise
Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari algı
Abstract:
Custom dutysahiptir.
is a kind of Eğitim
tariff arisingdüzeyi arttıkça
düzeylerine
eşyanın ifade
yer değiştirmesi
bu veya
eşyanın
from the movement of commercial commodities
çok kolay olduğunu
etmiştir.nedeniyle,
1080 TL
miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, bireylerin
subject to customs
whichalgı
is based
on thosede artmaktadır.
mutluluk
düzeyleri
mali fonksiyonlarının
yanında
önemli bir
commodities’quantity and value. It is are a kind of
daha az düzeydesosyal
aylıkve hanehalkı
kazancı
olanların
seviyesinin
artması
dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi Zira
tariffeğitim
that is a foreign
trade and economic
policygelirlerinde de
yüzde 68,7’si gelirlerinin
karşılamaya
türüdür. Aynı ihtiyaçlarını
zamanda harcamalar
üzerinden alınan
instrument in addition to its economic, social and
yol açacağı
vearedaha
iyi yaşam
koşullarıdolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve artışa
fiscal functions.
Since they
not collected
on
yetmediğini ve kurumlar
bu gelirle
karşılama
vergisiihtiyaçlarını
gibi belirli aralıklarla
alınan bir
regular basis like income tax and corporate tax, as
beklentisicustom
hakimdir.
Üniversite
vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan naanulaşacakları
indirect tariff on expenditures,
duties
durumlarının çok
zorgümrüğe
veya geldiği
zor olduğunu
beyan
eşyanın
anda bir defaya
mahsus
are collected only once when commodities subject
bireylerin
algısı
yüzde 62,5
olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi mezunu
trade
arrive at the mutluluk
custom. According
to
etmiştir. Hanehalkı
geliri (VUK)’nun
aylık olarak
TLgörevebu totheforeign
Usul Kanunu
ikinci 3181
maddesine
second item of tax procedural law, custom
bireylerin mutluluk
kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle, iken
dutiesbir
are okul
excludedbitirebilmiş
from this law. Therefore,
üzerinde olanlardan
isevergilerinin
yüzde usul
16’sı
gelirle
geçigümrük
ve bu
uygulama
esasları
4458
procedures and practises of custom duties are
algısı
yüzde 59,8’de kalmıştır. Sosyal güvenlik
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
nebilmelerini çok
zor ve zor olarak cevaplamıştır.
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
kapsamında
olan bireyler sağlık vb imkanlara
Bölgesine
girişinden
başlayıp,
eşyaya uygulanacak
created beginning with commodities subject to
Bireylerin yüzde
1,9’u
hanehalkı
gelirinden
çok
işlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik kendileri
internationalve
tradeyakınları
entering customs
içinterritories
daha ofiyi bir düzeyde
oluşturulmuştur.
vergilerde olduğu
gibi
Turkey and continuing with operation sequence.
memnun olduklarını,
yüzdeDiğer
42’sitümmemnun
oldukgümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, sahip
Like olabileceklerinden
all other taxes, compalsiveyüzde
levels such
as oranında mut60,8
tahakkuk
ve tahsilolmadıklarını,
aşamaları Gümrük yüzde
ve Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated
larını, yüzde 29’u
memnun
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan luluk
by General
Directorate
of olmuşlardır.
Customs as a part Sosyal
of
algısına
sahip
güvenlik
1
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar
Üniversitesi
Bilimler Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Gümrükler
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
according
20,1’i orta düzeyde
memnun
olduklarını,
yüzde
Programı
Yüksek
Lisans
Öğrencisi
Selin
KILINÇ
tarafından
hazırlanan
Yüksek
Lisans
Tezinden
Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir.
Customs Law.
Resolution
process of disputes
imkanına
sahip
olmayanların
iseovermutluluk algısı
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan
çözüm
customs duties has a different form from the
7,0’ı hiç memnun
olmadıklarını
dileuyuşmazlıkların
getirmişlerdir.
düzeyindedir.
Bireylere
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir yüzde
process50,9
of other
taxes. Customs duty
disputes kendilerini en
Bu genel toplamlar
mercek
altına
yapıyacinsiyet
sahiptir. bazında
Gümrük vergisi
uyuşmazlıkları
have to be resolved administratively in the first
mutlu
eden
sorulduğunda
yüzde 73’ü
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. çok
place.
However,
in thekişiler
case of disputes
not being
yatırıldığında; erkeklerin
2,3’ü kadınların
Ancak
idariyüzde
aşamada
çözümlenemeyen
solved administratively, legal action can be taken.
aile, yüzde 12,9’u çocuklar, yüzde
1 5,2’si eşler ve
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
yüzde 1,7’si hanehalkı gelirlerinden çok memnun,
Key words: Custom, Custom Duties, Custom
2,9’u anne-baba şeklinde yanıtlamışlardır.
Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi, yüzde
Disputes
erkeklerin 41,7’si
kadınların
yüzde 42,3’ü memGümrük
Uyuşmazlıkları
Kadınların yüzde 17,9’u erkek katılımcıların ise
nun, erkeklerin yüzde 19,6’sı kadınların yüzde
yüzde 7,7’si mutluluk kaynağı olarak çocuklarını
20,6’sı orta düzeyde memnun, erkeklerin yüzde
dile getirmişlerdir. Bireylerin mutluluk kaynağı
29,6’sı kadınların ise 28,3’ünün memnun olmaolan değerler sıralamasında sağlık yüzde 68 ile
dığı, erkeklerin yüzde 6,9’u kadınların ise yüzde
öncelik alırken sevgi yüzde 15 düzeyindedir.
7,2 düzeyinde hanehalkı gelirinden hiç memnun
Kadınların yüzde 16,4’ü erkeklerin yüzde 14’ü
olmadıkları sonucuna varılmıştır. Türkiye’de
kendilerini en çok sevginin mutlu ettiğini belirtiryaşayan bireylerin genel mutluluk düzeyi algıları
102
UHPPD
UHBAB
www. uhpdergisi.com
www.uhbabdergisi.com
ULUSLARARASI HAKEMLİ PSİKİYATRİ
ve PSİKOLOJİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ
Hakemli/ Ağustos
BeĢeri ve2015
Akademik
Bilimler
Mayıs Uluslararası
/ Haziran / Temmuz
Sayı: 03
Cilt: 02Dergisi
İlkbahar Yaz
Nisan / Mayıs
/ Haziran
Yaz Dönemi
Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015
INTERNATIONAL
JOURNAL
OF Ġlkbahar
PSYCHIATRY
AND PSYCHOLOGICAL
RESEARCHES
International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science
May / June / July / August 2015 Issue: 03 Volume: 02 Spring Summer
April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
JEL KODU: I0-I11-I12-I30 ID:21 K:25
ISSN 2148-8215
ONLINE
ISSN:2149-2506
ID:230 K:509
Jel Kodu:
K34
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001- 2004 Belge No: 12880)
Marka
Patent)
(ISO 9001-2008 (Belge
No:Patent
12879–&Trademark
ISO 14001-2004
Belge No: 12880)
(2015/04312-2015-GE-18968)
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
ken, kadınların yüzde 5,7’si erkeklerin ise yüzde
yükseköğrenim mezunlarında yüzde 73,4 iken bir
ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI1
11,5’i kendilerini en çok başarının mutlu ettiğini
okul bitirmiş olanlarda bu oran yüzde 56,2’dir.
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
bildirmiştir. Bireylerin yüzde 72’si genel sağlık
2003 yılından itibaren zaman serisi perspektifinde
CUSTOM DUTIES
durumlarından çok memnun/memnun olurken,
bakıldığında eğitim hizmetlerinden memnuniyet
2
3
Selin
KILINÇ
,
Hatice
YURTSEVER
kadınların yüzde 2,7 erkeklerin ise yüzde 1,3
düzeyinde
en yüksek oran 2012 yılında yüzde
2
Celal Bayar
Üniversitesi Sosyal
Bilimler
Ens. Mali64,6
Hukukolarak
Programı
Yüksek Lisans Öğrencisi
düzeyinde hiç memnun
olmadıkları
sonucu
elde
gerçekleşmiştir.
Asayişle ilgili mağdu3
Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
edilmiştir. Çalışan bireylerin işlerinden yüzde
riyet yaşadığını bildirenlerin oranı yüzde 3,7’dir.
Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
78,8’i çok memnun/memnun,
yüzde 10,1 orta,
Asayişle
ilgili mağduriyet yaşadığını bildirenlerin
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın
from the movement of commercial commodities
miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik,
subject to customs which is based on those
yüzde 11,1 ise memnun
değil/hiç memnun değil
yüzde
2,3’ü hanesine hırsızın girdiğini, yüzde 2,8’i
sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir
commodities’quantity and value. It is are a kind of
dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi
tariff that is a foreign trade and economic policy
şeklinde bildirmişlerdir.
SGK hizmetlerinden
yankesicilik,
hırsızlık ve kapkaç olaylarını dile
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan
instrument in addition to its economic, social and
dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve
fiscal functions. Since they are not collected on
memnuniyet düzeyi
sıralamasında yüzde 69,6
getirmiştir.
Asayişle ilgili yaşadığı mağduriyetten
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir
regular basis like income tax and corporate tax, as
türü olmadığından,
dış ticarete konu
an indirect
tariff on expenditures,
customyüzde
duties 59,3 (kentte
(bu oran 2003 vergi
yılında
40,2 düzeyindedir)
çokolan dolayı
güvenlik
birimlerine
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus
are collected only once when commodities subject
olmak üzere
alınmaktadır.
Gümrük
Vergi başvuru
to foreign trade
arrivekırsal
at the custom.
According59,9)
to
memnun/memnun,
yüzde
8,3 orta
vevergileri,
yüzde
58,9;
kesimde
düzeyinde
Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu
the second item of tax procedural law, custom
kanun
kapsamı dışında tutulmuştur.
Bu nedenle, birey
duties are
excluded from this Mağduriyet
law. Therefore, yaşamasına
9,6 hiç memnun
değil/memnun
değil şeklinde
başvurmuştur.
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
sayılı Gümrük
Kanunu’nda
Bu kanun rağmen
regulated yüzde
by customs
numbered 4458.
memnuniyet algısına
sahiptir.
SGKdüzenlenmiştir.
hizmetlerinin
34 law
düzeyinde
bir oran herhangi
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
Bölgesine
girişinden
başlayıp,
eşyaya
uygulanacak
created
beginning
with
commodities
subject
to
sunduğu sağlık hizmetlerinin kalitesini sorun
olumlu bir sonuç alacağını düşünmediğinden
işlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik
international trade entering customs territories of
oluşturulmuştur.
Diğer tüm
vergilerdeçalışan
olduğu gibi güvenlik
Turkey and birimlerine
continuing with operation
sequence.
olarak görenlerin
yüzdesi 10,6,
SGK’da
başvurmadığını
bildirmiştir.
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
tahakkuk ve tahsil
aşamaları
Gümrük
ve Ticaret Asayiş
assessment,
accrual and collectingmemnuniyet
are regulated
personelin davranışlarını
sorun
olarak
görenler
hizmetlerinden
konusunda
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
1
Bu
çalıĢma,
Celal
Bayar
Üniversitesi
Sosyal
Bilimler
Enstitüsü
Maliye
Anabilim
Dalı
Mali
Hukuk
Genel Müdürlüğü
tarafından, Gümrük yüzde
Customs 79,4
and Economy
Ministry according to
yüzde 6,4, sağlıkGümrükler
harcamalarının
geri ödenmesiyle
çok
memnun/memnun
olduklarını
Programı
Yüksek Lisans
Selin KILINÇ tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans of
Tezinden
Kanunu
hükümlerine
uygunÖğrencisi
olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
disputes over
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden
uyuşmazlıkların çözüm (2011,
customs 2012
duties has
a different form
from the
ilgili sorun yaşayanlar
yüzde doğan
6,2 düzeyindedir.
yıllarında
da memnuniyet
düzeyi
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir
process of other taxes. Customs duty disputes
yapıya sahiptir.
Gümrük vergisi
have to be
resolved administratively
in theise
first hiç memnun/
Sağlık hizmetlerinden
memnuniyet
algısıuyuşmazlıkları
yüzde
yüzde
79,4’tür),
yüzde 22,3
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
Ancak yılından
idari
aşamada
çözümlenemeyen
solved administratively,
legal actionbeyanda
can be taken.bulunmuşlardır.
74,7 (bu oran 2003
beri zaman
serisi
memnun
değil şeklinde
1
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
analizinde incelendiğinde en yüksek oran 2007
Asayiş
hizmetlerinden
memnuniyette
kadınlar
Key words:
Custom, Custom Duties,
Custom
Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi,
Disputes
yılında yüzde 66,5
gerçekleşmiştir) çok
yüzde 82,4 erkekler ise yüzde 76,4 oranında çok
Gümrükolarak
Uyuşmazlıkları
memnun/memnun düzeyinde, yüzde 10,6 orta
memnun/memnun olduklarını bildirmişlerdir.
ve yüzde 14,7 hiç memnun değil/memnun değil
Adli sistemle ilgili hizmetlerden memnuniyet
düzeyinde gerçekleşmiştir. Sağlık kuruluşlarından
düzeyi sorulduğunda yüzde 52,8 çok memnun/
memnun olduklarını dile getirenlerin yüzde 77,2’si
memnun (2003 yılından itibaren incelendiğinde en
sağlık ocağını bildirirken, yüzde 64,3’ü özel muyüksek oran 2012 yılında yüzde 44,7’dir), yüzde
ayene hizmetlerinden memnun olduklarını beyan
9,6 hiç memnun değil/memnun değil şeklinde
etmiştir. Eğitim hizmetlerinden memnuniyet düzeyi
beyan ederken yüzde 31,2 fikri olmadığını beyan
103
UHPPD
UHBAB
www. uhpdergisi.com
www.uhbabdergisi.com
ULUSLARARASI HAKEMLİ PSİKİYATRİ
ve PSİKOLOJİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ
Hakemli/ Ağustos
BeĢeri ve2015
Akademik
Bilimler
Mayıs Uluslararası
/ Haziran / Temmuz
Sayı: 03
Cilt: 02Dergisi
İlkbahar Yaz
Nisan / Mayıs
/ Haziran
Yaz Dönemi
Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015
INTERNATIONAL
JOURNAL
OF Ġlkbahar
PSYCHIATRY
AND PSYCHOLOGICAL
RESEARCHES
International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science
May / June / July / August 2015 Issue: 03 Volume: 02 Spring Summer
April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
JEL KODU: I0-I11-I12-I30 ID:21 K:25
ISSN 2148-8215
ONLINE
ISSN:2149-2506
ID:230 K:509
Jel Kodu:
K34
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001- 2004 Belge No: 12880)
Marka
Patent)
(ISO 9001-2008 (Belge
No:Patent
12879–&Trademark
ISO 14001-2004
Belge No: 12880)
(2015/04312-2015-GE-18968)
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
etmiştir. Davaların karara bağlanma süresinin
(% 72,8), Uşak (% 72,3), Siirt (% 71,7), Şırnak
ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI1
(%71,4), Balıkesir (% 70,7), Hakkâri (% 70,5),
uzunluğu yüzde 30,3 ile adli hizmetlerle ilgili
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
Isparta (% 70,3), Bolu (% 70,2), Sakarya (% 69,6),
karşılaşılan en büyük sorun olarak bildirilmiştir.
CUSTOM DUTIES
Kahramanmaraş (% 68,2), Aksaray (% 67,9),
Ulaştırma hizmetlerinden memnuniyet düzeyinde
2
3
Selin KILINÇ
YURTSEVER
Kırşehir
(% 67,2),
Amasya (% 66), Erzurum (%
yüzde 76,4 çok memnun/memnun, yüzde
12,6 , Hatice
2
Celal Bayar Üniversitesi
Sosyal Bilimler
Ens. Mali65,7),
Hukuk Programı
Yüksek
Giresun
(% Lisans
65,5)Öğrencisi
olarak sıralanmıştır. Bu
memnun değil/hiç memnun
değil
şeklinde
beyan
3
Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
iller mutluluk düzeyinde aynı zamanda Türkiye
etmişken, ulaştırma hizmetleri en çok memnun
Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari ortalamasının
Abstract: Custom duty
is a kind of tariff
da üzerinde
algıarising
düzeyine sahiptir.
olunandan daha
az memnun olunana doğru
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın
from the movement of commercial commodities
miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, Umut
subject düzeyi
to customs
which
is
based
on
those
algısı olarak Türkiye ortalaması çok
sıralandığında havayolu,
denizyolu, demiryolu
sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir
commodities’quantity and value. It is are a kind of
dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi umutlu/umutlu
tariff that is a foreignşeklinde
trade and economic
yüzdepolicy
77 oranında tespit
ve karayolu hizmetleri
gelmektedir. Gelecekle
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan
instrument in addition to its economic, social and
dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve edilmiştir.
fiscal functions.
Since theyİzmir
are not ve
collected
on olmak üzere
İstanbul,
Ankara
ilgili beklentilerinde
yüzde 39,2’si aynı yüzde
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir
regular basis like income tax and corporate tax, as
vergiolacağı
türü olmadığından,
ticarete konuerolan üç
an büyük
indirect tariff
on expenditures,
custombireylerin
duties
ilimizde
yaşayan
mutluluk
11,2’si daha kötü
algısınadışsahipken,
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus
are collected only once when commodities subject
düzeyi
Türkiye
ortalamasının
üzere alınmaktadır.
Gümrükise
vergileri,
Vergi algı
to foreign
trade arrive
at the custom.
According to dahi altında
keklerin yüzde olmak
35,3’ünün
kadınların
yüzde
Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu
the second item of tax procedural law, custom
sırasıyla;
58,4; 58,1 ve 56,2
kanun kapsamı
tutulmuştur.
Bu nedenle, çıkmış
duties areve
excluded
from thisyüzde
law. Therefore,
32,3’ünün hayatlarının
dahadışında
iyi olacağı
şeklinde
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
(TÜİK,4458.
2013).
sayılı Gümrük Kanunu’nda
düzenlenmiştir.
Bu kanun olarak
regulatedgerçekleşmiştir
by customs law numbered
algı düzeyinde oldukları
saptanmıştır.
Gelecekile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
Bölgesine
eşyaya
uygulanacak
created beginning with commodities subject to
lerine dair umut
algısıgirişinden
yüzdebaşlayıp,
77 çok
umutlu/
Kamuoyu
işlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik Avrupa
internationalKomisyonu
trade entering customs
territories ofAnalizi, 1973
oluşturulmuştur.
Diğer tüm
vergilerde
olduğu gibi
Turkey and continuing with operation sequence.
umutlu iken (2012
de bu oran
yüzde
76,6’dır),
başlayarak
Üyelevels
Devletlerde:
genişleme,
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, yılından
Like all other
taxes, compalsive
such as
tahakkuk
ve
tahsil
aşamaları
Gümrük
ve
Ticaret
assessment,
accrual
and
collecting
are
regulated
yüzde 23 düzeyinde hiç umutlu/umutsuz olarak
durum,
kültür,
teknolojisi,
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan sosyal
by General
Directoratesağlık,
of Customs
as a partbilgi
of
1
Bu çalıĢma,
Celal
Bayar
Üniversitesi
Sosyal
Bilimler Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Gümrükler
Genel
Müdürlüğü
tarafından,
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
according
elde edilmiştir. Erkeklerin
yüzde
76,5
kadınların
çevre,
Euro,
savunma,
vatandaşlığı gibi
Programı
Yüksek Lisans
Selin KILINÇ tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
LisansAvrupa
Tezinden
Kanunu
hükümlerine
uygunÖğrencisi
olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
of
disputes over
türetilmiĢtir.
vergisindenumutlu
doğan uyuşmazlıkların
çözüm
customs duties has a different form from the
ise yüzde 77,5’iGümrük
gelecekten
olduklarını
önemli
konularda karar verme ve iş değerlendirsüreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir
process of other taxes. Customs duty disputes
Gümrük
vergisi uyuşmazlıkları
have to be
resolved administratively
in the
first
bildirmişlerdir. yapıya
Refahsahiptir.
düzeyi
11 basamaklı
bir
mesine
yardımcı
olmak üzere
hazırladığı
anketler
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
idari
aşamada
çözümlenemeyen ve
solved
administratively,
legal
action
can
be
taken.
merdiven olarakAncak
değerlendirildiğinde
kendisini
araştırmalar ile kamuoyunun
evrimini takip
1
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
5nci basamakta görenler yüzde 28,2, kendisini
Key words: En
Custom,
Custom28 üye Devlette
etmektedir.
sonCustom
AralıkDuties,
2014’de
Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi,
Disputes
1nci basamaktaGümrük
algılayan
bireylerin oranı ise
Uyuşmazlıkları
27 bin 801 katılımcı ile evlerinde ve anadillerinde
yüzde 5,4’tür. 2013 yılında genel mutluluk düzeyi
yüz yüze gerçekleştirilen anket sorularıyla elde
Türkiye ortalaması yüzde 59,1 (çok mutlu/mutlu)
edilen verilerle hazırlanan rapor 2009 yılı anket
olarak gerçekleşirken kendisini çok mutlu ve
sonuçlarıyla karşılaştırılmıştır. Farklı sosyal ve
mutlu olarak algılayan vatandaşların yaşadığı iller
demografik özelliklere sahip gruplarla yapılan bu
çoktan azalarak giden şekilde ilk yirmi il Sinop
görüşmelerde katılımcıların cinsiyet, yaş, eğitim,
(% 77,7), Bayburt (% 75,9), Kırıkkale (%75,5),
meslek, hayatlarını nasıl idame ettirdikleri, cinsiyet
Kütahya (% 73,8), Çankırı (% 73,5), Düzce
eşitsizliğinin ülkelerinde yaygın olup olmadığı,
104
UHPPD
UHBAB
www. uhpdergisi.com
www.uhbabdergisi.com
ULUSLARARASI HAKEMLİ PSİKİYATRİ
ve PSİKOLOJİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ
Hakemli/ Ağustos
BeĢeri ve2015
Akademik
Bilimler
Mayıs Uluslararası
/ Haziran / Temmuz
Sayı: 03
Cilt: 02Dergisi
İlkbahar Yaz
Nisan / Mayıs
/ Haziran
Yaz Dönemi
Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015
INTERNATIONAL
JOURNAL
OF Ġlkbahar
PSYCHIATRY
AND PSYCHOLOGICAL
RESEARCHES
International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science
May / June / July / August 2015 Issue: 03 Volume: 02 Spring Summer
April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
JEL KODU: I0-I11-I12-I30 ID:21 K:25
ISSN 2148-8215
ONLINE
ISSN:2149-2506
ID:230 K:509
Jel Kodu:
K34
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001- 2004 Belge No: 12880)
Marka
Patent)
(ISO 9001-2008 (Belge
No:Patent
12879–&Trademark
ISO 14001-2004
Belge No: 12880)
(2015/04312-2015-GE-18968)
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
erkekler ve kadınlar arasındaki eşitliğin temel
hayatlarından memnun olduklarını dile getirmişĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI1
bir hak olduğu, cinsiyet eşitsizliğinin AB’nin
lerdir (Asandului ve Hrıtcu, 2012).
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
önceliği olması gibi konularda sorular sorularak
Nüfusun yaşlanması 21. yüzyılın en önemli küresel
CUSTOM DUTIES
gerçekleştirilmektedir.1
olayların birisidir. Yaşlanma sorunu dünyanın tüm
Selin KILINÇ2, Hatice YURTSEVER3
Avrupa Komisyonu
tarafından periyodik olarak
toplumları tarafından yaşanmaktadır. Nüfusun yaşlı
2
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi
3
Celal Bayar
Üniversitesi Salihli MYO,
DıĢ Ticaret
Bölümü
yaptırılan Euro-Barometre’nin 2011
sonuçlarından
yüksek
payı Japonya
ve Hindistan gibi ülkelerde
yararlanılarak, Orta ve Doğu Avrupa ülkelerine
endişe
verici boyuttadır. Yaşam doyumu düzeyini
Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
eşyanın yer değiştirmesi faktörlere
nedeniyle, bu yer
eşyanın
from the movement of commercial commodities
yönelik çeşitli sosyo-demografik
Japonya
ve Hindistan gibi büyük ölçüde farklı
miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik,
subject to customs which is based on those
sosyal ve mali AB’nin
fonksiyonlarının
önemli bir
commodities’quantity and value. It is are a kind of
verilenlerinin analiziyle
bu yanında
bölgedeki
kültürlere
sahip ülkeler arasında, iki ülke yaşlıladış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi
tariff that is a foreign trade and economic policy
türüdür. Aynı
zamandaüzerindeki
harcamalar üzerinden
alınan
instrument in addition to its economic, social and
vatandaşlarının yaşam
doyumu
algıları
rının
üzerinde etkili olan farklı sosyo-ekonomik
dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve
fiscal functions. Since they are not collected on
üzerinde yoğunlaşılan
çalışma
şöylece
kurumlar vergisi
gibi sonuçları
belirli aralıklarla
alınan bir indikatörler
regular basis like income
tax andalınarak
corporate tax,yapılan
as
dikkate
ampirik
vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan
an indirect tariff on expenditures, custom duties
özetlenebilir; Katılımcılar
yedi anda
ülkebir arasında
eşyanın gümrüğe geldiği
defaya mahsus çalışmada,
are collected only
once when commodities
subjectgöre çok daha
Japonların
Hintlilere
olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi
to foreign trade arrive at the custom. According to
oldukça eşit bölünmüştür.
Katılımcıların
yüzde
Usul Kanunu (VUK)’nun
ikinci maddesine
göre bu iyi
theyaşam
second item
of tax procedural
law, custom
koşullarına,
sosyo-ekonomik
imkanlara
kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle,
duties are excluded from this law. Therefore,
13’ü Makedonya
Cumhuriyeti,
Bulgaristan
ve
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458 sahip
procedures
and practises
of custom
duties
are
olmasına
rağmen
Hintli
yaşlıların
Japon yaGümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
Slovenya, yüzdesayılı
12’si
Çek
Cumhuriyeti,
Polonya,
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük şıtlarına
Through this
a systematization
has been
görelaw,yaşam
memnuniyet
düzeylerinin çok
Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak
created beginning with commodities subject to
Slovakya, ve Hırvatistan
vatandaşıdır.
Ankete
kaişlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik daha
international
tradeolduğu
entering customs
territories ofHintli yaşlıların
yüksek
saptanmıştır.
oluşturulmuştur.
Diğer tüm vergilerde
olduğu gibi
Turkey and continuing with operation sequence.
tılan bireylerin yüzde
49’u
hayatlarından
memnun
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, mutluluk
Like all otherdüzeylerinin
taxes, compalsive yüksek
levels such çıkmasında
as
aile
tahakkuk
ve
tahsil
aşamaları Gümrük
ve Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated
olduklarını, yüzde
12’si
ise
hayatlarından
memnun
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan bağlarının
by General Directorate
of Customs
as çocukları
a part of
kuvvetli
olması,
ve torunla1
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Sosyal
Bilimler Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Gümrükler
Genel
tarafından,
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
according
olmadıklarını belirtmişlerdir.
Bireylerin
sağlık
Programı
Yüksek
Lisans
Öğrencisi
Selin
KILINÇ
tarafından
hazırlanan
Yüksek
Lisans
Tezinden
Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
process of disputes
overenerjinin etkili
rıyla
beraber
olmalarının
verdiği
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan
çözüm
customs duties has a different form from the
durumlarına ilişkin
cevapları
aynı uyuşmazlıkların
oranlardadır.
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir olduğu
process ofsonucu
other taxes.
Customs
duty disputes
ortaya
çıkmıştır
(Ramachandran
yapıyamemnuniyet
sahiptir. Gümrük
vergisi
have to be resolved administratively in the first
Kişisel ilişkilerdeki
yüzde
64,uyuşmazlıkları
yaşam
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. ve
place.
However, in2012).
the case of disputes not being
Radhika,
koşulları ile ilgili
memnuniyet
yüzde 46
olarak
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen
solved administratively, legal action can be taken.
1
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
bildirilmiştir. Medeni durum açısından bakıldığında
Birçoklarına
paraCustom
her şey
değildir
Key words: Custom,
Duties,
Custom ve zenginler
Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi,
Disputes
katılanların yüzde
64’üUyuşmazlıkları
evli veya beraber yaşadığı
fakirlerden daha mutlu değildir deseler bile yapılan
Gümrük
bir arkadaşı olduğunu geri kalanı ise bekar, dul
araştırmalar paranın bireyin refahında önemli
veya boşanmış olduğunu beyan etmiştir. Yaşam
bir yeri olduğunu zira sağlık ve güvenlik başta
memnuniyetinin ölçüldüğü bu analizde bireyler,
olmak üzere bireyin hayatında hak ettiği birçok
ülkelerinde yaşamak, sağlık, kişisel ilişkiler, yaşam
güzelliğe ve keyifli deneyimlere para sayesinde
koşulları, cinsiyet ve medeni durum ölçütlerinde
kavuşabileceğini dolayısıyla gelir ile refah arasında süreklilik arz eden bir korelasyon olduğunu
1 (http://ec.europa.eu/public_opinion/
index_en.htm, 03.04.2015).
ortaya koymuştur. Araştırmalar milyoner olunca
105
UHPPD
UHBAB
www. uhpdergisi.com
www.uhbabdergisi.com
ULUSLARARASI HAKEMLİ PSİKİYATRİ
ve PSİKOLOJİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ
Hakemli/ Ağustos
BeĢeri ve2015
Akademik
Bilimler
Mayıs Uluslararası
/ Haziran / Temmuz
Sayı: 03
Cilt: 02Dergisi
İlkbahar Yaz
Nisan / Mayıs
/ Haziran
Yaz Dönemi
Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015
INTERNATIONAL
JOURNAL
OF Ġlkbahar
PSYCHIATRY
AND PSYCHOLOGICAL
RESEARCHES
International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science
May / June / July / August 2015 Issue: 03 Volume: 02 Spring Summer
April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
JEL KODU: I0-I11-I12-I30 ID:21 K:25
ISSN 2148-8215
ONLINE
ISSN:2149-2506
ID:230 K:509
Jel Kodu:
K34
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001- 2004 Belge No: 12880)
Marka
Patent)
(ISO 9001-2008 (Belge
No:Patent
12879–&Trademark
ISO 14001-2004
Belge No: 12880)
(2015/04312-2015-GE-18968)
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
insanların hayatlarında büyük değişiklik olacadengeli, stresli durumlarda bile sükûnetini muhafaza
ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI1
ğına inandıklarını göstermiştir. Yüksek gelirin
edebilen, kişilerarası ilişkilerinde başarılı olan
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
yaşam doyum algısını yükselteceği tezi yanlış
bireylerin mutluluk düzeylerinin yüksek olduğu,
CUSTOM
dahi olsa, mutlu insanların daha fazla gelir
elde DUTIES
dışadönük kişilerin öznel iyi oluşa olumlu etkide
2
3
Selin
KILINÇ
,
Hatice
YURTSEVER
ettikleri gerçeği kaçınılmazdır. Henüz daha tam
bulunan
duygular yaşamaya meyilli oldukları,
2
Celal
Üniversitesiilişkilerinden
Sosyal Bilimler Ens. Maliolumlu
Hukuk Programı
Yüksek sıklıkla
Lisans Öğrencisi
olarak çözülemeyen
buBayar
nedensellik
duyguların
yaşanmasının öznel iyi
3
Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
dolayı bu tezin altındaki sebeplerin araştırılması
oluşa katkısı olduğu kişilik özelliklerinin mutluluk
Özet:
Gümrük
vergisi,
gümrüğe
tabi
olan
ticari
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
gerekir. Zengin olarak nitelendirilen grup büyük
algısında
çok büyük önemi olduğu belirtilmektedir.
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın
from the movement of commercial commodities
miktarı
veya
değeri
üzerinden
alınan,
ekonomik,
subject
to
customs which is based on those
bir örneklem olduğundan bu örneklemi daha
Sabit
nokta
kuramına göre, bireyin mutluluğunun
sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir
commodities’quantity and value. It is are a kind of
dış ticaret veiçin
ekonomi
politikası
bir vergi
tariff that is a foreign trade and economic policy
belirgin hale getirmek
yılda
200aracı
binolan
Amebelirleyicisi
konumunda olan aileden getirdiği
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan
instrument in addition to its economic, social and
bir vergi
türü olanolanlar
gümrük vergisi,
gelir ve
fiscal functions. Since they are not collected on
rikan Dolarının dolaylı
üzerinde
kazancı
mercek
genetik
özellikleri ve kişilik özellikleridir. Kişilik
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir
regular basis like income tax and corporate tax, as
türü çekici
olmadığından,
dış ticaretezengin
konu olan özellikleri
an indirect tariff
on expenditures,
custom duties
altına yatırılarakvergi
dikkat
bir şekilde
yaşam
mutluluğunun
algılanma düzeeşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus
are collected only once when commodities subject
olanların ne kadar
mutlu
olduklarıGümrük
araştırılmıştır.
olmak
üzere alınmaktadır.
vergileri, Vergi yinde
to foreign
trade
arrive
at
the
custom.
According
to
belirleyici konumda olmakta,
birey çeşitli
Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu
the second item of tax procedural law, custom
Diener, Horwitzkanun
ve Emmons
(1985)’un
zengin
kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle, dışsal
duties olaylardan
are excluded from
this law.dahi
Therefore,
etkilense
belli bir süre sonra
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
Amerikalılarla ilgili
yaşam
mutluluk
düzeylerini
sayılı Gümrük
Kanunu’nda
düzenlenmiştir.
Bu kanun tekrar
regulatedeski
by seviyesine
customs law gelmektedir.
numbered 4458. Lyubomirsky
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
incelemek üzereBölgesine
yaptıkları
araştırma
girişinden
başlayıp, sonuçlarına
eşyaya uygulanacak ve
created
beginning with
commodities
subject to
arkadaşları
(2005),
sürdürülebilir
mutluluğun
işlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik
international trade entering customs territories of
göre, yaşam memnuniyet
düzeyleri
0.77
çıkmıştır.
oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi elde
Turkey
and continuing with
sequence.
edilebilmesi
içinoperation
genetik
faktörler ile yaşam
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
Diener ve arkadaşları
son
derece
tahakkuk ve
tahsil
aşamalarızengin
Gümrük Ameve Ticaret koşullarını
assessment, accrual
are regulated dışsal faktörler
öznelandiyicollecting
oluşu etkileyen
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
1
rikalıların orta Gümrükler
düzey
zengin
bir Üniversitesi
kişiden
daha
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar
Bilimler Enstitüsü
Maliye
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs belirtmekte
and Economy
according
olarak
amaçlı
etkinlikleri ise içsel
Programı
Yüksek Lisans
Selin KILINÇ tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans of
Tezinden
Kanunu
hükümlerine
uygunÖğrencisi
olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
disputes over
mutlu olduğunuGümrük
ortaya
koymuştur.
Zengin
ve
türetilmiĢtir.
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm faktörler
customs duties
has a different
form from the sürdürülebilir
olarak
değerlendirerek
diğer
vergilerde oluşan
süreçten ettiği
farklı bir
process of other taxes. Customs duty disputes
fakir arasındakisüreci,
fark
psikologların
tavsiye
yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları mutluluğun
have to be resolved
administratively
in thesağlanabileceğini
first
içsel
faktörlerle
öncelikle
idari aşamada
çözümlenmek
zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
gibi küçük bir fark
değildir.
Gelir
ile
yaşam
mutAncak
idari
aşamada
çözümlenemeyen ve
solved
action can be taken.
heradministratively,
bir kişiliklegal
özelliğine
yönelik etkinlikler
1
uyuşmazlıklardailişki
yargı yoluna
başvurulabilmektedir.
luluk seviyesi arasındaki
boyutu
artan bir
words: Custom,
Customstratejilerini
Duties, Custom önermektedir
veKeymutluluğu
arttırma
Anahtar Araştırmalar
Kelimeler: Gümrük,
Gümrük
Vergisi,
Disputes
özellik göstermektedir.
gelir
seviyesi
Gümrük Uyuşmazlıkları
(Doğan, 2013).
yüksek bireylerin fakir ve orta gelir düzeyindeki
SONUÇ
bireylere göre yaşam mutluluk algılarının çok
daha fazla olduğu sonucuna varmıştır (Lucas ve
Schimmack, 2008).
Yapılan araştırmalarda dışadönüklük özelliğine
sahip, sosyal zekası yüksek, kendilerine güvenleri
yüksek, kolay kolay öfkelenmeyen, duygusal olarak
Yaşam doyumu bireyin yaşamını mutlu, kaliteli
ve ideal olarak değerlendirmesine bağlı bir şekilde
ortaya çıkan duygusal temeli olan bir kavramdır.
Bireyin yaşamına dair beslediği pozitif hisler
yaşam doyumunu arttırmaktadır. Birey yaşamına
106
UHPPD
UHBAB
www. uhpdergisi.com
www.uhbabdergisi.com
ULUSLARARASI HAKEMLİ PSİKİYATRİ
ve PSİKOLOJİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ
Hakemli/ Ağustos
BeĢeri ve2015
Akademik
Bilimler
Mayıs Uluslararası
/ Haziran / Temmuz
Sayı: 03
Cilt: 02Dergisi
İlkbahar Yaz
Nisan / Mayıs
/ Haziran
Yaz Dönemi
Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015
INTERNATIONAL
JOURNAL
OF Ġlkbahar
PSYCHIATRY
AND PSYCHOLOGICAL
RESEARCHES
International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science
May / June / July / August 2015 Issue: 03 Volume: 02 Spring Summer
April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
JEL KODU: I0-I11-I12-I30 ID:21 K:25
ISSN 2148-8215
ONLINE
ISSN:2149-2506
ID:230 K:509
Jel Kodu:
K34
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001- 2004 Belge No: 12880)
Marka
Patent)
(ISO 9001-2008 (Belge
No:Patent
12879–&Trademark
ISO 14001-2004
Belge No: 12880)
(2015/04312-2015-GE-18968)
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
dair negatif hisler beslerse dolayısıyla yaşam
tal Conference, From <http://kdem.vse.cz/
ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI1
doyumu da bu yönde azalma gösterecektir.
resources/relik12/sbornik/download/pdf/19ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
HRITCU-ROXANAOTILIASONIA-paper.
Yaşam kalitesi mevcut durumun yanı sıra mevcut
CUSTOM DUTIES
pdf> (Retrived April 6, 2015)
duruma dair olan algının yansıtılabilmesi açı- 2
Selin KILINÇ , Hatice YURTSEVER3
sından da büyük 2önem arz etmektedir. Bireyin
CARMEL, L.P., LINLEY, P.A., MALTBY, J.,
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi
3
Celal Bayar
Üniversitesi
DıĢ TicaretYouth
Bölümü Life Satisfaction: A Review of
biyolojik, fizyolojik ve psikolojik
olmak
üzereSalihli MYO, (2009).
ruhsal ve bedensel
sağlık durumu, yaşam tarzı,
the Literature, Journal of Happiness Studies,
Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
eşyanın
yer
değiştirmesi
nedeniyle,
bu
eşyanın
from
the movement of commercial commodities
içinde bulunduğu sosyal çevre ile olan ilişkileri
10(5):
583-630, doi: 10.1007/510902-008miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik,
subject to customs which is based on those
sosyal ve malive
fonksiyonlarının
yanında önemli
and value. It is are a kind of
ve bu çevrenin niceliksel
niteliksel manada
birbir commodities’quantity
9110-9. From
<http://link.springer.com/
dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi
tariff that is a foreign trade and economic policy
türüdür. yaşam
Aynı zamanda
harcamalar
üzerinden alınan
instrument in addition to its economic, social and
bütün olarak ifadesi
kalitesi
kavramında
article/10.1007/s10902-008-9110-9> (Retrived
dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve
fiscal functions. Since they are not collected on
kurumlar
vergisi
gibi
belirli
aralıklarla
alınan
bir
regular
basis like
kendine vücut bulmaktadır. Bütünsel bir persApril
3, income
2015)tax and corporate tax, as
vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan
an indirect tariff on expenditures, custom duties
eşyanın gümrüğe
geldiği
anda bir tüm
defayaalan
mahsus
are collected only once when commodities subject
pektiften bakıldığında
bireyin,
yaşamın
olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi ÇEVİK,
to foreign trade
arrive
at the custom. According
to
N.K.,
KORKMAZ,
O., (2014).
Türkiye’de
ve boyutlarıyla Usul
üstün
nitelikli
birlikteliği
yaşam
Kanunu
(VUK)’nun
ikinci maddesine
göre bu
the second item of tax procedural law, custom
kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle,
dutiesYaşam
are excluded
from thisve
law.
Doyumu
İş Therefore,
Doyumu Arasındaki
doyumu algısınıgümrük
tetiklemektedir.
itibariyle
vergilerinin usul Sonuç
ve uygulama
esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated
by customs
law numberedSıralı
4458. Probit Model
İlişkinin
İki Değişkenli
yaşam doyumu algısı
olarak
adlandırabileceğimiz
ile dış ticarete
konu
olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak
created
beginning Niğde
with commodities
subject to İİBF Dergisi
Analizi,
Üniversitesi
yaşam memnuniyeti,
bir boyutun
işlemlerintek sırasına
göre göstergesi
bir
sistematik
international trade entering customs territories of
oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi
Turkey
with operation
7 and
(1):continuing
126-145,
Fromsequence.
< http://dergipark.
olmayıp birçok özel
da hesaba
gümrükyaşam
vergisindealanlarının
de zorunlu aşamalar
olan tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret
assessment,
accrual and collecting are regulated
ulakbim.gov.tr/niguiibfd/article/viewFikatılması gerekentahakkuk
bir konudur.
memnuniyet
Bakanlığı’na
bağlı Yaşam
ayrı bir kuruluş
niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
1
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Bilimler Enstitüsü
Maliye
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Gümrükler
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs
and Economy
according
le/5000066649/5000062073>
(Retrived April
düzeyini modellemek
için
çalışmada
kullandığımız
Programı
Yüksek
Lisans
Selin KILINÇ tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans of
Tezinden
Kanunu
hükümlerine
uygunÖğrencisi
olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
disputes over
türetilmiĢtir.
uyuşmazlıkların çözüm
customs
duties has a different form from the
7, 2015)
değişkenler ile Gümrük
yaşamvergisinden
doyumdoğan
algısı
arasındaki
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir
process of other taxes. Customs duty disputes
sahiptir.sürdüğümüz
Gümrük vergisi sonuçlar
uyuşmazlıkları
have to be resolved administratively in the first
ilişki düzeyine yapıya
dair ileri
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. DARAEI,
place. However,M.,
in theMOHAJERY,
case of disputes not being
A., (2013). The
Ancak başkaca
idari
aşamada
çözümlenemeyen
solved administratively, legal action can be taken.
ele alınarak, üzerine
ek
değişkenlerin
1
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
Impact of SocioEconomic Status
on Life SaKey words: Custom, Custom Duties, Custom
de katılmasıyla bir sonraki adım olarak yaşam
tisfaction, Social Indıcators Results Springer,
Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi,
Disputes
Gümrük Uyuşmazlıkları
memnuniyeti üzerinde
yeni çalışmalar yapılabilir.
112: 69-81, doi: 10.1007/s11205-012-0040-x
(Retrived April 2, 2015)
KAYNAKÇA
ASANDULUI, L., HRITCU, R.O.S., (2012).
Logistic Regression Used in Determining
Factors that Influence the Perceptions on
Life Satisfaction in Central and Eastern
Europe, Reproduction of the Human Capi-
DIENER, E., LUCAS, R.E., OISHI, S., (2009).
Subjective Well-Being: The Science of Happiness and Life Satisfaction, Oxfors Handbook
of Positive Psychology, Editörler: Charler
Snyder, Shane J. Lopez, Newyork: Oxford
107
UHPPD
UHBAB
www. uhpdergisi.com
www.uhbabdergisi.com
ULUSLARARASI HAKEMLİ PSİKİYATRİ
ve PSİKOLOJİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ
Hakemli/ Ağustos
BeĢeri ve2015
Akademik
Bilimler
Mayıs Uluslararası
/ Haziran / Temmuz
Sayı: 03
Cilt: 02Dergisi
İlkbahar Yaz
Nisan / Mayıs
/ Haziran
Yaz Dönemi
Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015
INTERNATIONAL
JOURNAL
OF Ġlkbahar
PSYCHIATRY
AND PSYCHOLOGICAL
RESEARCHES
International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science
May / June / July / August 2015 Issue: 03 Volume: 02 Spring Summer
April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
JEL KODU: I0-I11-I12-I30 ID:21 K:25
ISSN 2148-8215
ONLINE
ISSN:2149-2506
ID:230 K:509
Jel Kodu:
K34
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001- 2004 Belge No: 12880)
Marka
Patent)
(ISO 9001-2008 (Belge
No:Patent
12879–&Trademark
ISO 14001-2004
Belge No: 12880)
(2015/04312-2015-GE-18968)
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
University Press,. From <http: //greatergood.
and Person-Job Fit, Anthropologist, 17(1):
ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI1
berkeley.edu/images/application_uploads/
65-74 From < http://www.krepublishers.
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
Diener-Subjective_Well-Being> (Retrived
com/02-Journals/T-Anth/Anth-17-0-000-14CUSTOM DUTIES
April 3, 2015)
Web/Anth-17-1-000-14-Abst-PDF/T-ANTH2
3
Selin KILINÇ , Hatice YURTSEVER
17-1-065-14-1021-Yang-Hui-O/T-ANTH-17DIENER, E., EMMONS,
R.A., HORWITZ,
2
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk
Programı Yüksek Lisans Öğrencisi
1-065-14-1021-Yang-Hui-O-Tx%5B8%5D.
CelalVery
Bayar Üniversitesi
J., (1985). Happiness of 3the
Wealthy.Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
pmd.pdf> (Retrived April 2, 2015)
ial Indicators
Research,
Vol.
16:
263-274,
Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın HUEBNER,
from the movementE.S.,
of commercial
commodities
DOI:10.1007/BF00415126
VALOIS,
R.F., PAXTON,
miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik,
subject to customs which is based on those
sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir
commodities’quantity
and value.
It is (2005).
are a kind ofMiddle School
R.J., DRANE,
J.W.,
dış ticaret
ve ekonomi
aracıÖzellikolan bir vergi
tariff that is a foreign trade and economic policy
DOĞAN, T., (2013).
Beş
Faktörpolitikası
Kişilik
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan
instrument
in additionPerceptions
to its economic, social
and
Students’
of Quality
of Life,
dolaylı
vergi türü
olan gümrük
vergisi, gelir ve
fiscal functions. Since they are not collected on
leri ve Öznel
İyibirOluş,
Doğuş
Üniversitesi
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir
regular
basis like of
income
tax and corporate
tax, as 6: 15-24
Journal
Happiness
Studies,
olmadığından, dış ticarete konu olan
an indirect tariff on expenditures, custom duties
Dergisi, 14vergi
(1): türü
56-64
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus
are collected only once when commodities subject
M.,
MASOOD,
T., (2008).
An Assessment
olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi JAN,
to foreign
trade
arrive at the custom.
According to
DOĞANAY, A.,Usul
SARI,
M.,
(2006).
Öğrencilerin
Kanunu
(VUK)’nun
ikinci
maddesine göre bu
the second item of tax procedural law, custom
Satisfaction
kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle,
dutiesofareLife
excluded
from this law.Among
Therefore, Women, Stud
Üniversitedeki
Kalitesine
gümrük Yaşam
vergilerinin usul
ve uygulama İlişkin
esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
Home
Sci.,
2: 33-42
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated
by Comm.
customs law
numbered
4458.
AlgılarınınileDemokratik
Yaşam
Kültürü
dış ticarete konu olan
eşyanın Türkiye
Gümrük
Through this law, a systematization has been
Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak
created beginning with commodities subject to
Çerçevesinde
Değerlendirilmesi
WATANABE,
S., of(1993). Another
işlemlerin
sırasına
göre (Çukurova
bir
sistematik JUDGE,
international A.T.,
trade entering
customs territories
oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi
Turkey and continuing with operation sequence.
Üniversitesigümrük
Örneği),
Türk
Eğitim
Bilimleri
the compalsive
Job Satisfaction-Life
Satisfaction
vergisinde
de zorunlu
aşamalar
olan tarh,
Like Look
all otherattaxes,
levels such as
tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated
Dergisi, 4(2):Bakanlığı’na
107-128,bağlı
From
Relationship,
Psychology,
ayrı<http://www.tebd.
bir kuruluş niteliği olan
by General
Directorate ofJournal
Customs of
as aApplied
part of
1
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Bilimler Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Gümrükler
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
according
gazi.edu.tr/index.php/tebd/article/view/33/25>
78:
939-948
Programı
Yüksek Lisans
Selin KILINÇ tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans of
Tezinden
Kanunu
hükümlerine
uygunÖğrencisi
olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
disputes over
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm
customs duties has a different form from the
(Retrived March
17,
2015)
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir KAHNEMAN,
process of other taxes.
duty disputes
D., Customs
KRUEGER,
A.B., SCHKADE,
yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları
have to be resolved administratively in the first
öncelikle idari
çözümlenmek
zorundadır.
place.D.,
However,
in the case of N.,
disputes
not being A.A., (2006).
FAHEY, T., WHELAN,
C.,aşamada
MAITRE,
B.,
(2005).
SCHWARS,
STONE,
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen
solved administratively, legal action can be taken.
1
uyuşmazlıklarda
First European
Qualityyargıofyoluna
Lifebaşvurulabilmektedir.
Survey: InWould You Be Happier If You
Were Richer?
Key words: Custom, Custom Duties, Custom
Anahtar Kelimeler:
Gümrük, Gümrük
Vergisi,
Disputes
come Inequalities
and Deprivation,
Dublin:
A Focusing Illusion, Science, 312: 1908-1910
Gümrük Uyuşmazlıkları
European Foundation for the Improvement
KAMİLÇELEBİ, H., (2012). Davranışsal İktisadın
of Living and Working Conditions, Office
Neoklasik İktisat Fayda Teorilerine Eleştirisi
for Official Publications of the European
ve Davranışsal İktisatta Fayda Mutluluk
Communities, Luxembourg
İlişkisi, Ekonomi Bilimleri Dergisi, 4(2): 55FU, H.W., YANG, H.O., CHU, K.L., (2014). Cor65, ISSN: 1309-8020 (Online) From <http://
relations among Satisfaction with Educational
acikerisim.kirklareli.edu.tr:8080/xmlui/bitsTraining, Job Performance, Job Characteristics,
tream/handle/123456789/148/2012-4-2.html.
108
UHPPD
UHBAB
www. uhpdergisi.com
www.uhbabdergisi.com
ULUSLARARASI HAKEMLİ PSİKİYATRİ
ve PSİKOLOJİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ
Hakemli/ Ağustos
BeĢeri ve2015
Akademik
Bilimler
Mayıs Uluslararası
/ Haziran / Temmuz
Sayı: 03
Cilt: 02Dergisi
İlkbahar Yaz
Nisan / Mayıs
/ Haziran
Yaz Dönemi
Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015
INTERNATIONAL
JOURNAL
OF Ġlkbahar
PSYCHIATRY
AND PSYCHOLOGICAL
RESEARCHES
International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science
May / June / July / August 2015 Issue: 03 Volume: 02 Spring Summer
April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
JEL KODU: I0-I11-I12-I30 ID:21 K:25
ISSN 2148-8215
ONLINE
ISSN:2149-2506
ID:230 K:509
Jel Kodu:
K34
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001- 2004 Belge No: 12880)
Marka
Patent)
(ISO 9001-2008 (Belge
No:Patent
12879–&Trademark
ISO 14001-2004
Belge No: 12880)
(2015/04312-2015-GE-18968)
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
pdf?sequence=1&isAllowed=y> (Retrieved
PReprints/Lucas%20Money.pdf>(Retrieved
ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI1
April 7, 2015)
March 14, 2015)
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
KOÇOĞLU, D., AKIN, B., (2009). Sosyoekonomik
MYERS, D.G., DIENER, E., (1995). Who is
CUSTOM DUTIES
Eşitsizliklerin Sağlıklı Yaşam Biçimi Davra- 2
happy? Psychological Science, 6: 10-19
Selin KILINÇ , Hatice YURTSEVER3
nışları Ve Yaşam
Kalitesi İle İlişkisi, Dokuz
2
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. MaliPALMORE,
Hukuk Programı E.,
Yüksek
Lisans Öğrencisi
LUKART,
C., (1972). Health and
3
Celal Bayar
Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
Eylül Üniversitesi Hemşirelik
Yüksekokulu
Social Factors Related to Life Satisfaction,
Elektronik Özet:
Dergisi,
2(4): 145-154, From
Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
Journal of Health and Social Behavior, 13:
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle,
bu eşyanın
from the movement of commercial commodities
<http://www.deuhyoedergi.org>
(Retrieved
miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik,
subject to customs which is based on those
68-76
sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir
commodities’quantity and value. It is are a kind of
March 14, 2015)
dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi
tariff that is a foreign trade and economic policy
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan PASCHALI,
instrument in addition
economic, social
and (2010). Stress
A.,to its
TSITSAS,
G.,
dolaylı
bir vergi A.S.,
türü olanKILIÇ,
gümrük vergisi,
gelir ve
fiscal functions. Since they are not collected on
KORKMAZ, M.,
YÜCEL,
B., TOkurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir
regular
basisLife
like income
tax and corporate
tax, as
and
Satisfaction
Among
University
vergi türü olmadığından,
dış ticarete
konu olan
an indirect tariff on expenditures, custom duties
KER, F., GÜMÜŞ,
S., AYTAÇ,
A., (2015).
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus
are collected
only once Pilot
when commodities
subject
Students-A
Study, Annals
of General
Kamu ve Özel
Kurumlarında
Çalışan
olmakSağlık
üzere alınmaktadır.
Gümrük vergileri,
Vergi
to foreign trade arrive at the custom. According to
Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu
the second
item
of
tax
procedural
law,
custom
Psychiatry, 9 (S1): 96, from <http://www.
Personelinkanun
Ücret
Beklenti
Düzeylerinin
kapsamı
dışında tutulmuştur.
Bu nedenle,
duties are excluded from this law. Therefore,
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures
and practises of custom duties are
annals-general-psychiatry.com/content/9/
Uygulamalısayılı
Örneği,
Uluslararası
Hakemli
Gümrük Kanunu’nda
düzenlenmiştir.
Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through
this law, a systematization has been
S1/S96.>doi:10.1186/1744-859X-9-S1-S96,
Beşeri ve Akademik
Bilimler
Dergisi,
4(11):
Bölgesine girişinden
başlayıp,
eşyaya uygulanacak
created beginning with commodities subject to
işlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik
international
trade entering
customs
(Retrieved
March
16,territories
2015)of
211-225 oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi Turkey
and continuing with operation sequence.
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret PAVOT,
assessment,W.,
accrual
and collecting
regulated Revıew of the
DIENER,
E.,are(1993).
KUTLAR, A., IŞIK,
T.T.,
TORUN,
P., (2013).
Bakanlığı’na
bağlı
ayrı bir kuruluş
niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
1
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Bilimler Enstitüsü
Maliye
Anabilim
DalıLife
Mali
Hukuk
Gümrükler
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs
and Economy
Ministry
according
Satisfaction
with
Scale.to Psychological
Kadının Yaşam
Memnuniyetini
Belirleyen
Programı
Yüksek Lisans
Selin KILINÇ tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans of
Tezinden
Kanunu
hükümlerine
uygunÖğrencisi
olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
disputes over
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm
customs
duties has a different
form from
the <http://interAssessment,
5: 164-172,
from
Faktörler: Adıyaman,
Isparta, Kocaeli Örsüreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir
process of other taxes. Customs duty disputes
yapıya sahiptir.
Gümrük
vergisi Dergisi,
uyuşmazlıkları
have nal.psychology.illinois.edu/~ediener/SWLS.
to be resolved administratively in the first
neği, C.Ü. İktisadi
ve İdari
Bilimler
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen
solved
administratively,
legal action
can be taken.
html>
(Retrieved
March
16, 2015)
14(2): 145-159
1
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
Key words: Custom, Custom Duties, Custom
RAGHEB,
M., GRIFFITH, C.A., (1982). The
Anahtar Thirty
Kelimeler:
Gümrük,
Gümrük Vergisi,
Disputes
LARSON, R., (1978).
years
of research
on
Gümrük Uyuşmazlıkları
Contribution of Leisure Participation and
Leisure Satisfaction to Life Satisfaction of
Older Persons, Journal of Leisure Research,
14: 295-306
the subjective well-being of older Americans.
J. Gerontol, 33: 109-125
LUCAS, R.E., SCHIMMACK, U., (2008). Income and well-being: How big is the gap
between the rich and the poor?, Journal of
Research in Personality 43 (2009): 75–78,
From < http://www.erin.utoronto.ca/~w3psyuli/
RAMACHANDRAN, R., RADHIKA, R., (2012).
SocioEconomic Statüs, Life Satisfaction
in Cross Culturel Perspective: The Elderly
109
UHPPD
UHBAB
www. uhpdergisi.com
www.uhbabdergisi.com
ULUSLARARASI HAKEMLİ PSİKİYATRİ
ve PSİKOLOJİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ
Hakemli/ Ağustos
BeĢeri ve2015
Akademik
Bilimler
Mayıs Uluslararası
/ Haziran / Temmuz
Sayı: 03
Cilt: 02Dergisi
İlkbahar Yaz
Nisan / Mayıs
/ Haziran
Yaz Dönemi
Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015
INTERNATIONAL
JOURNAL
OF Ġlkbahar
PSYCHIATRY
AND PSYCHOLOGICAL
RESEARCHES
International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science
May / June / July / August 2015 Issue: 03 Volume: 02 Spring Summer
April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
JEL KODU: I0-I11-I12-I30 ID:21 K:25
ISSN 2148-8215
ONLINE
ISSN:2149-2506
ID:230 K:509
Jel Kodu:
K34
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001- 2004 Belge No: 12880)
Marka
Patent)
(ISO 9001-2008 (Belge
No:Patent
12879–&Trademark
ISO 14001-2004
Belge No: 12880)
(2015/04312-2015-GE-18968)
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
Japan and India, International Journal of
SOUSA, L., LYUBOMIRSKY, S., (2001). Life
ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI1
Humanities and Social Science, 2(16): 285Satisfaction, In J. Worell (Ed.), Encylopedia
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
292, From <http://ijhssnet.com/journals/
of Women and Gender: Sex Similarities and
CUSTOM DUTIES
Vol_2_No_16_Special_Issue_August_2012/30.
Differences and The Impact of Society on
2
3
pdf> (Retrieved March 18, 2015)Selin KILINÇ , Hatice YURTSEVER
Gender, San
Diego: CA Academic Press, 2:
2
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk
Programı Yüksek
Lisans
Öğrencisi
667-676,
From
<http://sonjalyubomirsky.
Bayar Üniversitesi
SCHYNS, P., (2002). Wealth3 Celal
of Nations
Indi-Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
com/wp-content/themes/sonjalyubomirsky/
vidual Income and Life Satisfaction in 42
Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari
Abstract:
Custom duty is a kind of(Retrived
tariff arising April 4, 2015)
papers/SL2001.pdf>
yer değiştirmesi
nedeniyle, Social
bu eşyanın
from the movement of commercial commodities
Countries: eşyanın
A Multilevel
Approach,
miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik,
subject to customs which is based on those
sosyal ve mali fonksiyonlarının
commodities’quantity
and value.
It is are a kind ofYaşam Kalitesi
Indicators Research,
60: 5-40 yanında önemli bir ŞEKER,
M., (2011).
İstanbul’da
dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi
tariff that is a foreign trade and economic policy
Araştırması,
Ticaret
Odası Yayınları,
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan
instrument
in addition toİstanbul
its economic,
social and
SHUCKSMITH,
M.,birCAMERON,
S., MERRIdolaylı
vergi türü olan gümrük
vergisi, gelir ve
fiscal functions. Since they are not collected on
İstanbul’a
Yönelik
Araştırmalar,
2010-103,
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir
regular
basis like income
tax and corporate
tax, as
DEW, T., PICHLER,
F., (2009).
vergi türü olmadığından,
dışUrban-Rural
ticarete konu olan
an indirect tariff on expenditures, custom duties
ISBNonly
978-9944-60-838-1,
İstanbul:Ekspres
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus
are collected
once when commodities subject
Differencesolmak
in Quality
of Life
Across
üzere alınmaktadır.
Gümrük
vergileri,the
Vergi
to foreign trade arrive at the custom. According to
Basımevi
<http://www.ito.org.tr/itoyaUsul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu
the second
item of From
tax procedural
law, custom
European Union,
Regional
kanun kapsamı
dışında Studies,
tutulmuştur. 43(10):
Bu nedenle,
duties are excluded from this law. Therefore,
yin/0023050.pdf>
(Retrived
vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures
and practises of custom
duties areApril 5, 2015)
1275-1289, gümrük
doi:10.1080/00343400802378750
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
(Retrived April
4, 2015)
TÜİK,
(2013). Yaşam Memnuniyeti Araştırması.
Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak
created beginning with commodities subject to
işlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik
international
entering customs territories ofHaziran 2014,
ISBNtrade
978-975-19-6010-8,
Diğer
tüm vergilerde
SULDO, S.M., oluşturulmuştur.
HUEBNER,
E.S.,
(2004).olduğu
Doesgibi Turkey and continuing with operation sequence.
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh,
Like Yayın
all other No:
taxes, 4171,
compalsive
levels suchTürkiye
as
Ankara:
İstatistik
tahakkuk Moderate
ve tahsil aşamaları
ve Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated
Life Satisfaction
TheGümrük
Effects
of
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General
Directorate
of CustomsFrom
as a part<file:///C:/Users/
of
Kurumu
Matbaası,
1
Bu çalıĢma,
Celal
Bayar Üniversitesi
Bilimler Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Gümrükler
Genel
Müdürlüğü
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
according
Stressful Events
on
Psychopathological
Programı
Yüksek
Lisans
Öğrencisi
Selin
KILINÇ
tarafından
hazırlanan
Yüksek
Lisans
Tezinden
Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution process of disputes over
casper/Desktop/T%C3%BCik%20memnunitüretilmiĢtir.
vergisinden
doğan uyuşmazlıkların
çözüm
customs duties has a different form from the
Behaviour Gümrük
During
Adolescence?
School
yet%20anketi..pdf>
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir
process
of other taxes. Customs (Retrived
duty disputes April 4, 2015)
Psychologyyapıya
Quarterly,
93-105
sahiptir. 19:
Gümrük
vergisi uyuşmazlıkları
have to be resolved administratively in the first
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
KAYNAKLARI
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen İNTERNET
solved administratively,
legal action can be taken.
SUNAY, H., (2014).
Job Satisfaction
of Turkish
1
uyuşmazlıklarda
yargı yoluna başvurulabilmektedir.
Key words: Custom, Custom Duties, Custom
Volleyball League
Trainers,Gümrük,
Anthropologist,
(Retrived April 3, 2015)
Anahtar Kelimeler:
Gümrük Vergisi, http://www.oecd.org/
Disputes
Gümrük Uyuşmazlıkları
18(2): 363-370, From<http://www.krepublishers.
http://ec.europa.eu/public_opinion/index_en.htm
com/02-Journals/T-Anth/Anth-18-0-000-14(Retrived April 3, 2015)
Web/Anth-18-2-000-14-Abst-PDF/T-ANTH18-2-363-14-1134-Sunay-H/T-ANTH-18-2http://www.norc.org/Research/Projects/Pages/
363-14-1134-Sunay-H-Tx[11].pdf> (Retrived
general-social-survey.aspx (Retrived April
April 2, 2015)
3, 2015)
110
UHPPD
UHBAB
www. uhpdergisi.com
www.uhbabdergisi.com
ULUSLARARASI HAKEMLİ PSİKİYATRİ
ve PSİKOLOJİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ
Hakemli/ Ağustos
BeĢeri ve2015
Akademik
Bilimler
Mayıs Uluslararası
/ Haziran / Temmuz
Sayı: 03
Cilt: 02Dergisi
İlkbahar Yaz
Nisan / Mayıs
/ Haziran
Yaz Dönemi
Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015
INTERNATIONAL
JOURNAL
OF Ġlkbahar
PSYCHIATRY
AND PSYCHOLOGICAL
RESEARCHES
International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science
May / June / July / August 2015 Issue: 03 Volume: 02 Spring Summer
April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
JEL KODU: I0-I11-I12-I30 ID:21 K:25
ISSN 2148-8215
ONLINE
ISSN:2149-2506
ID:230 K:509
Jel Kodu:
K34
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001- 2004 Belge No: 12880)
Marka
Patent)
(ISO 9001-2008 (Belge
No:Patent
12879–&Trademark
ISO 14001-2004
Belge No: 12880)
(2015/04312-2015-GE-18968)
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI1
EXTENDED
ABSTRACT
ADMINISTRATIVE
SOLUTIONS
TO DISPUTES OVER
CUSTOM DUTIES
3
Selin KILINÇ
Hatice the
YURTSEVER
Significance and importance: It is important
to2,know
life satisfaction
levels of individuals and
2
Celalthese
Bayar Üniversitesi
Bilimler
Ens. Malirecognition
Hukuk Programıof
Yüksek
Lisans Öğrencisi
the reasons affecting
points
inSosyal
order
for better
individuals
that constitute the so3
Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
ciety and for increasing level of welfare. For this purpose, TSI has been conducting “Life Satisfaction
Özet:since
Gümrük2003.
vergisi,“Life
gümrüğe
tabi olan ticariIndex”
Abstract:
Custom duty
kind of tariff
arising which Turkey
Survey” in Turkey
Satisfaction
performed
byis aOECD
among
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın
from the movement of commercial commodities
miktarı veya
değeri
alınan,
to customs which of
is based
on those is directed to
also ranks conducted
with
theüzerinden
purpose
of ekonomik,
measuringsubject
the development
the society
sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir
commodities’quantity and value. It is are a kind of
explaining the cognitive
relation
between
lifebirsatisfaction
andis ahappiness
perception.
“General Social
dış ticaret ve ekonomi
politikası
aracı olan
vergi
tariff that
foreign trade and
economic policy
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan
instrument in addition to its economic, social and
Survey” conducted
USA
by
EU
countries
areareother
comprehensive
resedolaylıby
bir vergi
türüand
olan “Euro-Barometer”
gümrük vergisi, gelir ve
fiscal
functions.
Since they
not collected
on
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir
regular basis like income tax and corporate tax, as
arches. Purpose:
is directed
theolan
applied
analysis
the life satisfaction
vergiThis
türü study
olmadığından,
dış ticaretetokonu
an indirect
tariff of
on expenditures,
custom duties components
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus
are collected only once when commodities subject
with each other.olmak
Scope:
This research
been
designated
between
the
üzere alınmaktadır.
Gümrükhas
vergileri,
Vergi
to foreignfor
tradethe
arriveperiod
at the custom.
According
to years of 2004
Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu
the second item of tax procedural law, custom
and 2014. Method:
following
unit root,duties
granger
causality
testlaw.and
regression analysis
kanun Data
kapsamıobtained
dışında tutulmuştur.
Bu nedenle,
are excluded
from this
Therefore,
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
have been analyzed
with E-Views 8.0 program and theregulated
factorsby mostly
affecting life satisfaction have
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
customs law numbered 4458.
ile
dış
ticarete
konu
olan
eşyanın
Türkiye
Gümrük
Through
this
law,
a
systematization
has satisfaction
been
been tried to beBölgesine
determined.
Findings: As happiness created
index,beginning
sourcewithofcommodities
happiness,
index,
girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak
subject to
sırasınaunitgöre
sistematik relation
international
trade entering
customs territories
of
and hope index işlemlerin
don’t contain
root,birthe causality
between
happiness
of family
and source
oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi
Turkey and continuing with operation sequence.
gümrük vergisinde
de zorunlu
aşamalarand
olan source
tarh,
Like
all other taxes,between
compalsive levels
such as of family and
of happiness, between
personal
happiness
of happiness,
happiness
tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated
Bakanlığı’na
bağlı ayrıhappiness
bir kuruluş niteliği
olan
by General
Directorate happiness
of Customs as of
a part
of
satisfaction, between
personal
and satisfaction,
between
family
and hope,
1
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Bilimler Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Gümrükler
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
according
Programı
Yüksek
Lisans
Öğrencisi
Selin
KILINÇ
tarafından
hazırlanan
Yüksek
Lisans
Tezinden
Kanunu
hükümlerine
uygun
olarak yürütülmektedir.
Law. Resolution
processof
of disputes
over
between personal
happiness
and
factors
of hope can beCustoms
analyzed.
As a result
the regression
analysis,
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm
customs duties has a different form from the
it has been established
love oluşan
affects
the farklı
general
of family
mostduty
anddisputes
the factors related
süreci, diğerthat
vergilerde
süreçten
bir happiness
process of other
taxes. Customs
yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları
have to be resolved administratively in the first
to success affectöncelikle
least,idari
money
the self-happiness
individuals
and
aşamadaaffects
çözümlenmek
zorundadır.
place.of
However,
in the case most
of disputes
not the
being factors related
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen
solved administratively, legal action can be taken.
to health affect uyuşmazlıklarda
least. Moreover,
healthcare
services affect the general happiness of1family most and
yargı yoluna
başvurulabilmektedir.
Key words: Custom, Custom Duties, Custom
the factors related
to the
services
of safety
educational services affect the self-happiness
Anahtar
Kelimeler:
Gümrük,
Gümrükaffect
Vergisi,least,
Disputes
Gümrük Uyuşmazlıkları
of individuals most and the factors related to the SSI services affect least, happiness of women affect
the general happiness of family most. Conclusion: It has been concluded that there is a causality
relation between personal happiness and family happiness; between source of happiness, satisfaction
and factors of hope; services of love and health affect the general happiness status of family most;
family is affected from services of success and safety least; money and educational services affect
self-happiness of individuals most; they are affected from health and SSI services least; happiness
of women are most effective in self-happiness of both individuals and family.
111
UHPPD
ULUSLARARASI HAKEMLİ PSİKİYATRİ VE PSİKOLOJİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ
INTERNATIONAL JOURNAL OF PSYCHIATRY AND PSYCHOLOGICAL RESEARCHES
ROMANTİK
İLİŞKİLERDE
ALGILANAN DEĞİŞİM
ÖLÇEĞİNİN
TOPLUMSAL
CİNSİYET EŞİTSİZLİĞİNDE
MEDYANIN
ROLÜ
TÜRKÇEYE UYARLANMASI, GEÇERLİK VE GÜVENİRLİK
ÇALIŞMASI 1
THE ROLE OF MEDIA IN GENDER INEQUALITY
THE VALIDITY AND RELIABILITY STUDY OF THE PERCEIVED
1
1
Ali Murat
, Murat KORKMAZ
CHANGE
IN KIRIK
RELATIONSHIPS
SCALE
1
Marmara Üniversitesi İletişim Fakültesi Radyo Televizyon ve Sinema Bölümü
1
Güven Grup A.Ş.
Finans Yönetmeni
1
2
3
4
Ahmet AKIN , Melek SÜLER , Halime EKER , Gazanfer ANLI
1-2-3-4-
Sakarya Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, Rehberlik ve Psikolojik Danışma ABD
Özet: Tarihin farklı dönemlerinde, farklı coğrafyalarında
farklı kültürlerde kadınlara ve erkeklere toplumsal
Öz: Bu araştırmanın amacı Romantik İlişkilerde
olarak yüklenen rol ve sorumluluklar kısaca toplumsal
Algılanan Değişim Ölçeğini (Slotter ve Lucas, 2013)
cinsiyet şeklinde ifade edilmektedir. Birey dünyaya
Türkçeye uyarlamak ve geçerlik ve güvenirliğini incegeldiği andan itibaren toplumsal cinsiyet kendisini
lemektir. Araştırma 287 üniversite öğrencisi üzerinde
göstermekte ve insani ilişkiler de farklılaşmaktadır.
yürütülmüştür. Doğrulayıcı faktör analizi sonucunda
Ancak günümüzde gerek toplumsal gerekse de siyasal
10 maddeden ve 2 alt boyuttan (Öz-değişim ve Partner
açıdan kadın ikinci plana atılmakta ve erkeklerin
değişimi) oluşan modelin iyi uyum verdiği bulunmuşgölgesinde yaşamaya mecbur bırakılmaktadır. Katur (x²= 86.32, sd= 32, RMSEA= .077, CFI= .96,
dın-erkek eşitsizliği medyanın farklı alanlarına da
IFI= .98, NFI= .97, NNFI= .97, GFI= .94, SRMR=
yansımakta ve bu durum eşitsizliği giderek somut
.046). Ölçeğin Cronbach alfa iç tutarlılık güvenirlik
bir düzene oturtmaktadır. Teoride kadın ve erkekler
katsayıları öz-değişim alt boyutu için .78, partner deaynı hak ve yükümlülüklere sahipken, uygulama
ğişimi alt boyutu için .86 olarak bulunmuştur. Ölçeğin
noktasında durumun bu şekilde olmadığı medyada
düzeltilmiş madde toplam korelasyonları .35 ile .74
yer alan programlardan ve sunulan içeriklerden de
arasında sıralanmaktadır. Bu sonuçlara göre ölçeğin
açıkça anlaşılmaktadır. Bu çalışmada toplumsal cinsiyet
Türkçe formunun geçerli ve güvenilir bir ölçme aracı
eşitsizliğinde medyanın rolü irdelenmiş ve kadının
olduğu söylenebilmektedir.
medyadaki konumlandırılışı üzerine çıkarımlarda
Anahtar
Kelimeler:
Romantik
İlişkiler,kadının
Benlik Kavbulunulmuştur.
Araştırma
neticesinde
medramı,
Güvenirlik,ve
Doğrulayıcı
yada Öz-Değişim,
cinsel bir objeGeçerlik,
olarak kullanıldığı
erkeklerin
Faktör
Analizi
gerisinde
yer aldığı ortaya çıkmıştır. Bununla birlikte
elde edilen bulgular örneklerle desteklenmiştir.
Abstract: Roles and responsibilities socially attributed
to women and men in different periods of history,
Abstract: The aim of the study is to examine the
different geographies and different cultures are exvalidity and reliability of the Turkish Version of the
pressed as gender in short. Gender appears since the
Perceived Change in Relationship Scale (Slotter and
individual is born and human affairs differ. However,
Lucas, 2013). Participants were 287 undergraduate
women are pushed into the background both socially
students. Results of confirmatory factor analysis
and politically and they are forced to live under the
demonstrated (x²= 86.32, df= 32, RMSEA= .077,
shadow of men. Gender inequality is reflected to
CFI= .98, IFI= .98, NFI= .97, NNFI= .97, GFI=
different fields of media and this condition increas.94, SRMR= .046) that the ten items loaded on two
ingly puts inequality on a solid basis. While women
factors (self-change and partner-change). Cronbach
and men have the same rights and responsibilities in
alpha internal consistency reliability were .78 for self
theory, it is clearly understood from the programs and
change subscale, .86 for partner change subscale. The
contents presented in media that the situation is the
corrected item-total correlations ranged from .35 to
right opposite in practice. In this study, the role of
.74. These results demonstrate that this scale is a valid
media in gender inequality is emphasized and some
and reliable instrument.
conclusions have been made on positioning women in
Key
Words:
Romantic
Relationships,
Self-Change
media.
Following
the research,
it has been
indicated
Validity,
Reliability,
Factor
that women
are usedConfirmatory
as a sexual object
in Analysis
media and
they fall behind men. Moreover, findings obtained
have been supported with examples.
Key Words: Gender, Gender Inequality, Male Hegemony, Media, Positive Discrimination Ethics In Media
Doi:Kadın-Er10.17360/UHPPD.2015310994
Anahtar Kelimeler: Toplumsal Cinsiyet,
kek Eşitsizliği, Erkek Hegemonyası, Medya, Pozitif
Ayrımcılık, Medyada Etik
(1) Sorumlu Yazar: Ahmet AKIN, Sakarya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Rehberlik ve Psikolojik Danışma A.D.
Sakarya / Türkiye aakin@sakarya.edu.tr Geliş Tarihi / Received: 02.12.2014 Kabul Tarihi/ Accepted: 23.04.2015
Makalenin Türü: Type ofarticle (Araştırma – Uygulama / Research -Application) Çıkar Çatışması / Conflict of
Interest:Yok / None“Etik Kurul Raporu Yok - Noneof Ethics Committee”
1
112
UHPPD
UHBAB
www. uhpdergisi.com
www.uhbabdergisi.com
ULUSLARARASI HAKEMLİ PSİKİYATRİ
ve PSİKOLOJİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ
Hakemli/ Ağustos
BeĢeri ve2015
Akademik
Bilimler
Mayıs Uluslararası
/ Haziran / Temmuz
Sayı: 03
Cilt: 02Dergisi
İlkbahar Yaz
Nisan / Mayıs
/ Haziran
Yaz Dönemi
Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015
INTERNATIONAL
JOURNAL
OF Ġlkbahar
PSYCHIATRY
AND PSYCHOLOGICAL
RESEARCHES
International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science
May / June / July / August 2015 Issue: 03 Volume: 02 Spring Summer
April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
JEL KODU: I0-I12 ID:18 K:29
ISSN 2148-8215
ONLINE
ISSN:2149-2506
ID:230 K:509
Jel Kodu:
K34
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001- 2004 Belge No: 12880)
Marka
Patent)
(ISO 9001-2008 (Belge
No:Patent
12879–&Trademark
ISO 14001-2004
Belge No: 12880)
(2015/04312-2015-GE-18968)
1. GİRİŞ
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
ve özgüvene sahip oldukları görülmüştür (Furman,
2002). Aynı şekilde romantik ilişkinin sağlıksız bir
Kadın ve erkek arasında
geçen tutku ve bağlılık
ADMINISTRATIVE
SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
şekilde yaşanmasının kişiler arası ilişkileri, cinsel
gibi kavramları içeren yakın ilişkiler; romantik
CUSTOM DUTIES
duygularla baş etme gibi durumlarda olumsuz bir
ilişki olarak tanımlanmaktadır (Sternberg, 1986). 2
3
Selin KILINÇ , Hatice
YURTSEVER
şekilde
etkilediği
aynı zamanda bireylerde stresi
Demir’e (2008) göre
romantik ilişki kavramı,
2
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Maliarttırdığı
Hukuk Programı
Yüksek Lisans(Creasey
Öğrencisi ve Ladd, 2004;
görülmüştür
3
Celal
Bayar Üniversitesi
ilk yetişkinlik dönemindeki en
önemli
gelişimSalihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
Zimmer-Gembeck, 2002).
görevlerinden biridir ve bireyin yaşamında büyük
Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
eşyanın
yer değiştirmesi
nedeniyle,
eşyanın Bireyler
from the movement
of commercial
commoditiessürekli iletişim
bir zaman dilimini
kapsar.
Bu bağlamda
ilkbuyetişçevresindeki
insanlarla
miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik,
subject to customs which is based on those
sosyal
ve mali
fonksiyonlarının
önemli bir halindedir.
commodities’quantity
and value. Itinsanın
is are a kindtoplumsallaşması
of
kinlik döneminde
kendi
kimliği
ile biryanında
başkasının
Bu etkileşim
dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi
tariff that is a foreign trade and economic policy
türüdür. Aynı zamanda
üzerinden
alınan sürecinde
instrument in benliğinin
addition to its economic,
social and de önemli rol
kimliğini bütünleştirmeye
hazır harcamalar
olan birey,
güçlü
gelişiminde
dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve
fiscal functions. Since they are not collected on
kurumlargeliştirmiştir
vergisi gibi belirli(Eryılmaz
aralıklarla alınan
regular basis
like income
tax and corporate
tax, asdiğer insanlarbir benlik duygusu
vebir oynar
bunun
sonucunda
bireyler
vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan
an indirect tariff on expenditures, custom duties
Ercan, 2010). eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus laareiletişime
benlikleri
eşsiz bir şekilde
collected onlygeçtikçe
once when commodities
subject
olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi
to foreign trade arrive at the custom. According to
romantik
ilişkilerde, benlik
Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu zenginleşir.
the second itemÖzellikle
of tax procedural
law, custom
Birey için yaşamın
değişik
kanun
kapsamıdönemlerinde
dışında tutulmuştur.romantik
Bu nedenle,
duties are excluded from this law. Therefore,
bir şekilde
diğerinden
etkilenir
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458 değişimi
procedures güçlü
and practises
of custombir
duties
are
ilişkiler kavramısayılı
farklı
biçimde
ortaya
çıkmaktaGümrük
Kanunu’nda
düzenlenmiştir.
Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
Aron,
Kumashiro,
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük (Aron
Throughve
this
law, a1997;
systematization
has been Rusbult, Wolf,
dır. Gözle görünür
biçimde
ergenlik
döneminde
Bölgesine
girişinden
başlayıp, eşyaya
uygulanacak
created beginning with commodities subject to
Estrada,trade
2006).
Belirli
işlemlerin
sırasına
göre
sistematik ve
international
entering
customsaşamaları
territories of olan romantik
romantik ilişkiler
yaşanmaya
başlasa
dabirdeneyim
oluşturulmuştur.
Diğer
tüm vergilerde
olduğu gibi
Turkey and continuing with operation sequence.
birother
süreç
olarak
değerlendirildiğinde
ilk aşade zorunlu aşamalar olan tarh, ilişki
Like all
taxes,
compalsive
levels such as
edinme üzerine gümrük
kuruluvergisinde
ve geçici
olmaktadır (Feitahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated
mada
tarafların arasında oluşan fizyolojik kökenli
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
1
ring, 1996). Romantik
ilişkilerin
bireyler
arasında
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar
Üniversitesi
Bilimler Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Gümrükler
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
according
fiziksel
görünüme
bir
çekim
yaşandığı daha
Programı
Yüksek Lisans
Öğrencisi
Selin KILINÇ tarafından
hazırlanan
Yüksekbağlı
Lisans of
Tezinden
Kanunu
hükümlerine
uygun
olarak
yürütülmektedir.
Customs
Law.
Resolution
process
disputes
over
yakınlık ve bağlılık
bakımından
ilk yetişkinlik
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm sonra
customskişiler
duties has
a
different
form
from
the
arasında paylaşım arttıkça sosyal
süreci,
diğer vergilerde
oluşan
süreçten
farklı bir
process of other taxes. Customs duty disputes
döneminde diğer
dönemlere
göre
daha
sağlam
yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları etkileşimin
have to be resolved
administratively
in thedönüştüğü
first
romantik
ilişkiye
görülür
öncelikle
idari aşamada çözümlenmek
zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
bir şekilde geliştiği
görülmektedir
(Montgomery,
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen (Solmuş,
solved administratively,
legal action can ilişkinin
be taken.
2008). Romantik
devam ettiği
1
uyuşmazlıklarda
yargı yoluna başvurulabilmektedir.
2005). Genç yetişkinlik
döneminde
bağlılık ve
Key words:sürecinde
Custom, Custom
Duties,
Customönemli rol oyetkileşim
birçok
etmen
Anahtargerçekleştiremeyen
Kelimeler: Gümrük, Gümrük
Vergisi,
Disputes
yakınlığı tam olarak
bireyler
Gümrük Uyuşmazlıkları
namaktadır. Bunlardan biri de ilişki içinde olan
yalıtılmışlık yaşar (Erikson, 1968). Bu anlamda
bireylerin süreç içerisinde benliklerinin olumlu ya
bireylerde bir başkasına duyulan ihtiyacın aslında
da olumsuz yönde gelişim göstermesidir. Diğer
yakınlık ihtiyacından kaynaklandığı söylenebilir
yakın ilişkilere nazaran romantik ilişkilerde ben(Atak ve Taştan, 2012).
liğin değişiminin daha fazla olduğu görülmüştür
Romantik ilişkiler kişilik gelişimi üzerinde de (Aron ve Aron, 1997; Slotter ve Gardner, 2009).
önemli etkiler bırakmaktadır. Sağlıklı romantik Benlik kavramı; kişinin kendini anlamlandırmailişki yaşayan bireylerin daha yüksek benlik algısı sında sosyal yapısı, geçmiş yaşantıları, gelecekle
ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI1
113
UHPPD
UHBAB
www. uhpdergisi.com
www.uhbabdergisi.com
ULUSLARARASI HAKEMLİ PSİKİYATRİ
ve PSİKOLOJİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ
Hakemli/ Ağustos
BeĢeri ve2015
Akademik
Bilimler
Mayıs Uluslararası
/ Haziran / Temmuz
Sayı: 03
Cilt: 02Dergisi
İlkbahar Yaz
Nisan / Mayıs
/ Haziran
Yaz Dönemi
Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015
INTERNATIONAL
JOURNAL
OF Ġlkbahar
PSYCHIATRY
AND PSYCHOLOGICAL
RESEARCHES
International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science
May / June / July / August 2015 Issue: 03 Volume: 02 Spring Summer
April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
JEL KODU: I0-I12 ID:18 K:29
ISSN 2148-8215
ONLINE
ISSN:2149-2506
ID:230 K:509
Jel Kodu:
K34
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001- 2004 Belge No: 12880)
Marka
Patent)
(ISO 9001-2008 (Belge
No:Patent
12879–&Trademark
ISO 14001-2004
Belge No: 12880)
(2015/04312-2015-GE-18968)
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
ilgili beklenti ve hayalleri gibi boyutları içeren,
durumlarda spontan bir şekilde biz, bize, bizim
ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI1
tüm algılama biçimini oluşturan kendine bakış
gibi birinci çoğul şahıs zamirlerini kullanırlar,
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
açısıdır (Aydın, 1996). Kendilerine ilişkin algıyaşadıkları ilişkiyi yaşamlarının merkezine alırlar
CUSTOM DUTIES
lamalarında özsaygıları yüksek olan bireylerin
ve partnerlerinin benlikleriyle kendi benliklerinin
2
3
KILINÇ , Hatice
YURTSEVER
kabul görme, onaylandığını hissetme veSelin
değerlilik
birbirine
çok benzediğini
belirtirler (Agnew, Van
2
Celal Bayar
Üniversitesi
Sosyal Bilimler
Ens. MaliLange,
Hukuk Programı
Yüksek
Öğrencisi 1998).
duygularının da yüksek
olduğu
görülmüştür
(BüRusbult,
veLisans
Langston,
3
Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
yükşahin ve Atıcı, 2009). Araştırmalar, romantik
Romantik
ilişkilerdeki benliğin esnek oluşu,
gümrüğe tabi
olan ticari
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
ilişkinin sağlıklıÖzet:
bir Gümrük
şekildevergisi,
sürmesinin
bireyde
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın partnerin
from the movement
of commercial
commodities başlaması yabenliğiyle
benzemeye
miktarı veya
değeri üzerinden
alınan,
subject to customs which is based on those
özsaygıyı ve özgüveni
arttırdığı,
yapılan
işe ekonomik,
karşı
sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir kınlık
commodities’quantity
and value. Itdoyum
is are a kind
hissinin artması,
veof aşık olma gibi
ve ekonomi
aracı olan
bir vergi
tariff that is a foreign trade and economic policy
heyecan kattığı dışveticaret
yapılan
iştepolitikası
yetkinlik
hissini
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan bir
instrument
addition
to its economic,
social and
ilişkiiniçin
birtakım
yararlı
sonuçları ortaya
dolaylı
bir vergi türü olan
gümrük vergisi,
gelir ve
fiscal functions. Since they are not collected on
kuvvetlendirdiğini
göstermiştir
(Solmuş,
2008).
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir çıkaran
regular basis
like income tax
corporatetemsil
tax, as eder (Aron,
normatif
birandsüreci
vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan
an indirect tariff on expenditures, custom duties
Romantik ilişkilerde
bireyler
çeşitli
yönlerden
eşyanın gümrüğe
geldiği
anda bir
defaya mahsus Melinat,
are collectedAron,
only onceVallone,
when commodities
subject 1997; Aron,
ve Bator,
olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi
to foreign trade arrive at the custom. According to
kendilerine benzeyen
kişilerle
olmayı
ve item
Aron,
1995).
Bütün
bu olumlu sonuçUsul Kanunu
(VUK)’nunbirlikte
ikinci maddesine
göre bu Paris,
the second
of tax
procedural
law, custom
kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle,
duties are excluded from this law. Therefore,
tercih ederler. Başarılı
bir evliliğin
kendisine
rağmen
romantik
ilişki
çiftlerin
gümrük vergilerinin
usul ve uygulama
esasları 4458 larına
procedures
and practises
of custom
dutiessürecinde
are
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
benzeyen bireyle
olduğunda
gerçekleşeceğine
benzemeye
başlaması
ile dış
ticarete konu olan
eşyanın Türkiye Gümrük benliklerin
Through this law,
a systematization
has been ve bu şekilde
Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak
created beginning with commodities subject to
inanılır (Yılmazçoban,
Lewis
etmesi
bireylerin
işlemlerin2011).
sırasına
göreve Spanier’in
bir
sistematik devam
international
trade entering
customs kimlikleri
territories of ve duygusal
oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi
Turkey and continuing with operation sequence.
(1979) yaptığı araştırmaya
göre
romantik
ilişkide
açısından
risk
oluşturmaktadır;
partgümrük vergisinde
de zorunlu
aşamalar
olan tarh, iyi
Likeoluşları
all other taxes,
compalsive
levels
such as
tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated
kişiler arası benzerlik
ile bağlı
evlilik
kendi benliklerinin
birofparçası yapma
Bakanlığı’na
ayrı kalitesi
bir kuruluşarasında
niteliği olan nerlerini
by General Directorate
of Customs as a part
1
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Bilimler Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Gümrükler
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
according
pozitif ilişki olduğu
görülmüştür.
Kişiler
noktasında
daYüksek
ilişkiprocess
sonaofTezinden
erer
(Slotter ve Gardner,
Programı
Yüksek Lisans
Selin kim
KILINÇ tarafından
hazırlanan
Lisans
Kanunu
hükümlerine
uygunÖğrencisi
olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
disputes over
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm
customs duties has a different form from the
ve ne olduklarına
dair fikirlerini partnerlerinin
2012).
Bu bağlamda romantik ilişkilerde algılanan
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir
process of other taxes. Customs duty disputes
yapıya
sahiptir. Gümrük
vergisi uyuşmazlıkları
have to be resolved
administratively
in the first
özelliklerine göre
birleştirip,
genişletirler,
böyledeğişimin
boyutları
konusunda
oluşacak farkınöncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen
solved
administratively,
legal
action
can
be
taken.
ce kendi ve partnerlerinin karakterleri birbirine
dalık ilişkilerdeki sağlıklı etkileşim
ve duygusal
1
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
Key words: Custom,
Custom gelme
Duties, Custom
benzer (Aron ve Aron, 1997; Slotter ve Gardner,
zorlukların
üstesinden
noktasında destek
Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi,
Disputes
Gümrük Uyuşmazlıkları
2009). İlişki sürecinde
de bireylerin benlikleri ile
sağlayacaktır. Bu araştırmanın amacı Slotter ve
romantik ilişki yaşadığı kişinin benliği giderek
Lucas (2013) tarafından geliştirilen Romantik
birbirine benzerlik gösterir (Aron, Aron, Tudor, ve
İlişkilerde Algılanan Değişim Ölçeği’ni Türkçeye
Nelson, 1991). Yapılan araştırmalar bu benzerliuyarlamak ve ölçeğin geçerlik ve güvenirliğini
ğin, partnerlerin birlikte çok zaman geçirmesi ve
incelemektir.
deneyimlerin paylaşılmasından kaynaklandığını
göstermiştir (Aron, 2003). Romantik ilişki içinde
olduğu partnerine kendini adamış bireyler belirli
114
UHPPD
UHBAB
www. uhpdergisi.com
www.uhbabdergisi.com
ULUSLARARASI HAKEMLİ PSİKİYATRİ
ve PSİKOLOJİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ
Hakemli/ Ağustos
BeĢeri ve2015
Akademik
Bilimler
Mayıs Uluslararası
/ Haziran / Temmuz
Sayı: 03
Cilt: 02Dergisi
İlkbahar Yaz
Nisan / Mayıs
/ Haziran
Yaz Dönemi
Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015
INTERNATIONAL
JOURNAL
OF Ġlkbahar
PSYCHIATRY
AND PSYCHOLOGICAL
RESEARCHES
International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science
May / June / July / August 2015 Issue: 03 Volume: 02 Spring Summer
April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
JEL KODU: I0-I12 ID:18 K:29
ISSN 2148-8215
ONLINE
ISSN:2149-2506
ID:230 K:509
Jel Kodu:
K34
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001- 2004 Belge No: 12880)
Marka
Patent)
(ISO 9001-2008 (Belge
No:Patent
12879–&Trademark
ISO 14001-2004
Belge No: 12880)
(2015/04312-2015-GE-18968)
2. YÖNTEM
Çalışma Grubu
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
alt boyutu için .82, Partner Değişimi alt boyutu
için .86 olarak bulunmuştur.
ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI1
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
İşlem
Araştırma, 2014–2015 eğitim-öğretim CUSTOM
yılında DUTIES
3
Selin KILINÇ2, Hatice
YURTSEVER
Ölçeğin
Türkçeye
uyarlanması sürecinde ölçeği
Bülent Ecevit Üniversitesi Eğitim Fakültesinde
2
Bayar Üniversitesi
Sosyalüzerinde
Bilimler Ens. Maligeliştirenlerden
Hukuk Programı Yüksek
Lisansolan
Öğrencisi
birisi
Erica B. Slotter’dan
öğrenim gören 287Celal
üniversite
öğrencisi
3
Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
ölçeğin uyarlanabileceğine ilişkin izin alınmıştır.
yürütülmüştür.
Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari İlk
Abstract:
Customölçeğin
duty is a kind
of tariff arising
aşamada,
İngilizce
formu iyi düzeyde
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın
from the movement of commercial commodities
Veri toplama araçları
miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, İngilizce
subject to customs
which
is
based
on
those
bilen 2 öğretim üyesinden
oluşan bir
sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir
commodities’quantity and value. It is are a kind of
dış ticaretAlgılanan
ve ekonomi politikası
aracı olan
bir vergi komisyon
tariff that is atarafından
foreign trade and
economic policy
Türkçeye
çevrilmiş ve daha
Romantik İlişkilerde
Değişim
Ölçeği
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan
instrument in addition to its economic, social and
bir vergi
türü olan gümrük vergisi,
gelir ve sonra
fiscal functions.
Since they
are not collected
on
bu Türkçe
formlar
geri tercüme
edilerek
(The Perceived dolaylı
Change
in Relationships
Scale):
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir
regular basis like income tax and corporate tax, as
vergi ilişki
türü olmadığından,
ticarete konuile
olan Türkçe
an indirectve
tariff
on expenditures,
customarasındaki
duties
İngilizce
formlar
tutarlılık
Bireylerin romantik
yaşadıklarıdışpartnerleri
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus
are collected only once when commodities subject
Ardından
denemelik
olmakkendi
üzere alınmaktadır.
Gümrük vergileri,
Vergi incelenmiştir.
to foreign trade arrive
at the custom.
According to Türkçe form,
olan ilişkilerindeki
öz benliklerine
yönelik
Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu
the second item of tax procedural law, custom
danışma
velaw.
rehberlik
kanunbenzerlik
kapsamı dışında
Bu nedenle, psikolojik
duties are excluded
from this
Therefore, ve ölçme ve
süreç içerisindeki
ve tutulmuştur.
farklılaşmanın
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
alanında
uzman
olan 2 öğretim
Gümrük
Kanunu’nda düzenlenmiştir.
kanun değerlendirme
regulated by customs
law numbered
4458.
ne yönde ve nesayılı
ölçüde
olduğunu
belirlemekBuve
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
inceletilerek
görüşleri
doğrultusunda
bazı
girişinden
başlayıp,
eşyaya (2013)
uygulanacak üyesine
created beginning
with commodities
subject
to
değerlendirmek Bölgesine
amacıyla
Slotter
ve Lucas
işlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik
international trade entering customs territories of
yapılmıştır.
Ölçeğin
yapı geçerliği için
oluşturulmuştur.
Diğer
tüm vergilerde
olduğu gibi değişiklikler
Turkey and continuing
with operation
sequence.
tarafından geliştirilen
Romantik
İlişkilerde
Algılanan
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
faktör
analiziare
uygulanmıştır.
Ölçeğin
ve tahsil aşamaları
Gümrük
ve Ticaret doğrulayıcı
assessment, accrual
and collecting
regulated
Değişim Ölçeğitahakkuk
10 maddeden
ve iki alt
boyuttan
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
1
içAnabilim
tutarlık
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar
Üniversitesi
Sosyal
Bilimlergüvenirliği
Enstitüsü
Dalıyöntemiyle,
Mali
Hukuk to madde analizi
Gümrükler
Genel
tarafından,
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
Ministry
according
(Öz-değişim ve Partner
Değişimi)
oluşan
birSelin
ölçme
Programı
Yüksek Lisans
KILINÇ tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans of
Tezinden
Kanunu
hükümlerine
uygunÖğrencisi
olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
disputes over
ise
düzeltilmiş madde-toplam korelâsyonuyla
türetilmiĢtir.
Gümrük
doğan uyuşmazlıkların
çözüm
customs duties has a different form from the
aracıdır. Ölçek 7’li
birvergisinden
derecelendirmeye
sahiptir
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir
process of other taxes. Customs duty disputes
incelenmiştir.
Geçerlik ve güvenirlik analizleri
sahiptir. Gümrük“7”
vergisi
uyuşmazlıkları
have to be resolved administratively in the first
(“1” Kesinlikleyapıya
Katılmıyorum,
Kesinlikle
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. için
place.LISREL
However, in8.54
the case
disputes 15
not being
veofSPSS
paket programları
Katılıyorum). Ölçek
göre
hem
Ancak hem
idarialt boyutlara
aşamada
çözümlenemeyen
solved administratively, legal action can be taken.
1
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
kullanılmıştır.
de toplam puan vermektedir. Ölçekte ters kodlaAnahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi,
bulunmamaktadır.
Gümrük UyuşmazlıklarıYükselen puanlar
nan madde
yüksek düzeyde Romantik İlişkilerdeki Algılanan
Değişimi göstermektedir. 2 faktörde toplanan ölçek
toplam varyansın %53’ünü açıklamaktadır. Birinci
boyutun öz-değeri 4,24, ikinci boyutun öz-değeri
2,26 olarak bulunmuştur. Faktör yükleri .61 ile
.84 arasında sıralanmaktadır. Ölçeğin Cronbach
alfa iç tutarlılık güvenirlik katsayıları öz-değişim
Key words:
Disputes
Custom, Custom Duties, Custom
3. BULGULAR
Madde Analizi ve Güvenirlik
Ölçeğin maddelerinin ayırt etme gücünü belirlemek amacıyla madde analizi yapılmıştır.
Yapılan analiz sonucunda, ölçeğin düzeltilmiş
madde toplam korelasyon katsayılarının .35 ile
.74 arasında sıralandığı görülmüştür. Ölçeğin
115
UHPPD
UHBAB
www. uhpdergisi.com
www.uhbabdergisi.com
ULUSLARARASI HAKEMLİ PSİKİYATRİ
ve PSİKOLOJİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ
Hakemli/ Ağustos
BeĢeri ve2015
Akademik
Bilimler
Mayıs Uluslararası
/ Haziran / Temmuz
Sayı: 03
Cilt: 02Dergisi
İlkbahar Yaz
Nisan / Mayıs
/ Haziran
Yaz Dönemi
Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015
INTERNATIONAL
JOURNAL
OF Ġlkbahar
PSYCHIATRY
AND PSYCHOLOGICAL
RESEARCHES
International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science
May / June / July / August 2015 Issue: 03 Volume: 02 Spring Summer
April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
JEL KODU: I0-I12 ID:18 K:29
ISSN 2148-8215
ONLINE
ISSN:2149-2506
ID:230 K:509
Jel Kodu:
K34
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001- 2004 Belge No: 12880)
Marka
Patent)
(ISO 9001-2008 (Belge
No:Patent
12879–&Trademark
ISO 14001-2004
Belge No: 12880)
(2015/04312-2015-GE-18968)
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
Cronbach alfa iç tutarlılık güvenirlik katsayıları
alt boyutu için .86 olarak bulunmuştur. Bulgular
ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI1
öz-değişim alt boyutu için .78, partner değişimi
Tablo 1’de görülmektedir.
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
Tablo 1. Yakın İlişkilerde Şiddet Sorumluluğu Algısı Ölçeği Düzeltmiş Madde Toplam
CUSTOM DUTIES
Korelasyon Katsayıları
Selin KILINÇ2, Hatice YURTSEVER3
Faktör
2
Madde
No
Faktör
Madde
No
rjx Ens. Mali Hukuk
Celal
Bayar Üniversitesi
Sosyal Bilimler
Programı Yüksek Lisans
Öğrencisi
3
Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
1
.35
3
rjx
.69
Özet: Gümrük2 vergisi, gümrüğe tabi.59
olan ticari
Abstract: Custom duty is a kind 4
of tariff arising
.74
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın
from the movement of commercial commodities
miktarı veya 5değeri üzerinden alınan,
subject to customs which is based
.62ekonomik,
6 on those
.74
Partner
commodities’quantity and value. It is are a kind of
Öz Değişim sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir
Değişimi
dış ticaret ve ekonomi
politikası aracı olan
tariff
that is a foreign trade and economic
policy
7
.61 bir vergi
8
.69
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan
instrument in addition to its economic, social and
dolaylı bir vergi
fiscal functions. Since they are not
9 türü olan gümrük vergisi,
.66 gelir ve
10 collected on
.51
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir
regular basis like income tax and corporate tax, as
vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan
an indirect tariff on expenditures, custom duties
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus
are collected only once when commodities subject
olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi
to foreign trade arrive at the custom. According to
Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu CFI=
the second
of tax
procedural
Yapı Geçerliği Usul
.96,item
IFI=
.96,
NFI= law,
.94,custom
NNFI= .94, GFI=
kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle,
duties are excluded from this law. Therefore,
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458 .94,
procedures
and practises
of boyutlu
custom duties
are
SRMR=
.046) iki
Romantik
İlişkilerde
sayılı Gümrük
Kanunu’nda
düzenlenmiştir.
Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
Romantik İlişkilerde
Algılanan
Değişim
Ölçeği’nin
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük Algılanan
Through this Değişim
law, a systematization
has
been
modelinin iyi uyum verdiğini
Bölgesine
girişinden
başlayıp, formundaki
eşyaya uygulanacak
created beginning with commodities subject to
yapı geçerliği için
ölçeğin
orijinal
işlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik göstermiştir.
international tradeDoğrulayıcı
entering customsfaktör
territories
of
analizine
ait faktör
oluşturulmuştur.amacıyla
Diğer tüm vergilerde
olduğu gibi
Turkey and continuing with operation sequence.
yapısının doğrulanması
doğrulayıcı
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, yükleri
Like all other
taxes,
compalsive
levels such as
Şekil
1’de
gösterilmiştir.
tahakkuk ve tahsil aşamaları
Gümrük uyum
ve Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated
faktör analizi uygulanmıştır.
Elde edilen
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
1
Bu çalıĢma,
Celal
Bayar
Üniversitesi
Bilimler Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
indeksleri (x²= Gümrükler
86.32,
sd=
32,
RMSEA=
.077,
Genel
Müdürlüğü
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
according
Programı
Yüksek
Lisans
Öğrencisi
Selin
KILINÇ
tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans of
Tezinden
Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
disputes over
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm
customs duties has a different form from the
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir
process of other taxes. Customs duty disputes
yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları
have to be resolved administratively in the first
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen
solved administratively, legal action can be taken.
1
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
Key words: Custom, Custom Duties, Custom
Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi,
Disputes
Gümrük Uyuşmazlıkları
116
UHPPD
UHBAB
www. uhpdergisi.com
www.uhbabdergisi.com
ULUSLARARASI HAKEMLİ PSİKİYATRİ
ve PSİKOLOJİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ
Hakemli/ Ağustos
BeĢeri ve2015
Akademik
Bilimler
Mayıs Uluslararası
/ Haziran / Temmuz
Sayı: 03
Cilt: 02Dergisi
İlkbahar Yaz
Nisan / Mayıs
/ Haziran
Yaz Dönemi
Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015
INTERNATIONAL
JOURNAL
OF Ġlkbahar
PSYCHIATRY
AND PSYCHOLOGICAL
RESEARCHES
International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science
May / June / July / August 2015 Issue: 03 Volume: 02 Spring Summer
April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
JEL KODU: I0-I12 ID:18 K:29
ISSN 2148-8215
ONLINE
ISSN:2149-2506
ID:230 K:509
Jel Kodu:
K34
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001- 2004 Belge No: 12880)
Marka
Patent)
(ISO 9001-2008 (Belge
No:Patent
12879–&Trademark
ISO 14001-2004
Belge No: 12880)
(2015/04312-2015-GE-18968)
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI1
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
CUSTOM DUTIES
Selin KILINÇ2, Hatice YURTSEVER3
2
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi
3
Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın
from the movement of commercial commodities
miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik,
subject to customs which is based on those
sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir
commodities’quantity and value. It is are a kind of
dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi
tariff that is a foreign trade and economic policy
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan
instrument in addition to its economic, social and
dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve
fiscal functions. Since they are not collected on
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir
regular basis like income tax and corporate tax, as
vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan
an indirect tariff on expenditures, custom duties
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus
are collected only once when commodities subject
olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi
to foreign trade arrive at the custom. According to
Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu
the second item of tax procedural law, custom
kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle,
duties are excluded from this law. Therefore,
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak
created beginning with commodities subject to
işlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik
international trade entering customs territories of
oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi
Turkey and continuing with operation sequence.
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated
Bakanlığı’na
bağlı
ayrı bir kuruluş
niteliği olan
by General
Directorateİlişkin
of Customs
as a part
of
Şekil 1. Romantik
İlişkilerde
Algılanan
Değişim
Ölçeği’ne
Path
Diagramı
ve
1
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Bilimler Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Gümrükler
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
according
Programı
Yüksek
Lisans
Öğrencisi
Selin
KILINÇ
tarafından
hazırlanan
Yüksek
Lisans
Tezinden
Faktör Yükleri
Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir.
Customs Law. Resolution process of disputes over
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm
customs duties has a different form from the
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir
process of other taxes. Customs duty disputes
4. TARTIŞMAyapıya
ve SONUÇ
korelasyon
.30
sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları ğin
havemadde-toplam
to be resolved administratively
in the katsayılarının
first
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
de karşıladığı
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen ölçütünü
solved administratively,
legal actiongörülmüştür.
can be taken.
Bu çalışmada, Slotter
ve
Lucas
(2013)
tarafın1
uyuşmazlıklarda
yargı yoluna
başvurulabilmektedir.
Key words: Custom, Custom Duties, Custom
dan geliştirilen Anahtar
Romantik
ilişkilerde Algılanan
Ölçeğin
yapı geçerliğinin incelenmesinde doğKelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi,
Disputes
Gümrük Uyuşmazlıkları
Değişim Ölçeğinin Türkçe’ye uyarlanması ve
Türkçe formunun geçerlik ve güvenirlik çalışması yapılmıştır. Sipahi, Yurtkoru ve Çinko’ya
(2008) göre güvenirlik analizlerinde aranması
gereken katsayı oranının .70 olduğu varsayımını
çalışmadaki formun karşıladığı görülmüştür. Öte
yandan yapılan madde analizi sonucunda, ölçe-
rulayıcı faktör analizi kullanılmıştır. Doğrulayıcı
faktör analizi ile model‐veri uyumuna ilişkin
hesaplanan istatistiklerden en sık kullanılanları
Ki‐kare (x²), x²/sd, RMSEA, SRMR, GFI ve
AGFI’dir. Hesaplanan x²/df oranının 5’ten küçük
olması, CFI, IFI, GFI ve AGFI değerlerinin.
.90’dan yüksek olması, SRMR ve RMSEA de-
117
UHPPD
UHBAB
www. uhpdergisi.com
www.uhbabdergisi.com
ULUSLARARASI HAKEMLİ PSİKİYATRİ
ve PSİKOLOJİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ
Hakemli/ Ağustos
BeĢeri ve2015
Akademik
Bilimler
Mayıs Uluslararası
/ Haziran / Temmuz
Sayı: 03
Cilt: 02Dergisi
İlkbahar Yaz
Nisan / Mayıs
/ Haziran
Yaz Dönemi
Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015
INTERNATIONAL
JOURNAL
OF Ġlkbahar
PSYCHIATRY
AND PSYCHOLOGICAL
RESEARCHES
International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science
May / June / July / August 2015 Issue: 03 Volume: 02 Spring Summer
April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
JEL KODU: I0-I12 ID:18 K:29
ISSN 2148-8215
ONLINE
ISSN:2149-2506
ID:230 K:509
Jel Kodu:
K34
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001- 2004 Belge No: 12880)
Marka
Patent)
(ISO 9001-2008 (Belge
No:Patent
12879–&Trademark
ISO 14001-2004
Belge No: 12880)
(2015/04312-2015-GE-18968)
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
ğerlerinin ise .05’ten düşük çıkması, çalışmadaki
Toplum ve birey yaşantısında ikili duygusal ilişĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI1
model‐veri uyumunu ifade etmektedir. Bununla
kilerde süreç içerisindeki kimlik, kişilik, benlik
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
birlikte, GFI’nin .85’ten, AGFI’nin .80’den
vb. değişimlerde uygulama sahası olan ve bu
CUSTOM DUTIES
büyük çıkması, RMSEA değerlerinin .10’dan
süreçteki değişimi değerlendirmeye olanak tanıyan
2
3
Selin KILINÇ
YURTSEVER
düşük çıkması, model veri uyumu için
kabul , Hatice
Romantik
İlişkilerde
Algılanan Değişim ölçeğinin
2
Celalolarak
Bayar Üniversitesi
Sosyal Bilimler Ens. Malikullanımının
Hukuk Programı Yüksek
Lisans Öğrencisi
edilebilir alt sınırlar
kabul
edilmektedir
yaygınlaşması
oldukça önemlidir.
3
Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
(Çokluk, Şekercioğlu, ve Büyüköztürk, 2012).
Bireyin yalnızlık duygusundan uzaklaşıp duygusal
Özet: Gümrük
gümrüğe
tabi olan ticari ve
Abstract:
Customanlamda
duty is a kind
of tariff arising
Yapılan doğrulayıcı
faktörvergisi,
analizi
sonucunda
romantik
bağlılık
geliştirmeleri, haeşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın
from the movement of commercial commodities
miktarı
veya değeriincelendiğinde,
üzerinden alınan, ekonomik,
subject to
customsamaçlarının
which is basedve
onyaşam
those doyumunun
elde edilen uyum
indeksleri
iki
yattaki
yaşam
sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir
commodities’quantity and value. It is are a kind of
alt boyutlu modelin
iyiveuyum
ve ölçeğin
yöndepolicy
gelişmesine katkı
dış ticaret
ekonomiverdiği
politikası aracı
olan bir vergi artmasına
tariff that is a veya
foreign pozitif
trade and economic
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan
instrument in addition to its economic, social and
orijinal faktör yapısının
Türkçe
faktör
Dolayısıyla
bu ölçekten
elde edilen
dolaylı bir vergi
türü olan formun
gümrük vergisi,
gelir ve sağlamaktadır.
fiscal functions. Since
they are not collected
on
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir
regular basis like income tax and corporate tax, as
yapısıyla uyumlu
görülmüştür
(Hu
psikoloji,
danışma
vergi olduğu
türü olmadığından,
dış ticarete
konuve
olan verilere
an indirect eş
tariffolarak
on expenditures,
custompsikolojik
duties
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus
are collected only once when commodities subject
Bentler, 1999). olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi veto foreign
rehberlik
disiplinlerinde
yapılacak
eğitimler
trade arrive
at the custom. According
to
Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu
the second item of tax procedural law, custom
müdahale
programları
sağlıklı bir kişilik
kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle, veya
are excluded from
this law. Therefore,
Romantik İlişkilerde
Algılanan
Değişim
Ölçe-4458 duties
gümrük vergilerinin
usul ve
uygulama esasları
procedures and practises of custom duties are
oluşumuna
olumlu yönde etki edecektir.
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
ğinin, geçerlik ve
güvenirlik çalışmaları ölçeğin
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
Bölgesine
girişindenkullanılabilecek
başlayıp, eşyaya uygulanacak
created beginning with commodities subject to
geçerli ve güvenilir
biçimde
bir
KAYNAKLAR
işlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik
international trade entering customs territories of
tüm vergilerde
olduğu
ölçek olduğunu oluşturulmuştur.
göstermiştir.Diğer
Bunun
dışındaki
engibi Turkey and continuing with operation sequence.
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, AGNEW,
Like all otherC.
taxes,
levels such as
R.,compalsive
VAN LANGE,
P. A. M., RUSve tahsilile
aşamaları
ve Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated
önemli sınırlılıktahakkuk
öğrencileri
sınırlıGümrük
olmasıdır.
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General
Directorate
Customs
as a part of C. A., (1998).
BULT,
C.Anabilim
E.,ofVE
LANGSTON
1
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar
Üniversitesi
Sosyal
Bilimler Enstitüsü
Dalı Mali
Hukuk to
Gümrükler
Genel
tarafından,
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
Ministry
according
Bu noktada çalışmanın
toplum
genelini
kapsaProgramı
Yüksek
Lisans
Öğrencisi
Selin
KILINÇ
tarafından
hazırlanan
Yüksek
Lisans
Tezinden
Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
process of disputes over Commitment
Cognitive
interdependence:
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların
çözüm
customs duties has a different form from the
ması ve farklı eğitim,
sosyo-ekonomik
düzeyden
andof the
representation
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir
process
othermental
taxes. Customs
duty disputes of close relagelen bireyler ve
gruplar
uygulanması
yapıya
sahiptir.üzerinde
Gümrük vergisi
uyuşmazlıkları
have to be resolved administratively in the first
Journal
of Personality
and Social
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır.
place.tionships.
However, in the
case of disputes
not being
daha genellenebilir
edilmesini
sağAncak veriler
idari elde
aşamada
çözümlenemeyen
solved administratively, legal action can be taken.
Psychology, 74, 939-954 1
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
layacaktır. Öte yandan güvenilirlik analizinde
Key words: Custom, Custom Duties, Custom
Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi,
Disputes
test tekrar-test Anahtar
güvenirliğinin
ARON,
A., (2003). Self and close relationships.
Gümrük
Uyuşmazlıkları ölçülmesi testin
uygulanabilirliği ve kullanılabilirliği noktasında
In M. R. Leary ve J. P. Tangney (Eds.),
katkı sağlayacaktır. Ölçekteki uyum geçerliliğin
Handbook of self and identity (s. 442–461).
ölçülmesi ve belirlenmesi noktasında, daha önce
New York, NY: Guilford Press
geçerlik ve güvenirlik çalışmaları tamamlanmış
ARON, A., ARON, E., TUDOR, M., VE NELSON,
başka ölçeklerle Romantik İlişkilerde Algılanan
G., (1991). Close relationships as in including
Değişim Ölçeği arasındaki ilişkiler incelenebilir.
118
UHPPD
UHBAB
www. uhpdergisi.com
www.uhbabdergisi.com
ULUSLARARASI HAKEMLİ PSİKİYATRİ
ve PSİKOLOJİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ
Hakemli/ Ağustos
BeĢeri ve2015
Akademik
Bilimler
Mayıs Uluslararası
/ Haziran / Temmuz
Sayı: 03
Cilt: 02Dergisi
İlkbahar Yaz
Nisan / Mayıs
/ Haziran
Yaz Dönemi
Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015
INTERNATIONAL
JOURNAL
OF Ġlkbahar
PSYCHIATRY
AND PSYCHOLOGICAL
RESEARCHES
International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science
May / June / July / August 2015 Issue: 03 Volume: 02 Spring Summer
April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
JEL KODU: I0-I12 ID:18 K:29
ISSN 2148-8215
ONLINE
ISSN:2149-2506
ID:230 K:509
Jel Kodu:
K34
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001- 2004 Belge No: 12880)
Marka
Patent)
(ISO 9001-2008 (Belge
No:Patent
12879–&Trademark
ISO 14001-2004
Belge No: 12880)
(2015/04312-2015-GE-18968)
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
BÜYÜKŞAHIN, ÇEVIK, G., VE ATICI, M.,
other in the self. Journal of Personality and
ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI1
(2008). Lise 3. Sınıf öğrencilerinin benlik
Social Psychology, 60, 241–253
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
saygılarının bazı değişkenler açısından inARON, A., VE ARON E. N., (1997). SelfCUSTOM DUTIES
celenmesi. Ç.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü
expansion motivation as including the other 2
3
Selin KILINÇ , Hatice YURTSEVER
Dergisi, 17(2),
35–50
in the self. In2 S. Duck (Ed.), Handbook of
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi
Celal Bayarresearch,
Üniversitesi Salihli MYO,
DıĢ TicaretG.,
Bölümü
CREASEY,
VE LADD, A., (2004). Negative
personal relationships: 3Theory,
mood regulation expectancies and conflict
and interventions (s. 251–270). New York,
Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
the movement in
of commercial
commoditiescollege student
late adolescent
NY: Wiley eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın frombehaviors
miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik,
subject to customs which is based on those
romantic relationships:
The
moderating
role of
sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir
commodities’quantity
and value. It is are
a kind
of
ARON, A., PARIS,
M.,veVE
ARON,
E.aracı
N. (1995).
dış ticaret
ekonomi
politikası
olan bir vergi
tariff that is a foreign trade and economic policy
generalized
Journal
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan
instrument
in additionattachment
to its economic,representations.
social and
Falling in love:
of selfdolaylı Prospective
bir vergi türü olanstudies
gümrük vergisi,
gelir ve
fiscal functions. Since they are not collected on
ofbasis
Research
ontaxAdolescence,
14(2), 235–255
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir
regular
like income
and corporate tax, as
concept change.
Journal
of Personality
andolan an indirect tariff on expenditures, custom duties
vergi türü
olmadığından,
dış ticarete konu
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus
are collected only once when commodities subject
Social Psychology,
1102-1112
olmak üzere 69,
alınmaktadır.
Gümrük vergileri, Vergi ÇOKLUK,
to foreign tradeÖ.,
arriveŞEKERCIOĞLU,
at the custom. According toG., VE BÜYÜUsul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu
the second item of tax procedural law, custom
KÖZTÜRK,
Ş.,this
(2012).
Sosyal bilimler için
kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle,
are excluded from
law. Therefore,
ARON, A., MELINAT,
E., ARON,
E. N.,esasları
VAL-4458 duties
gümrük vergilerinin
usul ve uygulama
procedures and practises of custom duties are
çok değişkenli SPSS ve LİSREL uygulamaları.
Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
LONE, R.,sayılı
VEGümrük
BATOR,
R. J., (1997). The
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through
this law,Pegem
a systematization
has been
Ankara:
A Yayıncılık
Bölgesine
girişinden başlayıp,
eşyaya uygulanacak
created beginning with commodities subject to
experimental
generation
of
interpersonal
işlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik
international trade entering customs territories of
Diğer some
tüm vergilerde
olduğu gibi DEMIR,
Turkey and M.,
continuing
with operation
sequence.
(2008).
Sweetheart,
you really make
closeness: Aoluşturulmuştur.
procedure and
preliminary
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
tahakkuk
ve
tahsil
aşamaları
Gümrük
ve
Ticaret
assessment,
accrual
and
collecting
are
regulated
me happy: Romantic relationship quality
findings. Personality and Social Psychology
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
1
Bu
çalıĢma,
Celal
Bayar
Üniversitesi
Sosyal
Bilimler
Enstitüsü
Maliye
AnabilimMinistry
Dalı
Hukuk to of happiness
Genel Müdürlüğü tarafından, Gümrük
Customs
and
Economy
according
and
personality
asMali
predictors
Bulletin, 23,Gümrükler
363–377
Programı
Yüksek Lisans
Selin KILINÇ tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans of
Tezinden
Kanunu
hükümlerine
uygunÖğrencisi
olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
disputes over
türetilmiĢtir.
among
adults.
Journal
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm
customs
duties emerging
has a different
form from
the of Happiness
ATAK, H., VE TAŞTAN,
N., (2012).
Romantik
süreci, diğer vergilerde
oluşan süreçten
farklı bir
process of other taxes. Customs duty disputes
9, administratively
57–277. in the first
yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları
have Studies,
to be resolved
ilişkiler ve öncelikle
aşk. Psikiyatride
Güncel Yaklaidari aşamada çözümlenmek
zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen
solved administratively, legal action can be taken.
Youth and
şımlar, 4(4),uyuşmazlıklarda
520-546 yargı yoluna başvurulabilmektedir. ERIKSON, E. H. (1968). Identity:
1
Key words: Custom, Custom Duties, Custom
crisis. Newyork: Norton.
Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi,
Disputes
AYDIN, B., (1996).
kavramı ve ben şeGümrükBenlik
Uyuşmazlıkları
ERYILMAZ, A., VE ERCAN, L., (2010). Beliren
maları. M.Ü. Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim
yetişkinlikte romantik ilişkileri başlatma:
Bilimleri, 8, 41-47
Yakınlığa karşı yalıtılmışlık mı? Türk PsikoBÜYÜKÖZTÜRK, Ş., (2007). Sosyal Bilimler
lojik Danışma ve Rehberlik, 4(34), 119-127
için Veri Analizi El Kitabı (8. Baskı). AnFEIRING, C., (1996). Concepts of romance
kara: Pegem
in 15-years-olds. Journal of Research on
Adolescence, 6, 181-200
119
UHPPD
UHBAB
www. uhpdergisi.com
www.uhbabdergisi.com
ULUSLARARASI HAKEMLİ PSİKİYATRİ
ve PSİKOLOJİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ
Hakemli/ Ağustos
BeĢeri ve2015
Akademik
Bilimler
Mayıs Uluslararası
/ Haziran / Temmuz
Sayı: 03
Cilt: 02Dergisi
İlkbahar Yaz
Nisan / Mayıs
/ Haziran
Yaz Dönemi
Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015
INTERNATIONAL
JOURNAL
OF Ġlkbahar
PSYCHIATRY
AND PSYCHOLOGICAL
RESEARCHES
International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science
May / June / July / August 2015 Issue: 03 Volume: 02 Spring Summer
April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
JEL KODU: I0-I12 ID:18 K:29
ISSN 2148-8215
ONLINE
ISSN:2149-2506
ID:230 K:509
Jel Kodu:
K34
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001- 2004 Belge No: 12880)
Marka
Patent)
(ISO 9001-2008 (Belge
No:Patent
12879–&Trademark
ISO 14001-2004
Belge No: 12880)
(2015/04312-2015-GE-18968)
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
FURMAN, W., (2002). The emerging field of
SLOTTER, E. B., VE GARDNER, W. L., (2009).
ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI1
adolescent romantic relationships. Current
Where do ‘‘You’’ end and ‘‘I’’ begin? PreADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
Directions in Psychological Science, 11,
emptive self–other inclusion as a motivated
CUSTOM DUTIES
177–180
process. Journal of Personality and Social
2
3
Selin KILINÇ , Hatice YURTSEVER
Psychology,
96, 1137–1151
HU, L. T., VE BENTLER,
P.
M.
(1999).
Cutoff
2
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi
3
Celal Bayar structural
Üniversitesi Salihli MYO,
DıĢ TicaretE.
Bölümü
criteria for fit indexes in covariance
SLOTTER,
B., VE GARDNER, W. L., (2012).
analysis: Conventional criteria versus new
How needing you changes me: The influÖzet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
yer değiştirmesi
nedeniyle,
bu eşyanın
fromence
the movement
of commercialanxiety
commodities
alternatives.eşyanın
Structural
Equation
Modeling,
of attachment
on self-concept
miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik,
subject to customs which is based on those
sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir
commodities’quantity
It is are a kind
of
6, 1-55
malleabilityandinvalue.
romantic
relationships.
Self
dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi
tariff that is a foreign trade and economic policy
and inIdentity,
386-408
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan
instrument
addition to 11(3),
its economic,
social and
KUMASHIRO,dolaylı
M., bir
RUSBULT,
E.,vergisi,
WOLF,
vergi türü olan C.
gümrük
gelir ve
fiscal functions. Since they are not collected on
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir
regular basis like income tax and corporate tax, as
S. T., VE ESTRADA,
M., (2006).
The konu
Mic-olan SLOTTER
B., VE LUCAS
vergi türü olmadığından,
dış ticarete
an indirect tariff E.
on expenditures,
custom dutiesM. G., (2013).
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus
are collected only once when commodities subject
helangelo phenomenon:
Partner
affirmation
Validating
measure
of self
olmak üzere alınmaktadır.
Gümrük
vergileri, Vergi
to foreign
trade arrive atathe
custom. According
to and partner
Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu
the second item of tax procedural law, custom
and self-movement
one’s ideal.
In
in romantic
relationships:
The Perkanun kapsamıtoward
dışında tutulmuştur.
Bu nedenle,
dutieschange
are excluded
from this law.
Therefore,
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
K. D. Vohssayılı
ve Gümrük
E. J. Finkel
(Eds.), Self and
ceived Change in Relationships Scale. Self
Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
relationships:
Connecting intrapersonal and
and Identity, 12, 177-185
Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak
created beginning with commodities subject to
işlemlerin
sırasına(s. 317–341).
göre
bir
sistematik
international trade entering customs territories of
interpersonal
processes
New
oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi SOLMUŞ,
Turkey and continuing
with operation
sequence. ve aşkın iki
T., (2008).
Bağlanma
gümrük vergisinde
York, NY: Guilford
Pressde zorunlu aşamalar olan tarh, Like all other taxes, compalsive levels such as
tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret
assessment,
and collecting
are regulated
yüzü.accrual
İstanbul:
Epsilon
Yayınevi.
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
1
Bu
çalıĢma,
Celal
Bayar
Üniversitesi
Sosyal
Bilimler
Enstitüsü
Maliye
Anabilim
Dalı
Mali
Hukuk
Genel Müdürlüğü
Gümrük
Customs and Economy Ministry according to
LEWIS. R. A.,Gümrükler
VE SPANIER,
G. tarafından,
B., Selin
(1979).
Programı
Yüksek Lisans
KILINÇ tarafından
hazırlanan
Yüksek
Lisans
Tezinden
Kanunu
hükümlerine
uygunÖğrencisi
olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
of
disputes
STERNBERG,
R.process
J., (1986).
Aover
triangular theory
türetilmiĢtir.
vergisinden
doğanand
uyuşmazlıkların
customs duties has a different form from the
Theorizing Gümrük
about
the quality
stability çözüm
of
of love.
Review,
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir
process
of otherPsychological
taxes. Customs duty
disputes 93(2), 119-135
marriage, contemporary
theories
the
yapıya sahiptir. Gümrük
vergisiabout
uyuşmazlıkları
have to be resolved administratively in the first
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
family. NewYork:
The
Press çözümlenemeyen YILMAZÇOBAN,
Evlilikte çiftleri
Ancak
idari Free
aşamada
solved administratively, legalM.,
action(2011).
can be taken.
1
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
unsurlar
ve arkadaşlık
ilkeleri.
Key etkileyen
words: Custom,
Custom Duties,
Custom
MONTGOMERY,
M.Kelimeler:
J., (2005).
Psychosocial
Anahtar
Gümrük,
Gümrük Vergisi,
Disputes
Yalova Sosyal Bilimler 1(1), 178-195
Uyuşmazlıkları
intimacy andGümrük
identity:
From early adolescence
to emerging adulthood. Journal of Adolescent
ZIMMER-GEMBECK, M. J., (2002). The
Research, 20(3), 346-374
development of romantic relationships and
adaptations in the system of peer relationships.
ÖZDAMAR, K., (2004). Paket Programlar ile
Journal of Adolescent Health, 31, 216-225
İstatistik Veri Analizi 1. Eskişehir: Kaan
120
UHPPD
UHBAB
www. uhpdergisi.com
www.uhbabdergisi.com
ULUSLARARASI HAKEMLİ PSİKİYATRİ
ve PSİKOLOJİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ
Hakemli/ Ağustos
BeĢeri ve2015
Akademik
Bilimler
Mayıs Uluslararası
/ Haziran / Temmuz
Sayı: 03
Cilt: 02Dergisi
İlkbahar Yaz
Nisan / Mayıs
/ Haziran
Yaz Dönemi
Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015
INTERNATIONAL
JOURNAL
OF Ġlkbahar
PSYCHIATRY
AND PSYCHOLOGICAL
RESEARCHES
International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science
May / June / July / August 2015 Issue: 03 Volume: 02 Spring Summer
April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
JEL KODU: I0-I12 ID:18 K:29
ISSN 2148-8215
ONLINE
ISSN:2149-2506
ID:230 K:509
Jel Kodu:
K34
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001- 2004 Belge No: 12880)
Marka
Patent)
(ISO 9001-2008 (Belge
No:Patent
12879–&Trademark
ISO 14001-2004
Belge No: 12880)
(2015/04312-2015-GE-18968)
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI1
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
CUSTOM ABSTRACT
DUTIES
EXTENDED
Selin KILINÇ2, Hatice YURTSEVER3
2
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi
3
Celal Bayar Üniversitesi
Salihli MYO,
DıĢ to
Ticaret
Bölümü and change the self-concept
Introduction: Romantic relationships
are especially
likely
influence
(e.g., Agnew & Etcheverry, 2006; Aron & Aron, 1997; Slotter & Gardner, 2009) as compared to
Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
eşyanınPeople
yer değiştirmesi
nedeniyle,
bu eşyanın
fromofthesimilarity
movement ofbetween
commercial commodities
other relationships.
perceive
nontrivial
amounts
their own self-concept
miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik,
subject to customs which is based on those
sosyal This
ve malikind
fonksiyonlarının
yanında önemli
bir
commodities’quantity
and value. It is
are a kind ofselves is assoand their partner’s.
of perception
of similarity
between romantic
partners’
dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi
tariff that is a foreign trade and economic policy
ciated with positive
outcomes
like
satisfaction
commitment.
Theand
extent to which
türüdür. relationship
Aynı zamanda harcamalar
üzerinden
alınan
instrument and
in addition
to its economic, social
dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve
fiscal functions. Since they are not collected on
individuals’ self-concepts
aregibichanged
by their
onlike
theincome
other
is partially
determined
kurumlar vergisi
belirli aralıklarla
alınanrelationships
bir
regular basis
taxhand,
and corporate
tax, as
vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan
an indirect tariff on expenditures, custom duties
by individual and
motivational
Lucas,
therefore
it is important to
eşyanın
gümrüğe geldiğidifferences
anda bir defaya(Slotter
mahsus &are
collected2013).
only once And
when commodities
subject
olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi
to foreign trade arrive at the custom. According to
measure of individuals’
the extent
to which
theyitem
and
partners
change in
Usul Kanunuperceptions
(VUK)’nun ikinciofmaddesine
göre bu
the second
of their
tax procedural
law, generally
custom
kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle,
duties are excluded from this law. Therefore,
a romantic relationship.
The Perceived
Change
in Relationship
Scale
(Slotter
& duties
Lucas,
gümrük vergilerinin
usul ve uygulama
esasları 4458
procedures and
practises
of custom
are 2013) is a 10sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
item self-report ile
inventory
and each item is rated on 7-Point
Likert-type scale ranges from “1-strongly
dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
Bölgesine
girişinden
başlayıp,
eşyaya
uygulanacak
created
beginning
with commodities
disagree” to “7-işlemlerin
stronglysırasına
agree” göre
to report
respondents’
level of agreement
withsubject
the to10 items. High
bir
sistematik
international trade entering customs territories of
oluşturulmuştur.
Diğer tüm The
vergilerde
olduğu scale
gibi
and continuing
with operation
sequence.
scores indicate strong
agreement.
10-item
isTurkey
composed
of two
subscales
(self-change and
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
tahakkuk
ve
tahsil
aşamaları
Gümrük
ve
Ticaret
assessment,
accrual
and
collecting
are
regulated
partner-change). Slotter and Lucas (2013) have found internal reliability of subscales as .82 and .86
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
1
Bu respectively.
çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar
Üniversitesi
Sosyal
Bilimler Enstitüsü
Anabilim
Dalı Mali
Hukuk to
Gümrükler
Genel
tarafından,
Gümrük
Customs Maliye
and
Ministry
according
for two subscales,
These
results
demonstrated
thatEconomy
Perceived
Change
in Relationship
Programı
Yüksek
Lisans
Öğrencisi
Selin
KILINÇ
tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans of
Tezinden
Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
disputes over
türetilmiĢtir.
uyuşmazlıklarınscores.
çözüm The
customs
has astudy
differentisform
from the validity and
Scale had fairlyGümrük
high vergisinden
validity doğan
and reliability
aimduties
of the
to examine
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir
process of other taxes. Customs duty disputes
reliability of theyapıya
Turkish
version
of vergisi
the Perceived
Change
Relationship
Scale. inMethod:
The sample
sahiptir.
Gümrük
uyuşmazlıkları
have in
to be
resolved administratively
the first
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
of the study consisted
287 university
students. Primarily
Perceived
intaken.
Relationship Scale
Ancak ofidari
aşamada
çözümlenemeyen
solvedthe
administratively,
legalChange
action can be
1
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
was translated into Turkish by two academicians. After
that the
Turkish
back-translated
Key words:
Custom,
Customform
Duties, was
Custom
Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi,
Disputes
into English andGümrük
examined
the consistency between the Turkish and English forms. Than Turkish
Uyuşmazlıkları
form has been reviewed by two academicians from educational sciences department. Finally they
discussed the Turkish form and along with some corrections this scale was prepared for validity and
reliability analyses. In this study confirmatory factor analysis (CFA) was executed to confirm the
original scale’s structure in Turkish culture. As reliability analysis internal consistency coefficients
and the item-total correlations were examined. Results: The results of confirmatory factor analysis
demonstrated that the 10 items loaded on two factors and that the factor structure was harmonized
with the factor structure of the original scale (x²= 86.32, df= 32, RMSEA= .077, CFI= .98, IFI=
121
UHPPD
UHBAB
www. uhpdergisi.com
www.uhbabdergisi.com
ULUSLARARASI HAKEMLİ PSİKİYATRİ
ve PSİKOLOJİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ
Hakemli/ Ağustos
BeĢeri ve2015
Akademik
Bilimler
Mayıs Uluslararası
/ Haziran / Temmuz
Sayı: 03
Cilt: 02Dergisi
İlkbahar Yaz
Nisan / Mayıs
/ Haziran
Yaz Dönemi
Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015
INTERNATIONAL
JOURNAL
OF Ġlkbahar
PSYCHIATRY
AND PSYCHOLOGICAL
RESEARCHES
International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science
May / June / July / August 2015 Issue: 03 Volume: 02 Spring Summer
April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
JEL KODU: I0-I12 ID:18 K:29
ISSN 2148-8215
ONLINE
ISSN:2149-2506
ID:230 K:509
Jel Kodu:
K34
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001- 2004 Belge No: 12880)
Marka
Patent)
(ISO 9001-2008 (Belge
No:Patent
12879–&Trademark
ISO 14001-2004
Belge No: 12880)
(2015/04312-2015-GE-18968)
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
.98, NFI= .97, NNFI= .97, GFI= .94, SRMR= .046). Corrected item1 total correlations ranged from
ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI
.35 to .74. The internal consistency reliability coefficients were .78 for self change subscale, .86 for
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
partner change subscale.
Discussion: Overall findings proved that the Turkish version of The PerDUTIES
ceived Change in Relationship Scale hadCUSTOM
convenient
validity and reliability scores and that it may
2
3
Selin KILINÇ
, Hatice
be used as a valid and reliable instrument
in order
to YURTSEVER
identify perceived
change in relationships.
2
Celal Bayar
Bilimler Ens. Mali
Hukuk Programı
Yüksek Lisans
Öğrencisi
Finally, further studies
that Üniversitesi
will
useSosyal
the Perceived
Change
in Relationship
Scale
are important for its
3
Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
psychometric validity and reliability properties. The power of measurement of the Perceived Change
vergisi,
gümrüğe tabi
ticariin different
Abstract: Custom
duty is a kind of tariff arising
in Relationship Özet:
ScaleGümrük
will be
improved
byolan
using
studies.
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın
from the movement of commercial commodities
miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik,
subject to customs which is based on those
sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir
commodities’quantity and value. It is are a kind of
dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi
tariff that is a foreign trade and economic policy
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan
instrument in addition to its economic, social and
dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve
fiscal functions. Since they are not collected on
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir
regular basis like income tax and corporate tax, as
vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan
an indirect tariff on expenditures, custom duties
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus
are collected only once when commodities subject
olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi
to foreign trade arrive at the custom. According to
Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu
the second item of tax procedural law, custom
kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle,
duties are excluded from this law. Therefore,
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak
created beginning with commodities subject to
işlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik
international trade entering customs territories of
oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi
Turkey and continuing with operation sequence.
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
1
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Bilimler Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Gümrükler
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
according
Programı
Yüksek
Lisans
Öğrencisi
Selin
KILINÇ
tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans of
Tezinden
Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
disputes over
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm
customs duties has a different form from the
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir
process of other taxes. Customs duty disputes
yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları
have to be resolved administratively in the first
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen
solved administratively, legal action can be taken.
1
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
Key words: Custom, Custom Duties, Custom
Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi,
Disputes
Gümrük Uyuşmazlıkları
122
UHPPD
ULUSLARARASI HAKEMLİ PSİKİYATRİ VE PSİKOLOJİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ
INTERNATIONAL JOURNAL OF PSYCHIATRY AND PSYCHOLOGICAL RESEARCHES
HAYRANLIK
TÜRKÇE FORMU:
TOPLUMSAL
CİNSİYETÖLÇEĞİ
EŞİTSİZLİĞİNDE
MEDYANIN ROLÜ
GEÇERLİK VE GÜVENİRLİK ÇALIŞMASI 1
THE ROLE OF MEDIA IN GENDER INEQUALITY
TURKISH VERSION OF FANSHIP SCALE (FS): THE STUDY OF
VALIDITY AND RELIABILITY
Ali Murat KIRIK1, Murat KORKMAZ1
1
2
Marmara
Üniversitesi
İletişim
Fakültesi
Radyo Televizyon
Sinema Bölümü
Ahmet
AKIN
, Abdullah
YALNIZ
, Gazanfer
ANLI3ve
, Halime
EKER4
1
1-2-3-4-
1
Güven Grup A.Ş. Finans Yönetmeni
Sakarya Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, Rehberlik ve Psikolojik Danışma ABD
Özet: Tarihin farklı dönemlerinde, farklı coğrafyalarında
Abstract: Roles and responsibilities socially attributed
farklı kültürlerde kadınlara ve erkeklere toplumsal
to women and men in different periods of history,
Öz: Bu araştırmanın amacı Hayranlık Ölçeğini (ReyAbstract: The aim of this research is to examine
olarak yüklenen rol ve sorumluluklar kısaca toplumsal
different geographies and different cultures are exsen & Branscombe, 2010) Türkçe’ye uyarlamaktır.
the validity and reliability of the Turkish version of
cinsiyet şeklinde ifade edilmektedir. Birey dünyaya
pressed as gender in short. Gender appears since the
Araştırma 293 üniversite öğrencisi üzerinde yürüthe Fanship Scale (Reysen & Branscombe, 2010).
individual is born and human affairs differ. However,
geldiği andan itibaren toplumsal cinsiyet kendisini
tülmüştür. Doğrulayıcı faktör analizinde tek boyutlu
Participants were 293 undergreduate students. Fit
women are pushed into the background both socially
göstermekte ve insani ilişkiler de farklılaşmaktadır.
modelin iyi uyum verdiği görülmüştür (x²= 109.33,
index values of the uni-dimensional Fanship model
and politically and they are forced to live under the
Ancak günümüzde gerek toplumsal gerekse de siyasal
sd= 43, RMSEA= .073, CFI= .97, IFI= .97, GFI=
were: x²= 109.33, df= 43, RMSEA= .073, CFI= .97,
açıdan kadın ikinci plana atılmakta ve erkeklerin
shadow of men. Gender inequality is reflected to
.94, SRMR= .050). Ölçeğin madde toplam korelasyon
IFI= .94, GFI= .97, SRMR= .050. Corrected itemgölgesinde yaşamaya mecbur bırakılmaktadır. Kadifferent fields of media and this condition increaskatsayıları .37 ile .73 arasında sıralanmaktadır. Ölçetotal correlations ranged .37 to .73. Cronbach alpha
dın-erkek eşitsizliği medyanın farklı alanlarına da
ingly puts inequality on a solid basis. While women
ğin Cronbach alfa iç tutarlık güvenirlik katsayısı .84
internal consistency reliability coefficient of the scale
yansımakta ve bu durum eşitsizliği giderek somut
and men have the same rights and responsibilities in
olarak hesaplanmıştır. Bu sonuçlar Hayranlık Ölçeği
was .84. Thus Fanship Scale can be used as a valid
bir düzene oturtmaktadır. Teoride kadın ve erkekler
theory, it is clearly understood from the programs and
Türkçe formunun geçerli ve güvenilir bir ölçme aracı
and reliable instrument.
aynı hak ve yükümlülüklere sahipken, uygulama
contents presented in media that the situation is the
olduğunu göstermektedir.
Key
Fanship,
Validity,
noktasında durumun bu şekilde olmadığı medyada
rightWords:
opposite
in practice.
In Reliability,
this study, Confirmathe role of
Anahtar
Hayranlık,
Geçerlik,
Güvenirlik,
tory
Factor
Analysis
yer alan Kelimeler:
programlardan
ve sunulan
içeriklerden
de
media
in gender
inequality is emphasized and some
Doğrulayıcı
Faktör Analizi
açıkça anlaşılmaktadır.
Bu çalışmada toplumsal cinsiyet
conclusions have been made on positioning women in
eşitsizliğinde medyanın rolü irdelenmiş ve kadının
media. Following the research, it has been indicated
medyadaki konumlandırılışı üzerine çıkarımlarda
that women are used as a sexual object in media and
Doi: 10.17360/UHPPD.2015310993
bulunulmuştur. Araştırma neticesinde kadının medthey fall behind men. Moreover, findings obtained
yada cinsel bir obje olarak kullanıldığı ve erkeklerin
have been supported with examples.
gerisinde yer aldığı ortaya çıkmıştır. Bununla birlikte
Key Words: Gender, Gender Inequality, Male Hegeelde edilen bulgular örneklerle desteklenmiştir.
mony, Media, Positive Discrimination Ethics In Media
Anahtar Kelimeler: Toplumsal Cinsiyet, Kadın-Erkek Eşitsizliği, Erkek Hegemonyası, Medya, Pozitif
Ayrımcılık, Medyada Etik
(1) Sorumlu Yazar: Ahmet AKIN, Sakarya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Rehberlik ve Psikolojik Danışma A.D.
Sakarya / Türkiye aakin@sakarya.edu.tr Geliş Tarihi / Received: 13.01.2015 Kabul Tarihi/ Accepted: 29.05.2015
Makalenin Türü: Type ofarticle (Araştırma – Uygulama / Research -Application) Çıkar Çatışması / Conflict of
Interest:Yok / None“Etik Kurul Raporu Yok - Noneof Ethics Committee”
1
123
UHPPD
UHBAB
www. uhpdergisi.com
www.uhbabdergisi.com
ULUSLARARASI HAKEMLİ PSİKİYATRİ
ve PSİKOLOJİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ
Hakemli/ Ağustos
BeĢeri ve2015
Akademik
Bilimler
Mayıs Uluslararası
/ Haziran / Temmuz
Sayı: 03
Cilt: 02Dergisi
İlkbahar Yaz
Nisan / Mayıs
/ Haziran
Yaz Dönemi
Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015
INTERNATIONAL
JOURNAL
OF Ġlkbahar
PSYCHIATRY
AND PSYCHOLOGICAL
RESEARCHES
International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science
May / June / July / August 2015 Issue: 03 Volume: 02 Spring Summer
April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
JEL KODU: I0-I12 ID:17 K:27
ISSN 2148-8215
ONLINE
ISSN:2149-2506
ID:230 K:509
Jel Kodu:
K34
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001- 2004 Belge No: 12880)
Marka
Patent)
(ISO 9001-2008 (Belge
No:Patent
12879–&Trademark
ISO 14001-2004
Belge No: 12880)
(2015/04312-2015-GE-18968)
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
1. GİRİŞ
dir. Bir başka deyişle hayranlık nesnenin kendisi
ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI1
Psikoloji sahasında hayranlık kavramına ilişkin ile hayran grubu (fan) ise nesnenin diğerleriyle
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
yürütülen güncel araştırmalar, sportif hayranlık ve kurduğu bağlantı ile tanımlanmaktadır (Reysen
CUSTOM DUTIES
& Branscombe, 2010). Bu bağlamda bireysel
spor taraftarlığı üzerine yoğunlaşmıştır. Türkiye’de
2
3
Selinüzerine
KILINÇ , Hatice
YURTSEVER
kimlik
tanımlaması
olan “hayranlık” ile sosyal
özellikle futbol, seyircilik ve taraftarlık
2
Bayar Üniversitesi
Sosyal
Bilimler Ens. Malikimlik
Hukuk Programı
Yüksek Lisans
tanımlaması
olanÖğrencisi
hayran grubu (taraftar,
son yıllarda önemliCelal
miktarda
özgün
bir
literatürün
3
Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
hem ülkedeki futbol pratiğiyle ilgili yapıtlarla, fan) arasında ayrım yapılmaktadır (Simon, 2004).
Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari
hem de çevirilerle
oluştuğu belirtilebilir (Aydın
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın
miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik,
vd., 2008: 209).sosyal
Ancak
sportif takım hayranlığı
ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir
dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi
ve spor taraftarlığı
dışındaki hayranlık biçimlerini
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan
dolaylı
biralan
vergi yazında
türü olan gümrük
vergisi, gelir
inceleyen çalışmalar,
az sayıda
yerve
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir
vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan
almaktadır.
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
from the movement
of commercial
commodities
Sportif
aktivitelerde,
faaliyetin
kendisine veya
subject to customs which is based on those
commodities’quantity
and value. It is
are a kind
of
spor
takımına hayranlık
duyan
bireyler
olmaktatariff that is a foreign trade and economic policy
instrument
in addition
to itsaçısından
economic, social
dır.
Örneğin
futbol
eleandalınacak olursa;
fiscal functions. Since they are not collected on
regular basisbağlı
like income
tax onu
and corporate
as
takımına
olan,
ya datax,sporcularını
takip
an indirect tariff on expenditures, custom duties
eden,
onlara
olumlu
duygular
besleyen, onları
are collected
only once
when commodities
subject
olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi
to foreign trade arrive at the custom. According to
ilgili
bu şekilde
Usul hayranlık
Kanunu (VUK)’nun
ikinci unsurlardan
maddesine göre bu destekleyen
the second itemve
of futbolla
tax procedural
law,arzularını
custom
Bireyin ilgi alanları,
duyduğu
kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle,
duties are excluded from this law. Therefore,
denilmektedir
(Arsvergilerinin
usul ve çok
uygulama
esasları
4458 karşılayan
procedures andkişiye
practises“taraftar”
of custom duties
are
oluşur. Örneğin gümrük
bir futbol
takımını
seven
kişi,
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
2005).
Bu bağlamda
seyirlik oyunlar
dış ticarete
olan türlü
eşyanınözelliğiyle
Türkiye Gümrük lanoğlu,
Through this
law, a systematization
has been
sürekli o takımı iletakip
eder konu
ve her
Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak
created beginning with commodities subject to
çok
ilgiyi
gören
ve büyük
bir hayran
sırasına
göre
birduyduğu
sistematik arasında
internationalen
trade
entering
customs
territories
of
ilgilenir. Kişininişlemlerin
ilgilendiği
ve hayranlık
oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi
Turkey and continuing with operation sequence.
takip edilen
toplumun
gümrük
vergisinde
zorunlu aktivite,
aşamalar olanbir
tarh, kitlesi
Like all tarafından
other taxes, compalsive
levels suchfutbol,
as
unsurlar; belli bir
grup,
bir de
sportif
tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated
tümünden
ilgi görmektedir hatta zaman zaman
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
TV programı, bir
1 aktris, bir yazar, bir film veya
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Bilimler Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Gümrükler
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
according
çeşitli
toplumsal
meydana gelmesine
Programı
Yüksek
Lisans
Selin
hazırlanan
Yüksekolayların
Lisans of
Tezinden
Kanunu
hükümlerine
uygunÖğrencisi
olarak
yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
process
disputes over
bir etkinlik olabilir.
Birey,
herhangi
bir
ilgi KILINÇ
ala- tarafından
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm neden
customsolmaktadır
duties has a different
form
from
(Türksoy
vd.,the2003: 94).
nına yönelik heyecanlı,
ve istikrarlı
birbir process of other taxes. Customs
süreci, diğer coşkulu
vergilerde oluşan
süreçten farklı
duty disputes
yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları
biçimde hayranlık
duyuyorsa
öncelikle
idari aşamada“hayran”
çözümlenmek olarak
zorundadır.
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen
kabul edilebilir.uyuşmazlıklarda
Dolayısıyla
kavramı,
yargıhayranlık
yoluna başvurulabilmektedir.
yalnızca spor takımlarına
ya da ünlülere
özgü Vergisi,
deAnahtar Kelimeler:
Gümrük, Gümrük
Gümrük Uyuşmazlıkları
ğil; birçok ilgi alanından herhangi birine adanmış
bireyleri tanımlamak için kullanılabilir (Reysen
& Branscombe, 2010: 177).
Bireyin bir spor takımına (veya gruba) olan
duygusal bağlılığı “hayranlık” kavramını; o spor
takımının hayranı olan diğer bireylerle arasındaki
bağlantısı ise hayran grubunu (fan) ifade etmekte-
have to be resolved administratively in the first
place. However,
in the case
of disputes not
beingettikleri takımı
Taraftar
kavramı,
bireylerin
takip
solved administratively, legal action can be taken.
sevmeleri, ona duygusal olarak1 bağlanmaları ve
Key words: Custom, Custom Duties, Custom
Disputes
kimliklerini
o takıma olan aidiyetleri üzerinden
tanımlamaları olarak ifade edilmektedir. Taraftarlar
kimi zaman özel yaşamlarındaki hayallerini ve
başarıyı tatmaya ilişkin umutlarını tuttukları takımın başarıları ile karşılama amacını taşımaktadır
(Yüksel vd., 1998).
Spor taraftarları (hayranları, fanları) kendilerini
karşı takım taraftarına göre konumlandırmakta,
124
UHPPD
UHBAB
www. uhpdergisi.com
www.uhbabdergisi.com
ULUSLARARASI HAKEMLİ PSİKİYATRİ
ve PSİKOLOJİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ
Hakemli/ Ağustos
BeĢeri ve2015
Akademik
Bilimler
Mayıs Uluslararası
/ Haziran / Temmuz
Sayı: 03
Cilt: 02Dergisi
İlkbahar Yaz
Nisan / Mayıs
/ Haziran
Yaz Dönemi
Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015
INTERNATIONAL
JOURNAL
OF Ġlkbahar
PSYCHIATRY
AND PSYCHOLOGICAL
RESEARCHES
International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science
May / June / July / August 2015 Issue: 03 Volume: 02 Spring Summer
April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
JEL KODU: I0-I12 ID:17 K:27
ISSN 2148-8215
ONLINE
ISSN:2149-2506
ID:230 K:509
Jel Kodu:
K34
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001- 2004 Belge No: 12880)
Marka
Patent)
(ISO 9001-2008 (Belge
No:Patent
12879–&Trademark
ISO 14001-2004
Belge No: 12880)
(2015/04312-2015-GE-18968)
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
kimliklerini “biz” ve “onlar” şeklinde kategoolgularından biri olarak karşımıza çıkmaktadır
ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI1
(Aycan vd., 2009: 169).
rize etmektedir. Bu ayrım bazı durumlarda son
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
derece keskin bir hal alabilmekte ve belli bir
Hayranlık kavramıyla ilgili psikoloji literatüründe
CUSTOM
taraftar grubuna ait olan insanlar, takımlarına
olan DUTIES
Türkçe olarak hazırlanmış az sayıda çalışmaKILINÇ2, Hatice YURTSEVER3
desteklerini “canım feda olsun sana” Selin
biçiminde
ya ulaşılabilmektedir ve bu çalışmalar daha
2
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi
ifade edebilmektedir.
Bu durumda
taraftarlar,
3
Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO,
DıĢ Ticaretaktiviteler
Bölümü
çok sportif
kapsamındaki hayranlık
diğer taraftar grubuna karşı kendilerini önemli
yoğunlaşmıştır.
Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari üzerine
Abstract: Custom
duty is a kind of Ancak
tariff arisingyurtdışında bu
bir grup kimliğieşyanın
içerisinde
görmektedir.
Niteyer değiştirmesi
nedeniyle, bu
eşyanın
from the movement of commercial commodities
konuyla
ilgili farklı alanlardaki hayranlık üzemiktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik,
subject to customs which is based on those
kim herhangi birsosyal
ilgivealanına
yönelik
heyecanlı,
mali fonksiyonlarının yanında önemli bir
commodities’quantity and value. It is are a kind of
rine
çalışmalar yapılmakta, bu çalışmalar halen
dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi
tariff that is a foreign trade and economic policy
coşkulu ve sadıktürüdür.
bir şekilde
bağlı
olan
bir
kimse
Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan
instrument in addition to its economic, social and
devam
etmekte ve psikoloji sahasında çalışmalar
dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve
fiscal functions. Since they are not collected on
“hayran” olarakkurumlar
kabul vergisi
edilebilmektedir
(Reysen
gibi belirli aralıklarla
alınan bir
regular basis like income tax and corporate tax, as
yürüten
araştırmacılar tarafından hayranlık ve
vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan
an indirect tariff on expenditures, custom duties
& Branscombe,eşyanın
2010:gümrüğe
177).geldiği anda bir defaya mahsus hayran
are collected
only once whenkavramları
commodities subject
psikolojisi
incelenmektedir.
olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi
to foreign trade arrive at the custom. According to
Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu Bu
the çalışmanın
second item of tax
procedural
law,kültürüne
custom
amacı
Türk
uygun ve
Spor taraftarlarıkanun
ve kapsamı
diğer konuların
hayranları
dışında tutulmuştur.
Bu nedenle,
duties are excluded from this law. Therefore,
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458 Türkiye’de
procedures and kullanılabilecek
practises of custom duties
bir are
hayranlık ölçeği
(taraftarları) arasındaki
benzerlikler
ile farklılıkları
sayılı Gümrük
Kanunu’nda düzenlenmiştir.
Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük uyarlayarak,
Through this law,
a
systematization
has
been
bu ölçeğin geçerlik ve güvenirliğini
hayranlık ve hayran
ilişkilendirerek
Bölgesinegruplarıyla
girişinden başlayıp,
eşyaya uygulanacak
created beginning with commodities subject to
işlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik incelemektir.
international trade Bu
entering
customs territories
of
çalışmanın
gelecekte
yapılacak
saptamak amacıyla
çalışmaDiğer
yürüten
Reysen
vegibi Turkey and continuing
oluşturulmuştur.
tüm vergilerde
olduğu
with operation sequence.
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, araştırmalar
Like all other taxes,
levels such as ve önemli bir
içincompalsive
örnek oluşturacağı
Branscombe (2010:
186)
hayranlık
tahakkuk
ve tahsil
aşamaları duyulan
Gümrük ve ilgi
Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan boşluğu
by General dolduracağı
Directorate of Customs
as a part of
düşünülmektedir.
1
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar
Üniversitesi
Sosyal
Bilimler Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
alanlarını spor, müzik,
medya
ve hobiler
olmak
Gümrükler
Genel
tarafından,
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
according
Programı
Yüksek
Lisans
Öğrencisi
Selin
KILINÇ
tarafından
hazırlanan
Yüksek
Lisans
Tezinden
Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir.
Customs Law. Resolution process of disputes over
üzere dört kategoriye
ayırmıştır.
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden
doğan Katılımcıların
uyuşmazlıkların çözüm 2.customs
duties has a different form from the
YÖNTEM
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir
process of other taxes. Customs duty disputes
büyük çoğunluğunu
grupları
(fan)
oluşyapıya hayran
sahiptir. Gümrük
vergisi
uyuşmazlıkları
have to be resolved administratively in the first
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. 2.1
place.
However, in theGrubu
case of disputes not being
Araştırma
turmaktadır. Çalışma
erkeklerin
grup
Ancak sonucunda
idari
aşamada
çözümlenemeyen
solved administratively, legal action can be taken.
1
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
aidiyetini kadınlara göre daha yüksek düzeyde
Key words:
Custom,formunun
Custom Duties,
Custom ve güvenirlik
Ölçeğin
Türkçe
geçerlik
Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi,
Disputes
değerlendirdikleri
görülmüştür.
analizleri, 293 üniversite öğrencisinden edilen
Gümrük
Uyuşmazlıkları Ayrıca hayranlık
ile aidiyet, grup kimliği ve kollektif mutluluk
arasında pozitif ilişki saptanmıştır. Araştırma
kapsamında spor taraftarlığıyla diğer hayranlık
ve taraftarlık türlerinin benzer özellikler taşıdığı belirlenmiştir. Bu nedenle spor kavramı,
toplum üzerindeki etkisini her geçen gün daha
fazla arttırmasıyla günümüzün önemli toplumsal
veriler üzerinde yürütülmüştür. Katılımcıların
yaşları 18 ile 29 arasında değişmektedir.
2.2. Ölçme Araçları
2.2.1 Hayranlık Ölçeği: Hayranlık Ölçeği Reysen
ve Branscombe (2010) tarafından geliştirilmiş tek
boyutlu bir ölçme aracıdır. 11 maddeden oluşan
125
UHPPD
UHBAB
www. uhpdergisi.com
www.uhbabdergisi.com
ULUSLARARASI HAKEMLİ PSİKİYATRİ
ve PSİKOLOJİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ
Hakemli/ Ağustos
BeĢeri ve2015
Akademik
Bilimler
Mayıs Uluslararası
/ Haziran / Temmuz
Sayı: 03
Cilt: 02Dergisi
İlkbahar Yaz
Nisan / Mayıs
/ Haziran
Yaz Dönemi
Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015
INTERNATIONAL
JOURNAL
OF Ġlkbahar
PSYCHIATRY
AND PSYCHOLOGICAL
RESEARCHES
International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science
May / June / July / August 2015 Issue: 03 Volume: 02 Spring Summer
April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
JEL KODU: I0-I12 ID:17 K:27
ISSN 2148-8215
ONLINE
ISSN:2149-2506
ID:230 K:509
Jel Kodu:
K34
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001- 2004 Belge No: 12880)
Marka
Patent)
(ISO 9001-2008 (Belge
No:Patent
12879–&Trademark
ISO 14001-2004
Belge No: 12880)
(2015/04312-2015-GE-18968)
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
3. BULGULAR
bu ölçek, 9’lu likert tipi bir derecelendirmeye (1
ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI1
Kesinlikle katılmıyorum – 9 Kesinlikle katılıyorum)
3.1 Madde
AnaliziOVER
ve Güvenirlik
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS
TO DISPUTES
sahiptir. Ölçekte 4. madde ters kodlanmaktadır.
CUSTOM DUTIES
Hayranlık Ölçeği’nin maddelerinin ayırt etme
Yükselen puanlar bireylerin hayranlık düzeyinin
2
3
Selin
KILINÇ , Hatice
YURTSEVER
gücünü
belirlemek
amacıyla madde analizi
yükseldiğini göstermektedir. Ölçeğin 11
maddesi
2
Celal Bayar
Üniversitesi Sosyal Bilimler
Ens. Maliyapılmıştır.
Hukuk ProgramıYapılan
Yüksek Lisans
Öğrencisi
analiz
sonucunda, ölçeğin
toplam varyansın %42’sini
açıklamaktadır.
Ölçeğin
3
Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
düzeltilmiş madde toplam korelasyon katsayılaCronbach alfa iç tutarlılık güvenirlik katsayısı .90
Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari rının
Abstract:
is a kind ofsıralandığı
tariff arising görülmüştür.
.37Custom
ile .73dutyarasında
olarak bulunmuştur.
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın
from the movement of commercial commodities
miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, Ölçeğin
subject to Cronbach
customs whichalfa
is based
on thosegüvenirlik katiç tutarlık
sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir
commodities’quantity and value. It is are a kind of
2.3 İşlem
.84
hesaplanmıştır.
dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi sayısı
tariff that
is aolarak
foreign trade
and economic policyBulgular Tablo
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan
instrument in addition to its economic, social and
bir vergi türü
olanelektronik
gümrük vergisi,
gelir ve 1’de
fiscal sunulmuştur.
functions. Since they are not collected on
İlk olarak, ölçeğidolaylı
uyarlamak
için
posta
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir
regular basis like income tax and corporate tax, as
vergi türüÖncelikle
olmadığından,ölçek
dış ticarete
konu olan
an indirect tariff on expenditures, custom duties
yoluyla izin alınmıştır.
2 öğretim
Tablo
1. Hayranlık
Ölçeği Düzeltilmiş
Madeşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus
are collected
only once when commodities
subject
üyesi tarafındanolmak
önce
Türkçeye
daha
üzere
alınmaktadır.çevrilmiş,
Gümrük vergileri,
Vergi
to foreign trade arrive at the custom. According to
de Toplam
Katsayıları
Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu
the second
item of tax Korelasyon
procedural law, custom
sonra tekrar İngilizceye
çeviri
ile
kanun kapsamı çevrilerek,
dışında tutulmuştur.
Bu nedenle,
duties are excluded from this law. Therefore,
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
Madde No
rjx
orijinal form arasındaki
incelenmişBuve
sayılı Gümrüktutarlılık
Kanunu’nda düzenlenmiştir.
kanun
regulated by customs law numbered 4458.
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
1
denemelik Türkçe
form girişinden
elde edilmiştir.
Dahauygulanacak
sonra
Bölgesine
başlayıp, eşyaya
created
beginning with commodities subject .55
to
işlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik
international
trade entering customs territories .57
of
2
Türkçe form eğitim
bilimleri
oluşturulmuştur.
Diğer anabilim
tüm vergilerdedalında
olduğu gibi
Turkey and continuing with operation sequence.
3
.37
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
görev yapan 3 öğretim
tarafından
tartı4
-.02
tahakkuk veelemanı
tahsil aşamaları
Gümrük ve
Ticaret
assessment,
accrual and collecting are regulated
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by
General
Directorate
of
Customs
as
a
part
of
1
5
şılarak düzeltmeler
yapılmış
ve
ölçeğe
sonSosyal
şekli
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar
Üniversitesi
Bilimler Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk .43
Gümrükler
Genel
tarafından,
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
according
to
Programı
Yüksek
Lisans
Öğrencisi
Selin
KILINÇ
tarafından
hazırlanan
Yüksek
Lisans
Tezinden
6
.68
Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution process of disputes over
verilmiştir. Hayranlık
Ölçeği’nin
yapı
geçerliğinin
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm
customs
duties has a different form from the
7
.57
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir
process of other taxes. Customs duty disputes
incelenmesi amacıyla
doğrulayıcı
faktör
analizi
8
.73
yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları
have to be resolved administratively in the first
öncelikle
idari
aşamada
çözümlenmek
zorundadır.
place.
However,
in
the
case
of
disputes
not
being
9
.63
(DFA) uygulanmıştır.
Hayranlık
Ölçeği’nin
güAncak
idari
aşamada
çözümlenemeyen
solved administratively, legal action can be taken.
10
.73
1
uyuşmazlıklarda
yargı
yoluna
başvurulabilmektedir.
venirliği Cronbach alfa iç tutarlık, madde analizi
Key
11 words: Custom, Custom Duties, Custom
.57
Kelimeler: Gümrük,
Gümrük Vergisi,
Disputes
ise düzeltilmiş Anahtar
madde-toplam
korelasyonuyla
Gümrük Uyuşmazlıkları
incelenmiştir. Geçerlik ve güvenirlik analizleri
3.2 Yapı Geçerliği
için SPSS 20.0 ve LISREL8.54 (Jöreskog ve
Hayranlık Ölçeği’nin yapı geçerliği için ölçeğin
Sorbom, 1996) programları kullanılmıştır.
orijinal formunda bulunan faktörlerin doğrulanması
amacıyla DFA uygulanmıştır. Ölçeğin yapı geçerliği
için uygulanan doğrulayıcı faktör analizinde 11
maddeden oluşan, tek boyutlu Hayranlık Ölçeğinin
iyi uyum verdiği görülmüştür (x²= 109.33, sd=
126
UHPPD
UHBAB
www. uhpdergisi.com
www.uhbabdergisi.com
ULUSLARARASI HAKEMLİ PSİKİYATRİ
ve PSİKOLOJİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ
Hakemli/ Ağustos
BeĢeri ve2015
Akademik
Bilimler
Mayıs Uluslararası
/ Haziran / Temmuz
Sayı: 03
Cilt: 02Dergisi
İlkbahar Yaz
Nisan / Mayıs
/ Haziran
Yaz Dönemi
Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015
INTERNATIONAL
JOURNAL
OF Ġlkbahar
PSYCHIATRY
AND PSYCHOLOGICAL
RESEARCHES
International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science
May / June / July / August 2015 Issue: 03 Volume: 02 Spring Summer
April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
JEL KODU: I0-I12 ID:17 K:27
ISSN 2148-8215
ONLINE
ISSN:2149-2506
ID:230 K:509
Jel Kodu:
K34
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001- 2004 Belge No: 12880)
Marka
Patent)
(ISO 9001-2008 (Belge
No:Patent
12879–&Trademark
ISO 14001-2004
Belge No: 12880)
(2015/04312-2015-GE-18968)
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
43, RMSEA= .073, CFI= .97, IFI= .97, GFI=
.94, SRMR= .050). Doğrulayıcı faktör analizine
ait faktör yükleri Şekil 1’de sunulmuştur:
ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI1
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
CUSTOM DUTIES
Selin KILINÇ2, Hatice YURTSEVER3
2
4.
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi
3
Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın
from the movement of commercial commodities
miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik,
subject to customs which is based on those
sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir
commodities’quantity and value. It is are a kind of
dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi
tariff that is a foreign trade and economic policy
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan
instrument in addition to its economic, social and
dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve
fiscal functions. Since they are not collected on
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir
regular basis like income tax and corporate tax, as
vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan
an indirect tariff on expenditures, custom duties
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus
are collected only once when commodities subject
olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi
to foreign trade arrive at the custom. According to
Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu
the second item of tax procedural law, custom
kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle,
duties are excluded from this law. Therefore,
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak
created beginning with commodities subject to
işlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik
international trade entering customs territories of
oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi
Turkey and continuing with operation sequence.
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
1
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Bilimler Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Gümrükler
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
according
Programı
Yüksek
Lisans
Öğrencisi
Selin
KILINÇ
tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans of
Tezinden
Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
disputes over
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm
customs duties has a different form from the
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir
process of other taxes. Customs duty disputes
yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları
have to be resolved administratively in the first
öncelikle
idari aşamada Ölçeği’ne
çözümlenmek zorundadır.
place.Diyagramı
However, in the ve
case Faktör
of disputes not
being
Şekil
1. Hayranlık
İlişkin Path
Yükleri
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen
solved administratively, legal action can be taken.
1
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
Key words:
Custom, Custom
Duties, Custom
YORUM/TARTIŞMA
2007).
Hayranlık
Ölçeği’nin
yapı geçerliği DFA
Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi,
Disputes
Gümrük Uyuşmazlıkları
ile incelenmiştir. DFA için uyum indeksi sınırları
Bu çalışmada Reysen ve Branscombe (2010)
tarafından geliştirilen Hayranlık Ölçeği’nin
Türkçeye uyarlanması ve Türkçe formun geçerlik
ve güvenirliğinin incelenmesi amaçlanmıştır. Geçerlik ve güvenirlik çalışmalarının yürütüldüğü
gruplar sayı bakımından istatistiksel analizlerin
gerektirdiği yeterliliktedir (Tabachnick & Fidell,
göz önüne alındığında, modelin iyi uyum verdiği
ve ölçeğin orijinal faktör yapısının Türkçe formun faktör yapısıyla uyuştuğu görülmektedir.
Araştırmalarda kullanılabilecek ölçme araçları
için öngörülen güvenirlik düzeyinin .70 olduğu
(Tezbaşaran, 1996) dikkate alınırsa, ölçeğin güvenirliğini belirlemeye yönelik olarak elde edilen
127
UHPPD
UHBAB
www. uhpdergisi.com
www.uhbabdergisi.com
ULUSLARARASI HAKEMLİ PSİKİYATRİ
ve PSİKOLOJİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ
Hakemli/ Ağustos
BeĢeri ve2015
Akademik
Bilimler
Mayıs Uluslararası
/ Haziran / Temmuz
Sayı: 03
Cilt: 02Dergisi
İlkbahar Yaz
Nisan / Mayıs
/ Haziran
Yaz Dönemi
Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015
INTERNATIONAL
JOURNAL
OF Ġlkbahar
PSYCHIATRY
AND PSYCHOLOGICAL
RESEARCHES
International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science
May / June / July / August 2015 Issue: 03 Volume: 02 Spring Summer
April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
JEL KODU: I0-I12 ID:17 K:27
ISSN 2148-8215
ONLINE
ISSN:2149-2506
ID:230 K:509
Jel Kodu:
K34
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001- 2004 Belge No: 12880)
Marka
Patent)
(ISO 9001-2008 (Belge
No:Patent
12879–&Trademark
ISO 14001-2004
Belge No: 12880)
(2015/04312-2015-GE-18968)
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
bulgular ölçeğin yeterli düzeyde güvenilir olduğugüvenirlik çalışmalarının yürütüldüğü araştırma
ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI1
nu ortaya koymuştur. Madde analizi sonucunda,
grubu üniversite öğrencilerinden oluşmaktadır.
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
ölçeğin madde-toplam korelasyon katsayılarının
Dolayısıyla ölçeğin farklı örneklemler üzerinde
yüksek düzeyde olduğu görülmektedir. CUSTOM
Ancak DUTIES
geçerlik güvenirlik çalışmalarının yapılması
2
3
Selinmadde
KILINÇ , Hatice
YURTSEVER
yalnızca 4. Maddenin faktör yükü ve
yerinde
olacaktır.
Ölçeğin dilsel eşdeğerliğinin
2
Celal
Bayar Üniversitesi
Sosyal Bilimler
Ens. Maliincelenmesine
Hukuk Programı Yüksek
Lisans Öğrencisi
toplam korelasyon
katsayısı
.30 ölçütüne
göre
de ihtiyaç
duyulmaktadır. İleride
3
Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
oldukça düşüktür.
yapılacak çalışmalarda, test tekrar test yöntemiyle
Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari ölçeğin
Abstract: Custom
duty is a kind ofbelirlenmesi
tariff arising
güvenilirliğinin
önerilebieşyanın yer incelemek
değiştirmesi nedeniyle,
bu uyeşyanın
from the movement of commercial commodities
Ölçeğin yapı geçerliğini
amacıyla
miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, lir.
subject
to customs
based on those
Bunun
yanıwhich
sırais ölçeğin
uyum geçerliğini
sosyal faktör
ve mali fonksiyonlarının
yanında önemli
gulanan doğrulayıcı
analizi sonucunda
tek bir commodities’quantity and value. It is are a kind of
amacıyla
ile diğer ilişkili
dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi belirlemek
tariff that is a foreign
trade andhayranlık
economic policy
boyutlu hayranlık
modelinin
uyum
indekslerine
türüdür.
Aynı zamanda
harcamalar
üzerinden alınan
instrument in addition to its economic, social and
bağlantılar;
dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve kavramlar
fiscal functions.arasındaki
Since they are not
collected on geçerliği ve
bakıldığında iyikurumlar
uyumvergisi
verdiği
görülmektedir.
gibi belirli
aralıklarla alınan bir
regular basis like income tax and corporate tax, as
kanıtlanmış
başka
aracılığıyla
vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan güvenirliği
an indirect tariff
on expenditures,
customölçekler
duties
Doğrulayıcı faktör
analizi
ile model-veri
eşyanın
gümrüğe
geldiği anda biruyumuna
defaya mahsus
are collected only once when commodities subject
olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi incelenebilir.
to foreign trade arrive at the custom. According to
ilişkin hesaplanan
en sık
kullanıUsulistatistiklerden
Kanunu (VUK)’nun ikinci
maddesine
göre bu
the second item of tax procedural law, custom
kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle,
duties are excluded from this law. Therefore,
lanları Ki-kare (x²),
x²/sd,
RMSEA,
SRMR,
GFI
gümrük
vergilerinin
usul ve uygulama
esasları
4458 KAYNAKLAR
procedures and practises of custom duties are
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
ve AGFI’dir. Hesaplanan
x²/df
oranının
5’ten
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
ARSLANOĞLU,
K., (2005). Futbolun Psikiyatrisi,
Bölgesine
girişinden
başlayıp, eşyaya.90’dan
uygulanacak
created beginning with commodities subject to
küçük olması, GFI
ve
AGFI
değerlerinin
işlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik
international
entering customs
territories of
İthakitrade
Yayınları,
İstanbul
oluşturulmuştur. uyumunu
Diğer tüm vergilerde
olduğu gibi
Turkey and continuing with operation sequence.
yüksek olması model-veri
göstermekgümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
tahakkuk ve 1988).
tahsil aşamaları
Gümrük
ve Ticaret AYCAN,
assessment, accrual
and collecting
tedir (Marsh & Hocevar,
Bununla
birlikte,
A., POLAT,
E.,are&regulated
UÇAN, Y., (2009).
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
1
Bu
çalıĢma,
Celal
Bayar
Üniversitesi
Sosyal
Bilimler
Enstitüsü
Maliye
Anabilim
Dalı
Mali
Hukuk
Genel
Müdürlüğü
tarafından,
Gümrük
Customs
and Economy
Ministry according
GFI’nin .85’ten, Gümrükler
AGFI’nin
.80’den
büyük
çıkması,
“Takım
Özdeşleşme
Düzeyitoİle Profesyonel
Programı
Yüksek Lisans
Selin KILINÇ tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans of
Tezinden
Kanunu
hükümlerine
uygunÖğrencisi
olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
disputes over
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden
doğançıkması,
uyuşmazlıkların
çözüm
customs
dutiesMüsabakalarına
has a different form Seyirci
from the Olarak Katılım
RMSEA değerlerinin
.10’dan
düşük
model
Futbol
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir
process of other taxes. Customs duty disputes
veri uyumu içinyapıya
kabulsahiptir.
edilebilir
alt sınırlar
olarak
Etkileyen
Değişkenler
Arasındaki
Gümrük
vergisi uyuşmazlıkları
have Kararını
to be resolved
administratively
in the first
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
görülmektedir. Ancak
Hayranlık
geçerlik
İlişkinin
İncelenmesi”
Beden
idari Ölçeği’nin
aşamada
çözümlenemeyen
solved
administratively,
legal action canSPORMETRE
be taken.
1
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
ve güvenirlik çalışmalarından elde edilen tüm
ve Spor
Dergisi, VII(4)
Key Eğitimi
words: Custom,
CustomBilimleri
Duties, Custom
Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi,
Disputes
bulgular, bu ölçeğin
bireylerin
hayranlık düzeyini
(169-174)
Gümrük
Uyuşmazlıkları
belirlemek amacıyla yeterli düzeyde geçerlik ve
AYDIN, M. B., HATİPOĞLU D., & CEYHAN,
güvenirliğe sahip olduğunu ortaya koymuştur.
Ç., (2008). “Endüstriyel Futbol Çağında
5. ÖNERİLER
Taraftarlık.” İletişim Kuram ve Araştırma
Dergisi, 26, (289-316)
Hayranlık Ölçeği’nin geçerlik ve güvenirlik çalışmalarından elde edilen bulgular çerçevesinde
HU, L. T., & BENTLER, P. M., (1999). “Cutbazı önerilerde bulunulabilir. Ölçeğin geçerlik ve
Off Criteria for Fit Indexes in Covariance
128
UHPPD
UHBAB
www. uhpdergisi.com
www.uhbabdergisi.com
ULUSLARARASI HAKEMLİ PSİKİYATRİ
ve PSİKOLOJİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ
Hakemli/ Ağustos
BeĢeri ve2015
Akademik
Bilimler
Mayıs Uluslararası
/ Haziran / Temmuz
Sayı: 03
Cilt: 02Dergisi
İlkbahar Yaz
Nisan / Mayıs
/ Haziran
Yaz Dönemi
Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015
INTERNATIONAL
JOURNAL
OF Ġlkbahar
PSYCHIATRY
AND PSYCHOLOGICAL
RESEARCHES
International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science
May / June / July / August 2015 Issue: 03 Volume: 02 Spring Summer
April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
JEL KODU: I0-I12 ID:17 K:27
ISSN 2148-8215
ONLINE
ISSN:2149-2506
ID:230 K:509
Jel Kodu:
K34
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001- 2004 Belge No: 12880)
Marka
Patent)
(ISO 9001-2008 (Belge
No:Patent
12879–&Trademark
ISO 14001-2004
Belge No: 12880)
(2015/04312-2015-GE-18968)
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
Structure Analysis: Conventional Criteria
TEZBAŞARAN. A. A., (1996). Likert Tipi ÖlĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI1
Versus New Alternatives.” Structural Equation
çek Geliştirme Kılavuzu, Türk Psikologlar
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
Modeling, 6, (1-55)
Derneği Yayınları, Ankara.
CUSTOM DUTIES
JÖRESKOG, K. G., & SORBOM, D., (1996). 2 TÜRKSOY, A., 3ÇİÇEK, M., & BAYANSALDUZ,
Selin KILINÇ , Hatice YURTSEVER
LISREL 8 Reference
Guide,
Lincolnwood
M., (2003). “Üç Büyük Kulüp Futbol Taraf2
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi
3
Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, tarının
DıĢ TicaretSosyal
Bölümü Kimlikleri ve Şiddete Bakış
IL: Scientific Software International
Açıları.” İstanbul Üniversitesi Spor Bilimleri
Gümrük vergisi, gümrüğe
tabi olan“A
ticari
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
MARSH, H. W.,Özet:
& HOCEVAR,
D., (1988).
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın
fromDergisi,
the movement
of commercial
commodities
11(3),
(94-99)
veya değeri
üzerinden To
alınan,
ekonomik,
subject to customs which is based on those
New Moremiktarı
Powerful
Approach
Multitsosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir
commodities’quantity and value. It is are a kind of
rait‐Multimethod
Application
H., DOĞAN,
B.,policy
MORALI, S., &
dış ticaret Analyses:
ve ekonomi politikası
aracı olan birOf
vergi YÜKSEL,
tariff that is a foreign
trade and economic
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan
instrument in addition to its economic, social and
Second‐Order
Confirmatory
Factor
M. they
F., are
(1998).
“Futbolda
Şiddetin
dolaylı
bir vergi türü olan
gümrükAnalysis.”
vergisi, gelir ve
fiscalACAR,
functions. Since
not collected
on
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir
regular basis like income tax and corporate tax, as
Journal of Applied
73,ticarete
(107‐117)
Toplumbilimsel
Boyutları.”
Hacettepe Ünivergi türü Psychology,
olmadığından, dış
konu olan
an indirect
tariff on expenditures,
custom duties
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus
are collected only once when commodities subject
versitesi
Futbol
BilimAccording
ve Teknolojisi
Dergisi,
üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi
to foreign
trade arrive
at the custom.
to
REYSEN, S., &olmak
BRANSCOMBE,
N. maddesine
R., (2010).
Usul
Kanunu (VUK)’nun ikinci
göre bu
the second item of tax procedural law, custom
(22-26)
kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle,
duties5(1),
are excluded
from this law. Therefore,
“Fanship and
Fandom:
Comparisons
Between
gümrük
vergilerinin
usul ve uygulama
esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
Sport and Non-Sport
Fans.” Journal of Sport
TABACHNICK,
B. G., & FIDELL, L. S.,
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
Bölgesine
girişinden
başlayıp,
eşyaya
uygulanacak
created
beginning
with
commodities
subject Statistics,
to
Behavior, 33(2),
(176-193)
(2007). Using Multivariate
Allyn
işlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik
international trade entering customs territories of
oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi
Turkey
andBacon,
continuing Boston
with operation sequence.
and
gümrük“Identity
vergisinde de
aşamalar
olan tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
SİMON, B., (2004).
inzorunlu
Modern
Society:
tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated
Bakanlığı’na
bağlıPerspective,
ayrı bir kuruluşMaiden,
niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
A Social Psychological
1
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Bilimler Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Gümrükler
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
according
Programı
Yüksek
Lisans
Öğrencisi
Selin
KILINÇ
tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans of
Tezinden
Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
disputes over
A: Blackwell
türetilmiĢtir.
Gümrük vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir
yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır.
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi,
Gümrük Uyuşmazlıkları
129
customs duties has a different form from the
process of other taxes. Customs duty disputes
have to be resolved administratively in the first
place. However, in the case of disputes not being
solved administratively, legal action can be taken.
Key words:
Disputes
1
Custom, Custom Duties, Custom
UHPPD
UHBAB
www. uhpdergisi.com
www.uhbabdergisi.com
ULUSLARARASI HAKEMLİ PSİKİYATRİ
ve PSİKOLOJİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ
Hakemli/ Ağustos
BeĢeri ve2015
Akademik
Bilimler
Mayıs Uluslararası
/ Haziran / Temmuz
Sayı: 03
Cilt: 02Dergisi
İlkbahar Yaz
Nisan / Mayıs
/ Haziran
Yaz Dönemi
Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015
INTERNATIONAL
JOURNAL
OF Ġlkbahar
PSYCHIATRY
AND PSYCHOLOGICAL
RESEARCHES
International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science
May / June / July / August 2015 Issue: 03 Volume: 02 Spring Summer
April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
JEL KODU: I0-I12 ID:17 K:27
ISSN 2148-8215
ONLINE
ISSN:2149-2506
ID:230 K:509
Jel Kodu:
K34
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001- 2004 Belge No: 12880)
Marka
Patent)
(ISO 9001-2008 (Belge
No:Patent
12879–&Trademark
ISO 14001-2004
Belge No: 12880)
(2015/04312-2015-GE-18968)
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI1
EXTENDED
ABSTRACT
ADMINISTRATIVE
SOLUTIONS
TO DISPUTES OVER
CUSTOM DUTIES
2
3
, Hatice
YURTSEVER
Introduction: Fanship is recognitionSelin
withKILINÇ
the object
itself.
The rank
of fanship differed by fan in2
Celal Bayar
Sosyal
Bilimler
Ens. grown
Mali Hukuk
Yüksek
Lisans Öğrencisi
terest category. Hobby
andÜniversitesi
sport
fans
may
have
upProgramı
with this
interest,
while media fans may
3
Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
have recently been introduced to the interest. There have been many studies on fanship in English
Özet: Gümrük
vergisi,are
gümrüğe
olan ticari
Abstract:
kind of tariff
and other languages
but there
few tabi
studies
in Turkish.
InCustom
this duty
caseis aappears
toarising
be strong need to
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın
from the movement of commercial commodities
miktarı
veya measurement
değeri üzerinden alınan,
ekonomik,
to customs
which is levels
based onofthose
have a reliable and
valid
tool to
measuresubject
Turkish
individual’s
fanship. Fanship
sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir
commodities’quantity and value. It is are a kind of
Scale (FS; Reysen
andveBranscombe,
2010)
may
as atrade
helpful
tool policy
to fill in this need
dış ticaret
ekonomi politikası aracı
olan bir
vergibe considered
tariff that is a foreign
and economic
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan
instrument in addition to its economic, social and
but there is no study
indicating
the
tool’s
level
and Since
validity
innotTurkey.
the aim of
dolaylı bir
vergi türü olan
gümrük
vergisi,
gelirof
ve reliability
fiscal functions.
they are
collected Thus
on
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir
regular basis like income tax and corporate tax, as
this research is to
the Fanship
Scale
Turkish
and to
examine
its psychometric
properties.
vergitranslate
türü olmadığından,
dış ticarete
konutoolan
an indirect
tariff
on expenditures,
custom duties
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus
are collected only once when commodities subject
Method: Participants
were
293 university
students.
Primarily
FSat the
was
translated
into Turkish by
olmak üzere
alınmaktadır.
Gümrük vergileri,
Vergi
to foreign tradethe
arrive
custom.
According to
Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu
the second item of tax procedural law, custom
two academicians.
Turkish
wasBuback-translated
intoexcluded
English
the Therefore,
consistency between
kanunThe
kapsamı
dışında form
tutulmuştur.
nedenle,
duties are
from and
this law.
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
the Turkish andsayılı
English
forms was examined. Than Turkish
form has been reviewed by three acaGümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
ile
dış
ticarete
konu
olan
eşyanın
Türkiye
Gümrük
Through
this
systematization
has been the scale was
demicians. Finally
they discussed the Turkish form and
along law,
witha some
corrections
Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak
created beginning with commodities subject to
işlemlerinandsırasına
göre analyses.
bir
sistematik
trade entering
customs
of
prepared for validity
reliability
Fanshipinternational
Scale were
used as
dataterritories
collecting
method in
oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi
Turkey and continuing with operation sequence.
gümrük
vergisinde
de zorunlu
olan tarh,“I want
Like all
other taxes, to
compalsive
suchconnected
as
the research. The
scale
contains
11 aşamalar
items (e.g.,
everyone
knowlevels
I am
to my
tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated
Bakanlığı’na
ayrı on
bir a
kuruluş
niteliğiLikert-type
olan
by General
Directorate
of Customsvoluntarily
as a part of
interest”) with each
itembağlı
rated
9-point
scale.
Participants
participated
1
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Bilimler Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Gümrükler
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
according
Programı
Yüksek
Lisans
Öğrencisi
Selin
KILINÇ
tarafından
hazırlanan
Yüksek
Lisans
Tezinden
Kanunu hükümlerine
uygun
olarak yürütülmektedir.
Resolution
of disputesof
overconfidentiality.
in research. Completion
of the
scales
was anonymousCustoms
and Law.
there
was aprocess
guarantee
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm
customs duties has a different form from the
The scales weresüreci,
administered
the süreçten
students
Prior
to administration
diğer vergilerdeto
oluşan
farklıin
bir groups
processinofthe
otherclassrooms.
taxes. Customs duty
disputes
yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları
have to be resolved administratively in the first
of measures, allöncelikle
participants
were
told about
purposes
of the instudy.
Indisputes
this not
study,
idari aşamada
çözümlenmek
zorundadır.
place. However,
the case of
being confirmatory
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen
solved administratively, legal action can be taken.
factor analysis (CFA)
wasyargı
executed
to confirm the original scale’s structure in Turkish
culture. As
1
uyuşmazlıklarda
yoluna başvurulabilmektedir.
Key words: Custom, Custom Duties, Custom
reliability analysis
Cronbach
coefficients and the item-total correlations
Anahtar
Kelimeler: alpha
Gümrük,internal
Gümrük consistency
Vergisi,
Disputes
Gümrük Uyuşmazlıkları
were calculated. Data were analyzed using LISREL 8.54 and SPSS 20.0 package programs. CFA
provide empirical-based evidence for determining whether the Turkish version of FS would yield
or construct a similar structure to the original version of FS. Results: The results of confirmatory
factor analysis demonstrated that the 11 items loaded on one factor and that the factor structure was
harmonized with the factor structure of the original scale. Fit indexes of the scale were: x²= 109.33,
df= 43, RMSEA= .073, CFI= .97, IFI= .94, GFI= .97, SRMR= .050. The Cronbach alpha internal
consistency reliability coefficient of the scale was .84. The corrected item-total correlations of Fanship
130
UHPPD
UHBAB
www. uhpdergisi.com
www.uhbabdergisi.com
ULUSLARARASI HAKEMLİ PSİKİYATRİ
ve PSİKOLOJİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ
Hakemli/ Ağustos
BeĢeri ve2015
Akademik
Bilimler
Mayıs Uluslararası
/ Haziran / Temmuz
Sayı: 03
Cilt: 02Dergisi
İlkbahar Yaz
Nisan / Mayıs
/ Haziran
Yaz Dönemi
Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015
INTERNATIONAL
JOURNAL
OF Ġlkbahar
PSYCHIATRY
AND PSYCHOLOGICAL
RESEARCHES
International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science
May / June / July / August 2015 Issue: 03 Volume: 02 Spring Summer
April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
JEL KODU: I0-I12 ID:17 K:27
ISSN 2148-8215
ONLINE
ISSN:2149-2506
ID:230 K:509
Jel Kodu:
K34
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001- 2004 Belge No: 12880)
Marka
Patent)
(ISO 9001-2008 (Belge
No:Patent
12879–&Trademark
ISO 14001-2004
Belge No: 12880)
(2015/04312-2015-GE-18968)
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
Scale ranged from .37 to .73. According to these values it can be said
that the structural model of
ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI1
Fanship Scale which consists of one factor was well fit to the Turkish culture. Discussion: Overall
SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
findings demonstratedADMINISTRATIVE
that this scale had high
validity and reliability scores and that it may be used
CUSTOM
as a valid and reliable instrument in order
to assessDUTIES
the fanship levels of individuals. Nevertheless,
2
3
, Hatice YURTSEVER
further studies that will use Fanship Selin
ScaleKILINÇ
are important
for its measurement
force. As a result, it
2
Celal BayarScale
Üniversitesi
Bilimler
Mali Hukuk
Programı Yüksek
Lisans Öğrencisi
can be said that Fanship
is aSosyal
valid
andEns.
reliable
instrument
to measure
the levels of fanship
3
Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
of Turkish individuals. Fanship Scale useable when necessary in order to get information about the
Gümrük vergisi, gümrüğe
tabi olanstudies
ticari
Abstract:
Custom duty
a kind of tariff
arising
levels of fanshipÖzet:
of individuals.
In addition,
that
examine
theisrelations
between
the fanship
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın
from the movement of commercial commodities
miktarıasveya
değeri üzerinden
alınan, ekonomik,
subjectfor
to customs
is based on those
and variables such
sampling
or adoption
find answers
many which
questions.
sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir
commodities’quantity and value. It is are a kind of
dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi
tariff that is a foreign trade and economic policy
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan
instrument in addition to its economic, social and
dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve
fiscal functions. Since they are not collected on
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir
regular basis like income tax and corporate tax, as
vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan
an indirect tariff on expenditures, custom duties
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus
are collected only once when commodities subject
olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi
to foreign trade arrive at the custom. According to
Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu
the second item of tax procedural law, custom
kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle,
duties are excluded from this law. Therefore,
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak
created beginning with commodities subject to
işlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik
international trade entering customs territories of
oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi
Turkey and continuing with operation sequence.
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
1
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Bilimler Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Gümrükler
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
according
Programı
Yüksek
Lisans
Öğrencisi
Selin
KILINÇ
tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans of
Tezinden
Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
disputes over
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm
customs duties has a different form from the
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir
process of other taxes. Customs duty disputes
yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları
have to be resolved administratively in the first
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen
solved administratively, legal action can be taken.
1
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
Key words: Custom, Custom Duties, Custom
Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi,
Disputes
Gümrük Uyuşmazlıkları
131
DERGİ HAKKINDA
UHPPD “Uluslararası Hakemli Psikiyatri ve Psikoloji Araştırmaları Dergisi”; 2014 yılı itibariyle
yayın hayatına girmiştir. Dergimizde literatüre kaynak sağlayacak nitelik ve değerde olan yayınlara yer
verilmektedir. Dergimiz uluslararası hakemli bir dergi olup, yılda ÜÇ sayı çıkarmaktadır. Dergimizin
sayıları NİSAN, AĞUSTOS ve ARALIK aylarında sistem üzerinden yayınlanmaktadır. Dergimiz
gerek basılı, gerekse de internet üzerinden ulaşılabilen bir dergidir. Dergimizde Psikiyatri, Psikoloji
ve bu alanları içine alan Tıp içerikli değerlendirilebilecek her türlü yayına yer verilebilmektedir.
Dergimizin baş editörleri Tanju SÜRMELİ - Ayça GÜRKAN olup, dergi yönetim kurulunun aldığı
kararlar doğrultusunda çalışmalar gerçekleştirilmektedir. Yönetim kurulu başkanı derginin o anki
en üst unvana sahip hocamız olup yönetim kurulunun %51’ inin aldığı kararlar uygulanmaktadır.
Gönderilen her yayın kendi alanında uzman iki hakemin onayından geçmeli ve hakemler tarafından
yayınlanabilir görüşüne sahip olmalıdır. Aynı sayı içerisinde yazarın bir yayınına yer verilir. Aynı
yazar(lar)’ın birden fazla yayını var ise hakem ve yönetim kurulu onayından geçen çalışmaları sıraya
alınarak ilerleyen sayılarda yayınlanır. Hiçbir yazar(lar); hakem ve yönetim kurulu üyeleri üzerinde
etkili değildir. Dergimizde yayınlanmak üzere sisteme yüklenen çalışmalar için yayın telif hakkı
sözleşmesi istenmez. Sisteme yüklenen çalışmalar dergiye devredilmiş olarak kabul edilir. Yazar(lar)
bu durumu kabul etmiş ve derginin yayın kabul şartlarına uygun hareket etmeyi teyit ederek bu
sisteme dahil olmuştur.
Dergimiz hakem ve bilim kurullarında yer almak isteyen akademisyen ve bilim araştırmacılarının
mutlaka Dr. unvanı almış ve alanında uzman olması gerekmektedir. Ayrıca bilimsel çalışmalar yapmış
olması şartı aranır. Dr. ya da Uzman unvanına sahip olmayan ve alanında yayın yapmayan hiç kimse
bilim, danışma ve hakem kurullarında yer alamaz. Dergi yönetim kurulu derginin en üst karar ve
yürütme mekanizmasını oluşturur. Yönetim kurulunun aldığı her türlü karar kesin ve değiştirilemez
niteliktedir. Yönetim kurulu kararı olmaksızın hiçbir koşul ve şartta dergi üzerinde işlem gerçekleştirilemez ve uygulamaya gidilmez. Dergi baş editörü hakem onayına gönderilmeyen çalışmaların
dergide kabul edilip edilmeyeceğine, hakem sürecine gönderilip gönderilmeyeceğine karar verebilir.
Bu karar sürecinde yönetim kuruluna bilgi vermek zorunda değildir. Dergimiz bünyesinde hakem,
bilim ve danışma kurulunda yer almak isteyen bilim insanlarının katılımına ancak yönetim kurulu
karar verebilir.
Dergimizde bazı ulusal ya da uluslararası kongrelerde yayınlanmış sözlü ve hakem onayından geçmiş
çalışmalar için özel sayılar şeklinde çalışmalar da gerçekleştirilmektedir. Bu tip özel sayılar ancak
anlaşma yapılan kongrelerde sunulmuş sözlü bildiriler için geçerlidir. Bu bildirilerin mutlaka kongre
bilim kurulundan onay almış hakem değerlendirmesi yapılmış olmalıdır. Hakem değerlendirmesi
yapılan çalışmalarda mutlaka iki hakem raporu isterin. Tam metinler üzerinde alan uzmanı iki hakem raporu olmayan çalışmalar dergimiz sisteminde hakem değerlendirmesine tabi tutulur. Hakem
değerlendirilmesi yapılmamış hiçbir çalışma yayına alınmaz. Hangi amaçla olursa olsun yayınlanmak
için gönderilen çalışmalar dergi hakem onayına gönderilir. Dergi hakemlerimizden alana hakim iki
hakemden olumlu dönüş alan çalışmalar ancak yayına alınır. Ayrıca sözlü sunulan bildirilerin mutlaka basılı materyali ile hakem onay raporları dergimiz yönetim kuruluna ve baş editörüne sunulmuş
olmalıdır. Bu bilgi ve materyallere sahip olmayan bildirilere dergimizde yer verilmez. Dergimizde
işlem sürecine dair bilgiler yazar ve yazarlara yazılı olarak dergi internet adresinden “sistem tarafından otomatik olarak” bildirilir. Ayrıca dergimize üye olup sisteme giriş yapan her bir yazar süreç ile
ilgili bilgileri derginin web sayfasından kendisine ait olan üyelik panelinden izleyip gelişmeleri takip
edebilir. Dergimizdeki koşul ve şartlar her bir yazar ve yazarlar için aynıdır. Hiçbir kimse için bu
kurallar ve koşullar değiştirilmez. Farklılık sağlanması istenemez talep edilemez. Dergimiz bünyesinde yayınlanması istenen eserlerin mutlaka derginin yayın kabul ettiği alanlardan olması şartı aranır.
Bu özellikleri taşımayan hiçbir yayına dergimizde yer verilemez. Hakem sürecine dair işleyiş baş
editör kontrolünde gerçekleştirilir. Baş editör yayının dergide hakem sürecine dair işleyişine yönelik
bilgi ve karar verme yetkisine sahip bulunur. Baş editörün uygun bulmadığı ya da kabul etmediği
bir yayın dergide sürece dâhil edilmez. Bu konuda yazar ya da yazarlar dergi ile diğer organlar
üzerinde bir yükümlülük oluşturamaz. Hakem onayından geçse bile editörler ya da yönetim kurulu
mevcut çalışmanın yayınlanmasına olumlu görüş bildirmemesi veya makale sistemde yayına alınsa
bile kurulların kararı ile iptal edilebilir. Böyle bir durumda yazar ya da yazarlar dergiye bir yaptırım
uygulamaz. Her türlü yetki tek taraflı olarak dergi yönetim kuruluna aittir.
Dergimiz T.C. hukuk kuralları çerçevesinde “5846” sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanun ve
Hükümleri’ne tabi hareket eder. Bu kanunun gerekliliklerini yerine getirmeyen yazar ya da yazarlar
hakkında dergimiz tek taraflı olarak hukuki haklarını korumaya sahiptir. Dergimizde yayınlanması
amacıyla gönderilen çalışmalarda yapılan ilgili kanunlara uygun olarak gerçekleştirilmeyen alıntılar,
intihal gibi konularda yazar ya da yazarlar tek taraflı olarak sorumludur. Araştırma çalışmalarında
ve uygulamalı çalışmalarda mutlaka etik kurul raporu istenir. Etik kurul raporu olmayan çalışmalar
kabul edilmez. Hakem onayından geçse bile yayına alınmaz. Yazar ya da yazarlar bu konuda bir
hak talebinde bulunamaz. Bu konuda dergimiz üzerinde hiçbir kurum, kişi ya da diğer yetkili olanlar
yaptırım uygulayamaz. Her bir yazar ve yazarlar uluslararası akademik, bilimsel etik kurallara uymak
zorundadır. Bu kurallara uymayan yazarlar hakkında ilgili kurum ve kuruluşlara dergimiz doğrudan
resmi olarak bilgi verir. Doktora, Yüksek Lisans ve Uzmanlık tezlerinden yararlanılarak hazırlanan
çalışmalarda mutlaka kaynakça ya da özet altında hangi çalışmadan yararlanılarak hazırlandığı belir-
tilmelidir. Aksi durumda bu tip çalışmalar etik kabul edilmez ve intihal çerçevesinde değerlendirilir.
Tez ve uzmanlık tezlerinde mutlaka ilgili yayının asıl sahibinin ismi bulunmalıdır. Bu tip çalışmalarda
farklı yazar isimleri bulunuyor ise çalışmaya ne tür bir katkı sağlandığı kaynakça kısmında açıkça
belirtilmelidir. Dergimiz basılı ve online olarak hareket eden bir yayın organıdır. Akademik alanda
hazırlanan çalışmaların yer aldığı bir materyal olarak bilimsel araştırma yapan kurum ve kişilere fayda
sağlamak amacıyla toplumsal hizmet sunan sosyal bir organdır. Dergimiz paralı bir dergi olmayıp,
hiçbir yazara ya da yazarlara basılı materyal göndermek zorunda değildir. Dergimizde kabul edilen
ve basıma hak kazanan çalışmalar dergi yayın kabul şartları ve yazım kurallarına uygun olarak mizanpajı yapılır ve sisteme yüklenir. İhtiyacı olan yazar ya da yazarlar ile okuyucular sistemden bu
sayıyı indirerek ihtiyacını giderebilir. Mizanpaj yazar tarafından dergi makale kabul ve şablonunu
baz alınarak yapılmaktadır.
ABOUT THE JOURNAL
UHPPD “International Refereed Journal of Psychiatry and Psychological Researches” began
to be published as of the year 2014. Our journal gives place to the publications having the qualification and value that will provide source to the literature. Our journal is an international refereed
journal and it is issued THREE times a year. The volumes of our journal are published in APRIL,
AUGUST and DECEMBER on the system. Our journal has both a printed version and can be
reached online. All kinds of publications within the field of Psychiatry and Psychology and papers
that can be considered within the medical content can be incorporated in our journal. Our journal’s
editor-in-chief Tanju SÜRMELİ - Ayça GÜRKAN and carries out the diligent activities in line
with the decisions taken by the executive board of the journal. The head of the executive board is
the professor with the highest title in the journal at that time and the decisions given by 51% of the
executive board are performed. Each publication sent must be gone through two referees of that
field and it must be approved by referees for publication. Only one submission of the same author
is included in the same volume. The publications of authors with more than one paper are approved
by referee and executive boards and taken to queue to publish in next volumes. None of the authors
can affect referees and executive board. Publication copyright agreement is not demanded for the
submissions uploaded to the system for the publication. The submissions uploaded to the system are
regarded as assigned to the journal. Author or authors should accept this condition and they have
been included in this system by confirming that they will act in line with the publication principles
of the journal. The academicians and researchers who want to be in our journal’s referee and science boards must bear the title Dr. and they must carry out scientific studies in their fields. No one
without the title Dr. and publication in her/his field can be involved in science, advising and referee
boards. Executive board is the highest decision-making and execution mechanism of the journal. All
decisions made by the executive board are absolute and unchangeable. Under no circumstances, an
operation can be conducted on journal without the decision of the executive board. Editor-in-chief
can decide on whether the submissions not sent to referee approval are accepted in the journal and
whether they will be sent to referee approval. It isn’t required to inform the executive board during
this decision process. The participation of scientists in referee, science and advisory boards are only
up to the decision of the executive board.
Some special issues are also published in our journal for the submissions published in some national
and international congresses and approved by referees. Such special issues are only valid for verbal
papers presented in the agreed congresses. Those papers must get the approval of congress science
board and that of the referees. Two referee reports are required for the papers evaluated by referees.
The papers without two referee reports for full texts by the field experts are subject to referee evaluation in our journal’s system. None of the submissions not evaluated by referees can be published.
Papers submitted for publication for any reason are sent to the referees for approval. The submissions
getting the approval of two field referees are taken into publication. Hard copy and referee approval
reports of the verbal papers must be presented to the executive board and editor-in-chief. Our journal
doesn’t include the papers without this information and materials. Author or authors are informed
about the process of our journal as written via the internet address automatically from the system.
Every author logging in as a member of our journal can monitor the course of process from her/
his own member panel on journal’s website and follow the developments. Conditions of our journal
are the same for all authors. Those rules and conditions cannot be changed for anyone. A privilege
cannot be demanded. The submissions to be published in our journal must be within a field accepted
by the journal. None of the submissions not suitable with those conditions can be published in our
journal. The referee process is performed under the supervision of editor-in-chief. Editor-in-chief
has the authority to inform and decide on the course of referee process. A submission not approved
or accepted by the editor-in-chief isn’t included in the process. In this regard, author or authors cannot put the responsibility on the journal or other organs. Even if the submission is approved by the
referees and it is accepted for publication on the system, it can be cancelled with negative opinions
of editors or executive board and the decisions of the boards. In that case, author or authors cannot
impose sanctions on the journal. All kinds of authority belong to the executive board unilaterally.
Our journal acts as per the provisions of Law on Intellectual and Artistic Works No. 5846 within
the framework of legal rules of T.R. Our journal has the right to protect its legal rights unilaterally
about author or authors who do not fulfill the requirements of this law. Author or authors shall be
unilaterally responsible regarding plagiarism and the citations not suitable with the relevant laws in
the submissions sent for publication. Ethical board report is required for research papers and case
studies. The papers without ethical board report are not accepted. They aren’t taken into publication
even if they pass through the referee evaluation. Author(s) cannot make any claims regarding this
matter. None of the institutions, individuals or other authorities can impose any sanctions on our
journal. All authors have to comply with the international academic, scientific codes of conduct. Our
journal directly and formally informs the relevant institutions and organizations regarding the authors
who do not comply with these rules. Citation must be absolutely stated or the resources used must
exist under the summary in the papers prepared by using Doctoral, Master’s theses and Dissertation.
Otherwise, such papers aren’t accepted as ethical and considered within the framework of plagiarism.
The name of the real owner of the relevant paper must be stated in thesis and dissertation. If there
are other author names in these papers, type of contributions made must be clearly stated in the references. Our journal is a media organ with printed and online versions. As a material incorporating
academic studies, it is a social organ offering social service to the institutions and individuals carrying
out scientific researches. Our journal is a free journal and doesn’t have to send a written material to
any author or authors. The submissions accepted in our journal and approved for publication are sent
to edit for layout in line with the journal’s publication principles and spelling rules and it is uploaded
to the system. Author/authors and readers can download the volume from the system. Layout is
conducted by the author on the basis of the sample article for journal acceptance.
YAZARLARA BİLGİ
1. UHPPD “Uluslararası Hakemli Psikiyatri ve Psikoloji Araştırmaları Dergisi”; 4 ayda bir
yayınlanan akademik ve bilimsel nitelikli uluslararası hakemli bir dergidir. Ancak derginin özel
durumlarda ara dönem içerisinde de yayın çıkarma hakkı bulunmaktadır.
2. Dergimizde Psikiyatri, Psikoloji ve bu alanları içine alan Tıp içerikli değerlendirilebilecek her
türlü yayına yer verilebilmektedir. Çalışmaların bilimsel kaygılarla yazılmış olması, alana katkıda
bulunacak nitelikte olması, alandaki önemli kaynakları referans göstermesi, önyargı ile yazılmamış
olması, slogan niteliğinde cümleler içermemesi, gelişkin bir dile sahip olması beklenir. Ayrıca
tarama, araştırma, bildiriden geliştirilme vb. niteliklerinden birine sahip olmalıdır.
3. Derginin yazım kurallarına uymayan, kaynakçasız, ön sözsüz ya da özetsiz yazılar için hakem
süreci başlatılmaz.
4. Birden fazla yazarın bulunduğu çalışmalarda ilk sırada yer alan 1. “Yayın İlkeleri M-16” yazar
muhatap kabul edilir.
5. Kullanılan kaynaklar dergimiz yayın kurallarına uygun şablona göre hazırlanmalıdır.
6. Düzenleme ve çalışmanın dizgisi apa sistemine uygun olarak hazırlanmalı, çalışma içerisinde
kaynak gösterimi bu şekilde düzenlenmelidir.
7. Yazar(lar) kendi inisiyatifleri doğrultusunda yayının dergimiz hakem ve bilim kurulu içerisinde
bulunan daha önce sorun yaşamış olduğu ve etik olmayacağına inandığı hakemlerin isimlerini
resmi yazı ile dergi baş editör(ler)’ine bildirebilir. Bu durumda yazar(lar)’ın talebi değerlendirilir
ve baş editör(ler)’in kararı ile uygulamaya geçilir.
8. Yazıların değerlendirilmesi aşamasında öncelikle hakem ve yazarların aynı kurumdan olmamasına özen gösterilir. Hakem ve yazarların isimleri titizlikle saklanır ve hiçbir şekilde açıklanmaz.
Hakem Kurulu her sayıda değişir ve yazıların konusuna göre oluşturulur. İnterdisipliner nitelikli
yazıların hakemleri ilgili oldukları alanlara göre belirlenir.
9. Her yazının alanına göre ilk aşamada iki hakem tayin edilir. Hakem raporlarından birinin “Yayınlanamaz”, diğerinin “Düzeltilerek Yayınlanabilir” ya da “Yayınlanabilir” olması durumunda
ilgili alandan 3. hakeme tayin edilir. Üçüncü hakemden gelen bilgi ve talebe göre hareket edilir.
Yazar(lar)’ın sadece iki düzeltme hakkı bulunur. Her bir düzeltme süresi 15 gündür. Bu süre
kesinlikle geçilmez. Düzeltme talebine göre ve hakem raporuna göre hareket edilir. Bu çerçeve
dışına asla çıkılmaz.
10. Yazarların, kendilerinden istenen düzeltmelere titizlikle ve ivedilikle uymaları, yazının son şeklini
düzeltilmiş haliyle dergiye 15 gün içinde göndermeleri beklenir. Düzeltmeler konusuna yeterince uyulmadığı anlaşılırsa bu durum yazara bildirilir. “Yayın İlkeleri M-16” Belirtilen sürede
düzeltilmiş olarak geri gönderilmeyen yazılar yayınlanacaklar listesine alınmaz.
11. Dergimizin yayın dili Türkçe ve İngilizcedir. Fakat farklı durumlarda ve ülke dillerinde hazırlanan çalışmalar literatüre katkı sağlayacak ise dergi yönetimi ve baş editör(ler)’in kararı ile kabul
edilmektedir. Bu durumda yayın kurulu inisiyatif kullanma hakkına ya da ret hakkına tek taraflı
hakka sahiptir. İlgili yazar(lar) bu konuda dergimiz üzerinde etkili olamaz.
12. Dergiye yayınlanmak üzere gönderilen yazıların, daha önce başka bir yayın organında yayınlanmamış olması ya da yayın için değerlendirme aşamasında bulunmaması gerekmektedir.
13. Daha önce akademik alanda ulusal ya da uluslararası nitelikli bilimsel toplantı, kongre, konferans ya da sempozyumda sunulmuş olan bildiriler, başka bir dergi ya da yayında yayınlanmamış
olması ve makale formatına ve içeriğine dönüştürülmesi koşulu ile kabul edilebilir ve hakem
sürecine alınır.
14. Çeviri metinler, eğer o metin Türkçe’de ender bulunabiliyorsa, çevirisinin alana katkı sağlayacağı
düşünülüyorsa baş editör(ler) ve yayın kurulunun onayı ile kabul edilir ve hakem süreci başlatılır.
Ancak her sayıda yayınlanacak çeviri sayısı sınırlıdır. Özgün metinler tercih nedenidir.
15. Dergiye gönderilecek yazılar, MS Word Programı kullanılarak, Times New Roman karakterinde,
12 Punto ve 1 satır aralığında yazılmalıdır. Sayfanın üst, alt, sol ve sağ taraflarında 3’er cm’lik
boşluklar olmalıdır.
12. Yazılar 5-20 sayfa aralığında olmalı, toplam 20 sayfayı geçmemelidir. Hazırlanan çalışmalar
dergimizde daha önce yayınlanan ve en güncel olan son sayıdaki çalışmalar dikkate alınarak
hazırlanmalıdır.
13. Türkçe yazılarda 100-250 kelimeyi geçmeyen İngilizce özet, özetin altında 3-7 anahtar sözcük(ler)
yer almalıdır. Özetin, yazıldığı yabancı dilde başlığı ve anahtar kelimeleri (keywords) de bulunmaktadır.
14. İngilizce yazılarda 100-250 kelimeyi geçmeyen Türkçe özet, başlık ve anahtar kelimeler bulunmalıdır.
15. Özette araştırmanın kapsamı, amacı, yöntemi, ulaşılan sonuçlar ve konudan kısaca söz edilmelidir.
16. Yazar adı ya da adları, kapak sayfasında yer almalıdır. Kapak sayfasında ayrıca, yazarın akademik
ünvanlı ve çalıştığı kurumun adı, adresi, iş ve cep telefonu, faks numarası ve e-posta adresi de
bulunmalıdır.
17. Yazıların yayınlanması konusunda son karar baş editör(ler)’e aittir. Baş editör(ler)’in yazı hakkındaki değerlendirmesi, yazar(lar)a en kısa zamanda hakem raporlarıyla birlikte iletilir.
18. Dergiye gönderilen yazılar, yayınlansın veya yayınlanmasın yazarlar(lar)’a geri gönderilmez.
19. Yazıların tüm sorumluluğu yazar(lar)a aittir.
20. Yayımlanan çalışmaların yayın ve telif hakkı dergimize aittir. Sisteme yüklenen her bir çalışmanın
yayın hakkı yazar tarafından otomatik olarak dergiye devredilir. Bu işlem için hiçbir yazardan
telif hakkı sözleşmesi imza etmesi istenmez. Sisteme yüklenen çalışma için yazar(lar) bu şartları
peşinen kabul etmiştir. İtiraz hakkı bulanmamaktadır.
21. Yazar(lar) ulusal ve uluslararası akademik bilgi paylaşımını desteklemek amacıyla yazılarının tam
metin olarak ticari niteliği bulunmayan elektronik veri tabanlarında yer almalarını onaylarlar.
22. UHPPD “e” elektronik sistemle çalışan bir dergi olup, basılı olarak da yayınlanmaktadır. Basılı
yayın almak isteyen kişilerin dergi bedelini ilgili basım yapan firmaya ödemesi karşılığında
temin etme hakkı bulunmaktadır. Dergimiz hiçbir yazara veya bireye, kuruma basılı dergi vermek zorunda değildir. Yine dergimize gönderilen çalışmalar için yıllık üyelik ücreti ilgili basım
firmasına ödenmelidir. Bu ücret sadece derginin yıllık basım ve diğer giderleri için basım evimin
yaptığı harcamalara istinaden alınır. Dergimiz ücretli bir dergi değildir.
23. Sisteme yüklenen çalışmaların değerlendirme süresi iki aydır. Bu süre içerisinde değerlendirilmeyen ve hakkında ilgili bilgi rapor alınmayan çalışmalar farklı bir hakeme daha gönderilir.
24. Yazar(lar) uygulama içerikli “DENEYSEL”, “VAKA” ve “KURUMSAL” içerikli araştırmalarda
ETİK KURUL raporu gerektiren çalışmalarında mutlaka çalışmanın sisteme yüklenmesi durumunda ETİK KURUL raporunun “TARİHİ” ve “RAPOR BİLGİSİ – RAPOR NUMARASI”
çalışma sisteme yüklenirken sistemde bulunan “ETİK KURUL RAPOR BİLGİSİ” kısmına
gerekli bilgileri yazmak zorundadır. Olası bir olumsuzluk ve eksiklik durumunda dergimiz ulusal
ya da uluslararası hukuk kuralları çerçevesinde bir sorumluluk yüklenmez. Bu konuda her türlü
sorumluluk yazar(lar) aittir. Etik kurul raporu ve araştırmaya ilişkin resmi bilgiler bulunmakta ise
mutlak surette bu bilgiler çalışma sisteme yüklenirken girilmelidir. Bu konuda, dergi editörleri,
sistem editörleri, yayın kurulu, imtiyaz sahibi, yayın yönetmeni, hakem kurulu ve değerlendirme
yapan hiçbir hakem yükümlülük ve sorumluluk altında değildir. Oluşabilecek her türlü maddi,
manevi ve hukuksal bir olumsuzlukta yazar(lar) sorumludur. DERGİMİZ ADINA OLUŞABİLECEK HER TÜRLÜ MADDİ, MANEVİ VE HUKUKİ BİR DURUMDA “OLUMSUZLUKTA”
DERGİMİZ TEK TARAFLI OLARAK HUKUKİ HAKLARINI ULUSAL VE ULUSLARARASI OLARAK SAKLI TUTAR.
GUIDELINES FOR THE AUTHORS
1. UHPPD International Refereed Journal of Psychiatry and Psychological Researches is an international refereed journal with an academic and scientific attributions published in every 4 months.
However, the journal holds the right to publish interim issues on special occasions.
2. All kinds of publications within the field of Psychiatry and Psychology and papers that can be
considered within the medical content can be incorporated in our journal. The papers must be
written with scientific concerns, should contribute to the field, indicate the important resources
as references, not be written with prejudice, not include motto-like sentences. They should also
have one of the qualities of scanning, research and developing from a notice.
3. Referee evaluation process isn’t initiated for the papers not complying with the rules, not having
references or abstracts.
4. In studies where there is more than one author, the author being in the first place is seen as addressee.
5. Sources used should be prepared in accordance with the publication template of the journal.
6. Editing and typesetting of the study should be prepared in accordance with the APA 6 system;
citation in the study should be made in this manner.
7. Author(s) can inform editor(s)-in-chief about the referees in referee and science boards of our
journal whom they had problem before and are thought to be unethical with a formal letter. In
this case, the demand of author(s) is taken into consideration and the necessary steps are taken
upon the decision of editor(s)-in-chief.
8. Referees and authors shouldn’t be from the same institution regarding the stage of evaluation.
Names of referees and authors are kept confidential and announced by no means. Referee Board
changes in every volume and it is constituted according to the subject of studies.
9. Two referees are assigned according to the field of study in the first place. If one of the referee
evaluations is “Unpublishable” and the other one is “Publishable with editing” or “Publishable”,
a third referee from the related field can be assigned and her/his evaluation is demanded. Actions
are made upon the information and demand of the third referee. Author(s) can make the desired
corrections two times. Each correction period takes 15 days. This period cannot be exceeded. It
is acted in accordance with the correction demand and referee report.
10. Authors are expected to do the requested editing delicately and to send the edited version of the
paper to the journal within 15 days. If it is noticed that editing hasn’t been conducted properly,
the author is informed. The edited version of submissions not sent back within the prescribed
time are not taken into the publication list.
11. The publication language of our journal is Turkish and English. However, papers prepared in other
world languages can also be accepted upon the decision of journal management and editor(s)in-chief if contributing to literature. This case is only valid with the approval of editor-in-chief.
The related author(s) cannot be effective on our journal.
12. The studies demanded to be published in our journal should bear the feature that they weren’t
published in another place or not in evaluation process for publication at that time.
13. Papers presented in national and international academic scientific meetings, congresses, conferences and symposiums can be accepted and taken into referee evaluation process on condition
that they weren’t published in another journal before and they comply with the article formats
and contents and they are indicated in the article.
14. Translated texts are accepted with the approval of editor(s)-in-chief and publication board and
referee evaluation process is initiated if the related text is rarely found in Turkish and if its translation is thought to contribute to the field. But there are a limited number of translations allowed
for each volume. Original texts are preferred.
15. Submissions to the journal must be written in MS Word Program, with 12 pt Times New Roman
and single line spacing. There must be 3 cm margins in all sides of the page.
16. Papers should be between 5-20 pages no more than 20 pages. Papers must be prepared by taking
into account the studies in the last volume.
17. For papers in Turkish, there must be extended English abstract no more than 100-250 words and
3-7 key words below the abstract. The abstract must include the title of the article and keywords
in that foreign language.
18. For papers in English, there must be a Turkish abstract no more than 100-250 words, title and
key words.
19. The scope of research, its purpose, method, results obtained and subject should be shortly indicated in the abstract.
20. Name(s) of the author must be indicated on the cover page. Academic title of the author, name
of the institution where s/he works, address, work and mobile phone, fax number and e-mail
must exist on the cover page.
21. The decision to publish the papers belongs to editor-in-chief. The evaluation of editor-in-chief
about the paper is sent together with the referee report within the shortest time.
22. Submissions sent to the journal are not sent back whether or not it is published.
23. All responsibility of the submissions belongs to the concerned author(s).
24. Publication and copyrights of the published papers belong to our journal. The copyright of the each
study uploaded to the system is automatically transferred to the journal. No sign for the copyright
agreement is requested from the authors for this operation. The author accepts these conditions
in advance for the paper uploaded to the system. The person reserves no right of opposition.
25. Author(s) approve(s) the placement of the full texts of their papers on electronic databases bearing
a non-commercial character with the purpose of supporting national and international academic
knowledge sharing.
26. UHPPD is operated through an “e” electronic system, and also published in a printed version.
Those who wish to have the journal as hardcopy have the right to do so by paying the cost of
the journal to the printing company. Our journal is not obliged to give the printed version to
any institution or individual. Annual fees for the studies sent to our journal should also be paid
to the printing company. The fee is received as based on only the expenses paid by the journal
to the printing company for the annual printing and other expenditures.
27. The evaluation period of the studies uploaded to the system is two months. Studies not evaluated
within this period and not provided with an evaluation report are sent to a different referee.
28. Author(s) are required to write the necessary information in “ETHICAL BOARD INFORMATION
OF REPORT” part while uploading the article to the system with “DATE” and “INFORMATION
of REPORT -REPORT NUMBER” as given by the ETHICAL BOARD if the studies require
ETHICAL BOARD report and have “EMPIRICAL”, “CASE” and “CORPORATE” content.
Our journal doesn’t bear any responsibility in case of a possible negative situation and deficiency
within the framework of national or international rules of law. The whole responsibility belongs
to the author(s) in this sense. If formal information regarding the report of ethical board and
research exist, they must be inserted while uploading the study to the system. In this regard,
editors of the journal, system editors, editorial board, publisher, executive editor, referee board
and the other referees conducting evaluation bear no responsibility. Author(s) are responsible for
any material, moral and legal negative situation that may occur. IN CASE OF ALL KINDS OF
MATERIAL, MORAL AND LEGAL SITUATION “PROBLEM”, OUR JOURNAL UNILATERALLY RESERVES ITS LEGAL RIGHTS IN NATIONAL AND INTERNATIONAL TERMS.
YAYIN İLKELERİ
1. Dergimizin yazım dili TÜRKÇE ve İNGİLİZCE’dir.
2. Farklı dillerde hazırlanan yayınlar ve çalışmalar BAŞ EDİTÖR(ler) başta olmak üzere dergi
yönetiminin onay vermesi durumunda kabul edilir. Bu durum tek taraflı olarak dergimize aittir.
3. Dergimiz basılı ve online olarak çıkarılmaktadır. İnternet ortamında basılı halinin PDF ve her
bir makalenin tek tek indirilmesine imkan sağlanmaktadır. Yazar(lar) ya da okuyucular ücretsiz
olarak derginin her bir sayısına toplu ya da tek tek ulaşım sağlayabilir.
4. Dergimiz sistemine üye olmadan yayın kabul edilmez.
5. Hiçbir yazar(lar) dergimiz üzerinde bir hak iddiasında bulunamaz.
6. Yapılan her bir çalışmanın sorumluluğu tek taraflı olarak yazar(lar) aittir. Dergimiz bu konuda
bir yükümlülük altına alınamaz sokulamaz.
7. Dergimiz bünyesinde değerlendirilmek koşulu ile gönderiler çalışmaların, her hangi bir nedenle
bir başka yerde kullanılmamış (yayınlanmamış) veya değerlendirmeye gönderilmemiş olması
gerekir. Böyle bir olumsuzluk ile karşılaşılması durumunda tekzip yayınlanması koşulu ile çalışma
reddedilir ve yazar(lar) hakkında hukuki işlem başlatılır. Dergimiz başta olmak üzere dergimizde
yayın yapmış yazar(lar) yönetici, hakem kurulu, bilim kurulu, editörler ve yayın kurulunun uğramış olduğu her türlü maddi ve manevi zarar ilgili yayında ismi bulunan kişi, yazar(lar) veya
yayın sahibi kurumdan tazmin edilmek üzere hukuki haklarımızı saklı tutarız. Oluşan her türlü
hukuki sorunda dergi yönetiminin tayin etmiş olduğu yetkili hukuk müşavirlerimiz (Avukatlarımız) tarafından İstanbul Mahkemeleri ve Türk Hukuk sistemine yönelik gerekli hukuksal
işlemler başlatılarak süreç devam ettirilir.
8. Her bir çalışma alanında uzman iki hakem tarafından değerlendirilip, iki hakemden olumlu görüş
alan çalışmalar sıraya alınmak koşulu ile yayına alınır.
9. Hiçbir çalışmanın bir başka çalışmadan farklılığı veya üstünlüğü yoktur. Her bir yazar ve çalışma
aynı hak ve eşitliğe sahiptir. Her hangi bir ayrıcalık tanınmaz. Yayın sıralaması başta ID numarası
baz alınarak, “ID Numarası Sistem Tarafından Otomatik Olarak Dergiye Yüklenen Makalelere
Verilen Bir Takip Numarasıdır. Bu bilgi yazarlar tarafından yazarlara ait üyelik panelinden takip
edilebilir.” hakem onayından geçmiş ve resmi süreci tamamlamış olması koşulu aranır. Fakat belli
durumlarda dergi yönetimi, baş editör(ler) ve yayın kurulunun kararı ile sayı içinde farklılıklar
yaratılabilir. Bu durum dergimize ait olup, yazar(lar) hiç bir hak iddiasında bulunarak dergimizi
baskı altına alamaz maddi ve manevi yaptırım uygulayamaz.
10. Yazarlar çalışmalarının hangi hakemler tarafından değerlendirildiğini bilmez, bilmek istese bile
bu bilgi kendilerine verilmez. Bu durum sadece sistem yönetici ve baş editör(ler) tarafından bilinir gizli tutulur. Olasiki bir hukuki durumda ancak mahkeme kararı ile bu bilgi talepte bulunan
mahkeme(lere) resmi üst yazı ile baş editör(ler) tarafından imza edilir ve dergi hukuk müşaviri
(avukatı) kanalı ile mahkemeye gönderilir. Ayrıca yazar(lar)”ın bağlı oldukları üniversite, fakülte,
yüksekokul, bölüm başkanlıkları ya da bağlı oldukları diğer kurumların ilgili yayın hakkında
resmi bilgi talep etme hakkı yoktur. Bu bilgiler yayının dergi değerlendirme sürecinde yazar(lar)”a
sistem otomatik olarak gönderir ve yazar(lar) bu bilgileri kendi panellerinden takip edebilir. Bu
konuda dergimize hiç bir talep, şikâyet, hukuki süreç, maddi ve manevi bir uygulama söz konusu
değildir. Dergimiz kendi adına bu konuda Türk Hukuk sistemine ve Fikri Sınai Haklar kanunu
çerçevesinde ilgili yönetmelikleri bağlı olarak hareket eder.
11. Düzeltmeler majör ve minör şeklinde yapılır. Her bir yayın sadece iki düzeltme hakkına sahiptir.
Düzeltme süresi her bir yayın için 15 gündür. Bu süre içerisinde istenilen düzeltmenin yapılarak
çalışmanın düzeltilmiş halinin gönderilmesinin istendiği mail adresine gönderilmemesi durumunda yayın değerlendirmeden kaldırılır. Aynı yayının düzeltilerek yeniden sisteme yüklenmesi
durumunda bütün süreç ilk aşamadan itibaren yeniden değerlendirmeye alınır. İlk değerlendirme
ilgili alan editörü, baş editör(ler) ve sistem editörü tarafından yapılır. Bu aşamada dergimize
gönderilen yayınlar dergi yayın kabul şartlarına uygun değil ise direkt olarak red edilir. Hakem
sürecine girmiş yayınlar, hakemlerden gelen düzeltme taleplerine göre sürece tabi tutulur. Bu
süreç içerisinde baş editör(ler) kendi inisiyatiflerini kullanarak ilgili hakemleri değiştirebilir ya
da kendileri sürece dahil olur. Bu durum tek taraflı olarak dergi yönetimine aittir. Hakem görüş
ve talepleri hiç bir koşulda değiştirilmez ve aynen uygulaması gerçekleştirilir. Hakem görüş ve
raporları kesin ve katidir. İki hakemden birisinin olumlu diğerinin olumsuz (red) vermesi durumunda çalışma üçüncü bir hakeme gönderilir. Üçüncü hakemden gelen bilgi doğrultusunda
hareket edilir ve sonuca gidilir.
12. Tez, sunum ve bildiri şeklinde daha önce kullanılmış çalışmalar makaleye dönüştürülüyor ise
mutlaka daha önceki kullanımına yönelik bilgi makalenin dipnotunda bulundurulmalı ve açıklanmalıdır. Aksi durumda intihal olarak kabul edilir ve dergimiz bu yükümlülüğü kabul etmez.
13. Dergimizin yayın kabul ettiği alanların dışında yapılan çalışmalar ilgili yönetim veya editör tarafından tek taraflı olarak kabul edilir veya red edilir. Bu durumda yazar(lar) bir hak iddiasında
bulunamaz. Aynı sayı ya da ardı ardına gelen sayılarda ilgili yazarlara ait çalışmalar yayına alınabilir. Bu durum ancak baş editör(ler) dergi yönetimi ve yayın kurulunun onayına bağlı olarak
yapılır. Aynı yazar(lar)”ın aynı sayıda birden fazla yayını bulunabilir. Bu durumunun işleyişi
ancak dergi yönetiminin inisiyatifi ile gerçekleşir. Bu durum farklılık içeriyor ise işleme alınır.
Aksi durumda bir yazar(lar)’ın aynı sayıda sadece bir çalışmasına yer verilir. Böyle bir durum
dergimizi ve dergi yönetimini hukuki olarak bağlamaz.
14. Dergimize yüklenen çalışmaların her türlü hakkı yazar tarafından dergiye devredilmiş (verilmiştir).
Bu işlem için yazardan bir imza ve onay bilgisi istenmez (yazılı belge talebinde bulunulmaz).
Sisteme yüklenen çalışmalar her hakkı ile dergimize devredilmiş olur. Dergi yönetimi aynı yayında birden fazla yazarın bulunması durumunda sorumlu yazar belirtilmemiş ise ilk sırada yer
alan yazar’ı muhatap kabul eder ve bu doğrultuda hareket eder. (M-16).
15. Dergimizin yayınları değerlendirme süresi hakemlerden gelen dönüşlere göre iki aydır. İki ay
içerisinde dönüş alınamayan çalışmalar bir başka hakeme yönlendirilir. Bu durumda süre uzayabilir ve bir talep oluşturulamaz. Yazar bu durumda hiçbir hak iddiasında bulunamaz, makaleyi
sistemden çekemez.
16. Dergi yönetimi aynı yayında birden fazla yazarın bulunması durumunda sorumlu yazar belirtilmemiş ise ilk sırada yer alan yazar’ı muhatap kabul eder ve bu doğrultuda hareket eder. Diğer
yazarlarla bir ilişki içerisinde bulunmaz ve birinci yazar dışındaki kişilere bilgi vermez, vermek
zorunda değildir.
17.Çalışmaları değerlendiren hakemler tamamen bağımsız hareket ederler. Bu konuda dergimizin
hakemler üzerinde bir yaptırımı ve özel talebi oluşmaz oluşturulamaz.
18. Dergimizin yayın süresi yılda üç defa olmak üzere; Nisan, Ağustos ve Aralık aylarına gelen süredir. Bu süreler derginin yayın sistemine bağlı olarak kaymalar oluşturabilir. Bu nedenle dergimiz
hiçbir talep ve sorumluluk altında bulunmaz.
19.Yayın değerlendirmesine ilişkin hakem görüş bildirir raporu ilgili yazara gönderilir. “M-16” Düzeltme istenen çalışmaların düzeltme süresi 15 gündür. Bu süre içerisinde düzeltmesi yapılmayan
çalışmalar sistemden çıkarılıp reddedilir. Bu durumda yazar(lar) dergimiz hakkında bir yaptırım
hakkına sahip olamaz.
20.Türkçe dışında hazırlanan çalışmalarda mutlaka Türkçe Özet bulunmalıdır. Anahtar kelime sayısı
3 ile 7 tanedir. Her bir çalışma en fazla 20 sayfa olmalıdır. Ekler bu 20 sayfaya dâhil değildir.
Özet Türkçe ve İngilizce olmak üzere 100 ile 250 kelimeden oluşturulmalıdır. Dergimizin yazım
şekli TIMES NEW ROMAN olup 12 puntodur. Satır aralığı 1 tir. Çalışmanın konu başlığı 14
punto ve kalındır. Yazar isim ve bulunduğu kurum bilgileri 12 punto kalın ve italik şeklindedir.
Türkçe ve İngilizce özet 10 punto özetler alt alta gelecek şekilde hazırlanmalıdır.
MAKALE İÇİ REFERANSLAR:
• Yazılarda referans gösterim yöntemi olarak yalnızca metin içi kaynak gösterme (APA) yöntemi
kullanılır. Yani kullanılan kaynakçalar ana metinin yanında, parantez içinde, yazarın adı, basım
yılı ve sayfa numaraları ile belirtilir. (Soyad, Yayın Yılı: Sayfa Sayısı)
• İçeriğe ilişkin ekstra açıklamaların dipnotları ve diğer açıklamalar sayfa altında verilmelidir.
Metnin içinde numaralandırılan notlar, sayfa altında numara sırası ile ve yanında açıklaması ile
yerini alır.
• Sayfa altı açıklamaların dipnotları için de aynı şekilde metin içi referans yöntemi (APA) kullanılır.
• Bir kaynaktan yapılan alıntılar metin içinde çift tırnak içinde gösterilir.
• 30-40 kelimeden uzun alıntılar, tırnak kullanılmadan girintili (indent) paragraf olarak verilir.
• Referans gösterirken, yazar ismi metin içinde geçmiyorsa parantez içinde yazarın soyadı ve yayın
tarihi belirtilir: (Korkmaz, 2007)
• Belli bir sayfa söz konusuysa, yazar soyadı ve yayın tarihine ilave olarak sayfa numarası da
yazılır: (Kırık, 2010: 13)
• Yazar ismi metin içinde geçiyorsa, parantez içinde yalnızca kaynağın yayın tarihi ve sayfa numarası yazılır: (2005: 33)
• Birbirini takip etmeyen sayfalar şu şekilde ifade edilir: (Joyce, 2002: 21, 48 ve 59)
• Birbirini takip eden sayfalar şu şekilde ifade edilir: (Mandel, 2007: 21-4 ve 33-5)
• İki yazarlı kaynaklarda, her iki yazarın soyadı da kullanılır: (Morley ve Robins, 2007: 19)
• İkiden fazla yazarlı kaynaklarda “vd.” ibaresi yer alır: (Yücel vd., 2012).
• Aynı yazarın, aynı yıl yayınlanmış birden fazla eseri kullanılıyorsa, basım yılına a, b, c, gibi
harfler eklenerek birbirinden ayrılır: (Ortaylı, 1999a) (Ortaylı, 1999b) gibi.
• Metin içinde aynı konuda birden çok kaynağa referans verilecekse kaynaklar birbirinden noktalı
virgül ile ayrılır: (Geray, 2005: 31; Moran; 2006: 37)
KAYNAKÇA YAZIM METODU:
Kaynaklar listesinde sadece yazıda göndermede bulunulan kaynaklara yer verilmeli ve bu kaynaklar
yazar soyadına göre alfabetik olarak sıralanmalıdır. Bir yazarın birkaç çalışması kaynakçada yer
alacaksa, yayın tarihine göre (eskiden yeniye doğru) bir sıralama yapılmalıdır.
* Kitap
OSKAY, Ü., (2005). 19. Yüzyıldan Günümüze Kitle İletişimin Kültürel İşlevleri Kuramsal Bir Yaklaşım, Der Yayınları, İstanbul. ss.1-2
* Çeviri Kitap
OSKAY, Ü., (2005). 19. Yüzyıldan Günümüze Kitle İletişimin Kültürel İşlevleri Kuramsal Bir Yaklaşım, Der Yayınları, İstanbul. ss.1-2
* Derleme Kitap
OSKAY, Ü., (2005). 19. Yüzyıldan Günümüze Kitle İletişimin Kültürel İşlevleri Kuramsal Bir Yaklaşım, Der Yayınları, İstanbul. ss.1-2
* Derleme Kitapta Makale
HALL, S., (1997). “The Work of Representation” Representation: Cultural Represantations and
Signifying Practies, Stuart Hall (der.) içinde London: Sage Publications
* Derleme Kitapta Çeviri Makale
PAZ, O., (2000). “Tarihin Sonu’nda Batı Doğu’ya Dönüyor” Yüzyılın Sonu, Büyük Düşünürler
Çağımızı Yorumluyor, Nathan Gardels (der.) içinde, Çev., B. Çorakçı Dışbudak, İstanbul: Türkiye
İş Bankası Kültür Yayınları, (137-144)
* İki Yazarlı Kitap
MATTELART, A., & NOVEAU, E., (2007). Kültürel İncelemelere Giriş, Çev. Hüsnü Dilli, İstanbul
Bilgi Üniversitesi Yayınları, İstanbul. ss.1-2
* Dergide Makale
KÖKER, L., (2007). “Modern Hukuk Devletinin Eleştirisi Bağlamında Neumann ve Habermas”
Toplum ve Bilim Dergisi, 110 (36-46)
* Yayınlanmamış Tez
KIRIK, A.M., (2010). IP Televizyon Yayın Teknolojisi, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Marmara
Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul. ss.1-2
* Gazete Yazısı
“Dünyanın en büyük adamı” (12.07.2012) Hürriyet Gazetesi
* İnternette Yazarı Belli Olan Yazı
KELLNER, D., (2012). “Cultural Studies and Philosophy: Intervention” http://pages.gseis.ucla.edu/
faculty/kellner/essays/culturalstudiesphilosophy.pdf, 12.03.2012 (ERİŞİM TARİHİ MUTLAKA
BELİRTİLMELİDİR!!!!!!!!!!!!)
* İnternette Yazarı Belli Olmayan Yazı
“Anonim” (2012) http://tebesirtozu.blogcu.com/akademik-dergiler/3050689, 12.03.2012 (ERİŞİM
TARİHİ MUTLAKA BELİRTİLMELİDİR!!!!!!!!!!!!)
PUBLICATION PRINCIPLES
1. The language of the journal is Turkish and English.
2. If the EDITOR(S)-IN-CHIEF and the administrative board approve the papers prepared in different languages, it is accepted. The journal acts unilaterally.
3. The journal has a printed and an electronic version. Every article and the printed version can be
downloaded in PDF format. Author(s) or readers can get the access to all volumes of our journal
for free
4. Papers are accepted on condition that the author is registered to be a member of the journal.
5. None of the authors can assert legal rights on the journal.
6. The journal cannot be held responsible for the papers; however, the author himself/herself is
responsible for the articles unilaterally.
7. The papers, submitted to the journal, should not have been sent to another journal previously and
under consideration of another journal for publication simultaneously. If such cases occur, the
article is rejected on condition that refutation is published and the journal imposes the required
sanctions on the author(s). We reserve our legal rights to compensate all kinds of material and
moral damages on authors who have published papers in our journal, manager, referee board,
science board, editors and publication board from the person, author(s) of the relevant publication or the Publisher. In any legal problem, necessary legal proceedings are initiated in İstanbul
Courts and Turkish Law by our authorized legal advisors (Lawyers) as appointed by the journal.
8. Each study is evaluated by the two referees, and the approved papers by the two referees are
saved to be published in the following issues.
9. None of the studies and authors has privileges in the journal. Each author and study has the same
rights and they’re equal. No privilege is granted. Order of publication is based on ID number. ID
Number is a tracking number automatically given to the papers uploaded to the journal by the
system. Authors can monitor this from the author membership panel. They must be approved by
referees and formal procedures must be completed. However, differences can be made upon the
decision of journal’s executive board, editor(s)-in-chief and publication board. This belongs to
our journal and author(s) cannot demand any rights, apply pressure on our journal and impose
material and moral sanctions.
10. The names of the referees-experts in their fields-will not be revealed to the authors. Information
concerning the authors is known only by the system manager and the editor(s)-in-chief. It is kept
confidential. Under a possible legal case, this information is signed by editor(s)-in-chief to the
demanding court(s) with an official letter by court decision, and sent to the court via lawyers.
Universities, faculties, vocational schools, departments or other institutions to which author(s)
are affiliated don’t have the right to demand official information concerning the relevant paper.
System automatically sends this information to author(s) in the evaluation process and author(s)
can follow this information on their own panel. No demand, complaint, judicial process, material
and moral practice on our journal is out of the question. Our journal acts in accordance with
the relevant regulations within the framework of Turkish Law and Intellectual Property Right.
11. Major and minor corrections are made. These corrections are requested from the authors twice.
Corrections for each paper should be completed within 15 days. If the corrected version of the
paper isn’t sent to the relevant e-mail address within the specified time, the paper is dismissed
from the evaluation. In case the same paper is corrected and uploaded to the system again, the
whole process starts from the beginning. The first evaluation is made by the field editor, editor(s)in-chief and system editor. Papers sent to our journal are directly rejected if they don’t meet the
publication requirements of our journal. The papers in the referee evaluation process are subject
to the process according to the correction demands of referees. In the meantime, editor(s)-in-chief
can change the concerned referees on their own initiatives or they get involved in the process.
This situation unilaterally belongs to the journal’s management. Referee opinions and demands
cannot be changed under any circumstances and they are directly applied. Opinions and reports
of referees are final and absolute. In case one of the referees approves and the other one rejects
the paper, it is sent to a third referee. The necessary steps are taken according to the information
coming from the third referee.
12. If the article is produced from the thesis, presentation, and so on, it should be stated and explained
in the footnote. Otherwise the author is accused of plagiarism. In that case, the journal cannot
be held responsible for this situation.
13. If the paper is not within the scope of the journal, it is the editors and the administrators who will
accept or reject the paper unilaterally. The author cannot assert any legal rights. The papers of the
authors can be published in the same volume or consecutive volumes. This is performed upon
the approval of editor(s)-in-chief, journal management and publication board. Same author(s)
can have more than one publication in the same volume. This procedure is applied only with
the initiative of journal management. If differences exist, it is proceeded. Otherwise, only one
paper of the same author can be published in the same volume. Such case doesn’t legally bind
our journal and journal management.
14. The uploaded study belongs to the journal with its exclusive rights. For this reason, a demand for
a written document cannot be made. The studies uploaded to the system are regarded as being
transferred to our journal with all rights. If the responsible author isn’t stated in the papers with
more than one author, our journal regard the addressee as the author in the first place (M-16).
15. The evaluation process of the studies uploaded to the system takes two months. Studies that are
not evaluated within this period are sent to a different referee. So this process may take longer
and a demand cannot be asserted. The author cannot assert any legal rights and withdraw his/
her article in this process.
16. In the articles with more than one author, the first mentioned author is regarded as the addressee,
other authors are not communicated. The journal is not supposed to give information to other
authors.
17. The referees act independently in the journal. Authors cannot exercise power over the referees
or cannot demand anything from the referees.
18. The journal publishes three times in a year as April, August and December. However, there
might be changes in the periods depending on the publication process. The journal cannot be
held responsible for this.
19. Following the evaluation process of the studies, the referee report is sent to the first author. The
authors should make the required corrections in 15 days. If the corrections are not made in 15
days, the article is rejected by the system automatically. None of the authors can impose sanctions on the journal in this case.
20. In the studies prepared in languages other than Turkish, there must be an abstract in Turkish. Key
words should be between 3-7 words. Articles should not exceed 20 pages. Appendices are not
included in this number. Turkish and English abstracts must be between 100 and 250 words and
extended English abstract must be 500 words and above. The text should be written in TIMES
NEW ROMAN font, 12 sized. The whole study should be single spaced. The titles should be
written in bold, Times New Roman font, 14 sized. The names and institutions of the authors
should be written in bold, italic, Times New Roman font, 12 sized. Turkish and English abstracts
should be in Times New Roman font, 10 sized one under the other.
REFERENCES IN THE ARTICLE:
• Only APA method is used as the method for reference in papers. In other words, references are
indicated with the name of author, year of publication and page numbers between parentheses
beside the main text. (Surname, Year of Publication: Page Number).
• Footnotes of extra explanations about the content and other explanations must be given below the
page. Notes numbered in the text are located below the page by numbers with its explanation.
• APA method is also used for the footnotes of explanations below the page.
• Citations made from a source are indicated between double quotes in the text. s
• Citations longer than 30-40 words are given as an indented paragraph without using quotes.
• While providing reference, if the name of the author isn’t within the text, the surname of the
author and date of publication are indicated between parenthesis: (Korkmaz, 2007)
• In indicating a certain page, page number is given in addition to the surname of the author and
date of publication: (Kırık, 2010: 13)
• If the name of the author is in the text, only the publication date of source and page number are
given between parenthesis: (2005: 33)
• Not sequential pages are indicated as: (Joyce, 2002: 21, 48 and 59)
• Sequential pages are indicated as: (Mandel, 2007: 21-4 and 33-5)
• In sources with two authors, the surnames of both authors are indicated: (Morley and Robins,
2007: 19)
• In sources with more than two authors, “et all.” is indicated: (Yücel et all. 2012).
• If more than one study from the same author published in the same year must be used, the sources
are separated by adding the letters like a, b, c: Such as (Ortaylı, 1999a) (Ortaylı, 1999b).
• If more than one source about the same subject is indicated as reference within the text, sources
are separated with semicolon: (Geray, 2005: 31; Moran; 2006: 37)
METHOD OF WRITING REFERENCES:
Only the sources cited in the text must be included in the references and those sources must be put
in order alphabetically by the surnames of authors. If more than one study belonging to the same
author is included in the references, it must be sorted by the date of publication (from old to new).
*Book
OSKAY ü., (2005) 19. Yüzyıldan Günümüze Kitle İletişimin Kültürel İşlevleri Kuramsal Bir Yaklaşım, Der Yayınları, İstanbul. pp. 1-2
*Translated Book
OSKAY ü., (2005) 19. Yüzyıldan Günümüze Kitle İletişimin Kültürel İşlevleri Kuramsal Bir Yaklaşım, Der Yayınları, İstanbul. pp. 1-2
*Compilation Book
OSKAY ü., (2005) 19. Yüzyıldan Günümüze Kitle İletişimin Kültürel İşlevleri Kuramsal Bir Yaklaşım, Der Yayınları, İstanbul. pp. 1-2
*Article in a Compilation Book
HALL, S., (1997) “The Work of Representation” Representation: Cultural Representations and Signifying Practices, Stuart Hall (comp.) inside London: Sage Publications
*Translated Article in a Compilation Book
PAZ, O., (2000) “Tarihin Sonu’nda Batı Doğu’ya Dönüyor” Yüzyılın Sonu, Büyük Düşünürler Çağımızı Yorumluyor, Nathan Gardels (comp.) inside, Translated by B. Çorakçı Dışbudak, İstanbul:
Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, (137-144)
* Book with Two Authors
MATTELART, A., & NOVEAU, E., (2007) Kültürel İncelemelere Giriş, Translated by Hüsnü Dilli,
İstanbul Bilgi University Publications, İstanbul, pp.1-2
*Article in a Journal
KÖKER, L., (2007) “Modern Hukuk Devletinin Eleştirisi Bağlamında Neumann ve Habermas”
Toplum ve Bilim Dergisi, 110 (36-46)
*Unpublished Thesis
KIRIK, A.M., (2010) IP Televizyon Yayın Teknolojisi, Unpublished Master’s Thesis, Marmara University Institute of Social Sciences, İstanbul. pp.1-2
*Column
“Dünyanın en büyük adamı” (12.07.2012) Hürriyet Newspaper
*Onymous Article on the Internet
KELLNER, D., (2012) “Cultural Studies and Philosophy: Intervention” http://pages.gseis.ucla.edu/
faculty/kellner/essays/culturalstudiesphilosophy.pdf, 12.03.2012 (ACCESS DATE MUST BE ABSOLUTELY STATED)
*Anonymous Article on the Internet
“Anonim” (2012) http://tebesirtozu.blogcu.com/akademik-dergiler/3050689, 12.03.2012. (ACCESS
DATE MUST BE ABSOLUTELY STATED)
ULUSLARARASI HAKEMLİ PSİKİYATRİ VE PSİKOLOJİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ
Adres Atakent Mah. Akasya 1 Evleri C2/23 Blok Kat: 4 DaireI17 Halkalı Küçükçekmece İSTANBUL
Web www.uhpdergisi.com
E-mail ayca.gurkan@gmail.com