UHBAB Uluslararası Hakemli Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi Ekim / Kasım / Aralık – Sonbahar Dönemi Cilt: 4 Sayı: 14 Yıl:2015 International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science October / November / December - Fall Semester Volume: 4 Issue: 14 Year: 2015 ISSN Print: 2147-4168 Online 2147-5385 (ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880) (MARKA PATENT NO: TRADEMARK) (2015/03947-2015-GE-17304) UHBAB DERGİMİZ HAKKINDA GENEL BİLGİLER 1. Dergimiz hakemli ve uluslararası indeksli bir dergidir. Her yayın en az iki alan uzmanı hakem tarafından değerlendirilmektedir. İki alan hakemi tarafından olumlu “yayınlanabilir” yönünde rapor almayan yayınlar dergimizde yayınlanmaz. Bu durum karşısında hiçbir yazar(lar) dergimiz üzerinde bir hak iddiasında bulunamaz. 2. Dergi hakem ve kurullarında yer alan akademisyen ile diğer yetkililer hakkında yazar(lar) dergi sistem işleyişi sürecine dair bir talepte bulunamaz. Bulunsalar bile herhangi bir bilgi kendilerine verilmez, sistem süreci değiştirilmez. Dergimiz ile ilgili her türlü bilgi derginin web sayfasında www.uhbabdergisi.com adresinden edinilebilir. 3. Dergimiz yılda dört sayı şeklinde çıkmakta her yılın “Mart – Haziran – Eylül – Aralık” aylarının son günü derginin sayısında bulunan tüm makaleler tek cilt halinde dergi web sistemine yüklenir. Dergi web sisteminden makaleler tüm okuyucular tarafından indirilir ve ilgili eser “makale” ve dergimize atıf yapılmak koşulu ile kullanılabilir. Dergimizin tüm sayılarına okuyucular ücretsiz olarak ulaşmaktadır. 4. Dergimizde yayınlanan tüm makaleler (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 140012004 Belge No: 12880) kalite belgeleriyle ve (2015/03947-2015-GE-17304) Marka patent ile güvence altına alınmıştır. Yayınlanmış olan makaleler kalite, marka patent ve doi bilgileri ile ilgili çalışmanın yazarlarına eserleri hakkında her türlü hukuki hak ve uluslararası güvence sağlamaktadır. 5. Dergimiz basılı ve e dergi olarak yayınlanmaktadır. Print ISSN NO: 2147-4168 İnternet ISSN NO: 2147-5385 numarası ile T.C. Kültür Bakanlığından dergimiz hakkında her türlü bilgiye ulaşılabilir. 6. Dergimizde apa sistemi uygulanmaktadır. Metin içinde (Yılmaz, 2015: 1) veya (Yılmaz ve diğ., 2015:1) şeklinde kaynak gösterimi, kaynakçada ise YILMAZ, M., (2015). Çalışanlarda Ödüllendirmenin İş ve Performans Üzerine Etkisi, UHBAB Uluslararası Hakemli Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi, Sayı: 1, Cilt: 1, ss.1-2 şeklinde gösterilir. Tüm yazarlar dergimizin son güncel sayılarını takip ederek ilgili sayılarda yayınlanan makalelerdeki yazım formatını kendi çalışmalarında uygulayabilir. İnternet kaynaklarında mutlaka erişim II tarihi ve son ulaşılabilen internet linkinin tamamının başta kaynakça ve metinin kullanıldığı sayfa altında numaralandırılarak gösterilmesi bir zorunluluktur. 7. Kaynakça Türkçe alfabe sıralamasına göre düzenlenir. Tüm yazarlar için derginin son sayısındaki yazım formatı dikkate alınmak zorundadır. 8. Dergimiz uluslararası indeksli bir dergi olup dergimizde yayınlanan tüm çalışma ve makaleler derginin yayınlandığı tarih itibariyle ilgili indekslere mail yolu ile ulaştırılır. 9. Dergimizde özgün araştırma, inceleme, derleme, olgu sunumu, proje ve kitap tanıtımı “makale formatında olmak zorundadır” türünde yayınlara yer verilmektedir. 10. Dergimize gönderilen tüm çalışmalar sisteme yüklendiği şekil ve an itibariyle başka bir dergide yayınlanmamış, değerlendirmeye alınmamış ve red edilmemiş olması gerekir. Tüm sisteme yüklenen makaleler yazar(lar) tarafından bu kurallara uyulduğunu kabul etmiş sayılır. Aksi durumda ilgili yazar(lar) hakkında dergimiz hukuki haklarını saklı tutar. Oluşabilecek olumsuzluk karşısında maddi ve manevi tüm sorumluluk ilgili yazar(lar)’a aittir. Dergimiz T.C. Kanunlarına göre hareket eder. III GENERAL INFORMATION ABOUT UHBAB JOURNAL 1. Our journal is a refereed and internationally indexed journal. Each paper is evaluated by two referees who are field experts. The articles not reported as “issuable” positively by two field referees aren’t published in our journal. None of the author(s) can lay a claim on our journal in this case. 2. Author(s) cannot make a demand for the journal’s procedure concerning the academicians in journal’s referee board and other boards and other authorities. Even if so, they aren’t given any information, system process cannot be changed. All kinds of information about our journal can be obtained from the website of the journal www.uhbabdergisi.com. 3. Our journal publishes four times a year, all articles in the relevant volume of journal are uploaded to the web system of the journal in one volume on the last day of the months “March – June – September - December”. All readers can download the articles from the journal’s web system and the relevant paper “article” can be used on condition that our journal is given reference. Readers can reach to all volumes of our journal for free. 4. All articles published in our journal are assured with certificate of quality (ISO 9001-2008 Doc. No: 12879 & ISO 14001-2004 Doc. No: 12880) and trademark patent (2015/043142015-GE-18970). Articles published provide their authors with all kinds of legal rights and international assurance regarding their articles with quality, trademark, patent and doi information. 5. Our journal has both printed and online version. All kinds of information about our journal can be obtained from the T.R. Ministry of Culture with the number Print ISSN NO: 21474168 and Online ISSN NO: 2147-5385. 6. APA system is applied in our journal. Reference within the text should be (Yılmaz, 2015: 1) or (Yılmaz et all, 2015:1), in the reference part “YILMAZ, M., (2015)”. It is indicated as Effect of Rewarding in Employees on Job and Performance, UHBAB International Refereed Journal of Humanities and Academic Sciences, Issue:13, Volume:4, pp.1-2. All IV authors must follow the latest volumes of our journal and apply the print format of the published articles in their own papers. It is an obligation for internet sources to indicate access date and the entire last accessed internet link in the references and below the page by giving numbers. 7. References are arranged by the Turkish alphabet. The printing format in the last volume of the journal is required to be taken into account for all authors. 8. Our journal is internationally indexed journal, and all articles and papers published in our journal are sent to relevant indices via e-mail by the publication date of the journal. 9. Original research, analysis, compilation, case study, project and book introduction “have to be in an article format” and these publications are also included. 10. All papers sent to the journal shouldn’t be previously published, not evaluated and not rejected by the format and date uploaded to the system. All articles uploaded to the system are acknowledged that author(s) conform to these rules. Otherwise, our journal keeps its legal rights reserved. All material and moral responsibility regarding a negative situation belong to author(s). Our journal acts in line with the T.R. Law. V İÇİNDEKİLER ARAŞTIRMA VE UYGULAMA STATE PRIMARY SCHOOL ADMINISTRATORS PERCEPTIONS AS TO THE CONCEPT OF TIME MANAGEMENT THE EXAMINATION OF THE SECONDARY SCHOOL STUDENTS’ PERCEPTION LEVELS OF THEIR BODY IMAGES IN TERMS OF SOME VARIABLES 132-150 Murat KORKMAZ, Nurhayat ÇELEBİ, Gökşen ARAS, 1-11 Ünal TÜRKÇAPAR Ayça GÜRKAN, Ali Serdar YÜCEL DERLEME VE LİTERATÜR AİLE İÇİ YAKIN İLİŞKİLERDE DENEYİMLER ÖLÇEĞİNİN KISA FORMU: GEÇERLİK VE GELİR DAĞILIMI VE EĞİTİM HARCAMALARI GÜVENİRLİK ÇALIŞMASI 12-21 151-181 Nurhayat ÇELEBİ, Berrak GÖKMEN Ahmet AKIN, Okan BİLGİN, Ümran AKIN 16TH CENTURY STATUS OF POPULATION AND SPOR FEDERASYONLARI ÇALIŞANLARININ ECONOMIC LIFE IN ISKENDERIYE SINIRSIZ KARİYER TUTUMLARI İLE KİŞİLİK Nurullah KARTA ÖZELLİKLERİNİN İNCELENMESİ 182-192 22-42 Mustafa TÜRKMEN AHMET MİTHAT EFENDİ’ YE GÖRE ÇOCUK EĞİTİMİNDE ANNE - BABANIN ROLÜ AŞK YAŞAM DOYUMU ÖLÇEĞİNİN TÜRKÇEYE 193-215 Mehmet ÖZDEMİR, Hatice EMİROĞLU UYARLANMASI, GEÇERLİK VE GÜVENİRLİK ÇALIŞMASI 43-53 Ahmet AKIN, Banu YILDIZ, Ümran AKIN TURİZM ve BÖLGESEL KALKINMA İLİŞKİSİ: TRC1 BÖLGESİ ÜZERİNE BİR İNCELEME 216-237 İbrahim GİRİTLİOĞLU, Mehmet Sedat İPAR, Bünyamin ÖZLÜ THE EVALUATION OF THE TEACHERS’ VIEWS ABOUT ENVIRONMENTAL EDUCATION AND DÜNYADA ve TÜRKİYE’DE TELEVİZYON ISSUES 54-76 YAYINCILIĞININ GELİŞİMİ Okan SARIGÖZ, Ahmet DÖNGER, Mehmet Şirin CENGİZ Merve SÖNMEZ SÜVEYDAN, Erdem ÜNVER OKUL ÖNCESİ EĞİTİMİ ALAN 60 AY VE ÜZERİ “FELÂTUN BEY İLE RAKIM EFENDİ” ÇOCUKLARIN ANNELERİNİN ÇOCUK YETİŞTİRME ROMANINA GÖSTERGEBİLİMSEL BİR BAKIŞ TUTUMLARININ BAZI DEĞİŞKENLERE GÖRE Oğuz Kamil ERCANTÜRK İNCELENMESİ (KIRIKKALE İLİ ÖRNEĞİ) 238-272 273-312 77-101 Pınar YENER, Gülümser GÜLTEKİN AKDUMAN KORUMA ALTINDAKİ BİNALARDA SAĞLIKGÜVENLİK PARAMETRELERİ AÇISINDAN TEDARİK ZİNCİRİ YÖNETİMİNDE BİLGİ TEHLİKE ETMENLERİ TEKNOLOJİLERİ, ÇEVİKLİK VE ENTEGRASYONUN Alpaslan Hamdi KUZUCUOĞLU, Yılmaz KARATEPE, OPERASYONEL VE FİNANSAL PERFORMANSA Esin TÜMER ETKİSİ 102-131 Murat SAĞBAŞ, Hüseyin İNCE VI 313-332 BAŞ EDİTÖR Gülten HERGÜNER BAŞ EDİTÖR YARDIMCILARI Ali Serdar YÜCEL Fatma TEZEL ŞAHİN Adalet KANDIR Yasemin KESKİN BENLİ Nejla GÜNAY GENEL YAYIN YÖNETMENİ Murat KORKMAZ İNGİLİZCE DİL EDİTÖRÜ Gökşen ARAS Feryal ÇUBUKÇU EDİTÖRLER Nezahat GÜÇLÜ Ümran SEVİL Nurhayat ÇELEBİ Çetin YAMAN Erdal ZORBA Ayhan AYTAÇ Hülya Gülay OGELMAN Eva ŞARLAK Emine DEMİRAY ALAN EDİTÖRLERİ Fatma Nalan TÜRKMEN (Sanat Tarihi) Fatih ÇATIKKAŞ (Spor Bilimleri) Ayhan HELVACI (Müzik Eğitim) Kemal GÖRAL (Spor Sağlık) Yavuz TAŞKIRAN (Spor Yönetimi) Ayla TAŞKIRAN (Spor Yönetimi) Arzu ÖZYÜREK (Okul Öncesi) Şükran Güzin ILICAK AYDINALP (İletişim) Serdar TOK (Ölçme Değerlendirme) Birsen KOLDEMİR (İşletme) Gülden ERTUĞRUL (Yabancı Diler) Ramazan ERDEM (Sağlık Yönetimi) Serdar ERDURMAZ (Siyaset Bilimleri) Salih ÖZTÜRK (İktisat) Neylan ZİYALAR (Psikoloji) Havva YAMAN (Eğitim) Şakir BATMAZ (Edebiyat) Nuray EKŞİ (Hukuk) Besim AKIN (İşletme) Murat DELİCE (Siyaset ve Politika) Murat ERCAN (Uluslararası İlişkiler) Kürşad GÜLBEYAZ (Sahne Sanatları) Sefer GÜMÜŞ (Pazarlama) Taner AKÇACI (Ekonometri) Fikriye TOKER (Sağlık İşletmeciliği) TEKNİK EDİTÖR Burhan MADEN Mümin ŞAHİN Hakan AÇIKGÖZ DİL EDİTÖRÜ Gülsemin HAZER SİSTEM EDİTÖRLERİ Ali Murat KIRIK ÖLÇME DEĞERLENDİRME Gökhan DELİCEOĞLU Emre DÜNDER ULUSLARARASI DANIŞMA KURULU Johann KIRSTEN Sennye MASIKE Alvaro ANGUIX Gautam SENGUPTA Stephen L.VARGO Hing KAI CHAN Aniruddha BAGCHI Hope BAKER Tridib BANDYOPADHYAY Janice BARROW Timothy BLUMENTRITT Aberdeen Leila BORDERS Elizabeth BOYD David BRAY Billie Ann BROTMAN Lance BROUTHERS Jane CAMPBELL Stacy M. CAMPBELL Susan CARLEY Traci CARTE Marcus L. CAYLOR Satya CHAKRAVORTY Dennis J. CAHAMBERS Catherine CLEVELAND Robin CHERAMIE A. Bruce CLEMENTS Richard CLUNE Justin COCHRAN Thomas W. DELBROOK Pamila S. DEMBLA Min-Sun WUANG Shih-Hung TAI Bin-Tsann YANG İLETİŞİM EDİTÖRÜ Michael KUYUCU DERGİ YÖNETİM KURULU Murat KORKMAZ Nezahat GÜÇLÜ Gülten HERGÜNER Çetin YAMAN Fatma TEZEL ŞAHİN Fatih ÇATIKKAŞ Ali Serdar YÜCEL Gökşen ARAS Emre YANIKKEREM Sefer GÜMÜŞ Av. Onur BAYKAN Av. Bülent YILMAZ YAYIN KURULU Murat KORKMAZ Nalan AKDOĞAN Gökşen ARAS Gülten HERGÜNER Fatma TEZEL ŞAHİN Eva ŞARLAK Nezahat GÜÇLÜ Hülya Gülay OGELMAN Ali Serdar YÜCEL Çetin YAMAN Murat DELİCE Sefer GÜMÜŞ Ayhan AYTAÇ Ali Murat KIRIK Nurhayat ÇELEBİ Arzu ÖZYÜREK Adalet KANDIR Yasemin KESKİN BENLİ Emine DEMİRAY Bülent KILIÇ Yavuz TAŞKIRAN VII İL YAYIN KABUL ETTİĞİMİZ BİLİM DALLARI ³³ Adli Bilimler ³³ Finans Yönetimi ³³ Adli Tıp Bilimleri ³³ Finansal Yönetim ³³ Almanca Mütercim Tercümanlık ³³ Fransızca Mütercim Tercümanlık ³³ Amerikan Dili ve Edebiyatı ³³ Gazetecilik ³³ Arap Dili ve Edebiyatı ³³ Girişimcilik ve Kobi Uygulamaları ³³ Araştırma Teknikleri ³³ Grafik Tasarım ³³ Arkeoloji ³³ Güvenlik Bilimleri ³³ Banka Yönetimi ve Performans ³³ Güzel Sanatlar ³³ Bankacılık ³³ Görsel ve İletişim Sanatları ³³ Bankacılık ve Risk Yönetimi ³³ Halkla İlişkiler ³³ Bilgisayar Teknolojileri ³³ Hastane Yönetimi ³³ Bilişim Sistemleri ³³ Hayvan Hakları ³³ Çağdaş Dans ve Performans Sanatları ³³ Hemşirelik ve Sağlık Yöneticiliği ³³ Çağdaş Türk Sanatları ³³ Hukuk ³³ Çalışma Ekonomisi ve Endüstriyel İlişkiler ³³ Japon Dili ve Edebiyatı ³³ Çevre Bilimleri ³³ Kamu Yönetimi ³³ Coğrafya ³³ Deniz Ulaştırma İşletmeciliği ³³ Diğer Sosyal Bilimler ³³ Edebiyat ³³ Eğitim ³³ Eğitim Psikolojisi ³³ Ekonometri ³³ Ekonomi ³³ Felsefe ³³ Kamu Maliyesi ³³ Lojistik ³³ Maliye ³³ Matematik ³³ Matematik Öğretmenliği ³³ Mimarlık ³³ Moda Tasarımı ³³ Muhasebe ve Finansman ³³ Müzik ³³ Okul Öncesi Eğitim Bilimleri VIII ³³ Oyunculuk ve Sahne Sanatları ³³ Tiyatro ³³ Para ve Politika ³³ Toplum ve İnsan ³³ Pazarlama ³³ Turizm ³³ Pazarlama Araştırmaları ve Uluslararası Pazarlama ³³ Turizm İşletmeciliği ve Yönetimi ³³ Pazarlama ve İletişim Yönetimi ³³ Türkçe Öğretmenliği ³³ Proje Yönetimi ³³ Türk Dili ve Edebiyatı ³³ Psikoloji ³³ Türkiye Ekonomisi ve Ekonomi Politikaları ³³ Radyo Televizyon ³³ Türkiye ve Dünyada Basel Uygulamaları ³³ Reklamcılık ³³ Türkiyede Tarım Uygulamaları ³³ Resim ³³ Uluslararası Siyaset ve Politika ³³ Risk Yönetimi ³³ Uluslararası İktisat ³³ Sağlık Hizmetleri ³³ Uluslararası İlişkiler ³³ Sağlık İdaresi ve Yönetimi ³³ Uluslararası İlişkiler ve Siyaset Bilimi ³³ Sağlık İşletmeciliği ³³ Yabancı Diller ³³ Sahne Sanatları ³³ İktisat ³³ Sanat Tarihi ³³ İlahiyat ³³ Sayısal Yöntemler ³³ İletişim ³³ Sigortacılık ve Risk Yönetimi ³³ İngiliz Dili Mütercim Tercümanlık ³³ Siyaset Bilimi ³³ İngiliz Dili ve Edebiyatı ³³ Sosyal Hizmet ³³ İnsan Kaynakları Yönetimi ³³ Sosyal Psikoloji ³³ İnsan ve Toplum Bilimleri ³³ Sosyoloji ³³ Üretim İşlemler Yönetim ve Uygulamaları ³³ Spor Bilimleri ³³ Sınıf Öğretmenliği ³³ Tarih ³³ Tarım Ekonomisi ³³ Tedarik Zinciri ve Yönetimi ³³ Tekstil ³³ Temel İnşaat Uygulamaları ve Proje Yönetimi ³³ İslam Tarihi ³³ İstatistik ³³ Yönetim Organizasyon ³³ Yönetim ve Bilişim Sistemleri ³³ Zaman Yönetim Kavramları ve Psikoloji ³³ Öğretim Teknolojileri IX DISCIPLINES ³³ Forensic Sciences ³³ Financial Management ³³ Forensic Medicine Sciences ³³ Financial Management ³³ German Translation and Interpretation ³³ French Translation and Interpretation ³³ American Language and Literature ³³ Journalism ³³ Arabic Language and Literature ³³ Entrepreneurship and Sme Activities ³³ Research Techniques ³³ Graphic Design ³³ Archeology ³³ Security Sciences ³³ Bank Management and Performance ³³ Fine Arts ³³ Banking ³³ Visual and Communication Arts ³³ Banking and Risk Management ³³ Public Relations ³³ Computer Technology ³³ Hospital Administration ³³ Instructional Technology ³³ Animal Rights ³³ Contemporary Dance and Performing Arts ³³ Nursing and Health Administration ³³ Contemporary Turkish Arts ³³ Japanese Language and Literature ³³ Law ³³ Labour Economics and Industrial Relations ³³ Public Finance ³³ Public Administration ³³ Environmental Sciences ³³ Logistics ³³ Geography ³³ Finance ³³ Maritime Transportation Management ³³ Mathematics ³³ Other Social Sciences ³³ Mathematics Teaching ³³ Literature ³³ Architecture ³³ Education ³³ Fashion Design ³³ Educational Psychology ³³ Accounting and Finance ³³ Econometrics ³³ Music ³³ Economics ³³ Pre-school Education ³³ Philosophy X ³³ Acting and Performing Arts ³³ Theatre ³³ Monetary Policy ³³ Society and Human ³³ Marketing ³³ Tourism ³³ Marketing Research and International Marketing ³³ Tourism Administration and Management ³³ Marketing and Communication Management ³³ Turkish Language Teaching ³³ Project Management ³³ Psychology ³³ Turkish Language and Literature ³³ Turkish Economics and Economy Policies ³³ Radio and Television ³³ Basel Applications in Turkey and the World ³³ Advertising ³³ Agricultural Practices in Turkey ³³ Painting ³³ International Politics and Policy ³³ Risk Management ³³ International Economics ³³ Health Services ³³ International Relations ³³ Health Administration and Management ³³ International Relations and Political Science ³³ Health Administration ³³ Performing Arts ³³ Art History ³³ Numerical Methods ³³ Insurance and Risk Management ³³ Political Sciences ³³ Social Work ³³ Social Psychology ³³ Sociology ³³ Sports Science ³³ Classroom Teacher ³³ History ³³ Agricultural Economics ³³ Supply Chain and Management ³³ Textile ³³ Basic Construction Practices and Project Management ³³ Foreign Languages ³³ Economics ³³ Theology ³³ Communication ³³ English Translation and Interpretation ³³ English Language and Literature ³³ Human Resource Management ³³ Human and Social Sciences ³³ Production Management and Practices ³³ History of Islam ³³ Statistics ³³ Management Organization ³³ Management and Instructional Technology ³³ Time Management and Psychology ³³ Teaching Technologies XI DERGİNİN TARANDIĞI İNDEKSLER XII DİĞER DERGİLERİMİZ 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. BESLENME ARAŞTIRMALARI KADIN HASTALIKLARI VE JİNEKOLOJİ ORTOPEDİ TRAVMATOLOJİ PAZARLAMA VE PAZAR ARAŞTIRMALARI MÜHENDİSLİK VE FEN BİLİMLERİ İKTİSAT VE EKONOMİ YÖNETİMİ ULUSLARARASI AİLE VE ÇOCUK VE EĞİTİM DERGİSİ SPOR SAĞLIK TIP BİLİMLERİ EDEBİYAT VE İLETİŞİM ARAŞTIRMALARI HEMŞİRELİK MİMARLIK VE TASARIM PSİKİYATRİ VE PSİKOLOJİ ARAŞTIRMALARI MÜZİK VE SAHNE SANATLARI EKONOMİ YÖNETİMİ VE ARAŞTIRMALARI XIII http://www.dbhadergisi.com http://www.jacsdergisi.com http://www.otshdergisi.com http://www.uhpadergisi.com http://www.hmfdergisi.com http://www.iibdergisi.com http://www.aceddergisi.com http://www.sstbdergisi.com http://www.uhedergisi.com http://www.khsdergisi.com http://www.mtddergisi.com http://www.uhpdergisi.com http://www.uhmadergisi.com http://www.uheyadergisi.com Dr. Gülten HERGÜNER Baş Editör Değerli Okurlar., Dergimizin bu sayısında toplam 15 çalışmaya yer vermiş bulunmaktayız. Bu çalışmaların 8 araştırma ve 7 derleme şeklinde hazırlanmıştır. Yine bu sayıda birbirinden değerli araştırma ve derleme çalışmaların sayıya kazandırılmasında aktif görev alan sayı hakemlerimize ve emeği geçen tüm dergi çalışanlarına teşekkür ederim. Her geçen sayıda farklı yazarlara ve araştırmacılara ait çalışmalara yer vermekten ayrıca mutluluk duyduğumuzu iletmek isterim. Dergimiz bu sayı ile birlikte yine iki uluslararası farklı indeks tarafından taranmaya başlamıştır. Uluslararası farklı indeks başvurularımız da hızla devam etmektedir. Umut ediyoruz en kısa sürede dergimiz hak ettiği yere gelecektir. Siz değerli okur ve yazarlarımızın desteği ve katkılarıyla bu inancımızın çok ivedi bir şekilde hayata geçeceğine olan inancımız tamdır. Dergimizin 2015 yılı son sayısı olan bu sayıdan sonra 2016 yılı içindeki sayılar için çalışmalara yer vermeye başlayacağız. 2015 yılı içinde yer alan tüm sayılarımıza yoğun bir talep oluşmuş ve hızla yılı tamamlamış bulunmaktayız. Bu durum bizleri onurlandırmakta ve mutlu etmektedir. Bir sonraki sayımız 2016 yılı ocak, şubat ve mart aylarını içine alacak şekilde sistemdeki yerini alacaktır. Şimdiden tüm okur ve yazarlarımıza sevgi, saygı ve esenlikler dilerim. (Dergimizde etik kurul raporu gerektiren her türlü çalışmada yazar(lar) editörlüğe ve derginin sistemine yayın yüklerken gerekli etik kurul rapor bilgilerini girmekle yükümlüdür. Hiçbir koşul ve şartlarda oluşan ya da oluşacak bir sorunda – problemde dergimiz, yayın kurulu, imtiyaz sahibi, yazı işleri, hakem ve bilim kurulları sorumluluk kabul etmez. Yazar(lar) bu bilgiyi dergiye yazılı olarak vermekle yükümlüdür. Bu konuda tüm sorumluluk yazar(lar) a aittir). Basın Yayın Kanunun “5187” gereğince basılı eserler yoluyla işlenen fiillerden doğan maddi ve manevi zarar m-13-14 kapsamında dergimizde yayınlanan yayınların içeriği ve hukuki sorumluluğu tek taraflı olarak yazar(lar) a aittir. Dergimiz, yönetim, hakem, editör, bilim ve imtiyaz sahibi bu yü¬kümlülükleri kabul etmez. Dergimizde bilimsel içerikli, literatüre katkı yapan, bilimsel anlamda değer ifade eden çalışmalar kabul edilir ve yayınlanır. Bunun dışında siyasi, politik, hukuki ve ticari içerikli fikri sınai haklar kanununa aykırılık içeren yayınlara yer verilmez. Olası bir olumsuzluk durumunda yazar(lar) doğabilecek her türlü maddi ve manevi zararı peşinen kabul etmiş ve yüklenmiştir. Bu nedenle ikinci üçüncü ve diğer şahıs ile kurumlar konusunda dergimiz yönetimi ve kurulları hiçbir sorumluluğu kabul etmez. Bu yönde dergimiz ve kurulları üzerinde bir hukuki yaptırım uygulanması söz konusu olamaz. Eserlerin içeriği ve mevcut durumu yazar(lar) ait olup dergimiz bu yayınların sadece yayınlanması ve literatüre kazandırılması aşamasında görev üstlenmiştir. Tüm okuyucu, kamuoyu ve takipçilerine ilanen duyurulur. XIV Dear Readers., There are a total of 15 articles in this volume of the journal. 8 of them are research articles and 7 of them are compilation works. I thank our referees an all staff of this volume taking an active part in preparation of valuable researches and compilation studies for this volume. We feel the pleasure of giving place to the studies of different authors and researchers each day. Our journal has been indexed by two more international indices as of this volume. Our applications for other international indexes are going on. We hope that our journal will reach to the place it deserves. We believe that this will realize so fast thanks to your support and contributions. After this last volume of the year 2015, we will start to include the papers for the volumes of the year 2016. There has been a high demand for all the volumes in 2015 and we have already completed the year. We share this honor and happiness. Our next volume will be in the system in a way to include January, February and March of the year 2016. I wish all the readers and authors welfare and joy. (In any kind of study requiring ethical board report in our journal, author(s) is/are obliged to enter the data of necessary ethical board report while uploading their publication in editorship and journal system. Our journal, publication board, grant holder, editorial office, referee and science boards do not undertake any responsibility for a problem to occur under any circumstances and conditions. Author(s) is/are obliged to give this information to journal in written. All liability in this issue belongs to author(s)). As per the “5187” of Press Law, material and emotional damage arising from the actions via published works, the content and legal responsibility of the publications published in our journal within the scope of m-13-14 unilaterally belong to author(s). Our journal, executive board, referees, editor, science board and publisher don’t accept these obligations. The scientifically valuable papers with scientific content which contribute to literature are accepted and published in our journal. Apart from this, the papers with political, legal and commercial content which are against the intellectual property rights are not accepted. in case of a possible negative situation, author(s) is/are regarded as accepting and undertaking all kinds of possible material and emotional damage beforehand. Therefore, our journal’s management and other boards don’t accept any responsibility regarding the second, third and other persons and institutions under any condition. in this sense, a legal sanction on our journal and its boards is out of question. The content and the current status of the papers belong to author(s) and our journal only takes part in the publication of these papers and contribution to literature. Respectfully announced to all readers, public and followers by publication.. XV UHBAB ULUSLARARASI HAKEMLİ BEŞERİ VE AKADEMİK BİLİMLER DERGİSİ INTERNATIONAL PEER-REVIEWED JOURNAL OF HUMANITIES AND ACADEMIC SCINENCE THE EXAMINATION OF THE SECONDARY SCHOOL STUDENTS’ PERCEPTION LEVELS OF THEIR BODY IMAGES IN TERMS OF SOME VARIABLES1 ORTA ÖĞRETİM ÖĞRENCİLERİNİN BEDEN ALGISI DÜZEYLERİNİN FARKLI DEĞİŞKENLER AÇISINDAN İNCELENMESİ Ünal TÜRKÇAPAR Kahramanmaraş Sütçü Imam Unıversıty Physical Education and Sports High School Kahramanmaraş / Turkey Öz: Bu araştırmanın amacı, orta öğretimde öğrenim gören bireylerin farklı değişkenlere göre beden algısı düzeylerini araştırmaktır. Araştırmada, betimsel nitelikli tarama modeli kullanılmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu, 2014-2015 eğitim öğretim yılında Kahramanmaraş ilinde milli eğitim müdürlüğüne bağlı Spor lisesi ve Anadolu lisesinde öğrenim gören 237 öğrenci oluşturmaktadır. Araştırmanın verileri araştırmacı tarafından hazırlanan “Kişisel Bilgiler Formu” ile katılımcıların beden algısı düzeylerini belirlemek için Secard ve Jourard (1953) tarafından geliştirilen ve Hovardaoğlu (1993) tarafından Türkçeye uyarlanan beden algısı ölçeği kullanılmıştır. Toplanan veriler üzerinde tanımlayıcı bilgiler sağlamak amacıyla testlere ilişkin tablolarda t-testi, Kruskal Wallis ve Mann Whitney U testi yapılmıştır (p<0.05). Öğrencilerin beden algısı düzeylerinin cinsiyet, yaş, okul değişkeni, baba eğitim düzeyleri ve aile gelir düzeyi değişkenlerine göre faklılaşma olduğu, kardeş sayısı, anne eğitim, sınıf düzeyi değişkenlerine farklılaşmadığı görülmüştür. Abstract: The purpose of this study is to investigate the secondary school students’ perception levels of their body images in terms of some variables. The quantitative survey method was used in this study. Study group in this research consists of 237 students who are studying at Sport High School and Anatolian High School during the 2014-2015 academic year. The data was collected by using “Personal Information Forms”, developed by the researcher and to determine the paticipants’ perception levels of their bodies, the “Body Image Inventory”, which was developed by Secard and Jourard (1953), and adapted into Turkish by Hovardaoğlu (1993), was used. To analyze the data obtained from this study, various inferential analyses tests such as T test, Kruskal Wallis and Mann Whitney U test were used (p<0.05). In the light of the data obtained, it was determined that the variables like gender, age, school, fathers’ education status and the socioeconomic level of the family made a meaningful difference in the students’ perception levels of their bodies. It was also determined that the number of the brothers or sisters in the family, mothers’ education and class level do not make a meaningful difference. Anahtar Kelimeler: Spor, Eğitim, Beden Algısı Key Words: Sport, Education, Body Image Doi: 10.17368/UHBAB.20151410937 (1) Sorumlu Yazar: Ünal TÜRKÇAPAR, Kahramanmaraş Sütçü Imam Unıversıty Physical Education and Sports High School Kahramanmaraş / Turkey turkcaparunal@hotmail.com Geliş Tarihi / Received: 01.04.2015 Kabul Tarihi/ Accepted: 06.05.2015 Makalenin Türü: Type ofarticle (Araştırma – Uygulama / Research -Application) Çıkar Çatışması / Conflict of Interest:Yok / None“Etik Kurul Raporu Yok – None of Ethics Committee” 1 UHBAB UHBAB www.uhbabdergisi.com www.uhbabdergisi.com Uluslararası Hakemli Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi Uluslararası Hakemli BeĢeri veDönemi Akademik Bilimler Ekim / Kasım / Aralık – Sonbahar Cilt: 4 Sayı:Dergisi 14 Yıl:2015 Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015 International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science October / November / December - Fall Semester Issue: 14 2015 Year: 2015 April / May / June Spring Summer Volume:Volume: 4 Issue:4 12 Year: JEL CODE: I0-I10-I19 ID:293 K:640 ISSN Print: OnlineK34 2147-5385 ID:2302147-4168 K:509 Jel Kodu: (ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 &NO: ISOTRADEMARK) 14001-2004 Belge No: 12880) (MARKA PATENT (2015/03947-2015-GE-17304) Introduction GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ ed with individuals personality, values and re1 ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI lationship with others (Velioğlu et al., 1992). ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER As a concept, the “body” comprises the inSchilder, who is interested in the flexibility dividuals’ whole perception and knowledge CUSTOM DUTIES of body image, describe body perception as about their physical appearance and inter- 2, Hatice YURTSEVER3 Selin KILINÇ “ it is the cognitive image of our own bodies, nal structure, whereas “body image” is the 2 Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Malithat Hukuk Yüksekwe Lisans Öğrencisi is,Programı it is how see ourselves” (Schilder, 3 Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü individuals’ concept map which is related 1950; Grogan, 2008). with their bodies thevergisi, thoughts feelÖzet: and Gümrük gümrüğe and tabi olan ticari Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın from the movement of commercial commodities Body perception is described as an existence ings about theirmiktarı bodies 2006; veya (Ünüvar değeri üzerinden alınan,Küçük ekonomik, subject to customs which is based on those sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir constructed commodities’quantity It is are a kind of by and thevalue. experience and a learning 2007). With their biological, spiritual sodış ticaret ve ekonomi politikası aracı and olan bir vergi tariff that is a foreign trade and economic policy türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan progress instrument induring addition towhich its economic, social and individuals experience cio cultural aspects, human arevergisi, holistic dolaylı bir vergi türübeings olan gümrük gelir ve fiscal functions. Since they are not collected on kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir their regularown basis likebodies income taxin and different corporate tax, assituations and creatures who vergi always have to be in balance türü olmadığından, dış ticarete konu olan an indirect tariff on expenditures, custom duties eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus notice are collected onlyothers once whenrespond commodities subject how their own bodies. with healthiness and illness continuity. They olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi to foreign trade arrive at the custom. According to (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu Generally, the second itemwhen of tax individuals procedural law, custom percept and conare accepted toUsul beKanunu healthy as long as they are kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle, duties are excluded from this law. Therefore, about plays gümrük vergilerinin usul ve uygulama 4458 sider procedures and their practisesbodies, of custom it duties are a significant in balance (Kaçmaz 2003; Küçük 2007;esasları Öyke sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun regulated by customs law numbered 4458. in determining their self-esteem and selfile dış ticaretean konu olan eşyanın TürkiyeisGümrük Through this law, a systematization has been 2008). Suffering from illness, which an role Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak created beginning with commodities subject to (Velioğlu ve territories ark., 1992). sırasınais a göremultidimenbir sistematik confidence international trade entering customs of indispensable işlemlerin part of life, oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi Turkey and continuing with operation sequence. gümrük that vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, Like all other taxes, compalsive levels such as sional phenomena includes bio physibodyandperception based on physioltahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret Although assessment, accrual collecting are regulated Bakanlığı’na bağlı psychosexual ayrı bir kuruluş niteliği olan by General Directorate of Customs as a part of ologic, psychosocial and fac1 it Maliye is formed by Mali physiological, psychoBu çalıĢma, CelalMüdürlüğü Bayar Üniversitesi Bilimlerogy, Enstitüsü AnabilimMinistry Dalı Hukuk to Gümrükler Genel tarafından,Sosyal Gümrük Customs and Economy according Programı Yüksek Lisans Selin KILINÇ tarafından hazırlanan Yüksekprocess Lisans of Tezinden hükümlerine uygunÖğrencisi olarak yürütülmektedir. Customs Law. Resolution disputes over tors. While theKanunu sickness phenomena cause an logical and sociological experiences. For this türetilmiĢtir. Gümrük vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm customs duties has a different form from the süreci, diğer vergilerde oluşan süreçtenaffect farklı bir process of other taxes. Customs duty disputes emotional effect internationally, it also reason, it includes not only individual’s peryapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları have to be resolved administratively in the first öncelikle idaribody aşamadaimage, çözümlenmek zorundadır. sonality place. However, in the casebut of disputes nothas beinga sociological individuals’ functions, physical structure it also Ancak idari aşamada çözümlenemeyen solved administratively, legal action can be taken. 1 uyuşmazlıklardaand yargı relations yoluna başvurulabilmektedir. and spiritual conditions with the meaning as a social phenomena. Body perKey words: Custom, Custom Duties, Custom environment (Öyke Hallaç 2010). Anahtar 2008; Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi, ception Disputes is related with individual’s example Gümrük Uyuşmazlıkları experiences and organization of those experiences (Velioğlu ve ark., 1992). Individuals are to be approached as holistic beings with their body, spiritual and intellectual aspects. The concept of body includes individuals’ whole attitude and knowledge related with their physical appearance and internal structure. The concept of body perception is formed with individual thoughts relat- All the new and old interpretations, perceptions, emotions and attitudes related with body is crucial for the development of body perception. Sociocultural values and others’ point of views effect the body perception. Body 2 UHBAB UHBAB www.uhbabdergisi.com www.uhbabdergisi.com Uluslararası Hakemli Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi Uluslararası Hakemli BeĢeri veDönemi Akademik Ekim / Kasım / Aralık – Sonbahar Cilt:Bilimler 4 Sayı: Dergisi 14 Yıl:2015 Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015 International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science October / November / December - Fall Semester Issue: 14 2015 Year: 2015 April / May / June Spring Summer Volume:Volume: 4 Issue:4 12 Year: JEL CODE: I0-I10-I19 ID:293 K:640 ISSN Print: Online K34 2147-5385 ID:2302147-4168 K:509 Jel Kodu: (ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 &NO: ISOTRADEMARK) 14001-2004 Belge No: 12880) (MARKA PATENT (2015/03947-2015-GE-17304) GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ perception is comprised some components. goingYOLLARI to make 1contribution to grow healthy ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM generations (Gültekin 2003; Agear 2010). Among them, balance lead to healthy body ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER perception, but imbalance cause a change in body perception (Souto et al., 2002). The purpose of this study is to investigate the CUSTOM DUTIES 3 secondary school Selin KILINÇ2, Hatice YURTSEVER students’ perception levels their bodies in terms of some variables and Nowadays, sport2 Celal hasBayar notÜniversitesi been perceived Sosyal Bilimler as Ens. Maliof Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi 3 Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü be able to attempt to eliminate possible adseparated phenomena from our communal outcomes. Özet: an Gümrük vergisi, gümrüğe olan ticari verse Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising living. Sport plays important role intabisocial, eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın from the movement of commercial commodities kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir regular basis like income tax and corporate tax, as miktarı veyaspiritual değeri üzerinden alınan, ekonomik, subject to customs which is based on those physical, mental and development. sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir Method commodities’quantity and value. It is are a kind of ticaret ve ekonomi politikası aracıon olanindibir vergi tariff that is a foreign trade and economic policy Sport also has adışsignificant influence türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan instrument in addition to its economic, social and Research dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir Since they are not collected on viduals’ developing personality, formation of ve fiscal functions.Design vergi türü olmadığından, dış ticarete being konu olan an indirect tariff on expenditures, custom duties character, developing self-confidence, This research paper is a descriptive study eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus are collected only once when commodities subject olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi to foreign trade arrive at the custom. According to a social being,Usul developing practical thinking which aims to investigate the level of the Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu the second item of tax procedural law, custom kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle, duties are excluded from this law. Therefore, skills and beingkanun a healthy person both physibody perception of students, who are studygümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458 procedures and practises of custom duties are sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun regulated by customs law 4458. Sport High cally and spiritually (Çok, 1990). ing at Ministry of numbered Education ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük Through this law, a systematization has been Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak School created beginning with commodities subject to and Anatolian High School, in terms işlemlerin when sırasınawe göre bir thesistematik international trade entering customs territories of From past to present, look at deoluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi of Turkey and continuing with operation sequence. some variables. Methodology of this regümrükwe vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, Like all other taxes, compalsive levels such as veloped countries, can see that researchtahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret search assessment, accrual and collecting are regulated is survey research method. Survey reBakanlığı’na bağlıstudies ayrı bir kuruluş niteliği olan by General Directorate of Customs as a part of 1 ers has taken heath related to forefront Bu çalıĢma, Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Maliye AnabilimMinistry Dalı Mali Hukuk to Gümrükler Genel Müdürlüğü tarafından, Gümrük search Customs methods, and Economy according which were conducted on a Programı Yüksek Lisans Selin KILINÇ tarafından hazırlanan Yüksekprocess Lisans of Tezinden Kanunu hükümlerine uygunÖğrencisi olarak yürütülmektedir. Customs Law. Resolution disputes over and their aim isGümrük to grow healthy individuals. türetilmiĢtir. vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm sample customs duties has chosen a different from form from the group a cross section of süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir process of other taxes. Customs duty disputes It has been thought that children and adolesyapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları the have population, to be resolved administratively in the first approaches are the research idari aşamada çözümlenmek zorundadır. place. However, in the case of disputes not being cents are goingöncelikle to produce more for social deAncak idari aşamada çözümlenemeyen aiming solved administratively, legal actionacan be taken. at describing situation, which for1 uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir. velopment in the event of their being healthy Key words: Custom,orCustom Custom merly existed, still Duties, exists, in the way it is. Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi, Disputes both physicallyAnahtar and mentally. Individuals with Gümrük Uyuşmazlıkları The individual or object mentioned in the rehypospadias who are at risks group in mental search is tried to describe as in its own condihealth, may be affected adversely from this tions (Karasar, 1994). situation in their whole life. The researches Participants done in the last three decades has provided data for increasing hypospadias incidence. The population of the research comprised 237 students who are studying at Ministry of Education Sport High School and Anatolian For this reason, the investments for mental health of childhood and adolescent period is 3 UHBAB UHBAB www.uhbabdergisi.com www.uhbabdergisi.com Uluslararası Hakemli Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi Uluslararası Hakemli BeĢeri veDönemi Akademik Bilimler Ekim / Kasım / Aralık – Sonbahar Cilt: 4 Sayı:Dergisi 14 Yıl:2015 Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015 International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science October / November / December - Fall Semester Issue: 14 2015 Year: 2015 April / May / June Spring Summer Volume:Volume: 4 Issue:4 12 Year: JEL CODE: I0-I10-I19 ID:293 K:640 ISSN Print: OnlineK34 2147-5385 ID:2302147-4168 K:509 Jel Kodu: (ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 &NO: ISOTRADEMARK) 14001-2004 Belge No: 12880) (MARKA PATENT (2015/03947-2015-GE-17304) GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ High School during the 2014-2015 academic ÇÖZÜM factionYOLLARI from one’s body is related with self1 ĠDARĠ AġAMADA year in Kahramanmaraş province. conception. The form which is used in our ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER country contains a total of 40 items which are Instrument CUSTOM DUTIES measured on 5-point Likert-type scale, from 2 Selin KILINÇ , Hatice YURTSEVER3 The data was collected by using the “Person1 (strongly like) to 5 (strongly dislike). The 2 Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi al Information Forms”, developed by the rescale includes 40 items, with the minimum 3 Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü searcher to determine students’ demographic score being 40 and the maximum score beÖzet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising features. This form constructed to gather An overall score was obtained by eşyanın was yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın ing from 200. the movement of commercial commodities miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, subject to customs which is based on those information about gender, the school, the ratings mean score was sosyal veage, mali fonksiyonlarının yanında önemli bir summing commodities’quantity and value. Itand is are aakind of dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi tariff that is a foreign trade and economic policy grade, mother’stürüdür. education level, father’s edwith Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan calculated, instrument in addition to itshigher economic, scores social and representing dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve fiscal functions. Since they are not collected on ucation level, kurumlar socio-economic level and the higher body dissatisfaction. This scale were vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir regular basis like income tax and corporate tax, as vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan an indirect tariff on expenditures, custom duties number of the siblings. Also to determine the translated into Turkish by Hovardaoglu in eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus are collected only once when commodities subject olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi to foreign trade arrive at the custom. According to participants’ perception levels of their bodies, 1986, and the split-half reliability was found Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu the second item of tax procedural law, custom kanunInventory”, kapsamı dışında which tutulmuştur.was Bu nedenle, are excluded fromtest this correlations law. Therefore, were found the “Body Image detoduties be 0.75, items gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458 procedures and practises of custom duties are sayılı Gümrük kanun toregulated by customs law numbered 4458. Cronbach’s veloped by Secard andKanunu’nda Jourarddüzenlenmiştir. (1953), Bu and be between r=0.45 and r=0.89, ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük Through this law, a systematization has been Bölgesine by girişinden başlayıp, eşyaya(1993), uygulanacak alpha created beginning with commodities subject toto be r=0.91 adapted into Turkish Hovardaoğlu coefficient was found işlemlerin sırasına göre bir sistematik international trade entering customs territories of oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi (Hovardaoğlu, Turkey and continuing1993). with operation sequence. was used. gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, Like all other taxes, compalsive levels such as tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret assessment, accrual and collecting are regulated Bakanlığı’na bağlı which ayrı bir kuruluş niteliği olan Data by General Directorate of Customs as a part of The Body Cathexis Scale, was develAnalysis 1 Bu çalıĢma, CelalMüdürlüğü Bayar Üniversitesi Bilimler Enstitüsü AnabilimMinistry Dalı Mali Hukuk to Gümrükler Genel tarafından,Sosyal Gümrük Customs Maliye and Economy according Programı Yüksek Lisans Öğrencisi Selin KILINÇ tarafından hazırlanan Yüksekprocess Lisans of Tezinden oped by Secord andhükümlerine Jourard (1953), has 40 Kanunu uygun olarak yürütülmektedir. Customs Law. Resolution disputes over türetilmiĢtir. analyze thea data obtained this study, Gümrük vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm To customs duties has different form from from the questions designed to measure how content süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir process of other taxes. Customs duty disputes analyses tests such as T yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları various have to be inferential resolved administratively in the first people are withöncelikle various their bodies idari parts aşamada of çözümlenmek zorundadır. place. However, in the case of disputes not being Wallis andcan Mann Ancak idari aşamada çözümlenemeyen test, solvedKruskal administratively, legal action be taken.Whitney U test and with various bodily features. Secard and 1 uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir. were used.Custom, Custom Duties, Custom Key words: Jourard constructed scale in two chapAnahtar their Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi, Disputes Gümrük Uyuşmazlıkları Results ters with the thought that the level of satis- Table 1. Results of Gender Variable (T test) Gender Body Perception N Mean Ss Male 133 164,98 23,40 Female 104 150,45 27,17 *p<0.05 4 T p 4,419 ,000* UHBAB UHBAB www.uhbabdergisi.com www.uhbabdergisi.com Uluslararası Hakemli Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi Uluslararası Hakemli BeĢeri veDönemi Akademik Ekim / Kasım / Aralık – Sonbahar Cilt:Bilimler 4 Sayı: Dergisi 14 Yıl:2015 Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015 International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science October / November / December - Fall Semester Issue: 14 2015 Year: 2015 April / May / June Spring Summer Volume:Volume: 4 Issue:4 12 Year: JEL CODE: I0-I10-I19 ID:293 K:640 ISSN Print: Online K34 2147-5385 ID:2302147-4168 K:509 Jel Kodu: (ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 &NO: ISOTRADEMARK) 14001-2004 Belge No: 12880) (MARKA PATENT (2015/03947-2015-GE-17304) GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ According to table 1, it was observed that ÇÖZÜM scoresYOLLARI of the participiants in favor of males 1 ĠDARĠ AġAMADA there is a statistically significant gender dif(t=4,419; p<0.05). ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER ference in body perception on the average CUSTOM DUTIES Table 2. ResultsSelin of the age Variable (Kruskal Wallis) KILINÇ2, Hatice YURTSEVER3 2 Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi 3 Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü Age N Mean Ss X 2 P Difference U test Özet:a)13-14 Gümrük vergisi, gümrüğe tabi147,80 olan ticari Abstract: 5 35,94 Custom duty is a kind of tariff arising eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın from the movement of commercial commodities miktarı veya değeri üzerinden ekonomik, subject b)15-16 117 alınan,156,10 25,84to customs which is based on those b<d commodities’quantity8,002 and value. It is are a kind of Body Perceptionsosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir ,046* c<d dış ticaret ve ekonomi politikası bir vergi tariff that is a foreign trade and economic policy c)17-18 90 aracı olan 158,71 26,23 türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan instrument in addition to its economic, social and dolaylı bir vergi türü olan25 gümrük vergisi, gelir ve fiscal functions. Since they are not collected on d)18+ 172,12 21,30 kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir regular basis like income tax and corporate tax, as vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan an indirect tariff on expenditures, custom duties eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus are collected only once when commodities subject *p<0.05 olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi to foreign trade arrive at the custom. According to Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu the second item of tax procedural law, custom nedenle, p<0.05). duties are excluded from this law. Therefore, According to kanun tablekapsamı 2, it dışında was tutulmuştur. observedBu that This difference in body perception gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458 procedures and practises of custom duties are sayılı Gümrüksignificant Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun on regulated by customs law numbered 4458. there is a statistically age differthe average scores of the participiants is in ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük Through this law, a systematization has been Bölgesine girişinden başlayıp, eşyayaparticiuygulanacak favor created of beginning with commodities subject ence in between average scores of the the eighteen years andtoolders. işlemlerin sırasına göre bir sistematik international trade entering customs territories of pants in the level body perception (X2=8,002; oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi Turkey and continuing with operation sequence. gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, Like all other taxes, compalsive levels such as tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret assessment, accrual and collecting are regulated Table 3. kuruluş Results ofolan School Variable (t-test) Bakanlığı’na bağlı ayrı bir niteliği by General Directorate of Customs as a part of 1 Bu çalıĢma, CelalMüdürlüğü Bayar Üniversitesi Bilimler Enstitüsü AnabilimMinistry Dalı Mali Hukuk to Gümrükler Genel tarafından,Sosyal Gümrük Customs Maliye and Economy according Programı Yüksek Lisans Öğrencisi Selin KILINÇ tarafından hazırlanan Yüksek Lisans of Tezinden Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir. Customs Law. Resolution process disputes over School N Mean T the p türetilmiĢtir. Gümrük vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm customs duties has a Ss different form from süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir process of other taxes. Customs duty disputes Anatolian 120 153,02 Body yapıya sahiptir. High GümrükSchool vergisi uyuşmazlıkları have to be resolved 24,98 administratively in the first ,001* öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. place. However, in the case of disputes-3,410 not being Perception Sportidari High School 117 164,33 26,06 Ancak aşamada çözümlenemeyen solved administratively, legal action can be taken. 1 uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir. Key words: Custom, Custom Duties, Custom *p<0.05 Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi, Disputes Gümrük Uyuşmazlıkları According to table 3, it was observed that there is a statistically significant difference in the level of body perception on the average scores of the participants in favor of Sport High School (t=-3,410; p<0.05). 5 UHBAB UHBAB www.uhbabdergisi.com www.uhbabdergisi.com Uluslararası Hakemli Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi Uluslararası Hakemli BeĢeri veDönemi Akademik Bilimler Ekim / Kasım / Aralık – Sonbahar Cilt: 4 Sayı:Dergisi 14 Yıl:2015 Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015 International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science October / November / December - Fall Semester Issue: 14 2015 Year: 2015 April / May / June Spring Summer Volume:Volume: 4 Issue:4 12 Year: JEL CODE: I0-I10-I19 ID:293 K:640 ISSN Print: OnlineK34 2147-5385 ID:2302147-4168 K:509 Jel Kodu: (ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 &NO: ISOTRADEMARK) 14001-2004 Belge No: 12880) (MARKA PATENT (2015/03947-2015-GE-17304) GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ Table 4. Results of the Grade Variable (Kruskal Wallis) ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI1 Grade N Mean Ss OVER X2 ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES 9.grade Body Perception 2 10.grade 54 162,79 CUSTOM DUTIES 26,02 3 73 2, Hatice 157,69 Selin KILINÇ YURTSEVER25,13 7,125 65 Ens. Mali Hukuk 153,44 25,05Lisans Öğrencisi Celal Bayar11.grade Üniversitesi Sosyal Bilimler Programı Yüksek 3 Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü 12.grade 45 162,51 Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari p ,068 28,48 Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising nedeniyle, bu that eşyanın perception from the movement commercial commodities According to eşyanın table yer 4, değiştirmesi it was observed (Xof2=7,125; p>0.05), and in bemiktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, subject to customs which is based on those ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir tween commodities’quantity and value. It is are there is not a sosyal statistically significant differgrades the level ofa kind theof body percepdış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi tariff that is a foreign trade and economic policy Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan tions instrument in addition to its characteristics economic, social and in common. ence on gradetürüdür. variable in between average have similar dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve fiscal functions. Since they are not collected on scores of the participants in belirli the aralıklarla level body kurumlar vergisi gibi alınan bir regular basis like income tax and corporate tax, as vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan an indirect tariff on expenditures, custom duties eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus are collected only once when commodities subject Table 5. üzere Results of the Mothers’ Education (Kruskal Wallis) olmak alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi to foreign Variable trade arrive at the custom. According to Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu the second item of tax procedural law, custom kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle, duties are excluded from this law. Therefore, Mothers’ N Meanand practisesSsof custom duties X2 are p gümrük vergilerinin usul Education ve uygulama esasları 4458 procedures sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun regulated by customs law numbered 4458. İlliterate 21 Through 165,57 ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük this law, a 25,27 systematization has been Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak created beginning with commodities subject to 97 international 161,54trade entering 24,50 işlemlerin Primary sırasına School göre bir sistematik customs territories of oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi Turkey and continuing with operation sequence. Secondary School 51 Like156,09 29,40 levels such as gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, all other taxes, compalsive Body Perception 5,291 ,259 tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret assessment, accrual and collecting are regulated High School 42 154,30 27,05 Bakanlığı’na bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan by General Directorate of Customs as a part of 1 Bu çalıĢma, CelalMüdürlüğü Bayar Üniversitesi Bilimler Enstitüsü AnabilimMinistry Dalı Mali Hukuk to Gümrükler Genel tarafından,Sosyal Gümrük Customs Maliye and Economy according Programı Yüksek Lisans Öğrencisi Selin KILINÇ tarafından hazırlanan Yüksek Lisans of Tezinden Bachelor’s or 153,88 23,22 Kanunu hükümlerine uygundegree olarak yürütülmektedir. Customs Law. Resolution process disputes over 26 customs duties has a different form from the türetilmiĢtir. Gümrük vergisinden higher doğan uyuşmazlıkların çözüm süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir process of other taxes. Customs duty disputes yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları have to be resolved administratively in the first öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. place. However, in the case disputes not being According to table 5, it was observed that there body perception (Xof2=7,125; p>0.05), and the Ancak idari aşamada çözümlenemeyen solved administratively, legal action can be taken. uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir. is not a statistically significant difference on mothers’ education level has1no effect on the Key words: Custom, Custom Duties, Custom Anahtarvariable Kelimeler: in Gümrük, Gümrük Vergisi, level Disputes mothers’ education between averof body perception (X2=5,291; p>0.05). Gümrük Uyuşmazlıkları age scores of the participants in the level of 6 UHBAB UHBAB www.uhbabdergisi.com www.uhbabdergisi.com Uluslararası Hakemli Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi Uluslararası Hakemli BeĢeri veDönemi Akademik Ekim / Kasım / Aralık – Sonbahar Cilt:Bilimler 4 Sayı: Dergisi 14 Yıl:2015 Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015 International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science October / November / December - Fall Semester Issue: 14 2015 Year: 2015 April / May / June Spring Summer Volume:Volume: 4 Issue:4 12 Year: JEL CODE: I0-I10-I19 ID:293 K:640 ISSN Print: Online K34 2147-5385 ID:2302147-4168 K:509 Jel Kodu: (ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 &NO: ISOTRADEMARK) 14001-2004 Belge No: 12880) (MARKA PATENT (2015/03947-2015-GE-17304) GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ Table 6. Results of the Mothers’ Education Variable (Kruskal Wallis) ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI1 Fathers’ADMINISTRATIVE Education NSOLUTIONS Mean TO DISPUTES Ss X2 OVER İlliterate Primary School 2 Body Perception CUSTOM DUTIES 7 175,00 18,66 64 163,35 23,87 p Selin KILINÇ2, Hatice YURTSEVER3 Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi 3 Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Secondary School 40 154,55 32,20Bölümü High School Difference U test 55 162,29 23,27 c) 1001-1500 TL 72 161,77 27,36 d) 1501+ TL 109 154,56 24,44 10,179 ,038* 1>5 2>5 4>5 Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising eşyanın yer değiştirmesi from the movement Bachelor’s degree or nedeniyle, bu eşyanın152,14 25,43 of commercial commodities miktarı veya değeri üzerinden alınan, subject to customs which is based on those 71ekonomik, higher sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir commodities’quantity and value. It is are a kind of dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi tariff that is a foreign trade and economic policy türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan instrument in addition to its economic, social and *p<0.05 dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve fiscal functions. Since they are not collected on kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir regular basis like income tax and corporate tax, as vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan an indirect tariff on expenditures, custom duties According to eşyanın table gümrüğe 6, it was statistically difference in favor geldiği observed anda bir defayathat mahsus a are collected only oncesignificant when commodities subject olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi to foreign trade arrive at the custom. According to there is a statistically significant difference ofthethose whose fathers’ has Bachelor’s degree Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu second item of tax procedural law, custom kanun kapsamı dışında in tutulmuştur. Bu nedenle, are excluded from this law. Therefore, on fathers’ education variable between avorduties higher. According to this, there is an ingümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458 procedures and practises of custom duties are Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun verse regulatedcorrelation by customs law numberedthe 4458. erage scores ofsayılı the participants in the level between higher level of ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük Through this law, a systematization has been 2 Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak created beginning with commodities subject of body perception (X =10,179; p<0.05). fathers’ education and the lowerto level of body işlemlerin sırasına göre bir sistematik international trade entering customs territories of oluşturulmuştur. Diğer tüm olduğu Turkey and continuing with operation sequence. The U test, which was done to vergilerde identify thegibi perception. gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, Like all other taxes, compalsive levels such as tahakkuk ve tahsil aşamalarıthat Gümrük ve Ticaret assessment, accrual and collecting are regulated source of the difference, showed there is Bakanlığı’na bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan by General Directorate of Customs as a part of 1 Bu çalıĢma, CelalMüdürlüğü Bayar Üniversitesi Bilimler Enstitüsü AnabilimMinistry Dalı Mali Hukuk to Gümrükler Genel tarafından,Sosyal Gümrük Customs Maliye and Economy according Programı Yüksek Lisans Öğrencisi Selin KILINÇ tarafından hazırlanan Yüksekprocess Lisans of Tezinden Table 7. Results the Socioeconomic Level Variable (Kruskal Wallis) Kanunu hükümlerine of uygun olarak yürütülmektedir. Customs Law. Resolution disputes over türetilmiĢtir. Gümrük vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm customs duties has a different form from the süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir process of other taxes. Customs duty disputes Socioeconomic Level N Mean X2 Difference yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları have to be Ss resolved administratively in thep first öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. place. However, in the case of disputes not being U test Ancak idari aşamada çözümlenemeyen solved administratively, legal action can be taken. 1 uyuşmazlıklarda a) 0-500 TLyargı yoluna başvurulabilmektedir. 10 180,90 22,42 Key words: Custom, Custom Duties, Custom Anahtar Kelimeler: Disputes 26,24 b) 501-1000 TL Gümrük, Gümrük 46 Vergisi,158,36 Body a>b,c,d Gümrük Uyuşmazlıkları 13,495 ,004* Perception c>d *p<0.05 According to table 7, it was observed that there is a statistically significant difference on socioeconomic level variable in between average scores of the participants in the level of body perception (X2=13,495; p<0.05). The U test, which was done to identify the source 7 UHBAB UHBAB www.uhbabdergisi.com www.uhbabdergisi.com Uluslararası Hakemli Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi Uluslararası Hakemli BeĢeri veDönemi Akademik Bilimler Ekim / Kasım / Aralık – Sonbahar Cilt: 4 Sayı:Dergisi 14 Yıl:2015 Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015 International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science October / November / December - Fall Semester Issue: 14 2015 Year: 2015 April / May / June Spring Summer Volume:Volume: 4 Issue:4 12 Year: JEL CODE: I0-I10-I19 ID:293 K:640 ISSN Print: OnlineK34 2147-5385 ID:2302147-4168 K:509 Jel Kodu: (ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 &NO: ISOTRADEMARK) 14001-2004 Belge No: 12880) (MARKA PATENT (2015/03947-2015-GE-17304) GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ of the difference, showed thatĠDARĠ this significant whichYOLLARI has the highest level of body percep1 AġAMADA ÇÖZÜM difference results from those who has low tion is the group with the lowest socioecoADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER socioeconomic level (0-500 TL). The group nomic level. CUSTOM DUTIES Table 8. Results of the Selin Number of Sibling Variable (Kruskal Wallis) KILINÇ2, Hatice YURTSEVER3 2 Celal Bayar Sosyal theÜniversitesi number of BilimlerNEns. Mali Hukuk MeanProgramı Yüksek Ss Lisans Öğrencisi X2 3 Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü sibling p Özet: Gümrük1 vergisi, gümrüğe tabi olan21ticari Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising 155,09 28,35 eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın from the movement of commercial commodities miktarı veya 2 değeri üzerinden alınan, ekonomik, subject to customs which is based on those 41 154,43 27,19 commodities’quantity and value. It is2,618 are a kind of Body Perceptionsosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir ,454 dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir tariff that is a foreign 3 79vergi 157,54 25,50trade and economic policy türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan instrument in addition to its economic, social and dolaylı bir vergi gelir ve fiscal functions. 25,57 Since they are not collected on 4+türü olan gümrük vergisi, 96 162,03 kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir regular basis like income tax and corporate tax, as vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan an indirect tariff on expenditures, custom duties gümrüğe geldiği observed anda bir defayathat mahsus effect are collected when commodities subject According to eşyanın table 8, it was ononly theoncelevel of body perception and olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi to foreign trade arrive at the custom. According to Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu the second item of tax procedural law, custom there is not a statistically significant differwomen’s body satisfaction is higher. It is also kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle, duties are excluded from this law. Therefore, gümrük vergilerinin usul ve uygulama esaslarıin 4458 found procedures andthere practisesisofa custom duties areage difference ence on the number of sibling variable that significant sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun regulated by customs law numbered 4458. ile dışscores ticarete konu Türkiye Gümrük inThrough law, a systematization been between average ofolan theeşyanın participants bodythisperception on thehasaverage scores of Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak created beginning with commodities subject to 2 sırasına göre (Xbir=2,618; sistematik the international trade entering in the level ofişlemlerin body perception participants in customs favor territories of the ofeighteen years oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi Turkey and continuing with operation sequence. p>0.05) and itgümrük has no effect on the level vergisinde de zorunlu aşamalar olanof tarh, and Like elders. all other taxes, compalsive levels such as tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret assessment, accrual and collecting are regulated body perception. Bakanlığı’na bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan by General Directorate of Customs as a part of 1 Bu çalıĢma, CelalMüdürlüğü Bayar Üniversitesi BilimlerIn Enstitüsü Maliye Anabilim Dalı Mali Hukuk to that there is Gümrükler Genel tarafından,Sosyal Gümrük Customs and Economy according thishazırlanan research, itMinistry was observed Programı Yüksek Lisans Öğrencisi Selin KILINÇ tarafından Yüksekprocess Lisans of Tezinden Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir. Customs Law. Resolution disputes over Conclusion and Discussion türetilmiĢtir. Gümrük vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm a customs duties has significant a different formdifference from the statistically in the levsüreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir process of other taxes. Customs duty disputes Gümrük vergisi uyuşmazlıkları elhave be resolved administratively the first oftobody perception onin the average scores In this study, ityapıya wassahiptir. observed that therezorundadır. is a öncelikle idari aşamada çözümlenmek place. However, in the case of disputes not being Ancak idari aşamada çözümlenemeyen of solved legal action be taken.of Sport High theadministratively, participants in can favor statistically significant gender difference in 1 uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir. Schoolers. In their meta-analysis, Hausenblas Key words: Custom, Custom Duties, Custom body perception on the average scores of the Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi, Disputes et al. (2001,2006) found that athletic people’s participants in Gümrük favorUyuşmazlıkları of males. In his study, body perception is more positive than others and he explained that this is because of women’s wishing to be thinner and fitter and men’s willing to be well-built or because of the positive psychological effect of physical activities. There are a lot of researches showing that physical activities has a positive cor- Öksüz (2008) found that the body perception is worse for women and showed this relationship with regression analysis. In his study, Şanlıer et al. (2008) found that the level of women’s body perception is significantly higher than men’s level. Özmen et al. (2007) found that only the gender variable has an 8 UHBAB UHBAB www.uhbabdergisi.com www.uhbabdergisi.com Uluslararası Hakemli Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi Uluslararası Hakemli BeĢeri veDönemi Akademik Ekim / Kasım / Aralık – Sonbahar Cilt:Bilimler 4 Sayı: Dergisi 14 Yıl:2015 Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015 International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science October / November / December - Fall Semester Issue: 14 2015 Year: 2015 April / May / June Spring Summer Volume:Volume: 4 Issue:4 12 Year: JEL CODE: I0-I10-I19 ID:293 K:640 ISSN Print: Online K34 2147-5385 ID:2302147-4168 K:509 Jel Kodu: (ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 &NO: ISOTRADEMARK) 14001-2004 Belge No: 12880) (MARKA PATENT (2015/03947-2015-GE-17304) GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ relation with psychological well-being (1986, ÇÖZÜM underYOLLARI difficult conditions and this cause them 1 ĠDARĠ AġAMADA 2000). In their studies on pregnant women to give importance to physical power. ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER who do more or less physical exercises, In this research, it was also concluded that CUSTOM DUTIES Boscaglıa et al. (2003) found that pregnant 2 3 there is a statistically significant difference Selin KILINÇ women who do more physical exercises has , Hatice YURTSEVER 2 socioeconomic level variable in between Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Malion Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi better body perception than 3 before their own Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü average scores of the participants in the levpre-pregnancy period and others. Vocks et al. of body Theof tariff group gümrüğe tabi olan ticari elAbstract: Customimage. duty is a kind arisingwhich has the (2009) showedÖzet: thatGümrük even vergisi, one single exercise eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın from the movement of commercial commodities body perception miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, highest subject to level customsof which is based on those is the group season effect body image positively. By exsosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir commodities’quantity and value. It is are a kind of theis lowest socioeconomic dış ticaret ve ekonomi we politikası olan that bir vergi with tariff that a foreign trade and economic policy level. The inamining the data gathered, canaracısay türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan instrument in addition to its economic, social and who high level on of body image bir vergi olan gümrük vergisi, gelir ve dividuals fiscal functions. Since has they are not collected doing exercisedolaylı affects thetürübody image posikurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir regular basis like income tax and corporate tax, as trusttariffthemselves. For this vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan also an indirect on expenditures, custom duties reason those tively. eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus are collected only once when commodities subject to beAccording more determined and olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi people to foreign are trade thought arrive at the custom. to Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu the second item of tax procedural law, custom In this research, it was was concluded that aspirational to be successful and challenge to kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle, duties are excluded from this law. Therefore, vergilerinin usul ve uygulama differesasları 4458 procedures and practises of custom duties are there is not a gümrük statistically significant the difficulties. In this research it was also sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun regulated by customs law numbered 4458. ence on gradeilevariable in between average dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük Through this law, a systematization has been concluded that there is not a statistically sigBölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak created beginning with commodities subject to scores of the participants in the level body işlemlerin sırasına göre bir sistematik nificant internationaldifference trade entering customs territories of on the number of sibling oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi Turkey and continuing with operation sequence. image. This conclusion disagree gümrük vergisinde de zorunlu with aşamalarsome olan tarh, variable Like all other taxes, compalsive levels such as in between average scores of the partahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret assessment, accrual and collecting are regulated studies (Kaya,2001; Uğur,1996). It was conBakanlığı’na bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan ticipants by General Directorate of Customs as a partimage. of 1 in the level body Bu çalıĢma, CelalMüdürlüğü Bayar Üniversitesi Bilimler Enstitüsü Anabilim Dalıof Mali Hukuk to Gümrükler Genel tarafından,Sosyal Gümrük Customs Maliye and Economy Ministry according cluded that there is not a statistically signifiProgramı Yüksek Lisans Öğrencisi Selin KILINÇ tarafından hazırlanan Yüksek Lisans Tezinden Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir. Customs Law. Resolution process of disputes over türetilmiĢtir. Gümrük vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm KAYNAKÇA customs duties has a different form from the cant difference süreci, on mothers’ education variable diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir process of other taxes. Customs duty disputes yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları have to be resolved administratively in the first in between average scores of the participants öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. AGEAR, place. However, the case of disputes not being E.,in (2010). The diagnosis of Demoidari aşamada çözümlenemeyen solved administratively, legal action can be taken. in the level of Ancak body image. It was also con1 uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir. graphic and Clinical Characteristics of Key words: Custom, Custom Duties, Custom cluded that there is a statistically significant Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi, Disputes suspicious genital structures and InvestiUyuşmazlıkları difference on Gümrük fathers’ education variable in gation of the active factor in determining between average scores of the participants in the sexual identity, Unpublished Disserthe level of body perception. It was observed tation. İstanbul Medical Faculty Departthat there is an inverse correlation between ment of Pediatry, Growth-Development the higher level of fathers’ education and the and Pediatric Endocrinology, İstanbul lower level of body perception. The reason of BOSCAGLIA, N., SKOUTERIS, H., WERTthis correlation is because fathers who has a low education level has had to earn their lives HEIM, E.H., (2003). Changes In Body 9 UHBAB UHBAB www.uhbabdergisi.com www.uhbabdergisi.com Uluslararası Hakemli Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi Uluslararası Hakemli BeĢeri veDönemi Akademik Bilimler Ekim / Kasım / Aralık – Sonbahar Cilt: 4 Sayı:Dergisi 14 Yıl:2015 Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015 International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science October / November / December - Fall Semester Issue: 14 2015 Year: 2015 April / May / June Spring Summer Volume:Volume: 4 Issue:4 12 Year: JEL CODE: I0-I10-I19 ID:293 K:640 ISSN Print: OnlineK34 2147-5385 ID:2302147-4168 K:509 Jel Kodu: (ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 &NO: ISOTRADEMARK) 14001-2004 Belge No: 12880) (MARKA PATENT (2015/03947-2015-GE-17304) GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ Image Satisfaction During cancer1of the genital organs. UnpubĠDARĠPregnancy: AġAMADA ÇÖZÜMwith YOLLARI A Comparison Of High Exercising And lished Doctorate Dissertation, Hacettepe ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER Low Exercising Women. Australian And University Institute of Medical Sciences, CUSTOM DUTIES New Zealand Journal Of Obstetrics And Ankara, 11-90 2 3 Selin KILINÇ , Hatice YURTSEVER Gynaecology.43: 41–45 HAUSENBLAS, H., FALLON, E., (2006). 2 Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi 3 Bayar Üniversitesi DıĢ Ticaret Bölümü ÇOK, F., (1990).Body ImageCelal Satisfaction InSalihli MYO, Exercise and body image: A meta-analyTurkish Adolescents. Adolescence. 25: sis. Custom Psychology and Health. Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari Abstract: duty is a kind of tariff arising 21(1): 33–47 eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın from the movement of commercial commodities 409-414 miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, subject to customs which is based on those HAUSENBLAS, H., SYMONS, DOWNS, sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir commodities’quantity and value. It is are a kind of dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi tariffD., that is (2001).Comparison a foreign trade and economic policy GOODWIN, A., ASTBURY, J., MCMEEKOf Body Imtürüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan instrument in addition to its economic, social and dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve fiscal functions. Since they are not collected on Nonathletes: EN, J., (2000). Body Image And Psyage Between Athletes And kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir regular basis like income tax and corporate tax, as türü olmadığından, ticarete konu olan an indirect tariff on expenditures, custom duties Journal Of chological vergi Well-Being In dış Pregnancy;A A Meta-Analytic Review. eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus are collected only once when commodities subject olmakOf üzereExercisers alınmaktadır. Gümrük Vergi to foreign trade arrive at the custom. According to Comparison Andvergileri, NonApplıed Sport Psychology.13: 323-339 Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu the second item of tax procedural law, custom kapsamı dışında Bu nedenle, duties are excluded from this law. Therefore, Exercisers kanun Australian And tutulmuştur. New Zealand gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458 HAYES, procedures and D., practises of custom C., duties are ROSS, (1986). Body Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun regulated by customs law numbered 4458. Journal Ofsayılı Obstetrics And Gynaecology. andthis Mind: The Effect ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük Through law, a systematization has beenOf Exercise, 40(4): 442-447 Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak created beginning with commodities subject to Overweight,and Physical on Psyişlemlerin sırasına göre bir sistematik international trade entering customs territories Health of oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi Turkey and continuing with operation sequence. GROGAN, S.,gümrük (2008). Body Image: UnderWell-Being. Journal of Health vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, Like chological all other taxes, compalsive levels such as tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret assessment, accrual and collecting are regulated standing Body Dissatisfaction In niteliği Men,olan by General and Social Bakanlığı’na bağlı ayrı bir kuruluş Directorate Behavior. of Customs as aVol27(December): part of 1 Bu çalıĢma, CelalMüdürlüğü Bayar Üniversitesi Bilimler Enstitüsü AnabilimMinistry Dalı Mali Hukuk to Gümrükler Genel tarafından,Sosyal Gümrük Customs Maliye and Economy according Women, And Children. Routledge: Psy387-400 Programı Yüksek Lisans Öğrencisi Selin KILINÇ tarafından hazırlanan Yüksek Lisans Tezinden Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir. Customs Law. Resolution process of disputes over türetilmiĢtir. Gümrük vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm customs duties has a different form from the chology Press. süreci, pp:1-2 diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir process of other taxes. Customs duty disputes HOVARDOĞLU, S., (1993). Body Percepyapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları have to be resolved administratively in the first öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. place. However, in the case of disputes not being GÜLTEKİN, G., (2003). Examination of the tion Scale. Psychiatry, Psychology, JourAncak idari aşamada çözümlenemeyen solved administratively, legal action can be taken. 1 uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir. 9-14 years old children’s level of Body nal of Psychopharmacology (3P). Cilt 1 Key words: Custom, Custom Duties, Custom Kelimeler: Vergisi, Disputes image and Anahtar locus of controlGümrük, who Gümrük has acute Ek sayı: 2: 26 Gümrük Uyuşmazlıkları or chronic illnesses. Unpublished Master KAÇMAZ, N., (2003). The developmental Dissertation, Ankara University Institute study of Consultation-Liaison Psychiatry of Science, Ankara, 10-103 Nursing Model for Patients experiencHALLAÇ, S., (2010). Evaluation of the level ing physical illness Compliance. Unpubof the Reaction to Cancer, body image lished Doctorate Dissertation, İstanbul and group interventions for PsychosoUniversity Institute of Medical Sciences, cial Adaptation of Individuals diagnosed İstanbul, 6-55 10 UHBAB UHBAB www.uhbabdergisi.com www.uhbabdergisi.com Uluslararası Hakemli Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi Uluslararası Hakemli BeĢeri veDönemi Akademik Ekim / Kasım / Aralık – Sonbahar Cilt:Bilimler 4 Sayı: Dergisi 14 Yıl:2015 Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015 International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science October / November / December - Fall Semester Issue: 14 2015 Year: 2015 April / May / June Spring Summer Volume:Volume: 4 Issue:4 12 Year: JEL CODE: I0-I10-I19 ID:293 K:640 ISSN Print: Online K34 2147-5385 ID:2302147-4168 K:509 Jel Kodu: (ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 &NO: ISOTRADEMARK) 14001-2004 Belge No: 12880) (MARKA PATENT (2015/03947-2015-GE-17304) GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ KARASAR, N., (1994). “Research : ÇÖZÜM SCHILDER, (1950). The Image And 1 ĠDARĠ Methods AġAMADA YOLLARIP., Appearance Of The Human Body. New Concepts , Principles, Techniques”. AnADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER York: International Universities Pres kara: 3A Research Training and Consultancy Ltd CUSTOM DUTIES SOUTO, CMRM, GARCIA, TR., (2002). Construction And Validation of a Body KAYA, Z., (2001).2 Celal A Comparison Bayar Üniversitesi Research Sosyal Bilimleron Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi 3 Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, Image DıĢ Ticaret Bölümü Rating Scale: A Preliminary the level of Assertiveness and Permenant Study. Int J Nurs Terminol Classif;13(4): vergisi, gümrüğe olan ticari Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising Anxiety ofÖzet: theGümrük Vocational HightabiSchool eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın from117-126 the movement of commercial commodities miktarı veya değeri Master üzerinden alınan, ekonomik, subject to customs which is based on those Students, Unpublished Dissertasosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir commodities’quantity and value. It is are a kind of tariff that is a foreign and economic policy tion, İzmirdış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi ŞANLIER, N.,trade YABANCI, N., ALYAKUT, türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan instrument in addition to its economic, social and (2008). evaluation of eating disordolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve fiscalÖ., functions. Since An they are not collected on KÜÇÜK, N., (2007). The Effect Bodyalınan Im- bir regular basis like income tax and corporate tax, as kurumlar vergisi gibi belirliof aralıklarla ders tariff among a groupcustom of Turkish university vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan an indirect on expenditures, duties age on Self-Esteem with adolescents with eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus are collected only once when commodities subject students. Appetite. 641–645 olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi to foreign trade arrive at the custom.51: According to Thalassemia Unpublished Master Usulmajor. Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu the second item of tax procedural law, custom kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle, duties are excluded from this law. Therefore, (1996). Assertiveness And Body Dissertation, Marmara University Insti-4458 UĞUR, gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları procedures G., and practises of custom duties are sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun regulated by customs law numbered 4458. Image Relations in University Students, tute of Medical Sciences, 9-28 ile dış ticarete konu olanİstanbul, eşyanın Türkiye Gümrük Through this law, a systematization has been Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak created beginning with commodities subject to Unpublished Master Dissertation, İzmir işlemlerin sırasına göre bir sistematik international trade entering customs territories of ÖKSÜZ, E., (2008). Unhealthy Percepoluşturulmuştur. Diğer tümBody vergilerde olduğu gibi Turkey and continuing with operation sequence. gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, ÜNİVAR, Like all other taxes, compalsive levels suchImage as U., (2006). Body and Selftion among Turkish Socioecotahakkuk ve tahsilYouths: aşamaları Gümrük ve Ticaret assessment, accrual and collecting are regulated Bakanlığı’na bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan by General Directorate of Customs as a part and of Esteem in Circumcised uncircum1 Bu çalıĢma, CelalMüdürlüğü BayarComparisons. Üniversitesi Bilimler Enstitüsü AnabilimMinistry Dalı Mali Hukuk to nomic Status andGenel Social Gümrükler tarafından,Sosyal Gümrük Customs Maliye and Economy according Programı Yüksek Lisans Öğrencisi Selin KILINÇ tarafından hazırlanan Yüksek Lisans Tezinden cised Master DisserKanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir. Customs Law. adults. Resolution Unpublished process of disputes over türetilmiĢtir. Coll. Antropol.32(1): 5–13 Gümrük vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm customs duties has a different form from the tation, süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir process of otherMarmara taxes. CustomsUniversity duty disputes Institute of yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları have to be resolved administratively in the first İstanbul, ÖYKE, N., (2008). Adaptation öncelikle Psychosocial idari aşamada çözümlenmek zorundadır. place.Medical However, in Sciences, the case of disputes not being 20-38 Ancak idari aşamada çözümlenemeyen solved administratively, legal action can be taken. of Behcet’s DiseaseyargıPatients. Unpub1 uyuşmazlıklarda yoluna başvurulabilmektedir. VELİOĞLU, P., ve diğ., (1992). InterperKey words: Custom, Custom Duties, Custom lished Master Dissertation, Düzce Anahtar Kelimeler: Gümrük, GümrükUniVergisi, Disputes sonal Relations in Nursing. AÖF PubliGümrük Uyuşmazlıkları versity Institute of Medical Sciences, cation,: ss: 61-66. Düzce, 4-5 VOKS, S., et al., (2009). Effects of a physiÖZMEN, D., ve diğ., (2007). The associacal exercise session on state body imtion of self-esteem , depression and body age: The influence of pre-experimental satisfaction with obesity among Turkish body dissatisfaction and concerns about weight and shape. S. Psychology and adolescents. BMC Public Health.7: 80. doi:10.1186/1471-2458-7-80 Health. July; 24(6): 713–728 Selin KILINÇ2, Hatice YURTSEVER3 11 UHBAB ULUSLARARASI HAKEMLİ BEŞERİ VE AKADEMİK BİLİMLER DERGİSİ INTERNATIONAL PEER-REVIEWED JOURNAL OF HUMANITIES AND ACADEMIC SCINENCE AİLE İÇİ YAKIN İLİŞKİLERDE DENEYİMLER ÖLÇEĞİNİN KISA FORMU: GEÇERLİK VE GÜVENİRLİK ÇALIŞMASI1 THE VALIDITY AND RELIABILITY OF THE TURKISH VERSION OF THE EXPERIENCES IN CLOSE RELATIONSHIP SCALE – SHORT VERSION Ahmet AKIN1, Okan BİLGİN2, ÜMRAN AKIN3 1-2-3- Sakarya Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, Rehberlik ve Psikolojik Danışma A.D. Sakarya / Türkiye Öz: Bu araştırmanın amacı Brenning, Petegem, Vanhalst ve Soenes (2014) tarafından geliştirilen Aile İçi Yakın İlişkilerde Deneyimler Ölçeğinin kısa formunu Türkçeye uyarlamak ve psikometrik özelliklerini incelemektir. Araştırma 286 ortaokul öğrencisi üzerinde yürütülmüştür. Doğrulayıcı faktör analizinde ölçeğin orijinal formla tutarlı olarak 12 maddeden oluştuğu ve maddelerin 2 boyutta ( bağlanma kaygısı, bağlanma kaçınması) toplandığı görülmüştür (x²= 110.25, sd= 44, RMSEA= .073, CFI=.97, GFI=.94, AGFI=.89, SRMR=.058). Ölçeğin faktör yükleri .05 ile .86 arasında sıralanmaktadır. Ölçeğin Cronbach Alfa iç tutarlılık güvenirlik katsayısı bağlanma kaygısı alt boyutu için .91, bağlanma kaçınması alt boyutu için .69 olarak bulunmuştur. Ölçeğin düzeltilmiş madde toplam korelasyon katsayılarının .25 ile .83 arasında sıralandığı görülmüştür . Bu sonuçlara dayanarak Aile İçi Yakın İlişkilerde Deneyimler Ölçeğinin geçerli ve güvenilir bir ölçme aracı olduğu söylenebilir. Abstract: The aim of this research is to adapt the short version of the Experiences in Close Relationship Scale (Brenning, Petegem, Vanhalst ve Soenes, 2014) to Turkish and to examine its psychometric properties. The research was conducted on 286 secondary school students. Confirmatory factor analyses demonstrated that 12 items yielded two factors (attachment anxiety and attachment avoidance) as original form and that the two-dimensional model was well fit (x²= 110.25, df= 44, RMSEA= .073, CFI=.97, GFI=.94, AGFI=.89, SRMR=.058) Factor loadings ranged from .05 to .86. Cronbach alpha coefficient was found .91 for attachment anxiety subscale, .69 for attachment avoidance subscale. Corrected item-total correlations ranged from .25 to .83. Overall results demonstrated that Experiences in Close Relationship Scale could be named as a valid and reliable instrument. Key Words: Family, Close Relationship, Confirmatory Factor Analysis, Validity, Reliability Anahtar Kelimeler: Aile, Yakın İlişki, Doğrulayıcı Faktör Analizi, Geçerlik, Güvenirlik Doi: 10.17368/UHBAB.20151410928 (1) Sorumlu Yazar: Ahmet AKIN, Sakarya Üniversitesi, Eğitimi Fakültesi, Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık A.D., Sakarya / Türkiye aakin@sakarya.edu.tr Geliş Tarihi / Received: 12.12.2014 Kabul Tarihi/ Accepted: 16.04.2015 Makalenin Türü: Type ofarticle (Araştırma – Uygulama / Research -Application) Çıkar Çatışması / Conflict of Interest:Yok / None“Etik Kurul Raporu Yok - Noneof Ethics Committee” 12 1. GİRİŞ UHBAB UHBAB www.uhbabdergisi.com www.uhbabdergisi.com Uluslararası Hakemli Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi Uluslararası Hakemli BeĢeri veDönemi Akademik Ekim / Kasım / Aralık – Sonbahar Cilt:Bilimler 4 Sayı: Dergisi 14 Yıl:2015 Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015 International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science October / November / December - Fall Semester Issue: 14 2015 Year: 2015 April / May / June Spring Summer Volume:Volume: 4 Issue:4 12 Year: JEL CODE: I10 ID:270 K:576 ISSN Print: Online K34 2147-5385 ID:2302147-4168 K:509 Jel Kodu: (ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 &NO: ISOTRADEMARK) 14001-2004 Belge No: 12880) (MARKA PATENT (2015/03947-2015-GE-17304) GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ karşın,YOLLARI insanlarda1 bunun ötesinde bir işleve saĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM hip olduğunu vurgular. Buna göre; insan hayatı ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER Topluluk halinde yaşayan ve başka insanlarla bir için bağlanmanın üç temel işlevi vardır: dünyayı arada bulunma isteği içerisinde olan insanın bu DUTIES CUSTOM keşfederken geri dönülebilecek güvenli bir liman 3 ilişki arayışı, duygusal bir boyutta iseSelin bu durum KILINÇ2, Hatice olma,YURTSEVER fiziksel gereksinimleri karşılama, hayata dair bağlanma olgusu2 Celal olarak adlandırılır Bayar Üniversitesi Sosyal (Bilgin, Bilimler Ens. Malibir Hukuk Programıduygusu Yüksek Lisans Öğrencisi güvenlik geliştirebilme şansı. Bowlby 3 Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü 2001). Bağlanma, bebekle annesi arasında kurubu gereksinimler karşılanmadığı takdirde, çocukta lan, temel güvenÖzet: duygusunu geliştiren Gümrük vergisi, gümrüğe ilk tabibağdır. olan ticari duty is a kind of tariff arising özAbstract: benlikCustom algısıyla bağlantılı olarak psikopatoloji eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın from the movement of commercial commodities Bu nedenle, bağlanma anne anahtar miktarı veyailişkisinde değeri üzerinden alınan, ekonomik, subject to customs which is based on those gelişebileceğini ileri sürer (Akdağ, 2011). sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir commodities’quantity and value. It is are a kind of rol oynamaktadır. İnsan yavrusu biyolojik özel dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi tariff that is a foreign trade and economic policy türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan Bağlanma instrument in addition to its economic, social androl oynayan bir kuramının gelişiminde durumu nedeniyle, hayatta kalabilmek için diğer dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve fiscal functions. Since they are not collected on kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir başka regular önemli basis like income and corporate tax, as isimtaxMary Ainsworth’a göre, bağtürlerin yavrularına oranla daha uzun süre annevergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan an indirect tariff on expenditures, custom duties eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus lanma are collected only once when commodities subjectsağlayıcı yönü sistemi, yaşamda kalmayı babasının doğrudan yardımına muhtaçtır. Bebeğin olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi to foreign trade arrive at the custom. According to Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu nedeniyle, the second item of tax procedural law, olarak custom doğuştan var bireylerde genetik bu biyolojik yetersizliği göz önüne alındığında kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle, duties are excluded from this law. Therefore, bir sistemdir. kuramının işlemsel gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458 olan procedures and practises Bağlanma of custom duties are bakım verene bağlanmanın oluşması kaçınılmazsayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun regulated by customs law numbered 4458. yapan olanhasAinsworth, yaptığı ile dış ticareteilk konu olan eşyanın Türkiye Gümrük tanımını Through this law, akuramcı systematization been dır. Bağlanma, yaşamın günlerinde başlayan, Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak created beginning with commodities subject to ve çalışmalar sonucunda işlemlerin bir sistematik gözlemler international trade entering customs territories of anneyle çocuk çevreyle etkileşim sonucusırasına gelişen,göre duygusal yönü oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi Turkey and continuing with operation sequence. modellerini kaçınan gümrükvevergisinde zorunlu bir aşamalar olan tarh, arasındaki Like all otherbağlanma taxes, compalsive levels such güvenli, as ağır basan, olumlu yardımde edici ilişkinin tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret assessment, accrual and collecting are regulated vebykaygılı/kararsız Bakanlığı’na bağlı ayrı bir kuruluş niteliği General Directorate ofbağlanma Customs as aolarak part of üç kategoride varlığını ifade eder. Anne-bebek arasında gebe-olan 1 Bu çalıĢma, CelalMüdürlüğü Bayar Üniversitesi Bilimler Enstitüsü AnabilimMinistry Dalı Mali Hukuk to Gümrükler Genel tarafından,Sosyal Gümrük Customs Maliye and Economy according Güvenli bağlanan bebekler, ayrılık Programı Yüksek Lisans Selin KILINÇ tarafından hazırlanan Yüksekprocess Lisans Tezinden Kanunu hükümlerine uygunÖğrencisi olarak yürütülmektedir. Customs Law. Resolution of disputes over likle birlikte başlayan bağlanma, doğum sonrası sınıflamıştır. türetilmiĢtir. Gümrük vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm customs duties has a different form from the sonrası annelerini sıcak karşılar veya yakınlık süreci, diğer içeren vergilerde bir oluşan süreçten farklı bir process of other taxes. Customs duty disputes ilk ayları hatta ilk yılları süreci kapsar yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları gösterildiği have to be resolved administratively the first takdirde kolaycainsakinleşirken, kaygılı/ aşamada çözümlenmek zorundadır. place. However, in the case of disputes not being (Soysal, Bodur öncelikle & İşeri,idari2005). Ancak idari aşamada çözümlenemeyen kararsız solved administratively, legal action can be taken. bağlanan bebekler rahatlamakta zorlanır 1 uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir. Bağlanma kuramının kurucusu olan John Bowlby’nin veKey words: Custom, CustomKaçınan Duties, Custom kararsızlık yaşarlar. bağlanan bebekler Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi, Disputes kuramı oluşturmasında bebeklik dönemlerinden ise fiziksel ve psikolojik yakınlıktan kaçınırlar. Gümrük Uyuşmazlıkları itibaren hastane veya bakımevlerinde yaşamış Yapılan analizler sonucunda, güvenli bağlanan olan çocukların sosyal, psikolojik ve gelişimsel bebeklerin kaçınma ve kaygı davranışlarını en az sorunlarını araştırmasının önemli katkısı olmuştur düzeyde gösterdikleri; kaygılı-kararsız bebeklerin (Holmes, 1993). Bowlby’e göre bağlanmanın kaygı boyutunda yüksek, kaçınma boyutunda çocuk açısından hayati bir önemi vardır. Bowlby, düşük puan aldıkları; kaçınan bebeklerin ise her hayvanlarla yaptığı gözlemlerde bağlanmanın iki boyutta düşük puanlar aldıkları belirlenmiştir bebeğin hayatta kalma olasılığını arttırmasına (Güngör, 2000). 13 UHBAB UHBAB www.uhbabdergisi.com www.uhbabdergisi.com Uluslararası Hakemli Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi Uluslararası Hakemli BeĢeri veDönemi Akademik Bilimler Ekim / Kasım / Aralık – Sonbahar Cilt: 4 Sayı:Dergisi 14 Yıl:2015 Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015 International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science October / November / December - Fall Semester Issue: 14 2015 Year: 2015 April / May / June Spring Summer Volume:Volume: 4 Issue:4 12 Year: JEL CODE: I10 ID:270 K:576 ISSN Print: OnlineK34 2147-5385 ID:2302147-4168 K:509 Jel Kodu: (ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 &NO: ISOTRADEMARK) 14001-2004 Belge No: 12880) (MARKA PATENT (2015/03947-2015-GE-17304) GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ Yapılan araştırmalar, temel bağlanma boyutla- ÇÖZÜM İlişkilerde Yaşantılar Ölçeği- Orta Çocukluk 1 ĠDARĠ AġAMADA YOLLARI rının bağlanma kaygısı ve bağlanma kaçınması Dönemi ismiyle Türkçeye uyarlanmıştır (Kırımer ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER olarak iki temel alt boyutu temsil ettiğini gösterve ark., 2014). Bu araştırmanın amacı Brenning, CUSTOM DUTIES mektedir. Bağlanma kaygısı, reddedilmekten ve Petegem, Vanhalst ve Soenes (2014) tarafından 2 3 Selin KILINÇ , Hatice YURTSEVER terk edilmekten korkma ve bu tehditlere karşı geliştirilen Aile İçi Yakın İlişkilerde Deneyimler 2 Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi sürekli tetikte olma, aşırı yakınlık isteği, sürekli Ölçeğinin kısa formunu Türkçeye uyarlamak ve 3 Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü bir sosyal destek arayışı gibi durumları içerirken; psikometrik özelliklerini incelemektir. Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising bağlanma kaçınması yakın olmaktan ve samimieşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın from the movement of commercial commodities 2. Yöntem veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, subject to customs which is based on those yetten kaçınma,miktarı yakınlıktan rahatsızlık hissetme sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir commodities’quantity and value. It is are a kind of ticaret ve destek ekonomi politikası aracı olan için bir vergi Çalışma tariff that is Grubu a foreign trade and economic policy ve başkasındandış sosyal istememek türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan instrument in addition to its economic, social and dolaylı ile bir vergi türüedilir. olan gümrük vergisi, gelir functions. Since they are not collected on kendine aşırı güven ifade (Brennan ve ve fiscal kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir Bu regular basis like income and corporateöğrencisi tax, as araştırma, 286taxortaokul üzerinde vergi türü ve olmadığından, ticareteSümer, konu olan an indirect tariff on expenditures, custom duties ark., 1998; Mikulincer Shaver, dış 2007; eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus yürütülmüştür. are collected only once10 whenile commodities 14 yaşsubject arasında bulunan olmak üzere alınmaktadır. Gümrükkaçınmavergileri, Vergi to foreign trade arrive at the custom. According to 2006). Bağlanma kaygısı ve bağlanma Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu ve theyaş second item of tax procedural law, custom ortalaması 12,48 olan öğrencilerin 147’si kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle, duties are excluded from this law. Therefore, sının beraberindekanun önemli psikososyal sonuçları da gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458 (%51.3) procedures erkek and practises of custom duties arekız öğrenciden ve 139’u (%48.7) sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun regulated by customs law numbered 4458. getirmesi beklenebilir. Öncelikle, aile ile çocuk ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük oluşmaktadır. Through this law, a systematization has been arasında ki güvensiz bağlanma ile depresif Bölgesine girişindenboyutları başlayıp, eşyaya uygulanacak created beginning with commodities subject to işlemlerin sırasına göre bir sistematik international trade entering customs territories of Deneyimler Ölçeği belirtiler arasında bir ilişkiDiğer olacağı söylenebilir. oluşturulmuştur. tüm vergilerde olduğu gibi Aile Turkeyİçi andYakın continuingİlişkilerde with operation sequence. gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, Like all other taxes, compalsive levels such as Form) Çocuklar ile yapılan araştırmalar bu ilişkiyi tahakkukbazı ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret (Orijinal assessment, accrual and collecting are regulated Bakanlığı’na bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan by General Directorate of Customs as a part of 1 desteklemektedir.Gümrükler Ayrıca, aile ileBayar kurulan güvensiz Bu çalıĢma, CelalMüdürlüğü Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü AnabilimMinistry Dalı Mali Hukuk to Genel tarafından, Gümrük Customs Maliye and Economy according Ölçeğin formu önceki Programı Yüksek Lisans Selin KILINÇ tarafından hazırlanan Yüksek Lisansoluşturulmadan Tezinden Kanunu hükümlerine uygunÖğrencisi olarak yürütülmektedir. Customs Law.kısa Resolution process of disputes over bağlanmanın çocukların duygularını da etkilediği türetilmiĢtir. Gümrük vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm customs duties has a different form from the orijinal formu, 36 maddeden oluşan çocuğun diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir process of other taxes. Customs duty disputes yapılan araştırmasüreci, sonuçları ile desteklenmektedir yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları have to be resolved administratively in the first annesiHowever, ve babasına bağlanma boyutlarını ölçen öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. in the case of disputes not being (Shaver ve Mikulincer, 2002).aşamada çözümlenemeyen place. Ancak idari solved administratively, legal can be taken.7’li Likert tipte bir öz değerlendirmeaction ölçeğidir. 1 uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir. Keyölçektir. words: Custom, Custom bağlanma Duties, Customkaygısı (örnek; bir 18 madde Aile İçi İlişkilerdeAnahtar Deneyimler Ölçeğinin, çocukluk Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi, Disputes Gümrük Uyuşmazlıkları anne-babamın beni gerçekten sevmediğinden ve ergenlik döneminde aile ile kurulan bağlanma endişe ederim) ile ilgiliyken, 18 madde bağlanma kaygısı ve bağlanma kaçınması durumlarını ölçmek kaçınması ile ilgilidir (örnek; anne-babama duygu için çok değerli bir araç olduğu söylenebilir (Brenderinliklerimi anlatmayı tercih etmem). Ölçeğin ning ve diğerleri, 2014). Brenning ve arkadaşları kısa formu oluşturulurken bağlanma kaygısı ve tarafından 2011 yılında geliştirilen, orta çocukluk bağlanma kaçınması maddeleri arasından faktör döneminde anneye kaygılı ve kaçınan bağlanma yükleri en yüksek olan 6’şar madde seçilmiştir. boyutlarını ölçen envanterin 36 maddelik orijinal formu Kırımer ve arkadaşları tarafından Yakın Açımlayıcı faktör analizinde toplam varyansın 14 UHBAB UHBAB www.uhbabdergisi.com www.uhbabdergisi.com Uluslararası Hakemli Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi Uluslararası Hakemli BeĢeri veDönemi Akademik Ekim / Kasım / Aralık – Sonbahar Cilt:Bilimler 4 Sayı: Dergisi 14 Yıl:2015 Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015 International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science October / November / December - Fall Semester Issue: 14 2015 Year: 2015 April / May / June Spring Summer Volume:Volume: 4 Issue:4 12 Year: JEL CODE: I10 ID:270 K:576 ISSN Print: Online K34 2147-5385 ID:2302147-4168 K:509 Jel Kodu: (ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 &NO: ISOTRADEMARK) 14001-2004 Belge No: 12880) (MARKA PATENT (2015/03947-2015-GE-17304) GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ %46’sını açıklayan ve faktör yükleri .53 ile .90 ÇÖZÜM üzerinde tartışarak anlam ve gramer açısından 1 ĠDARĠ AġAMADA YOLLARI arasında sıralanan iki boyutlu bir yapı elde edilgerekli düzeltmeleri yapmış ve denemelik TürkADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER miştir. Doğrulayıcı faktör analizinde iki boyutlu çe form elde edilmiştir. Son aşamada bu form, CUSTOM DUTIES modelin uyum indeksi değerlerinin farklı örnekpsikolojik danışma ve rehberlik ve ölçme ve 2 Selin KILINÇ , Hatice YURTSEVER3alanındaki 4 öğretim elemanına lemlerde CFI= 93–.96; NFI= .91–.94; RMSEA= değerlendirme 2 Celal.06–.09 Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Maliinceletilerek Hukuk Programı görüşleri Yüksek Lisansdoğrultusunda Öğrencisi .06–.08 ve SRMR= bazı deği3arasında değiştiği Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü görülmüştür. Ölçeğin Cronbach alfa iç tutarlılık şiklikler yapılmıştır. Bu araştırmada AİYİD’nin Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising güvenirlik katsayıları farklı örneklemlerde .81 yapı geçerliği için elde edilen verilere doğrulayıcı eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın from the movement of commercial commodities miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, subject to customs(DFA) which is uygulanmıştır. based on those ile .93 arasında sıralanmaktadır. Ölçek bu haliyle faktör analizi Güvenirlik sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir commodities’quantity and value. It is are a kind of ticaret ve ekonomi aracı olanoluşbir vergi için tariffCronbach that is a foreign trade economic güvenirlik policy 2 alt boyutludurdışve toplam 12politikası maddeden alfa içand tutarlılık katsayısı türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan instrument in addition to its economic, social and dolaylı vergi türü olan gümrük formu vergisi, gelir functions. Since they not collected onmadde toplam maktadır. Ölçeğin 36birmaddelik orijinal ile ve vefiscal madde analizi içinaredüzeltilmiş kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir regular basis like income tax and corporate tax, as vergiformu türü olmadığından, dış korelasyon ticarete konu olan korelasyon an indirect tariff katsayıları on expenditures, incelenmiştir. custom duties 12 maddelik kısa arasındaki Ölçeğin eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus are collected only once when commodities subject olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi geçerlik to foreign trade arrive at the custom. According için to .90 olarak bulunmuştur ve yüksektir. Yapılan ve güvenirlik analizleri SPSS 17 ve Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu the second item of tax procedural law, custom analizler, 12 maddelik kısa dışında formun sonuçlarının, 8.54 programları kanun kapsamı tutulmuştur. Bu nedenle, LISREL duties are excluded from this law. kullanılmıştır. Therefore, gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458 procedures and practises of custom duties are 36 maddelik orijinal formKanunu’nda ile çok yakın sonuçlar sayılı Gümrük düzenlenmiştir. Bu kanun regulated by customs law numbered 4458. BULGULAR VE YORUM ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük 3.Through this law, a systematization has been verdiğini göstermektedir. Ölçeğin bu haliyle Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya geçerli uygulanacak created beginning with commodities subject to sırasına göre bir sistematik international trade entering customs territories of ve güvenilir bir işlemlerin ölçme aracı olduğu söylenebilir. oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi Yapı TurkeyGeçerliği and continuing with operation sequence. gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, Like all other taxes, compalsive levels such as tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret assessment, accrual and collecting are regulated İşlem Aile İçi Yakın İlişkilerde Deneyimler ölçeğinin yapı Bakanlığı’na bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan by General Directorate of Customs as a part of 1 Bu çalıĢma, CelalMüdürlüğü Bayar Üniversitesi Bilimler Enstitüsü Maliye AnabilimMinistry Dalı Mali Hukuk to Gümrükler Genel tarafından,Sosyal Gümrük Customs and Economy according geçerliği için uygulanan doğrulayıcı faktör analizi Programı Yüksek Lisans Öğrencisi Selin KILINÇ tarafından hazırlanan Yüksekprocess Lisans of Tezinden Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir. Customs Law. Resolution disputes over Aile İçi Yakın İlişkilerde Deneyimler (AİYİD) türetilmiĢtir. Gümrük vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm (DFA) customs sonucunda duties has a different form from the iki boyutlu model için uyum süreci, çalışması diğer vergilerdeiçin oluşan süreçtengelişfarklı bir process of other taxes. Customs duty disputes ölçeğinin uyarlama ölçeği yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları indeksi have to bedeğerleri resolved administratively in thesd= first 44, RMSEA= x²= 110.25, öncelikle idari aşamada zorundadır. place. However, in the case of disputes not being tirenlerden Katrijn Brenning ile çözümlenmek e-mail yoluyla Ancak idari aşamada çözümlenemeyen .073, solvedCFI=.97, administratively, legal actionAGFI=.89, can be taken. SRMR=.058 GFI=.94, 1 uyuşmazlıklarda yargıuyarlanabileceğine yoluna başvurulabilmektedir. iletişim kurulmuş ve ölçeğin Key words: Custom, Custom Duties, Custom olarak bulunmuştur. Ölçeğin faktör yükleri .05 Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi, Disputes ilişkin gerekli izin alınmıştır. Ardından ölçek ile .86 arasında sıralanmaktadır. Modele ilişkin Gümrük Uyuşmazlıkları Türkçe ve İngilizceyi iyi düzeyde bilen 5 öğretim elemanı tarafından Türkçeye çevrilmiş ve yine aynı öğretim üyeleri elde ettikleri Türkçe formlar faktör yükleri Şekil 1’de gösterilmiştir. 15 UHBAB UHBAB www.uhbabdergisi.com www.uhbabdergisi.com Uluslararası Hakemli Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi Uluslararası Hakemli BeĢeri veDönemi Akademik Bilimler Ekim / Kasım / Aralık – Sonbahar Cilt: 4 Sayı:Dergisi 14 Yıl:2015 Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015 International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science October / November / December - Fall Semester Issue: 14 2015 Year: 2015 April / May / June Spring Summer Volume:Volume: 4 Issue:4 12 Year: JEL CODE: I10 ID:270 K:576 ISSN Print: OnlineK34 2147-5385 ID:2302147-4168 K:509 Jel Kodu: (ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 &NO: ISOTRADEMARK) 14001-2004 Belge No: 12880) (MARKA PATENT (2015/03947-2015-GE-17304) GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ Şekil 1. Aile İçi YakınĠDARĠ İlişkilerde Deneyimler Ölçeği’ne İlişkin Path Diagramı ve AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI1 Faktör Yükleri ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER CUSTOM DUTIES Selin KILINÇ2, Hatice YURTSEVER3 2 Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi 3 Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın from the movement of commercial commodities miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, subject to customs which is based on those sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir commodities’quantity and value. It is are a kind of dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi tariff that is a foreign trade and economic policy türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan instrument in addition to its economic, social and dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve fiscal functions. Since they are not collected on kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir regular basis like income tax and corporate tax, as vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan an indirect tariff on expenditures, custom duties eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus are collected only once when commodities subject olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi to foreign trade arrive at the custom. According to Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu the second item of tax procedural law, custom kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle, duties are excluded from this law. Therefore, gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458 procedures and practises of custom duties are sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun regulated by customs law numbered 4458. ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük Through this law, a systematization has been Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak created beginning with commodities subject to işlemlerin sırasına göre bir sistematik international trade entering customs territories of oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi Turkey and continuing with operation sequence. gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, Like all other taxes, compalsive levels such as tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret assessment, accrual and collecting are regulated Bakanlığı’na bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan by General Directorate of Customs as a part of 1 Bu çalıĢma, CelalMüdürlüğü Bayar Üniversitesi Bilimler Enstitüsü AnabilimMinistry Dalı Mali Hukuk to Gümrükler Genel tarafından,Sosyal Gümrük Customs Maliye and Economy according Programı Yüksek Lisans Öğrencisi Selin KILINÇ tarafından hazırlanan Yüksekprocess Lisans of Tezinden Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir. Customs Law. Resolution disputes over türetilmiĢtir. Gümrük vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm customs duties has a different form from the süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir process of other taxes. Customs duty disputes yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları have to be resolved administratively in the first öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. place. However, in the case of disputes not being Ancak idari aşamada çözümlenemeyen solved administratively, legal action can be taken. 1 yoluna başvurulabilmektedir. Maddeuyuşmazlıklarda Analizi veyargı Güvenirlik Ölçeğin maddelerinin ayırt etme gücünü belirlemek Key words: Custom, Custom Duties, Custom Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi, amacıyla Disputes madde analizi yapılmıştır. Yapılan analiz Gümrük Uyuşmazlıkları Yakın İlişkilerde Deneyimler Ölçeğinin Aile İçi Cronbach Alfa iç tutarlılık güvenirlik katsayıları, bağlanma kaygısı alt boyutu için .91, bağlanma kaçınması alt boyutu için .69 olarak bulunmuştur. sonucunda, ölçeğin düzeltilmiş madde toplam korelasyon katsayılarının .25 ile .83 arasında sıralandığı görülmüştür. Madde analizine ilişkin bulgular Tablo 1’de yer almaktadır. 16 UHBAB UHBAB www.uhbabdergisi.com www.uhbabdergisi.com Uluslararası Hakemli Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi Uluslararası Hakemli BeĢeri veDönemi Akademik Ekim / Kasım / Aralık – Sonbahar Cilt:Bilimler 4 Sayı: Dergisi 14 Yıl:2015 Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015 International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science October / November / December - Fall Semester Issue: 14 2015 Year: 2015 April / May / June Spring Summer Volume:Volume: 4 Issue:4 12 Year: JEL CODE: I10 ID:270 K:576 ISSN Print: Online K34 2147-5385 ID:2302147-4168 K:509 Jel Kodu: (ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 &NO: ISOTRADEMARK) 14001-2004 Belge No: 12880) (MARKA PATENT (2015/03947-2015-GE-17304) GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ Tablo 1. Aile İçi Yakın İlişkilerde Deneyimler Ölçeği Düzeltilmiş Madde ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI1 Toplam Korelasyon Katsayıları ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER Madde no 2 Bağlanma kaygısı 1 Faktör rjx CUSTOM DUTIES Madde no .671 2, Hatice YURTSEVER3 7 Selin KILINÇ Bağlanma kaçınması Faktör rjx .478 2 Sosyal Bilimler .788Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek 8 Lisans Öğrencisi .459 Celal Bayar Üniversitesi 3 Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü 3 .835 9 .253 Özet: Gümrük vergisi, 4gümrüğe tabi .792 olan ticari Abstract: Custom duty 10is a kind of tariff .386arising eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın from the movement of commercial commodities miktarı veya değeri üzerinden alınan, .660 ekonomik, subject to customs 11 which is based.476 on those 5 sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir commodities’quantity and value. It is are a kind of dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi tariff that is a foreign12 trade and economic 6 .719 .440policy türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan instrument in addition to its economic, social and dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve fiscal functions. Since they are not collected on regular basis likedüzeyinin income tax and .70 corporate tax, as (Tezbaşaran, 4. TARTIŞMAkurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir güvenirlik olduğu vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan an indirect tariff on expenditures, custom duties eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus 1996) are collected only once when commodities subject dikkate alınırsa, Aile İçi Yakın İlişkilerde olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri,ve Vergi to foreign trade arrive at the custom. According to Bu çalışmada Brenning, Petegem, Vanhalst Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu Deneyimler the second item Ölçeği’nin of tax proceduralTürkçe law, custom formundan elde kapsamı dışında tutulmuştur.Aile Bu nedenle, duties are excluded from this law. Therefore, Soenes (2014) kanun tarafından geliştirilen İçi ölçümlerin olduğu gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458 edilen procedures and practises güvenilir of custom duties are söylenebilir. Yakın İlişkilerdesayılı Deneyimler Ölçeğinin Türkçe’ye Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun regulated by customs law numbered 4458. ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük Through this law, a systematization has been uyarlanması ve Bölgesine Türkçegirişinden formun geçerlik gü5.created SONUÇ VE başlayıp, eşyaya ve uygulanacak beginning withÖNERİLER commodities subject to işlemlerin sırasına göre bir sistematik international trade entering customs territories of venirliğinin incelenmesi amaçlanmıştır. Geçerlik oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi Turkey and continuing with operation sequence. Türkçe formunun geçerlik gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, Ölçeğin Like all other taxes, compalsive levels such as ve güvenirlik ve güvenirlik çalışmalarının gruplar tahakkuk ve tahsilyürütüldüğü aşamaları Gümrük ve Ticaret assessment, accrual and collecting are regulated edilen göre kulbağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan çalışmalarından by General Directorate elde of Customs as a bulgulara part of 1 istatistiksel analizlerin gerektirsayı bakımındanBakanlığı’na Bu çalıĢma, CelalMüdürlüğü Bayar Üniversitesi Bilimler Enstitüsü AnabilimMinistry Dalı Mali Hukuk to Gümrükler Genel tarafından,Sosyal Gümrük Customs Maliye and Economy according lanıma hazır olduğu söylenebilir. Ancak geçerlik Programı Yüksek Lisans Selin KILINÇ tarafından hazırlanan Yüksekprocess Lisans Tezinden Kanunu hükümlerine uygunÖğrencisi yürütülmektedir. Customs Law. Resolution of disputes over diği yeterliliktedir (Tabachnick veolarak Fidell, 2007). türetilmiĢtir. Gümrük vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm ve customs duties has a different form from the güvenirlik çalışmalarının ortaokul öğrencileri süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten DFA farklı bir process of other taxes. Customs duty disputes Ölçeğin yapı geçerliği DFA ile incelenmiştir. yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları üzerinde have to be yürütülmüş resolved administratively in the first olması, ölçeğin geçerlik ve öncelikle aşamada olarak çözümlenmek zorundadır. place. However, in the case of disputes not being sonucunda, ölçeğin ikiidari boyutlu iyi uyum Ancak idari aşamada çözümlenemeyen güvenirliği solved administratively, legal action can be taken. için farklı gruplar üzerinde yapılacak 1 uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir. verdiği görülmüştür çünkü uyum indeksi değerlerinin Key words: gerekli Custom, Custom Duties, Custom çalışmaları kılmaktadır. Ayrıca ölçeğin test Vergisi, Disputes GFI, CFI, NFI, Anahtar RFI veKelimeler: IFI içinGümrük, > .90,Gümrük RMSEA Gümrük Uyuşmazlıkları tekrar-test güvenirliğinin incelenmesi oldukça ve RMR için < .05 ölçütünü karşıladığından 2 alt boyutlu modelin iyi uyum verdiği söylenebilir (Gorsuch, 1990; Hu ve Bentler, 1999; Tinsley ve Tinsley, 1987). Türkçe formunun güvenirlik katsayısının yüksek bulunması güvenirliğin yeterli düzeyde olduğunu göstermektedir. Araştırmalarda kullanılabilecek ölçme araçları için öngörülen önemlidir. Son olarak ölçeğin uyum geçerliğini belirlemek amacıyla, bağlılık ve yakın ilişkiler ile ilişkili olabilecek çeşitli psikolojik ve bilişsel yapıları değerlendiren, geçerlik ve güvenirliği kanıtlanmış ölçeklerle Aile İçi Yakın İlişkilerde Deneyimler Ölçeği arasındaki ilişkiler incelenebilir. 17 UHBAB UHBAB www.uhbabdergisi.com www.uhbabdergisi.com Uluslararası Hakemli Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi Uluslararası Hakemli BeĢeri veDönemi Akademik Bilimler Ekim / Kasım / Aralık – Sonbahar Cilt: 4 Sayı:Dergisi 14 Yıl:2015 Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015 International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science October / November / December - Fall Semester Issue: 14 2015 Year: 2015 April / May / June Spring Summer Volume:Volume: 4 Issue:4 12 Year: JEL CODE: I10 ID:270 K:576 ISSN Print: OnlineK34 2147-5385 ID:2302147-4168 K:509 Jel Kodu: (ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 &NO: ISOTRADEMARK) 14001-2004 Belge No: 12880) (MARKA PATENT (2015/03947-2015-GE-17304) KAYNAKLAR GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ GÜNGÖR, D., (2000). Bağlanma stillerinin ve 1 ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI zihinsel modellerin kuşaklararası aktarımında AKDAĞ, S. T., (2011). Ergenlerin Bağlanma ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER anababalık stillerinin rolü. Yayımlanmamış Stilleri ile Ebeveynlerinin BağlanmaCUSTOM Stilleri DUTIES yüksek lisans tezi. Ankara Üniversitesi Sosyal Arasındaki İlişki. Yayımlanmamış Yüksek 3 Selin KILINÇ2, Hatice YURTSEVER Bilimler Enstitüsü, Ankara Lisans Tezi 2 Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi 3 Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret J., Bölümü HOLMES, (1993). Attachment Theory: A AKMAN, E., (2011). Effects of attachment sebiological basis for psychotherapy. Br J Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising curity, threat, and attachment figure primes eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın from the movement of commercial commodities Psychiatry,163: 430-8 miktarı veya değeri task üzerinden alınan, ekonomik, subject to customs which is based on those on cognitive attentional performance. sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir commodities’quantity and value. It is are a kind of dış ticaret ve to ekonomi aracı olan bir vergi HU, tariff that is a foreign trade and economic policy(1999). Cutoff A thesis submitted the politikası graduate school L. T., & BENTLER, P. M., türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan instrument in addition to its economic, social and dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve fiscalcriteria functions.for Since are not in collected on of social sciences of middle east technical fitthey indexes covariance structural kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir regular basis like income tax and corporate tax, as tariff onConventional expenditures, customcriteria duties university vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan an indirect analysis: versus new eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus are collected only once when commodities subject olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi to foreign trade arrive at Structural the custom. According to alternatives. Equation Modeling, BİLGİN, N., (2001) İnsan(VUK)’nun İlişkileri vemaddesine Kimlik.göre 2. bu the second item of tax procedural law, custom Usul Kanunu ikinci 1-55 kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle, duties6,are excluded from this law. Therefore, Baskı. İstanbul: gümrük Sistem vergilerininYayıncılık; usul ve uygulama esasları 4458 procedures and practises of custom duties are sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun regulated by customs law numbered 4458. F., AKÇA E., & has SÜMER, N., (2014). ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük KIRIMER, Through this law, a systematization been BRENNAN, K.Bölgesine A., CLARK, L., &eşyaya SHAVER, girişindenC. başlayıp, uygulanacak created beginning with commodities subject to Orta Çocuklukta Anneye ve Kaçıişlemlerin sırasına göre bir sistematik international trade entering customs territoriesKaygılı of P. R., (1998). Self-report oluşturulmuştur. Diğer measurement tüm vergilerde olduğuofgibi Turkey and continuing with operation sequence. Bağlanma: Yakın Yaşantılar gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, Like nan all other taxes, compalsive levelsİlişkilerde such as adult romantic attachment: An integrative tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret assessment, accrual and collecting are regulated Envanteri-II Orta Çocukluk Dönemi Ölçebağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan by General Directorate of Customs as a part of 1 A. Simpson ve W. S. Rholes, overview. J.Bakanlığı’na Bu çalıĢma, CelalMüdürlüğü Bayar Üniversitesi Bilimler Enstitüsü Maliye AnabilimMinistry Dalı Mali Hukuk to Gümrükler Genel tarafından,Sosyal Gümrük Customs andTürkçeye Economy according ğinin Uyarlanması. Türk Psikoloji Programı Yüksek Lisans Öğrencisi Selin KILINÇ tarafından hazırlanan Yüksekprocess Lisans Tezinden Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir. Customs Law. Resolution of disputes over (Ed.), (46-76). New York: The Guilford Press türetilmiĢtir. Gümrük vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm customs duties has a different form from the Yazıları, Haziran 2014, 17 (33), 45-57 süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir process of other taxes. Customs duty disputes sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları have to be resolved administratively in the first BRENNİNG, K.,yapıya SOENENS, B., PETEGEM, S., öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. MİKULİNCER, place. However, in the case disputes not being P. R., (2007). M.,of & SHAVER, Ancak J., (2014). idari aşamada çözümlenemeyen solved administratively, legal action can be taken. & VANHALST The psychometric 1 uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir. Attachment in adulthood: Structure, dynamics, Key words: Custom, Custom Duties, Custom qualities of a short version of the ExperienAnahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi, Disputes and change. New York: The Guilford Press ces in CloseGümrük Relationships Uyuşmazlıkları Scale – Revised Child version. Personality and Individual SHAVER, P. R., & MİKULİNCER, M., (2002). Differences 68 (2014) 118–123 Attachment-related psychodynamics. Attachment and Human Development, 4, 133-161 GORSUCH, R. L., (1990). Common factor analysis versus component analysis: Some well SOYSAL A. Ş., BODUR Ş., & İŞERİ S., (2005). known and little known facts. Multivariate Bebeklik dönemindeki bağlanma sürecine Behavioral Research, 25, 33-39 genel bir bakış. Klinik Psikiyatri 2005; 8: 88-9 18 UHBAB UHBAB www.uhbabdergisi.com www.uhbabdergisi.com Uluslararası Hakemli Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi Uluslararası Hakemli BeĢeri veDönemi Akademik Ekim / Kasım / Aralık – Sonbahar Cilt:Bilimler 4 Sayı: Dergisi 14 Yıl:2015 Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015 International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science October / November / December - Fall Semester Issue: 14 2015 Year: 2015 April / May / June Spring Summer Volume:Volume: 4 Issue:4 12 Year: JEL CODE: I10 ID:270 K:576 ISSN Print: Online K34 2147-5385 ID:2302147-4168 K:509 Jel Kodu: (ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 &NO: ISOTRADEMARK) 14001-2004 Belge No: 12880) (MARKA PATENT (2015/03947-2015-GE-17304) GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ SÜMER, N., (2006). YetişkinĠDARĠ bağlanma ölçek- ÇÖZÜM TEZBAŞARAN, AġAMADA YOLLARI1 A. A., (1996). Likert tipi ölçek lerinin kategoriler ve boyutlar düzeyinde geliştirme kılavuzu. Ankara: Türk Psikologlar ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER karşılaştırılması. Türk Psikoloji Dergisi, Derneği Yayınları CUSTOM DUTIES 21, 1-22 TİNSLEY, H. A., & TİNSLEY, D. J., (1987). Uses Selin KILINÇ2, Hatice YURTSEVER3 TABACHNİCK, B. of factor analysis in counselling psychology 2 G., & FİDELL, L. S., (2007). Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi 3 DıĢ Ticaret Bölümü Using multivariate statisticsCelal (5thBayar ed.).Üniversitesi Boston,Salihli MYO, research. Journal of Counselling Psychology, MA: Pearson 34(4), 414-424 Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın from the movement of commercial commodities miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, subject to customs which is based on those sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir commodities’quantity and value. It is are a kind of dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi tariff that is a foreign trade and economic policy türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan instrument in addition to its economic, social and dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve fiscal functions. Since they are not collected on kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir regular basis like income tax and corporate tax, as vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan an indirect tariff on expenditures, custom duties eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus are collected only once when commodities subject olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi to foreign trade arrive at the custom. According to Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu the second item of tax procedural law, custom kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle, duties are excluded from this law. Therefore, gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458 procedures and practises of custom duties are sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun regulated by customs law numbered 4458. ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük Through this law, a systematization has been Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak created beginning with commodities subject to işlemlerin sırasına göre bir sistematik international trade entering customs territories of oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi Turkey and continuing with operation sequence. gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, Like all other taxes, compalsive levels such as tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret assessment, accrual and collecting are regulated Bakanlığı’na bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan by General Directorate of Customs as a part of 1 Bu çalıĢma, CelalMüdürlüğü Bayar Üniversitesi Bilimler Enstitüsü AnabilimMinistry Dalı Mali Hukuk to Gümrükler Genel tarafından,Sosyal Gümrük Customs Maliye and Economy according Programı Yüksek Lisans Öğrencisi Selin KILINÇ tarafından hazırlanan Yüksekprocess Lisans of Tezinden Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir. Customs Law. Resolution disputes over türetilmiĢtir. Gümrük vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm customs duties has a different form from the süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir process of other taxes. Customs duty disputes yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları have to be resolved administratively in the first öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. place. However, in the case of disputes not being Ancak idari aşamada çözümlenemeyen solved administratively, legal action can be taken. 1 uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir. Key words: Custom, Custom Duties, Custom Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi, Disputes Gümrük Uyuşmazlıkları 19 UHBAB UHBAB www.uhbabdergisi.com www.uhbabdergisi.com Uluslararası Hakemli Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi Uluslararası Hakemli BeĢeri veDönemi Akademik Bilimler Ekim / Kasım / Aralık – Sonbahar Cilt: 4 Sayı:Dergisi 14 Yıl:2015 Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015 International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science October / November / December - Fall Semester Issue: 14 2015 Year: 2015 April / May / June Spring Summer Volume:Volume: 4 Issue:4 12 Year: JEL CODE: I10 ID:270 K:576 ISSN Print: OnlineK34 2147-5385 ID:2302147-4168 K:509 Jel Kodu: (ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 &NO: ISOTRADEMARK) 14001-2004 Belge No: 12880) (MARKA PATENT (2015/03947-2015-GE-17304) GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI1 ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER CUSTOM ABSTRACT DUTIES EXTENDED Selin KILINÇ2, Hatice YURTSEVER3 2 Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü The aim of this research is to Celal examine the validity and reliability of the Turkish version of the Experiences in Close Relationship Scale (Brenning, Petegem, Vanhalst ve Soenes, 2014). Participants Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın from the movement of commercial commodities were 286 secondary school students (139 were girls and 147 were boys). Primarily the Experiences miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, subject to customs which is based on those sosyal ve Scale mali fonksiyonlarının yanında into önemliTurkish bir commodities’quantity and value. It isfrom are a kind of in Close Relationship was translated by five academicians English Language dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi tariff that is a foreign trade and economic policy türüdür. Aynı zamanda instrument in additioninto to its English economic, social and Literature department. Theharcamalar Turkishüzerinden form alınan was back-translated andandthe consistency dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve fiscal functions. Since they are not collected on kurumlar and vergisiEnglish gibi belirliforms aralıklarlawas alınan bir regularThan basis like income taxform and corporate as reviewed by between the Turkish examined. Turkish has tax, been vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan an indirect tariff on expenditures, custom duties eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus are collected only once when discussed commodities subject four academicians from educational sciences department. Finally they the Turkish form olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi to foreign trade arrive at the custom. According to and along with Usul some corrections themaddesine scale was foritem validity and reliability Kanunu (VUK)’nun ikinci göre buprepared the second of tax procedural law, custom analyses. The kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle, duties are excluded from this law. Therefore, Experiences in Close Relationship used collecting method in the research. The scale gümrük vergilerinin usul ve Scale uygulamawas esasları 4458as data procedures and practises of custom duties are sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun regulated by customs law numbered 4458. contains 12 items “I’m that myGümrük father/mother to leave me.”) ile (e.g., dış ticarete konuworried olan eşyanın Türkiye Through might this law,want a systematization has beenwith each item Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak created beginning with commodities subject to rated on a seven-point 1 (nottrade at all) to customs 7 (very much). Participants işlemlerin Likert-type sırasına görescale, bir ranging sistematik from international entering territories of oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi Turkey and continuing with operation sequence. voluntarily participated in research. of theLikescales was a guagümrük vergisinde de zorunlu Completion aşamalar olan tarh, all otherwas taxes,anonymous compalsive levelsand suchthere as tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret assessment, accrual and collecting are regulated rantee of confidentiality. The scales were administered to the students in groups in the classrooms. Bakanlığı’na bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan by General Directorate of Customs as a part of 1 Bu çalıĢma, Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Maliye AnabilimMinistry Dalı Mali Hukuk to Gümrükler Genel Müdürlüğü tarafından, Gümrük Customs told and Economy according Prior to administration of measures, all Selin participants were about of the study. In this Programı Yüksek Lisans KILINÇ tarafından hazırlanan Yüksekpurposes Lisans of Tezinden Kanunu hükümlerine uygunÖğrencisi olarak yürütülmektedir. Customs Law. Resolution process disputes over türetilmiĢtir. Gümrük vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm customs duties has a different form from the study, confirmatory factor analysis (CFA) was executed to confirm the original scale’s structure in süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir process of other taxes. Customs duty disputes sahiptir. Gümrük vergisiCronbach uyuşmazlıkları to be resolved administratively in the first and the itemTurkish culture.yapıya As reliability analysis alphahave internal consistency coefficients öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. place. However, in the case of disputes not being idari aşamadaDataçözümlenemeyen administratively, actionand can beSPSS taken. 17.0 package total correlationsAncak were calculated. were analyzedsolved using LISRELlegal8.54 1 uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir. words: Custom,that Custom Customloaded on two programs. The results of confirmatory factor analysisKey demonstrated theDuties, 12 items Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi, Disputes factors and thatGümrük the factor structure was harmonized with the factor structure of the original scale. Uyuşmazlıkları The results of confirmatory factor analysis indicated that the model was well fit. The goodness of fit index values of the model were x²= 110.25, df= 44, RMSEA= .073, CFI=.97, GFI=.94, AGFI=.89, SRMR=.058. Factor loadings ranged from .05 to .86. Internal consistency reliability coefficients were .91 for attachment anxiety subscale, .69 for attachment avoidance subscale. Corrected itemtotal correlations ranged from .25 to .83. According to these values it can be said that the structural model of the Experiences in Close Relationship Scale which consists of two factors was well fit to the Turkish culture. Overall findings demonstrated that this scale had high validity and reliability 3 20 UHBAB UHBAB www.uhbabdergisi.com www.uhbabdergisi.com Uluslararası Hakemli Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi Uluslararası Hakemli BeĢeri veDönemi Akademik Ekim / Kasım / Aralık – Sonbahar Cilt:Bilimler 4 Sayı: Dergisi 14 Yıl:2015 Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015 International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science October / November / December - Fall Semester Issue: 14 2015 Year: 2015 April / May / June Spring Summer Volume:Volume: 4 Issue:4 12 Year: JEL CODE: I10 ID:270 K:576 ISSN Print: Online K34 2147-5385 ID:2302147-4168 K:509 Jel Kodu: (ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 &NO: ISOTRADEMARK) 14001-2004 Belge No: 12880) (MARKA PATENT (2015/03947-2015-GE-17304) GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ scores and that it may be usedĠDARĠ as a valid and reliable instrument. Nevertheless, further studies that 1 AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI will use the version of the Experiences in Close Relationship Scale are important for its measurement ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER force. As a result, it can be said that Experiences in Close Relationship Scale is a valid and reliable DUTIES of Turkish individuals. instrument to measure the experiences inCUSTOM close relationship Selin KILINÇ2, Hatice YURTSEVER3 2 Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi 3 Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın from the movement of commercial commodities miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, subject to customs which is based on those sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir commodities’quantity and value. It is are a kind of dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi tariff that is a foreign trade and economic policy türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan instrument in addition to its economic, social and dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve fiscal functions. Since they are not collected on kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir regular basis like income tax and corporate tax, as vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan an indirect tariff on expenditures, custom duties eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus are collected only once when commodities subject olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi to foreign trade arrive at the custom. According to Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu the second item of tax procedural law, custom kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle, duties are excluded from this law. Therefore, gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458 procedures and practises of custom duties are sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun regulated by customs law numbered 4458. ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük Through this law, a systematization has been Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak created beginning with commodities subject to işlemlerin sırasına göre bir sistematik international trade entering customs territories of oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi Turkey and continuing with operation sequence. gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, Like all other taxes, compalsive levels such as tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret assessment, accrual and collecting are regulated Bakanlığı’na bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan by General Directorate of Customs as a part of 1 Bu çalıĢma, CelalMüdürlüğü Bayar Üniversitesi Bilimler Enstitüsü AnabilimMinistry Dalı Mali Hukuk to Gümrükler Genel tarafından,Sosyal Gümrük Customs Maliye and Economy according Programı Yüksek Lisans Öğrencisi Selin KILINÇ tarafından hazırlanan Yüksekprocess Lisans of Tezinden Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir. Customs Law. Resolution disputes over türetilmiĢtir. Gümrük vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm customs duties has a different form from the süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir process of other taxes. Customs duty disputes yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları have to be resolved administratively in the first öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. place. However, in the case of disputes not being Ancak idari aşamada çözümlenemeyen solved administratively, legal action can be taken. 1 uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir. Key words: Custom, Custom Duties, Custom Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi, Disputes Gümrük Uyuşmazlıkları 21 UHBAB ULUSLARARASI HAKEMLİ BEŞERİ VE AKADEMİK BİLİMLER DERGİSİ INTERNATIONAL PEER-REVIEWED JOURNAL OF HUMANITIES AND ACADEMIC SCINENCE SPOR FEDERASYONLARI ÇALIŞANLARININ SINIRSIZ KARİYER TUTUMLARI İLE KİŞİLİK ÖZELLİKLERİNİN İNCELENMESİ1 A STUDY ON THE RELATIONSHIP BETWEEN THE BOUNDARYLESS CAREER ATTITUDE AND PERSONALITY CHARACTERISTICS OF SPORTS FEDERATION EMPLOYEES Mustafa TÜRKMEN Celal Bayar Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Yüksekokulu Manisan / Türkiye Öz: Bu çalışma, spor federasyonlarının idari birimlerinde görev yapan personelin sınırsız kariyer tutumlarını incelemek, personelin kişilik özellikleri ve demografik değişkenlere göre sınırsız kariyer tutumları arasındaki ilişki ve farklılıkları ortaya koymayı amaçlamaktadır. Araştırmanın örneklem grubunu spor federasyonlarının idari birimlerinde çalışan 345 personel oluşturmaktadır. Araştırmada Briscoe at al.,(2006) tarafından geliştirilen, Onay ve Ataseven (2007) tarafından Türkçe ’ye uyarlanan Sınırsız ve Çok Yönlü Kariyer Tutumları Ölçeği ve Kişilik Özellikleri Ölçeği kullanılmıştır. Verilerin analizinde SPSS 15.0 istatistik programı kullanılmıştır. Araştırmanın sonucunda, sınırsız kariyer tutumu federasyon personeli tarafından tercih edilen bir kariyer yaklaşımı olduğu görülmektedir. Kişilik özellikleri açısından, hedef yönelimli kişilik ve proaktif kişilik özellikleri ile sınırsız kariyer tutumu arasında pozitif yönlü güçlü bir ilişki vardır. Sosyodemografik değişkenlere bakıldığında; yaş, medeni durum, çocuk sahibi olma, kurumda çalışma süresi, iş hayatında bulunma süresi ve kurumdaki pozisyona göre federasyon çalışanlarının sınırsız kariyer tutumları arasında farklılıklar tespit edilmiştir. Cinsiyet, çalışılan iş sayısı ve kurumdan alınan maaş değişkenleri açısından bir farklılık bulunamamıştır. Abstract: This study aimed to analyze the boundaryless career attitudes of employees working in administrative units of sports federations, and exhibit the differences and relations among boundaryless career attitudes with respect to the personality traits and demographic variables. The sample of the study consisted of 345 employees working in administrative units of sports federations. Personality Traits Scale and Boundaryless and Protean Career Attitudes Scale developed by Briscoe at al.,(2006) and adapted to Turkish by Onay and Ataseven (2007) were used in the research. Statistical package program (SPSS version 15.0) was used for data analysis. According to the results, it was seen that boundaryless career attitude is an approach preferred by employees of federation. A powerful positive relationship was found between ‘Goal-oriented personality’ and ‘proactive personelity’ of personality traits and boundaryless career attitudes. When examining the sociodemographic variables, some differences were detected among the boundaryless career attitudes of employees in terms of the age, marital status, having a child, working time in federation, the time lasted at work and the position within the federation. No differences were found in terms of gender, the number of workpiece and the salary. Anahtar Kelimeler: Sınırsız Kariyer, Spor Federasyonu, Kariyer Gerçekliği, Proaktif Kişilik, Hedef Yönelimli Kişilik, Deneyime Açıklık Key Words: Boundaryless Career, Sports Federation, Career Reality, Proactive Personality, Goal-oriented Personality, Openness to Experience Doi: 10.17368/UHBAB.20151410933 (1) Sorumlu Yazar: Mustafa TÜRKMEN, Celal Bayar Üniversitesi, Beden Eğitimi ve Spor Yüksekokulu, Manisa / Türkiye mustafa.turkmen@cbu.edu.tr Geliş Tarihi / Received: 22.12.2014 Kabul Tarihi/ Accepted: 01.05.2015 Makalenin Türü: Type ofarticle (Araştırma – Uygulama / Research -Application) Çıkar Çatışması / Conflict of Interest:Yok / None“Etik Kurul Raporu Yok - Noneof Ethics Committee” 22 GİRİŞ UHBAB UHBAB www.uhbabdergisi.com www.uhbabdergisi.com Uluslararası Hakemli Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi Uluslararası Hakemli BeĢeri veDönemi Akademik Ekim / Kasım / Aralık – Sonbahar Cilt:Bilimler 4 Sayı: Dergisi 14 Yıl:2015 Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015 International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science October / November / December - Fall Semester Issue: 14 2015 Year: 2015 April / May / June Spring Summer Volume:Volume: 4 Issue:4 12 Year: JEL CODE: M10-M12 ID:285 K:620 ISSN Print: Online K34 2147-5385 ID:2302147-4168 K:509 Jel Kodu: (ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 &NO: ISOTRADEMARK) 14001-2004 Belge No: 12880) (MARKA PATENT (2015/03947-2015-GE-17304) GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ kurulanYOLLARI profesyonel iş ilişkileri almaya başlamıştır 1 ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM (Lichtenstein at al.,1998:733). ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER 1990’ların ikinci yarısında, küresel ekonomiye Bu nedenle sınırları kalkmış ve sürekli değişen paralel hızlı teknolojik gelişmelere ve çalışma CUSTOM DUTIES dünyada, gerek örgütlerin ve gerekse bireylerin yaşamını etkileyen çok yönlü sosyo-ekonomik Selin KILINÇ2, Hatice YURTSEVER3 kariyer beklentilerinde sürekli değişmelerin olduğu değişmelere bağlı2 olarak, yazınında yeni Celal Bayarkariyer Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi 3 Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü modeller tartışılmaya başlanmıştır. Bu modelle- önemli bir gerçektir. Örgüt yöneticileri ve çalışanlar karşılıklı dikkate alındığı Gümrük vergisi, tabiönemli olan ticari arasında Abstract: Custom duty is beklentilerin a kind of tariff arising rinde işaret ettiğiÖzet: gibi, kariyer ilegümrüğe ilgili en eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın from the movement of commercial commodities vesubject yenitokariyer anlaşması olarak adlandırılan bu veya değerikalıplarının üzerinden alınan, ekonomik, customs which is based on those değişiklik, onunmiktarı geleneksel dışında sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir gelişmeler commodities’quantity and value. It“sınırsız is are a kind ofkariyer” gibi sonucunda dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi tariff that is a foreign trade and economic policy bir nitelik kazanmasıdır. Kariyer modelleri her türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan yeni instrument in addition to its economic, social and çıkmaktadır kariyer yaklaşımlarını ortaya bir vergi değişken türü olan gümrük gelir ve fiscal functions. Since they are not collected on geçen gün dahadolaylı hareketli, ve vergisi, özellikle kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir (Çelik regular basis like income tax and corporateSınırsız tax, as ve Soysal, 2004:27). kariyer, getürü bir olmadığından, dış ticarete konu olan an indirect tariff on expenditures, custom duties de sınırsız ve çokvergi yönlü nitelik kazanmaktadır. eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus leneksel are collectedkariyer only once düzenlemelerine when commodities subjectbağımlı olmak olmak üzere alınmaktadır. Vergi to foreign trade arrive at the custom. According to Buna bağlı olarak, sıklıkla iş ya daGümrük örgütvergileri, değiştirUsul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu yerine, the second item of tax procedural kariyer law, customçeşidi anlamına onlardan bağımsız kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle, duties are excluded from this law. Therefore, me, hiyerarşik kademelerin geleneksel anlamını (Arthur ve Rousseau, gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458 gelmektedir. procedures and practises of custom duties are 1996:6). Bu sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun regulated by customs law numbered 4458. kaybetmesi, örgütsel kariyer ve örgütsel bağlılık amacı, Ankara’da özerk spor ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük araştırmanın Through this law, a systematization has bulunan been Bölgesine girişinden başlayıp, ve eşyaya uygulanacak created beginning with commodities subject to gibi kavramların bireysel kariyer örgütsel idari birimlerinde işlemlerin sırasına göre bir sistematik federasyonlarının international trade entering customs territories of görev yapan oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi Turkey and continuing with operation sequence. hareketlilik kavramlarıyla yer değiştirmesi vb. kariyerlevels tutumlarını incelemek, gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, personelin Like all othersınırsız taxes, compalsive such as tahakkuk ve tahsil (Seymen, aşamaları Gümrük ve Ticaret assessment, accrual and collecting are regulated gelişmelerle karşılaşılmaktadır 2004:79). kişilik özellikleri demografik değişBakanlığı’na bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan personelin by General Directorate of Customs as ve a part of 1 Bu çalıĢma, CelalMüdürlüğü Bayar Üniversitesi Bilimler Enstitüsü AnabilimMinistry Dalı Mali Hukuk to Gümrükler Genel tarafından,Sosyal Gümrük Customs Maliye and Economy according kenlere göre sınırsız kariyer tutumları arasındaki Programı Yüksek Lisans Öğrencisi Selin KILINÇ tarafından hazırlanan Yüksekprocess Lisans Tezinden Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir. Customs Law. Resolution of disputes over Kariyer yolundaki engellerin ortadan kalkmatüretilmiĢtir. Gümrük vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm customs duties has a different form from the ilişki ve farklılıkları ortaya çıkarmaktır. diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir process of other taxes. Customs duty disputes sıyla, iş ve özelsüreci, hayat ayrımı ortadan kalkmaya yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları have to be resolved administratively in the first öncelikle idari mesleğe aşamada çözümlenmek zorundadır. Sınırsız place. However, in the case of disputes not being Kariyer Kavramı başlamıştır. Birçok insan sahip olmada, Ancak idari aşamada çözümlenemeyen solved administratively, legal action can be taken. 1 uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir. ekonomik nedenlerin yanında, kendini gerçekleşKey words: Custom, Custom Duties,kariyerler Custom 1980’li yıllardan itibaren örgütlerin Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi, Disputes tirme isteğini önAnahtar plana çıkarmıştır. Aynı kurumda Gümrük Uyuşmazlıkları yönlendirmesinden çıkarak, kişisel kontrol altında ömür boyu çalışmak, kişisel tatmin sağlamamakta ve aynı zamanda performansı da düşürmektedir. İş görenler, şirket sınırlarında öğrenme yerine, birçok iş kolunda ve örgütte geçerli olacak bilgi, beceri ve yetenekleri elde etmeyi amaçlamaktadırlar. Bundan sonra örgüte duyulan bağlılığın yerini, paylaşım ve bilgi alışverişi sınırları içinde gelişmeye başlamış ve geleneksel örgüt sınırlarını aşarak sınırsız bir nitelik kazanmaya başlamıştır (Inkson ve Arthur, 2002:197). Böylece, yakın tarihte yetenek yönünden değerli ve başarılı bireylerin, coğrafi ve uluslar arası sınırsız kariyer hareketliliğinde hızlı bir artış olmuştur (Suutari ve Brewster, 2000:421). Sınırsız kariyer kavramı, 23 UHBAB UHBAB www.uhbabdergisi.com www.uhbabdergisi.com Uluslararası Hakemli Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi Uluslararası Hakemli BeĢeri veDönemi Akademik Bilimler Ekim / Kasım / Aralık – Sonbahar Cilt: 4 Sayı:Dergisi 14 Yıl:2015 Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015 International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science October / November / December - Fall Semester Issue: 14 2015 Year: 2015 April / May / June Spring Summer Volume:Volume: 4 Issue:4 12 Year: JEL CODE: M10-M12 ID:285 K:620 ISSN Print: OnlineK34 2147-5385 ID:2302147-4168 K:509 Jel Kodu: (ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 &NO: ISOTRADEMARK) 14001-2004 Belge No: 12880) (MARKA PATENT (2015/03947-2015-GE-17304) GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ yüzlerce kişilik 1 testleri vardır. Briscoe at al., Arthur (1994) ortaya atılmış veĠDARĠ ArthurAġAMADA ve Rous- ÇÖZÜM YOLLARI (2006:38) sınırsız ve çok yönlü kariyer tutumlaseau (1996)’nun derleme çalışması ile son derece ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER rını araştırırken, kariyer planlamasında bireylerin popüler bir kavram haline gelmiştir. CUSTOM DUTIES kişilik yapısının önemli bir faktör olduğunu Sınırsız kariyer kavramına yönelik yapılan Selin KILINÇ2, Hatice YURTSEVER3Bu nedenle kariyer ölçümlerinde belirtmişlerdir. tanımlara bakıldığında; “Tek bir örgüte bağlı 2 Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi kişilik özelliklerinde; kariyer gerçekliği, proak3 Celal Bayar ÜniversitesiatSalihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü olmayan sınırlandırılmamış kariyer (Carson tif kişilik, hedef yönelimli kişilik ve deneyime al.,1995:301; Seymen, 2004:87), projetabiodaklı Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe olan ticari Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising kullanmışlardır. eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın açıklığı from the movement of commercial commodities örgütler arasında, sürekli hareketli olmak (Jones miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, subject to customs which is based on those sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir commodities’quantity and value. It is are a kind of Kariyer Gerçekliği: Kariyer gerçekliği, sınırsız ve DeFillippi, 1996:89), tek bir örgütsel sınırlarını dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi tariff that is a foreign trade and economic policy zamanda harcamalar üzerinden alınan kariyerin instrument inanlaşılmasında addition to its economic, social rol and oynamaktadır. önemli aşan iş olanaklarıtürüdür. dizisiAynı (Sullivan, 1999:458), belirli dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve fiscal functions. Since they are not collected on kurumlar vergisi gibi örgütler belirli aralıklarla alınan bir Gerçeklik regular basis like income tax and corporate tax, as üzerine yapılmış bazı araştırmalar bir örgütlerle sınırlandırılmamış, arasında vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan an indirect tariff on expenditures, custom duties eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus yada are collected oncesayıda when commodities subject dahaonly fazla özelliği vurgulamaktadır. proje odaklı beceriler geliştirmeye yönelik kariolmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi to foreign trade arrive at the custom. According to Usul Kanunu at (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu Bunlar; the second kişinin item of taxkendi procedural law, custom yetkisi dahilinde hareket yer modeli (Lichtenstein al., 1998:732), belirli kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle, duties are excluded from this law. Therefore, gümrük vergilerinin usul ve ve uygulama esasları 4458 etmesi, procedures kendine and practisesdürüst of customolması, duties are duyguları ve örgütsel sınırların ilerisine giden işverenleri sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun regulated by customs law numbered 4458. arasındaki uyumu has başarması gibi özelaşan iş deneyimleri birden ile dış(Eby, ticarete2001:344), konu olan eşyanın Türkiyefazla Gümrük iletişimi Through this law, a systematization been Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak created beginning with commodities subject to ve Aldrich, 1996:134). faaliyet alanını işlemlerin ve örgütüsırasına içeren göre kariyer bir yolları sistematik liklerdir international(Baker trade entering customs territories of oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi Turkey and continuing with operation sequence. ile ilgili deneyimler (Seymen, 2004:87), gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar iş olanile tarh, Like all other taxes, compalsive levels such as sıklıkla üzerinde tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret Proaktif assessment, Kişilik: accrual and Psikologların collecting are regulated ilgili faaliyetlerinBakanlığı’na açık sınırla bağlı tanımlanamadığı ayrı bir kuruluş niteliğibir olan by General Directorate of Customs as a part of 1 kişilik profillerinden biritode, iş yaşamını Bu çalıĢma, CelalMüdürlüğü Bayar Üniversitesi Bilimlerçalıştığı Enstitüsü Anabilim Dalı Mali Hukuk Gümrükler Genel tarafından,Sosyal Gümrük Customs Maliye and Economy Ministry according durum, işverenden bağımsız, çalışma süresinin Programı Yüksek Lisans Öğrencisi Selin KILINÇ tarafından hazırlanan Yüksekprocess Lisans of Tezinden Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir. Customs Law. Resolution disputes over kişiliktir. türetilmiĢtir. vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm direkt customsetkileyen duties has aproaktif different form from theProaktif kişilik esnek ve teknikGümrük bilgi ile birleştiği, işletmeden süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir process of other taxes. Customs duty disputes özelliğindeki kişiler, kendi dışındaki faktörleri ve yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları have to be resolved administratively in the first bağımsız bağlantıların geliştirildiği, hiyerarşik öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. place. However, in the case of disputes not being süreci yönetebileceğine inançları vardır ve özAncak kimliği idari aşamada ve çözümlenemeyen solved administratively, legal action can be taken. olmayan bir kariyer (Banai Arthur, 1 uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir. güvenleri yüksektir. Yeri geldiğinde risk alabilirler, Key words: Custom, Custom Duties, Custom 2004:123; Seymen, 2004:87) ve şu anki işveAnahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi, kendileriyle Disputes barışıktırlar, problemle ve gerçeklikle Gümrük Uyuşmazlıkları renin dışındaki işverenden, dış kaynaklardan ve yüzleşirler (Mount ve Barrick, 1998:850). bilgiden oluşan kariyerdir ve örgütsel sınırların Hedef Yönelimi Kişilik: Genel olarak hedefe ortadan kalktığı kariyer yaklaşımıdır (Arthur ve yönelimin, performans üzerinde faydalı etkileri Rousseau, 1996:28). olduğu bilinmektedir ve bu konu hem kuramsal Sınırsız Kariyer ve Kişilik Türleri hem de deneysel kanıtlarla desteklenmiştir. Teorik olarak, hedef yönelimli olan insanlar, yetkinliklerini Kişiliğin kabul edilen birçok tanımı olmasının yanında, kişilik özelliklerini ölçmek için de geliştirmeye odaklanmıştır ve ortaya koydukları 24 UHBAB UHBAB www.uhbabdergisi.com www.uhbabdergisi.com Uluslararası Hakemli Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi Uluslararası Hakemli BeĢeri veDönemi Akademik Ekim / Kasım / Aralık – Sonbahar Cilt:Bilimler 4 Sayı: Dergisi 14 Yıl:2015 Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015 International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science October / November / December - Fall Semester Issue: 14 2015 Year: 2015 April / May / June Spring Summer Volume:Volume: 4 Issue:4 12 Year: JEL CODE: M10-M12 ID:285 K:620 ISSN Print: Online K34 2147-5385 ID:2302147-4168 K:509 Jel Kodu: (ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 &NO: ISOTRADEMARK) 14001-2004 Belge No: 12880) (MARKA PATENT (2015/03947-2015-GE-17304) GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ işlerde istekli olarak görev almaktadırlar (Barron ÇÖZÜM YÖNTEM ĠDARĠ AġAMADA YOLLARI1 ve Harackiwicz, 2001:711). Bu yüzden hedef ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER Araştırmanın Önemi ve Amacı yönelimi olan kişiler, hedef yönelimi olmayanCUSTOM DUTIES lara göre işlerine daha sıkı bağlıdırlar. Ayrıca, Sınırsız kariyer kavramı, kısa geçmişine rağmen 2 3 Selin KILINÇ , Hatice YURTSEVER hedeflerine yönelen ve yetkinliğini geliştirmeye dünyada ilgiyle incelenen ve üzerine kavramsal 2 Celal Bayar Sosyal Bilimler Ens. Maliolarak Hukuk Programı Lisans Öğrencisi eğilimli olan kişilerin, dahaÜniversitesi fazla kaynak (Örn: birçokYüksek çalışmanın yapıldığı kariyer yak3 Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü dikkat, çaba, kalıcılık) ayırmaları ve becerisini laşımıdır. Türk spor literatüründe ise, sınırsız Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising göstermekte meyilli olmayanlara karşı daha etkili kariyer yeni bir kavramdır. Bu nedenle çalışmada, eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın from the movement of commercial commodities miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, subject to customs which is based those ve süslü stratejiler kullanmaları beklenir. Zor bir spor federasyonlarının idarionbirimlerinde çalışan sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir commodities’quantity and value. It is are a kind of dış ticaret vehedef ekonomi yönelimli politikası aracı olan bir vergi personelin tariff that is a sınırsız foreign tradekariyer and economic policy işle karşılaştıklarında, kişiler tutumları, kişilik özeltürüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan instrument in addition to its economic, social and bir vergi karşılık türü olan gümrük vergisi, gelir ve likleri fiscal functions. Since they areözellikleri not collected on daha fazla çabadolaylı ve ısrarla vermektedirve demografik arasındaki ilişki kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir regular basis like income tax and corporate tax, as ticarete konu indirect tariff onaraştırılmaktadır. expenditures, custom duties ler. Çünkü böylevergi birtürü işi olmadığından, gelişme vedışilerleme içinolan vean farklılıklar eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus are collected only once when commodities subject olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri,ve Vergi to foreign trade arrive at the custom. According to zorlu bir görev olarak görmektedirler (Sanusi hipotezler: Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu Araştırmaya the second item ofilişkin tax procedural law, custom Iskandar, 2007:127). kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle, duties are excluded from this law. Therefore, gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458 procedures and practises of custom duties are Kişilik sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun Hipotez regulated by1. customs law özelliklerinin numbered 4458. federasyon Deneyime Açıklık: açık kişilik özelile dış Deneyime ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük Through this law, a systematization has been kariyer tutumları üzerinde Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak çalışanlarının created beginning sınırsız with commodities subject to liğine sahip insanlar işlemlerinkurallar sırasınakonusunda göre bir esneksistematik international trade entering customs territories of oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi etkisi Turkey vardır. and continuing with operation sequence. tirler, geleneksel cinsiyet rollerini gümrük vergisinde de zorunlureddederler, aşamalar olan tarh, Like all other taxes, compalsive levels such as tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret assessment, accrual and collecting are regulated sınanmaya ya da sınavlara mizahi bir anlayışla Hipotez 2. Yaşa göre çalışanların sınırsız kariyer Bakanlığı’na bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan by General Directorate of Customs as a part of 1 Bu çalıĢma, CelalMüdürlüğü Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Maliye AnabilimMinistry Dalı Mali Hukuk to Gümrükler Genel tarafından, Gümrük Customs and Economy according yaklaşırlar ve yeni deneyimlere karşı içsel bir tarafından tutumları arasında farklılık vardır. Programı Yüksek Lisans Selin KILINÇ hazırlanan Yüksekprocess Lisans Tezinden Kanunu hükümlerine uygunÖğrencisi olarak yürütülmektedir. Customs Law. Resolution of disputes over türetilmiĢtir. Gümrük vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm customs duties has a different form from the ilgi gösterirler. süreci, Kuralların mutlak ve koşulsuz diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir Hipotez process of other taxes. Customs duty disputes 3. Medeni duruma göre çalışanların yapıyagetirilmesi sahiptir. Gümrük vergisi inancını uyuşmazlıkları have to be resolved administratively in the first bir biçimde yerine gerektiği öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. sınırsız place. However, in the case of disputes not beingfarklılık vardır. kariyer tutumları arasında aşamada tanımlarken çözümlenemeyen solved administratively, legal action can be taken. paylaşmamaklaAncak birlikte,idari kendilerini 1 uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir. Key words:4. Custom, Duties, Custom de bağımsız ve özgün olmayla ilgili kavramlar Hipotez ÇocukCustom sahibi olma durumuna göre Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi, Disputes kullanırlar. Deneyime açık bireyler, ön görüsü çalışanların sınırsız kariyer tutumları arasında Gümrük Uyuşmazlıkları kuvvetli, yaratıcı, yaşama dair geniş ilgi alanları farklılık vardır. olan, cesaretli, çeşitliliği seven ve liberaldirler Hipotez 5. Kurumda çalışma süresine göre (McElroy ve Dowd, 2007). çalışanların sınırsız kariyer tutumları arasında farklılık vardır. 25 UHBAB UHBAB www.uhbabdergisi.com www.uhbabdergisi.com Uluslararası Hakemli Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi Uluslararası Hakemli BeĢeri veDönemi Akademik Bilimler Ekim / Kasım / Aralık – Sonbahar Cilt: 4 Sayı:Dergisi 14 Yıl:2015 Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015 International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science October / November / December - Fall Semester Issue: 14 2015 Year: 2015 April / May / June Spring Summer Volume:Volume: 4 Issue:4 12 Year: JEL CODE: M10-M12 ID:285 K:620 ISSN Print: OnlineK34 2147-5385 ID:2302147-4168 K:509 Jel Kodu: (ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 &NO: ISOTRADEMARK) 14001-2004 Belge No: 12880) (MARKA PATENT (2015/03947-2015-GE-17304) GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ Hipotez 6. İş hayatında bulunma süresine göre ÇÖZÜM Güvenilirlik ve Geçerlik Analizleri 1 ĠDARĠ AġAMADA YOLLARI çalışanların sınırsız kariyer tutumları arasında ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER Türkmen (2012) sınırsız kariyer tutumu ölçeği spor farklılık vardır. alanında ilk kez uygulanacağı için beden eğitimi CUSTOM DUTIES Hipotez 7. İş hayatında çalıştığı iş sayısına göre öğretmenleri üzerinde pilot bir çalışma yaparak, Selin KILINÇ2, Hatice YURTSEVER3 çalışanların sınırsız kariyer tutumları arasında ölçeğin geçerlilik ve güvenilirliğini tekrar analiz 2 Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi 3 Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümügüvenilirlik katsayısı 0.78 dir. farklılık vardır. etmiştir. Ölçeğin Ölçeğe ait faktör analizi sonucunda: soruların Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising Hipotez 8. Kurumdaki pozisyonlarına göre eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın from the movement of commercial commodities faktör yükleri 0.784 ile 0.902 arasında değişme, miktarı kariyer veya değeritutumları üzerinden alınan, ekonomik, subject to customs which is based on those çalışanların sınırsız arasında sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir toplam commodities’quantity value. It is areörneklem a kind of varyansand%76.66, yeterlilik farklılık vardır. dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi tariff that is a foreign trade and economic policy türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan testi instrument in addition to its 0.856 economic,ve social and (KMO) değeri Ki-kare(χ2) değeri: dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve fiscal functions. Since they are not collected on kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir regular basis like income tax and corporate tax, as Hipotez 9. Kurumdan aldığı maaş değişkenine 1247.51’dir. vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan an indirect tariff on expenditures, custom duties gümrüğe geldiği anda bir arasında defaya mahsus are collected only once when commodities subject göre çalışanlarıneşyanın sınırsız kariyer tutumları olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi Kişilik to foreignözelliklerinin trade arrive at the custom. According to %79.30’dur. toplam varyansı farklılık vardır. Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu the second item of tax procedural law, custom kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle, Kariyer duties are gerçekliği’nin excluded from this güvenilirlik law. Therefore, katsayısı 0.84 gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458 procedures and practises of custom duties are Evren ve Örneklem faktörbyyükleri değişmeksayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun ve regulated customs0.840-0.907 law numbered arasında 4458. ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük Through this law, a systematization has been güvenilirlik Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak tedir. createdProaktif beginning kişiliğin with commodities subject to katsayısı 0.82 Araştırmanın evrenini, yıllarında işlemlerin 2010 sırasınave 2011 göre bir sistematik international trade entering customs territories of faktör yükleriwith0.709-0.910 arasında değişoluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi ve Turkey and continuing operation sequence. spor federasyonlarının idari de birimlerinde gümrük vergisinde zorunlu aşamalargörev olan tarh, Like all other taxes, compalsive levels such as mektedir. Hedef yönelimli kişiliğin güvenilirlik tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret assessment, accrual and collecting are regulated yapan 367 personel, örneklem grubunu ise “53 Bakanlığı’na bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan by General Directorate of Customs as a part of 1 0.84 veMinistry faktör yükleri 0.690-0.917 Bu çalıĢma, CelalMüdürlüğü Bayar Üniversitesi Bilimlerkatsayısı Enstitüsü Anabilim Dalı Mali Hukuk Genel tarafından,Sosyal Gümrük Customs Maliye and Economy according to genel sekreter,Gümrükler 30 şef, 61 Spor uzmanı, 112 Programı Yüksek Lisans Öğrencisi Selin KILINÇ tarafından hazırlanan Yüksekprocess Lisans of Tezinden Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir. Customs Law. Resolution disputes over arasında değişmektedir. Deneyime açıklık kişilik türetilmiĢtir. Gümrük vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm customs duties has a different form from the memur, 25 antrenör ve 64 sözleşmeli personel süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir özelliğinin process of other taxes. Customs katsayısı duty disputes0.81 ve faktör güvenilirlik yapıya345 sahiptir. Gümrükoluşturmaktadır. vergisi uyuşmazlıkları have to be resolved administratively in the first olmak üzere toplam personel öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. yükleri place. However, in the case of disputes not being 0.817-0.921 arasında değişmektedir. Ancak idari aşamada çözümlenemeyen solved administratively, legal action can be taken. 1 uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir. Örneklem Yeterlilik Testi (KMO) değeri 0.891 Veri Toplama Aracı Key words: Custom, Custom Duties, Custom Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi, ve Disputes ki-kare(χ2) değeri 1001.69’ dur. Araştırmada Briscoe at al.,(2006) tarafından Gümrük Uyuşmazlıkları Veri Toplama Yöntemi geliştirilen, Onay ve Ataseven (2007) tarafından Türkçe’ye uyarlanarak geçerlilik ve güvenilirlik Spor Genel Müdürlüğü ve federasyonların yetkili çalışmaları yapılan Sınırsız ve Çok Yönlü Kariyer birimlerinden yazılı izinler alınarak, anket formları Tutumları Ölçeği ve Kişilik Özellikleri Ölçeği yüz yüze görüşülerek personellere uygulanmıştır. kullanılmıştır. Uygulama öncesinde araştırmaya katılan perso- 26 UHBAB UHBAB www.uhbabdergisi.com www.uhbabdergisi.com Uluslararası Hakemli Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi Uluslararası Hakemli BeĢeri veDönemi Akademik Ekim / Kasım / Aralık – Sonbahar Cilt:Bilimler 4 Sayı: Dergisi 14 Yıl:2015 Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015 International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science October / November / December - Fall Semester Issue: 14 2015 Year: 2015 April / May / June Spring Summer Volume:Volume: 4 Issue:4 12 Year: JEL CODE: M10-M12 ID:285 K:620 ISSN Print: Online K34 2147-5385 ID:2302147-4168 K:509 Jel Kodu: (ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 &NO: ISOTRADEMARK) 14001-2004 Belge No: 12880) (MARKA PATENT (2015/03947-2015-GE-17304) GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ BULGULAR nellere, bilgilendirilmiş gönüllü katılım formu ÇÖZÜM ĠDARĠ AġAMADA YOLLARI1 imzalatılmıştır. Kişilik ile Sınırsız Kariyer Tutumu ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO Özellikleri DISPUTES OVER Analiz Sonuçları Veri Analiz Yöntemi CUSTOM DUTIES 2 3 Selin KILINÇ YURTSEVER Araştırma bulgularına göre federasyon çalışanlaAraştırmanın veri analizlerinde; SPSS 15.0 is- , Hatice 2 Celal Bayar Üniversitesi Bilimlerve Ens. Malirının Hukuksınırsız Programı kariyer Yüksek Lisans Öğrencisi tutumu ve kişilik özellikleri tatistik programı içerisinde yer alan,Sosyal frekans 3 Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü arasındaki korelasyon analizi Tablo 1’de gösteyüzdelik dağılımlar, korelasyon analizi, t-testi ve Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising rilmektedir. ANOVA analiz eşyanın yöntemleri kullanılmıştır. yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın from the movement of commercial commodities miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, subject to customs which is based on those ve mali fonksiyonlarının önemliile bir Kişilik commodities’quantity value. It is are a kind of Tablososyal 1. Sınırsız Kariyer yanında Tutumu ÖzellikleriandKorelasyon Analizi dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi tariff that is a foreign trade and economic policy türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan instrument in addition to its economic, social and dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve fiscal functions. Since they are not Matrix collected on Correlation Standard kurumlar vergisi gibi belirliMean aralıklarla alınan bir regular basis like income tax and corporate tax, as Variable Deviation vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan an indirect1tariff on expenditures, custom 2 3 duties 4 eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus are collected only once when commodities subject olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi to foreign trade arrive at the custom. According to 1 Sınırsız Kariyer Tutumu 3.89 0.50 1.00 Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu the second item of tax procedural law, custom kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle, duties are excluded from this law. Therefore, .235* gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458 procedures and practises of custom duties are 2 Kariyer Gerçekliği 3.61 0.51 1.00 sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun regulated.000 by customs law numbered 4458. ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük Through this law, a systematization has been Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak created .821* beginning with.475* commodities subject to 3 Proaktif Kişilik 0.47 işlemlerin sırasına göre3.77bir sistematik international trade entering customs 1.00 territories of .000continuing with .000operation sequence. oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi Turkey and gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, Like all other taxes, compalsive levels such as .331* tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret assessment, accrual and.356* collecting .783* are regulated 4 Hedef Yönelimli Kişilik 3.94 0.50 1.00 Bakanlığı’na bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan by General Directorate .000 of Customs .000 as a part of .000 1 Bu çalıĢma, Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Maliye Anabilim Dalı Mali Hukuk Gümrükler Genel Müdürlüğü tarafından, Gümrük Customs and Economy Ministry according to Programı Yüksek Lisans Selin KILINÇ tarafından hazırlanan Yüksekprocess Lisans of Tezinden Kanunu hükümlerine uygunÖğrencisi olarak yürütülmektedir. Customs Law. Resolution disputes over.268* .869* .859* .762* türetilmiĢtir. 5 DeneyimeGümrük Açık vergisinden Kişilik doğan uyuşmazlıkların 3.86 0.49 çözüm customs duties has a different form from the .000disputes.000 süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir process .000 of other taxes. .000 Customs duty yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları have to be resolved administratively in the first öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. place. However, in the case of disputes not being * p<.01 Ancak idari aşamada çözümlenemeyen solved administratively, legal action can be taken. 1 uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir. Key words: Custom, Custom Duties, Custom Tablo 1’de, sınırsız kişilik ile sınırsız kariyer tutumu Anahtarkariyer Kelimeler:tutumu Gümrük, ile Gümrük Vergisi, özellikleri Disputes Gümrük Uyuşmazlıkları 5 1.00 arasında %1 anlamlılık seviyesinde pozitif yönlü bir ilişki olduğu görülmektedir. özellikleri arasındaki korelasyon matrisi incelendiğinde; kariyer gerçekliği, proaktif kişilik, hedef yönelimli kişilik ve deneyime açıklık kişilik 27 UHBAB UHBAB www.uhbabdergisi.com www.uhbabdergisi.com Uluslararası Hakemli Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi Uluslararası Hakemli BeĢeri veDönemi Akademik Bilimler Ekim / Kasım / Aralık – Sonbahar Cilt: 4 Sayı:Dergisi 14 Yıl:2015 Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015 International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science October / November / December - Fall Semester Issue: 14 2015 Year: 2015 April / May / June Spring Summer Volume:Volume: 4 Issue:4 12 Year: JEL CODE: M10-M12 ID:285 K:620 ISSN Print: OnlineK34 2147-5385 ID:2302147-4168 K:509 Jel Kodu: (ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 &NO: ISOTRADEMARK) 14001-2004 Belge No: 12880) (MARKA PATENT (2015/03947-2015-GE-17304) GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ Tablo 2. Kişilik Özelliklerinin Sınırsız Kariyer Tutumu Üzerindeki Etkisi ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI1 ADMINISTRATIVE SOLUTIONS OVER β TO DISPUTES t p (Constant)a 2 13.846 .000* Kariyer Gerçekliği .391YURTSEVER 6.0693 Selin KILINÇ2, Hatice .000* CUSTOM DUTIES KişilikSosyal Bilimler Ens. Mali .694 13.541 .000* CelalProaktif Bayar Üniversitesi Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi 3 Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü Hedef Yönelimli Kişilik .214 5.979 .000* Özet: Gümrük vergisi,Açıklık gümrüğe tabi olan ticari Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising Deneyime .776 14.509 .000* eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın from the movement of commercial commodities miktarı veya değeri üzerinden subject to customs F alınan, ekonomik, 21.810 which is based on those sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir commodities’quantity and value. It is are a kind of dış ticaret ve ekonomi politikası tariff that is a.760 foreign trade and economic policy R aracı olan bir vergi türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan instrument in addition to its economic, social and dolaylı bir vergi türü olan R gümrük vergisi, gelir ve fiscal functions. Since they are not collected on 2 .579 kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir regular basis like income tax and corporate tax, as vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan an indirect tariff on expenditures, custom duties p < 0.01 eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus are collected only once when commodities subject olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi to foreign trade arrive at the custom. According to a.Dependent Variable. Sınırsız Kariyer Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu the second item of tax procedural law, custom kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle, duties are excluded from this law. Therefore, gümrük vergilerinin ve uygulamaatesasları 4458levelprocedures and practises of custom duties are *Value isusul significant the 0.01 . sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun regulated by customs law numbered 4458. ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük Through this law, a systematization has been Bölgesine girişindenkariyer başlayıp, tutumu eşyaya uygulanacak created beginning with incelendiğinde commodities subject bu to açıklayıcılığa Kişilik özelliklerinin sınırsız üzeKatsayılar tablosu işlemlerin sırasına göre bir sistematik international trade entering customs territories of oluşturulmuştur. için Diğeryapılan tüm vergilerde olduğu gibi en Turkey and continuing operation sequence. rindeki etkisini belirlemek regresyon önemli katkıyıwithDeneyime açıklık (β= .776; gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, Like all other taxes, compalsive levels such as tahakkukproaktif ve tahsil kişilik aşamalarıve Gümrük ve Ticaret p<0,01) assessment, değişkeninin accrual and collecting are regulatedgörülmektedir. analizi sonuçlarında; deneyime sağladığı Bakanlığı’na bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan by General Directorate of Customs as a part of 1 Bu çalıĢma, CelalMüdürlüğü Bayar Üniversitesi Sosyal BilimlerArkasından, Enstitüsü Anabilim Dalıkişilik Mali Hukuk açıklığın sınırsızGümrükler kariyer tutumu üzerinde güçlü proaktif (β=to.694; p<0,01), Genel tarafından, Gümrük Customs Maliye and Economy Ministry according Programı Yüksek Lisans Selin KILINÇ tarafından hazırlanan Yüksekprocess Lisans of Tezinden Kanunu hükümlerine uygunÖğrencisi olarak yürütülmektedir. Customs Law. Resolution disputes over türetilmiĢtir. pozitif yönlü bir etkiye sahipdoğan olduğu; kariyer gerçekliği (β= form .391; ve hedef Gümrük vergisinden uyuşmazlıkların çözüm kariyer customs duties has a different fromp<0,01) the süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir process of other taxes. Customs duty disputes gerçekliği ve hedef yönelimli kişilikvergisi özelliklerinin kişilik (β= .214; p<0,01) özellikleri yapıya sahiptir. Gümrük uyuşmazlıkları yönelimli have to be resolved administratively in the first öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. place. However, in the case of disputes not being ise sınırsız kariyer derece gelmektedir. Ancaktutumu idari üzerinde aşamada orta çözümlenemeyen solved administratively, legal action can be taken. 1 uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir. pozitif yönlü bir etkiye sahip olduğu görülmektedir. Key words: Custom, Custom Duties, Custom Demografik Özelliklere göre Sınırsız Kariyer Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi, Disputes Gümrük Uyuşmazlıkları Tutumu Analiz Sonuçları Regresyon analizi sonucunda, federasyon çalışanlarının kişilik özelliklerinin sınırsız kariyer tutumunu açıklama oranı % 57,9 olarak bulunmuştur. Federasyon çalışanlarının sosyo-demografik değişkenlerine ilişkin bulgular aşağıda gösterilmektedir. 28 UHBAB UHBAB www.uhbabdergisi.com www.uhbabdergisi.com Uluslararası Hakemli Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi Uluslararası Hakemli BeĢeri veDönemi Akademik Ekim / Kasım / Aralık – Sonbahar Cilt:Bilimler 4 Sayı: Dergisi 14 Yıl:2015 Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015 International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science October / November / December - Fall Semester Issue: 14 2015 Year: 2015 April / May / June Spring Summer Volume:Volume: 4 Issue:4 12 Year: JEL CODE: M10-M12 ID:285 K:620 ISSN Print: Online K34 2147-5385 ID:2302147-4168 K:509 Jel Kodu: (ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 &NO: ISOTRADEMARK) 14001-2004 Belge No: 12880) (MARKA PATENT (2015/03947-2015-GE-17304) GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ Tablo 3. Yaş Gruplarına Göre Sınırsız Kariyer Tutumu Analiz Sonuçları ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI1 ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES Yaş N Ort. s.s. OVER F 30 Yaş ve altı 69 DUTIES 4.16 CUSTOM P 0.49 3 31-40 Yaş 0.52 Selin KILINÇ128 , Hatice3.83 YURTSEVER Sınırsız 8.35 0.00* 2 Kariyer Celal Bayar Üniversitesi Mali Hukuk Programı 0.46 Yüksek Lisans Öğrencisi 41-50 Sosyal Yaş Bilimler Ens. 119 4.00 2 3 Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü 51 Yaş ve üstü 29 Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari 3.72 0.59 Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın from the movement of commercial commodities Federasyon çalışanlarının yaş gruplarına göre çalışanlarının sınırsız kariyer tutumları, 41-50 miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, subject to customs which is based on those ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir yaş commodities’quantity a kind of sınırsız kariyersosyal tutumları arasında istatistiksel arasında ve and 51value. yaş Itveis are üzerindeki federasyon dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi tariff that is a foreign trade and economic policy Aynı bulunmuştur zamanda harcamalar (p<0.05). üzerinden alınan çalışanlarından instrument in addition yüksek to its economic, social and olarak anlamlı türüdür. farklılık bulunmuştur. dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve fiscal functions. Since they are not collected on kurumlar vergisi gibi ve belirli alınan bir regular basis like income tax and corporate tax, as Tukey testi sonucunda; 30 yaş altıaralıklarla federasyon vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan an indirect tariff on expenditures, custom duties eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus are collected only once when commodities subject üzere alınmaktadır. Gümrükgöre vergileri, Vergi to foreign trade arrive at theAnaliz custom. According to Tabloolmak 4. Medeni Duruma Sınırsız Kariyer Tutumu Sonuçları Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu the second item of tax procedural law, custom kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle, duties are excluded from this law. Therefore, Medeni gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458 procedures and practises of custom duties are N Ort. P 4458. sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun regulateds.s. by customst law numbered Durum ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük Through this law, a systematization has been Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak beginning with commodities subject to 280 3.67 created 0.50 Sınırsız sırasına Evli işlemlerin göre bir sistematik international trade entering customs territories of 3.98 0.01* oluşturulmuştur. tüm vergilerde olduğu gibi and continuing with operation sequence. Kariyer Diğer Bekar 65 3.95 Turkey 0.44 gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, Like all other taxes, compalsive levels such as tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret assessment, accrual and collecting are regulated Bakanlığı’na bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan by General Directorate of Customs as a part of 1 Yapılan analizler sonucunda, bekar federasyon Bu çalıĢma, CelalMüdürlüğü Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü AnabilimMinistry Dalı Mali Hukuk to Gümrükler Genel tarafından, Gümrük Customs Maliye and Economy according Programı Yüksek Lisans Öğrencisi Selin KILINÇ tarafından hazırlanan Yüksekprocess Lisans of Tezinden Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir. Customs Law. Resolution disputes over çalışanlarının sınırsız kariyer tutumları, evli türetilmiĢtir. Gümrük vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm customs duties has a different form from the süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir process of other taxes. Customs duty disputes federasyon çalışanlarından yüksek bulunmuştur. yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları have to be resolved administratively in the first öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. place. However, in the case of disputes not being Ancak idari Duruma aşamada çözümlenemeyen solved administratively, legal action canSonuçları be taken. Tablo 5. Çocuk Göre Sınırsız Kariyer Tutumu Analiz 1 uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir. Key words: Custom, Custom Duties, Custom Anahtar Kelimeler: Çocuk Gümrük, Gümrük Vergisi, Disputes N Ort. s.s. t P Gümrük Uyuşmazlıkları Durumu Sınırsız Kariyer Evet 259 3.74 0.50 Hayır 86 3.95 0.48 Yapılan analizler sonucunda, çocuk sahibi olmayan federasyon çalışanlarının sınırsız kariyer 3.24 0.00* tutumları, evli federasyon çalışanlarından yüksek bulunmuştur (p<0.05). 29 UHBAB UHBAB www.uhbabdergisi.com www.uhbabdergisi.com Uluslararası Hakemli Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi Uluslararası Hakemli BeĢeri veDönemi Akademik Bilimler Ekim / Kasım / Aralık – Sonbahar Cilt: 4 Sayı:Dergisi 14 Yıl:2015 Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015 International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science October / November / December - Fall Semester Issue: 14 2015 Year: 2015 April / May / June Spring Summer Volume:Volume: 4 Issue:4 12 Year: JEL CODE: M10-M12 ID:285 K:620 ISSN Print: OnlineK34 2147-5385 ID:2302147-4168 K:509 Jel Kodu: (ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 &NO: ISOTRADEMARK) 14001-2004 Belge No: 12880) (MARKA PATENT (2015/03947-2015-GE-17304) GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ Tablo 6. Kurumda Çalışma Süresine Göre Sınırsız Kariyer Tutumu Analiz Sonuçları ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI1 ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER Kurumda Çalışma Süresi 5 Yıl ve altı N Ort. s.s. 80 3.66 0.50 CUSTOM DUTIES F P Selin KILINÇ2, Hatice YURTSEVER3 6-10 Yıl 93 4.12 0.47 Sınırsız 2 Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans 13.16Öğrencisi0.00* 3 Celal MYO, DıĢ Ticaret Kariyer 11-15 YılBayar Üniversitesi 84Salihli 3.84 0.45Bölümü 16 Yıl gümrüğe ve üstü tabi olan88ticari 3.61 0.49 duty is a kind of tariff arising Özet: Gümrük vergisi, Abstract: Custom eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın from the movement of commercial commodities miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, subject to customs which is based on those Kurumda çalışma göre federasyon arası çalışanların kariyer tutumları, sosyal sürelerine ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir yıl commodities’quantity and value.sınırsız It is are a kind of dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi tariff that is a foreign trade and economic policy çalışanlarının sınırsız kariyer tutumları arasında yıl ve altı ile 10social yıland ve üzeri süredir türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan kurumda instrument in5addition to its economic, dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve fiscal functions. Since they are not collected on istatistiksel olarak anlamlı yüksek bulunmuştur. kurumlar vergisifarklılık gibi belirli bulunmuştur aralıklarla alınan bir çalışanlarından regular basis like income tax and corporate tax, as vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan an indirect tariff on expenditures, custom duties (p<0.05). Tukeyeşyanın testi gümrüğe sonucunda; kurumda 6-10 geldiği anda bir defaya mahsus are collected only once when commodities subject olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi to foreign trade arrive at the custom. According to Usul KanunuGeçirilen (VUK)’nun ikinci maddesine göre buSınırsız the second item of Tutumu tax proceduralAnaliz law, custom Tablo 7. İş Hayatında Süreye Göre Kariyer Sonuçları kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle, duties are excluded from this law. Therefore, gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458 procedures and practises of custom duties are sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun regulated by customs law numbered 4458. İş Hayatında N Ort. F ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük Through this s.s. law, a systematization has P been Süreuygulanacak Bölgesine girişindenGeçirilen başlayıp, eşyaya created beginning with commodities subject to işlemlerin sırasına göre bir sistematik international trade entering customs territories of 5 Yıl altı olduğu36gibi 4.08 0.37 with operation sequence. oluşturulmuştur. Diğer tümve vergilerde Turkey and continuing gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, Like all other taxes, compalsive levels such as Yıl Gümrük ve Ticaret 74 3.88 0.48 and collecting are regulated tahakkuk ve tahsil 6-10 aşamaları assessment, accrual Sınırsız 7.64 as a 0.00* Bakanlığı’na bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan by General Directorate of Customs part of 1 Kariyer Bu çalıĢma, CelalMüdürlüğü Bayar Yıl Üniversitesi Enstitüsü AnabilimMinistry Dalı Mali Hukuk to 11-15 101Bilimler3.74 Gümrükler Genel tarafından,Sosyal Gümrük Customs Maliye and0.48 Economy according Programı Yüksek Lisans Öğrencisi Selin KILINÇ tarafından hazırlanan Yüksek Lisans Tezinden Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir. Customs Law. Resolution process of disputes over türetilmiĢtir. Yıl uyuşmazlıkların ve üstü 134 3.75 0.47 Gümrük vergisinden16 doğan çözüm customs duties has a different form from the süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir process of other taxes. Customs duty disputes yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları have to be resolved administratively in the first öncelikle idari aşamadagöre çözümlenmek zorundadır. yıl place. in the casebulunanların of disputes not being İş hayatında geçirilen süreye federasyon veHowever, altı süredir sınırsız kariyer Ancak idari aşamada çözümlenemeyen solved administratively, legal action can be taken. 1 arası ve 16 yıl çalışanlarının sınırsız kariyer arasında tutumları, iş hayatında 6-10 yıl uyuşmazlıklarda yargıtutumları yoluna başvurulabilmektedir. Key words: Custom, Custom Duties, Custom istatistiksel olarak anlamlı farklılık bulunmuştur üzeri süredir bulunan çalışanlarından yüksek Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi, ve Disputes Gümrük Uyuşmazlıkları (p<0.05). Tukey testi sonucunda; iş hayatında 5 bulunmuştur. 30 UHBAB UHBAB www.uhbabdergisi.com www.uhbabdergisi.com Uluslararası Hakemli Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi Uluslararası Hakemli BeĢeri veDönemi Akademik Ekim / Kasım / Aralık – Sonbahar Cilt:Bilimler 4 Sayı: Dergisi 14 Yıl:2015 Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015 International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science October / November / December - Fall Semester Issue: 14 2015 Year: 2015 April / May / June Spring Summer Volume:Volume: 4 Issue:4 12 Year: JEL CODE: M10-M12 ID:285 K:620 ISSN Print: Online K34 2147-5385 ID:2302147-4168 K:509 Jel Kodu: (ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 &NO: ISOTRADEMARK) 14001-2004 Belge No: 12880) (MARKA PATENT (2015/03947-2015-GE-17304) GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ Tablo 8. KurumdakiĠDARĠ Statüye Göre Sınırsız Kariyer Tutumu Analiz Sonuçları AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI1 ADMINISTRATIVE TO DISPUTES OVER Kurumdaki StatüSOLUTIONS N Ort. s.s. F Genel Sekreter CUSTOM 53 DUTIES 4.12 Şef 2 0.48 30, Hatice4.03 0.433 Selin KILINÇ YURTSEVER 2 Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Yüksek Lisans Öğrencisi Spor Uzmanı 61Mali Hukuk 3.80Programı0.48 3 Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü Sınırsız Kariyer Memur P 112 3.87 0.49 3.58 0.04* Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising Antrenör 25 3.86 0.45 eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın from the movement of commercial commodities miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, subject to customs which is based on those Sözleşmeli sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli64 bir commodities’quantity 3.79 0.47and value. It is are a kind of Personel dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi tariff that is a foreign trade and economic policy türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan instrument in addition to its economic, social and dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve fiscal functions. Since they are not collected on kurumlar gibi belirli çalışanlarının aralıklarla alınan bir zorluklarla regular basis like income tax andkonusunda, corporate tax, as sınırsız kariyer Kurumdaki statüye görevergisi federasyon başa çıkma vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan an indirect tariff on expenditures, custom duties sınırsız kariyereşyanın tutumları önemli bir yere sahiptir (Becker ve gümrüğearasında geldiği anda istatistiksel bir defaya mahsus yaklaşımı are collected only once when commodities subject olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi to foreign trade arrive at the custom. According to olarak anlamlı Usul farklılık (p<0.05). 2003:724). sınırsız kariyer, Kanunu bulunmuştur (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu Haunschild, the second item of tax procedural Çünkü law, custom kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle, duties are excluded from this law. Therefore, Tukey testi sonucunda; federasyonlarda genel4458 kariyere vermede kişiye gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları procedures yön and practises of custom dutiesve areörgütlere daha sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun regulated by customs law numbered 4458. sekreter pozisyonunda çalışanların sınırsız kariyer özgürlük sağlamaktadır ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük fazla Through this law, imkânı a systematization has been (Sommerlund Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak created beginning with commodities subject to tutumları, federasyonlarda spor uzmanı, ve veinternational Boutaiba, işlemlerin sırasına göre memur bir sistematik trade 2007:525). entering customs territories of oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi Turkey and continuing with operation sequence. sözleşmeli personel pozisyonunda çalışanlardan gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, Like all other taxes, compalsive levels such as Başarılı bir sınırsız kariyerde, bilgi birikimi ve bu tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret assessment, accrual and collecting are regulated yüksek bulunmuştur. Bakanlığı’na bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan bilgi by General Directoratetransfer of Customsedilebilir as a part ofolması oldukça 1 birikiminin Bu çalıĢma, CelalMüdürlüğü Bayar Üniversitesi Bilimler Enstitüsü AnabilimMinistry Dalı Mali Hukuk to Gümrükler Genel tarafından,Sosyal Gümrük Customs Maliye and Economy according Programı Yüksek Lisans Öğrencisi Selin KILINÇ tarafından hazırlanan Yüksek Lisans Tezinden Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir. Customs Law. Resolution process of disputes over2005:361). Bu TARTIŞMA türetilmiĢtir. önemlidir (Lazarova ve Tarique, Gümrük vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm customs duties has a different form from the süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir nedenle process of sınırsız other taxes.kariyeri Customs duty disputes tercih eden bireylerin, yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları have to be resolved administratively in the first Spor federasyonu çalışanları üzerine yapılan bu öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. örgüt place. However, the case of disputes not being içinde inyada örgütler arasındaki hareketlilik Ancak sınırsız idari kariyer aşamada tutumlarının çözümlenemeyen solved administratively, legal action can be taken. çalışmada, personelin 1 uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir. sırasında beyin göçünün yanında yeteneklerini, yüksek olduğu ve kişilik özelliklerinin sınırsız Key words: Custom, Custom Duties, Custom ve portföylerini yanlarında götürdükAnahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi, becerilerini Disputes kariyer tutumunu tercih etmede önemli bir etken Gümrük Uyuşmazlıkları leri belirtilmektedir (Carr at al., 2005:386). Van Buren III(2003) ise, sınırsız kariyer yönetiminde çalışanların iş pazarında aktif kalabilmeleri için, işverenlerin çalışanlarına yardım etmelerinin ahlaki zorunluluk olduğu ve işverenlerin bu duruma sağduyu ile yaklaşması gerektiğini belirtmektedir. Farklı sektörlerde çalışan iş görenlerin sınırsız olduğu görülmektedir. Sınırsız kariyer yaklaşımı son yıllarda, kariyer ve yönetim literatüründe baskın bir hale geldiği ve sınırsız kariyerin, hem araştırmacılara hem de tek bir örgüt dışında kariyer arayışında olan bireylere önemli katkılar sağlamaktadır (Zeitz vd., 2009:372). Bireylerin ve örgütlerin kariyer yollarında karşılaştıkları 31 UHBAB UHBAB www.uhbabdergisi.com www.uhbabdergisi.com Uluslararası Hakemli Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi Uluslararası Hakemli BeĢeri veDönemi Akademik Bilimler Ekim / Kasım / Aralık – Sonbahar Cilt: 4 Sayı:Dergisi 14 Yıl:2015 Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015 International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science October / November / December - Fall Semester Issue: 14 2015 Year: 2015 April / May / June Spring Summer Volume:Volume: 4 Issue:4 12 Year: JEL CODE: M10-M12 ID:285 K:620 ISSN Print: OnlineK34 2147-5385 ID:2302147-4168 K:509 Jel Kodu: (ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 &NO: ISOTRADEMARK) 14001-2004 Belge No: 12880) (MARKA PATENT (2015/03947-2015-GE-17304) GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ kariyer tutumlarına yönelik bazı çalışmalar bu- ÇÖZÜM ManisaYOLLARI Gençlik Hizmetleri ve Spor İl Müdürlüğü 1 ĠDARĠ AġAMADA lunmaktadır. Bankacılık sektörü çalışanlarının çalışanları üzerinde yapılan çalışmada, çalışanların ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER sınırsız kariyer tutumu üzerine yapılan çalışmada, kariyerlerine yön verirken kişilik özellikleri araCUSTOM DUTIES işkolikliğin çalışanların sınırsız kariyer tutumları sından deneyime açık kişilik özelliklerine daha 2 3 Selin KILINÇ , Hatice üzerinde etkisi olduğu belirtilmektedir (Kanbur yakınYURTSEVER oldukları görülmektedir (Türkmen 2010:42). 2 Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi ve Salihoğlu, 2014:27). Akademisyenlerin sınırsız 3 Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü Proaktif kişiliğe sahip federasyon çalışanları ise; ve çok yönlü kariyer tutumları üzerine yapılan geldiğinde risk alabilen, örgüt içinde yada Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari yeri Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising çalışmada, sınırsız ve çok yönlü kariyer tutumları eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın from the movement of commercial commodities değiştirmekten miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, örgüt subjectdışında to customsyer which is based on those çekinmeyen, arasında bir farklılık bulunamamıştır (Onay ve sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir commodities’quantity and value. It is are a kind of başka örgütlerde ticaret ve ekonomi politikası olan bir vergi girişimci, tariff that is bilgi a foreignve tradebecerilerini and economic policy Vezneli, 2012). dış Türkmen (2012) ise aracı çalışmasıntürüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan instrument in addition to its economic, social and inanan, dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve kullanabileceğine fiscal functions. Since theyve areaktarabileceğine not collected on da, Manisa ili merkezinde çalışan beden eğitimi kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir regular basis like income tax and corporate tax, as gerçeklerle yüzleşebilen, liderlik türü olmadığından, dış ticarete konu olan problemlerle an indirect tariff ve on expenditures, custom duties öğretmenlerininvergi sınırsız kariyer tutumunu tercih eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus are collected only once when commodities subject sahip,According strese todayanıklı, inisiolmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi yapabilecek to foreign trade özelliğe arrive at the custom. ettikleri sonucuna ulaşılmıştır. Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu the second item of tax procedural law, custom yatif alabilen, değişime ayak uydurabilen, fırsatları kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle, duties are excluded from this law. Therefore, gümrük vergilerinin usul ve uygulama 4458 procedures and practises of custom duties are Kişilik özelliklerine göre deneyime açıkesasları kişilik değerlendiren, pasif olmak yerine sürekli aktif sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun regulated by customs law numbered 4458. özelliği ve proaktif özelliğine ile dış kişilik ticarete konu olan eşyanın sahip Türkiye olan Gümrük Through this law, a systematization has been olmayı seçen kişiler olarak değerlendirilebilirler. Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak created beginning with commodities subject to federasyon çalışanlarının sınırsız kariyer tutumuna işlemlerin sırasına göre bir sistematik Onay international trade entering customs territories of ve Ataseven (2010:447)’nin özel sektör oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi Turkey and continuing with operation sequence. daha yatkın oldukları Deneyime açık gümrükgörülmektedir. vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, çalışanları Like all other taxes, compalsive levels such as üzerine yaptıkları çalışmanın sonucuntahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret assessment, accrual and collecting are regulated kişiliğe sahip federasyon çalışanlarının, sınırsız Bakanlığı’na bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan da, bybütün General Directorate of Customs as a part of kişilik özelliklerinin derecelerde 1 Bu çalıĢma, CelalMüdürlüğü Bayar Üniversitesi Bilimler Enstitüsü Anabilim Dalı Mali Hukukfarklı Gümrükler Genel tarafından,Sosyal Gümrük Customs Maliye and Economy Ministry according to kariyer tutumu ile arasında güçlü bir ilişki olduğu Programı Yüksek Lisans Öğrencisi Selin KILINÇ tarafından hazırlanan Yüksek Lisans Tezinden Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir. Customskariyer Law. Resolution process ofetkilediği disputes over görülmektedir. sınırsız tutumlarını türetilmiĢtir. Gümrük vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm customs duties has a different form from the söylenebilir. Busüreci, nedenle, deneyime açık kişiliğe diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir Onay processve of Vezneli other taxes.(2012) Customs çalışmalarında, duty disputes proaktif yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları have to be resolved administratively in the first sahip federasyonöncelikle çalışanları; kişilerle iletişimi çok idari aşamada çözümlenmek zorundadır. kişilik place. özelliğine However, in thesahip case ofprofesörlerin disputes not being sınırsız kariyer Ancak işidari aşamada çözümlenemeyen solved administratively, legal action can be taken. iyi, meraklı, estetik, yaşamı ve hayatlarında 1 belirtmektedir. uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir. tutumuna daha yatkın olduklarını Key words: Custom, Custom Duties, Custom yaratıcı, mizahiAnahtar yönü kuvvetli, yeni deneyimlere Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi, Disputes Gümrük Uyuşmazlıkları açık, bağımsız ve özgün olmayı seçen, yaşamayı Yaş değişkeni incelendiğinde, 30 yaş ve altındaki seven, cesaretli, çeşitlilikten yana olan, yenilikçi federasyon çalışanlarının sınırsız kariyeri tutumlafikirlerle dolu ve hayal güçleri canlı kişiler olarak rının yüksek olduğu görülmektedir. Kariyerlerinin yorumlanabilirler. Genellikle bu kişiler, mesleki başlarında olmaları, yaşlarının genç olması, yüksek kariyerlerini yönetmede, rahat hareket eden, iş çalışma hırsı ve arzularının olması, başarıya aç değiştirmekten korkmayan, kendine güvenen, olmaları, öğrenme istekleri ve kendilerini ispatlaörgütler arası ya da örgüt içinde hareket etmekten mak gibi özellikler bu yaş grubundaki çalışanlarda rahatsız olmayan kişiler olarak da tanımlanabilir. karşımıza çıkan özellikler olarak gözlenmektedir. 32 UHBAB UHBAB www.uhbabdergisi.com www.uhbabdergisi.com Uluslararası Hakemli Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi Uluslararası Hakemli BeĢeri veDönemi Akademik Ekim / Kasım / Aralık – Sonbahar Cilt:Bilimler 4 Sayı: Dergisi 14 Yıl:2015 Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015 International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science October / November / December - Fall Semester Issue: 14 2015 Year: 2015 April / May / June Spring Summer Volume:Volume: 4 Issue:4 12 Year: JEL CODE: M10-M12 ID:285 K:620 ISSN Print: Online K34 2147-5385 ID:2302147-4168 K:509 Jel Kodu: (ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 &NO: ISOTRADEMARK) 14001-2004 Belge No: 12880) (MARKA PATENT (2015/03947-2015-GE-17304) GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ Bu sebeple 30 yaş ve altı federasyon çalışanları, ÇÖZÜM faktörler göz önüne 1 alındığında, federasyonlarda ĠDARĠ AġAMADA YOLLARI kurum içindeki birimler arasında hareket et- çalışan bekar personelin, kariyerlerinde fiziksel ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER mekten, başka federasyonlarda görev almaktan, yada psikolojik hareketlilikle karşı karşıya kaldıkCUSTOM DUTIES görevlendirme ile şehir dışına ya da ülke dışına larında daha serbest hareket ettikleri, dolayısıyla 2 3 Selin KILINÇ YURTSEVER çıkmaktan ve imkanlar iyi olduğu taktirde işlerini , Hatice da sınırsız kariyer tutumlarının yüksek olduğu 2 Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi bile değiştirmektenCelal çekinmeyecekleri söylenebilir. söylenebilir. Kariyere yön verirken, evliliğin et3 Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü Bulgular, Levinson’un kariyer aşamalarından kilerine odaklanan bazı çalışmalar bulunmaktadır. Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising olan ve öğrenimÖzet: hayatından sonra ilk iş dönemi Han ve Moen (1999:101), evli çiftler üzerinde eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın from the movement of commercial commodities miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, subject to customs which is based on those kapsayan Aşama 2’nin (22-29 Yaş: Yetişkinler yaptığı araştırmada, kadın çalışanların kariyerlerini sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir commodities’quantity and value. It is are a kind of dış ticaret ve ekonomi politikasıile aracı olan bir vergi belirlemede, tariff that is a foreign trade and kariyer economic policy Dünyasına Geçici Kabul) özellikleri paralellik eşlerinin tercihlerine göre türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan instrument in addition to its economic, social and dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve fiscal functions. Since they are not collected on göstermektedir. kurumlar Levinson’a göre bu dönem, bire- hareket etmek zorunda kaldıklarını belirtmiştir. vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir regular basis like income tax and corporate tax, as vergi türü olmadığından, dış arayışı ticarete konu olan Bielby an indirect on expenditures, custom duties yin öğrenimini tamamlayıp gelecek içine ve tariff Bielby (1992:1244), kadın çalışanların, eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus are collected only once when commodities subject olmak alınmaktadır. Gümrük biçimi vergileri, Vergi to foreign tradeiyi arrive at the custom. According to girdiği dönemdir. Buüzere dönemde yaşam ve kocalarının kazançlı işlerini tehlikeye atmaktan Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu the second item of tax procedural law, custom kapsamıkararlar dışında tutulmuştur. Bu nedenle, kaçınmak duties are excluded from işlerinde this law. Therefore, kariyer seçimi kanun ile ilgili verilmektedir. için kendi ilerleme imkânlarını gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458 procedures and practises of custom duties are sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. kanun geri regulated by customs aynı law numbered 4458.bazı erkeklerin Bireyin düşünceleri dağınıktır, yaşamda ve Bu kariçevirdiklerini, zamanda, ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük Through this law, a systematization has been yerde doyum arayışları içindedir. Bueşyaya nedenle de, kendi engel olan eşlerinin çalışmaBölgesine girişinden başlayıp, uygulanacak createdilerlemelerine beginning with commodities subject to işlemlerin sırasına göre bir sistematik international trade entering customs territories of bu yaş grubundaki federasyon farklı vermediklerini belirtmektedirler. oluşturulmuştur. Diğer çalışanların, tüm vergilerde olduğu gibi larına Turkeyizin and continuing with operation sequence. gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, Like all other taxes, compalsive levels such as örgütlerde iş vetahakkuk doyum doğal ve arayışında tahsil aşamaları olması Gümrük ve Ticaret assessment, accrual and collecting are regulated ve Ataseven (2010:455) Bakanlığı’na bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan Onay by General Directorate of Customs as a özel part ofsektörde bekar 1 karşılanmaktadırGümrükler (Budak ve Budak, 2004:612). Bu çalıĢma, CelalMüdürlüğü Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü AnabilimMinistry Dalı Mali Hukuk to Genel tarafından, Gümrük Customs Maliye and Economy according çalışanların genel olarak sınırsız kariyer tutumları Programı Yüksek Lisans Selin KILINÇ tarafından hazırlanan Yüksek Lisans of Tezinden Kanunu hükümlerine uygunÖğrencisi olarak yürütülmektedir. Customs Law. Resolution process disputes over türetilmiĢtir. Gümrük vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm customs duties has a different form from the Araştırma sonucunda federasyonlarda çalışan bekar evli çalışanlara göre daha yüksek bulunmuştur. süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir process of other taxes. Customs duty disputes yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları have to be resolved administratively in the first personelin, sınırsız kariyer tutumlarının yüksek Türkmen (2010:36)’de benzer şekilde, Manisa öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. place. However, in the case of disputes not being Ancak idari aşamada çözümlenemeyen solved administratively, taken. olduğu görülmektedir. Bekar çalışanların, eşi ve Gençlik Hizmetlerilegal veaction SporcanİlbeMüdürlüğü personeli 1 uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir. Key words: Custom, Custom Duties, çocuklarının olmaması ve bunun sonucunda da, üzerine yaptığı çalışmada, bekarCustom personellerin sınırsız Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi, Disputes Gümrük sorumlu oldukları birUyuşmazlıkları aileleri olmadığı için kari- kariyer tutumunu tercih ettiklerini belirtmektedir. yerlerinde daha serbest ve özgür hareket ettikleri Eby (2001:343) ise, çalışan eşlerin sınırsız kariyer düşünülmektedir. Bekar çalışanlar, örgüt içinde deneyimleri üzerine yaptığı araştırmasında, çalışan ve örgüt dışında rahat hareket etme, iş değişikliği, çiftlerin %53’ünün, eşinin işinden dolayı, kariyerdepartman değişikliği, tayin olma, şehir ve ülke lerinde psikolojik ve fiziksel hareketlilik yaşadığı değişiklikleri ve çeşitli görevlendirmeler karşı belirtilmektedir. Özellikle eşleri yüzünden örgütler karşıya kaldıklarında, kariyerlerini yönlendirmede arası fiziksel hareketlilik yaşamak zorunda kalan daha rahat kararlar alabildikleri söylenebilir. Bu kişilerin, gidilen yerde; işe uyum, çevreye uyum, 33 UHBAB UHBAB www.uhbabdergisi.com www.uhbabdergisi.com Uluslararası Hakemli Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi Uluslararası Hakemli BeĢeri veDönemi Akademik Bilimler Ekim / Kasım / Aralık – Sonbahar Cilt: 4 Sayı:Dergisi 14 Yıl:2015 Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015 International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science October / November / December - Fall Semester Issue: 14 2015 Year: 2015 April / May / June Spring Summer Volume:Volume: 4 Issue:4 12 Year: JEL CODE: M10-M12 ID:285 K:620 ISSN Print: OnlineK34 2147-5385 ID:2302147-4168 K:509 Jel Kodu: (ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 &NO: ISOTRADEMARK) 14001-2004 Belge No: 12880) (MARKA PATENT (2015/03947-2015-GE-17304) GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ yöneticiye uyum, iş doyumu, iş kalitesi ve özel- ÇÖZÜM Çocuk YOLLARI sahibi olmanın getirdiği maddi külfetten 1 ĠDARĠ AġAMADA liklede işlerinden ayrıldılarsa yeniden istihdam dolayı, erkeklerin işverene bağlanması artmakta ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER konularında sıkıntıların yaşandığı belirtilmektedir. ve iş değiştirme eğilimleri giderek azalmaktadır. CUSTOM DUTIES Tharenou at al., (1994:907) araştırmaları sonucunda Araştırmada çocuk sahibi olmayan çalışanların Selin KILINÇ2, Hatice YURTSEVER3 sınırsız kariyer tutumları, çocuk sahibi olan ça- ise, çocuk sahibi olmanın kadınların iş yaşamını 2 Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi 3 Celal Bayar Üniversitesi Salihligenellikle MYO, DıĢ Ticaret Bölümüetkilediğini ve özellikle çalışma olumsuz lışanlara göre daha yüksek bulunmuştur. Çocuk süresini önemli ölçüde düşürdüğünü belirtmişlerdir. sahibi olmanın,Özet: isterGümrük istemez vergisi,kariyer gümrüğe planlarını tabi olan ticari Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın from the movement of commercial commodities etkilediği söylenmektedir. Özellikle anne babalar miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, subject to customs which is based on those Kurumda 6-10 yıl arası süredir çalışanların sınırsız ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir commodities’quantity and value. It is are a kind of için, çocuklarınınsosyal sağlık durumları, küçük olmaları, dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi tariff that is a foreign trade and economic policy kariyer tutumları yüksektir. Federasyonlarda 6-10 türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan instrument in addition to its economic, social and eğitim durumları, bakıcı sorunu ve akrabaların dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve fiscal functions. Since they are not collected on arasında içi fiziksel kurumlar belirli aralıklarlakariyer alınan bir yılregular basis likeçalışan income taxpersonelin, and corporate tax,örgüt as yakınında olmak gibivergisi bazıgibi durumların, vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan an indirect tariff on expenditures, custom duties veonce örgütler arası fiziksel gümrüğeyönlendirmede geldiği anda bir defayaetkili mahsus hareketlilik are collected only when commodities subject hareketlilikte planlamada veeşyanın kariyeri olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi to foreign trade arrive at the custom. According to başarılı vecustom düşünce olarak ta Kanunu (VUK)’nun maddesine göre bu daha the second item olabilecekleri of tax procedural law, faktörler olarakUsul karşımıza çıktığıikinci bilinmektedir. kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle, duties are excluded from this law. Therefore, kariyere daha oldukları söylenebigümrükfederasyon vergilerinin usul ve uygulama esasları ile 4458 sınırsız procedures and practises of yatkın custom duties are Çalışmaya katılan personelleri sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun regulated by customs law numbered 4458. İş hayatında yıl ve altında süredir bulunan yapılan görüşmeler sırasında da, çocuğu ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye olan Gümrük lir.Through this law, a 5systematization has been Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak created beginning with commodities subject to personellerin, kariyerlerini eş- federasyon çalışanlarının tutumları işlemlerin sırasınayönlendirmede göre bir sistematik international trade entering customssınırsız territorieskariyer of oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi Turkey and continuing with operation sequence. lerinin ve çocuklarının önemli faktörler bulunmuştur. İş levels hayatında gümrük vergisinde de zorunlu aşamalarolduğu olan tarh, yüksek Like all other taxes, compalsive such as 5 yıl ve altı tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret assessment, accrual and collecting are regulated dile getirmişlerdir. Onay ve (2010:456) Bakanlığı’na bağlıAtaseven. ayrı bir kuruluş niteliği olan bulanan by General Directorate of çalışanlarının; Customs as a part ofiş hayatına yeni federasyon 1 Bu çalıĢma, CelalMüdürlüğü Bayar Üniversitesi Bilimler Enstitüsü AnabilimMinistry Dalı Mali Hukuk to Gümrükler Genel tarafından,Sosyal Gümrük Customs Maliye and Economy according çocuk sahibi olmayan özel sektör çalışanlarının, Programı Yüksek Lisans Öğrencisi Selin KILINÇ tarafından hazırlanan Yüksek Lisans Tezinden Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir. Customshenüz Law. Resolution process of disputes over girmiş, kariyerlerinin başlarında, iş tecrübetüretilmiĢtir. Gümrük vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm customs duties has a different form from the sınırsız kariyer süreci, tutumunu tercih ettiklerini belirtdiğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir lerinin process eksik, of other kendilerini taxes. Customs yeni duty disputes yeni geliştirmekte, yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları have to be resolved administratively in the first mişlerdir. Evli olsalar bile çalışanların çocuklarının öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. heyecan place. However, case of disputes not being dolu,in the yeteneklerini keşfetmeye çalışan, Ancak idari aşamada çözümlenemeyen solved administratively, legal action can be taken. olmaması, kariyerlerine yön vermede büyük bir 1 uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir. potansiyellerine görmeye çalışan, maaşlarını az Key words: Custom, Custom Duties, Custom rahatlık sağladığı belirtilmektedir. Bu çalışanlar, Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi, buldukları Disputes için daha çok kazanma isteğinde olan, Gümrük Uyuşmazlıkları şehir dışına çıkma, ülke dışına çıkma, tayin isteme terfi ve statü peşinde koşan ve bazı çalışanların veya şirket değiştirme gibi konularda daha özgür henüz iş garantisinin olmadığı için farklı iş arahareket edebilmektedir. Sınırsız kariyer tutumuna ilişkin bu bulgular, bizim kariyer tutumuna yönelik yışlarına yönelebileceklerini belirten kişilerden bulgularımızı destekler niteliktedir. Valcour ve oluştukları için, örgüt içi ve örgütler arası fiziksel Tolbert (2003:770) araştırmalarında, çocuk sahibi ve psikolojik hareketliliğe daha hazır oldukları ve olmanın erkeklerin değil, kadınların işlerini ve bununla birlikte, sınırız kariyer tutumuna daha kazançlarını tehlikeye attıklarını belirtmektedir. yatkın oldukları söylenebilir. 34 UHBAB UHBAB www.uhbabdergisi.com www.uhbabdergisi.com Uluslararası Hakemli Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi Uluslararası Hakemli BeĢeri veDönemi Akademik Ekim / Kasım / Aralık – Sonbahar Cilt:Bilimler 4 Sayı: Dergisi 14 Yıl:2015 Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015 International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science October / November / December - Fall Semester Issue: 14 2015 Year: 2015 April / May / June Spring Summer Volume:Volume: 4 Issue:4 12 Year: JEL CODE: M10-M12 ID:285 K:620 ISSN Print: Online K34 2147-5385 ID:2302147-4168 K:509 Jel Kodu: (ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 &NO: ISOTRADEMARK) 14001-2004 Belge No: 12880) (MARKA PATENT (2015/03947-2015-GE-17304) GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ Federasyonlarda genel sekreter pozisyonunda kademelerinde görev alma ve siyasete atılma gibi 1 ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI çalışanların sınırsız kariyer tutumları yüksek bu- hedefleri ve bu hedefe yönelik beklentileri olduğu ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER lunmuştur. Genel sekreterlerin hedef yönelimli söylenebilir. Bunun için kendilerinin, gerekli bilgi, olmalarıyla paralel olarak, örgüt içinde dahaCUSTOM önemli DUTIES beceri, yetenek ve tecrübeye sahip olduklarını 2 Selin KILINÇ , Hatice YURTSEVER3 Bu nedenlerle, federasyonlarda pozisyonlara gelmek istedikleri söylenebilir. Bu düşünmektedirler. 2 Celal Bayar bulunduğu Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi sebeple genel sekreterlerin, federasyon çalışan genel sekreterlerin, bulunduğu örgüt içinde 3 Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü içindeki psikolojik tatminlerinin yüksek olduğu ve ve örgütün bağlı olduğu üst birimlerde daha başarılı Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising kariyer tercihlerini örgüt içi fiziksel hareketlilikten olabilecekleri ve kariyer ortalamalarına bakıldıeşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın from the movement of commercial commodities miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, subject to customs which is sınırsız based on those yana kullandıkları söylenebilir. Genel sekreterlerin ğında, düşünce olarak kariyer tutumuna sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir commodities’quantity and value. It is are a kind of dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi daha tariff yatkın that is a foreign trade and economic policy gelecekte, federasyon başkanı olma, federasyonlarda oldukları söylenebilir. türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan instrument in addition to its economic, social and vergi türüSpor olan gümrük gelir ve fiscal functions. Since they are not collected on yönetim kuruludolaylı üyesibirolma, Genelvergisi, Müdürkurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir Araştırmadaki regular basis like income tax andışığında, corporate tax, as bulgular hipotezlerin kabuvergi türü olmadığından, dış ticarete önemli konu olan an indirect tariff on expenditures, custom duties lüğü ya da uluslararası spor örgütlerinin eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus lüne are collected once whenTablo commodities subject yönelikonlysonuçlar 10’da gösterilmektedir. H1 H2 H3 H4 H5 H6 olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi to foreign trade arrive at the custom. According to Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu the second item of tax procedural law, custom Araştırma Hipotezlerinin Sonuçları kanun kapsamıTablo dışında 10. tutulmuştur. Bu nedenle, duties are excluded from this law. Therefore, gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458 procedures and practises of custom duties are sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun regulated by customs law numbered 4458. Kişilik özelliklerinin federasyon kariyer tutumları üzerinde ile dış ticarete konu olan eşyanınçalışanlarının Türkiye Gümrük sınırsız Through this law, a systematization has etkisi been created beginning with commodities subject to vardır. Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak işlemlerin sırasına göre bir sistematik international trade entering customs territories of tüm kariyer vergilerde tutumları olduğu gibi arasında Turkeyfarklılık and continuing with operation sequence. Yaşa göreoluşturulmuştur. çalışanlarınDiğer sınırsız vardır. gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, Like all other taxes, compalsive levels such as tahakkuk göre ve tahsil aşamaları Gümrük Ticaret tutumları assessment, accrual and collecting are regulated Medeni duruma çalışanların sınırsızve kariyer arasında farklılık vardır. Bakanlığı’na bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan by General Directorate of Customs as a part of 1 Bu çalıĢma, CelalMüdürlüğü Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Maliye AnabilimMinistry Dalı Mali Hukuk to Gümrükler Genel tarafından, Gümrük Customs and tutumları Economy according Çocuk sahibi olmaYüksek durumuna göre çalışanların kariyer arasında farklılık Programı Selin KILINÇsınırsız tarafından hazırlanan Yüksekprocess Lisans Tezinden Kanunu hükümlerineLisans uygunÖğrencisi olarak yürütülmektedir. Customs Law. Resolution of disputes over türetilmiĢtir. vardır. Gümrük vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm customs duties has a different form from the süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir process of other taxes. Customs duty disputes Kurumdayapıya çalışma süresine çalışanların sınırsız kariyer tutumları arasındainfarklılık sahiptir. Gümrükgöre vergisi uyuşmazlıkları have to be resolved administratively the first place. However, in the case of disputes not being vardır. öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. Ancak idari aşamada çözümlenemeyen solved administratively, legal action can be taken. 1 uyuşmazlıklarda yoluna göre başvurulabilmektedir. İş hayatında bulunmayargı süresine çalışanların sınırsız kariyer tutumları arasında farklılık Key words: Custom, Custom Duties, Custom vardır. Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi, Disputes Gümrük Uyuşmazlıkları Kabul Kabul Kabul Kabul Kabul Kabul H7 İş hayatında çalıştığı iş sayısına göre çalışanların sınırsız kariyer tutumları arasında farklılık vardır. Red H8 Kurumdaki pozisyonlarına göre çalışanların sınırsız kariyer tutumları arasında farklılık vardır. Kabul H9 Kurumdan aldığı maaş değişkenine göre çalışanların sınırsız kariyer tutumları arasında farklılık vardır. Red 35 UHBAB UHBAB www.uhbabdergisi.com www.uhbabdergisi.com Uluslararası Hakemli Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi Uluslararası Hakemli BeĢeri veDönemi Akademik Bilimler Ekim / Kasım / Aralık – Sonbahar Cilt: 4 Sayı:Dergisi 14 Yıl:2015 Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015 International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science October / November / December - Fall Semester Issue: 14 2015 Year: 2015 April / May / June Spring Summer Volume:Volume: 4 Issue:4 12 Year: JEL CODE: M10-M12 ID:285 K:620 ISSN Print: OnlineK34 2147-5385 ID:2302147-4168 K:509 Jel Kodu: (ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 &NO: ISOTRADEMARK) 14001-2004 Belge No: 12880) (MARKA PATENT (2015/03947-2015-GE-17304) SONUÇ ve ÖNERİLER GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ benimsenmesi, maddi sorunların çözülmesi için 1 ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI farklı kaynakların bulunması, bilgi paylaşımının ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER Araştırmanın sonucunda, sınırsız kariyer tutumu daha yaygın hale gelmesi ve sosyal yardımlaşma federasyon personeli tarafından tercih edilen bir DUTIES CUSTOM ve dayanışma için somut adımların atılması gibi kariyer yaklaşımı olduğu görülmektedir. Selin Kişilik KILINÇ2, Hatice YURTSEVER3 değerlerin var olan kurum kültürüne yansıtılması, özellikleri açısından, yönelimli ve Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi 2 Celalhedef Bayar Üniversitesi Sosyalkişilik Bilimler Ens. 3 kurum içindeki kariyer tutumlarına Celal Bayar Üniversitesi Salihliçalışanların proaktif kişilik özellikleri ile sınırsız kariyer tutumu MYO, DıĢ Ticaret Bölümü olumlu yönde etkisi olacağı düşünülebilir. arasında pozitifÖzet: yönlü güçlü bir gümrüğe ilişkinin Gümrük vergisi, tabi olduğu olan ticari Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın from the movement of commercial commodities sonucuna ulaşılmıştır. değişkenmiktarı Sosyo-demografik veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, KAYNAKLAR subject to customs which is based on those sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir commodities’quantity and value. It is are a kind of lere bakıldığında;dışyaş, durum, ticaretmedeni ve ekonomi politikasıçocuk aracı olansahibi bir vergi tariff that is a foreign trade and economic policy M.B.,to (1994). The Catürüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan ARTHUR, instrument in addition its economic, socialBoundaryless and olma, kurumda çalışma süresi, iş hayatında bulunma dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve fiscal functions. Since they are not collected on reer: New kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir regular basisAlike incomePerspective tax and corporateFor tax, asOrganizational süresi ve kurumdaki pozisyona federasyon vergi türü olmadığından,göre dış ticarete konu olan an indirect tariff on expenditures, custom duties Organizational Behavior, eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus are Inquiry, collected onlyJournal once when of commodities subject çalışanlarının sınırsız kariyer tutumları arasında olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi to foreign trade arrive at the custom. According to pp.295-296 Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu the 15(4), second item of tax procedural law, custom farklılıklar tespit edilmiştir. Cinsiyet, çalışılan kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle, duties are excluded from this law. Therefore, gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458 procedures and practises of custom duties are iş sayısı ve kurumdan alınan maaş değişkenleri ROUSSEAU, sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun ARTHUR, regulated by M.B., customs&law numbered 4458.D.M., (1996). A ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük Through this law, a systematization has been açısından bir farklılık bulunamamıştır. Career Lexicon for the 21st Century, Academy Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak created beginning with commodities subject to işlemlerin sırasına göre bir sistematik international trade entering customs territories of of Management 10 (4), pp.28-39. Diğer tüm vergilerde olduğubir gibi Turkey and continuing with Executive, operation sequence. Kariyer, çalışmaoluşturulmuştur. hayatında bireyler için büyük gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, Like all other taxes, compalsive levels such as “The Boundaryless A New Employtahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret assessment, accrual and collectingCareer: are regulated öneme sahiptir. Bu nedenle işverenler, örgütler ve Bakanlığı’na bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan by General Directorate of Customs as a part of 1 Bu çalıĢma, CelalMüdürlüğü Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü AnabilimMinistry DalıaMali Hukuk mentMaliye Principle for New Organizational Era, Gümrükler Genel tarafından, Gümrük Customs and Economy according to yöneticiler, sınırsız kariyer veBayar başka yeniSelin kariyer Programı Yüksek Lisans KILINÇ tarafından hazırlanan Yüksekprocess Lisans of Tezinden Kanunu hükümlerine uygunÖğrencisi olarak yürütülmektedir. Customs Law. Resolution disputes over türetilmiĢtir. Newduties York: Gümrük vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm customs has Oxford a different University form from the Press.” modellerine önem vererek, bunları takip etmeleri süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir process of other taxes. Customs duty disputes sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları have to be resolved administratively in the first ve çalışanlarını yapıya bu yeni kariyer modellerine yönT., &in ALDRICH, H.not(1996), Prometheus öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. BAKER, place. However, the case of disputes being Ancak idari Araştırma aşamada bulgularında çözümlenemeyen solved administratively, legal action can be taken. lendirmeleri gerekmektedir. Stretches: Building Identity1 and Cumulative uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir. Key words: Custom, Custom Duties, Custom federasyon çalışanlarının, kurumda çalışmaktan Knowledge in Multiemployer Careers, in The Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi, Disputes Gümrükgörülmektedir. Uyuşmazlıkları memnun oldukları Bu nedenle Boundaryless Career, eds. J.A. Arthur and federasyonlarda var olan kurum kültüründeki D. Rousseau, New York: Oxford University eksikliklerin giderilmesi ve daha güçlü bir kurum Press, pp.132–149 kültürünün oluşturulması, çalışanların kurumda kalarak kariyerlerine yön vermelerine daha da BANAI, M., & HARRY, W., (2004). Boundaryless Global Careers- The International Itinerants, yardımcı olacağı düşünülebilir. Örneğin, kuruma International Studies of Management & Orözgü performans yönetim ve değerlendirme kriterlerinin getirilmesi, “biz” kavramının tam anlamıyla ganization, 34(3), pp.96-120 36 UHBAB UHBAB www.uhbabdergisi.com www.uhbabdergisi.com Uluslararası Hakemli Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi Uluslararası Hakemli BeĢeri veDönemi Akademik Ekim / Kasım / Aralık – Sonbahar Cilt:Bilimler 4 Sayı: Dergisi 14 Yıl:2015 Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015 International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science October / November / December - Fall Semester Issue: 14 2015 Year: 2015 April / May / June Spring Summer Volume:Volume: 4 Issue:4 12 Year: JEL CODE: M10-M12 ID:285 K:620 ISSN Print: Online K34 2147-5385 ID:2302147-4168 K:509 Jel Kodu: (ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 &NO: ISOTRADEMARK) 14001-2004 Belge No: 12880) (MARKA PATENT (2015/03947-2015-GE-17304) GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ BARRON, K. E., & HARACKIEWICZ, J. M., CARSON, K. D., CARSON, P.P., & BEDEIAN, ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI1 A.G., (1995). Development and Construct (2001). Achievement Goals and Optimal ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER Validation of a Career Entrenchment Measure, Motivation: Testing Multiple Goal Models. CUSTOM DUTIES Journal of Occupational and Organizational Journal of Personality and Social Psychology, 2 Selin KILINÇ , Hatice YURTSEVER3 Psychology 68, pp.301-320 80, pp.706-722 2 Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi 3 Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü BECKER, K. H., & HAUNSCHILD, A., (2003). Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari The ImpactÖzet: of Boundaryless Careers on Oreşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, ganizationalmiktarı Decision Making: An Analysis sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi from the Perspective Luhmann’s türüdür. Aynıof zamanda harcamalarTheory üzerinden of alınan ÇELİK, A., & SOYSAL, A., (2004), “Değişen Abstract: Custom duty is aKariyer kind of tariffPlatosu: arising İş Hayatında Çalışanlar from the movement of commercial commodities subject to customs which is based those Fırsat Mı?”, Açısından Kader mi, on Yoksa commodities’quantity and value. It is are a kind of tariffKSÜ that is aSosyal foreign trade and economic policy 1(1), ss.25-27 Bilimler Dergisi, instrument in addition to its economic, social and dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve fiscal functions. Since they are not collected on Social Systems, Journal of Human Resource L.T., The Boundaryless Career kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir EBY, regular basis like (2001). income tax and corporate tax, as vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan an indirect tariff on expenditures, custom duties Management 14(5), pp.713-727 Experiences of commodities Mobile subject Spouses in Dualeşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus are collected only once when olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi to foreign trade arrive at the custom. According to Earner Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu the second item Marriages, of tax procedural Group&Organization law, custom BIELBY, W.T., kanun & BIELBY, D.D.,tutulmuştur. (1999).BuOrgakapsamı dışında nedenle, duties are excluded from this law. Therefore, Management, gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458 procedures and practises 26(3), of custompp.343-368 duties are nizational Mediation Project-Based Labor sayılı Gümrük of Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun regulated by customs law numbered 4458. ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük Through this law, a systematization has been HAN, S. K., & (1999). Work and Markets: Talent Agencies theeşyaya Careers of Bölgesine girişinden and başlayıp, uygulanacak created beginning withMOEN, commodities P., subject to işlemlerin sırasına göre bir sistematik international trade entering customs territories of family over with time: A life course approach, Screenwriters, AmericanDiğer Sociological oluşturulmuştur. tüm vergilerdeReview, olduğu gibi Turkey and continuing operation sequence. gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, Like all other taxes, compalsive levels such as Annuals of and thecollecting American Academy of Political tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret assessment, accrual are regulated 64(1), pp.64–85 Bakanlığı’na bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan by General Directorate of Customs as a part of 1 Bu çalıĢma, CelalMüdürlüğü Bayar Üniversitesi Bilimler Enstitüsü Anabilim Dalı Mali Hukuk andMaliye Social Science, 562, pp.98-110 Gümrükler Genel tarafından,Sosyal Gümrük Customs and Economy Ministry according to Programı Yüksek Lisans Öğrencisi Selin KILINÇ tarafından hazırlanan Yüksekprocess Lisans of Tezinden Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir. Customs Law. Resolution disputes over BRISCOE, J. P., HALL, D. T., & DeMUTH, türetilmiĢtir. Gümrük vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm customs duties has a different form from the K., taxes. & ARTHUR, B., (2002). Career süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir INKSON, process of other Customs dutyM. disputes R. L. F., (2006). Protean and boundaryless yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları have to be resolved administratively in the first Extending ‘‘organizational idari aşamada çözümlenmek zorundadır. place.development: However, in the case of disputes notthe being careers: Anöncelikle empirical exploration. Journal Ancak idari aşamada çözümlenemeyen solved administratively, legal action can be taken. careers’’ framework. In S. G.1 Niles (Ed.),Adult uyuşmazlıklarda yargı69(1), yoluna başvurulabilmektedir. of Vocational Behavior, pp.30–47 Key words: Custom, Custom Duties, Custom career development: Concepts, issues, and Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi, Disputes Gümrük Uyuşmazlıkları BUDAK, G., & BUDAK, G., (2004). İşletme practices (3rd ed.). Columbus, OH: National Career Development Association. pp.191-201 Yönetimi, Barış Yayınları Fakülteler Kitabevi, İzmir, ss.610-620 KALE, E., & ÖZER, S., (2012). İş görenlerin Çok Yönlü ve Sınırsız Kariyer Tutumları: Hizmet Sektöründe Bir Araştırma, Eskişehir Osmangazi Universitesi İİBF Dergisi, 7(2), ss.173-196 CARR, S.C., INKSON, K., & THORN, K., (2005). From Global Careers To Talent Flow: Reinterpreting ‘Brain Drain’, Journal of World Business, 40(4), pp.386–398 37 UHBAB UHBAB www.uhbabdergisi.com www.uhbabdergisi.com Uluslararası Hakemli Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi Uluslararası Hakemli BeĢeri veDönemi Akademik Bilimler Ekim / Kasım / Aralık – Sonbahar Cilt: 4 Sayı:Dergisi 14 Yıl:2015 Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015 International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science October / November / December - Fall Semester Issue: 14 2015 Year: 2015 April / May / June Spring Summer Volume:Volume: 4 Issue:4 12 Year: JEL CODE: M10-M12 ID:285 K:620 ISSN Print: OnlineK34 2147-5385 ID:2302147-4168 K:509 Jel Kodu: (ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 &NO: ISOTRADEMARK) 14001-2004 Belge No: 12880) (MARKA PATENT (2015/03947-2015-GE-17304) GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ KANBUR, A., & SALİHOĞLU, G.H., (2014). ÇÖZÜM NAY, YOLLARI M., & VEZNELİ, Z., (2012). Sınırsız 1 ĠDARĠ AġAMADA ve Çok Yönlü Kariyer: Akademisyenlerin Çalışanların Sınırsız Ve Değişken Kariyer ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER Kariyer Yaşamı. Sosyal ve Beşeri Bilimler Yolculuğunda İşkolikliğin Rolü Üzerine CUSTOM DUTIES Dergisi (Online) 4(1), ss.193-202 Bir Araştırma, Manas Sosyal Araştırmalar Dergisi, 3(2),2 ss.27-58 Selin KILINÇ2, Hatice YURTSEVER3 M., & ATASEVEN, Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. MaliONAY, Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi B., 3 Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü LAZAROVA, M., & TARIQUE, I., (2005). Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari KnowledgeÖzet: transfer upon repatriation, Joeşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, urnal of World Business 40(4), pp.361–373 sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan LICHTENSTEIN, & OLdolaylıB., bir HARTWELL, vergi türü olan gümrükJ., vergisi, gelir ve kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir SON, N., (1998). Boundaryless Career: vergi türüThe olmadığından, dış ticarete konu olan (2010). New Directions for Boundaryless and Protean Abstract: CustomWhat duty is aDo kindHuman of tariff arising Careers: Resources Manafrom the movement of commercial commodities subject to Make customs Differently?, which is based onSelçuk those Üniversitesi gers commodities’quantity and value. It is are a kind of tariffİ.İ.B.F. that is a foreign trade and policy Araştırmalar Sosyal ve economic Ekonomik instrument in addition to its economic, social and fiscalDergisi, functions. Since they aress.435-465 not collected on 14 (20), regular basis like income tax and corporate tax, as an indirect tariff on expenditures, custom duties M.Z., ISKANDAR, T.M., & POON, eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus SANUSI, are collected only once when commodities subject A New Employment Principle for a New olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi to foreign trade arrive at the custom. According to J.M.L., Effects Goal Orientation Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu the second item (2007). of tax procedural law,Of custom Organizational Administrative kanun Era, kapsamı dışında tutulmuştur.Science Bu nedenle, duties are excluded from this law. Therefore, And and Task Complexity On Audit Judgment gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458 procedures practises of custom duties are Quarterly, 43(3), pp.732-736 sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun regulated by customs law numbered 4458. Performance, MalaysianhasAccountıng Review, ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük Through this law, a systematization been Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak created beginning with commodities subject to MOUNT, M., & BARRICK, Five Volume işlemlerin sırasına M., göre(1998). bir sistematik international trade6(2), enteringpp.123-139 customs territories of oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi Turkey and continuing with operation sequence. reasons why the vergisinde “big five” article has been gümrük de zorunlu aşamalar olan tarh, Like all other taxes, compalsive levels such as O.A., Kariyerden, tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret SEYMEN, assessment, accrual and (2004). collecting Geleneksel are regulated bağlı ayrı bir Psychology, kuruluş niteliği olan by General Directorate of Customs as a part of frequently Bakanlığı’na cited. Personnel 1 Bu çalıĢma, CelalMüdürlüğü Bayar Üniversitesi Bilimler Enstitüsü Maliye Anabilim Dalı Mali Hukuk Sınırsız Ve Dinamik / Değişken Kariyere Gümrükler Genel tarafından,Sosyal Gümrük Customs and Economy Ministry according to Programı Yüksek Lisans Selin KILINÇ tarafından hazırlanan Yüksekprocess Lisans of Tezinden Kanunu hükümlerine uygunÖğrencisi olarak yürütülmektedir. Customs Law. Resolution disputes over 51(2), pp.849–857 türetilmiĢtir. Geçiş: Nedenleri Ve from Sonuçları Üzerine Gümrük vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm customs duties has a different form the süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir process of other taxes. Customs duty disputes biradministratively inceleme,inUludağ sahiptir. K., Gümrük vergisiSusceptiuyuşmazlıkları have Yazınsal to be resolved the first Üniversitesi McELROY, T., yapıya & DOWD, (2007). öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. place. However, in the case of disputes not being İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, Ancak idari aşamada çözümlenemeyen solved administratively, legal action can be taken. bility to anchoring effects: How openness-to1 uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir. Key 23(1), words: ss.79-114 Custom, Custom Duties, Custom experience influences responses to anchoring Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi, Disputes Gümrükand Uyuşmazlıkları cues, Judgment Decision Making, 2(1), SOMMERLUND, J., & BOUTAIBA, S., (2007). Borders of “the boundaryless career, Journal Of Organızatıonal Change Management, 20(4), pp.525-538 pp. 48–53 JONES, C., & DeFILLIPPI, R.J., (1996). Back to the Future in Film. Combining Industry and Self-Knowledge to Meet the Career SULLIVAN, S.E., (1999). The Changing Nature of Careers: A Review and Research Agenda”, Journal of Management, 25(3), pp.457-484 Challanges of the 21st Century, The Academy of Management Executive, 10(4), pp.89-103 38 UHBAB UHBAB www.uhbabdergisi.com www.uhbabdergisi.com Uluslararası Hakemli Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi Uluslararası Hakemli BeĢeri veDönemi Akademik Ekim / Kasım / Aralık – Sonbahar Cilt:Bilimler 4 Sayı: Dergisi 14 Yıl:2015 Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015 International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science October / November / December - Fall Semester Issue: 14 2015 Year: 2015 April / May / June Spring Summer Volume:Volume: 4 Issue:4 12 Year: JEL CODE: M10-M12 ID:285 K:620 ISSN Print: Online K34 2147-5385 ID:2302147-4168 K:509 Jel Kodu: (ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 &NO: ISOTRADEMARK) 14001-2004 Belge No: 12880) (MARKA PATENT (2015/03947-2015-GE-17304) GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ SUUTARI, V., & BREWSTER,ĠDARĠ C., (2000). Making ÇÖZÜM VALCOUR, P. M., 1 & TOLBERT, P. S., (2003). AġAMADA YOLLARI Their Own Way: International Experience Gender, family and career in the era of boADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER Through Self-İnitiated Foreign Assignments. undarylessness: Determinants and effects of CUSTOM DUTIES Journal of World Business, 35(4), pp.417–436 intra- and inter-organizational mobility. Human 3 Selin KILINÇ2, HaticeResource YURTSEVER Management, 14(4), pp.768-787 THARENOU, P., LATIMER, S., & CONROY, D., 2 Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi 3 Bayar SalihliVAN MYO, DıĢ Ticaret Bölümü (1994). How do you makeCelal it to theÜniversitesi top? An BUREN III, H. J., (2003). Boundaryless ExaminationÖzet: Of Gümrük Influences On Women’s And Careers and Employability Obligations, Buvergisi, gümrüğe tabi olan ticari Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın from the movement of commercial commodities Men’s Managerial Advancement. Academy siness Ethics Quarterly, 13(2), pp.131-149 miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, subject to customs which is based on those sosyal veJournal, mali fonksiyonlarının yanında önemli bir commodities’quantity and value. It is are a kind of of Management 37(4), pp.899-931 dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi ZEITZ,G., tariff that is a foreign trade G., and economic policy BLAU, & FERTIG, J., (2009). türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan instrument in addition to its economic, social and dolaylı bir vergi türü olanA., gümrük gelir ve fiscal functions. Since they are not collected on TÜRKMEN, M., ZEKİOĞLU, & vergisi, YILDIZ, Boundaryless Careers And İnstitutional Rekurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir regular basis like income tax and corporate tax, as vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan an indirect tariffThe on expenditures, custom duties K. (2012). Spor Federasyonu Çalışanlarının sources, International Journal of Human eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus are collected only once when commodities subject olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi to foreign trade arrive at the custom. According to pp.372–398 Kişilik Özelliklerinin İncelenmesi, UHBAB Resource Management, 20(2), Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu the second item of tax procedural law, custom Uluslararasıkanun Hakemli Sosyal Bilimler kapsamıBeşeri dışında ve tutulmuştur. Bu nedenle, duties are excluded from this law. Therefore, çalışma doktora gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458 YAZAR procedures NOTU: and practisesBu of custom duties yazarın are Dergisi, 1(2), sayılıss.1-8 Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun regulated by customs law numbered 4458. tezinden türetilerek hazırlanmıştır. ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük Through this law, a systematization has been Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak created beginning with commodities subject to TÜRKMEN, M., (2012).sırasına Özel vegöre Devlet işlemlerin bir Okullasistematik international trade entering customs territories of oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi Turkey and continuing with operation sequence. rında Çalışan Beden Eğitimi Öğretmenlerinin gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, Like all other taxes, compalsive levels such as tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret assessment, accrual and collecting are regulated Sınırsız Kariyer Tutumlarının İncelenmesi, Bakanlığı’na bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan by General Directorate of Customs as a part of 1 Bu çalıĢma, CelalMüdürlüğü Bayar Üniversitesi Bilimler Enstitüsü AnabilimMinistry Dalı Mali Hukuk to Gümrükler Genel tarafından,Sosyal Gümrük Customs Maliye and Economy according Türkiye Klinikleri J Sports Sci, 4(2),ss.71-80 Programı Yüksek Lisans Öğrencisi Selin KILINÇ tarafından hazırlanan Yüksekprocess Lisans of Tezinden Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir. Customs Law. Resolution disputes over türetilmiĢtir. Gümrük vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. Ancak idari aşamada çözümlenemeyen uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir. Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi, Gümrük Uyuşmazlıkları 39 customs duties has a different form from the process of other taxes. Customs duty disputes have to be resolved administratively in the first place. However, in the case of disputes not being solved administratively, legal action can be taken. Key words: Disputes 1 Custom, Custom Duties, Custom UHBAB UHBAB www.uhbabdergisi.com www.uhbabdergisi.com Uluslararası Hakemli Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi Uluslararası Hakemli BeĢeri veDönemi Akademik Bilimler Ekim / Kasım / Aralık – Sonbahar Cilt: 4 Sayı:Dergisi 14 Yıl:2015 Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015 International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science October / November / December - Fall Semester Issue: 14 2015 Year: 2015 April / May / June Spring Summer Volume:Volume: 4 Issue:4 12 Year: JEL CODE: M10-M12 ID:285 K:620 ISSN Print: OnlineK34 2147-5385 ID:2302147-4168 K:509 Jel Kodu: (ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 &NO: ISOTRADEMARK) 14001-2004 Belge No: 12880) (MARKA PATENT (2015/03947-2015-GE-17304) GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI1 ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER CUSTOM ABSTRACT DUTIES EXTENDED Selin KILINÇ2, Hatice YURTSEVER3 2 Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi Celal Bayar Üniversitesi career Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü The importance of Research: Boundaryless is defined as “Do not depend on a single organization unbounded career” et olan al., ticari 1995: 301; Seymen, Boundaryless career Özet: Gümrük vergisi,(Carson gümrüğe tabi Abstract: Custom duty2004: is a kind87). of tariff arising eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın from the movement of commercial commodities concept, although its short history, is a career approach that examined with interest in the world and miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, subject to customs which is based on those sosyal ve mali on fonksiyonlarının yanında önemli bir commodities’quantity andcareer, value. It is while are a kindthe of concept of a is made of many studies the conceptual. In Turkey, boundaryless dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi tariff that is a foreign trade and economic policy türüdür.as Aynı zamanda harcamalartopic üzerinden instrument inTherefore, addition to its economic, social and new career emerges a new research inalınan sports science. the concept of boundaryless dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve fiscal functions. Since they are not collected on kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir regular basis like income tax and corporate tax, career with the work, considered to be an important operation that human resources asmanagement in vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan an indirect tariff on expenditures, custom duties eşyanın gümrüğe to geldiği mahsus are collected only once when commodities subject Turkey, in the introduction theanda fieldbir ofdefaya individual career management and sports science. Briscoe olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi to foreign trade arrive at the custom. According to Kanunu (VUK)’nun ikinci göre bu andthepretean second item of tax procedural law, custom at al., (2006:38)Usul while explaining themaddesine bondaryless attitudes it is stated that an important kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle, duties are excluded from this law. Therefore, gümrük vergilerinin ve uygulama esasları 4458 planning. procedures Therefore, and practises ofmeasurement custom duties are of personality factor in the personality of theusulindividuals in career sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun regulated by customs law numbered 4458. traits in their careers; career proactive personality, personality and openness to ile dış ticarete konureality, olan eşyanın Türkiye Gümrük Throughgoal-oriented this law, a systematization has been Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak created beginning with commodities subject to experience wereişlemlerin used. Aim: The göre purpose the study is investigating boundaryless career attitudes of sırasına bir ofsistematik international trade entering customs territories of oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi Turkey and continuing with operation sequence. employees in the administrative unitsaşamalar of theolansports the relationship personality gümrük vergisinde de zorunlu tarh, federations, Like all other taxes, compalsive levels between such as tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret assessment, accrual and collecting are regulated traits and demographic characteristics andniteliği differences. The oflevel of the research, comprise Bakanlığı’na bağlı ayrı bir kuruluş olan byMethod: General Directorate Customs as a part of 1 Bu çalıĢma, CelalMüdürlüğü Bayar Üniversitesi Bilimler Enstitüsü AnabilimMinistry Dalı Mali Hukuk to Gümrükler Genel tarafından,Sosyal Gümrük Customs Maliye and Economy according a total of 345 staff including; working in administrative of process the sports federation in 2010 Programı Yüksek Lisans Öğrencisi Selinthe KILINÇ tarafından hazırlanan Yüksek Lisans Tezinden Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir. Customs Law.units Resolution of disputes over türetilmiĢtir. Gümrük vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm customs duties has a different form from the and 2011, 367 staff and the sample group “53 general secretaries, 30 chefs, 61 Fitness expert, 112 süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir process of other taxes. Customs duty disputes yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları have to be resolved administratively in the first officers, 25 coaches and 64 contract staff. In the studyplace. Bondaryless and Protean Attitudes and Persoöncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. However, in the case of disputes not being Ancak idari aşamada çözümlenemeyen solved administratively, legal action be taken. nality Traits Scale which developed by Briscoe at al.,(2006) and Validity andcanreliability study of the 1 uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir. Keyused. words:The Custom, Custom Duties, Custom is 0.78. Scale Turkish version made by Onay and Ataseven (2007), is reliability coefficient Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi, Disputes Gümrük Uyuşmazlıkları as a result of factor analysis: question of the changes between 0.902 and 0.784 factor loadings, total variance 76.66%, Kaiser-Meyer-Olkin (KMO) value 0.856 and Chi-square (χ2) value: is 1247.51. The total variance of personality traits is 79.30%. The reliability coefficient of career reality is 0.84 and factor loadings ranged from 0840-0907. The reliability coefficient of proactive personality is 0.82 and factor loadings ranged from 0.709-0.910. The reliability coefficient of target goal-oriented personality is 0.84 and factor loadings ranged from 0.690-0.917. The reliability coefficient of personality trait openness to experience is 0.81 and factor loadings ranged from 0.817-0.921. KMO value of 0.891 and Chi-square (χ2) value is 1001.69. Taking written permission from Sports General 3 40 UHBAB UHBAB www.uhbabdergisi.com www.uhbabdergisi.com Uluslararası Hakemli Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi Uluslararası Hakemli BeĢeri veDönemi Akademik Ekim / Kasım / Aralık – Sonbahar Cilt:Bilimler 4 Sayı: Dergisi 14 Yıl:2015 Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015 International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science October / November / December - Fall Semester Issue: 14 2015 Year: 2015 April / May / June Spring Summer Volume:Volume: 4 Issue:4 12 Year: JEL CODE: M10-M12 ID:285 K:620 ISSN Print: Online K34 2147-5385 ID:2302147-4168 K:509 Jel Kodu: (ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 &NO: ISOTRADEMARK) 14001-2004 Belge No: 12880) (MARKA PATENT (2015/03947-2015-GE-17304) GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ Directorate and the competentĠDARĠ authority of the federation, the survey1 forms was applied to the staff AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI face to face. Before application to the staff who participated in the research, participation of informed ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER consent form was signed. The data analysis in the research; Located in SPSS 15.0 statistical software, CUSTOM DUTIES frequency and percentage distributions, correlation analysis, t-test and ANOVA analysis methods 2 , Hatice YURTSEVER3 was used. Findings: When the matrixSelin of KILINÇ correlation between the boundaryless career attitudes and 2 Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi 3 personality characteristics analyzed; is seen Salihli that MYO, thereDıĢisTicaret a positive Celal BayaritÜniversitesi Bölümü correlation 1% significance level among career reality, proactive personality, goal-oriented personality and openness to experiÖzet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising ence with boundaryless openings Inmovement the results of personality eşyanın yer career değiştirmesi nedeniyle,personality bu eşyanın traits. from the of commercial commodities characteristics miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, subject to customs which is based on those of boundarylesssosyal career attitude madeyanında to determine effect on theandregression shows that ve mali fonksiyonlarının önemli bir the commodities’quantity value. It is are aanalysis kind of dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi tariff that is a foreign trade and economic policy proactive personality andzamanda openness to experience a strong effect türüdür. Aynı harcamalar üzerinden alınan to have instrument in additionpositive to its economic, socialon andexperience the dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve fiscal functions. Since they are not collected on boundaryless career; reality and thealınan goal-oriented personality a tax, moderate positive kurumlar career vergisi gibi belirli aralıklarla bir regular basis like income taxtoandhave corporate as vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan an indirect tariff on expenditures, custom duties impact on the way boundaryless career -oriented Theonly result of regression analysis, the rate eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus attitude. are collected once when commodities subject olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi to foreign trade arrive at the custom. According to of boundarylessUsul career attitudes to explain the characteristics of the federation employee was found Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu the second item of tax procedural law, custom dışında tutulmuştur. Bu nedenle, duties are excluded from this law. Therefore, as 57.9%. Whenkanun thekapsamı coefficient table is examined it is seen that the most important contribution to gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458 procedures and practises of custom duties are sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun regulated by customs law numbered 4458. this explanatoryileisdışvariable of openness to experienceThrough (β= .776; p<0,01). Thereafter, proactive perticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük this law, a systematization has been Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak created beginning with commodities subject to sonality (β = .694, p <0.01), career reality (βsistematik = .391, pinternational <0.01),trade andentering goal-oriented people (β = .214, p işlemlerin sırasına göre bir customs territories of Diğer tüm vergilerdethe olduğu gibi Turkey continuing with operation sequence. <0.01) features oluşturulmuştur. follows. When analyzed findings of theandsocio-demographic variables relating to gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, Like all other taxes, compalsive levels such as tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret assessment, accrual and collecting are regulated the Federation employees; it was found that boundaryless career attitudes of federations employees Bakanlığı’na bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan by General Directorate of Customs as a part of 1 Bu çalıĢma, CelalMüdürlüğü Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Maliye AnabilimMinistry Dalı Mali Hukuk to Gümrükler Genel tarafından, Gümrük Customs and federation Economy according who 30 years old and Yüksek younger higher than employees ofhazırlanan the who between 41-50 years Programı Lisans Öğrencisi Selin KILINÇ tarafından Yüksekprocess Lisans of Tezinden Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir. Customs Law. Resolution disputes over türetilmiĢtir. vergisinden customs duties has attitudes a different form from theworkers of the old and 51 yearsGümrük old and over.doğan It isuyuşmazlıkların found thatçözüm boundaryless career of single süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir process of other taxes. Customs duty disputes sahiptir. vergisi uyuşmazlıkları have to be resolved the first federation wereyapıya higher thanGümrük married workers of the federation. It isadministratively found thatin boundaryless career öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. place. However, in the case of disputes not being Ancak who idarido not aşamada çözümlenemeyen administratively, legalhigher action canthan be taken. attitudes of workers, have Children, of thesolved federation were married workers 1 uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir. Key words: Custom, Custom Duties, Custom 6-10 years in of the federation. It is found that the boundaryless career attitudes of workers between Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi, Disputes Gümrük Uyuşmazlıkları the federation were higher than workers of the 5 years and under and the period is 10 years and over. It is found that the boundaryless career attitudes of workers who is in business for 5 years and under were higher than 16 years and over. It is found that the boundaryless career attitudes of employees in the position of secretary general of the Federation higher than specialize in sports federations, officer and employees who works as contracted staff positions. Results: As a result of the research, it is seen that boundaryless career attitude is a career approach which is preferred by the federation staff. In terms of personality traits, results have been reached that there is a strong positive relationship between goal-oriented personality and attitude proactive personality with boundaryless career. When 41 UHBAB UHBAB www.uhbabdergisi.com www.uhbabdergisi.com Uluslararası Hakemli Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi Uluslararası Hakemli BeĢeri veDönemi Akademik Bilimler Ekim / Kasım / Aralık – Sonbahar Cilt: 4 Sayı:Dergisi 14 Yıl:2015 Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015 International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science October / November / December - Fall Semester Issue: 14 2015 Year: 2015 April / May / June Spring Summer Volume:Volume: 4 Issue:4 12 Year: JEL CODE: M10-M12 ID:285 K:620 ISSN Print: OnlineK34 2147-5385 ID:2302147-4168 K:509 Jel Kodu: (ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 &NO: ISOTRADEMARK) 14001-2004 Belge No: 12880) (MARKA PATENT (2015/03947-2015-GE-17304) GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ we look at socio-demographicĠDARĠ variables; it has identified differences among the attitudes of the 1 AġAMADA ÇÖZÜMthat YOLLARI federation workers boundaryless career by age, marital status, having children, working time in the ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER organization, duration and position in the organization does business life. There were no differences CUSTOM DUTIES in the variables of gender, number of jobs and salaries received from institutions. Selin KILINÇ2, Hatice YURTSEVER3 2 Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi 3 Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın from the movement of commercial commodities miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, subject to customs which is based on those sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir commodities’quantity and value. It is are a kind of dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi tariff that is a foreign trade and economic policy türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan instrument in addition to its economic, social and dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve fiscal functions. Since they are not collected on kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir regular basis like income tax and corporate tax, as vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan an indirect tariff on expenditures, custom duties eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus are collected only once when commodities subject olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi to foreign trade arrive at the custom. According to Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu the second item of tax procedural law, custom kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle, duties are excluded from this law. Therefore, gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458 procedures and practises of custom duties are sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun regulated by customs law numbered 4458. ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük Through this law, a systematization has been Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak created beginning with commodities subject to işlemlerin sırasına göre bir sistematik international trade entering customs territories of oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi Turkey and continuing with operation sequence. gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, Like all other taxes, compalsive levels such as tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret assessment, accrual and collecting are regulated Bakanlığı’na bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan by General Directorate of Customs as a part of 1 Bu çalıĢma, CelalMüdürlüğü Bayar Üniversitesi Bilimler Enstitüsü AnabilimMinistry Dalı Mali Hukuk to Gümrükler Genel tarafından,Sosyal Gümrük Customs Maliye and Economy according Programı Yüksek Lisans Öğrencisi Selin KILINÇ tarafından hazırlanan Yüksekprocess Lisans of Tezinden Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir. Customs Law. Resolution disputes over türetilmiĢtir. Gümrük vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm customs duties has a different form from the süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir process of other taxes. Customs duty disputes yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları have to be resolved administratively in the first öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. place. However, in the case of disputes not being Ancak idari aşamada çözümlenemeyen solved administratively, legal action can be taken. 1 uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir. Key words: Custom, Custom Duties, Custom Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi, Disputes Gümrük Uyuşmazlıkları 42 UHBAB ULUSLARARASI HAKEMLİ BEŞERİ VE AKADEMİK BİLİMLER DERGİSİ INTERNATIONAL PEER-REVIEWED JOURNAL OF HUMANITIES AND ACADEMIC SCINENCE AŞK YAŞAM DOYUMU ÖLÇEĞİNİN TÜRKÇEYE UYARLANMASI, GEÇERLİK VE GÜVENİRLİK ÇALIŞMASI1 THE VALIDITY AND RELIABILITY STUDY OF THE SATİSFACTİON WİTH LOVE LİFE SCALE Ahmet AKIN1, Banu YILDIZ2, ÜMRAN AKIN3 1-2-3- Sakarya Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, Rehberlik ve Psikolojik Danışma A.D. Sakarya / Türkiye Öz: Bu çalışmanın amacı, Aşk Yaşam Doyumu Ölçeğini (Neto, 2005) Türkçeye uyarlamak ve geçerlik ve güvenirliğini incelemektir. Çalışma 228 yakın ilişkisi olan kişi üzerinde yürütülmüştür. Doğrulayıcı faktör analizi sonuçları, 5 madde ve tek alt boyuttan oluşan modelin (aşk doyumu) iyi uyum verdiğini göstermiştir (x²= 2.60, sd= 4, RMSEA= .000, CFI= 1.00, IFI= 1.00, GFI= 1.00, AGFI= .98, SRMR= .005). Ölçeğin düzeltilmiş madde toplam korelasyon katsayıları ise .79 ile .86 arasında değişmektedir. Ölçeğin Cronbach alfa iç tutarlılık güvenirlik katsayısı, ölçeğin tüm maddeleri için .83 olarak bulunmuştur. Bu veriler, ölçeğin Türk-çe formunun geçerli ve güvenilir bir ölçme aracı olduğunu göstermektedir. Abstract: The aim of this study is to examine validity and reliability of the Turkish version of the Satisfaction with Love Life Scale (Neto,2005). Participants were 228 individuals who have an intimate relationship. The results of confirmatory factor analysis indicated that the 5 items and one dimensional model (satisfaction with love) was well fit (x²= 2.60, df= 4, RMSEA= .000, CFI= 1.00, IFI= 1.00, GFI= 1.00, AGFI= .98, SRMR= .005). Corrected item-total correlations ranged from .79 to .86. Cronbach alfa internal consistency reliability coefficient was .83 for overall scale. These results demonstrated that this scale is a valid and reliable instrument. Key Words: Satisfaction With Love Life, Validity, Reliability, Confirmatory Factor Analysis Anahtar Kelimeler: Aşk Yaşam Doyumu, Geçerlik, Güvenirlik, Doğrulayıcı Faktör Analizi Doi: 10.17368/UHBAB.20151410929 (1) Sorumlu Yazar: Ahmet AKIN, Sakarya Üniversitesi, Eğitimi Fakültesi, Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık A.D., Sakarya / Türkiye aakin@sakarya.edu.tr Geliş Tarihi / Received: 17.12.2014 Kabul Tarihi/ Accepted: 29.04.2015 Makalenin Türü: Type ofarticle (Araştırma – Uygulama / Research -Application) Çıkar Çatışması / Conflict of Interest:Yok / None“Etik Kurul Raporu Yok - Noneof Ethics Committee” 43 1. GİRİŞ UHBAB UHBAB www.uhbabdergisi.com www.uhbabdergisi.com Uluslararası Hakemli Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi Uluslararası Hakemli BeĢeri veDönemi Akademik Bilimler Ekim / Kasım / Aralık – Sonbahar Cilt: 4 Sayı:Dergisi 14 Yıl:2015 Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015 International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science October / November / December - Fall Semester Issue: 14 2015 Year: 2015 April / May / June Spring Summer Volume:Volume: 4 Issue:4 12 Year: JEL CODE: I10 ID:261 K:562 ISSN Print: OnlineK34 2147-5385 ID:2302147-4168 K:509 Jel Kodu: (ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 &NO: ISOTRADEMARK) 14001-2004 Belge No: 12880) (MARKA PATENT (2015/03947-2015-GE-17304) GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ yer almaya başlamıştır (örn; Dolon, Peasgood & 1 ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI White, 2008). Psikoloji ve diğer bilim dallarındaki ADMINISTRATIVE TO DISPUTES OVER Sosyal ilişkiler ve özellikle aşk ilişkileri SOLUTIONS insan çalışmalar yaşam doyumunun fiziksel sağlık, yaşamının temelidir ve aşkın nasıl meydana CUSTOM DUTIES umut, öz yeterlik, daha fazla sosyal destek, daha 3 geldiği şairler, yazarlar, filozoflar, ilahiyatçılar Selin KILINÇ2, Hatice YURTSEVERproblemler az davranışsal ve yüksek kişilerarası ve profesyonel danışmanların uğraş konusu 2 Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Malive Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi olduğunu ortaya bilişsel aktivite ile ilişkili 3 Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü olmuştur (Myers & Shurts,2002). Dünyanın her koymaktadır (Dolan ve diğerleri, 2008). yerinde aşkın, insanoğlunun deneyimle-diği Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ve ticari Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın from the movement of commercial commodities Proctor ve diğerleri (2009), kişisel ve davranışsal sosyal ve psikolojik bırakan en miktarıyaşamında veya değeri kalıcı üzerindenizalınan, ekonomik, subject to customs which is based on those sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir değişkenlerin commodities’quantity and value. Itiyi is are a kind ofile büyük oranbireylerin oluşları önemli duygulardan birive olduğu düşünülmektedir dış ticaret ekonomi politikası aracı olan bir vergi tariff that is a foreign trade and economic policy türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan da instrument addition to its economic, social and ilişkiliin olduğunu savunmaktadır. Çok sayıda (Neto, 2005). Salvatore & Munoz Sastre (2001) dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve fiscal functions. Since they are not collected on kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir genç regularkatılımcıdan basis like income oluşan tax and corporate tax, as çalışmalar bu düşünceyi aşk yaşamını iyivergioluşun ana belirleyicisi olarak türü olmadığından, dış ticarete konu olan an indirect tariff on expenditures, custom duties gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus desteklemektedir are collected only once when subject (örn;commodities Emmons ve Diener, 1985). görmektedir. eşyanın olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi to foreign trade arrive at the custom. According to Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu DeNevre the second item tax procedural law, custom veofCooper (1998), yetişkinlerin iyi kanun yaşamlarını kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle, duties are excluded from this law. Therefore, İyi oluş, insanların nasıl değerlenyönelik analizlerinde dürüstlük, gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458 oluşlarına procedures and practises meta of custom duties are sayılı Gümrük Kanunu’ndaalanında düzenlenmiştir. Bu kanun regulated by customs law numbered 4458. dirdiğine dayalı olarak psikolo-ji ilginin olumlu ve öz ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük duygusal Through thisdayanıklılık, law, a systematization has duygulanım been Bölgesine başlayıp,(Neto, eşyaya 2005). uygulanacak created beginning with commodities subject to giderek arttığı bir konugirişinden olmaktadır ile iyi oluş arasında ilişki olduğunu ortaya işlemlerin sırasına göre bir sistematik saygı international trade entering customs territories of oluşturulmuştur. Diğer duygusal tüm vergilerdealan olduğuve gibi Turkey and continuing with operation sequence. Çoğu araştırmacı, iyi oluşun Mikulincer & such Shaver (2007), iyi gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, koymaktadır. Like all other taxes, compalsive levels as ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret assessment, accrual and collecting are regulated bilişsel alan gibitahakkuk kısımlardan meydana geldiğini ile duygusal ve yüksek düzeyde Bakanlığı’na bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan oluş by General Directorate dayanıklılık of Customs as a part of 1 Bu çalıĢma, CelalMüdürlüğü Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü AnabilimMinistry Dalı Mali Hukuk to Genel tarafından, Gümrük Customs Maliye and Economy according savunmaktadır Gümrükler (Andrews & Robinson, 1991; bağlanma arasında ilişki bulunduğu Programı Yüksek Lisans Selin KILINÇ tarafından hazırlanan Yüksekprocess Lisans Tezinden Kanunu hükümlerine uygunÖğrencisi olarak yürütülmektedir. Customs Law. eğilimleri Resolution of disputes over türetilmiĢtir. Gümrük vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm customs duties has a different form from the Diener, 2000; Pavot & Diener, 1993). Duygusal savunmaktadır. Lavy ve Littman-Ovadra (2011) süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir process of other taxes. Customs duty disputes Gümrük vergisi have to be resolved administratively first alan, mutluluk yapıya ya dasahiptir. iyi hissetme gibi uyuşmazlıkları olumlu çalışmalarında, kaygılı vein the kaçınan bağlanma öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. place. However, in the case of disputes not being Ancak ve idari çözümlenemeyen solved administratively, legal action can be taken. duyguların varlığını öfkeaşamada ya da kaygı gibi stiline sahip kişilerin yaşam doyumlarının düşük 1 uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir. olumsuz duyguların yokluğunu içermektedir olduğunu Key words: ayrıca Custom, kaygılı Custom Duties, Custom stiline sahip bağlanma Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi, Disputes (Argyle, 2001).Gümrük Bilişsel alan, kişilerin genel ya kişilerin aşk yaşam doyumlarının düşük olduğunu Uyuşmazlıkları da belirli yaşam alanlarındaki memnuniyetine ortaya koymaktadır. Rubin (1970) de aşkı, kişinin ilişkin düşünsel değerlendirmelerinden meyda-na partnerine kendini yakın hissetme isteği olarak gelmektedir. Diener, Emmons, Larsen, & Griffin bağlanma ile ilişkilendirmektedir. Rubin (1970) (1985), yaşam doyumunun bireylerin yaşamsal ayrıca şefkat (yani kişinin partnerine yardım etme süreçlerine ilişkin bu düşünsel değerlendirmele- isteği) ve yakınlık (yani kişinin kendini partnerine rinden kaynaklandığını savunmaktadır. Yaşam ait hissetmesi) olarak da aşk tanımlaması yapmakdoyumu, son yıllarda araştırmaların odağında tadır. Hattfield ve Walster (1978), aşk için başka 44 UHBAB UHBAB www.uhbabdergisi.com www.uhbabdergisi.com Uluslararası Hakemli Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi Uluslararası Hakemli BeĢeri veDönemi Akademik Ekim / Kasım / Aralık – Sonbahar Cilt:Bilimler 4 Sayı: Dergisi 14 Yıl:2015 Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015 International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science October / November / December - Fall Semester Issue: 14 2015 Year: 2015 April / May / June Spring Summer Volume:Volume: 4 Issue:4 12 Year: JEL CODE: I10 ID:261 K:562 ISSN Print: Online K34 2147-5385 ID:2302147-4168 K:509 Jel Kodu: (ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 &NO: ISOTRADEMARK) 14001-2004 Belge No: 12880) (MARKA PATENT (2015/03947-2015-GE-17304) GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ bir sınıflandırma ile cinsellik dışı (arkadaşça aşk) ÇÖZÜM konusu, insanların1 yaşamında çok önemli bir yere ĠDARĠ AġAMADA YOLLARI sahip bulunmaktadır. Örneğin; 1986 yılı İngiliz ve cinsellikle bağlantılı (tutkulu aşk) aşk ayrımı ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER Sosyal Tutum Aile Araştırmasında, katılımcıların yapmaktadır. Tutkulu aşk, yoğun duygular ve CUSTOM DUTIES %75’inin karşılıklı olarak partnerler arasında cinsel çekicilikten oluşurken arkadaşça aşk, 3 Selin KILINÇ2, Hatice YURTSEVER aşkın bitmesinin boşanma için yeterli bir sebep arkadaşça bir aşk ve derin bağlılık içermektedir. 2 Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi olduğunu düşündükleri ortaya konmaktadır 3 Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü Duygusal aşka karşın Lee’nin (1973) Aşkın (Ashford, 1987). Renkleri Teorisi,Özet: aşkıGümrük partnere yönelik vergisi, gümrüğe düşünsel, tabi olan ticari Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın from the movement of commercial commodities Diener ve diğerleri (1985) tarafından genel yaşam duygusal ve davranışsal bir tutum miktarı veyaanlamda değeri üzerinden alınan,olarak ekonomik, subject to customs which is based on those sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir commodities’quantity and value. It is are a kind of alanlarına ve yaşam doyumunun bilişsel süreçletanımlamaktadır. Bu teoriye dış ticaret ve ekonomi göre politikasıüçü aracı birincil olan bir vergi tariff that is a foreign trade and economic policy türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan rine instrument addition to its economic, and göreingeliştirilen yaşamsocial doyumu ölçeğinden ve yunanca isimleri (tutkulu, dolaylı birEros vergi türü olan gümrükromantik vergisi, gelir ve fiscal functions. Since they are not collected on kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir yararlanılarak regular basis like income tax and corporate tax, as Neto (2005) tarafından Aşk Yaşam aşk), Ludus (aşk Storge vergi oyunu), türü olmadığından, dış (arkadaşça ticarete konu olan an indirect tariff on expenditures, custom duties eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus Doyumu are collectedÖlçeği only once when commodities subject geliştirilmiştir. Neto (2005), aşk aşk) ve üçü ikincil Mania (Eros Gümrük ve Ludus’tan olmak üzere alınmaktadır. vergileri, Vergi to foreign trade arrive at the custom. According to (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu doyumu the second item of taxgeliştirme procedural law, custom ölçeği çalışmaları sırasında oluşan; sahiplikUsul aşkKanunu bağlılığı), Pragma (Storge kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle, duties are excluded from this law. Therefore, gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458 cinsiyet, procedures bağlı and practises of custom dutiesşuareanda âşık olup olunan din ve ve Ludus’tan oluşan; deneyimsel aşk) ve Agape sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun regulated by customs law numbered 4458. gibi değişkenlere göre farklılaşma ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük olmama Through this law,belirli a systematization has been (Eros ve Storge’dan oluşan; altruistik aşk) olmak Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak created beginning with commodities subject to olup olmadığını da ortaya koymuştur. Aşk doyuişlemlerin sırasına göre bir sistematik international trade entering customs territories of üzere altı aşk stili tanımlanmaktadır. Beach & oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi Turkey and continuing with operation sequence. cinsiyet açısından farklılaşmadığı ancak gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olanve tarh, munun Like all other taxes, compalsive levels such as Tesser (1988) de aşkın, bilişsel, duygusal tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret assessment, accrual and collecting are regulated bir Directorate dine bağlı olmanın arttıBakanlığı’na bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan belirli by General of Customs as aaşk part doyumunu of davranışsal bileşenlerden oluştuğu 1 Bu çalıĢma, CelalMüdürlüğü Bayarsavunmaktadır. Üniversitesi Bilimler Enstitüsü AnabilimMinistry Dalı Mali Hukuk to Gümrükler Genel tarafından,Sosyal Gümrük Customs Maliye and Economy according racağı varsayımını savunmuş ancak Programı Yüksek Lisans Selin KILINÇ tarafından hazırlanan Yüksekprocess Lisans of Tezinden Kanunu hükümlerine uygunÖğrencisi olarak yürütülmektedir. Customs Law. Resolution disputes over çalışmasında türetilmiĢtir. Gümrük vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm customs duties has a different form from Aşk hayatı doyumunun, genel yaşam doyumunda bağlı olunan dinin yordayıcı birtheetkisinin olmasüreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir process of other taxes. Customs duty disputes yapıya sahiptir. Gümrük vergisi şahsi uyuşmazlıkları have to be resolved administratively in the first olduğu gibi bireylerin aşk yaşamlarının ve dığını görmüştür. Şu anda aşk yaşıyor olmanın öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. place. However, in the case of disputes not being idari aşamada çözümlenemeyen aşk solved administratively, legal action can be taken. etkisi olduğu temel özelliktekiAncak kriterlere dayalı bilişsel değerdoyumu üzerinde belirleyici 1 uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir. Key words: ulaşmıştır. Custom, Custom Aşk Duties, hayatı Custom doyumunun lendirme-lerinden kaynaklandığı düşünülmektedir sonucuna Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi, Disputes Gümrük Uyuşmazlıkları (Shin & Johnson, 1978). Aşk hayatı doyumu, kişilerin sosyal ve psikolojik yaşamında kritik yakın ilişkilere yönelik araştırmalarda özellikle öneme sahip olması, ruh sağlığı ve iyi oluşun iki nedenden dolayı önem taşımaktadır (Hendbelirleyicisi olması ve aşk hayatı doyumunu tam rick ve diğerleri, 1998). İlk olarak aşk doyumu, olarak ölçen ilk ölçme aracı olması nedeniyle bu partnerler arasındaki ilişkiye yönelik bir fikir ölçek önem taşımaktadır. Bu çalışmanın amacı, sağlamaktadır. İkinci olarak diğer çeşitli ilişki Neto (2005) tarafından geliştirilen Aşk Hayatı fenomenlerinin (örn; evlilik kalitesi ve sürekliliği) Doyumu Ölçeğini Türkçeye uyarlamak ve ölçeğin yordanmasına katkıda bulunmaktadır. Ayrıca aşk geçerlik ve güvenirliğini incelemektir. 45 UHBAB UHBAB www.uhbabdergisi.com www.uhbabdergisi.com Uluslararası Hakemli Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi Uluslararası Hakemli BeĢeri veDönemi Akademik Bilimler Ekim / Kasım / Aralık – Sonbahar Cilt: 4 Sayı:Dergisi 14 Yıl:2015 Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015 International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science October / November / December - Fall Semester Issue: 14 2015 Year: 2015 April / May / June Spring Summer Volume:Volume: 4 Issue:4 12 Year: JEL CODE: I10 ID:261 K:562 ISSN Print: OnlineK34 2147-5385 ID:2302147-4168 K:509 Jel Kodu: (ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 &NO: ISOTRADEMARK) 14001-2004 Belge No: 12880) (MARKA PATENT (2015/03947-2015-GE-17304) 2. Yöntem GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ ölçeğinYOLLARI İngilizce formu iyi düzeyde İngilizce bilen 1 ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM 3 öğretim üyesinden oluşan bir komisyon tarafından Türkçeye çevrilmiş ve daha sonra bu Türkçe formlar CUSTOM DUTIES Ölçeğin Türkçe formunun geçerlik ve güvenirlik geri tercüme edilerek Türkçe ve İngilizce formlar 2 3 Selin KILINÇ , Hatice YURTSEVER analizleri, 115’i kız, 113’ü erkek toplam 228 kişi arasındaki tutarlılık incelenmiştir. Daha sonra Türkçe 2 Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Maliform Hukuk anlam Programı ve Yüksek Öğrencisi üzerinde yürütülmüştür. dilLisans bilgisi açısından incelenerek 3 Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü gerekli düzeltmeler yapılmış ve denemelik Türkçe Aşk Yaşam Doyumu Ölçeği (Orijinal Form) Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising form elde edilmiştir. Ardından denemelik Türkçe eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın from the movement of commercial commodities miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, subject to customs which is basedveonrehberlik those Öğrencilerin aşk yaşam doyumlarını değerlendirmek form, psikolojik danışma ve ölçme sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir commodities’quantity and value. It is are a kind of ticaret ve ekonomi politikası aracı olan Aşk bir vergi ve tariff that is a foreign trade and economic policy olan 2 öğretim amacıyla (Neto,dış2005) tarafından geliştirilen değerlendirme alanında uzman türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan instrument in addition to its economic, social and bir vergi5 türü olan gümrükve vergisi, fiscal functions. Since they are not collected on Yaşamı Doyumudolaylı Ölçeği, maddeden tekgelir alt ve üyesine inceletilerek görüşleri doğrultusunda bazı kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir regular basis like income tax and corporate tax, as vergi türü oluşan olmadığından, dış ticarete an indirect tariffyapılmıştır. on expenditures,Ölçeğin custom duties boyuttan (aşk doyumu) 7’li Likert tipikonu (“1”olan değişiklikler yapı geçerliği için eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus are collected only once when commodities subject olmak üzere alınmaktadır. Gümrük katılıyovergileri, Vergi doğrulayıcı to foreign trade arrive at the custom. According to Kesinlikle katılmıyorum “7” Kesinlikle faktör analizi uygulanmıştır. Ölçeğin Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu the second item of tax procedural law, custom rum) bir derecelendirme içermektedir. Ölçekte iç tutarlık kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu ters nedenle, güvenirliği duties are excluded from thisyöntemiyle, law. Therefore, madde analizi gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458 procedures and practises of custom duties are madde bulunmamaktadır. Ölçektendüzenlenmiştir. alınan yüksek düzeltilmiş korelâsyonuyla sayılı Gümrük Kanunu’nda Bu kanun ise regulated by customsmadde-toplam law numbered 4458. ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük Through this law, a systematization has been puanlar, aşk yaşam doyumunun yüksek düzeyde Geçerlik ve subject güvenirlik analizleri Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak incelenmiştir. created beginning with commodities to işlemlerin sırasına göre bir sistematik international trade entering customs territories of olduğunu göstermektedir. geçerliği LISREL 8.54with veoperation SPSS 15 paket programları oluşturulmuştur.Ölçeğin Diğer tüm yapı vergilerde olduğu gibi için Turkey and continuing sequence. gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, Like all other taxes, compalsive levels such as için uygulanan açımlayıcı faktör analizinde faktör kullanılmıştır. tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret assessment, accrual and collecting are regulated Bakanlığı’na bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan by General Directorate of Customs as a part of 1 yükleri .78 ile .92 arasında sıralanan toplam varBu çalıĢma, Celal Bayar Üniversitesi Bilimler Enstitüsü Maliye AnabilimMinistry Dalı Mali Hukuk to Gümrükler Genel Müdürlüğü tarafından,Sosyal Gümrük Customs and Economy according 3. BULGULAR YORUM Programı Yüksek Lisans Öğrencisi Selin KILINÇ tarafından hazırlanan YüksekVE Lisans Tezinden Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir. Customs Law. Resolution process of disputes over yansın %73,7’sini açıklayan tek faktörlü bir yapı türetilmiĢtir. Gümrük vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm customs duties has a different form from the süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir Yapı processGeçerliği of other taxes. Customs duty disputes elde edilmiştir. Yapılan analiz sonucunda ölçeğin yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları have to be resolved administratively in the first öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. place. However, in the case of disputes not being düzeltilmiş madde toplam korelasyon katsayılaAncak idari aşamada çözümlenemeyen Aşk solvedYaşam administratively, legal action can be taken. yapı geçerliği Doyumu Ölçeğinin 1 yargı yoluna başvurulabilmektedir. rının .65 ile .86 uyuşmazlıklarda arasında sıralandığı görülmüştür. Key ölçeğin words: Custom, Custom Duties, Custom için orijinal formunda bulunan faktörÖlçeğin iç tutarlık güvenirlik ölçeğin Anahtar Kelimeler: katsayısı, Gümrük, Gümrük Vergisi, Disputes lerin doğrulanması amacıyla doğrulayıcı faktör Gümrük Uyuşmazlıkları tüm maddeleri için .91 olarak bulunmuştur. analizi uygulanmıştır. Elde edilen uyum indeksi İşlem değerleri (x²= 2.60, sd= 4, RMSEA= .000, CFI= 1.00, IFI= 1.00, GFI= 1.00, AGFI= .98, Ölçeğin Türkçeye uyarlanması sürecinde, öncelikle SRMR= .005) tek alt boyutlu aşk yaşam doyumu ölçeği geliştiren Felix Neto ile elektronik posta modelinin iyi uyum verdiğini göstermiştir (Hu & yoluyla iletişim kurulmuş ve ölçeğin uyarlanabiBentler, 1999). Doğrulayıcı faktör analizine ait leceğine ilişkin gerekli izin alınmıştır. İlk aşamada, faktör yükleri Şekil 1’de gösterilmiştir. Çalışma Grubu ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER 46 UHBAB UHBAB www.uhbabdergisi.com www.uhbabdergisi.com Uluslararası Hakemli Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi Uluslararası Hakemli BeĢeri veDönemi Akademik Ekim / Kasım / Aralık – Sonbahar Cilt:Bilimler 4 Sayı: Dergisi 14 Yıl:2015 Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015 International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science October / November / December - Fall Semester Issue: 14 2015 Year: 2015 April / May / June Spring Summer Volume:Volume: 4 Issue:4 12 Year: JEL CODE: I10 ID:261 K:562 ISSN Print: Online K34 2147-5385 ID:2302147-4168 K:509 Jel Kodu: (ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 &NO: ISOTRADEMARK) 14001-2004 Belge No: 12880) (MARKA PATENT (2015/03947-2015-GE-17304) GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ Şekil 1. Aşk Yaşam Doyumu Ölçeğine İlişkin Path Diagramı ve Faktör Yükleri ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI1 ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER CUSTOM DUTIES Selin KILINÇ2, Hatice YURTSEVER3 2 Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi 3 Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü Aşk Doyumu Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın from the movement of commercial commodities miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, subject to customs which is based on those sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir commodities’quantity and value. It is are a kind of dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi tariff that is a foreign trade and economic policy türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan instrument in addition to its economic, social and dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve fiscal functions. Since they are not collected on kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir regular basis like income tax and corporate tax, as vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan an indirect tariff on expenditures, custom duties eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus are collected only once when commodities subject olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi to foreign trade arrive at the custom. According to Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu the second item of tax procedural law, custom kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle, duties are excluded from this law. Therefore, gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458 procedures and practises of custom duties are Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun .86 regulated by customs law numbered 4458. Madde Analizisayılı ve Gümrük Güvenirlik arasında sıralandığı görülmüştür. Ölçeğin ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük Through this law, a systematization has been Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak Türkçe created beginning with commodities subject to formunun iç tutarlık güvenirlik katsayısı, işlemlerin ayırt sırasınaetme göre gücünü bir sistematik international trade entering customs territories of Ölçeğin maddelerinin beoluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi ölçeğin Turkey and continuing with operation sequence. tüm maddeleri için .83 olarak bulunmuşgümrükmadde vergisinde analizi de zorunlu yapılmıştır. aşamalar olan tarh, Like all other taxes, compalsive levels such as lirlemek amacıyla, tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret tur. assessment, accrual and collecting are regulated Madde analizine ilişkin bulgular Tablo 1’de Yapılan analiz Bakanlığı’na sonucunda, düzeltilmiş bağlı ölçeğin ayrı bir kuruluş niteliği olan by General Directorate of Customs as a part of 1 Bu çalıĢma, CelalMüdürlüğü Bayar Üniversitesi Bilimleryer Enstitüsü Maliye AnabilimMinistry Dalı Mali Hukuk to almaktadır. Gümrükler Genel tarafından,Sosyal Gümrük Customs and Economy according Programı Yüksek Lisans Selin hazırlanan Yüksekprocess Lisans of Tezinden madde toplam korelasyon katsayılarının .79KILINÇ ile tarafından Kanunu hükümlerine uygunÖğrencisi olarak yürütülmektedir. Customs Law. Resolution disputes over türetilmiĢtir. Gümrük vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm customs duties has a different form from the süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir process of other taxes. Customs duty disputes Tablo 1. Aşkyapıya Yaşam Doyumu Ölçeği Düzeltmişhave Madde Toplam Korelasyon sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları to be resolved administratively in the first Katsayıları öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. place. However, in the case of disputes not being Ancak idari aşamada çözümlenemeyen solved administratively, legal action can be taken. Faktöruyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir. Madde No rjx 1 Key words: Custom, Custom Duties, Custom 1 Vergisi, ,863 Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Disputes Gümrük Uyuşmazlıkları 2 ,836 3 ,833 4 ,794 5 ,000 47 UHBAB UHBAB www.uhbabdergisi.com www.uhbabdergisi.com Uluslararası Hakemli Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi Uluslararası Hakemli BeĢeri veDönemi Akademik Bilimler Ekim / Kasım / Aralık – Sonbahar Cilt: 4 Sayı:Dergisi 14 Yıl:2015 Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015 International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science October / November / December - Fall Semester Issue: 14 2015 Year: 2015 April / May / June Spring Summer Volume:Volume: 4 Issue:4 12 Year: JEL CODE: I10 ID:261 K:562 ISSN Print: OnlineK34 2147-5385 ID:2302147-4168 K:509 Jel Kodu: (ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 &NO: ISOTRADEMARK) 14001-2004 Belge No: 12880) (MARKA PATENT (2015/03947-2015-GE-17304) 4. TARTIŞMA GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ 2005)YOLLARI son yıllarda ağırlık kazanmaktadır. Aşk 1 ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM doyumunun yalnızlık, utangaçlık ve hayal kırıkBu çalışmada, (Neto,ADMINISTRATIVE 2005) tarafından geliştiSOLUTIONS TO DISPUTES OVER lığı ile negatif ve öz saygı, fiziksel çekicilik ve rilen Aşk Yaşamı Doyumu Ölçeğinin Türkçeye CUSTOM DUTIES mutlulukla pozitif yönde ilişkili olduğu tahmin uyarlanması ve Türkçe formunun geçerlik ve 3 Selin KILINÇ2, Hatice YURTSEVER edilmektedir (Neto, 2005). Aşk duygusunun bütün güvenirliğinin incelenmesi amaçlanmış-tır. Ölçeğin 2 Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Maliinsanlarda Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi ortak olması,aşk hayatı doyumunun 3 Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü yapı geçerliğinin incelenmesinde, doğrulayıcı kişilerin sosyal ve psikolojik yaşamında büyük faktör analizi kullanılmıştır. Yapılan doğrulayıcı Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising öneme sahip olması, ruh sağlığı ve iyi oluşun eşyanın yer elde değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın from the movement of commercial commodities faktör analizi sonucunda edilen uyum indeksmiktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, belirleyicisi subject to customs which is basedbilim on those olması,birçok dalının odağında sosyal ve yanında önemli leri incelendiğinde, tekmalialtfonksiyonlarının boyutlu modelin iyi bir commodities’quantity and value. It is are a kind of dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi yer tariff that is a(Myers foreign trade economic policy alması & and Shurts, 2002), evlilik doyumu Aynıorijinal zamanda harcamalar üzerinden alınan instrument in addition to its economic, social and uyum verdiği vetürüdür. ölçeğin faktör yapısının, dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve ve fiscal functions. Since they are not collected on evliliklerin boşanmayla sonuçlanmasın-da kritik gibi belirli aralıklarla alınan bir regular basis like income tax and corporate tax, as Türkçe formun kurumlar faktör vergisi yapısıyla uyumlu olduğu vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan öneme an indirect tariff on expenditures, custom duties sahip olmasından dolayı (Ashford, 1987), gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus are collected only once when commodities subject görülmüştür (Hueşyanın & Bentler,1999). Araştırmalarda olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi uygulamalı to foreign trade psikoloji arrive at the custom. Accordingaile to danışmanlığı ve özellikle kullanılabilecekUsul ölçme öngörülen Kanunuaraçları (VUK)’nun için ikinci maddesine göre bu the second item of tax procedural law, custom eğitsel programlar aşk yaşam doyumu kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle, ve duties are excluded from this için law. Therefore, güvenirlik düzeyinin olduğu Yurtkoru gümrük.70 vergilerinin usul(Sipahi, ve uygulama esasları 4458 procedures and practises of custom duties are sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun önemli regulated sonuçlar by customs doğurmaktadır law numbered 4458. (Neto, 2005). & Çinko, 2008)iledikkate Türkçe dış ticaretealınırsa, konu olan ölçeğin eşyanın Türkiye Gümrük Through this law, a systematization has been aşktoölçeklerinin ne Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak Yakın zamanda geliştiril-miş created beginning with commodities subject formunun güvenirliğinin görülmektedir. işlemlerin sağlandığı sırasına göre bir sistematik international trade entering customs territories of (evlilikte nasıl mutlu olunur?) oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi yazık Turkey ki andçoğunun continuing with operation sequence. Öte yandan yapılan analizi gümrük madde vergisinde de zorunlu sonucunda, aşamalar olan tarh, Like all other taxes, compalsive levels such as tek bir maddeden oluşmasının yol açtığı birkaç tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret assessment, accrual and collecting are regulated ölçeğin madde-toplam korelasyon katsayılarının Bakanlığı’na bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan by General Directorate of Customs as a part of 1 bulunmaktadır. Ana problem, bir kişiBu çalıĢma, CelalMüdürlüğü Bayar Üniversitesi Bilimlerproblem Enstitüsü AnabilimMinistry Dalı Mali Hukuk Genel tarafından,Sosyal Gümrük Customs Maliye and Economy according to .30 ölçütünü deGümrükler karşıladığı görülmüştür. Programı Yüksek Lisans Öğrencisi Selin KILINÇ tarafından hazırlanan Yüksekprocess Lisans of Tezinden Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir. Customs Law. Resolution disputes over nin ölçek maddesi konusunda o anki görüşünü türetilmiĢtir. Gümrük vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm customs duties has a different form from the diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir tahmin process ofetmenin other taxes.güvenirliği Customs duty disputes Yaşam doyumu,süreci, mutlu yakın ilişkilerle ilişi içinde ve ayrıca var olan yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları have to be resolved administratively in the first öncelikle idari aşamada zorundadır. bu place. However, inçoğunun the case of disputes not evlilik being bulunmaktadır (örn; Arrindell, van çözümlenmek Nievwenhuizen ölçeklerin sadece ilişkilerinin Ancak idari aşamada çözümlenemeyen solved administratively, legal action can be taken. 1 yoluna başvurulabilmektedir. & Luteijin, 2001)uyuşmazlıklarda ve başarılıyargı yakın ilişkiler yüksek niteliğini değerlendirmeye yönelik geliştirilmiş Key words: Custom, Custom Duties, Custom düzeyde yakınlık, tutku ve bağlılıkla tanımlanAnahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi, olması Disputes (örn; Locke & Wallace, 1959; Spanier, Gümrük Uyuşmazlıkları maktadır (Sternberg, 1998). Aşkı tanımlamaya 1976) ve aşk hayatı doyumunun düşünsel deyönelik araştırmacılar arasında farklılıklar bulunsa ğerlendirme niteliklerini yeterince barındırmıyor da (örn; Rubin, 1970; Hattfield & Walster, 1978; olmasıdır. Bu yüzden bu ölçeklerin kesin olarak Lee, 1973) aşkın iyi oluş ve yaşam doyumunun aşk hayatı doyumunu ölçtüğü söylenememektedir belirleyicisi olduğu konusundaki çalışmalar (örn; (Neto, 1998). Dolayısıyla Neto’nun (2005) çok Salvatore & Munoz Sastre, 2001; Mikulincer & maddeli, var olan aşk yaşam doyumu ölçeklerine Shaver, 2007; DeNevre ve Cooper, 1998; Neto, göre daha güvenilir ve aşk yaşam doyumunun 48 UHBAB UHBAB www.uhbabdergisi.com www.uhbabdergisi.com Uluslararası Hakemli Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi Uluslararası Hakemli BeĢeri veDönemi Akademik Ekim / Kasım / Aralık – Sonbahar Cilt:Bilimler 4 Sayı: Dergisi 14 Yıl:2015 Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015 International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science October / November / December - Fall Semester Issue: 14 2015 Year: 2015 April / May / June Spring Summer Volume:Volume: 4 Issue:4 12 Year: JEL CODE: I10 ID:261 K:562 ISSN Print: Online K34 2147-5385 ID:2302147-4168 K:509 Jel Kodu: (ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 &NO: ISOTRADEMARK) 14001-2004 Belge No: 12880) (MARKA PATENT (2015/03947-2015-GE-17304) GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ bilişsel değerlendirmelerini deĠDARĠ içerenAġAMADA kapsamlı ÇÖZÜM ASHFORD, S.,1 (1987). Family matters. In R. YOLLARI bir ölçme aracı geliştirdiği söylenebilmektedir. Jowell, S. Witherspoon, & L. Brook (Eds.), ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER British social attitudes: The 1987 report, 5. SONUÇ VE ÖNERİLER CUSTOM DUTIES 121-152. Aldershot, United Kingdom: Gower 2 3 Selin KILINÇ , Hatice YURTSEVER Aşk Yaşamı Doyumu Ölçeğinin, geçerlik ve BEACH, S. R. H., & TESSER, A., (1988). 2 Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi güvenirlik çalışmalarından elde edilen bulgulara 3 Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, Love DıĢ Ticaret in Bölümü marriage: A cognitive account. In göre ölçeğin kullanıma hazır olduğu söylenebilir. R. J. Sternberg & M. L.Barnes (Eds.), The Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising Ancak geçerlik ve güvenirlik çalışmalarının daha eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın from the movement of commercial commodities psychology of love, 330-355. New Haven, miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, subject to customs which is based on those geniş bir örnekleme yönelik ve farklı gruplar sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir commodities’quantity and value. It is Press are a kind of CT: Yale University dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi tariff that is a foreign trade and economic policy üzerinde yapılması önem taşımaktadır Ayrıca türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan instrument in addition to its economic, social and dolaylı bir güvenirliğinin vergi türü olan gümrük gelir ve DENEVE, fiscal functions. Since they are not collected on H., (1998). ölçeğin test tekrar-test vevergisi, ölçeğin K. M., & COOPER, kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir regular basis like income tax and corporate tax, as vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan an indirect on expenditures, customaduties aşk yaşam doyumunun yordayıcısı olan diğer The tariff happy personality: meta-analysis of eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus are collected only once when commodities subject olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi to foreign arrive at the custom. to ölçeklerle arasındaki korelasyonun incelenmesi 137trade personality traitsAccording and subjective wellUsul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu the second item of tax procedural law, custom ve sosyo-demografik değişkenlere ilişkin Bu farklıkanun kapsamı dışında tutulmuştur. nedenle, dutiesbeing. Psychological Bulletin, are excluded from this law. Therefore, 124(2), 197 gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458 procedures and practises of custom duties are laşmayı ortaya koymaya yönelik daha kapsamlı sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun regulated by customs law numbered 4458. E.,a (2000). Subjective well-being: ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük DİENER, Through this law, systematization has been çalışmaların yapılması faydalıbaşlayıp, olacaktır. Bölgesine girişinden eşyaya uygulanacak created beginning with commodities subject to The science ofcustoms happiness and a proposal işlemlerin sırasına göre bir sistematik international trade entering territories of oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi Turkey and continuing with operation sequence. KAYNAKLARgümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, Like for a national index. American Psychologist, all other taxes, compalsive levels such as tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret assessment, accrual and collecting are regulated 55(1), 34 Bakanlığı’na bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan by General Directorate of Customs as a part of 1 ANDREWS, R., & ROBİNSON, J.tarafından, P., (1991). Bu çalıĢma, CelalMüdürlüğü Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü AnabilimMinistry Dalı Mali Hukuk to Gümrükler Genel Gümrük Customs Maliye and Economy according Programı Yüksek Lisans Öğrencisi Selin KILINÇ tarafından hazırlanan Yüksekprocess Lisans of Tezinden Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir. Customs Law. Resolution disputes Measures of subjective well-being. InJ. P. DİENER, E. D., EMMONS, over R. A., LARSEN, türetilmiĢtir. Gümrük vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm customs duties has a different form from the diğer vergilerde süreçten farklı bir process taxes. Customs S., duty (1985). disputes The satisfacRobinson, P.süreci, R. Shaver, & L. oluşan W. Wrightsman R. ofJ.,other & GRİFFİN, yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları have to be resolved administratively in the first öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. place.tion However, in the of disputes not beingof Personality (Eds.), Measures of personality and social with lifecasescale. Journal Ancak idari aşamada çözümlenemeyen solved administratively, legal action can be taken. uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir. psychological altitudes, 61-114. New York: Assessment, 49(1), 71-75 1 Key words: Custom, Custom Duties, Custom Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi, Disputes Academic Press DOLAN, P., PEASGOOD, T., & WHİTE, M., Gümrük Uyuşmazlıkları ARGYLE, M., (2001). The psychology of hap(2008). Do we really know what makes us piness. Hove, United Kingdom: Routledge happy? A review of the economic literature on the factors associated with subjective ARRİNDELL, W. A., VAN NİEUWENHUİZEN, well-being. Journal of Economic PsychoC., & LUTEİJN, F., (2001). Chronic psychiatric logy, 29(1), 94-122 status and satisfaction with life. Personality and Individual Differences, 31(2), 145-155 49 UHBAB UHBAB www.uhbabdergisi.com www.uhbabdergisi.com Uluslararası Hakemli Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi Uluslararası Hakemli BeĢeri veDönemi Akademik Bilimler Ekim / Kasım / Aralık – Sonbahar Cilt: 4 Sayı:Dergisi 14 Yıl:2015 Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015 International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science October / November / December - Fall Semester Issue: 14 2015 Year: 2015 April / May / June Spring Summer Volume:Volume: 4 Issue:4 12 Year: JEL CODE: I10 ID:261 K:562 ISSN Print: OnlineK34 2147-5385 ID:2302147-4168 K:509 Jel Kodu: (ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 &NO: ISOTRADEMARK) 14001-2004 Belge No: 12880) (MARKA PATENT (2015/03947-2015-GE-17304) GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ EMMONS, R. A., & DİENER, (1985). ÇÖZÜM MİKULİNCER, ĠDARĠE., AġAMADA YOLLARI1 M., & SHAVER, P. R., (2007). Personality correlates of subjective wellAttachment in adulthood: Structure, dynamics, ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER being. Personality and Social Psychology and change. New York: Guilford Press CUSTOM DUTIES Bulletin, 11(1), 89-97 MYERS, J., & SHURTS, M., (2002). Measuring Selin KILINÇ2, Hatice YURTSEVER3 HATFİELD, E., & positive emotionality: A review of instruments 2 WALSTER, G. W., (1978). A Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi 3 Bayar Üniversitesi Salihli MYO, assessing DıĢ Ticaret Bölümü new look at love. Lanham,Celal MD: University love. Measurement and Evaluation Press of America in Counseling and Development, 34, 238-254 Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın from the movement of commercial commodities miktarı veya değeri üzerinden ekonomik, NETO, subject to F., customs which The is based on those HENDRİCK, C., HENDRİCK, S. S.,alınan, & DİC(2005). Satisfaction With Love sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir commodities’quantity and value. It is are a kind of dış ticaretThe ve ekonomi aracı olan bir vergi tariffLife that is Scale. Measurement a foreign trade and economic policy KE, A., (1998). lovepolitikası attitudes scale: and Evaluation in türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan instrument in addition to its economic, social and dolaylı bir vergi olan gümrük vergisi, gelir ve fiscalCounseling functions. Since and they are not collected on 38 Short form. Journal of türü Social and Personal Development, kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir regular basis like income tax and corporate tax, as vergi türü olmadığından, Relationships, 15(2), 147-159dış ticarete konu olan an indirect tariff on expenditures, custom duties eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus NETO, are collectedF., only(1998). once when commodities subject Psicologia social. Lisboa, olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi to foreign trade arrive at the custom. According to HU, L.T., & BENTLER, P. M., ikinci (1999). Cutoff Portugal: Usul Kanunu (VUK)’nun maddesine göre bu the second item ofUniversidade tax procedural law, Aberta custom kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle, duties are excluded from this law. Therefore, criteria for fit indexes in covariance structural gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458 procedures and practises of custom duties are W., & DİENER, E., (1993). Review of sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun PAVOT, regulated by customs law numbered 4458. analysis: Conventional versus ile dış ticarete konucriteria olan eşyanın Türkiyenew Gümrük Through this law, a systematization has been thebeginning satisfaction with lifesubject scale.to Psychological Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak created with commodities alternatives.işlemlerin Structural Equation sırasına göre Modeling, bir sistematik international trade entering customs territories of Assessment, 5, 164-172 oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi Turkey and continuing with operation sequence. 6, 1-55 gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, Like all other taxes, compalsive levels such as tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret assessment, accrual and collecting are regulated PROCTOR, C. L., LİNLEY, P. A., & MALTBY, Bakanlığı’na bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan by General Directorate of Customs as a part of 1 LAVY, S., & LİTTMAN-OVADİA, H., (2011). Bu çalıĢma, CelalMüdürlüğü Bayar Üniversitesi Bilimler Enstitüsü Maliye AnabilimMinistry Dalı Mali Hukuk to Gümrükler Genel tarafından,Sosyal Gümrük Customs and Economy according J.,hazırlanan (2009). Youth lifeofTezinden satisfaction: A review of Programı Yüksek Lisans Öğrencisi Selin KILINÇ tarafından Yüksek Lisans Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir. Customs Law. Resolution process disputes over All you need is love? Strengths mediate the türetilmiĢtir. Gümrük vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm customs duties has a different form from the the literature. Journal of Happiness Studies, süreci, diğer between vergilerde oluşan süreçten farklı negative associations attachment ori- bir process of other taxes. Customs duty disputes yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları have 10, to be583–630 resolved administratively in the first öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. place. However, in the case of disputes not being entations and life satisfaction. Personality and Ancak idari aşamada çözümlenemeyen solved administratively, legal action can be taken. 1 uyuşmazlıklarda yargı yoluna 1050-1055 başvurulabilmektedir. Individual Differences, 50(7), RUBİN, Z., (1970). Measurement of romantic Key words: Custom, Custom Duties, Custom Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi, Disputes love. Journal of Personality and Social LEE, J. A., (1973). colors of love: An expGümrükThe Uyuşmazlıkları Psychology, 16, 265-273 loration of the ways of loving. Don Mills, Ontario, Canada: New Press. SALVATORE, N., & MUNOZ SAST-RE, T., (2001). Appraisal of life: Area versus dimenLOCKE, H. J., & WALLACE, K., (1959). Short sion conceptualizations. Social Indi-cators marital-adjustment and prediction tests: Their Research, 53,229-255 reliability andvalidity. Marriage and Family Living, 21, 251-255 50 UHBAB UHBAB www.uhbabdergisi.com www.uhbabdergisi.com Uluslararası Hakemli Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi Uluslararası Hakemli BeĢeri veDönemi Akademik Ekim / Kasım / Aralık – Sonbahar Cilt:Bilimler 4 Sayı: Dergisi 14 Yıl:2015 Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015 International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science October / November / December - Fall Semester Issue: 14 2015 Year: 2015 April / May / June Spring Summer Volume:Volume: 4 Issue:4 12 Year: JEL CODE: I10 ID:261 K:562 ISSN Print: Online K34 2147-5385 ID:2302147-4168 K:509 Jel Kodu: (ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 &NO: ISOTRADEMARK) 14001-2004 Belge No: 12880) (MARKA PATENT (2015/03947-2015-GE-17304) GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ SHİN, D. C., & JOHNSON,ĠDARĠ D. M., (1978). ÇÖZÜM SPANİER, G. B., 1 (1976). Measuring dyadic adAġAMADA YOLLARI Avowed happiness as an overall assessment justment: New scales for assessing the quality ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER of the quality of life. Social Indicators Researof marriage and similar dyads. Journal of CUSTOM DUTIES ch, 5, 475-492 Marriage and the Family, 38, 15-28 Selin KILINÇ2, Hatice YURTSEVER3 SİPAHİ, B., YURTKORU, E. S., & ÇİNKO, STERNBERG, R. J., (1998). Love is a story: 2 Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi 3 Celal Bayar Üniversitesi Ticaret Bölümü of relationships. Oxford UniM., (2008). Sosyal bilimlerde SPSS’le veriSalihli MYO, ADıĢnew theory analizi. İstanbul: Beta Basım Yayım Dağıtım versity Press Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın from the movement of commercial commodities miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, subject to customs which is based on those sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir commodities’quantity and value. It is are a kind of dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi tariff that is a foreign trade and economic policy türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan instrument in addition to its economic, social and dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve fiscal functions. Since they are not collected on kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir regular basis like income tax and corporate tax, as vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan an indirect tariff on expenditures, custom duties eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus are collected only once when commodities subject olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi to foreign trade arrive at the custom. According to Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu the second item of tax procedural law, custom kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle, duties are excluded from this law. Therefore, gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458 procedures and practises of custom duties are sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun regulated by customs law numbered 4458. ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük Through this law, a systematization has been Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak created beginning with commodities subject to işlemlerin sırasına göre bir sistematik international trade entering customs territories of oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi Turkey and continuing with operation sequence. gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, Like all other taxes, compalsive levels such as tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret assessment, accrual and collecting are regulated Bakanlığı’na bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan by General Directorate of Customs as a part of 1 Bu çalıĢma, CelalMüdürlüğü Bayar Üniversitesi Bilimler Enstitüsü AnabilimMinistry Dalı Mali Hukuk to Gümrükler Genel tarafından,Sosyal Gümrük Customs Maliye and Economy according Programı Yüksek Lisans Öğrencisi Selin KILINÇ tarafından hazırlanan Yüksekprocess Lisans of Tezinden Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir. Customs Law. Resolution disputes over türetilmiĢtir. Gümrük vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm customs duties has a different form from the süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir process of other taxes. Customs duty disputes yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları have to be resolved administratively in the first öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. place. However, in the case of disputes not being Ancak idari aşamada çözümlenemeyen solved administratively, legal action can be taken. 1 uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir. Key words: Custom, Custom Duties, Custom Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi, Disputes Gümrük Uyuşmazlıkları 51 UHBAB UHBAB www.uhbabdergisi.com www.uhbabdergisi.com Uluslararası Hakemli Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi Uluslararası Hakemli BeĢeri veDönemi Akademik Bilimler Ekim / Kasım / Aralık – Sonbahar Cilt: 4 Sayı:Dergisi 14 Yıl:2015 Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015 International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science October / November / December - Fall Semester Issue: 14 2015 Year: 2015 April / May / June Spring Summer Volume:Volume: 4 Issue:4 12 Year: JEL CODE: I10 ID:261 K:562 ISSN Print: OnlineK34 2147-5385 ID:2302147-4168 K:509 Jel Kodu: (ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 &NO: ISOTRADEMARK) 14001-2004 Belge No: 12880) (MARKA PATENT (2015/03947-2015-GE-17304) GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI1 ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER CUSTOM ABSTRACT DUTIES EXTENDED Selin KILINÇ2, Hatice YURTSEVER3 2 Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü Love relationships are located in the center of human life and writers, poets, priests, philosophers, and of course counselors are interested in this field (MyersAbstract: & Shurts, 2002). Love relationship is seen as Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari Custom duty is a kind of tariff arising eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın from the movement of commercial commodities one of the most important feeling in the whole world and leave a lasting mark on the psychological and miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, subject to customs which is based on those mali fonksiyonlarının yanında önemliof birwell-being commodities’quantity and value. It is are(Salvatore a kind of social domains.sosyal Alsovelove life is a determinant and mental health & Munoz dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi tariff that is a foreign trade and economic policy türüdür. are Aynı many zamanda harcamalar alınan instrument in addition to its economic, social and Sastre, 2001). There studies üzerinden trying to explain well-being. Despite researchers’ definitions dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve fiscal functions. Since they are not collected on kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir regular basis like income tax and corporate tax, as differ subjective well-being, most researchers agree that subjective well-being consist of emotional vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan an indirect tariff on expenditures, custom duties eşyanın gümrüğe geldiği2000). anda bir Emotional defaya mahsus domain are collected only oncethe whenpresence commodities subject and cognitive domain (Diener, includes of positive effects, olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi to foreign trade arrive at the custom. According to such as happiness the(VUK)’nun absence ofmaddesine unpleasant suchitemasofanxiety andlaw, anger (Argyle, 2001). Usuland Kanunu ikinci göre bufeelings the second tax procedural custom kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle, duties are excluded from this law. Therefore, Cognitive domain involves the of the lifeand satisfaction (Diener, Larsen, gümrük vergilerinin usulassessment ve uygulama esasları 4458person’s procedures practises of custom dutiesEmmons, are sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun regulated by customs law numbered 4458. & Griffin, 1985). Love conceptualized emotion asa well as an attitude. ile dış ticaretehas konubeen olan eşyanın Türkiye Gümrük as an Through this law, systematization has been Firstly, love Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak created beginning with commodities subject to described as anişlemlerin emotion sırasına relationship oftrade attachment (i.e., desire göre with bir being sistematikcomposed international entering customs territories of to be close to oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi Turkey and continuing with operation sequence. one’s partner), caring (i.e., predisposition help partner), and compalsive intimacylevels (i.e., of union gümrük vergisinde de zorunlu aşamalartoolan tarh,one’s Like all other taxes, suchfeelings as tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret assessment, accrual and collecting are regulated with one’s partner). Another classification of love, which separate the love with sexuality (passionate Bakanlığı’na bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan by General Directorate of Customs as a part of 1 Bu çalıĢma, CelalMüdürlüğü Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Maliye AnabilimMinistry Dalı Mali Hukuk to Gümrükler Genel tarafından, Gümrük Customs and Economy according love) from the love without (companionate love). Passionate love strong emotion, Programı Yükseksexuality Lisans Selin KILINÇ tarafından hazırlanan Yüksekprocess Lisansinvolves Tezinden Kanunu hükümlerine uygunÖğrencisi olarak yürütülmektedir. Customs Law. Resolution of disputes over türetilmiĢtir. Gümrük vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm customs duties has a different form from the sexual attraction, and tenderness, while companionateprocess love ofcontains devotion and friendly affection. süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir other taxes. Customs duty disputes yapıya sahiptir. vergisi uyuşmazlıkları resolved administratively first Despite classification of as Gümrük an emotion, love defineshave as toanbeattitude, meaning ininthetendency to think, öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. place. However, in the case of disputes not being Ancak a partner. idari aşamada çözümlenemeyen solved administratively, legalclassified action can be taken. feel, and act toward The various attitudes toward love can be into six main love 1 uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir. Key words: Custom, CustomGreek Duties, Custom styles. There are three primary and three secondary styles of loving. Using names, the primary Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi, Disputes styles are Eros, Gümrük Ludus, and Storge, which could be combined to create three secondary styles: Mania Uyuşmazlıkları (combination of Eros and Ludus), Pragma (Storge and Ludus), and Agape (Eros and Storge) (Neto, 2005).Such as life satisfaction, love life satisfaction also depend on person’s cognitive assessment for life satisfaction. Love life satisfaction, providing an understanding of the relationship between the partners is also an important role herein predicting the quality and continuity of marriage (Hendrick ve diğerleri, 1998).Thus the study obtained about love life satisfaction are important for marriage counseling and training programs. Although there are scales that measure love life satisfaction most of them consist of a single item. But these scales are not exactly measures only of love life satisfaction. 3 52 UHBAB UHBAB www.uhbabdergisi.com www.uhbabdergisi.com Uluslararası Hakemli Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi Uluslararası Hakemli BeĢeri veDönemi Akademik Ekim / Kasım / Aralık – Sonbahar Cilt:Bilimler 4 Sayı: Dergisi 14 Yıl:2015 Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015 International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science October / November / December - Fall Semester Issue: 14 2015 Year: 2015 April / May / June Spring Summer Volume:Volume: 4 Issue:4 12 Year: JEL CODE: I10 ID:261 K:562 ISSN Print: Online K34 2147-5385 ID:2302147-4168 K:509 Jel Kodu: (ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 &NO: ISOTRADEMARK) 14001-2004 Belge No: 12880) (MARKA PATENT (2015/03947-2015-GE-17304) GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ Thus, there exists a need for a multi-item scale to measure life satisfaction as a cognitive process 1 ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM love YOLLARI (Neto, 1998). The aim of the study is to examine validity and reliability of the Turkish version of ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER the Satisfaction With Love Life Scale (Neto, 2005). The sample of the study consisted of 228 indiCUSTOM DUTIES viduals who have an intimate relationship. The persons’ 115 were females and 113 were males. The 2 3 Selin KILINÇ , Hatice YURTSEVER Satisfaction with Love Life Scale has five-items and is consisted one subscale namely, satisfaction 2 Celal Bayarmeasured Üniversitesi Sosyal Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans with love. The subscales withBilimler a Likert-type scale anchored by 1Öğrencisi (strongly disagree) to 7 3 Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü (strongly agree).The results of confirmatory factor analysis demonstrated that the five items loaded Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising on one factor (saticfaction with love) and that the factor structure was harmonized with the factor eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın from the movement of commercial commodities miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, subject to.000, customs which 1.00, is based on those structure of thesosyal original scale (x²= 2.60, df= 4, RMSEA= CFI= IFI= 1.00, GFI= 1.00, ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir commodities’quantity and value. It is are a kind of dış ticaret .005). ve ekonomi politikası aracıitem olan bir vergi correlations tariff that is a ranged foreign trade and economic AGFI= .98, SRMR= Corrected total from .79 topolicy .86. The internal türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan instrument in addition to its economic, social and dolaylı bir coefficients vergi türü olan gümrük gelir ve fiscal functions. Since they not Satisfaction collected on consistency reliability was vergisi, .83. Overall findings proved thatarethe with Love kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir regular basis like income tax and corporate tax, as vergi türü olmadığından, konu olan an and indirect tariffiton expenditures, custom Life Scale had convenient validitydış andticarete reliability scores that may be used as aduties valid and reliable eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus are collected only once when commodities subject olmak to üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, to foreign trade arrive atstudies the custom. According to instrument in order identify satisfaction withVergi love. Finally, further that will use Satisfaction Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu the second item of tax procedural law, custom with Love Life Scale are important for its Bu psychometric validity and from reliability The power kanun kapsamı dışında tutulmuştur. nedenle, duties are excluded this law. properties. Therefore, gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458 procedures and practises of custom duties are of measurementsayılı of the Satisfaction with LoveBuLife Scale will beby improved using in4458. different studies. Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. kanun regulated customs lawbynumbered ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük Through this law, a systematization has been Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak created beginning with commodities subject to işlemlerin sırasına göre bir sistematik international trade entering customs territories of oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi Turkey and continuing with operation sequence. gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, Like all other taxes, compalsive levels such as tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret assessment, accrual and collecting are regulated Bakanlığı’na bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan by General Directorate of Customs as a part of 1 Bu çalıĢma, CelalMüdürlüğü Bayar Üniversitesi Bilimler Enstitüsü AnabilimMinistry Dalı Mali Hukuk to Gümrükler Genel tarafından,Sosyal Gümrük Customs Maliye and Economy according Programı Yüksek Lisans Öğrencisi Selin KILINÇ tarafından hazırlanan Yüksekprocess Lisans of Tezinden Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir. Customs Law. Resolution disputes over türetilmiĢtir. Gümrük vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm customs duties has a different form from the süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir process of other taxes. Customs duty disputes yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları have to be resolved administratively in the first öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. place. However, in the case of disputes not being Ancak idari aşamada çözümlenemeyen solved administratively, legal action can be taken. 1 uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir. Key words: Custom, Custom Duties, Custom Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi, Disputes Gümrük Uyuşmazlıkları 53 UHBAB ULUSLARARASI HAKEMLİ BEŞERİ VE AKADEMİK BİLİMLER DERGİSİ INTERNATIONAL PEER-REVIEWED JOURNAL OF HUMANITIES AND ACADEMIC SCINENCE THE EVALUATION OF THE TEACHERS’ VIEWS ABOUT ENVIRONMENTAL EDUCATION AND ISSUES1 ÖĞRETMENLERİN ÇEVRE EĞİTİMİ VE ÇEVRE SORUNLARI HAKKINDAKİ GÖRÜŞLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ Okan SARIGÖZ1, Ahmet DÖNGER2, Mehmet Şirin CENGİZ2 1 Near East University Faculty of Education Hakkari/Turkey 2 Hakkari University Faculty of Education/South Cyprus Öz: Çevre ile ilgili olaylar tabiatta yaşayan tüm canlıları etkilemektedir. Ekolojiyi bozan ve doğaya zarar veren tüm olaylar çevre kirliliğini oluşturmaktadır. Bu araştırmanın amacı; devlet okullarında görev yapan öğretmenlerin, çevre eğitimi ve çevre sorunları hakkındaki görüşlerini bazı demografik değişkenler (cinsiyet, mesleki kıdem, okul türü, öğrenim durumu, yaş ve branş) göz önünde bulundurarak belirlemeye çalışmaktır. Araştırmanın evrenini, 2014-2015 öğretim yılında Hakkari İl Milli Eğitim Müdürlüğüne bağlı devlet okullarında görev yapan öğretmenler örneklemini ise ilköğretim; Okul Öncesi, Sınıf, Fen ve Teknoloji, Matematik, Sosyal Bilgiler, Türkçe ve İngilizce öğretmenleri ile ortaöğretim; Fizik, Kimya, Biyoloji, Matematik, Türk Dili ve Edebiyatı, Tarih, Felsefe ve İngilizce öğretmenleri oluşturmaktadır. Araştırmada kullanılan 24 maddelik anket çevre eğitimi ve çevre sorunları hakkındadır. Araştırmada kullanılan anketin geçerlilik ve güvenirlilik çalışması yapılmış ve Cronbach Alpha iç güvenirlik katsayısı 0,84 olarak hesaplanmıştır. Araştırmada elde edilen sonuçlara göre tüm bireylere çevre eğitimi ve çevre sorunları ile ilgili eğitim verilmeli, çevre bilinci aşılanmalı, bireylerde çevre bilinci oluşturulmalı ve çeşitli kitle iletişim araçları vasıtasıyla çevre kirliliğinin ekonomiye zararları tüm bireylere anlatılmalıdır. Abstract: Events related to the environment affect all living creatures in nature. All events disrupting the ecology and damaging the nature constitute environmental pollution. The purpose of this study is to reveal the views of teachers’ working in public schools about environmental education and issues considering some demographic variables (gender, professional seniority, school type, level of education, age and field of study). The population of the study constitutes the teachers working in public schools under Hakkari Provincial Directorate of National Education in the academic year 2014-2015, and the sample of the study constitutes Primary Education Pre-School Teaching, Primary School Teaching, Science and Technology, Mathematics, Social Studies, Turkish and English teachers and the Secondary Education Physics, Chemistry, Biology, Mathematics, Turkish Language and Literature, History, Philosophy and English teachers. 24-item questionnaire used in the study is about environmental education and issues. The validity and reliability of the questionnaire used in the research were conducted and Cronbach’s alpha internal reliability coefficient was calculated as 0.84. According to the results obtained from the research, it was concluded that environmental education should be provided to all individuals, environmental awareness should be instilled, and should be raised among individuals and the damage of environmental pollution to the economy should be explained to all individuals by various mass media. Anahtar Kelimeler: Çevre Eğitimi, Çevre Sorunu, Çevre Kirliliği, Çevre Bilinci, Ekonomi Key Words: Environmental Education, Environmental Problem, Environmental Pollution, Environmental Consciousness, Economy Doi: 10.17368/UHBAB.20151410931 (1) Sorumlu Yazar: Okan SARIGÖZ, Hakkari University Faculty of Education/South Cyprus okansarigoz@hakkari. edu.tr Geliş Tarihi / Received: 18.01.2015 Kabul Tarihi/ Accepted: 07.05.2015 Makalenin Türü: Type ofarticle (Araştırma – Uygulama / Research -Application) Çıkar Çatışması / Conflict of Interest:Yok / None“Etik Kurul Raporu Yok - Noneof Ethics Committee” (Araştırmada Kurum İzni Var / Yok) “YOK” “The Research Council Permit Yes / No” “NO” 54 UHBAB UHBAB www.uhbabdergisi.com www.uhbabdergisi.com Uluslararası Hakemli Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi Uluslararası Hakemli BeĢeri veDönemi Akademik Ekim / Kasım / Aralık – Sonbahar Cilt:Bilimler 4 Sayı: Dergisi 14 Yıl:2015 Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015 International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science October / November / December - Fall Semester Issue: 14 2015 Year: 2015 April / May / June Spring Summer Volume:Volume: 4 Issue:4 12 Year: JEL CODE: I23 ID:251 K:254 ISSN Print: Online K34 2147-5385 ID:2302147-4168 K:509 Jel Kodu: (ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 &NO: ISOTRADEMARK) 14001-2004 Belge No: 12880) (MARKA PATENT (2015/03947-2015-GE-17304) INTRODUCTION GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ in theirYOLLARI physical environment. The features such 1 ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM as soil, air, water, various wastes, erosion, heat, SOLUTIONS TO DISPUTES OVER The creatures, made upADMINISTRATIVE of organic and inorganic light, global warming, the greenhouse effect substances organisms, continue to live in aCUSTOM certain DUTIES can significantly affect the lives of the living environment in mutual interaction. Selin All KILINÇ living 2, Hatice YURTSEVER3 creatures. The geographical distribution of living creatures need a smooth environment where they 2 Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Malicreatures Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi in the world depending on the physical 3 Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü can continue their lives in a healthy way. This environmental factors may vary according to the is called “the environment”. Environment is the Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising region. According to Yüksel and Tokay (2004: eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın from the movement of commercial commodities whole of natural, economic, cultural miktarı veya değeri social üzerindenand alınan, ekonomik, subject to customs which is based on those 10), all living creatures in nature need proper sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir commodities’quantity and value. It is are a kind of values consisting of physical, chemical and biodış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi physical tariff that isand a foreign trade and environmental economic policy chemical conditions türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan instrument in addition to its economic, social and logical factors where they can easily meet their dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve tofiscal functions. Since they are not collected on be born, grow up and develop. These physical vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir regular basis like income tax and corporate tax, as basic needs suchkurumlar as shelter and food (DPÖ, 2006; vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan environmental an indirect tariff on conditions expenditures, custom in theduties ecological world gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus are collected only once when commodities subject Sarıgöz, 2013). eşyanın In other words, the environment olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi can to foreign trade arrive as at the custom. to temperature, be classified the solarAccording radiation, Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu the second item of tax procedural law, custom is the sum of external factors where all creatures kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle, water duties and are excluded from Environment this law. Therefore,(Biological Ensoil. Live gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458 procedures and practises of custom duties are are connected with the vital bond, continue their living creatures Earth are divided sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun vironment): regulated by customs law numberedon4458. dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük Through this law, a systematization has been relationship for ile aBölgesine long period, and what is affecttwobeginning in terms their lifestyles: girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak into created withof commodities subject to Producers and işlemlerin göre affected bir sistematik international trade entering customs territories of ing the organisms in anysırasına way, and by consumers. Producers are thesequence. creatures, including oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi Turkey and continuing with operation gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, Like all other taxes, compalsive levels such as the organism (Güney, 2003; Tarkan, 2006; Ertürk, all plants and trees that are able to tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret assessment, accrual and collecting are regulated produce their ayrı bir kuruluş niteliği by General Directorate of Customs as a part of 1996; İncekara Bakanlığı’na and Tuna,bağlı 2010; Görmez, 2003;olan 1 food. toaccording Özey, Bu çalıĢma, CelalMüdürlüğü Bayar Üniversitesi Bilimlerown Enstitüsü Maliye AnabilimMinistry Dalı Mali Hukuk toplants produce Gümrükler Genel tarafından,Sosyal Gümrük Customs and According Economy Programı Yüksek Lisans Öğrencisi Selin KILINÇ tarafından hazırlanan Yüksekprocess Lisans of Tezinden Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir. Customs Law. Resolution disputes over Sencar and Gökmen, 2004; Başal, 2005). the biggest foodstuff and the energy required türetilmiĢtir. Gümrük vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir yapıya sahiptir. Gümrük uyuşmazlıkları Every living creature on earth hasvergisi a vital area, öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. Ancak idari aşamada namely the environment where they areçözümlenemeyen directly uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir. or indirectly affected and can survive. According Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi, to Özey (2009: Gümrük 7), theUyuşmazlıkları environment of the living creatures essentially consists of two main components. These are inanimate (physical environment) and live (biological environment) components. Inanimate Environment (Physical Environment) is formed from inanimate creatures. The lives of living beings depend largely on their physical environment and positive and negative changes 55 customs duties has a different form from the process of other taxes. Customs duty disputes for all the creatures to continue their lives (Özey, have to be resolved administratively in the first place. However, in the case of disputes not being 2009: 6). Consumers are composed of bacteria, solved administratively, legal action can be taken. 1 flesh-eating creatures (dogs, lions, wolves, tigers, Key words: Custom, Custom Duties, Custom Disputes cats, etc.), plant-eating creatures (sheep, eagles, goats, cows, horses, donkeys, etc.) and both flesh and plant-eating creatures (human). All living creatures on earth need a healthy environment in order to continue their vital cycles. Yet, the earth is exposed to chemical, physical and biological pollution for a long period. The creatures especially the people damage the envi- UHBAB UHBAB www.uhbabdergisi.com www.uhbabdergisi.com Uluslararası Hakemli Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi Uluslararası Hakemli BeĢeri veDönemi Akademik Bilimler Ekim / Kasım / Aralık – Sonbahar Cilt: 4 Sayı:Dergisi 14 Yıl:2015 Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015 International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science October / November / December - Fall Semester Issue: 14 2015 Year: 2015 April / May / June Spring Summer Volume:Volume: 4 Issue:4 12 Year: JEL CODE: I23 ID:251 K:254 ISSN Print: OnlineK34 2147-5385 ID:2302147-4168 K:509 Jel Kodu: (ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 &NO: ISOTRADEMARK) 14001-2004 Belge No: 12880) (MARKA PATENT (2015/03947-2015-GE-17304) GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ ronment they live in. AccordingĠDARĠ to Güney (2003: ÇÖZÜM remaining 1% of 1 the gases in the air (Güney, AġAMADA YOLLARI 2003: 130). Air having a great importance for 125), harmful consequences of consumption and ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER living organisms is polluted by some natural natural disasters cause a variety of pollution on CUSTOM DUTIES and artificial pollutants and its composure is the environment. Some of these are the vehicles Selin KILINÇ2, Hatice YURTSEVER3 damaged and destroyed. This case either directly emitting carbon monoxide to the air, sulfur di2 Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi or indirectly affects the vital events of all living oxide released to the air from 3the powerSalihli MYO, Celalthermal Bayar Üniversitesi DıĢ Ticaret Bölümü things. The events affecting the life of living plants and the volcanoes. These are polluting the Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising calledcommodities pollution, and if these environment and cause get diseases eşyanın yer people değiştirmesitonedeniyle, bu eşyanın things from thenegatively movement of are commercial miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, subject to customs which is based on those events are related to athe such as bronchitis typhoid. Theyanında effects of bir adverse sosyaland ve mali fonksiyonlarının önemli commodities’quantity and value. It is are kind air, of this situation dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi tariff that is a foreign trade and economic policy calledinair pollution. Thesocial deterioration of the environmental pollution notharcamalar limitedüzerinden to these. türüdür. Aynı are zamanda alınan isinstrument addition to its economic, and dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve fiscal functions. Since they are not collected on structure particular region by various The effects suchkurumlar as thevergisi wastegibireleased into rivers belirli aralıklarla alınan bir natural regular basis like incomeoftaxaand corporate tax, as vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan an indirect tariff on expenditures, custom duties is only called air pollution (Güney, 2002: 13). from factories, chlorofluorocarbon gases spreadeşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus sources are collected once when commodities subject olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi to foreign trade arrive at the custom. According to Air pollution can significantly threaten the health ing to the air from perfumes and Usul Kanunu (VUK)’nun ikincideodorants, maddesine göre bu the second item of tax procedural law, custom kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle, are excluded from this law. Therefore, ofduties living things in terms of health. Some of these waste batteries,kanun agricultural pesticides used in gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458 procedures and practises of custom duties are sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun regulated by customs law numbered 4458. diseases are chronic upper respiratory diseases, agricultural protection and the depletion of the ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük Through this law, a systematization has been Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak heart created diseases, beginning withlead commodities subject topsychological poisoning, ozone layer expose people to diseases such as işlemlerin sırasına göre bir sistematik international trade entering customs territories of oluşturulmuştur. Diğer vergilerde Turkey and continuing operation sequence. centralwithnervous system disorders or skin cancer. Altınbay (2007: 1)tüm argues thatolduğu pol-gibi disorders, gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, Like all other taxes, compalsive levels such as tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret assessment, accrual and collecting are regulated diseases. When looking at the other discomfortlution today exposes people to environmental Bakanlığı’na bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan by General Directorate of Customs as a part of 1 Bu çalıĢma, Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Maliye Anabilim Dalı Mali Hukuk Gümrükler Genel Müdürlüğü Gümrük ing Customs and of Economy Ministry according to causes air pollution seriously threatening problems such as air pollution, watertarafından, pollution, Programı Yüksek Lisans Selin KILINÇ tarafından hazırlanan Yüksekprocess Lisans of Tezinden Kanunu hükümlerine uygunÖğrencisi olarak yürütülmektedir. Customs Law. Resolution disputes over türetilmiĢtir. Gümrük vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm people’s customs duties has a except different form fromdisorders, the health these various soil pollution, environmental noise and noise süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir process of other taxes. Customs duty disputes yapıya of sahiptir. Gümrük uyuşmazlıkları gases have topolluting be resolved the administratively in the first air including the power plants pollution as a result factors suchvergisi as irregular öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. place. However, in the case of disputes not being Ancak idari aşamada çözümlenemeyen generating solved administratively, legal action can be taken. the electricity from the coal, thermal urbanization, industrialization, rapid population 1 uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir. Key words: Custom, Custom Duties, Custom power plants, industrialization, the gases from growth and luxurious life standards. Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi, Disputes Gümrük Uyuşmazlıkları factory chimneys, the gas from the exhaust of the Air Pollution cars and etc. threaten people’s health (Bayram, Air is the mixture in which various gases such 2005: 161). Air pollution began to become a as oxygen, hydrogen and carbon exist as the life health problem as a result of adverse effects such source for the living creatures. Nitrogen constitutes as rapid population growth, rapid urbanization, 78% of the gases in the air, oxygen constitutes industrialization, carbon monoxide gases from 21%, and the other gases such as carbon dioxthe exhaust of the cars after the 1950s (Bayram, ide, hydrogen, carbon and argon constitute the 2005: 160). With the clean air being subject to a 56 UHBAB UHBAB www.uhbabdergisi.com www.uhbabdergisi.com Uluslararası Hakemli Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi Uluslararası Hakemli BeĢeri veDönemi Akademik Ekim / Kasım / Aralık – Sonbahar Cilt:Bilimler 4 Sayı: Dergisi 14 Yıl:2015 Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015 International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science October / November / December - Fall Semester Issue: 14 2015 Year: 2015 April / May / June Spring Summer Volume:Volume: 4 Issue:4 12 Year: JEL CODE: I23 ID:251 K:254 ISSN Print: Online K34 2147-5385 ID:2302147-4168 K:509 Jel Kodu: (ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 &NO: ISOTRADEMARK) 14001-2004 Belge No: 12880) (MARKA PATENT (2015/03947-2015-GE-17304) GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ variety of pollutants, the changes occurring in its ÇÖZÜM pollution. According to Duman (2006: 27), water 1 ĠDARĠ AġAMADA YOLLARI composition and disrupting its quality give the is the most important within the life. However, ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER extent of pollution (Kara, Döğeroğlu and et al., the mixing of heavy metals into water and then CUSTOM DUTIES 2009: 144). Air pollution may vary depending this heavy metals’ moving into the bodies of the 2 3 Selin KILINÇ , Hatice YURTSEVER on the intensity and concentration of the pollutplants which are producers, and the bodies of 2 CelalAlso, Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Malianimals Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi ants polluting the air. the3 Celal interaction of the and people which are consumers threaten Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü gases in the air with each other leads to a more the ecological balance and environmental health. Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising effective pollution. One of the factors of the gases eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın from the movement of commercial commodities Soil Pollution veya değeri üzerinden alınan, is ekonomik, subject to customs which is based on those polluting the airmiktarı in influencing the nature the sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir commodities’quantity and value. It is are a kind of dış ticaretable ve ekonomi politikasıover aracı olan bir vergi Soil tariff pollution that is a foreign and economic harmful gases being to spread a very is trade the soil’s loss policy of its functionality türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan instrument in addition to its economic, social and dolaylı vergi türü vergisi, gelir ve or fiscal functions. Since are not collected on large region with thebireffect of olan thegümrük winds. efficiency withtheyvarious chemicals, household kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir regular basis like income tax and corporate tax, as vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan waste, an indirect tariff on expenditures, custom duties agricultural pesticides, waste buried into eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus are collected only once when commodities subject Water Pollution olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi the to foreign trade arrive at the custom. According to to Güler and ground or erosion. According Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu the second item of tax procedural law, custom Water is an indispensable resource for livingBucrea(1997: soilTherefore, pollution is the dekanun kapsamı dışında tutulmuştur. nedenle, Çobanoğlu duties are excluded from 19), this law. gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458 procedures and practises of custom duties are tures. Water constitutes a Kanunu’nda large partdüzenlenmiştir. of the bodies depletion in the sayılı Gümrük Bu kanun terioration, regulated by attrition, customs lawchange numberedand 4458. ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük Through this law, a systematization has been of the living creatures. Water, başlayıp, whicheşyaya consists of physical, chemical, biological and geological Bölgesine girişinden uygulanacak created beginning with commodities subject to işlemlerin sırasına göre bir sistematik international trade entering customs territories of the combinationoluşturulmuştur. of hydrogen and existsgibi structure of the soil as a result of various relaDiğer tümoxygen, vergilerde olduğu Turkey and continuing with operation sequence. gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, Like all other taxes, compalsive levels such as in nature in liquid and gas. Water is in a constant tionships sustained by the humans. According tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret assessment, accrual and collecting are regulated bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan by General Directorate of Customs as a part of 1Water which exists in streams, cycle in nature.Bakanlığı’na Cansaran and Yıldırım (2010: Bu çalıĢma, CelalMüdürlüğü Bayar Üniversitesi Bilimlerto Enstitüsü Anabilim Dalı Mali Hukuk to141), there is a Gümrükler Genel tarafından,Sosyal Gümrük Customs Maliye and Economy Ministry according Programı Yüksek Lisans Öğrencisi Selin KILINÇ tarafından hazırlanan Yüksekprocess Lisans of Tezinden Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir. Customs Law. Resolution disputes lakes, seas, rivers, and brooks, evaporates and balance depending on the helicaloverstructures of the türetilmiĢtir. Gümrük vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm customs duties has a different form from the süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten process of other taxes. Customs duty disputes constitutes the clouds with the effects of the farklı sun, bir physical, chemical, physicochemical, biochemiyapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları have to be resolved administratively in the first idari as aşamada place. However, in the caseevents of disputes beingThis balance is then returns to öncelikle the earth rain,çözümlenmek snow orzorundadır. hail cal and biological innot soil. Ancak idari aşamada çözümlenemeyen solved administratively, legal action can be taken. uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir. with the effect of a cold wind. During this cycle of great importance in terms of1 resources in the Key words: Custom, Custom Duties, Custom Kelimeler: Gümrük, Vergisi, soil. Disputes of water, which Anahtar is a continuous event, Gümrük water can The deterioration of this balance is becoming Gümrük Uyuşmazlıkları sometimes be exposed to physical, chemical or an extremely important environmental problem biological degradation. The degradation of the especially for plants which are producers and water during this cycle is called water pollution. thus for the animals and humans. According According to Türküm (1998: 5), the release of to Yüksel and Tokay (2004: 57-58), the factors organic, inorganic, biologic and radioactive subsuch as wrong or excessive use of chemical stances into the water to an extent that will lead to fertilizers to improve soil productivity without the degradation of water resources causes water doing soil analysis, plant diseases whih may lead 57 UHBAB UHBAB www.uhbabdergisi.com www.uhbabdergisi.com Uluslararası Hakemli Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi Uluslararası Hakemli BeĢeri veDönemi Akademik Bilimler Ekim / Kasım / Aralık – Sonbahar Cilt: 4 Sayı:Dergisi 14 Yıl:2015 Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015 International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science October / November / December - Fall Semester Issue: 14 2015 Year: 2015 April / May / June Spring Summer Volume:Volume: 4 Issue:4 12 Year: JEL CODE: I23 ID:251 K:254 ISSN Print: OnlineK34 2147-5385 ID:2302147-4168 K:509 Jel Kodu: (ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 &NO: ISOTRADEMARK) 14001-2004 Belge No: 12880) (MARKA PATENT (2015/03947-2015-GE-17304) GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ to the reduction or degradation of agricultural and radioactive ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI1substances in the structure of products, random usage of chemicals against some rocks, and the artificial radiation sources ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER a variety of factors such as pests and weeds, are nuclear tests made for military purposes, the CUSTOM DUTIES acid rains caused by airborne pollutant gases as waste from nuclear power plants and radioactive 2 3 Selin KILINÇ , Hatice YURTSEVER a result of industry, transportation and heating substances that may arise as a result of accidents 2 Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Malithat Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi activities lead to the pollution may occur in these nuclear power plants. In 3 of the soil. Soil is Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü often polluted by pollutants in the air and water. addition, the radioactive rays in hospitals and Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising The sulfur fromeşyanın the factories may form a layer some health care organizations leave out some yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın from the movement of commercial commodities miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, subject to customs is based to on Özey those (2009: 221), of excessive sulfur dioxide in the atmosphere. radiation effect.which According sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir commodities’quantity and value. It is are a kind of dış ticaret ve ekonomi aracı olan bir vergi intariff that isto a foreign trade and economic With the mixing of the sulfurpolitikası dioxide in this order be protected from policy the damage by ratürüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan instrument in addition to its economic, social and dolaylıdrops, bir vergi rain türü olan gümrükfalling vergisi, gelir fiscal functions. Since they are not be collected on such as using layer with the rain drops’ on ve diation, measures should taken kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir regular basis like income tax and corporate tax, as türü rain. olmadığından, dış ticarete konu olan special an indirectclothing tariff on expenditures, duties special masks the earth occurs vergi in acid The acid rain falling (leadedcustom aprons, eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus are collected only once when commodities subject olmak üzere gives alınmaktadır. Gümrük vergileri, to Vergi etc.), to foreign trade arriveaway at the custom. to on the soil or vegetation serious damage keeping fromAccording the radiation source, Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu the second item of tax procedural law, custom the vegetation and on dışında the soil both through thefrom radiation field in the shortest kanunfalls kapsamı tutulmuştur. Bu nedenle, and dutiesleaving are excluded this law. Therefore, gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458 procedures and practises of custom duties are the vegetation and as also directly in the form the diagnosis and sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun times, regulatedand by frequently customs law applying numbered 4458. ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük Through this law, a systematization has been of acids. This acidic water entering soil treatment containing the radiation. The cities Bölgesine girişinden başlayıp, into eşyayathe uygulanacak created beginning with commodities subject to işlemlerin sırasına göre bir sistematik international trade entering customs territories of damages the roots of the trees plants andgibi being with a lack of environmental oluşturulmuştur. Diğerand tüm the vergilerde olduğu Turkey established and continuing with operation sequence. gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, Like all other taxes, compalsive levels such as causes mostly the death of other living things in awareness and shaped according to the social, tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret assessment, accrual and collecting are regulated Bakanlığı’na bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan by General Directorate of Customs as a part of 1 the soil (Özey, 2009: 183). and political needs of the humans Bu çalıĢma, CelalMüdürlüğü Bayar Üniversitesi Bilimlereconomic Enstitüsü Anabilim Dalı Mali Hukuk to Gümrükler Genel tarafından,Sosyal Gümrük Customs Maliye and Economy Ministry according Programı Yüksek Lisans Öğrencisi Selin KILINÇ tarafından hazırlanan Yüksekprocess Lisans of Tezinden Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir. Customs Law. Resolution disputes over have today become to threaten the ecological türetilmiĢtir. Gümrük vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm customs duties has a different form from the Radiation Pollution süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir balance process of of other Customs disputes the center of thetaxes. world by duty becoming yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları have to be resolved administratively in the first öncelikle radiation idari aşamada is çözümlenmek zorundadır. overgrowth place. However, (Capra, in the case of2009: disputes472). not being According to Özey, the emission Ancak idari aşamada çözümlenemeyen solved administratively, legal action can be taken. 1 uyuşmazlıklarda yoluna başvurulabilmektedir. or the transmission of theyargı energy in the form Key words: Custom,education Custom Duties, Custom Environmental has first become the Anahtar Kelimeler: Gümrük Vergisi, Disputes of electromagnetic waves and Gümrük, particles (Özey, public limelight in Environmental Conference Gümrük Uyuşmazlıkları 2009: 221). Radiation pollution is divided into of UNESCO in Stockholm in1972 (Fegebank, two as natural radiation pollution and artificial 1990). The objectives, purposes and principles radiation pollution. If a radiation pollution is of environmental education have been identicaused by the nature, it is called natural radiation fied in the Intergovernmental Conference on pollution, and if a radiation pollution is caused by Environmental Education held in Tbilisi with the humans, it is called artificial radiation pollution. collaboration of UNESCO and UNEP in 1977 According to Yüksel and Tokay (2004: 62-63), (Aksoy and Karatekin, 2011: 24). According to natural radiation sources are natural cosmic rays 58 UHBAB UHBAB www.uhbabdergisi.com www.uhbabdergisi.com Uluslararası Hakemli Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi Uluslararası Hakemli BeĢeri veDönemi Akademik Ekim / Kasım / Aralık – Sonbahar Cilt:Bilimler 4 Sayı: Dergisi 14 Yıl:2015 Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015 International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science October / November / December - Fall Semester Issue: 14 2015 Year: 2015 April / May / June Spring Summer Volume:Volume: 4 Issue:4 12 Year: JEL CODE: I23 ID:251 K:254 ISSN Print: Online K34 2147-5385 ID:2302147-4168 K:509 Jel Kodu: (ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 &NO: ISOTRADEMARK) 14001-2004 Belge No: 12880) (MARKA PATENT (2015/03947-2015-GE-17304) GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ the Tbilisi Declaration, the purpose expected from ÇÖZÜM to understand the1 ecological environment strings ĠDARĠ AġAMADA YOLLARI an environmental educational is to gain individuand the place of humanity in this strings; and at ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER als’ awareness, knowledge, attitudes and skills the same time, to develop views on how the huCUSTOM DUTIES towards the environmental issues and encourage man societies can live in harmony with the planet; 2 3 Selin KILINÇ , Hatice their participation for the solution of the problems and YURTSEVER to gain the necessary skills for an active and 2 Bayar143). Üniversitesi Sosyal Nations Bilimler Ens. Maliresponsible Hukuk Programıparticipation Yüksek Lisans Öğrencisi (Ünal and Dımışkı,Celal 1999: United (Geray, 2002: 292). 3 Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü Commission on Environment and Development ItAbstract: is stated in the article 56 of the Constitution Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari Custom duty is a kind of tariff arising announced the “Tokyo Declaration” to the public eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın from the movement of commercial commodities ofsubject 1982: “Everyone has the right to live in a miktarıinveya değeri Japan üzerindenonalınan, ekonomik, to customs which is based on those in the meeting held Tokyo, February sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir healthy commodities’quantity and value.environment. It is are a kind of It is the duty and balanced ticaret ve ekonomi politikası aracı olantobirbe vergi tariff that is a foreign trade and economic policy 27, 1987. In thedışDeclaration, the principles türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan of instrument in addition its economic, and the State andtocitizens tosocial improve the natural bir vergi have türü olanbeen gümrükexplained vergisi, gelir ve fiscal functions. Since they are not collected on followed in all dolaylı countries kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir environment, regular basis like income tax and corporate tax, as to protect the environmental health vergi türü development olmadığından, dış ticarete as follows: economic mustkonu takeolan an indirect tariff on expenditures, custom duties eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus and are collected only onceenvironmental when commodities subject to prevent pollution.”. Both olmak manner üzere alınmaktadır. Vergi to foreign trade arrive at the custom. According to place in a balanced takingGümrük into vergileri, account the Turkish Repoblic and in Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu the the Constitution second item of taxof procedural law, custom the conservationkanun andkapsamı increase the resources; dışındaintutulmuştur. Bu nedenle, duties are excluded from this law. Therefore, the Environmental gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458 parallel proceduresto andit,practises of custom duties areLaw No. 2872 equality, socialsayılı justice security shouldBube Gümrükand Kanunu’nda düzenlenmiştir. kanun regulated by customs law numbered 4458. a duty both to the State ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük issued Through in this1983 law, a assign systematization has been considered as social in the developBölgesineobjectives girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak created beginning with commodities subject to the individuals that territories they must participate işlemlerin sırasına göre sistematik and international trade entering customs of ment; natural resources constitute thebirprimary oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi Turkey and continuing with operation sequence. fortaxes, the compalsive protection of gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, actively Like all other levelsand such development as basis of the development and necessary technoltahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret assessment, accrual and collecting are regulated the environment. The purpose of the EnvironBakanlığı’na bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan by General Directorate of Customs as a part of 1 ogy for the protection and less consumption ofBilimler Enstitüsü Bu çalıĢma, Celal Bayar Üniversitesi Maliye AnabilimMinistry Dalı Mali Hukuk to Gümrükler Genel Müdürlüğü tarafından,Sosyal Gümrük Customs and Economy according mental Law isYüksek to provide “the over protection of the Programı Yüksek Lisans Öğrencisi Selin KILINÇ tarafından hazırlanan Lisans of Tezinden Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir. Customs Law. Resolution process disputes these resources Gümrük must be improved, each country türetilmiĢtir. vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm environment, customs duties haswhich a different form from the existence of is the common vergilerde oluşan süreçten polifarklı bir process of other taxes. Customs duty disputes must develop itssüreci, owndiğer population planning yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları all have to be resolved administratively in the first with the prinliving creatures, in accordance idari aşamadaand çözümlenmek zorundadır. place. However, in the case of disputes not being cies in parallel toöncelikle the economic social policy, Ancak idari aşamada çözümlenemeyen ciples solved administratively, legal environment action can be taken. and sustainable of sustainable 1 yoluna başvurulabilmektedir. environmental uyuşmazlıklarda protection yargı goals and economic Key words: Custom, Custom Duties, Custom development” (Görmez, 2007: 158; Erkal, Şafak Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrükother Vergisi, Disputes objectives should be consistent with each and Yertutan, 2011). Environmental awareness Gümrük Uyuşmazlıkları (Budak, 2008: 11-12). is one person’s realizing the importance of his Environment is the sum of concrete creatures, relationship with the environment in terms of his events and energies (Tont, 2001). Environmental presence (Vaizoğlu and Altıntaş, 2005). education has a very important place in raising Social life causes the individuals who are gradupeople’s environmental consciousness. According ally increasing in number and require diversified to Geray, education for the environment has three needs accordingly, to produce more advanced main objectives. These objectives help individuals 59 UHBAB UHBAB www.uhbabdergisi.com www.uhbabdergisi.com Uluslararası Hakemli Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi Uluslararası Hakemli BeĢeri veDönemi Akademik Bilimler Ekim / Kasım / Aralık – Sonbahar Cilt: 4 Sayı:Dergisi 14 Yıl:2015 Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015 International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science October / November / December - Fall Semester Issue: 14 2015 Year: 2015 April / May / June Spring Summer Volume:Volume: 4 Issue:4 12 Year: JEL CODE: I23 ID:251 K:254 ISSN Print: OnlineK34 2147-5385 ID:2302147-4168 K:509 Jel Kodu: (ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 &NO: ISOTRADEMARK) 14001-2004 Belge No: 12880) (MARKA PATENT (2015/03947-2015-GE-17304) GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ METHOD technologies, to use the previously ĠDARĠagricultural AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI1 production areas as settlements areas, to consume Significance of theOVER Research ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES limited resources, to irremediably pollute the The research is considered as significant in terms environment they live in and to destroy CUSTOM natural DUTIES 2 Selin KILINÇ , Hatice YURTSEVER3behaviors, attitudes and thoughts of determining resources (Türküm, 2006: 165). Our environment 2 Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Maliof Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi primary and secondary school teachers about has gone under a great threat as 3 a result of differCelal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü environmental education and issues, identifying ent types of pollution emerged after the industrial Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising the teachers’ negative thoughts about environrevolution, and eşyanın increased world population and yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın from the movement of commercial commodities miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, subject toeducation customs whichand is based on and those their reasons mental issues excessive use of natural resources after World sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir commodities’quantity and value. It is are a kind of ticaret ve ekonomi politikası olanPosbir vergi iftariff thathave is a foreign andproposing economic policysolutions to be they any,trade and War II (Aksoy dış and Karatekin, 2011:aracı 24). türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan instrument in addition to its economic, social and bir vergi türü olan gümrük vergisi, and gelir ve able fiscal to functions. they reasons. are not collected on fulfillSince these sible changes indolaylı individuals’ values, attitudes kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir regular basis like income tax and corporate tax, as vergi türü dış ticarete behaviors will result in aolmadığından, better quality of lifekonu andolan an indirect tariff on expenditures, custom duties eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus The are collected only onceof when commodities subject Objective the Research olmak üzere alınmaktadır. (Joseph, Gümrük vergileri, Vergi to foreign trade arrive at the custom. According to create a more livable environment 2009: Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu the second item of tax procedural law, custom of from this this study to reveal the attitudes 3). According tokanun Postel (1994), thetutulmuştur. first condition kapsamı dışında Bu nedenle, The dutiesobjective are excluded law.isTherefore, gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458 procedures and practises of custom duties are thoughts of thelawteachers at primary of having a habitable world is thedüzenlenmiştir. protection sayılı Gümrük Kanunu’nda Bu of kanun and regulated by customs numbered working 4458. ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük Through this law, a systematization has been and secondary schools under Hakkari natural assets. Environmental education has auygulanacak great Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya created beginning withpublic commodities subject to işlemlerin sırasına göre bir sistematik international trade entering customs territories of Directorate of sequence. National Education importance on realizing theDiğer living environment oluşturulmuştur. tüm vergilerde olduğu gibi Provincial Turkey and continuing with operation gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, Like all other taxes, compalsive levels such as atassessment, the cityaccrual center about environmental educain every aspect,tahakkuk gaining consciousness of living ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret and collecting are regulated bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan by General Directorate of Customs as a part of 1 the environment and learning andandissues. InMinistry this regard, study aimed without harmingBakanlığı’na Bu çalıĢma, CelalMüdürlüğü Bayar Üniversitesi Bilimlertion Enstitüsü Anabilim Dalı Mali Hukuk the Gümrükler Genel tarafından,Sosyal Gümrük Customs Maliye Economy according to Programı Yüksek Lisans Öğrencisi Selin KILINÇ tarafından hazırlanan Yüksekprocess Lisans of Tezinden Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir. Customs Law. Resolution disputes over atcustoms describing teachers’ thoughts and behaviors the necessary things to solve the problems that türetilmiĢtir. Gümrük vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm duties has a different form from the süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir towards process of environmental other taxes. Customseducation duty disputes and issues and led to the emergence of environmental problems yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları have to be resolved administratively in the first öncelikle idari aşamada zorundadır. studying place. However, in thethoughts case of disputes being these andnotbehaviors in terms (İncekara and Tuna 2010: 171). çözümlenmek Environmental Ancak idari aşamada çözümlenemeyen solved administratively, legal action can be taken. yargı yoluna başvurulabilmektedir. of some demographic variables1 (gender, profeseducation beginsuyuşmazlıklarda in the family environment and Key words: Custom, Custom Duties, Custom Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrüktools Vergisi, sional Disputesseniority, school type, level of education, continues lifelong through various media Gümrük Uyuşmazlıkları age and field of study). (brochures, magazines, newspapers, books, radio, TV, etc.), information through internet, panels, Population and Sample conferences and sympoziums, and monitoring The population of the study constitutes the teachand evaluations in the events such as zoo and ers working in public schools under Hakkari and museum trips and nature walks as well as Provincial Directorate of National Education in the formal education (Gezer, Çokadar, Köse and the academic year 2014-2015, and the sample Bilen, 2006). 60 UHBAB UHBAB www.uhbabdergisi.com www.uhbabdergisi.com Uluslararası Hakemli Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi Uluslararası Hakemli BeĢeri veDönemi Akademik Ekim / Kasım / Aralık – Sonbahar Cilt:Bilimler 4 Sayı: Dergisi 14 Yıl:2015 Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015 International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science October / November / December - Fall Semester Issue: 14 2015 Year: 2015 April / May / June Spring Summer Volume:Volume: 4 Issue:4 12 Year: JEL CODE: I23 ID:251 K:254 ISSN Print: Online K34 2147-5385 ID:2302147-4168 K:509 Jel Kodu: (ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 &NO: ISOTRADEMARK) 14001-2004 Belge No: 12880) (MARKA PATENT (2015/03947-2015-GE-17304) GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ of the study constitutes Primary Education Pre- ÇÖZÜM used inYOLLARI the study 1were conducted and Cronbach’s ĠDARĠ AġAMADA School Teaching, Primary School Teaching, alpha internal reliability coefficient of 24-item ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER Science and Technology, Mathematics, Social scale was calculated as 0.84. The responses CUSTOM DUTIES Studies, Turkish and English teachers and the of the teachers participated in the study to the 2 3 Selin KILINÇ , Hatice YURTSEVER Secondary Education Physics, Chemistry, Biology, survey depending on the demographic variables 2 Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Maliwere Hukuk calculated Programı Yüksek Öğrencisi Mathematics, Turkish Language and Literature, byLisans using Anova test which is an 3 Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü History, Philosophy and English teachers. F test, t-test and one-way variance analysis with Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising the help of SPSS 20 statistical software package. eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın from the movement of commercial commodities Research Model miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, The subjectsurvey to customs which based on those used in isthe study consists of five sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir commodities’quantity and value. It is are a kind of dış ticaret ve ekonomi politikasıof aracıteachers olan bir vergi point tariff that is a foreign and economic policy (1) Strongly likert type trade 19 items including In this study, knowledge, thoughts türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan instrument in addition to its economic, social and dolaylı bir vergi about türü olan environmental gümrük vergisi, gelir ve Disagree fiscal functions. they are (3) not collected on (2) Since Disagree, Undecided, (4) Agree, working at public schools kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir regular basis like income tax and corporate tax, as vergi türü olmadığından, dış determined ticarete konu olan and an indirect tariff on expenditures, dutiesof options and (5) Strongly Agree. custom Ranges education and issues were tried to be eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus are collected only once when commodities subject alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi overall to foreignassessment trade arrive at theof custom. Accordingitems to the survey used in the considering alsoolmak the üzere variables of gender, school Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu the second item of tax procedural law, custom calculated as below: type, professionalkanun seniority, education, kapsamı level dışındaof tutulmuştur. Bu age nedenle, study duties were are excluded from this and law. determined Therefore, gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458 procedures and practises of custom duties are and field of study. For thisKanunu’nda purpose,düzenlenmiştir. the questionsayılı Gümrük Bu kanun regulated by customs law numbered 4458. HV 5 − 1has been ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük Through this law,- a LV systematization naires and scalesBölgesine used ingirişinden the researches related to RO = = 0to,8 başlayıp, eşyaya uygulanacak created=beginning with commodities subject NO işlemlerin sırasına göre bir sistematik international trade entering customs 5 territories of the subject haveoluşturulmuştur. been scanned researcher Diğer by tüm the vergilerde olduğu gibi Turkey and continuing with operation sequence. gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, Like all other taxes, compalsive levels such as and a new scaletahakkuk has been developed and used ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret assessment, accrual and collecting are regulated Bakanlığı’na bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan by General Directorate of Customs as a part of 1 in the research. Gümrükler For the Genel survey to be used in Gümrük theBilimlerRO: Range of Options Bu çalıĢma, CelalMüdürlüğü Bayar Üniversitesi Enstitüsü Anabilim Dalı Mali Hukuk to tarafından,Sosyal Customs Maliye and Economy Ministry according Programı Yüksek Lisans Öğrencisi Selin KILINÇ tarafından hazırlanan Yüksekprocess Lisans of Tezinden Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir. Customs Law. Resolution disputes over research, first a field survey was conducted, then türetilmiĢtir. Gümrük vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm HV: customs duties has a different form from the The Highest Value süreci, diğer vergilerdetooluşan süreçten farklı bir process of other taxes. Customs duty disputes open-ended questions related environmental yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları have to be resolved administratively in the first önceliklewere idari aşamada place.The However, in the case of disputes not being education and issues asked çözümlenmek to primaryzorundadır. and LV: Lowest Value Ancak idari aşamada çözümlenemeyen solved administratively, legal action can be taken. 1 uyuşmazlıklarda yargıWith yoluna başvurulabilmektedir. secondary school teachers. reference to Key words: Custom, Custom Duties, Custom NO: Number of Options Kelimeler: Gümrük, Gümrükdraft Vergisi, Disputes the responses toAnahtar the questions, a 31-item Gümrük Uyuşmazlıkları questionnaire was prepared. After the necessary 1.00 - 1.80: Strongly Disagree analytical study, 7 items were subtracted and 1.81 - 2.60: Disagree after the revision of the survey by four faculty members, who were experts in the field, necessary 2.61 - 3.40: Undecided corrections were made and the 24-item survey 3.41 - 4.20: Agree was finalized. Validity and reliability studies of the “Environmental Education and Issues Scale” 4.21 - 5.00: Strongly Agree 61 UHBAB UHBAB www.uhbabdergisi.com www.uhbabdergisi.com Uluslararası Hakemli Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi Uluslararası Hakemli BeĢeri veDönemi Akademik Bilimler Ekim / Kasım / Aralık – Sonbahar Cilt: 4 Sayı:Dergisi 14 Yıl:2015 Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015 International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science October / November / December - Fall Semester Issue: 14 2015 Year: 2015 April / May / June Spring Summer Volume:Volume: 4 Issue:4 12 Year: JEL CODE: I23 ID:251 K:254 ISSN Print: OnlineK34 2147-5385 ID:2302147-4168 K:509 Jel Kodu: (ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 &NO: ISOTRADEMARK) 14001-2004 Belge No: 12880) (MARKA PATENT (2015/03947-2015-GE-17304) GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ The survey prepared to be used in the research was ÇÖZÜM the descriptive methods was used. General screen1 ĠDARĠ AġAMADA YOLLARI conducted on the Primary Education Pre-School ing model is the screening arrangements carried ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER Teaching, Primary School Teaching, Science and out on a group, sample group or a paradigm or CUSTOM DUTIES Technology, Mathematics, Social Studies, Turkish the entire universe in order to draw conclusion 2 3 Selin KILINÇ , Hatice YURTSEVER and English teachers, and secondary/high school about the universe composed of numerous ele2 Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Maliments Hukuk Programı Yüksek Lisans79). Öğrencisi Physics, Chemistry,Celal Biology, Mathematics, Turk(Karasar, 2006: 3 Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü ish Language and Literature, History, Philosophy FINDINGS Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising and English teachers working in public schools eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın from the movement of commercial commodities miktarı veya Directorate değeri üzerinden of alınan, ekonomik, In subject to customs which is based on those under Hakkari Provincial National this part of the study, demographic data about sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir commodities’quantity and value. It is are a kind of ticaret ve ekonomi aracı olan bir vergi teachers tariff that iswho a foreign trade and economic policy Education in thedışacademic yearpolitikası 2014-2015 and participated in the survey, the data türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan instrument in addition to its economic, social and vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve obtained fiscal functions. Sincethe theysurvey are not collected on the study and depending on dolaylı somebir demographic variables, about used in kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir regular basis like income tax and corporate tax, as vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan the an indirect tariff on expenditures, custom duties thoughts of the students related to environmental statistical findings, interpretations and obsereşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus are collected only once when commodities subject olmak üzere Gümrük vergileri, Vergi vations to foreign about trade arrive at the custom. to education and issues werealınmaktadır. tried to be determined. the data areAccording presented. Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu the second item of tax procedural law, custom In the study, “General Screening Model”, Bu onenedenle, of kanun kapsamı dışında tutulmuştur. duties are excluded from this law. Therefore, Table gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458 procedures and practises of custom duties are sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun regulated by customs law numbered 4458. 1. Demographic of the Teachers the Research Depending ile dış ticarete konu Data olan eşyanın Türkiye Gümrük Participated Through this law, in a systematization has been Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak created beginning with commodities subject to the Gender the Typeinternational of School işlemlerin on sırasına göre bir and sistematik trade Variables entering customs territories of oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi Turkey and continuing with operation sequence. gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, all other taxes, compalsive levels such as Type of School Like Number of tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret assessment, accrual and collecting are regulated Teachers Bakanlığı’na bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan by General Directorate of Customs asGender a part of 1 Bu çalıĢma, CelalMüdürlüğü Bayar Üniversitesi Bilimler Enstitüsü AnabilimMinistry Dalı Mali Hukuk to Gümrükler Genel tarafından,Sosyal Gümrük Customs Maliye and Economy according Field of Study Programı Yüksek Lisans Öğrencisi Selin KILINÇ tarafından hazırlanan Yüksek Lisans Tezinden Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir. Customs ResolutionNprocess of disputes over N % N Law.% % türetilmiĢtir. Gümrük vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm customs duties has a different form from the süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir process of other taxes. Customs duty disputes Pre-School Female=23 42,59 yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları have to be resolved administratively in the first Primary Education 54 However, 31,21 öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. place. in the case of disputes not being Male=31 57,41 Ancak idari aşamada çözümlenemeyen solved administratively, legal action can be taken. 1 uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir. Primary Education 62,29 108 62,43 Key words: Custom, Female=18 Custom Duties, Custom Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi, Disputes Science-Maths 28 16,18 Male=10 37,71 Gümrük Uyuşmazlıkları Primary Education Social Sc.-Hist.-Turkish Secondary Ed./High Sch. Phys.-Chem.-Bio.-Maths 65 38,57 Secondary Ed./High Sch. Lit.Hist.-Phil.-Eng. 62 26 15,04 31 17,92 34 19,65 Female=12 46,15 Male=14 53,85 Female=14 45,16 Male=17 54,84 Female=15 44,18 Male=19 55,82 UHBAB UHBAB www.uhbabdergisi.com www.uhbabdergisi.com Uluslararası Hakemli Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi Uluslararası Hakemli BeĢeri veDönemi Akademik Ekim / Kasım / Aralık – Sonbahar Cilt:Bilimler 4 Sayı: Dergisi 14 Yıl:2015 Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015 International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science October / November / December - Fall Semester Issue: 14 2015 Year: 2015 April / May / June Spring Summer Volume:Volume: 4 Issue:4 12 Year: JEL CODE: I23 ID:251 K:254 ISSN Print: Online K34 2147-5385 ID:2302147-4168 K:509 Jel Kodu: (ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 &NO: ISOTRADEMARK) 14001-2004 Belge No: 12880) (MARKA PATENT (2015/03947-2015-GE-17304) GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ From the data in Table 1, it wasĠDARĠ determined that ÇÖZÜM teachers who participated in the research were 1 AġAMADA YOLLARI 108 (62,43%) of 173 teachers who participated Social Science, History and Turkish teachers at ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER in the research were working at primary schools primary schools, 12 (46,15%) were female and CUSTOM DUTIES and 65 (% 38,57) of them were working at sec17 (54,84%) were male. It was determined that 31 2 3 Selin KILINÇ , Hatice YURTSEVER ondary schools. From the data in Table 1, it was (17,92%) of the teachers who participated in the 2 Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Maliresearch Hukuk Programı Lisans Öğrencisi determined that 54 Celal (31,21%) of wereYüksek Physics, Chemistry, Biology and 3 the teachers who Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü participated in the research were Pre-school and Mathematics teachers at secondary/high schools, Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising Primary Education teachers at primary schools, 23 14 (45,16%) were female and 17 (54,84%) were eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın from the movement of commercial commodities miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, subject customs which is based on those (42,59%) of these teachers were female and 31 male. Itto was also determined that 34 (19,65%) sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir commodities’quantity and value. It is are a kind of ticaret ve ekonomi politikası vergi of tariff is a foreignwho trade and economic policyin the research of these teachersdış(57,41%) were male,aracı 28olan ofbirthe thethatteachers participated türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan instrument in addition to its economic, social and dolaylı bir vergi türü olan gümrük (16,18%) vergisi, gelir ve were fiscal functions. they are notand collected on teachers who participated in the research TurkishSince Language Literature, History, kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir regular basis like income tax and corporate tax, as vergiTechnology türü olmadığından, ticarete konu olan Philosophy an indirect tariffand on expenditures, duties at secondary/ were Science and anddışMathematics Englishcustom teachers eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus are collected only once when commodities subject olmakschools, üzere alınmaktadır. Vergi high to foreign trade arrive custom. According teachers at primary 18 of Gümrük these vergileri, teachers schools, 15at the (44,18%) weretofemale and 19 Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu the second item of tax procedural law, custom (62,29%) were female, 10 ofdışında themtutulmuştur. (37,71%)Buwere were from male. kanun kapsamı nedenle, (45,82%) duties are excluded this law. Therefore, gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458 procedures and practises of custom duties are male. It was determined 26 (15,04%) ofButhe sayılı Gümrükthat Kanunu’nda düzenlenmiştir. kanun regulated by customs law numbered 4458. ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük Through this law, a systematization has been Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak created beginning with commodities subject to işlemlerin sırasına göre bir sistematik international trade entering customs territories of oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi Turkey and continuing with operation sequence. gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, Like all other taxes, compalsive levels such as tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret assessment, accrual and collecting are regulated Bakanlığı’na bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan by General Directorate of Customs as a part of 1 Bu çalıĢma, CelalMüdürlüğü Bayar Üniversitesi Bilimler Enstitüsü AnabilimMinistry Dalı Mali Hukuk to Gümrükler Genel tarafından,Sosyal Gümrük Customs Maliye and Economy according Programı Yüksek Lisans Öğrencisi Selin KILINÇ tarafından hazırlanan Yüksekprocess Lisans of Tezinden Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir. Customs Law. Resolution disputes over türetilmiĢtir. Gümrük vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm customs duties has a different form from the süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir process of other taxes. Customs duty disputes yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları have to be resolved administratively in the first öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. place. However, in the case of disputes not being Ancak idari aşamada çözümlenemeyen solved administratively, legal action can be taken. 1 uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir. Key words: Custom, Custom Duties, Custom Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi, Disputes Gümrük Uyuşmazlıkları 63 UHBAB UHBAB www.uhbabdergisi.com www.uhbabdergisi.com Uluslararası Hakemli Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi Uluslararası Hakemli BeĢeri veDönemi Akademik Bilimler Ekim / Kasım / Aralık – Sonbahar Cilt: 4 Sayı:Dergisi 14 Yıl:2015 Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015 International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science October / November / December - Fall Semester Issue: 14 2015 Year: 2015 April / May / June Spring Summer Volume:Volume: 4 Issue:4 12 Year: JEL CODE: I23 ID:251 K:254 ISSN Print: OnlineK34 2147-5385 ID:2302147-4168 K:509 Jel Kodu: (ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 &NO: ISOTRADEMARK) 14001-2004 Belge No: 12880) (MARKA PATENT (2015/03947-2015-GE-17304) GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ Table 1. Demographic DataĠDARĠ of theAġAMADA Teachers Participated in the Research Depending on the ÇÖZÜM YOLLARI1 Professional Seniority and Age Variables ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER Field of Study 2 Number of Teachers CUSTOM DUTIES Professional Seniority Age Selin KILINÇ2, Hatice YURTSEVER3 %Sosyal Bilimler Ens. NMali Hukuk Programı % Yüksek Lisans Öğrencisi N Celal BayarN Üniversitesi 3 Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü 1-5 years=37 68,52 aged 21-24=35 Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olanyears=14 ticari Abstract:25,93 Custom dutyaged is a kind of tariff arising 6-10 25-28=11 yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın from the movement of commercial commodities veya 54 değeri üzerinden ekonomik, customs which based on those 11-15 years=3 subject to5,55 aged is29-32=8 31,21 alınan, sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir commodities’quantity and value. It is are a kind of dış ticaret ve ekonomi politikası aracı16-üz. olan bir years=0 vergi tariff that0,0 is a foreign aged trade and economic policy 33-over=0 türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan instrument in addition to its economic, social and dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve fiscal functions. they are not collected on 1-5 years=20 71,42 Since aged 21-24=20 kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir regular basis like income tax and corporate tax, as vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan an indirect tariff on expenditures, custom duties 6-10 years=4 14,29 aged 25-28=5 eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus are collected only once when commodities subject Primary Education olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi to foreign14,29 trade arrive ataged the custom. According to 11-15 years=4 29-32=1 Science-Maths Usul Kanunu (VUK)’nun 28 16,18 ikinci maddesine göre bu the second item of tax procedural law, custom kanun kapsamı dışında tutulmuştur.16-üz. Bu nedenle, law. Therefore, Teaching years=0 duties are0,0excluded from agedthis 33-over=2 gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458 procedures and practises of custom duties are sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. kanun regulated73,07 by customsaged law 21-24=19 numbered 4458. 1-5 Bu years=19 ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük Through this law, a systematization has been Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak beginning with commodities subject to 6-10sistematik years=1 created 3,85 aged 25-28=0 işlemlerin sırasına göre bir international trade entering customs territories of Primary Education oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi Turkey and continuing with operation sequence. 11-15 years=1 Like all 3,85 aged 29-32=1 Social Sc.-Hist.-Turkish 26 de zorunlu 15,04 aşamalar gümrük vergisinde olan tarh, other taxes, compalsive levels such as tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret assessment, accrual and collecting are regulated Teaching years=5by General 19,23 33-over=6 Bakanlığı’na bağlı ayrı bir kuruluş16-over niteliği olan Directorateaged of Customs as a part of 1 Bu çalıĢma, CelalMüdürlüğü Bayar Üniversitesi Bilimler Enstitüsü AnabilimMinistry Dalı Mali Hukuk to Gümrükler Genel tarafından,Sosyal Gümrük Customs Maliye and Economy according 1-5 yıl=22 70,97 aged 21-24=21 Programı Yüksek Lisans Öğrencisi Selin KILINÇ tarafından hazırlanan Yüksek Lisans Tezinden Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir. Customs Law. Resolution process of disputes over türetilmiĢtir. Gümrük vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm customs duties has a different form from the 6-10farklı years=6 19,35 aged 25-28=6 süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten bir process of other taxes. Customs duty disputes Secondary Ed./High yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları have to be resolved administratively in the first 11-15 years=2 6,45 aged 29-32=3 öncelikle idari31 aşamada17,92 çözümlenmek zorundadır. place. However, in the case of disputes not being Sch. Ancak idari aşamada çözümlenemeyen solved administratively, legal action can be taken. Phys.-Chem.-Bio.16-üz. years=1 3,23 aged 33-over=1 1 uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir. Maths Teaching Key words: Custom, Custom Duties, Custom Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi, Disputes 1-5 years=24 70,59 aged 21-24=21 Gümrük Uyuşmazlıkları Pre-School eşyanın miktarı Primary Education Secondary Ed./High Sch. Lit.-Hist.-Phil.Eng. 34 19,65 % 54,81 20,37 14,82 0,0 71,43 17,86 3,57 7,14 73,08 0,0 3,85 23,07 67,74 19,35 9,68 3,23 61,76 6-10 years=5 14,71 aged 25-28=6 17,65 11-15years=1 2,94 aged 29-32=3 8,83 16-ov. years=4 11,76 aged 33-over=4 11,76 rom the data in Table 2, it was determined that the research had professional seniority of 1-5 37 (68,52%) of 54 (31,21%) Pre-School and years, 14 (25,93%) of them had 6-10 years, and Primary Education teachers who participated in 3 (5,55%) of them had 11-15 years; 35 (54,81%) 64 UHBAB UHBAB www.uhbabdergisi.com www.uhbabdergisi.com Uluslararası Hakemli Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi Uluslararası Hakemli BeĢeri veDönemi Akademik Ekim / Kasım / Aralık – Sonbahar Cilt:Bilimler 4 Sayı: Dergisi 14 Yıl:2015 Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015 International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science October / November / December - Fall Semester Issue: 14 2015 Year: 2015 April / May / June Spring Summer Volume:Volume: 4 Issue:4 12 Year: JEL CODE: I23 ID:251 K:254 ISSN Print: Online K34 2147-5385 ID:2302147-4168 K:509 Jel Kodu: (ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 &NO: ISOTRADEMARK) 14001-2004 Belge No: 12880) (MARKA PATENT (2015/03947-2015-GE-17304) GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ of these teachers were at the ĠDARĠ age range of 21- ÇÖZÜM was determined 22 (70,97%) of 31 (17,92%) 1 AġAMADA YOLLARIthat 24, 11 (20,37%) of them were at the age range Secondary Education Physics, Chemistry, Biology ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER of 25-28 and 8 (24,82%) of them were at the and Mathematics teachers who participated in the CUSTOM DUTIES age range of 29-32. It was determined that 20 research had professional seniority of 1-5 years, 2 3 Selin KILINÇ , Hatice YURTSEVER (71,42%) of 28 (16,18%) Primary Education Sci6 (19,5%) of them had 6-10 years, 2 (6,45%) of 2 Celaland BayarMathematics Üniversitesi Sosyalteachers Bilimler Ens. Malithem Hukuk had Programı Yüksek Lisans Öğrencisi ence and Technology 11-15 years and 1 (3,23%) of them had 3 Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü who participated in the research had professional 16 years and over; 21 (67,74%) of these teachers Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising seniority of 1-5eşyanın years,yer4 değiştirmesi (14,29%)nedeniyle, of them had were at the age range of 21-24, 6 (19,35%) of bu eşyanın from the movement of commercial commodities miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, subject to customs based on 6-10 years, andsosyal 4 (14,29%) of them had 11-15 them were at thewhich ageisrange of those 25-28, 3 (9,68%) ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir commodities’quantity and value. It is are a kind of dış ticaret ve ekonomi politikası were aracı olan vergi of tariff that iswere a foreignattrade economic policy years; 20 (71,43%) of these teachers atbirthe them theandage range of 29-32 and 1 türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan instrument in addition to its economic, social and dolaylı 5bir(17,86%) vergi türü olan fiscal functions. Since they collected age range of 21-24, ofgümrük themvergisi, weregelir at ve (3,23%) of them wasareatnotthe age on range of 33 and kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir regular basis like income tax and corporate tax, as türü olmadığından, dış ticarete an indirect tariff determined on expenditures, custom duties the age range ofvergi25-28 and 1 (3,85%) of konu themolan over. It was that 24 (70,59%) of 34 eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus are collected only once when commodities subject olmak üzere alınmaktadır. vergileri, of Vergi (19,65%) to foreign trade arrive at the custom. According to was at the age range of 29-32 andGümrük 2 (7,14%) Secondary Education Turkish Language Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu the second item of tax procedural law, custom them were at the age range of 33 and over. It and Philosophy kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle, dutiesLiterature, are excluded History, from this law. Therefore, and English gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458 procedures and practises of custom duties are was determined sayılı thatGümrük 19 (73,07%) 26 (15,04%) who participated the research had Kanunu’ndaof düzenlenmiştir. Bu kanun teachers regulated by customs law numberedin 4458. ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük Through this law, a systematization has been Primary Education Social Sciences, and professional of 1-5 years, 5 (14,71%) Bölgesine girişinden başlayıp, History eşyaya uygulanacak created beginningseniority with commodities subject to işlemlerin sırasına göre bir sistematik international trade entering customs territories of Turkish teachersoluşturulmuştur. who participated the research them 6-10with years, 1 (2,94%) Diğer tümin vergilerde olduğu gibi of Turkey andhad continuing operation sequence. of them had gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, Like all other taxes, compalsive levels such as had professionaltahakkuk seniority of 1-5 years, 1 (3,85%) 11-15 years and 4 (11,76%) of them had 16 years ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret assessment, accrual and collecting are regulated Bakanlığı’na bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan by General Directorate of Customs as a part of 1 years, and 1 (3,85%) of them of them had 6-10 over; 21 Anabilim (61,76%) ofaccording these were at Bu çalıĢma, CelalMüdürlüğü Bayar Üniversitesi Bilimlerand Enstitüsü Dalı Mali Hukuk teachers Gümrükler Genel tarafından,Sosyal Gümrük Customs Maliye and Economy Ministry to Programı Yüksek Lisans Öğrencisi Selin KILINÇ tarafından hazırlanan Yüksekprocess Lisans of Tezinden Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir. Customs Law. Resolution disputes over had 11-15 yearsGümrük and 5vergisinden (19,23%) of them had 16 the age range of 21-24, 6 (17,65%) of them were türetilmiĢtir. doğan uyuşmazlıkların çözüm customs duties has a different form from the diğer vergilerdeofoluşan süreçten farklı bir atprocess of other taxes. of Customs duty disputes years and over;süreci, 19 (73,08%) these teachers the age range 25-28, 3 (8,83%) of them yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları have to be resolved administratively in the first öncelikleofidari aşamada çözümlenmek place. However, in the range case of disputes not being were at the age range 21-24, 1 (3,85%) ofzorundadır. them were at the age of 29-32 and 4 (11,76%) Ancak idari aşamada çözümlenemeyen solved administratively, legal action can be taken. 1 33 and over. yargı yoluna was at the age uyuşmazlıklarda range of 29-32 andbaşvurulabilmektedir. 6 (23,07%) of them was at the age range of Key words: Custom, Custom Duties, Custom Gümrük, Gümrük Disputes of them were atAnahtar the ageKelimeler: range of 33 and over.Vergisi, It Gümrük Uyuşmazlıkları Table 3. t-test Analysis Results of the Teachers’ Responses to the Environmental Education Scale According to Gender Variable Gender N x Ss Sd t p Female Male 82 91 96,46 95,99 3,49 3,52 171 ,889 ,375 p>0.05 65 UHBAB UHBAB www.uhbabdergisi.com www.uhbabdergisi.com Uluslararası Hakemli Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi Uluslararası Hakemli BeĢeri veDönemi Akademik Bilimler Ekim / Kasım / Aralık – Sonbahar Cilt: 4 Sayı:Dergisi 14 Yıl:2015 Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015 International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science October / November / December - Fall Semester Issue: 14 2015 Year: 2015 April / May / June Spring Summer Volume:Volume: 4 Issue:4 12 Year: JEL CODE: I23 ID:251 K:254 ISSN Print: OnlineK34 2147-5385 ID:2302147-4168 K:509 Jel Kodu: (ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 &NO: ISOTRADEMARK) 14001-2004 Belge No: 12880) (MARKA PATENT (2015/03947-2015-GE-17304) GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ From the data in Table 3, in respect to the teachers’ ÇÖZÜM ers about environmental education and issues did 1 ĠDARĠ AġAMADA YOLLARI responses who participated in the research to the not differ according to the gender by looking at ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER Environmental Education and Issues Survey, it the (p> ,05) t-test results. CUSTOM DUTIES can be mentioned that the opinions of the teachSelin KILINÇ2, Hatice YURTSEVER3 Table 4. t-test Analysis Results of the Teachers’ Responses to the Environmental Education 2 Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi 3 Celal Bayar Üniversitesi SalihliSchool MYO, DıĢType Ticaret Variable Bölümü Scale According to the Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising yer değiştirmesiNnedeniyle, bu eşyanın from the commodities Ssmovement of commercial Sd t p miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, subject to customs which is based on those sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir commodities’quantity and value. It is are a kind of Primary Education 108 aracı olan95,42 171and economic 4,025policy ,00 dış ticaret ve ekonomi politikası bir vergi tariff 3,46 that is a foreign trade türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan instrument in addition to its economic, social and Secondary/High dolaylı S. bir vergi türü olan65 gümrük vergisi,97,54 gelir ve fiscal 3,17 functions. Since they are not collected on kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir regular basis like income tax and corporate tax, as vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan an indirect tariff on expenditures, custom duties p<0.05 eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus are collected only once when commodities subject olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi to foreign trade arrive at the custom. According to Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu the second item of tax procedural law, custom From the data inkanun Table 4, indışında respect to the Bu teacheducation/high kapsamı tutulmuştur. nedenle, ary duties are excluded from school this law. teachers Therefore, and primary gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458 procedures and practises of custom duties are ers’ responses who in düzenlenmiştir. the research to education about environmental educasayılıparticipated Gümrük Kanunu’nda Bu kanun regulated by teachers customs law numbered 4458. ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük Through this law, a systematization has been the Environmental Education and Issues Survey, tion and issues in favor of secondary education/ Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak created beginning with commodities subject to işlemlerin sırasına was görea significant bir sistematik high international tradeteachers entering customs territories of at (p< ,05) –t it was determined that there school by looking oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi Turkey and continuing with operation sequence. gümrükthe vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, test Likeresults. all other taxes, compalsive levels such as difference between thoughts of the secondtahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret assessment, accrual and collecting are regulated Bakanlığı’na bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan by General Directorate of Customs as a part of 1 Bu çalıĢma, CelalMüdürlüğü Bayar Üniversitesi Bilimler Enstitüsü Maliye AnabilimMinistry Dalı Mali Hukuk to Genel tarafından, Gümrük CustomsResponses and Economy according Table 5. AnovaGümrükler Test Analysis Results ofSosyal the Teachers’ toLisans theTezinden Environmental EduProgramı Yüksek Lisans Öğrencisi Selin KILINÇ tarafından hazırlanan Yüksekprocess Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir. Customs Law. Resolution of disputes over türetilmiĢtir. Gümrük vergisinden uyuşmazlıkların çözümProfessional customs dutiesSeniority has a different form from the cation Scaledoğan According to the Variable süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir process of other taxes. Customs duty disputes yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları have to be resolved administratively in the first Significant öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. place. However, in the case of disputes not being Proff. Var. Sum of administratively, Mean Ancak idari aşamada çözümlenemeyen solved legal action can be taken. Difference 1 uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir. Seniority Source Squares Sqr. N Ss Sd F p (Turkey) Key words: Custom, Custom Duties, Custom Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi, Disputes 1) 1-5 122 Uyuşmazlıkları 96,34 3,42 Btw.Gr. 9,17 3 3,06 ,246 ,864 Gümrük x eşyanın Type of School x 2) 6-10 30 95,97 3,51 Wit Gr. 2101,92 169 3) 11-15 11 95,50 4,59 Total 2111,09 172 4) 16-over 10 96,21 4,50 p>0.05 66 12,44 UHBAB UHBAB www.uhbabdergisi.com www.uhbabdergisi.com Uluslararası Hakemli Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi Uluslararası Hakemli BeĢeri veDönemi Akademik Ekim / Kasım / Aralık – Sonbahar Cilt:Bilimler 4 Sayı: Dergisi 14 Yıl:2015 Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015 International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science October / November / December - Fall Semester Issue: 14 2015 Year: 2015 April / May / June Spring Summer Volume:Volume: 4 Issue:4 12 Year: JEL CODE: I23 ID:251 K:254 ISSN Print: Online K34 2147-5385 ID:2302147-4168 K:509 Jel Kodu: (ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 &NO: ISOTRADEMARK) 14001-2004 Belge No: 12880) (MARKA PATENT (2015/03947-2015-GE-17304) GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ From the data in Table 5, in respect toAġAMADA the teach- ÇÖZÜM difference between 1 them according to the profesĠDARĠ YOLLARI ers’ responses who participated in the research to sional seniority variable by looking at Anova test ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER the Environmental Education and Issues Survey, results [F(,246), p(,864); p>,05]. CUSTOM DUTIES it can be mentioned that there was no significant Selin KILINÇ2, Hatice YURTSEVER3 Table 6. Anova Test Analysis Results of the Teachers’ Responses to the Environmental Edu2 Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi 3 Celal Bayar Üniversitesi SalihliLevel MYO, DıĢ Bölümü Variable cation Scale According to the ofTicaret Education Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising Significant eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın from the movement of commercial commodities Difference Level of Var. Sum Mean miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, subjectofto customs which is based on those sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir Squares commodities’quantity and value. It is are a kind of (Turkey) Education Source Sqr. Ss Sd trade and economic F policy p dış N ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi tariff that is a foreign türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan instrument in addition to its economic, social and dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve fiscal functions. Since they are not collected on 1) Education 118 vergisi 96,31gibi 3,39 Btw.Gr. 3,25 basis like income 2 1,63 ,131tax, as,877 kurumlar belirli aralıklarla alınan bir regular tax and corporate vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan an indirect tariff on expenditures, custom duties 2) Science&Lit. 28 gümrüğe 96,07geldiği 3,62 170 12,40 eşyanın anda birWith. defayaGr. mahsus 2107,84 are collected only once when commodities subject olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi to foreign trade arrive at the custom. According to Usul (VUK)’nun ikinci maddesine the second item172 of tax procedural law, custom 3) Ma/Doct. 27Kanunu 95,96 3,99 Totalgöre bu 2111,09 kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle, duties are excluded from this law. Therefore, gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458 procedures and practises of custom duties are sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun regulated by customs law numbered 4458. p>0.05 ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük Through this law, a systematization has been Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak created beginning with commodities subject to göreto the bir teachsistematik the international customs territories From the data inişlemlerin Table 6,sırasına in respect Facultytrade ofentering Education, Facultyofof Science and oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi Turkey and continuing with operation sequence. ers’ responses who participated the aşamalar research Master’s/Doctorate gümrük vergisinde de in zorunlu olanto tarh, Literature Like all otherand taxes, compalsive levels such asaccording to the tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret assessment, accrual and collecting are regulated the Environmental Education andbirIssues of education looking at Anova Bakanlığı’na bağlı ayrı kuruluşSurvey, niteliği olan level by General Directorate of variable Customs as by a part of 1 Bu çalıĢma, CelalMüdürlüğü Bayar Üniversitesi Bilimler Enstitüsü AnabilimMinistry Dalı Mali Hukuk to Gümrükler Genel tarafından,Sosyal Gümrük Customs Maliye and Economy according Programı Yüksek Selin KILINÇ tarafından hazırlanan it can be mentioned that thereLisans wasÖğrencisi no significant test results [FYüksek pLisans ; Tezinden p>,05]. Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir. Customs Law. Resolution (,131), process (,877) of disputes over türetilmiĢtir. Gümrük vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm customs duties has a different form from the difference between graduated süreci,the diğerteachers vergilerde oluşan süreçten from farklı bir process of other taxes. Customs duty disputes yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları have to be resolved administratively in the first öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. place. However, in the case of disputes not being Ancak idari aşamada çözümlenemeyen solved administratively, legal action can be taken. 1 uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir. Key words: Custom, Custom Duties, Custom Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi, Disputes Gümrük Uyuşmazlıkları x 67 UHBAB UHBAB www.uhbabdergisi.com www.uhbabdergisi.com Uluslararası Hakemli Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi Uluslararası Hakemli BeĢeri veDönemi Akademik Bilimler Ekim / Kasım / Aralık – Sonbahar Cilt: 4 Sayı:Dergisi 14 Yıl:2015 Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015 International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science October / November / December - Fall Semester Issue: 14 2015 Year: 2015 April / May / June Spring Summer Volume:Volume: 4 Issue:4 12 Year: JEL CODE: I23 ID:251 K:254 ISSN Print: OnlineK34 2147-5385 ID:2302147-4168 K:509 Jel Kodu: (ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 &NO: ISOTRADEMARK) 14001-2004 Belge No: 12880) (MARKA PATENT (2015/03947-2015-GE-17304) GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ Table 7. Anova Test AnalysisĠDARĠ Results of the Teachers’ Responses to the Environmental EduAġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI1 cation Scale According to the Age Variable ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER CUSTOM DUTIES Age 1) 21-24 2) 25-28 N 2 116 x Ss Var. Sum of Mean 2 3 Selin KILINÇ , Hatice YURTSEVER Source Squares Sqr. Sd F p ,666 ,574 Significant Difference (Turkey) Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi 3 Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü 96,37 3,37 Btw.Gr. 24,68 Özet: Gümrük 28 95,39 3 3,06 vergisi, Custom12,44 duty is a kind of tariff arising 3,50gümrüğe Wit tabi Gr. olan ticari 2086,41Abstract:169 eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın from the movement of commercial commodities miktarı 96,63 veya değeri3,56 üzerinden Total alınan, ekonomik, to customs which is based on those 3) 29-32 16 2111,09subject 172 sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir commodities’quantity and value. It is are a kind of dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi tariff that is a foreign trade and economic policy 4) 33-ov. 13 4,65 türüdür.96,08 Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan instrument in addition to its economic, social and dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve fiscal functions. Since they are not collected on kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir regular basis like income tax and corporate tax, as vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan an indirect tariff on expenditures, custom duties eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus are collected only once when commodities subject p>0.05 olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi to foreign trade arrive at the custom. According to Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu the second item of tax procedural law, custom kapsamı tutulmuştur. nedenle, difference duties are excluded from the this teachers law. Therefore, From the data inkanun Table 7, indışında respect to theButeachbetween aged 21-24, 25gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458 procedures and practises of custom duties are sayılı participated Gümrük Kanunu’nda Bu kanun customs law over numbered 4458. ers’ responses who indüzenlenmiştir. the research to 28,regulated 29-32byand 33 and according to the age ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük Through this law, a systematization has been the Environmental Education and Issues by looking at Anova test Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya Survey, uygulanacak variable created beginning with commodities subject to results [F (,666), işlemlerin sırasına göre bir sistematik international trade entering customs territories of it can be mentioned that there no significant ; p>,05]. oluşturulmuştur. Diğerwas tüm vergilerde olduğu gibi p(,574) Turkey and continuing with operation sequence. gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, Like all other taxes, compalsive levels such as tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret assessment, accrual and collecting are regulated Bakanlığı’na bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan by General Directorate of Customs as a part of 1 Bu çalıĢma, CelalMüdürlüğü Bayar Üniversitesi Bilimler Enstitüsü AnabilimMinistry Dalı Mali Hukuk to Gümrükler Genel tarafından,Sosyal Gümrük Customs Maliye and Economy according Programı Yüksek Lisans Öğrencisi Selin KILINÇ tarafından hazırlanan Yüksekprocess Lisans of Tezinden Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir. Customs Law. Resolution disputes over türetilmiĢtir. Gümrük vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm customs duties has a different form from the süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir process of other taxes. Customs duty disputes yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları have to be resolved administratively in the first öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. place. However, in the case of disputes not being Ancak idari aşamada çözümlenemeyen solved administratively, legal action can be taken. 1 uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir. Key words: Custom, Custom Duties, Custom Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi, Disputes Gümrük Uyuşmazlıkları 68 UHBAB UHBAB www.uhbabdergisi.com www.uhbabdergisi.com Uluslararası Hakemli Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi Uluslararası Hakemli BeĢeri veDönemi Akademik Ekim / Kasım / Aralık – Sonbahar Cilt:Bilimler 4 Sayı: Dergisi 14 Yıl:2015 Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015 International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science October / November / December - Fall Semester Issue: 14 2015 Year: 2015 April / May / June Spring Summer Volume:Volume: 4 Issue:4 12 Year: JEL CODE: I23 ID:251 K:254 ISSN Print: Online K34 2147-5385 ID:2302147-4168 K:509 Jel Kodu: (ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 &NO: ISOTRADEMARK) 14001-2004 Belge No: 12880) (MARKA PATENT (2015/03947-2015-GE-17304) GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ Table 8. Anova Test Analysis Results of the Teachers’ Responses to the Environmental ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI1 Education Scale According to the Field of Study Variable ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER Field of Study 1) Pre-Sch.Prim. Ed. N 2 x Ss CUSTOM DUTIES Var. Sum of Mean 2 3 Source Sqr. Selin KILINÇSquares , Hatice YURTSEVER Sd F Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi 95,04 3 3,50 Btw.Gr. 235,485 4 58,871 5,273 Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü 28 p ,001 Significant Difference (Turkey) 5-1 Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising 54 yer 95,41 3,37nedeniyle, Within 1875,601 eşyanın değiştirmesi bu eşyanın from the 168 movement11,164 of commercial commodities miktarı veya değeri üzerinden alınan, subject to customs which is based on those Gr. ekonomik, 5-2 sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir commodities’quantity and value. It is are a kind of dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi tariff that is a foreign trade and economic policy türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan instrument in addition to its economic, social and 3) Prim. Ed. 26 95,85 3,71 Total 2111,087 172 Since they are not collected on dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve fiscal functions. kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir regular basis like income tax and corporate tax, as Soc. Sc. 5-3 vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan an indirect tariff on expenditures, custom duties Trk.Eng. eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus are collected only once when commodities subject olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi to foreign trade arrive at the custom. According to 31 96,68 3,31 Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu the second item of tax procedural law, custom kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle, duties are excluded from this law. Therefore, 4) Hg.Sch. vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458 procedures and practises of custom duties are Sc.Ch.Bio- gümrük sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun regulated by customs law numbered 4458. Maths. ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük Through this law, a systematization has been Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak created beginning with commodities subject to 34 98,32 işlemlerin sırasına2,87göre bir sistematik international trade entering customs territories of oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi Turkey and continuing with operation sequence. 5) High Sch., gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, Like all other taxes, compalsive levels such as Lit-Histtahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret assessment, accrual and collecting are regulated Bakanlığı’na bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan by General Directorate of Customs as a part of 1 Phil-Eng Bu çalıĢma, CelalMüdürlüğü Bayar Üniversitesi Bilimler Enstitüsü AnabilimMinistry Dalı Mali Hukuk to Gümrükler Genel tarafından,Sosyal Gümrük Customs Maliye and Economy according Programı Yüksek Lisans Öğrencisi Selin KILINÇ tarafından hazırlanan Yüksekprocess Lisans of Tezinden Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir. Customs Law. Resolution disputes over türetilmiĢtir. Gümrük vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm customs duties has a different form from the p<0.05 süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir process of other taxes. Customs duty disputes yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları have to be resolved administratively in the first aşamada çözümlenmek place. However, in the case of disputes being From the data inöncelikle Tableidari 8, in respect to the zorundadır. teach- Education Pre-School and not Primary Education, Ancak idari aşamada çözümlenemeyen solved administratively, legal action can be taken. 1 uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir. ers’ responses who participated in the research to Science and Technology teachers and Mathematics, Key words: Custom, Custom Duties, Custom Anahtar Kelimeler: and Gümrük, Gümrük Vergisi, Social DisputesSciences, Turkish and English teachers in the Environmental Education Issues Survey, Gümrük Uyuşmazlıkları 2) Prim. Ed. ScienceMaths. it was determined that there was a significant difference between Secondary Education/High School Turkish Language and Literature, History, Philosophy and English teachers and Primary favor of Secondary Education/High School Turkish Language and Literature, Philosophy and English teachers according to the field of study variable by looking at Anova test results [F(5,273), p(,001); p<,05]. 69 UHBAB UHBAB www.uhbabdergisi.com www.uhbabdergisi.com Uluslararası Hakemli Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi Uluslararası Hakemli BeĢeri veDönemi Akademik Bilimler Ekim / Kasım / Aralık – Sonbahar Cilt: 4 Sayı:Dergisi 14 Yıl:2015 Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015 International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science October / November / December - Fall Semester Issue: 14 2015 Year: 2015 April / May / June Spring Summer Volume:Volume: 4 Issue:4 12 Year: JEL CODE: I23 ID:251 K:254 ISSN Print: OnlineK34 2147-5385 ID:2302147-4168 K:509 Jel Kodu: (ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 &NO: ISOTRADEMARK) 14001-2004 Belge No: 12880) (MARKA PATENT (2015/03947-2015-GE-17304) GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ Table 9. Arithmetic Averages of the Teachers’ Responses Who Participated in the ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI1 Environmental SOLUTIONS Education and Survey ADMINISTRATIVE TO Issues DISPUTES OVER CUSTOM DUTIES 3 ENVIRONMENTAL EDUCATION AND YURTSEVER ISSUES Selin KILINÇ2, Hatice SURVEY ITEMS 2 x Skill Level 4.37 Strongly Agree Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi 3 Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü 17. I definitely do not throw litter and spit on the ground. Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın from the movement of commercial commodities miktarıeffective veya değeri alınan, ekonomik, subject to customs which is based on 4.34 those 13. Schools are very in üzerinden gaining awareness of environmental protection. sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir commodities’quantity and value. It is are a kind of dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi tariff that is a foreign trade and economic policy türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan instrument in addition to its economic, social and 8. Because of unconsciousness, 4.27 dolaylı bir vergi türüthe olanworld gümrükfaces vergisi,serious gelir ve environmental fiscal functions.pollution. Since they are not collected on kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir regular basis like income tax and corporate tax, as vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan an indirect tariff on expenditures, custom duties gümrüğe geldiği be anda bir defaya are collected only education. once when commodities subject 10. Everyone in eşyanın the society should made awaremahsus of the environmental 4.24 olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi to foreign trade arrive at the custom. According to Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu the second item of tax procedural law, custom kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle, duties are excluded from this law. Therefore, 3. Environmentalgümrük pollution negatively affectsesasları the country’s economy.and practises of custom duties4.21 vergilerinin usul ve uygulama 4458 procedures are sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun regulated by customs law numbered 4458. ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük Through this law, a systematization has been 6. I feel conscious of environmental education. 4.11 Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak created beginning with commodities subject to işlemlerin sırasına göre bir sistematik international trade entering customs territories of 9. Environmentaloluşturulmuştur. education lessons be olduğu compulsory in all schools. 4.08 Diğer tümshould vergilerde gibi Turkey and continuing with operation sequence. gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, Like all other taxes, compalsive levels such as 11. Family is very effective in bringing 4.06 tahakkuk ve tahsil aşamaları environmental Gümrük ve Ticaretawareness. assessment, accrual and collecting are regulated Bakanlığı’na bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan by General Directorate of Customs as a part of 1 Bu çalıĢma, Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü AnabilimMinistry Dalı Mali Hukuk Gümrükler Genel Müdürlüğü tarafından, Gümrük Customs Maliye and Economy according to 18. I definitely notice when I saw someone polluting the environment. 4.04 Programı Yüksek Lisans Selin KILINÇ tarafından hazırlanan Yüksekprocess Lisans of Tezinden Kanunu hükümlerine uygunÖğrencisi olarak yürütülmektedir. Customs Law. Resolution disputes over türetilmiĢtir. Gümrük vergisinden doğan uyuşmazlıkların customs duties different form from4.03 the 15. Environment-related issues should be added toçözüm the curriculum of allhas thea courses. süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir process of other taxes. Customs duty disputes yapıya sahiptir.inGümrük vergisi uyuşmazlıklarıawareness. have to be resolved administratively in the4.00 first 14. Family is very effective bringing environmental öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. place. However, in the case of disputes not being aşamada I find çözümlenemeyen solved administratively, legal action can be taken. 20. I necessarilyAncak read all idari the resources on environment. 3.99 1 uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir. Key words: Custom, Custom Duties, Custom 16. Award-winning activities related to the environment should be organized at schools. 3.98 Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi, Disputes Gümrük Uyuşmazlıkları Strongly Agree Strongly Agree Strongly Agree Strongly Agree Agree Agree Agree Agree Agree Agree Agree Agree 23. I can give lessons to students regarding environmental education. 3.98 Agree 7. The most important environmental problem is air and water pollution. 3.97 Agree 12. Trainings about environment should be given to families. 3.96 Agree 24. I tell everyone around me about the environmental events I was influenced by. 3.95 Agree 19. I always attend the trainings on the environment. 3.92 Agree 6. The most important environmental problem is soil erosion and pollution. 3.87 Agree 1. The increasing number of motor vehicles has affected the air, water and soil pollution. 3.86 Agree 70 UHBAB UHBAB www.uhbabdergisi.com www.uhbabdergisi.com Uluslararası Hakemli Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi Uluslararası Hakemli BeĢeri veDönemi Akademik Ekim / Kasım / Aralık – Sonbahar Cilt:Bilimler 4 Sayı: Dergisi 14 Yıl:2015 Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015 International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science October / November / December - Fall Semester Issue: 14 2015 Year: 2015 April / May / June Spring Summer Volume:Volume: 4 Issue:4 12 Year: JEL CODE: I23 ID:251 K:254 ISSN Print: Online K34 2147-5385 ID:2302147-4168 K:509 Jel Kodu: (ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 &NO: ISOTRADEMARK) 14001-2004 Belge No: 12880) (MARKA PATENT (2015/03947-2015-GE-17304) GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ 5. The most important environmental problem is the rapid urbanization ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI1 and noise pollution. 3.83 Agree 22. I show my reactions when confronted with an event that damages the environment. 3.80 Agree 2. The depletion of the ozone layer has led to an increase in cancer. 3.71 Agree 4. Global warming is the most important environmental event to take measures. 3.69 Agree ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER CUSTOM DUTIES Selin KILINÇ2, Hatice YURTSEVER3 2 Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi 3 Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü General arithmetic average: 4.01 it was determined that article 4 stating “Global Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari warming Abstract: is Custom duty is important a kind of tariff environmental arising the most event eşyanınaverage yer değiştirmesi bu eşyanın from the movement of commercial commodities rom the arithmetic of thenedeniyle, teachers’ rex miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, to subject to customs which is based on those take measures.” ( =3.69), article 2 stating sosyal veinmali fonksiyonlarının önemli bir commodities’quantity and value. It is are a kind of sponses to the survey Table 9, it wasyanında determined dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi “The tariff that is a foreignof trade economiclayer policy has led to an depletion theandozone türüdür. Aynı harcamalar üzerinden alınan instrument in addition to its economic, social and that article 17 stating “I zamanda definitely do not throw dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve increase fiscal functions. Since they (arex not collected article on in cancer.” =3.71), 22 stating x =4.37), vergisi gibi ( belirli aralıklarla article alınan bir regular basis like income tax and corporate tax, as litter and spit onkurumlar the ground.” vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan “Ianshow indirect my tariffreactions on expenditures, customconfronted duties when with an 13 stating “Schools verygeldiği effective gaining eşyanınare gümrüğe anda birindefaya mahsus are collected only once when commodities subject olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi event to foreign arrive at the the custom. According to thattrade damages environment.” ( x =3.0), awareness of environmental protection.” ( x =4.34), Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu the second item of tax procedural law, custom kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle, article duties 5 arestating excluded“The from this law.important Therefore, environmenmost article 8 statinggümrük “Because vergilerininof usulunconsciousness, ve uygulama esasları 4458 procedures and practises of custom duties are sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun talregulated by customs law numbered 4458. problem is the rapid urbanization and noise the world is faced environmental ile dış with ticarete serious konu olan eşyanın Türkiye Gümrük Through this law, a systematization has been Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak pollution.” created beginning commodities subject to1 stating “The ( x with =3.83) and article pollution.” ( x =4.27), stating işlemlerin article sırasına 10 göre bir “Everysistematik international trade entering customs territories of oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi increasing Turkey and continuing numberwith of operation motor sequence. vehicles has affected one in the society should bedemade gümrük vergisinde zorunluaware aşamalar of olanthe tarh, Like all other taxes, compalsive levels such as tahakkuk ve tahsil x ve Ticaret the assessment, accrual andsoil collecting are regulated air, water and pollution.” ( x =3.86) were environmental education.” ( aşamaları =4.24)Gümrük and article Bakanlığı’na bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan by General Directorate of Customs as a part of 1 Bu çalıĢma, CelalMüdürlüğü Bayar Üniversitesi Bilimler Anabilim Dalı Mali Hukuk to Gümrükler Genel tarafından,Sosyal Gümrük Customs and Economy Ministry according theEnstitüsü itemsMaliye with the lowest arithmetic averages in 3 stating “Environmental negatively Programı Yüksekpollution Lisans Selin KILINÇ tarafından hazırlanan Yüksekprocess Lisans of Tezinden Kanunu hükümlerine uygunÖğrencisi olarak yürütülmektedir. Customs Law. Resolution disputes over türetilmiĢtir. survey. thefrom teachers’ responses Gümrük vergisinden doğan çözüm the customs dutiesIn hasrespect a differenttoform the affects the country’s economy.” ( xuyuşmazlıkların =4.21) were süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir process of other taxes. Customs duty disputes tobethe survey items, itincan be stated that the yapıya sahiptir. arithmetic Gümrük vergisi uyuşmazlıkları have to resolved administratively the first the items with the highest averages in given öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. place. However, in the case of disputes not being the lowest averages were the Ancak idarithe teachers’ aşamada çözümlenemeyen solvedwith administratively, legal arithmetic action can be taken. the survey. In respect to responses items 1 uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir. relatedCustom, to global depletion of the Key words: Customwarming, Duties, Custom given to the survey items, it can be stated that the items Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi, Disputes Gümrük Uyuşmazlıkları items with the highest arithmetic averages were ozone layer, sensitivity to environmental issues, the items related to environmental pollution, the and air, soil, water and noise pollution. Also, in effect of the educational institutions in gaining respect to the responses to the survey items and environmental awareness, the significance of general arithmetic average of the survey ( x =4.01; environmental education and economic losses Agree), it is concluded that the teachers have sufof environmental pollution. From the arithmetic ficient knowledge about the environmental events, average of the teachers’ responses to the Environ- environmental education and environmental polmental Education and Issues Survey in Table 9, lution. In addition, in respect to the responses to 71 UHBAB UHBAB www.uhbabdergisi.com www.uhbabdergisi.com Uluslararası Hakemli Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi Uluslararası Hakemli BeĢeri veDönemi Akademik Bilimler Ekim / Kasım / Aralık – Sonbahar Cilt: 4 Sayı:Dergisi 14 Yıl:2015 Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015 International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science October / November / December - Fall Semester Issue: 14 2015 Year: 2015 April / May / June Spring Summer Volume:Volume: 4 Issue:4 12 Year: JEL CODE: I23 ID:251 K:254 ISSN Print: OnlineK34 2147-5385 ID:2302147-4168 K:509 Jel Kodu: (ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 &NO: ISOTRADEMARK) 14001-2004 Belge No: 12880) (MARKA PATENT (2015/03947-2015-GE-17304) GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ the survey and the general arithmetic average of ÇÖZÜM the secondary education/high school teachers and 1 ĠDARĠ AġAMADA YOLLARI the survey, it can be said that the teachers express primary education teachers about environmental ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER their ideas and make various estimations with the education and issues in favor of secondary educaCUSTOM DUTIES influence of their preliminary information related tion/high school teachers. Thus, teachers working 3 Selin KILINÇ2, Hatice YURTSEVER in secondary education can be said to exhibit more to some environmental events and disasters. 2 Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi precise thoughts on environmental education and 3 Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü RESULTS AND DISCUSSION issues compared to primary school teachers. Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın from the movement of commercial commodities In respect to the result of the –t test analysis of miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, subject to customs which is based on those sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir and value. It is are a kind of teachers’ responses who participated in the This research has been carried out aracı in order to thecommodities’quantity dış ticaret ve ekonomi politikası olan bir vergi tariff that is a foreign trade and economic policy türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan research instrument to in addition to its economic, socialEducation and the Environmental and Isdetermine the thoughts of the dolaylı bir vergi türü Primary olan gümrükEducation vergisi, gelir ve fiscal functions. Since they are not collected on kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir sues regular basis like income tax and corporate tax, as Survey depending on the level of education Pre-School Teaching, School Teaching, vergi türüPrimary olmadığından, dış ticarete konu olan an indirect tariff on expenditures, custom duties eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus variable, are collecteditonly once determined when commodities subject was that there was no Science and Technology, Mathematics, Social olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi to foreign trade arrive at the custom. According to Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu significant the second item of tax procedural law, custom difference between male and female Studies, Turkish and English teachers and the kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle, duties are excluded from this law. Therefore, gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458 teachers. procedures Thus, and practises of custom female and duties maleareteachers can be Secondary Education Physics, Chemistry, Biology, sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun regulated by customs law numbered 4458. to have similar thoughts has about ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük said Through this law, a systematization been environmental Mathematics, Turkish Language and Literature, Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak created beginning with commodities subject to issues.customs territories of işlemlerin sırasına teachers göre bir working sistematik education international and trade entering History, Philosophy and English oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi Turkey and continuing with operation sequence. vergisinde de zorunlu aşamalarDirecolan tarh, Like all other taxes, compalsive levels such as in public schoolsgümrük under Hakkari Provincial respect accrual to theandresult ofarethe –t test analysis of tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret Inassessment, collecting regulated Bakanlığı’na bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan by General Directorate of Customs as a part of torate of National 1 Education about environmental the teachers’ responses who participated in the Bu çalıĢma, CelalMüdürlüğü Bayar Üniversitesi Bilimler Enstitüsü Maliye Anabilim Dalı Mali Hukuk Gümrükler Genel tarafından,Sosyal Gümrük Customs and Economy Ministry according to Programı Yüksek Lisans Öğrencisi Selin KILINÇ tarafından hazırlanan Yüksekprocess Lisans of Tezinden Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir. Customs Law. Resolution disputes over education and issues. In the research, whether to the and IstüretilmiĢtir. Gümrük vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm research customs duties has Environmental a different form fromEducation the süreci,teachers diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir process of other taxes. Customs duty disputes the thoughts of the about environmental sues Survey depending on the level of education yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları have to be resolved administratively in the first öncelikle differed idari aşamada çözümlenmek zorundadır. place. However, in the case of disputes not being education and issues was also analysed variable, it was determined that there was no sigAncak idari aşamada çözümlenemeyen solved administratively, legal action can be taken. 1 uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir. depending on the variables of gender, professional nificant difference between the teachers graduated Key words: Custom, Custom Duties, Custom Kelimeler: Gümrük, Gümrük Disputes seniority, schoolAnahtar type, level of education, age Vergisi, and from the Faculty of Education, Faculty of Science Gümrük Uyuşmazlıkları Results field of study. and Literature and Master’s/Doctorate. Thus, the teachers graduated from the Faculty of Education, In respect to the variable of the school level the Faculty of Science and Literature and Master’s/ teachers who participated in the research and as Doctorate can be said to have similar thoughts a result of the –t test analysis of the teachers’ about environmental education and issues. responses to the Environmental Education and Issues Survey, it was determined that there was In respect to the result of the Anova test analysis a significant difference between the thoughts of of the teachers’ responses who participated in the 72 UHBAB UHBAB www.uhbabdergisi.com www.uhbabdergisi.com Uluslararası Hakemli Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi Uluslararası Hakemli BeĢeri veDönemi Akademik Ekim / Kasım / Aralık – Sonbahar Cilt:Bilimler 4 Sayı: Dergisi 14 Yıl:2015 Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015 International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science October / November / December - Fall Semester Issue: 14 2015 Year: 2015 April / May / June Spring Summer Volume:Volume: 4 Issue:4 12 Year: JEL CODE: I23 ID:251 K:254 ISSN Print: Online K34 2147-5385 ID:2302147-4168 K:509 Jel Kodu: (ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 &NO: ISOTRADEMARK) 14001-2004 Belge No: 12880) (MARKA PATENT (2015/03947-2015-GE-17304) GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ research to the Environmental Education and ÇÖZÜM teachers in favor1 of Secondary Education/High ĠDARĠ AġAMADA YOLLARI Issues Survey depending on the professional School (Turkish Language and Literature, HisADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER seniority variable, it was determined that there tory, Philosophy, English Teaching) teachers by CUSTOM DUTIES was no significant difference between the teachlooking at Anova test results. Selin KILINÇ2, Hatice YURTSEVER3 ers with the professional seniority of 1-5 years, 2 respect to the teachers’ responses given to the Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. MaliIn Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi 3 6-10 years, 11-15 Celal years and 16 and over years.Salihli MYO, Celal Bayar Üniversitesi DıĢ Ticaret Bölümü Environmental Education and Issues Survey items, Thus, the teachers can be said to have similar itemsCustom withdutythe averages Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari the Abstract: is a highest kind of tariffarithmetic arising thoughts about environmental education and bu issues eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, eşyanın from the movement of commercial commodities said be related issues such as personal miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, can subject to to customs which is to based on those depending on the professional seniority variable. sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir commodities’quantity and value. It is are a kind of environmental dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi sensitivity, tariff that is a awareness, foreign trade and economic policy pollution and türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan instrument in addition to its economic, social and In respect to thedolaylı resultbirof thetürüAnova testvergisi, analysis education vergi olan gümrük gelir ve environmental fiscal functions. Since they are not towards collected onenvironmental kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir regular basis like income tax and corporate tax, as of the teachers’ responses who participated theolan issues, and items with theduties lowest arithmetic vergi türü olmadığından, dış ticarete in konu an indirect tariffthe on expenditures, custom eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus are collected only once when commodities subject research to theolmak Environmental and can said be related to issues about üzere alınmaktadır.Education Gümrük vergileri, Vergi averages to foreign trade arrive at theto custom. According to Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu the second item of tax procedural law, custom Issues Survey depending on the age variable, toduties pollutions such as air, soil, water pollution, kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle, are excluded from this law. Therefore, gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458 procedures and practises of custom duties are it was determined that there was no significant global warming and depletion of the ozone layer. sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun regulated by customs law numbered 4458. ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük Through this law, a systematization has been difference between the teachers aged 21-24, Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak With createdreference beginning with subject responses to tocommodities the teachers’ to the işlemlerin sırasına göre bir sistematik international trade entering customs territories of 25-28, 29-32 and 33 and over. Thus, the teacholuşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi survey Turkey and continuing operationarithmetic sequence. items, thewith general average of vergisinde de zorunlu aşamalarabout olan tarh, Like all other taxes, compalsive levels such as ers can be saidgümrük to have similar thoughts tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret the assessment, accrual and collecting are regulated survey was determined to be equivalent to Bakanlığı’na bağlı bir kuruluş niteliği olan by General Directorate of Customs as a part of environmental education andayrı issues depending 1 Bu çalıĢma, Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü AnabilimMinistry Dalı Mali Hukuk to Gümrükler Genel Müdürlüğü tarafından, Gümrük “Agree” Customs Maliye and according as aEconomy general value. This state reveals that Programı Yüksek Lisans Öğrencisi Selin KILINÇ tarafından hazırlanan Yüksekprocess Lisans of Tezinden Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir. Customs Law. Resolution disputes over on the age variable. türetilmiĢtir. Gümrük vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm the customs duties has different form from thelevel (Strongly teachers areanot at the desired süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir process of other taxes. Customs duty disputes uyuşmazlıkları Agree) have to be resolved administratively ineducation the first In respect to theyapıya resultsahiptir. of theGümrük Anovavergisi test analysis about environmental and issues. öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. place. However, in the case of disputes not being Ancak idariwhoaşamada çözümlenemeyen solved administratively, legal action can be taken. of the teachers’ responses participated in the 1 uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir. Recommendations Key words: Custom, Custom Duties, Custom research to the Environmental Education and Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi, Disputes Gümrük Uyuşmazlıkları Pre-service teachers studying at the science faculIssues Survey depending on the field of study ties have more courses related to environmental variable, it was determined that there was a sigeducation. Thus, teachers who graduated from nificant difference between Secondary Education/ the science departments have more information, High School (Turkish Language and Literature, awareness, sensitivity, behaviors and perceptions History, Philosophy, English Teaching) teachers towards the environment. Thus, all pre-service and Primary Education (Pre-School, Primary teachers studying at the universities should be Education, Science and Technology, Mathematics, Social Sciences, Turkish and English Teaching) informed and conscious regarding the environ73 UHBAB UHBAB www.uhbabdergisi.com www.uhbabdergisi.com Uluslararası Hakemli Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi Uluslararası Hakemli BeĢeri veDönemi Akademik Bilimler Ekim / Kasım / Aralık – Sonbahar Cilt: 4 Sayı:Dergisi 14 Yıl:2015 Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015 International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science October / November / December - Fall Semester Issue: 14 2015 Year: 2015 April / May / June Spring Summer Volume:Volume: 4 Issue:4 12 Year: JEL CODE: I23 ID:251 K:254 ISSN Print: OnlineK34 2147-5385 ID:2302147-4168 K:509 Jel Kodu: (ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 &NO: ISOTRADEMARK) 14001-2004 Belge No: 12880) (MARKA PATENT (2015/03947-2015-GE-17304) GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ ment and environmental issues through giving ÇÖZÜM Education starts 1in the family and the first basic ĠDARĠ AġAMADA YOLLARI education is given to the child in the family. environmental education courses both theoretiADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER Therefore, the parents should be educated recally and practically. CUSTOM DUTIES garding the environment and the parents should The majority of graduate teachers graduated from 2, Hatice YURTSEVER3 Selin KILINÇ be more sensitive towards environment as well 2 Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi non-thesis master’s programs. The teachers with 3 as more aware and sensitive to their children’s Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü non-thesis master’s degree do not receive education behaviours towards the environment. Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising related to environmental education as they often eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın from the movement of commercial commodities both public education centers miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, Basic subject training to customs by which is based on those receive courses of educational sciences during the sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir commodities’quantity and value. It is are a kind of institutions and organizations dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi and tariff the that isrelevant a foreign trade and economic policy master’s education. Thus, all pre-service teachers türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan instrument in addition to its economic, social and be provided individuals having bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve should fiscal functions. Since they aretonotthe collected on studying master’sdolaylı degree should made conscious kurumlar vergisi gibi be belirli aralıklarla alınan bir regular basis like income tax and corporate tax, as jobsonwhich maycustom leadduties to environmental vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan different an indirect tariff expenditures, regarding the environment and environmental eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus are collected only once when commodities subject (the etc.) andtoindividuals reolmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi pollution to foreign trade arriveheating, at the custom. According issues through giving environmental education Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu the second item of tax procedural law, custom ceiving certificates at the end of these trainings kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle, duties are excluded from this law. Therefore, courses both theoretically andusulpractically. gümrük vergilerinin ve uygulama esasları 4458 procedures and practises of custom duties are must be employed in such jobs. sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun regulated by customs law numbered 4458. ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük Through this law, a systematization has been While preparing Bölgesine curriculum of the courses, girişinden başlayıp, eşyayacourses uygulanacak created beginning with commodities subject to REFERENCES işlemlerin sırasına göre bir sistematik international trade entering customs territories of related to environmental should begibi Turkey and continuing with operation sequence. oluşturulmuştur. education Diğer tüm vergilerde olduğu gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, AKSOY, Like all other compalsive levels suchK., as (2011). Farklı B.,taxes, ve KARATEKİN, added especially to allve the different tahakkuk tahsil classes aşamaları at Gümrük ve Ticaret assessment, accrual and collecting are regulated Bakanlığı’na bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan by General Directorate of Customs asöğrencilerinin a part of programlardaki lisans çevreye 1 Bu related çalıĢma, Celal Bayar Bilimler Enstitüsü AnabilimMinistry Dalı Mali Hukuk to Gümrükler Genel tarafından,Sosyal Gümrük Customs Maliye and Economy according levels or subjects toMüdürlüğü the Üniversitesi environment Programı Yüksek Lisans Öğrencisi Selin KILINÇ tarafından hazırlanan Yüksek Lisans Tezinden Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir. Customs Law. Resolution process of disputes over yönelik duyuşsal eğilimleri, Türkiye Sosyal türetilmiĢtir. uyuşmazlıkların çözüm customs duties has a different form from the should be addedGümrük to thevergisinden contentdoğan of some courses. süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir process of other taxes. Dergisi, Customs duty disputes23-36 Araştırmalar 15(3), yapıya related sahiptir. to Gümrük uyuşmazlıkları have to be resolved administratively in the first In addition, issues the vergisi environment öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. place. However, in the case of disputes not being idari aşamada çözümlenemeyen ALTINBAY, solved administratively, action canÇevresel be taken. A., legal (2007). faaliyetlerin should be givenAncak to students both theoretically 1 uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir. Key raporlanması, words: Custom, Custom Duties, Custom Akademik Bakış Uluslararası and practically. Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi, Disputes Gümrük Uyuşmazlıkları Hakemli Sosyal Bilimler Dergisi, 11, 1-11 All individuals in society should be educated BAŞAL, H. A., (2005). Çocuklarda çevre bilinci through education programs, seminars, symve duyarlılığının geliştirilmesi, I. Ulusal posiums, discourses and discussion programs Erciyes Sempozyumu, 23-25 Ekim, Kayseri about the environment, and the societies should be made more conscious about the subjects such BAYRAM, H., (2005). Türkiye’deki hava kirliliği sorunu, nedenleri, alınan önlemler ve mevcut durum, Toraks Dergisi, 6(2), 159-165 as environmental issues and environmental pollution by means of media. 74 UHBAB UHBAB www.uhbabdergisi.com www.uhbabdergisi.com Uluslararası Hakemli Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi Uluslararası Hakemli BeĢeri veDönemi Akademik Ekim / Kasım / Aralık – Sonbahar Cilt:Bilimler 4 Sayı: Dergisi 14 Yıl:2015 Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015 International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science October / November / December - Fall Semester Issue: 14 2015 Year: 2015 April / May / June Spring Summer Volume:Volume: 4 Issue:4 12 Year: JEL CODE: I23 ID:251 K:254 ISSN Print: Online K34 2147-5385 ID:2302147-4168 K:509 Jel Kodu: (ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 &NO: ISOTRADEMARK) 14001-2004 Belge No: 12880) (MARKA PATENT (2015/03947-2015-GE-17304) GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ BUDAK, B., (2008). İlköğretim kurumlarında And Home Economics, 1 ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜMConsumer YOLLARIStudies çevre eğitiminin yeri ve uygulama çalışmaları, p. 185-191 ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ege GERAY, C., (2002). Çevre bilinci ve duyarlığı CUSTOM DUTIES Üniversitesi, İzmir. için halkın3 eğitimi, İmaj Yayınları, Ankara Selin KILINÇ2, Hatice YURTSEVER CANSARAN, A., YILDIRIM, C., ve diğ., (2010). 2 Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi 3 GEZER, K.,Bölümü ÇOKADAR, H., KÖSE, S., ve Bayar Üniversitesi DıĢ Ticaret Çevre eğitimi. (Ed. OrçunCelal Bozkurt), PegemSalihli MYO, BİLEN, K., (2006). Lise öğrencilerinin çevreye Akademi, Ankara Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın fromyönelik the movement of commercialkarşılaştırılması: commodities tutumlarının Buldan miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, subject to customs which is based on those CAPRA, F., (2009). Batı düşüncesinde dönüm sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir commodities’quantity and value. It is are a kind of örneği, Buldan Sempozyumu, Pamukkale dış ticaret ve ekonomiArmağan), politikası aracı olan bir vergi tariff that is a foreign trade and economic policy noktası. (Çev. Mustafa İnsan türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan instrument in addition to Cilt, its economic, social and Üniversitesi, 1, 71–78 dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve fiscal functions. Since they are not collected on Yayınları, İstanbul kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir regular basis like income tax and corporate tax, as Çevre ve Türkiye. vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan GÖRMEZ, an indirect tariffK., on (2003). expenditures, customsorunları duties eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus are collected only once when commodities subject DPÖ, (2006). Çevre. http://www.devplan.org/ GazitradeKitabevi, olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi to foreign arrive at the Ankara custom. According to Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci Tarihi: maddesine göre Macro-eco/2–13.pdf Erişim 25 bu the second item of tax procedural law, custom kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle, duties are excluded from this law. Therefore, (2007). Çevre Nobel procedures and K., practises of custom duties sorunları. are Eylül 2014gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458 GÖRMEZ, sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun regulated by customs law numbered 4458. Yayınları, ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük Through this law, Ankara a systematization has been DUMAN, H., (2006). Hatay bölgesindeki filtre Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak created beginning with commodities subject to işlemlerin sırasına göre bir sistematik international trade entering customs territories of fabrikalarının çevre kirliliğine etkisinin Ç., ve ÇOBANOĞLU, oluşturulmuştur. Diğer tüm olan vergilerde olduğu gibi GÜLER, Turkey and continuing with operation sequence.Z., (1997). Togümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, Like all other taxes, compalsive levels such as araştırılması. Mustafa Kemal prak accrual kirliliği. Barok are Ofset Ltd. Şti., Ankara tahakkuk ve tahsil aşamalarıÜniversitesi, Gümrük ve Ticaret assessment, and collecting regulated Bakanlığı’na bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan by General Directorate of Customs as a part of 1 Fen Bilimleri Enstitüsü, Yayımlanmamış Bu çalıĢma, CelalMüdürlüğü Bayar Üniversitesi Bilimler Enstitüsü AnabilimMinistry Dalı Mali Hukuk to Gümrükler Genel tarafından,Sosyal Gümrük Customs Maliye and Economy according Programı Yüksek Lisans Selin KILINÇ tarafından hazırlanan LisansGenel Tezinden GÜNEY, E.,Yüksek (2002). kirlenmesi. Kanunu hükümlerine uygunÖğrencisi olarak yürütülmektedir. Customs Law. Resolution process of disputesçevre over Yüksek Lisans Tezi, Mustafa Kemal ÜnitüretilmiĢtir. Gümrük vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm customs duties has a different form from the Çantay Ankara süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir process of otherKitabevi, taxes. Customs duty disputes versitesi, Antakya yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları have to be resolved administratively in the first öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. place. However, in the case of disputes not being GÜNEY, E., (2003). Çevre ve insan. Çantay Ancak idari ve aşamada çözümlenemeyen solved administratively, legal action can be taken. ERKAL, S., ŞAFAK, Ş., YERTUTAN, C., 1 uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir. İstanbul Key Kitabevi, words: Custom, Custom Duties, Custom (2011). Sürdürülebilir kalkınma ve çevre Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi, Disputes Gümrük Uyuşmazlıkları bilincinin oluşturulmasında ailenin rolü, İNCEKARA, S., ve TUNA, F., (2010). Ortaöğretim Sosyoekonomi, 1, 146-157 öğrencilerinin çevresel konularla ilgili bilgi düzeylerinin ölçülmesi: Çankırı ili örneği, ERTÜRK, H., (1996). Çevre bilimlerine giriş. Marmara Coğrafya Dergisi, 22, 168-182 Uludağ Üniversitesi Güçlendirme Vakfı Yayınları, No. 10, Bursa JOSEPH, B., (2009). Environmental studies (second edition). Tata Mc Graw-Hill, New Delhi FEGEBANK, B., (1990). Environmental education, a task for home economists, Journal Of 75 UHBAB UHBAB www.uhbabdergisi.com www.uhbabdergisi.com Uluslararası Hakemli Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi Uluslararası Hakemli BeĢeri veDönemi Akademik Bilimler Ekim / Kasım / Aralık – Sonbahar Cilt: 4 Sayı:Dergisi 14 Yıl:2015 Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015 International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science October / November / December - Fall Semester Issue: 14 2015 Year: 2015 April / May / June Spring Summer Volume:Volume: 4 Issue:4 12 Year: JEL CODE: I23 ID:251 K:254 ISSN Print: OnlineK34 2147-5385 ID:2302147-4168 K:509 Jel Kodu: (ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 &NO: ISOTRADEMARK) 14001-2004 Belge No: 12880) (MARKA PATENT (2015/03947-2015-GE-17304) GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ KARA, S., DÖĞEROĞLU, T., veĠDARĠ diğ., (2009). Çevre ÇÖZÜManayasa.uc?p1=56 Adresinden 25 Kasım AġAMADA YOLLARI1 sağlığı. Anadolu Üniversitesi, Açıköğretim 2014 Tarihinde Alınmıştır ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER Fakültesi Yayınları, Eskişehir TÜRKÜM, S. A., (1998). Çağdaş toplumda çevre CUSTOM DUTIES KARASAR, N., (2006). Bilimsel araştırma yönsorunları ve çevre bilinci. Anadolu Üniversitesi, Selin KILINÇ2, Hatice YURTSEVER3 temi. Nobel Yayınevi, Ankara Açıköğretim Fakültesi Yayınları, Eskişehir 2 Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi 3 Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü ÖZEY, R., (2009). Çevre sorunları. Aktif Yayınevi, TÜRKÜM, A. S., (2006). Çağdaş toplumda çevre Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari Custom duty is a kind of tariff arising İstanbul eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın Abstract: sorunları ve çevre bilinci, http://www.aof.edu. from the movement of commercial commodities miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, subject to customs which is based on those tr/kitap/IOLTP/1268/unite10.pdf Adresinden ve maliKaldırma fonksiyonlarınınkapasitesi: yanında önemli bir commodities’quantity and value. It is are a kind of POSTEL, S., sosyal (1994). dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi tariff26 that Ekim is a foreign trade Tarihinde and economic policy 2014 Alınmıştır Aynı zamandayük. harcamalar üzerinden alınan instrument in addition to its economic, social and dünya’nın türüdür. taşıyabileceği Tema Vakfı dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve fiscal functions. Since they are not collected on kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir UNESCO, regular basis like income tax and6a corporate tax, as Yayınları, İstanbul (1997). Adult environmentel vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan an indirect tariff on expenditures, custom duties eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus are collected only once awarenessand when commodities subject education, envivonmental olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi to foreign trade arrive at the custom. According to SARIGÖZ, O., (2013). Ortaöğretim öğrencilerinin action, Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu the second itemhttp://www.unesco.org/education/uie/ of tax procedural law, custom çevre ile ilgili ve tutulmuştur. düşüncelerinin kanun davranış kapsamı dışında Bu nedenle, duties are excluded from this law. Therefore, confintea/pdf/6a.pdf 11 Kasım gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458 procedures and practises of customAdresinden duties are değerlendirilmesi, Yüzüncü Üniversitesi sayılı Gümrük Kanunu’ndaYıl düzenlenmiştir. Bu kanun regulated by customs law numbered 4458. 2014 Alınmıştır ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük Through this Tarihinde law, a systematization has been Eğitim Fakültesi 10(1), eşyaya 87-105 BölgesineDergisi, girişinden başlayıp, uygulanacak created beginning with commodities subject to işlemlerin sırasına göre bir sistematik international trade entering customs territories of ve DIMIŞKI, E.,sequence. (1999). UNESCODiğer tüm vergilerde olduğu gibi ÜNAL, Turkey andS., continuing with operation SENCAR, Ö., veoluşturulmuştur. GÖKMEN, S., (2004). Tarımsal gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, Like all other taxes, compalsive levels such as UNEP himayesinde çevre eğitiminin gelişimi tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret assessment, accrual and collecting are regulated ekoloji. Gaziosmanpaşa Üniversitesi Ziraat Bakanlığı’na bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan by General Directorate of Customs as a part of 1 ve Türkiye’de ortaöğretim Bu çalıĢma, CelalMüdürlüğü Bayar Üniversitesi Bilimler Enstitüsü AnabilimMinistry Dalı Mali Hukuk toçevre eğitimi, Gümrükler Genel tarafından,Sosyal Gümrük Customs Maliye and Economy according Fakültesi Yayınları, Tokat Programı Yüksek Lisans Öğrencisi Selin KILINÇ tarafından hazırlanan Yüksekprocess Lisans of Tezinden Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir. Customs Law. Resolution disputes over Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi türetilmiĢtir. Gümrük vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm customs duties has a different form from the süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir process of other 16, taxes.142-154 Customs duty disputes Dergisi, TARKAN, A. S., (2006). Reproductive ecology yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları have to be resolved administratively in the first önceliklefish idariinaşamada çözümlenmek zorundadır. place. However, in the case of disputes not being of two cyprinid an oligotrophic lake Ancak idari aşamada çözümlenemeyen VAİZOĞLU, solved administratively, action can be taken. H., (2005). Bir S., legal ve ALTINTAŞ, 1 uyuşmazlıklarda yargı near the southern limits ofyoluna theirbaşvurulabilmektedir. distribution Key tıp words: Custom, Custom Duties,öğrencilerinin Custom fakültesi son sınıf çevre Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi, Disputes range. Ecology of Freshwater Fish 15, 131-138 bilincinin değerlendirilmesi, TSK Koruyucu Gümrük Uyuşmazlıkları Hekimlik Bülteni, 4(4), 151-171 TONT, S. A., (2001). Sulak bir gezegenden öyküler. TÜBİTAK Popüler Bilim Kitapları, Ankara YÜKSEL, Ş., ve TOKAY, S., (2004). Çevre ve insan. Milli Eğitim Bakanlığı Yayınları, TÜRKİYE CUMHURİYETİ ANAYASASI, (1982). İstanbul Sağlık hizmetleri ve çevrenin korunması, 56. Madde, http://www.tbmm.gov.tr/develop/owa/ 76 UHBAB ULUSLARARASI HAKEMLİ BEŞERİ VE AKADEMİK BİLİMLER DERGİSİ INTERNATIONAL PEER-REVIEWED JOURNAL OF HUMANITIES AND ACADEMIC SCINENCE OKUL ÖNCESİ EĞİTİMİ ALAN 60 AY VE ÜZERİ ÇOCUKLARIN ANNELERİNİN ÇOCUK YETİŞTİRME TUTUMLARININ BAZI DEĞİŞKENLERE GÖRE İNCELENMESİ (KIRIKKALE İLİ ÖRNEĞİ)1 EVALUATION OF MOTHERS’ CHILD REARING ATTITUDES OF 60 MONTH-CHILDREN AND OVER IN PRESCHOOL EDUCATION WITH REGARD TO SOME VARIABLES (KIRIKKALE SAMPLE) Pınar YENER1, Gülümser GÜLTEKİN AKDUMAN2 Bilim Uzmanı, Okul Öncesi Öğretmeni, Ankara / Türkiye Gazi Üniversitesi Eğitim Fakültesi Okul Öncesi Öğretmenliği A.D. Ankara / Türkiye 1 2 Öz: Bu araştırma, okul öncesi eğitimi alan 60 ay ve üzeri çocukların annelerinin çocuk yetiştirme tutumlarının bazı değişkenlere göre incelenmesi amacıyla yapılmıştır. Araştırmanın evrenini, 2011-2012 eğitim öğretim yılı içerisinde Kırıkkale’nin merkez ilçesinde bulunan resmi ilköğretim okullarının anasınıfları ile resmi bağımsız anaokullarına devam eden 60 ay ve üzeri çocuklar ile anneleri oluşturmuştur. Evrenden basit tesadüfi örnekleme metodu ile en az 780 denek sayısı belirlenmiş olup, ulaşılan 800 anne araştırmanın örneklemini oluşturmuştur. Araştırmada veri toplamak amacıyla Genel Bilgi Formu ve Aile Hayatı ve Çocuk Yetiştirme Tutumu Ölçeği (PARİ) kullanılmıştır. Elde edilen veriler SPSS 20 paket programında, bağımsız değişkenlerin kategori sayısına göre, bağımsız örneklemler için T testi ve Tek Yönlü Varyans Analizi (ANOVA) ile analiz edilmiş olup; anlamlı çıkan farklılıklarda, grup farklılıklarını inceleyebilmek amacıyla Bonferroni testi kullanılmıştır. Araştırma sonucunda; annelerin çocuk yetiştirme tutumları alt boyutlarından aşırı kontrolcü annelik, demokratik tutum ve eşitlik koruma, ev kadınlığı rolünü reddetme, karı koca geçimsizliği ve sıkı disiplinin; ailenin aylık geliri, ailenin tipi, annenin yaşı, medeni hali, öğrenim durumu ve mesleği değişkenlerine göre istatistiksel açıdan anlamlı bir farklılık gösterdiği (p<0,05) belirlenmiştir. Abstract: The purpose of this study was to evaluate of mothers’ child rearing attitudes of 60 month-children and over in preschool education with regard to some variables. The population of the research was comprised of 60 monthchildren and over studying at nursery schools in central districts of Kırıkkale and official independent preschools during 2011-2012 school year, and their mothers. By using the random sampling method, it is found that the number of subjects should be at least 780. Thus, 800 mothers formed the sample of the research. General Information Questionnaire and Parent Attitude Research Instrument - PARI Scala was used in the study. The data collected in the research are analysed with SPSS 20.0 by using T test and one-way analysis of variance (ANOVA) for independent samples according to the number of category of independent variables. When a significant difference is found, Bonferroni test is used to examine the group differences. The results of the study show that; from the sub-dimensions of mothers’ child rearing attitudes overprotective maternity, democratic attitude and protecting the sense of equity, denying the housewife role, being over disciplined or disagreement between parents dimensions show significant difference (p<0,05). Key Words: Parental Attitudes, Preschool Education., Child Development, Child Education Anahtar Kelimeler: Anne Baba Tutumu, Okul Öncesi Eğitim, Çocuk Gelişimi, Çocuk Eğitimi Doi: 10.17368/UHBAB.20151410932 (1) Sorumlu Yazar: Gülümser GÜLTEKİN AKDUMAN, Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Fakültesi Okul Öncesi Öğretmenliği A.D. Ankara / Türkiye gulumsergultekin@yahoo.com Geliş Tarihi / Received: 19.012.2014 Kabul Tarihi/ Accepted: 03.04.2015 Makalenin Türü: Type ofarticle (Araştırma – Uygulama / Research -Application) Çıkar Çatışması / Conflict of Interest:Yok / None“Etik Kurul Raporu Yok - Noneof Ethics Committee” (Araştırmada Kurum İzni Var / Yok) “YOK” “The Research Council Permit Yes / No” “NO” 77 1. GİRİŞ UHBAB UHBAB www.uhbabdergisi.com www.uhbabdergisi.com Uluslararası Hakemli Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi Uluslararası Hakemli BeĢeri veDönemi Akademik Bilimler Ekim / Kasım / Aralık – Sonbahar Cilt: 4 Sayı:Dergisi 14 Yıl:2015 Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015 International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science October / November / December - Fall Semester Issue: 14 2015 Year: 2015 April / May / June Spring Summer Volume:Volume: 4 Issue:4 12 Year: JEL CODE: I20-I21 ID:257 K:555 ISSN Print: OnlineK34 2147-5385 ID:2302147-4168 K:509 Jel Kodu: (ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 &NO: ISOTRADEMARK) 14001-2004 Belge No: 12880) (MARKA PATENT (2015/03947-2015-GE-17304) GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ 2011; YOLLARI Yıldız, 2011; Özyürek ve Tezel Şahin, 1 ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM 2012). Anne babalar çocuklarına model olarak, ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER Çocuğun anne, baba ve kardeşler ile olan ilişkiçocukta olumlu ya da saldırgan davranışlar gibi leri, onun tüm yaşamını ve tüm gelişim alanlarını CUSTOM DUTIES olumsuz davranışların yerleşmesine katkı sağla3 etkileyen önemli bir etkendir. Çocuğun ailedeki Selin KILINÇ2, Hatice yan YURTSEVER en önemli kişilerdir (Özyürek, 2004; Yıldız, bireyler ile olan iletişimi, onun tüm 2 Celal Bayar etkileşimi; Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali2004; Hukuk Programı Yüksek LisansAttili, Öğrencisi Hilooğlu, 2009; Vermigli & Roazzi, 3 Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü yaşamı boyunca kullanacağı ve benimseyeceği 2011; Durualp ve Aral, 2011). Her anne bilerek tutum ve davranışların temelini oluşturur. Aile, Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari Custom duty is a kind of tariff arising yaAbstract: da bilmeyerek çocuğuna karşı farklı tutumlar eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın from the movement of commercial commodities toplumun en küçük içinde yaşadığı miktarı birimidir veya değeri ve üzerinden alınan, ekonomik, subject to customs which is based on those sergileyebilmektedir. Bazı çocuklar daha çok sevgi ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir commodities’quantity and value. It is are a kind of toplumun tüm sosyal özelliklerini üzerinde barındırır. dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi görmekte, tariff that is abazıları foreign trade anddisiplin economic policy sıkı altında tutulmakta, türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan instrument in addition to its economic, social and Aile çocuğun tüm gelişim alanlarını etkilediği gibi, dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve bazıları fiscal functions. Since they are not collected on ailede istenmeyen çocuk olarak görünmekte, kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir regular basis like income tax and corporate tax, as onun sağlıklı birvergikişilik gelişiminde de oldukça türü olmadığından, dış ticarete konu olan bazılarına an indirect tariff expenditures, custom duties ise ondaha çok hoşgörü gösterilmektedir. eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus are collected only once when commodities subject önemlidir. Bununla birlikte ailede; çocuğun hem olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi Bütün to foreign arrivetutumlar, at the custom.çocuğun According tohem kişiliğinin, butrade farklı Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu the second item of tax procedural law, custom toplumun bir ferdi olduğu benimsetilir, hem de kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle, hem dutiesde aregelişimin excluded from this law. biçimler Therefore, kazanmasına değişik gümrük içselleştirmesi vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458 procedures and practises of custom duties are toplumun kurallarını sağlanır (PeArias ve Brody, 1998; sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun neden regulatedolmaktadır by customs (Beach, law numbered 4458. ile dış ticareteAlisinanoğlu konu olan eşyanın ve Türkiye Gümrük Through this law, a systematization has been terson ve Hawley, 1998; Özbey, 1998;withÖzyürek Tezel Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak Yavuzer, created beginning commoditiesve subject to Şahin, 2005; işlemlerin sırasına göre bir 2011). sistematik international trade entering customs territories of 2011; Deveci, 2011; Erdoğan ve Uçukoğlu, Poyraz ve Özyürek, 2005; Lopez Turley, 2003). oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi Turkey and continuing with operation sequence. gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, Like all other taxes, compalsive levels such as tahakkuk yetiştirme ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret assessment, accrual and collecting are regulated Anne - babanın çocuk tutumu, çocuğun aile ile ilişkilerin baba tutumlarıBakanlığı’na bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan Ailede by General Directorate of Customsve as anne a part of 1 Bu çalıĢma, CelalMüdürlüğü Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü AnabilimMinistry Dalı Mali Hukuk to Gümrükler Genel tarafından, Gümrük Customs Maliye and Economy according gelişimini etkileyen en önemli etkendir. Annenın çocuğun tüm etkileyen önemli bir Programı Yüksek Lisans Selin KILINÇ tarafından hazırlanan Yüksekyaşamını Lisans of Tezinden Kanunu hükümlerine uygunÖğrencisi olarak yürütülmektedir. Customs Law. Resolution process disputes over türetilmiĢtir. Gümrük vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm customs duties has a different form from the babanın çocuk yetiştirme yaklaşımı, kendi kişilik unsur olduğunu vurgulayan, çocuğun gelişim süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir process of other taxes. Customs duty disputes yapıya sahiptir. Gümrük vergisiöğrenmiş uyuşmazlıkları alanlarına have to be resolved administratively in the firstsayıda çalışma özellikleri, kendi anne - babalarından etkisini vurgulayan çok öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. place. However, in the case of disputes not being Ancak idari veaşamada çözümlenemeyen solved administratively, legal action can be vd., taken. 2000; Yılmaz, oldukları davranış kalıpları yaşadıkları çevre, vardır (Akyıl, 2000; Dagget 1 uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir. eğitim durumları vb. etmenlerden etkilenir (Be- 2000; Key words: Custom, Custom Duties, Custom2001; Kehale, Çakır, 2001; Gökçedağ, Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi, Disputes ach, Arias ve Brody, Güngör, 2002; Sigel, 2002; Rodriguez, 2003; Özyürek, 2004; WhiteGümrük 1998; Uyuşmazlıkları McGillicuddy-DeLisi ve Goodnow, 2014). Anne babaların çocuklarına karşı tutumları literatürde genel olarak demokratik, aşırı koruyucu, baskıcı ve otoriter, ilgisiz, aşırı hoşgörülü ve tutarsız tutumlar olarak sınıflandırılmaktadır (Yavuzer, 2001; Nelsen, Lott ve Glenn., 2002; Yıldızbaş, 2009; Sezer ve Oğuz, 2010; Çağdaş ve Seçer, side-Mansel ve diğ.2009; Erdoğan ve Uçukoğlu, 2011; Samancı ve Diş, 2014). Ancak Kırıkkale il merkezinde böyle bir çalışmanın yapılmasının, burada yapılacak aile eğitim çalışmalarına ışık tutacağı düşünülmektedir. Araştırmadan elde edilen sonuçların, ebeveynlerin eğitim gereksinimlerinin karşılanmasında rehber olacağı düşünülmektedir. 78 UHBAB UHBAB www.uhbabdergisi.com www.uhbabdergisi.com Uluslararası Hakemli Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi Uluslararası Hakemli BeĢeri veDönemi Akademik Ekim / Kasım / Aralık – Sonbahar Cilt:Bilimler 4 Sayı: Dergisi 14 Yıl:2015 Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015 International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science October / November / December - Fall Semester Issue: 14 2015 Year: 2015 April / May / June Spring Summer Volume:Volume: 4 Issue:4 12 Year: JEL CODE: I20-I21 ID:257 K:555 ISSN Print: Online K34 2147-5385 ID:2302147-4168 K:509 Jel Kodu: (ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 &NO: ISOTRADEMARK) 14001-2004 Belge No: 12880) (MARKA PATENT (2015/03947-2015-GE-17304) GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ Bu nedenle bu çalışmada Kırıkkale merkezin- ÇÖZÜM ölçek çocuğun annesi tarafından doldurulmuştur. 1 ĠDARĠil AġAMADA YOLLARI de okul öncesi eğitim kurumuna devam eden Anketlerin dağıtılmasının ardından geriye dönen ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER çocukların annelerinin çocuk yetiştirme tutumlave uygunluğu tespit edilen 800 anket formu isCUSTOM DUTIES rının incelenmesi ve etkili olabilecek etmenlerin tatistiksel analiz için değerlendirmeye alınmıştır. 2 Selin KILINÇ , Hatice YURTSEVER3 belirlenmesi amaçlanmıştır. 2.3. Verilerin Toplanması 2 Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi 3 Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü 2. YÖNTEM Araştırmada veri toplamak için; çocukların anneÖzet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising 2.1. Araştırmanın Modeli lerinin demografik bilgilerini elde etmek amacıyla eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın from the movement of commercial commodities miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, subject to customs which is based on those hazırlanan “Genel Bilgi Formu” ve annelerin sosyalalan ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir commodities’quantity and value. It is are a kind of Okul öncesi eğitimi 60 ay ve üzeri çocukların dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi çocuk tariff that is a foreign trade and economic policy yetiştirme tutumlarını ölçebilmek amacıyla türüdür. Aynı zamandatutumlarının harcamalar üzerinden alınan instrument in addition to its economic, social and annelerinin çocuk yetiştirme bazı dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve “Aile fiscal functions. Since they are not collected on Hayatı ve Çocuk Yetiştirme Tutum Ölçeği kurumlar inceleneceği vergisi gibi belirlibu aralıklarla alınan bir regular basis like income tax and corporate tax, as değişkenler açısından araştırmavergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan (PARİ)” an indirect kullanılmıştır. tariff on expenditures,Çalışmanın custom duties yürütüleceği eşyanın gümrüğe geldiğiVeriler anda bir önceden defaya mahsus are collected only once when commodities subject nın modeli betimsel modeldir. olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi okulların to foreign trade arrive at the custom. According to belirlenmesinin ardından, Kırıkkale İl Kanunu (VUK)’nun maddesine göre bu the second item of tax procedural law, custom belirlenmiş olanUsulkitleden seçilenikinci örneklemden, kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle, Milli duties Eğitim are excluded from this law. Therefore, Müdürlüğü’nden belirtilen okullarda gümrük vergilerinin usul ve uygulamakesitsel esasları 4458 procedures and practises of custom duties are aynı zamanda toplandığından; araştırma sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun araştırmanın regulated by customs law numbered hususunda 4458. yürütülebilmesi gerekli bir betimlemedir. verilerin analizi ile dışAraştırma, ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük Through this law, a systematization has been Milli Eğitim Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak izinler created alınmıştır. beginning withİlcommodities subjectMüdürlüğü’nden to dikkate alındığında, yanı işlemlerinbetimsel sırasına tekniklerin göre bir sistematik international trade entering customs territories of yazısıyla oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi alınmış Turkey and onay continuing with operationbirlikte sequence. Kırıkkale ili sıra karşılaştırmaları da gerektirdiği için genel gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, Like all other taxes, compalsive levels such as bulunan ilköğretim tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret merkezinde assessment, accrual and collecting are regulated okullarına ve tarama modellerinden, ilişkisel tarama Bakanlığı’na bağlı ayrı bir kuruluş modeli niteliği olan by General Directorate of Customs as a part of 1 gidilerek verilerin Bu çalıĢma, CelalMüdürlüğü Bayar Üniversitesi Bilimleranaokullarına Enstitüsü Anabilim Dalı Mali Hukuk to toplanmasına Gümrükler Genel tarafından,Sosyal Gümrük Customs Maliye and Economy Ministry according özelliğine sahiptir (Karasar, Programı Yüksek 2012). Lisans Selin KILINÇ tarafından hazırlanan Yüksekprocess Lisans of Tezinden Kanunu hükümlerine uygunÖğrencisi olarak yürütülmektedir. Customs Law. Resolution disputes over türetilmiĢtir. Gümrük vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm başlanmıştır. customs duties has a different form from the süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir process of other taxes. Customs duty disputes 2.2. Evren ve Örneklem yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları have to be resolved administratively in the first 2.4. Veri Toplama Araçları öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. place. However, in the case of disputes not being Ancak idari aşamada çözümlenemeyen solved administratively, legal action can be taken. Bu çalışma Kırıkkale il merkezinde Milli Eğitim 1 uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir. Anneler için genel bilgi formunda araştırmanın Key words: Custom, Custom Duties, Custom Bakanlığı’na bağlı okullarda okul öncesi eğitime Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi, örneklemini Disputes oluşturan annelerin yaşı, öğrenim Gümrük devam eden 60 ay ve Uyuşmazlıkları üzeri 800 çocuğun anneleri durumu, mesleği, ailenin aylık geliri, aile tipi, ile görüşülerek gerçekleştirilmiştir. Öncelikle medeni hali bilgileri bulunmaktadır. Kırıkkale il merkezinin anasınıflarına ve anaokullarına devam eden 60 ay ve üzeri çocukların Aile hayatı ve çocuk yetiştirme tutum ölçeği toplam sayısı belirlenmiş (N:2762), bu liste (PARI), anne-babaların çocuklarıyla olan ilişkikullanılarak evrenden (N: 2762) basit rastgele lerini ve onlara karşı tutumlarını değerlendirmek örnekleme formülü kullanılarak; en az 780 çoamacıyla Schaefer ve Bell tarafından 1958 yıcuk sayısı belirlenmiştir (Çıngı, 1990). Her bir lında geliştirilmiştir. Güney Le Compte, Ayhan 79 UHBAB UHBAB www.uhbabdergisi.com www.uhbabdergisi.com Uluslararası Hakemli Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi Uluslararası Hakemli BeĢeri veDönemi Akademik Bilimler Ekim / Kasım / Aralık – Sonbahar Cilt: 4 Sayı:Dergisi 14 Yıl:2015 Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015 International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science October / November / December - Fall Semester Issue: 14 2015 Year: 2015 April / May / June Spring Summer Volume:Volume: 4 Issue:4 12 Year: JEL CODE: I20-I21 ID:257 K:555 ISSN Print: OnlineK34 2147-5385 ID:2302147-4168 K:509 Jel Kodu: (ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 &NO: ISOTRADEMARK) 14001-2004 Belge No: 12880) (MARKA PATENT (2015/03947-2015-GE-17304) GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ Le Compte ve Serap Özer (1978) Demokratik Tutum ve Eşitlik Tanıma (DT-ET); 1 ĠDARĠ tarafından AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI Türkçe’ye uyarlanmış, geçerlik ve güvenilirliği boyutunda 9 madde yer almaktadır. (2, 13, 18, ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER yapılmıştır. Test tekrar test güvenilirliğinde Sper22, 29, 37, 44, 45, 59) Çocuğa eşit haklar tanıma, CUSTOM DUTIES man korelasyon katsayısı 0.58-0.88 bulunmuştur. fikirlerini açıkça belirtmesini destekleme, onunla 2 3 Selin KILINÇ , Hatice YURTSEVER Ölçeğin aslında bulunan 115 maddeden, geçerlik arkadaşlık etme ve birçok şeyi paylaşma konuları 2 Celal60 Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Malibulunmaktadır. Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi ve anlaşılırlığı yüksek madde seçilmiş ve 5 alt 3 Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü boyuttan meydana gelen ölçek oluşturulmuştur. Ev Kadınlığı Rolünü Reddetme (EKRR); boyuÖzet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising Ölçeğin Cronbach’s alfa katsayısı 0.89 olarak eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın from the movement of commercial commodities tunda 13 madde (6, 9, 16, 17, 21, 23, 31, 38, 41, miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, subject to customs which is based on those bulunmuştur. Alt boyutların Cronbach’s alfa sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir 42, commodities’quantity value. It is are a kind of 49, 52, 55)andbulunur. Çocuklarla uzun süre ticaret ve ekonomi 0.83, politikasıdemokratik aracı olan bir vergi tariff that is a foreign trade and economic policy katsayıları; aşırıdışkoruyuculuk türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan kalmaktan instrument in addition to its economic, sinirlilik, social and hoşlanmamak, yeni doğan dolaylı bir vergi türü olan gümrük gelir ve fiscal functions. Since they are not collected on 0.40, ev kadınlığı rolünü reddetme 0.77,vergisi, geçimkurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir bebeğin regular basisbakımından like income tax and corporate tax, as korkmak gibi konular yer vergi türü 0.77 olmadığından, ticarete konu olan an indirect tariff on expenditures, custom duties sizlik 0.65, sıkı disiplin olarakdışbulunmuştur. eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus almaktadır. are collected only once when commodities subject üzere alınmaktadır. Gümrük Vergi to foreign trade arrive at the custom. According to Puanlamasında;olmak maddelere verilen ‘hiçvergileri, uygun Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu the second item of tax procedural law, custom bulmuyorum’ yanıtına ‘1’ dışında puan,tutulmuştur. diğerlerine sıKarı-Koca Geçimsizliği kanun kapsamı Bu nedenle, duties are excluded from this law.(KKG); Therefore, boyutunda 6 gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458 procedures and practises of custom duties are rasıyla ‘2’, ‘3’ ve ‘4’ puan verilir.düzenlenmiştir. Ancak 22.Buve 33, law 40, numbered 48, 54) 4458. den oluşmaktadır. sayılı Gümrük Kanunu’nda kanun madde regulated (8, by 19, customs ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük Through this law, a systematization has been 44. maddelere verilen tersineeşyaya puanlanır, bölüm karı arasındaki Bölgesine yanıtlar girişinden başlayıp, uygulanacak Bu created beginning withkoca commodities subject to anlaşmazlığın işlemlerin sırasına göre bir sistematik international trade entering customs territories of yani 1 puanlık yanıta ‘4’ puan, 2 puanlık yetiştirmedeki rolü,sequence. kocanın düşünceoluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde yanıta olduğu gibi çocuk Turkey and continuing with operation gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, Like all other taxes, compalsive levels such as ‘3’ puan, 3 puanlık yanıta ‘2’ puan, 4 puanlık sizliği, anneye yardımcı olmayışı gibi konuları tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret assessment, accrual and collecting are regulated bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan by General Directorate of Customs as a part of 1verilir. Her bir boyut için ayrı yanıta ‘1’ puanBakanlığı’na Bu çalıĢma, CelalMüdürlüğü Bayar Üniversitesi Bilimleriçermektedir. Enstitüsü AnabilimMinistry Dalı Mali Hukuk to Gümrükler Genel tarafından,Sosyal Gümrük Customs Maliye and Economy according Programı Yüksek Lisans Öğrencisi Selin KILINÇ tarafından hazırlanan Yüksekprocess Lisans of Tezinden Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir. Customs Law. Resolution disputes over puan elde edilir. Puanların yorumlanmasında; türetilmiĢtir. Gümrük vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm Sıkı customs duties has a different form from 16 the madde (5, 10, Disiplin (SD); boyutunda süreci,toplam diğer vergilerde oluşan süreçten farklıo bir process of other taxes. Customs duty disputes her bir boyut için puanın yüksekliği, yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları 15, have20, to be resolved administratively in the47, first 50, 53, 56, 58, 24, 25, 30, 35, 39, 43, öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. place. However, in the case of disputes not being boyutta yansıtılan tutumun onaylandığını gösterir Ancak idari aşamada çözümlenemeyen 60) solved legal actiondisipline can be taken.inanma, çocuğu yeradministratively, almaktadır. Sıkı 1 uyuşmazlıklarda yargı yoluna (Öner,1996). Ölçek 60 madde ve 5başvurulabilmektedir. alt boyuttan Key words: Custom, Custom kesin Duties, hakimiyetine Custom zorlama, anne babasının inanma Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi, Disputes oluşmaktadır. Bu alt boyutlar; gibi konuları içermektedir (Dinçer, 1993: 30-31). Gümrük Uyuşmazlıkları Aşırı Kontrolcü Annelik (AKA); boyutunda 16 2.5. Verilerin Analizi madde (1, 3, 4, 7, 11, 12, 14, 26, 27, 28, 32, 34, 36, 46, 51, 57) vardır. Aşırı kontrol, müdahaleciAraştırmada verilerin analizine başlamadan önce lik, çocuktan çalışkan, bağımlı olmasını isteme, veri setinde kayıp değer ve uç değer incelemesi annenin fedakârlığı, çocuğun bunu anlaması yapılmıştır. Herhangi bir kayıp değere ve uç gerekliliğine inanma yer almaktadır. değere rastlanmamıştır. Normalliği test etmek amacıyla örneklem büyüklüğünün 50’den fazla 80 UHBAB UHBAB www.uhbabdergisi.com www.uhbabdergisi.com Uluslararası Hakemli Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi Uluslararası Hakemli BeĢeri veDönemi Akademik Ekim / Kasım / Aralık – Sonbahar Cilt:Bilimler 4 Sayı: Dergisi 14 Yıl:2015 Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015 International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science October / November / December - Fall Semester Issue: 14 2015 Year: 2015 April / May / June Spring Summer Volume:Volume: 4 Issue:4 12 Year: JEL CODE: I20-I21 ID:257 K:555 ISSN Print: Online K34 2147-5385 ID:2302147-4168 K:509 Jel Kodu: (ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 &NO: ISOTRADEMARK) 14001-2004 Belge No: 12880) (MARKA PATENT (2015/03947-2015-GE-17304) GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ olması sebebiyle Kolmogorov-Smirnov testi ÇÖZÜM sıkı disiplin) çeşitli demografik özelliklere göre 1 ĠDARĠ AġAMADA YOLLARI kullanılmıştır. Bununla birlikte, dağılıma ait farklılaşıp farklılaşmadığı, bağımsız değişkenlerin ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER çarpıklık ve basıklık değerleri de incelenmiş ve kategori sayısına göre, bağımsız örneklemler için CUSTOM DUTIES değişkenlerin normal dağıldığı ve parametrik t testi ve Tek Yönlü Varyans Analizi ile SPSS 20 2 3 Selin KILINÇ , Hatice YURTSEVER testlerin uygulanabileceği belirlenmiştir (Gepaket programında incelenmiştir. 2 Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi orge ve Mallery, 2003). Ardından araştırmaya 3 Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret BölümüVE TARTIŞMA 3. BULGULAR katılan çocukların annelerinin çocuk yetiştirme vergisi, gümrüğe tabi olan ticari Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising tutumlarına ait Özet: 5 altGümrük boyutun (aşırı kontrolcü Araştırmanın örneklemini oluşturan 800 çocuğun eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın from the movement of commercial commodities miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, subject to customs which is demografik based on those bilgiler Tablo annelik, demokratik tutum ve eşitlik tanıma, ev annelerine ilişkin bazı sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir commodities’quantity and value. It is are a kind of ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi 1.’de tariff that is a foreign trade and economic policy kadınlığı rolünü dış reddetme, karı-koca geçimsizliği, sunulmuştur. türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan instrument in addition to its economic, social and dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve fiscal functions. Since they are not collected on kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir Demografik regular basis like income tax and corporate tax, as Tablo 1. Annelere İlişkin Özellikler vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan an indirect tariff on expenditures, custom duties eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus are collected only once when commodities subject to foreign trade arrive atf the custom. According to % Değişkenler olmak üzere alınmaktadır. Gümrük Grup vergileri, Vergi Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu the second item of tax procedural law, custom kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle, duties are excluded from Anne Yaş 21-25 Yaş 105 this law. Therefore, 13,0 gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458 procedures and practises of custom duties are sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. regulated by customs294 law numbered 4458. 36,8 26-30 Yaş Bu kanun ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük Through this law, a systematization has been Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya created beginning with230 commodities subject to 28,8 31-35 Yaşuygulanacak işlemlerin sırasına göre bir sistematik international trade entering customs territories of oluşturulmuştur. Diğer tüm 36-40 vergilerde Turkey and continuing 112 with operation sequence. 14,0 Yaşolduğu gibi gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, Like all other taxes, compalsive levels such as tahakkuk ve tahsil aşamaları Ticaret assessment, accrual and59collecting are regulated 7,4 40 Gümrük Yaş ve ve üstü Bakanlığı’na bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan by General Directorate of Customs as a part of 1 Bu çalıĢma, CelalMüdürlüğü Bayar Üniversitesi Bilimler Enstitüsü AnabilimMinistry Dalı Mali Hukuk to Gümrükler Genel tarafından,Sosyal Gümrük Customs Maliye and Economy according Toplam 800Lisans Tezinden 100,0 Programı Yüksek Lisans Öğrencisi Selin KILINÇ tarafından hazırlanan Yüksek Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir. Customs Law. Resolution process of disputes over türetilmiĢtir. Gümrük vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm customs duties has a different form from the Anne Öğrenim Durumu Okur Yazar-İlk Okul Mezunu 299 37,4 süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir process of other taxes. Customs duty disputes yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları have to be resolved administratively in the first Ortaokul Mezunu öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. place. However, in the 179 case of disputes not being 22,4 Ancak idari aşamada çözümlenemeyen solved administratively, legal action can be taken. Mezunu 224 1 28,0 uyuşmazlıklarda yargı yolunaLise başvurulabilmektedir. Key words: Custom, Custom Duties, Custom Üniversite 98 12,2 Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Mezunu Vergisi, Disputes Gümrük Uyuşmazlıkları Anne Çalışma Durumu Toplam 800 100,0 Ev Hanımı 698 87,2 Öğretmen 37 4,2 Ebe-Hemşire 18 2,2 Diğer 47 6,4 Toplam 800 100,0 81 UHBAB UHBAB www.uhbabdergisi.com www.uhbabdergisi.com Uluslararası Hakemli Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi Uluslararası Hakemli BeĢeri veDönemi Akademik Bilimler Ekim / Kasım / Aralık – Sonbahar Cilt: 4 Sayı:Dergisi 14 Yıl:2015 Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015 International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science October / November / December - Fall Semester Issue: 14 2015 Year: 2015 April / May / June Spring Summer Volume:Volume: 4 Issue:4 12 Year: JEL CODE: I20-I21 ID:257 K:555 ISSN Print: OnlineK34 2147-5385 ID:2302147-4168 K:509 Jel Kodu: (ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 &NO: ISOTRADEMARK) 14001-2004 Belge No: 12880) (MARKA PATENT (2015/03947-2015-GE-17304) GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ 1 1-500 TL ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI151 Aylık Toplam Gelir 501-1000 SOLUTIONS TL 248OVER ADMINISTRATIVE TO DISPUTES 1001-1500 TL CUSTOM DUTIES 130 1501-2000 TL 2, Hatice YURTSEVER3 142 Selin KILINÇ 2 2001 ve üstü 129 Celal Bayar Üniversitesi SosyalTL Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi 3 Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü Toplam 800 18,9 31,0 16,2 17,8 16,1 100,0 Medeni Hali Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe Abstract: Custom duty40 is a kind of tariff arising 5,0 Bekartabi olan ticari eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın from the movement of commercial commodities miktarı veya değeri üzerinden subject to customs which Evlialınan, ekonomik, 760 is based on those 95,0 sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir commodities’quantity and value. It is are a kind of dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi tariff that is a foreign trade Toplam 800 and economic policy 100,0 türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan instrument in addition to its economic, social and dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve fiscal functions. Since 620 they are not collected on 77,0 Aile Tipi Çekirdek kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir regular basis like income tax and corporate tax, as vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan an indirect tariff on expenditures, custom duties Geniş 140 18,0 eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus are collected only once when commodities subject olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi to foreign trade arrive at the custom. According to Parçalanmış Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu the second item of tax40procedural law, custom 5,0 kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle, duties are excluded from this law. Therefore, 800of custom duties are 100,0 gümrük vergilerinin usul ve Toplam uygulama esasları 4458 procedures and practises sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun regulated by customs law numbered 4458. ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük Through this law, a systematization has been Bölgesine girişinden eşyaya uygulanacak created beginning with commodities subject to Tablo 1.’de; araştırmaya katılanbaşlayıp, çocukların anneçalıştıkları belirlenmiştir. Araştırmaya katılan işlemlerin sırasına göre bir sistematik international trade entering customs territories of lerinin % 13’ü (N: 105) 25 Diğer yaş altında; % 36,8’i % 5,0’ıwith(N: 40) bekar oluşturulmuştur. tüm vergilerde olduğu gibi annelerin Turkey and continuing operation sequence. iken % 95,0’i gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, Like all other taxes, compalsive levels such as (N: 294) 26-30 tahakkuk yaş arasında; % 28,8’i (N: ve230) 760) evlidir. katılan çocukların ve tahsil aşamaları Gümrük Ticaret (N: assessment, accrual andAraştırmaya collecting are regulated Bakanlığı’na bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan by General Directorate of Customs as a part of 1 Bu çalıĢma, CelalMüdürlüğü Bayar Üniversitesi Enstitüsü Anabilim Dalı Hukuk 31-35 yaş arasında; % 14’ü (N: 112) 36-40Sosyal yaşBilimlerailelerinin 77,0’si (N:Mali 620) çekirdek aile iken; Gümrükler Genel tarafından, Gümrük Customs Maliye and % Economy Ministry according to Programı Yüksek Lisans Selin KILINÇ tarafından hazırlanan Yüksekprocess Lisans of Tezinden Kanunu hükümlerine uygunÖğrencisi olarak yürütülmektedir. Customs Law. Resolution disputes over arasında ve % 7,4’ü (N: 59) 41 yaşuyuşmazlıkların ve üzerinde 18,0’iduties (N:has 140) geniş form aile;from % 5,0’i (N: 40) partüretilmiĢtir. Gümrük vergisinden doğan çözüm % customs a different the süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir process of other taxes. Customs duty disputes olduğu belirlenmiştir. Annelerin % 37,4’ü (N: 299) çalanmış ailedir. Ailelerin % 18,9’unun (N: 151) yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları have to be resolved administratively in the first öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. place. However, in the case of disputes not being okuryazar-ilkokul; % 22,4’ü (N: 179)çözümlenemeyen ortaokul aylık toplam geliri 1-500tl iken; % 31’ini (N: 248) Ancak idari aşamada solved administratively, legal action can be taken. 1 1001-1500; % uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir. mezunu; % 28’i (N: 224) lise; % 12,2’si (N: 98) 501-1000; % 16,2 sinin (N: 130) Key words: Custom, Custom Duties, Custom Anahtar Annelerin Kelimeler: Gümrük, Gümrük (N: Vergisi, 17,8’inin Disputes üniversite mezunudur. % 87,2’sinin (N: 142) 1501-2000; % 16,1’inin (N: Gümrük Uyuşmazlıkları 698) ev hanımı; % 4,2’sinin (N: 37) öğretmen, % 2,2’sinin (N: 18) ebe-hemşire ve % 6,4’ü ise emekli, esnaf, muhasebeci, optisyen, çocuk gelişimci, mühendis, güvenlik memuru, terzi, işçi, serbest meslek, mimar, psikolog, güzellik uzmanı, memur, sekreter, mali müşavir, acil tıp teknisyeni, tekniker, sosyolog, satış danışmanı, avukat, eczacı, veznedar gibi diğer mesleklerde 129) 2001tl ve üstüdür. Aile Hayatı ve Çocuk Yetiştirme Tutumları ölçeğinden elde edilen 5 alt boyut ve toplam puanın annelerin çalışma durumlarına ve medeni hali değişkenlerine göre göre farklılaşıp farklılaşmadığı bağımsız örneklemler için t testi ile incelenmiştir. Bulgular Tablo 2. ve Tablo 3.’de yer almaktadır. 82 UHBAB UHBAB www.uhbabdergisi.com www.uhbabdergisi.com Uluslararası Hakemli Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi Uluslararası Hakemli BeĢeri veDönemi Akademik Ekim / Kasım / Aralık – Sonbahar Cilt:Bilimler 4 Sayı: Dergisi 14 Yıl:2015 Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015 International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science October / November / December - Fall Semester Issue: 14 2015 Year: 2015 April / May / June Spring Summer Volume:Volume: 4 Issue:4 12 Year: JEL CODE: I20-I21 ID:257 K:555 ISSN Print: Online K34 2147-5385 ID:2302147-4168 K:509 Jel Kodu: (ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 &NO: ISOTRADEMARK) 14001-2004 Belge No: 12880) (MARKA PATENT (2015/03947-2015-GE-17304) GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ Tablo 2. Annenin Çalışma Durumuna Göre; Çocuk Yetiştirme Tutumlarına İlişkin Puan OrĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI1 talamaları, Standart Sapmalar ve Bağımsız t Testi Sonuçları ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER Annelerin Çocuk Yetiştirme Tutumlarına İlişkin Puanlar CUSTOM DUTIES Çalışma Selin KILINÇ2, Hatice YURTSEVER3 AKA Durumu 2 N X̅ DT-ET EKRR KKG SD Toplam puan Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi 3 Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü SS X̅ SS X̅ SS X̅ SS X̅ SS X̅ SS Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın from the movement of commercial commodities Çalışmıyor 698 miktarı 49,42veya 8,44 28,20 alınan, 3,37ekonomik, 30,71 subject 8,10 to14,89 4,36 is 41,31 8,55 164,37 24,77 değeri üzerinden customs which based on those sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir commodities’quantity and value. It is are a kind of dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi tariff that is a foreign trade and economic policy türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan instrument in addition to its economic, social and türü olan gümrük vergisi, ve fiscal they are 32,60 not collected on Çalışıyor 102 dolaylı 42,25bir vergi 8,65 29,47 3,43 gelir 28,34 7,04functions. 13,18Since3,94 7,75 146,05 21,56 kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir regular basis like income tax and corporate tax, as vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan an indirect tariff on expenditures, custom duties gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus are collected only once when commodities subject t Testi Sd eşyanın t p t p t p t p t p t p olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi to foreign trade arrive at the custom. According to Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu the second item of tax procedural law, custom Sonuçları kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle, duties are excluded from this law. Therefore, gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458 procedures and practises of custom duties are Gümrük ,000 Kanunu’nda düzenlenmiştir. by customs law numbered 7,98* 3,55* 2,81* regulated 9,73* 4458. 798 sayılı ,000 Bu kanun ,004 3,75* ,000 ,000 7,09* ,000 ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük Through this law, a systematization has been Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak created beginning with commodities subject to işlemlerin sırasına göre bir sistematik international trade entering customs territories of oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi Turkey and continuing with operation sequence. * p<0,05 gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, Like all other taxes, compalsive levels such as tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret assessment, accrual and collecting are regulated Bakanlığı’na bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan by General Directorate of Customs as a part of 1 Tablo 2.’de, annenin çalışma durumunun; Aile karı-koca geçimsizliği (KKG Bu çalıĢma, CelalMüdürlüğü Bayar Üniversitesi Bilimler30,71) Enstitüsü Maliye AnabilimMinistry Dalı Mali Hukuk Gümrükler Genel tarafından,Sosyal Gümrük Customs tutumunda, and Economy according to Programı Yüksek Lisans Öğrencisi Selin KILINÇ tarafından hazırlanan Yüksekprocess Lisans of Tezinden Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir. Customs Law. Resolution disputes over Hayatı ve ÇocukGümrük Yetiştirme Tutumları Ölçeği ve türetilmiĢtir. ̅ customs =14,89) tutumunda, ̅ =41,31) vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm X duties has a differentsıkı formdisiplin from the (SD X süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir process of other taxes. Customs duty disputes alt boyutlarından aşırısahiptir. kontrolcü (AKA yapıya Gümrük annelik vergisi uyuşmazlıkları have to be resolved in the first tutumunda ve administratively toplam puanda (X̅=164,37) en öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. place. However, in the case of disputes not being t= 7,98, p<0,05), demokratik tutum ve eşitlik Ancak idari aşamada çözümlenemeyen yüksek solved administratively, action candikkati be taken. çekmektedir. puanları legal aldıkları 1 uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir. tanıma (DT-ET t= 3,55, p<0,05), ev kadınlığı Key words: Custom, Custom Duties, Custom Demokratik tutum ve eşitlik tanıma (DT-ET X̅= Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi, Disputes rolünü reddetme (EKRR t= 2,81, p<0,05) , Gümrük Uyuşmazlıkları 29,47) tutumunda çalışan annelerin çalışmayan karı-koca geçimsizliği (KKG t= 3,75, p<0,05), sıkı disiplin (SD t=9,73, p<0,05) boyutlarında ve toplam puanda (t= 7,09, p<0,05) anlamlı bir farklılık yarattığı görülmektedir (p<0,05). Puan ortalamaları incelendiğinde; çalışmayan annelerin aşırı kontrolcü annelik (AKA X̅= 49,42) tutumunda, ev kadınlığı rolünü reddetme (EKRR X̅= annelere göre daha yüksek puan aldığı görülmektedir. Araştırmada çalışan annelerin sahip oldukları meslekler; öğretmen, emekli, esnaf, muhasebeci, optisyen, çocuk gelişimci, ebe – hemşire, mühendis, güvenlik memuru, terzi, işçi, mimar, psikolog, kuaför, sekreter, mali müşavir, 83 UHBAB UHBAB www.uhbabdergisi.com www.uhbabdergisi.com Uluslararası Hakemli Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi Uluslararası Hakemli BeĢeri veDönemi Akademik Bilimler Ekim / Kasım / Aralık – Sonbahar Cilt: 4 Sayı:Dergisi 14 Yıl:2015 Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015 International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science October / November / December - Fall Semester Issue: 14 2015 Year: 2015 April / May / June Spring Summer Volume:Volume: 4 Issue:4 12 Year: JEL CODE: I20-I21 ID:257 K:555 ISSN Print: OnlineK34 2147-5385 ID:2302147-4168 K:509 Jel Kodu: (ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 &NO: ISOTRADEMARK) 14001-2004 Belge No: 12880) (MARKA PATENT (2015/03947-2015-GE-17304) GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ acil tıp teknisyeni, tekniker, hizmetli, sosyolog, ÇÖZÜM Annelerin çalışmasının; çocuklarıyla daha uyumlu 1 ĠDARĠ AġAMADA YOLLARI satış danışmanı, avukat ve eczacılık meslekleridir. ve pozitif ilişkiler kurmasını sağladığını, daha ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER olumlu tutumlar sergilemelerine neden olduğunu Araştırmada, annelerin demokratik tutum CUSTOM ve eşit- DUTIES gösteren çalışmalar bulunmaktadır. Özeri (1994) lik tanıma alt boyutundan yüksek puan almaları 3 Selin KILINÇ2, Hatice YURTSEVERçalışmayan araştırmasında annelerin çocuklarına olumlu ve istendik2 Celal tutum olarak açıklanabilirken, Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Maliçalışan Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi annelere oranla daha fazla koruyucu tu3 Celal Bayar Üniversitesi aşırı koruyucu annelik, ev kadınlığı rolünü red-Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü tum uyguladıklarını belirtmiştir. Bunun yanında detme, karı-kocaÖzet: geçimsizliği ve sıkı disiplin alt Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising çalışan annelerin çocuklarına çalışmayanlara göre eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın from the movement of commercial commodities boyutlarından yüksek puan almaları olumsuz ve miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, daha subjectdemokratik to customs which is based on those tutum sergiledikleri sonucuna sosyalolarak ve mali açıklanabilmektedir. fonksiyonlarının yanında önemli bir commodities’quantity and value. It is are a kind of istenmeyen tutumlar Bu dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi ulaşmıştır. tariff that is a foreign trade and Özyürek veeconomic Tezelpolicy Şahin (2005) de türüdür. Aynı zamanda üzerinden alınan instrument in addition to its economic, social and durum annenin çalışmasının veyaharcamalar çalışmamasının dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve araştırmalarında fiscal functions. Since ev theyhanımlarının are not collected on çalışan annelere gibi belirli aralıklarla alınan bir regular basis like income tax and corporate tax, as çocuk yetiştirme kurumlar tutumuvergisi üzerinde belirleyici önemli vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan göre an indirect on expenditures, dutiessahip oldukları dahatariffkoruyucu bir custom tutuma eşyanın gümrüğe geldiğigöstermektedir. anda bir defaya mahsus are collected only once when commodities subject bir değişken olduğu sonucunu olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi sonucuna to foreign trade arrive at the custom. According to ulaşmışlardır. Dursun (2010) ise çalışması Bir meslek sahibi aile ilişkilerini direkt Usul olmak; Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu the second item of tax procedural law, custom koruyucu–kontrol edici, sıkı disiplin kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle, sonucunda duties are excluded from this law. Therefore, veya dolaylı olarak etkileyebilir. annelerin gümrük vergilerinin usulÇalışan ve uygulama esasları 4458 procedures and practises of custom duties are ev kadınlığını annelerin sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun kullanan regulated byvecustoms law numberedreddeden 4458. aynı zamanda öğrenim düzeylerinin yüksek ile dış ticarete konu olan eşyanınde Türkiye Gümrük Through this law, a systematization has been anneler olduğunu vurgulamıştır. Bu Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak çalışmayan created beginning with commodities subject to olması, iş hayatında çeşitli nitelikteki insanlarla işlemlerin sırasına göre bir sistematik international trade entering customs territories of benzer nitelikte; bu çalışmayı da oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi araştırmalara Turkey and continuing with operation sequence. etkileşim kurmaları, ilişkilerine gümrük çocukları vergisinde de ile zorunlu aşamalar olande tarh, Like all other taxes, compalsive levels such as destekleyen, annenin mesleği ile çocuk yetiştirme tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret assessment, accrual and collecting are regulated yansıyabilmektedir. Bununla birlikte çalışan anBakanlığı’na bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan by General Directorate of Customs as a part of 1 arasındaki ilişkinin önemli olduğunu, Bu çalıĢma, CelalMüdürlüğü Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimlertutumları Enstitüsü AnabilimMinistry Dalı Mali Hukuk Gümrükler Genel tarafından, Gümrük Customs Maliye and Economy according to neler; ailenin sosyoekonomik düzeyine de katkı Programı Yüksek Lisans Öğrencisi Selin KILINÇ tarafından hazırlanan Yüksekprocess Lisans of Tezinden Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir. Customs Law. Resolution disputes over özellikle ev hanımı olan annelerin, diğer meslek türetilmiĢtir. vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm customs duties has a different form from the sağlamaktadır. Gümrük Ekonomik parametredeki artış süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir sahibi process olan of other taxes. Customs duty disputes annelere göre daha koruyucu ve baskıcı yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları have to be resolved administratively in the first karı–koca ilişkilerine ve anne–çocuk ilişkilerine öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. bir place. However,sahip in the case of disputes not being tutuma olduklarını gösteren çalışmalar Ancak idari aşamada çözümlenemeyen solved administratively, legal action can be taken. olumlu olarak yansıyabilmektedir. 1 uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir. da vardır (Ömeroğlu, 1996; Şendoğdu, 2000). Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi, Gümrük Uyuşmazlıkları 84 Key words: Disputes Custom, Custom Duties, Custom UHBAB UHBAB www.uhbabdergisi.com www.uhbabdergisi.com Uluslararası Hakemli Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi Uluslararası Hakemli BeĢeri veDönemi Akademik Ekim / Kasım / Aralık – Sonbahar Cilt:Bilimler 4 Sayı: Dergisi 14 Yıl:2015 Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015 International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science October / November / December - Fall Semester Issue: 14 2015 Year: 2015 April / May / June Spring Summer Volume:Volume: 4 Issue:4 12 Year: JEL CODE: I20-I21 ID:257 K:555 ISSN Print: Online K34 2147-5385 ID:2302147-4168 K:509 Jel Kodu: (ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 &NO: ISOTRADEMARK) 14001-2004 Belge No: 12880) (MARKA PATENT (2015/03947-2015-GE-17304) GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ Tablo 3. Annenin Medeni Haline Göre; Çocuk Yetiştirme Tutumlarına İlişkin Puan OrtalaĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI1 maları, Standart Sapmalar ve Bağımsız t Testi Sonuçları ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER Annelerin Çocuk Yetiştirme Tutumlarına İlişkin Puanlar CUSTOM DUTIES Medeni Hal AKA 2 N 2 Selin KILINÇ , Hatice YURTSEVER DT-ET EKRR KKG 3 SD Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi 3 Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü X̅ SS X̅ SS X̅ SS X̅ SS X̅ SS Toplam puan X̅ SS Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising 40 9,22 28,45 33,48 8,30 the 16,94 41,94 commodities 9,83 170,29 24,89 eşyanın 49,48 yer değiştirmesi nedeniyle,2,68 bu eşyanın from movement 3,37 of commercial miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, subject to customs which is based on those sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir commodities’quantity and value. It is are a kind of dış ticaret48,47 ve ekonomi olan bir 30,29 vergi tariff is a foreign trade and economic Evli 769 8,78politikası 28,36aracı 3,43 7,97 that14,58 4,36 40,13 8,89policy161,70 25,10 türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan instrument in addition to its economic, social and dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve fiscal functions. Since they are not collected on kurumlart vergisi gibi regular basis t Testi Sd p belirli t aralıklarla p alınant bir p t like income p tax and t corporate p tax, ast p vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan an indirect tariff on expenditures, custom duties Sonuçları eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus are collected only once when commodities subject olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi to foreign trade arrive at the custom. According to Usul Kanunu bu the item of ,003 tax procedural custom1,87 2,18* 2,97* 798 0,63 (VUK)’nun ,528 ikinci 0,15 maddesine ,880 göre ,029second 1,10 law,,271 ,062 kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle, duties are excluded from this law. Therefore, gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458 procedures and practises of custom duties are sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun regulated by customs law numbered 4458. ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük pek Through law, a mücadele systematizationetmek has been *p<0,05 çokthis sorunla zorunda kalabilBölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak created beginning with commodities subject to işlemlerin sırasına göre bir sistematik mektedir. international Bekar trade entering customs territories of annelerin daha fazla sorumluluk oluşturulmuştur. tüm vergilerde olduğu gibi Turkey and continuing with operation sequence. Tablo 3.’de, annenin medeniDiğer halinin; Aile Hayatı gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, almak Like allzorunda other taxes, compalsive kendilerine levels such as ayıracak zaman kalmaları, tahakkukTutumları ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret assessment, accrual and collecting are regulated ve Çocuk Yetiştirme Ölçeği alt boyutBakanlığı’na bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan bulamamaları, by General Directorate of Customs as a part ofkatılamamaları sosyal etkinliklere 1 Bu çalıĢma, Celal Bayar Üniversitesi Sosyal AnabilimMinistry Dalı Mali Hukuk to Gümrükler Genel Müdürlüğü tarafından, Gümrük Customs Maliye and Economy according larından, ev kadınlığı rolünü reddetme (EKRR t=Bilimler Enstitüsü Programı Yüksek Lisans Öğrencisi Selin KILINÇ tarafından hazırlanan Yüksek Lisans Tezinden gibi sorunları olabilmektedir. Bununla birlikte Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir. Customs Law. Resolution process of disputes over türetilmiĢtir. 2,18, p<0,05) ve karı-koca (KKG Gümrük vergisindengeçimsizliği doğan uyuşmazlıkların çözüm customs duties has a different form from the ile yaşadıkları süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir ayrıldıkları process of othereşleri taxes. Customs duty disputesproblemler de t= 2,97, p<0,05)yapıya boyutlarında anlamlı farksahiptir. Gümrük vergisi bir uyuşmazlıkları have to be resolved administratively in the first olabilmekte; bu durum öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. stres place. yaşamalarına However, in the caseneden of disputes not being lılık yarattığı görülmektedir. Puan ortalamaları Ancak idari aşamada çözümlenemeyen solved administratively, legal action can be taken. da annelerin çocuklarını yetiştirme tutumlarına 1 yargı yoluna başvurulabilmektedir. incelendiğinde; uyuşmazlıklarda bekar annelerin tüm boyutlarda Key words: Custom, Custom Duties, Custom Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi, olumsuz Disputes yansıyabilmektedir. ve toplam puanda enUyuşmazlıkları yüksek puanları aldıkları Gümrük Bekar dikkati çekmektedir. (AKA X̅= 49,48; DT-ET X̅= 28,45; EKRR X̅=33,48; KKG X̅= 16,94; SD X̅= 41,94; Toplam X̅= 170,29). Literatürde; çalışılan örneklem grubunun özelliklerine göre farklı sonuçlar dikkati çekmektedir. Annenin medeni halinin; çocuk yetiştirme tutumuna etkisi olmadığını savunan çalışmalar olduğu gibi (Durmuş, 2006); etkisi olduğunu vurgulayan çalışmalar da bulunmaktadır (Ömeroğlu, 1996). Tek ebeveyn olmak; çocuk yetiştirme tutumlarına yansıyabilmektedir. Her hangi bir nedenle (ölüm, boşanma gibi) bekar kalan anneler; tek başlarına 85 UHBAB UHBAB www.uhbabdergisi.com www.uhbabdergisi.com Uluslararası Hakemli Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi Uluslararası Hakemli BeĢeri veDönemi Akademik Bilimler Ekim / Kasım / Aralık – Sonbahar Cilt: 4 Sayı:Dergisi 14 Yıl:2015 Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015 International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science October / November / December - Fall Semester Issue: 14 2015 Year: 2015 April / May / June Spring Summer Volume:Volume: 4 Issue:4 12 Year: JEL CODE: I20-I21 ID:257 K:555 ISSN Print: OnlineK34 2147-5385 ID:2302147-4168 K:509 Jel Kodu: (ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 &NO: ISOTRADEMARK) 14001-2004 Belge No: 12880) (MARKA PATENT (2015/03947-2015-GE-17304) GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ Aile Hayatı ve Çocuk Yetiştirme Tutumları ölçeğinden edilen1 5 alt boyut ve toplam puanın ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜMelde YOLLARI yaş, öğrenim durumu, aylık toplam gelir ve aile tipi değişkenlerine göre farklılaşıp farklılaşmadığı ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER ise Tek Yönlü Varyans Analizi (ANOVA) ile incelenmiştir. Bulgular Tablo 4., Tablo 5., Tablo 6. ve CUSTOM DUTIES Tablo 7.’da yer almaktadır. Selin KILINÇ2, Hatice YURTSEVER3 Tablo 4. Annenin Yaşına Göre; Çocuk Yetiştirme Tutumlarına İlişkin Puan Ortalamaları, 2 Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi 3 Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü Sonuçları Standart Sapmalar ve Varyans Analizi (ANOVA) Yaş 21-25 26-30 31-35 36 ve üstü Varyans Analizi Sonuçları Gruplararası Gruplariçi Toplam Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi Tutumlarına olan ticari Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising Annelerin Çocuk Yetiştirme İlişkin Puanlar eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın from the movement of commercial commodities miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, subject to customs which is based on those DT-ET KKG SD sosyal veAKA mali fonksiyonlarının yanında önemliEKRR bir commodities’quantity and value. It is are a kind of dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi tariff that is a foreign trade and economic policy türüdür. Aynı zamanda üzerinden instrument to its economic, social N X ̅ SS harcamalar X̅ SS alınan X̅ SS Xin ̅ additionSS X̅ SS and dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve fiscal functions. Since they are not collected on kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir regular basis like income tax and corporate tax, as 105 türü 49,47 9,93 dış 27,97 31,30 an7,81 4,42 42,32custom9,64 vergi olmadığından, ticarete3,69 konu olan indirect14,55 tariff on expenditures, duties eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus are collected only once when commodities subject olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi to foreign trade arrive at the custom. According to 294 Kanunu 48,32(VUK)’nun 8,89 ikinci 28,33 3,27 göre29,96 8,46 4,35procedural 40,76 law, 8,26 Usul maddesine bu the second14,56 item of tax custom kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle, duties are excluded from this law. Therefore, gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458 procedures and practises of custom duties are 342 47,92 8,50 28,37 3,44 30,13 7,75 14,62 4,31 38,84 9,20 sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun regulated by customs law numbered 4458. ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük Through this law, a systematization has been Bölgesine girişinden7,40 başlayıp, eşyaya 3,28 uygulanacak 59 51,12 29,15 32,76 created 7,10 beginning 15,71 with 4,39commodities 41,54 subject 8,20 to işlemlerin sırasına göre bir sistematik international trade entering customs territories of oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi Turkey and continuing with operation sequence. gümrük Like such as Sd Fvergisinde pde zorunlu F aşamalar p olan tarh, F p all other F taxes, pcompalsive F levels p tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret assessment, accrual and collecting are regulated Bakanlığı’na bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan by General Directorate of Customs as a part of 1 Bu çalıĢma, CelalMüdürlüğü Bayar Üniversitesi Bilimler Enstitüsü AnabilimMinistry Dalı Mali Hukuk to Gümrükler Genel tarafından,Sosyal Gümrük Customs Maliye and Economy according Programı Yüksek Lisans Öğrencisi Selin KILINÇ tarafından hazırlanan Yüksekprocess Lisans of Tezinden Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir. Customs Law. Resolution disputes over Gümrük vergisinden,044 doğan 1,53 uyuşmazlıkların customs different form from 2,72* 5,53* 3türetilmiĢtir. ,205 çözüm 2,60 ,051 duties 1,23 has a,297 ,001 the süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir process of other taxes. Customs duty disputes yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları have to be resolved administratively in the first 796 öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. place. However, in the case of disputes not being Ancak idari aşamada çözümlenemeyen solved administratively, legal action can be taken. 1 uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir. 799 Key words: Custom, Custom Duties, Custom Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi, Disputes Gümrük Uyuşmazlıkları *p<0,05 Toplam puan X̅ SS 165,55 28,09 161,86 24,26 159,68 24,88 170,24 23,38 F p 3,83* ,010 bir farklılık yarattığı görülmektedir. Puan ortalamaları incelendiğinde; 36 yaş ve üstü annelerin sıkı disiplin boyutu dışındaki tüm boyutlarda ve toplam puanda en yüksek puanları aldıkları görülmektedir. (AKA X̅= 51,12; DT-ET X̅= 29,15; EKRR X̅=32,76; KKG X̅= 15,71; Toplam X̅= 170,24). Sıkı disiplin boyutunda ise; 21 – 25 yaş Tablo 4.’de, annenin yaşının; Aile Hayatı ve Çocuk Yetiştirme Tutumları Ölçeği alt boyutlarından, aşırı koruyucu annelik (AKA F(3-799) = 2,72, p<0,05), sıkı disiplin (SD F(3-799) = 5,53, p<0,05)boyutu ile toplam puanda (F(3-799) = 3,83, p<0,05) anlamlı 86 UHBAB UHBAB www.uhbabdergisi.com www.uhbabdergisi.com Uluslararası Hakemli Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi Uluslararası Hakemli BeĢeri veDönemi Akademik Ekim / Kasım / Aralık – Sonbahar Cilt:Bilimler 4 Sayı: Dergisi 14 Yıl:2015 Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015 International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science October / November / December - Fall Semester Issue: 14 2015 Year: 2015 April / May / June Spring Summer Volume:Volume: 4 Issue:4 12 Year: JEL CODE: I20-I21 ID:257 K:555 ISSN Print: Online K34 2147-5385 ID:2302147-4168 K:509 Jel Kodu: (ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 &NO: ISOTRADEMARK) 14001-2004 Belge No: 12880) (MARKA PATENT (2015/03947-2015-GE-17304) GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ (SD X̅= 42,32) grubunun puanlarının diğerlerinden eden bu yaş grubu 1 anneler çocuklarını her türlü ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI yüksek düzeyde olduğu görülmektedir. Yapılan kötülükten sakındıklarını savunarak, olumsuz ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER Bonferroni testi sonucunda; aşırı kontrolcü antutumlar sergileyebilmektedirler. CUSTOM DUTIES nelik boyutunda gruplar arası farklılığın 36 yaş Ocakçı, Ayyıldız ve Kulakçı (2006) annelerin KILINÇ2, Hatice YURTSEVER3 ve üstü grubu annelerden, sıkı disiplinSelin ve toplam yaşı küçüldükçe baskıcı ve sıkı disiplin tutum 2 Celalfarklılığın Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi puan boyutlarında ise 31-35 yaş grubu 3 Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, Ticaret Bölümü artmakta oldukları sonucuna puanDıĢ ortalamalarının annelerden kaynaklandığı belirlenmiştir. ulaşmışlardır. Araştırmaya paralellik gösteren bu Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın from the movement of commercial commodities Genç anneler, miktarı ileri yaşlardaki annelere göre, sonuca göre bayanların genç yaşta anne olmaveya değeri üzerinden alınan, ekonomik, subject to customs which is based on those sosyal mali fonksiyonlarının commodities’quantity and value. It is are ilişkilerini a kind of çocuklarına daha sıkıvedisiplin tutumu yanında içindeönemli ola- bir larının, çocukları ile olan olumsuz dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi tariff that is a foreign trade and economic policy türüdür. Aynıyaştaki zamanda harcamalar üzerinden alınan yönde instrument in addition to its Literatürde, economic, social and bilirler. Bu durum genç annelerin yeterli etkileyebilir. genç yaşta anne dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve fiscal functions. Since they are not collected on kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir regular basis like income tax and corporate tax, as deneyimlerinin bulunmamalarından kaynaklanaolanların diğer yaşlardaki annelere göre daha vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan an indirect tariff on expenditures, custom duties eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus disiplin are collected only once when commodities subjectayrıca annenin bilir. Genç anneler; çocuk yetiştirmede kendilerini uyguladıklarını gösteren, olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi to foreign trade arrive at the custom. According to yetersiz hissedebilirler ve bunun neticesinde ortaya aşırılaw, koruyucu tutumunun Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu yaşının the secondyükseldikçe item of tax procedural custom kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle, duties are excluded from this law. Therefore, çıkabilecek korku ve endişelerini çocuklarına sıkı olmakla birlikte gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458 artığını proceduresvurgulayan and practises ofaraştırmalar custom duties are sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun regulated by customs law numbered 4458. disiplin uygulayarak dışa vurabilirler. Aşırı kontHawley, 1998; has Dursun, ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük (Peterson Through thisve law, a systematization been 2010; Kaya, Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak created beginning with commodities subject to rolcü annelerin en fazla 36 ve üstügöreyaş grubunda annelerin yaşı değişkeninin çocuklarını işlemlerin sırasına bir sistematik 2010); international trade entering customs territories of oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi Turkey and continuing with operation sequence. saptanması; ilerleyen birlikte annelerin üzerinde etkisinin olmadığı gümrük yaşla vergisinde de zorunlu aşamalar daha olan tarh, yetiştirme Like all othertutumları taxes, compalsive levels such as tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret assessment, accrual and collecting are regulated denetimci, koruyucu ve bağlı kontrol edici tavırları sonucuna ulaşan çalışmalar da vardır (Dindar, Bakanlığı’na ayrı bir kuruluş niteliği olan by General Directorate of Customs as a part of 1 Bu çalıĢma, CelalMüdürlüğü Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Maliye AnabilimMinistry Dalı Mali Hukuk to Gümrükler Genel tarafından, Gümrük Customs and Economy according sergileyebileceklerini düşündürmektedir. 1995; Keskin ve ark., Özyürek, 2004). Programı Yüksek Lisans SelinAynı KILINÇ tarafından hazırlanan Yüksek Lisans2010; Tezinden Kanunu hükümlerine uygunÖğrencisi olarak yürütülmektedir. Customs Law. Resolution process of disputes over türetilmiĢtir. Gümrük vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm customs duties has a different form from the zamanda geç kalınmışlık duygusuyla hareket süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir process of other taxes. Customs duty disputes yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. Ancak idari aşamada çözümlenemeyen uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir. Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi, Gümrük Uyuşmazlıkları 87 have to be resolved administratively in the first place. However, in the case of disputes not being solved administratively, legal action can be taken. Key words: Disputes 1 Custom, Custom Duties, Custom UHBAB UHBAB www.uhbabdergisi.com www.uhbabdergisi.com Uluslararası Hakemli Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi Uluslararası Hakemli BeĢeri veDönemi Akademik Bilimler Ekim / Kasım / Aralık – Sonbahar Cilt: 4 Sayı:Dergisi 14 Yıl:2015 Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015 International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science October / November / December - Fall Semester Issue: 14 2015 Year: 2015 April / May / June Spring Summer Volume:Volume: 4 Issue:4 12 Year: JEL CODE: I20-I21 ID:257 K:555 ISSN Print: OnlineK34 2147-5385 ID:2302147-4168 K:509 Jel Kodu: (ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 &NO: ISOTRADEMARK) 14001-2004 Belge No: 12880) (MARKA PATENT (2015/03947-2015-GE-17304) GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ Tablo 5. Annenin ÖğrenimĠDARĠ Durumuna Göre; Çocuk Yetiştirme Tutumlarına İlişkin Puan AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI1 Ortalamaları, Standart Sapmalar ve Varyans Analizi (ANOVA) Sonuçları ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER Annelerin Çocuk Yetiştirme Tutumlarına İlişkin Puanlar AKA Öğrenim Durumu 2 CUSTOM DUTIES DT-ET EKRR KKG Selin KILINÇ2, Hatice YURTSEVER3 SD Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Yüksek N X̅ SS X̅ SS Ens.X̅Mali Hukuk SS Programı X̅ SS Lisans X̅ Öğrencisi SS 3 Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü Toplam puan X̅ SS Okuryazar-ilkokul 299 51,51 7,36 27,91 3,31 32,02 8,09 15,63 4,09 43,49 8,27 170,35 24,04 Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın from the movement of commercial commodities miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, subject to customs which is based on those Ortaokul 179 50,19 8,72 28,22 3,63 30,79 commodities’quantity 7,46 15,09 5,07 41,72 8,62 165,88 25,39 sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir and value. It is are a kind of dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi tariff that is a foreign trade and economic policy türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan instrument in addition to its economic, social and Lise 224bir vergi 46,18türü olan 8,39 gümrük 28,50vergisi, 3,15 29,00 fiscal 8,15functions. 13,82Since 3,90 7,96 22,05 dolaylı gelir ve they are38,17 not collected on 155,68 kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir regular basis like income tax and corporate tax, as vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan an indirect tariff on expenditures, custom duties Üniversite 98 gümrüğe 41,57 geldiği 8,66anda29,69 3,48 28,02 are7,30 32,05 7,12 144,16 21,66 eşyanın bir defaya mahsus collected12,92 only once 3,76 when commodities subject olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi to foreign trade arrive at the custom. According to Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu the second item of tax procedural law, custom kanun Bup nedenle, duties Varyans Analizi Sd kapsamı F dışında p tutulmuştur. F F p are Fexcluded from p thisF law. Therefore, p F p gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458 procedures and practises of custom duties are Sonuçları sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun regulated by customs law numbered 4458. ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük Through this law, a systematization has been Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak created beginning with commodities subject to işlemlerin sırasına ,000göre 7,18* bir ,000 sistematik trade entering territories of 38,32* 46,01* 9,71* international 55,91* Gruplararası 3 ,000 14,27* ,000 customs ,000 ,000 oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi Turkey and continuing with operation sequence. gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, Like all other taxes, compalsive levels such as tahakkuk assessment, accrual and collecting are regulated Gruplariçi 796 ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret Bakanlığı’na bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan by General Directorate of Customs as a part of 1 Bu çalıĢma, CelalMüdürlüğü Bayar Üniversitesi Bilimler Enstitüsü AnabilimMinistry Dalı Mali Hukuk to Gümrükler Genel tarafından,Sosyal Gümrük Customs Maliye and Economy according Programı Yüksek Lisans Öğrencisi Selin KILINÇ tarafından hazırlanan Yüksekprocess Lisans of Tezinden Kanunu Customs Law. Resolution disputes over Toplam 799hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir. türetilmiĢtir. Gümrük vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm customs duties has a different form from the süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir process of other taxes. Customs duty disputes yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları have to be resolved administratively in the first *p<0,05 öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. place. However, in the case of disputes not being Ancak idari aşamada çözümlenemeyen solved administratively, legal action can be taken. 1 uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir. Tablo 5.’da, annenin öğrenim durumunun, Aile p<0,05) anlamlı farklılık görülmekKey words: Custom, bir Custom Duties, yarattığı Custom Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi, Disputes Hayatı ve ÇocukGümrük Yetiştirme Tutumları Ölçeği’nden tedir (p<0,05). Puan ortalamaları incelendiğinde; Uyuşmazlıkları elde edilen puanlardan; aşırı kontrolcü annelik (AKA F(3-799) = 46,01, p<0,05), demokratik tutum ve eşitlik tanıma (DT-ET F(3-799) = 7,18, p<0,05), ev kadınlığı rolünü reddetme (EKRR F(3-799) = 9,71, p<0,05) , karı-koca geçimsizliği (KKG F(3-799) = 14,27, p<0,05), sıkı disiplin (SD F(3-799) = 55,91, p<0,05) ve toplam puanda (F(3-799) = 38,32, okuryazar – ilkokul mezunu annelerin demokratik tutum ve eşitlik tanıma boyutu dışındaki tüm boyutlarda ve toplam puanda en yüksek puanları aldıkları görülmektedir. (AKA X̅= 51,51; EKRR X̅=32,02; KKG X̅= 15,63; SD X̅= 43,49; Toplam X̅= 170,35). Demokratik tutum ve eşitlik tanıma boyutunda (DT-ET X̅= 29,69) ise; üniversite me- 88 UHBAB UHBAB www.uhbabdergisi.com www.uhbabdergisi.com Uluslararası Hakemli Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi Uluslararası Hakemli BeĢeri veDönemi Akademik Ekim / Kasım / Aralık – Sonbahar Cilt:Bilimler 4 Sayı: Dergisi 14 Yıl:2015 Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015 International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science October / November / December - Fall Semester Issue: 14 2015 Year: 2015 April / May / June Spring Summer Volume:Volume: 4 Issue:4 12 Year: JEL CODE: I20-I21 ID:257 K:555 ISSN Print: Online K34 2147-5385 ID:2302147-4168 K:509 Jel Kodu: (ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 &NO: ISOTRADEMARK) 14001-2004 Belge No: 12880) (MARKA PATENT (2015/03947-2015-GE-17304) GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ zunu grubunun puanlarının diğerlerinden yüksek ÇÖZÜM tutumları ile ilgili1 değişkenleri inceledikleri araşĠDARĠ AġAMADA YOLLARI düzeyde olduğu görülmektedir. Yapılan Bonferroni tırmalarında, genel olarak anne-babaların öğrenim ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER testi sonucunda; aşırı kontrolcü annelik, demokdüzeyi yükseldikçe, çocuklarına karşı daha deCUSTOM DUTIES ratik tutum ve eşitlik tanıma, ev kadınlığı rolünü mokratik, eşitlikçi ve paylaşımcı davrandıklarını 2 Selin KILINÇ , Hatice YURTSEVER3Çocuğa karşı sevgi gösterme ve reddetme, karı koca geçimsizliği, sıkı disiplin ve belirtmişlerdir. 2 Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Malicezalandırma Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi toplam puan alt boyutlarında farklılığın üniversite davranışının, anne-babanın eğitim 3 Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü mezunu annelerden kaynaklandığı belirlenmiştir. düzeyiyle ilişkili olduğu varsayılmaktadır. Ergün Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising (2003) araştırmasında; annelerin öğrenim durumu eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın from the movement of commercial commodities Eğitim, bireylerde olumlu davranış değişikliklerine miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, ile subject to customs which is basedalt onboyutu, those aşırı kontrolcü annelik arkadaşlık, sosyal ve malidüzeyi fonksiyonlarının yanında önemli bir commodities’quantity and value. It is are a kind of neden olmaktadır. Eğitim arttıkça annelerin dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi eşitlik, tariff thatpaylaşma is a foreign trade economicve policy altand boyutu baskı-disiplin alt Aynı zamanda harcamalaryönde üzerindendealınan instrument in addition to its economic, social and çocuk yetiştirmetürüdür. tutumlarının istendik dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve boyutunda fiscal functions. öğrenim Since they aredurumlarına not collected on göre anlamlı vergisi gibi tutumlardan belirli aralıklarla alınan ğişikliğe uğradığıkurumlar ve geleneksel daha bir regular basis like income tax and corporate tax, as vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan bir an indirect on expenditures, custom duties ilişkitariff bulunduğunu belirtmiştir. Öğrenim eşyanın gümrüğe geldiğiAnnenin anda bir defaya mahsus are collected only once when commodities subject az etkilendiği düşünülmektedir. eğitim olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi düzeyi to foreign düşük trade arriveannelerin at the custom. daha According to kontrolcü ve sıkı seviyesi düştükçe aşırı koruyucu anneliği, ev bu the second item of tax procedural law, custom Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre olduğu;from öğrenim kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle, disiplinli duties are excluded this law. düzeyi Therefore, arttıkça bunun kadınlığı rolünügümrük reddetme, karı-koca geçimsizliği vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458 procedures and practises of custom duties are sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun azaldığı, regulated byannelerin customs lawçocuklarına numbered 4458.daha az baskı ve baskı ve disiplin tutumlarının arttığıTürkiye çalışma ile dış ticarete konu olan eşyanın Gümrük Through this law, a systematization has been görülmektedir. şekilde Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak uyguladıkları created beginning with commodities subject Benzer to sonuçlarımızda işlemlerin görülmektedir. sırasına Eğitim göre birseviyesi sistematik international trade entering customs territories of (2011) gerçekleştirdiği araştırmaya göre; oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi Can’ın Turkey and continuing with operation sequence. düştükçe, annenin yetiştirme gümrük sağlıklı vergisinde deçocuk zorunlu aşamalar olan tarh, Like all other taxes, compalsive levels such as çocukların annelerinin eğitim düzeyi ile onların tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret assessment, accrual and collecting are regulated tutumları konusundaki bilinçlenme seviyesi de Bakanlığı’na bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan by General Directorate of Customs as a part of 1 tutumları üzerinde anlamlı bir Bu çalıĢma, CelalMüdürlüğü Bayar Üniversitesi Bilimlerkoruyucu-kontrolcü Enstitüsü AnabilimMinistry Dalı Mali Hukuk Genel tarafından,Sosyal Gümrük Customs Maliye and Economy according to düşebilmektedir.Gümrükler Anneler; eğitim seviyesi yükProgramı Yüksek Lisans Öğrencisi Selin KILINÇ tarafından hazırlanan Yüksekprocess Lisans of Tezinden Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir. Customs Law. Resolution disputes over farklılığın olduğu ortaya çıkmıştır. Anne eğitim türetilmiĢtir. Gümrük vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm customs duties has a different form from the seldikçe çocuklarına karşı davranışlarının ne gibi süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir düzeyinin process of other taxes. olmasının Customs duty disputes düşük çocukları üzerinde yapıya sahiptir. Gümrük vergisi ve uyuşmazlıkları have to be resolved administratively in the first sonuçlar doğuracağını tahmin edebilirler daha öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. daha place. kontrolcü However, in thebir casetutum of disputes not being geliştirilmesinde etkin Ancak sergileyebilirler. idari aşamada Böylelikle çözümlenemeyen solved administratively, legal action can be taken. demokratik tutumlar uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir. rol oynadığı düşünülmektedir.1 Durmuş (2006) Key words: Custom, Custom Duties, Custom çocuklarını hem açık fikirli, paylaşımcı ve işbirAnahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi, araştırmasında; Disputes çalışma bulgularına paralel likli bireyler olmak konusunda Gümrük Uyuşmazlıklarıdestekleyebilirler, olarak, ilköğretim mezunu ebeveynlerin daha hem de çocuklarının kendilerine ilişkin algılarını koruyucu ve baskı–disiplin içeren anne baba yükseltmelerine yardımcı olabilirler. tutumu sergilediklerini ifade etmiştir. Anne ve babaların eğitim düzeyleri arttıkça tutumlarında Özben ve Argun’un (2002) okul öncesi dönemdeki pozitif bir değişme oluştuğu vurgulanmaktadır. çocukların anne-babalarının çocuk yetiştirme 89 UHBAB UHBAB www.uhbabdergisi.com www.uhbabdergisi.com Uluslararası Hakemli Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi Uluslararası Hakemli BeĢeri veDönemi Akademik Bilimler Ekim / Kasım / Aralık – Sonbahar Cilt: 4 Sayı:Dergisi 14 Yıl:2015 Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015 International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science October / November / December - Fall Semester Issue: 14 2015 Year: 2015 April / May / June Spring Summer Volume:Volume: 4 Issue:4 12 Year: JEL CODE: I20-I21 ID:257 K:555 ISSN Print: OnlineK34 2147-5385 ID:2302147-4168 K:509 Jel Kodu: (ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 &NO: ISOTRADEMARK) 14001-2004 Belge No: 12880) (MARKA PATENT (2015/03947-2015-GE-17304) GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ Tablo 6. Ailenin Aylık Gelirine Göre; Annelerin Çocuk Yetiştirme Tutumlarına İlişkin Puan ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI1 Ortalamaları, Standart Sapmalar ve Varyans Analizi (ANOVA) Sonuçları ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER Annelerin Çocuk Yetiştirme Tutumlarına İlişkin Puanlar CUSTOM DUTIES Ailenin Aylık AKA Geliri N 2 2 Selin KILINÇEKRR , Hatice YURTSEVER DT-ET KKG 3 SD Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi X̅ SS X̅ SS X̅ SS X̅ SS X̅ SS 3 Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü Toplam puan X̅ SS 1-500 151 51,64 7,78 28,31 3,27 32,91 8,19 16,62 4,04 44,38 9,39 173,75 25,27 Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising eşyanın 50,17 yer değiştirmesi bu the movement commodities 501-1000 248 8,45 nedeniyle, 28,06 3,35eşyanın 31,53 from8,47 15,19 of commercial 4,75 42,03 8,20 166,71 24,19 miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, subject to customs which is based on those sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında 3,25 önemli bir value. It is40,58 are a kind8,05 of 1001-1500 130 49,25 8,81 28,68 29,41 commodities’quantity 7,93 13,86 and 3,69 161,59 24,82 dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi tariff that is a foreign trade and economic policy türüdür.47,06 Aynı zamanda economic, social and 1501-2000 142 7,46harcamalar 28,21üzerinden 3,46 alınan 29,37 instrument 6,93 in addition 13,94 to its 3,96 37,96 7,54 156,61 20,21 dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve fiscal functions. Since they are not collected on kurumlar vergisi gibi aralıklarla3,72 alınan bir basis like income tax and corporate as 2001 ve üstü 129 42,48 8,85belirli 28,84 27,50 regular 6,81 13,03 3,92 33,88 tax,7,98 145,74 22,09 vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan an indirect tariff on expenditures, custom duties eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus are collected only once when commodities subject Varyans Sd F p F p F p p custom.FAccordingpto F p olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi to foreign tradeFarrive at the Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu the second item of tax procedural law, custom Analizi kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle, duties are excluded from this law. Therefore, Sonuçları gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458 procedures and practises of custom duties are sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun by customs law numbered 4458. 26,26* 10,76* regulated 16,32* 34,22* ,000 29,18* Gruplararası 4 ,000 1,50 ,201 ,000 ,000 ,000 ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük Through this law, a systematization has been Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak created beginning with commodities subject to Gruplariçi 795 işlemlerin sırasına göre bir sistematik international trade entering customs territories of oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi Turkey and continuing with operation sequence. Toplam 799 gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, Like all other taxes, compalsive levels such as tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret assessment, accrual and collecting are regulated Bakanlığı’na bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan by General Directorate of Customs as a part of 1 Bu çalıĢma, CelalMüdürlüğü Bayar Üniversitesi Bilimler Enstitüsü AnabilimMinistry Dalı Mali Hukuk to Gümrükler Genel tarafından,Sosyal Gümrük Customs Maliye and Economy according *p<0,05 Programı Yüksek Lisans Öğrencisi Selin KILINÇ tarafından hazırlanan Yüksekprocess Lisans of Tezinden Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir. Customs Law. Resolution disputes over türetilmiĢtir. Gümrük vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm customs duties has a different form from the süreci, aylık diğer vergilerde oluşanAile süreçten farklı bir rin process of other taxes. Customsveduty disputestanıma boyutu Tablo 6.’de, ailenin gelirinin; Hayatı demokratik tutum eşitlik yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları have to be resolved administratively in the first öncelikleTutumları idari aşamadaÖlçeği çözümlenmek zorundadır. place. However, in the case of disputesve not toplam being ve Çocuk Yetiştirme ve alt bodışındaki tüm boyutlarda puanda en Ancak idari aşamada çözümlenemeyen solved administratively, legal action can be taken. yutlarından aşırıuyuşmazlıklarda kontrolcüyargı annelik (AKA F(4-799) yüksek puanları aldıkları görünmektedir (AKA 1 yoluna başvurulabilmektedir. Key words: Custom, Custom Duties, Custom = 26,26, p<0,05), ev kadınlığı rolünü Gümrük reddetme ̅ Disputes = 51,64; EKRR X̅=32,91; KKG X̅= 16,62; Anahtar Kelimeler: Gümrük, Vergisi, X Gümrük Uyuşmazlıkları (EKRR F(4-799) = 10,76, p<0,05), karı – koca geçimsizliği (KKG F(4-799) = 16,32, p<0,05), sıkı disiplin (SD F(4-799) = 34,22, p<0,05) boyutlarında ve toplam puanda (F(4-799) = 29,18, p<0,05) anlamlı bir farklılık yarattığı görülmektedir (p<0,05). Puan ortalamaları incelendiğinde; gelir düzeyi 1 – 500 TL arasında olan ailelere sahip annele- SD X̅= 44,38; Toplam X̅= 173,75). Demokratik tutum ve eşitlik tanıma boyutunda (DT-ET X̅= 28,84) ise; 2001 TL ve üstü gelire sahip ailelerin puanlarının diğerlerinden yüksek düzeyde olduğu görülmektedir. Yapılan Bonferroni testi sonucunda; aşırı kontrolcü annelik, ev kadınlığı rolünü reddetme, karı koca geçimsizliği, sıkı disiplin 90 UHBAB UHBAB www.uhbabdergisi.com www.uhbabdergisi.com Uluslararası Hakemli Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi Uluslararası Hakemli BeĢeri veDönemi Akademik Ekim / Kasım / Aralık – Sonbahar Cilt:Bilimler 4 Sayı: Dergisi 14 Yıl:2015 Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015 International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science October / November / December - Fall Semester Issue: 14 2015 Year: 2015 April / May / June Spring Summer Volume:Volume: 4 Issue:4 12 Year: JEL CODE: I20-I21 ID:257 K:555 ISSN Print: Online K34 2147-5385 ID:2302147-4168 K:509 Jel Kodu: (ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 &NO: ISOTRADEMARK) 14001-2004 Belge No: 12880) (MARKA PATENT (2015/03947-2015-GE-17304) GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ ve toplam puan alt boyutlarında farklılığın 2001 ÇÖZÜM Alan yazında; çalışılan örneklem grubunun özel1 ĠDARĠ AġAMADA YOLLARI TL ve üstü gelire sahip annelerden kaynaklandığı liklerine göre farklı sonuçlar dikkati çekmekteADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER belirlenmiştir. dir. Demiriz ve Öğretir’in (2007) araştırmaları CUSTOM DUTIES alt ve üst sosyoekonomik düzeyde bulunan 10 Sosyoekonomik seviyeleri düşük ailelere ait anneSelin KILINÇ2, Hatice YURTSEVER3anne tutumlarının incelenmesi yaş çocukların lerin, içinde bulundukları zor koşullar nedeniyle 2 Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans amacıyla yapılmıştır veÖğrencisi araştırma sonucunda 3 Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü çocuk yetiştirmede daha fazla olumsuz tutumlara alt sosyoekonomik düzeydeki annelerin daha başvurabilirler ve daha kontrolcü, annelik rolünü Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising koruyucu, annelik rolünü daha fazla reddeden, eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın from the movement of commercial commodities daha fazla reddeden, aile ilişkilerinde daha geçimmiktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, aile subject to customs is based ve on daha those sıkı disiplin içinde dahawhich geçimsiz sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir commodities’quantity and value. It is are a kind of siz ve daha baskıcı davranışlar sergileyebilirler. dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi uyguladıkları tariff that is a foreign trade and economicAynı policy şekilde Balat görülmektedir. türüdür. Aynı zamanda harcamalaryaşadıkları üzerinden alınan instrument in addition to its economic, social and Maddi olanaklardan yoksun anneler dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve (2007), fiscal functions. they are not collectedve on Baran (1998) Can Since (2011), Haktanır kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla bunalım, stres ve endişeler neticesinde çokalınan dahabir regular basis like income tax and corporate tax, as vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan yaptıkları an indirect tariff on expenditures,sosyoekonomik custom duties çalışmalarda durumu eşyanın gümrüğekoruyucu geldiği anda bir mahsus are collected only once when commodities subject sıkı disiplinli, geçimsiz, vedefaya mutsuz olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi düşük to foreign tradeanne arrive atbabaların the custom. According to olan çocuklarına karşı serolabilirler ve buUsuldurum, çocuk eğitimiyle Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesineilgili göre bu the second item of tax procedural law, custom koruyucu ve law. kontrolcü kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle, giledikleri duties are excluded from this Therefore, tutumun daha gerekli kaynaklara davergilerinin ulaşamayan annelerin gümrük usul ve uygulama esaslarıço4458 procedures and practises of custom duties are olduğunu belirtmişlerdir. sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun fazla regulated by customs law numbered 4458. cuk yetiştirme ile tutumlarında yapının dış ticarete konu geleneksel olan eşyanın Türkiye Gümrük Through this law, a systematization has been Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak created beginning with commodities subject to geçerliliğini koruyor sağlayabilir. işlemlerinolasını sırasına göre bir sistematik international trade entering customs territories of oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi Turkey and continuing with operation sequence. gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, Like all other taxes, compalsive levels such as tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret assessment, accrual and collecting are regulated Bakanlığı’na bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan by General Directorate of Customs as a part of 1 Bu çalıĢma, CelalMüdürlüğü Bayar Üniversitesi Bilimler Enstitüsü AnabilimMinistry Dalı Mali Hukuk to Gümrükler Genel tarafından,Sosyal Gümrük Customs Maliye and Economy according Programı Yüksek Lisans Öğrencisi Selin KILINÇ tarafından hazırlanan Yüksekprocess Lisans of Tezinden Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir. Customs Law. Resolution disputes over türetilmiĢtir. Gümrük vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm customs duties has a different form from the süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir process of other taxes. Customs duty disputes yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları have to be resolved administratively in the first öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. place. However, in the case of disputes not being Ancak idari aşamada çözümlenemeyen solved administratively, legal action can be taken. 1 uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir. Key words: Custom, Custom Duties, Custom Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi, Disputes Gümrük Uyuşmazlıkları 91 UHBAB UHBAB www.uhbabdergisi.com www.uhbabdergisi.com Uluslararası Hakemli Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi Uluslararası Hakemli BeĢeri veDönemi Akademik Bilimler Ekim / Kasım / Aralık – Sonbahar Cilt: 4 Sayı:Dergisi 14 Yıl:2015 Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015 International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science October / November / December - Fall Semester Issue: 14 2015 Year: 2015 April / May / June Spring Summer Volume:Volume: 4 Issue:4 12 Year: JEL CODE: I20-I21 ID:257 K:555 ISSN Print: OnlineK34 2147-5385 ID:2302147-4168 K:509 Jel Kodu: (ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 &NO: ISOTRADEMARK) 14001-2004 Belge No: 12880) (MARKA PATENT (2015/03947-2015-GE-17304) GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ Tablo 7. Ailenin Tipine Göre; Annelerin Çocuk Yetiştirme Tutumlarına İlişkin Puan OrtalaĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI1 maları, Standart Sapmalar ve Varyans Analizi (ANOVA) Sonuçları ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER Annelerin Çocuk Yetiştirme Tutumlarına İlişkin Puanlar CUSTOM DUTIES Aile tipi 2 Çekirdek aile 3 Selin KILINÇ2, Hatice YURTSEVER DT-ET EKRR KKG AKA SD Toplam puan Celal Ens. MaliXHukuk Programı Yüksek Lisans N Bayar X̅ Üniversitesi SS SosyalX̅Bilimler SS ̅ SS X̅ SS Öğrencisi X̅ 3 Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü SS X̅ SS 620 8,90 160,27 24,96 48,05 8,89 28,42 3,44 29,90 7,94 14,45 4,44 39,58 Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising eşyanın değiştirmesi from the 7,91 movement of commercial Geniş aile 140 yer 50,28 8,39nedeniyle, 28,04bu eşyanın 3,27 31,99 15,05 3,95 commodities 42,53 8,56 167,77 25,01 miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, subject to customs which is based on those sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir commodities’quantity and value. It is are a kind of Parçalanmış aile 40 ve ekonomi 49,47 politikası 7,92 aracı 28,61 33,14 17,00 3,40economic 41,89policy9,38 170,11 24,18 dış ticaret olan bir3,25 vergi tariff that8,38 is a foreign trade and türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan instrument in addition to its economic, social and dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve fiscal functions. Since they are not collected on Varyans Analizi kurumlar Sd vergisi F gibi belirli p F p bir Fregular basis p like income F p corporate F tax, asp F p aralıklarla alınan tax and vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan an indirect tariff on expenditures, custom duties Sonuçları eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus are collected only once when commodities subject olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi to foreign trade arrive at the custom. According to Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu the second item of tax procedural law, custom 3,95* 6,21* 6,59* 7,07* 7,18* Gruplararası 2 ,020 0,80 ,448 ,002 ,001 ,001 ,001 kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle, duties are excluded from this law. Therefore, gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458 procedures and practises of custom duties are sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun regulated by customs law numbered 4458. Gruplariçi 797 ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük Through this law, a systematization has been Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak created beginning with commodities subject to Toplam 799 işlemlerin sırasına göre bir sistematik international trade entering customs territories of oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi Turkey and continuing with operation sequence. gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, Like all other taxes, compalsive levels such as tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret assessment, accrual and collecting are regulated *p<0,05 Bakanlığı’na bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan by General Directorate of Customs as a part of 1 Bu çalıĢma, CelalMüdürlüğü Bayar Üniversitesi Bilimler Enstitüsü AnabilimMinistry Dalı Mali Hukuk to Gümrükler Genel tarafından,Sosyal Gümrük Customs Maliye and Economy according Programı Yüksek Lisans Öğrencisi Selin KILINÇ tarafından hazırlanan Yüksekprocess Lisansailelere Tezinden hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir. Customs Law. Resolution of disputes ait over puandan daha Tablo 7.’de, aileKanunu tipinin; Aile Hayatı ve Çocuk kirdek ve parçalanmış türetilmiĢtir. Gümrük vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm customs duties has a different form from the Yetiştirme Tutumları Ölçeği veoluşan alt boyutlarınkadınlığı rolünü reddetme (EKRR süreci, diğer vergilerde süreçten farklı bir yüksek; process ofev other taxes. Customs duty disputes yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları have to be resolved administratively in the first dan aşırı kontrolcü annelik (AKA F(2-799) =zorundadır. 3,95, X̅=33,14), karı – koca ̅ = 17) öncelikle idari aşamada çözümlenmek place. However, in the case of geçimsizliği disputes not being (KKG X Ancak idari aşamada çözümlenemeyen solved administratively, legal action can be taken. p<0,05), ev kadınlığı rolünü reddetme (EKRR alt boyutlarında ve toplam puanda (X̅= 170,11) 1 uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir. Key words: Custom, Custom Duties, Custom F(2-799) = 6,21, p<0,05), karı – koca ailelere ait puanın, çekirdek ve geniş Anahtar Kelimeler: Gümrük,geçimsizliği Gümrük Vergisi, parçalanmış Disputes Gümrük Uyuşmazlıkları (KKG F(2-799) = 6,59, p<0,05), sıkı disiplin (SD F(2-799) = 7,07, p<0,05) boyutlarında ve toplam puanda (F(2-799) = 7,18, p<0,05) anlamlı bir farklılık yarattığı görülmektedir (p<0,05). Puan ortalamaları incelendiğinde; aşırı kontrolcü annelik (AKA X̅= 50,28) ve sıkı disiplin (SD X̅= 42,53) alt boyutlarında ise geniş ailelere ait puanın, çe- ailelere ait puandan daha yüksek olduğu belirlenmiştir. Yapılan Bonferroni testi sonucunda; aşırı kontrolcü annelik, ev kadınlığı rolünü reddetme, karı koca geçimsizliği, sıkı disiplin ve toplam puan alt boyutlarında farklılığın çekirdek aileye sahip annelerden kaynaklandığı belirlenmiştir. 92 UHBAB UHBAB www.uhbabdergisi.com www.uhbabdergisi.com Uluslararası Hakemli Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi Uluslararası Hakemli BeĢeri veDönemi Akademik Ekim / Kasım / Aralık – Sonbahar Cilt:Bilimler 4 Sayı: Dergisi 14 Yıl:2015 Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015 International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science October / November / December - Fall Semester Issue: 14 2015 Year: 2015 April / May / June Spring Summer Volume:Volume: 4 Issue:4 12 Year: JEL CODE: I20-I21 ID:257 K:555 ISSN Print: Online K34 2147-5385 ID:2302147-4168 K:509 Jel Kodu: (ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 &NO: ISOTRADEMARK) 14001-2004 Belge No: 12880) (MARKA PATENT (2015/03947-2015-GE-17304) GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ Sağlıksız bir evlilik yaşamış annelerin; aile iliş- ÇÖZÜM tutumunu benimsemiş olduğu öngörülmektedir. 1 ĠDARĠ AġAMADA YOLLARI kilerinde geçimsiz ve kendisinden beklenen ev Ayrıca annelerin, çocuklarına koyması gereken ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER kadınlığı rolünü reddedici tutumlar sergileyerek kuralları aile büyüklerinin kabul etmemesinden CUSTOM DUTIES evlilik hayatlarında doyuma ulaşamadıkları, dolakaynaklı annelerde oluşabilecek üzüntü ve kaygı 2 3 Selin KILINÇ , Hatice YURTSEVER yısıyla evliliklerini sonlandırdıkları düşünülebilir. neticesinde, sıkı disiplinli ve aşırı kontrolcü bir 2 Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi Ailelerinin parçalanması çocuklar için de en çocuk yetiştirme tutumuna başvurabilecekleri 3 Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü önemli stres faktörlerinden biridir. Parçalanmış düşünülmektedir. Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising aile deneyimi, çocukların toplumsallaşma sürecini eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın from the movement of commercial commodities Özyürek ve Tezel Şahin (2005) araştırmalarında, veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, subject to customs which is based on those kesintiye uğratır.miktarı Bu da hatalı ve eksik sosyalleşsosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir commodities’quantity and value. It is are a kind of ailede başka bireylerin varlığı durumunda anne ve dış ticaret ve ekonomi çevrelerine politikası aracı olan bir vergi tariff that is a foreign trade and economic policy meye yol açabilir. Bu çocuklar uyum türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan babaların instrument in aşırı additionkoruyuculuk to its economic, social ve and katı/sert disiplin dolaylı bir iletişim vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve fiscal functions. Since they are not collected on sağlamada ve insanlarla kurmada zorluklar kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir tutumlarının regular basis like income tax and corporate tax, as arttığını savunmaktadırlar. Ayrıca vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan an indirect tariff on expenditures, custom duties yaşayabilirler. Parçalanmış ailelerdeki annelerin, eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus Özyürek are collected only once when commodities subjectbüyükanne ve (2004) çalışmasında, olmak üzere alınmaktadır. vergileri, Vergi to foreign trade arrive at the custom. According to bitmiş olan evliliklerinin ardından,Gümrük çocuklarının Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu büyükbabayla the second item of birlikte tax procedural law, custom yaşayan ailelerde anne ve kapsamıetkilenmelerini dışında tutulmuştur. en Bu nedenle, duties are excluded from this law. Therefore, parçalanmadan kanun olumsuz aza gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458 babaların procedures and practises of custom are aşırı kontrolcü veduties sıkı disiplin tutumlasayılı Gümrük Kanunu’nda Bu kanun regulated by customs law numbered 4458. indirmek için, çocuklarıyla birliktedüzenlenmiştir. daha nitelikli artış demokratik ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük rında Through this görüldüğü, law, a systematization has beentutumlarının ise zaman geçirdikleri ve onların karşıBölgesine girişinden ihtiyaçlarını başlayıp, eşyaya uygulanacak created beginning with commodities subject to durumdan etkilenmediği sonucuna ulaşmıştır. işlemlerin sırasına göre bir sistematik bu international trade entering customs territories of lamaya çalıştıkları düşünülebilir. oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi Turkey and continuing with operation sequence. ailenin tipine demokratik gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, Araştırma Like all otherannelerin taxes, compalsive levels such göre as tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret assessment, accrual and collecting are regulated Ebeveynlerin ekonomik durum ve kuruluş geleneklere alt boyut puan ortalamalarında anlamlı fark Bakanlığı’na bağlı ayrı bir niteliği olan tutum by General Directorate of Customs as a part of 1 Bu çalıĢma, CelalMüdürlüğü Bayar Üniversitesi Bilimler Enstitüsü AnabilimMinistry Dalı Mali Hukuk to Gümrükler Genel tarafından,Sosyal Gümrük Customs Maliye and Economy according bağlılık gibi nedenlerle aile büyükleri ileyürütülmektedir. oturmayı olmadığı belirlenmiştir. Bu bulguyu destekleyen Programı Yüksek Lisans Selin KILINÇ tarafından hazırlanan Yüksekprocess Lisans of Tezinden Kanunu hükümlerine uygunÖğrencisi olarak Customs Law. Resolution disputes over türetilmiĢtir. Gümrük vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm customs duties has a different form from the tercih etmiş olabilecekleri geniş ailelerde ise, vardır (Evans, 1997; Tezel Şahin süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir araştırmalar process of otherda taxes. Customs duty disputes yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları have to be resolved administratively in the first birlikte yaşanılan diğer aile üyelerinin çocuğun veplace. Özyürek, 2008; Şanlı ve Öztürk; 2012). öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. However, in the case of disputes not being Ancak idari aşamada çözümlenemeyen solved administratively, legal action can be taken. bakımında rol almaları ve çocuğun bakımı ve 1 uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir. 4.Key SONUÇ VE ÖNERİLER words: Custom, Custom Duties, Custom eğitimi konularında anne tutumlarını etkiledikAnahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi, Disputes Gümrük Uyuşmazlıklarıve büyükanneyle Bu çalışmada demokratik tutum ve eşitlik tanıma leri varsayılabilir. Büyükbaba faktöründe ev hanımı olan annelerin puanlarının, yaşayan annelerin, evdeki bireylere kendini ispat diğer bir mesleğe sahip annelerden istatistiksel etmek için, çekirdek ailede yaşayan annelerin olarak anlamlı bir şekilde daha düşük olduğu aksine daha kuralcı, baskıcı ve kontrolcü olduğu saptanmıştır. Annelerin çocuk yetiştirme tutumdüşünülmektedir. Geniş ailelerde, büyükbaba ve larından ev kadınlığı rolünü reddetme ve karıbüyükannenin çocuklara aşırı hoşgörülü davrankoca geçimsizliği puanlarında, bekar annelerin, maları sonucu oluşan, çocuktaki olumsuz davranışların önlenmesinde annenin kontrolcü ve baskıcı evli annelerden istatistiksel olarak anlamlı bir 93 UHBAB UHBAB www.uhbabdergisi.com www.uhbabdergisi.com Uluslararası Hakemli Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi Uluslararası Hakemli BeĢeri veDönemi Akademik Bilimler Ekim / Kasım / Aralık – Sonbahar Cilt: 4 Sayı:Dergisi 14 Yıl:2015 Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015 International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science October / November / December - Fall Semester Issue: 14 2015 Year: 2015 April / May / June Spring Summer Volume:Volume: 4 Issue:4 12 Year: JEL CODE: I20-I21 ID:257 K:555 ISSN Print: OnlineK34 2147-5385 ID:2302147-4168 K:509 Jel Kodu: (ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 &NO: ISOTRADEMARK) 14001-2004 Belge No: 12880) (MARKA PATENT (2015/03947-2015-GE-17304) GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ şekilde daha yüksek olduğu belirlenmiştir. Anne- ÇÖZÜM rolünü YOLLARI reddetme,1 sıkı disiplin alt boyutlarında ĠDARĠ AġAMADA lerin çocuk yetiştirme tutumlarının yaşlarına göre ve toplam puanda çekirdek ailelere ait puanın, ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER istatistiksel açıdan anlamlı bir farklılık gösterdiği geniş ailelere ait puandan daha düşük; karı-koca CUSTOM DUTIES belirlenmiştir. Sıkı disiplin boyutunda 31-35 yaş geçimsizliği alt boyutunda ise parçalanmış ailelere Selin KILINÇ2, Hatice YURTSEVER3 aralığındaki annelerin puanının, 21-25 yaş ve ait puanın, çekirdek ve geniş ailelere ait puandan 2 Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi 3 26-30 yaş aralığındaki annelerden daha düşük Celal Bayar Üniversitesi Salihlidaha MYO, yüksek DıĢ Ticaret olduğu Bölümü belirlenmiştir. olduğu; toplam puanda ise 31-35 yaş aralığındaki bulguları alan ışığında aşağıdaki Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari Araştırma Abstract: Custom duty isve a kind of yazın tariff arising annelerin puanının 36 ve yaşındaki annelerden eşyanın yer üstü değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın from the movement of commercial commodities miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, öneriler subject togeliştirilmiştir; customs which is based on those daha düşük olduğu Annelerin sosyalbelirlenmiştir. ve mali fonksiyonlarının yanında çocuk önemli bir commodities’quantity and value. It is are a kind of dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi tariff that is a foreign trade and economic policy ve inbabaların aşırı yetiştirme tutumlarının tüm alt boyutlarının (aşırı türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan Anne instrument addition to itsözellikle economic, social and kontrolcülük, dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve fiscal functions. Since they are not collected on disiplin, ilgisizlik kontrolcü annelik, demokratik tutum ve eşitlik kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir sıkı regular basis like geçimsizlik, income tax and corporate tax, as gibi olumsuz vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan an indirect tariff on expenditures, custom duties nasıl ettikleri subject çocukların model tanıma, ev kadınlığı karı – koca eşyanınrolünü gümrüğe reddetme, geldiği anda bir defaya mahsus tutumlarla are collected only once baş when commodities olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi to foreign trade arrive at the custom. According to davranışlardandır. Bu nedenle anne bageçimsizliği, sıkıUsuldisiplin) annenin öğrenim duru- aldıkları Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu the second item of tax procedural law, custom kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle, duties are excluded from this law. Therefore, olumsuz tutumlarını kontrol etme becerileri muna göre istatistiksel açıdan anlamlı bir farklılık balar gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458 procedures and practises of custom duties are sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun regulated by customs law numbered 4458. konusunda desteklenmelidir. Bunun için gösterdikleri belirlenmiştir. Demokratik tutumu kazanma ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük Through this law, a systematization has been Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak created beginning with commodities subject to benimseyen annelerin öğrenim düzeyinin üniversite gerek kişisel gelişim kitap ve dergileri edinerek, işlemlerin sırasına göre bir sistematik international trade entering customs territories of Diğer tüm vergilerde olduğu gibi gerekse Turkey and operation sequence. mezunu anneleroluşturulmuştur. olduğu saptanmıştır. Annelerin bucontinuing alanda with düzenlenen okul seminerlerine, gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, Like all other taxes, compalsive levels such as tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret assessment, accrual and collecting are regulated çocuk yetiştirme tutumlarından demokratik tutum etkinliklere, toplantılara katılarak bilinçlenebilirler. Bakanlığı’na bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan by General Directorate of Customs as a part of 1 Bu çalıĢma, CelalMüdürlüğü Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü AnabilimMinistry Dalı Mali Hukuk to Genel tarafından, Gümrük Customs Maliye andanne Economy according ve eşitlik tanımaGümrükler hariç Yüksek tüm alt boyutların ailenin Okullarda baba eğitim etkinliklerinde anne Programı Lisans Öğrencisi Selin KILINÇ tarafından hazırlanan Yüksekprocess Lisans of Tezinden Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir. Customs Law. Resolution disputes over türetilmiĢtir. Gümrük vergisinden doğan uyuşmazlıkların customs duties has ve a different form from the aylık gelirine göre istatistiksel açıdan anlamlı çözüm bir baba tutumları çocukların gelişimleri üzerine süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir process of other taxes. Customs duty disputes yapıyabelirlenmiştir. sahiptir. Gümrük Aşırı vergisi kontrolcü uyuşmazlıkları etkileri have to ele be resolved administratively in the first farklılık gösterdiği alınabilir. öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. place. However, in the case of disputes not being Ancak rolünü idari reddetme, aşamada çözümlenemeyen solved administratively, legal action can be taken. annelik, ev kadınlığı karı-koca 1 uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir. Bu çalışma Kırıkkale ili ile sınırlandırılmıştır. Buna Key words: Custom, Custom Duties, Custom geçimsizliği, sıkı disiplin alt boyutlarında ve toplam Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi, benzer Disputesçalışmalarda Türkiye’nin diğer illerindeki Gümrük puanda 2001 tl ve üstüUyuşmazlıkları gelire sahip ailelere ait puçocukların annelerinin çocuk yetiştirme tutumları anın, 1-500, 501-1000, 1001-1500 ve 1501-2000 incelenebilir ve elde edilen sonuçlar, ebeveynlerin tl gelire sahip ailelere ait puanlardan daha düşük, eğitim gereksinimlerinin karşılanmasında rehber olduğu belirlenmiştir. Annelerin çocuk yetiştirme olarak kullanılabilir. tutumlarından demokratik tutum ve eşitlik tanıma hariç tüm alt boyutların ailenin tipine göre Sadece anneler değil, babaların da tutumlarını istatistiksel açıdan anlamlı bir farklılık gösterdiği inceleyen çalışmalar planlanarak, aile eğitim belirlenmiştir. Aşırı kontrolcü annelik, ev kadınlığı programlarında bu sonuçlardan yararlanılabilir. 94 UHBAB UHBAB www.uhbabdergisi.com www.uhbabdergisi.com Uluslararası Hakemli Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi Uluslararası Hakemli BeĢeri veDönemi Akademik Ekim / Kasım / Aralık – Sonbahar Cilt:Bilimler 4 Sayı: Dergisi 14 Yıl:2015 Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015 International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science October / November / December - Fall Semester Issue: 14 2015 Year: 2015 April / May / June Spring Summer Volume:Volume: 4 Issue:4 12 Year: JEL CODE: I20-I21 ID:257 K:555 ISSN Print: Online K34 2147-5385 ID:2302147-4168 K:509 Jel Kodu: (ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 &NO: ISOTRADEMARK) 14001-2004 Belge No: 12880) (MARKA PATENT (2015/03947-2015-GE-17304) KAYNAKLAR GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ ÇAĞDAŞ, A., ve1 ŞAHİN SEÇER, Z., (2011). ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI Anne baba eğitimi. Ankara: Eğiten Kitap ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER AKYIL, Y., (2000). Perceived parental child-rearing practices and social anxiety in Turkish ado- DUTIES ÇAKIR, S. G., (2001). The relationships of idenCUSTOM 3 lescents. Yayınlanmamış yüksekSelin lisans tezi.2, Haticetity status with parental attitudes, family type KILINÇ YURTSEVER 2 Boğaziçi Üniversitesi, İstanbulSosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk and parental education level in adolescents. Celal Bayar Üniversitesi Programı Yüksek Lisans Öğrencisi 3 Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. ODTÜ, ALİSİNANOĞLU, F., ve ÖZBEY, S., (2011). Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising Ankara Okul öncesieşyanın dönemde sosyal beceri ve problem yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın from the movement of commercial commodities miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, subject to customs which is based on those davranış eğitimi program örnekleri. İstanbul: sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir ÇINGI, commodities’quantity and value. It is are a kindKuramı. of H., (1990). Örnekleme Ankara: dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi tariff that is a foreign trade and economic policy Morpa Kültür Yayınları türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan instrument in addition to its economic,Fen socialFakültesi and Hacettepe Üniversitesi Yayınları dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve fiscal functions. Since they are not collected on kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir regular basisKitapları like income tax and corporate tax, as Ders Dizisi ATTILI, G., VERMIGLI, P., &dışROAZZI, vergi türü olmadığından, ticarete konuA., olan an indirect tariff on expenditures, custom duties eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus are collected only once when commodities subject (2011). Rearing styles, parents’attachment olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi DEMİRİZ, to foreign trade arrive at the custom. According toA. D., (2007). S., VE ÖĞRETİR, Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu the second item of tax procedural law, custom mental state, and children’s social abilities: kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle, duties from this law. Therefore, Altareveexcluded üst sosyoekonomik düzeydeki 10 yaş vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458 procedures and practises of custom duties are The link to gümrük peer acceptance. Child Developsayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun regulated by customsanne law numbered 4458. incelenmesi. çocuklarının tutumlarının ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük Through this law, a systematization has been ment Research Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak created beginning with commodities subject 15 to (1): 105-122 Kastamonu Eğitim Dergisi, işlemlerin sırasına göre bir sistematik international trade entering customs territories of Diğer tüm vergilerde olduğu gibi Turkey and continuing with operation sequence. BALAT, G. U.,oluşturulmuştur. (2007). İlköğretime Başlayan gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, DEVECİ, Like all other compalsive levels suchkarar as F.,taxes, (2011). Ergenlerde verme stilli tahsil aşamalarıÇocuk Gümrük ve Ticaret assessment, accrual and collecting are regulated Çocuklarıntahakkuk Anne veBabalarının YetişBakanlığı’na bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan by ile General Directorate sosyal of Customs as a part of 1 algılanan destek arasındaki Bu çalıĢma, CelalMüdürlüğü Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü AnabilimMinistry Dalı Mali Hukukdüzeyi Gümrükler Genel tarafından, Gümrük Customs Maliye and Economy according to tirme Tutumlarının Okul Öncesi Eğitimden Programı Yüksek Lisans Öğrencisi Selin KILINÇ tarafından hazırlanan Yüksek Lisans Tezinden Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir. Customs Law. Resolution process of disputes over ilişkinin incelenmesi. Yayınlanmamış yüksek türetilmiĢtir. vergisinden doğan çözüm customs duties has a different form from the YararlanmaGümrük Düzeylerine Göreuyuşmazlıkların İncelenmesi. süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir process of other taxes. Customs duty disputes lisans tezi. Çukurova Üniversitesi, Adana yapıya Dergisi, sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları have to be resolved administratively in the first Eğitim ve Bilim 32 (143):89-99 öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. place. However, in the case of disputes not being Ancak idari aşamada çözümlenemeyen solved administratively, legal action can be taken. 1 devam eden 5 uyuşmazlıklarda yargı BEACH, S.R.H., ARIAS, I.,yoluna ve başvurulabilmektedir. BRODY, G., DİNÇER, D., (1993). Anaokuluna Key words: Custom, Custom Duties, Custom yaş grubu çocukların anne- baba tutumları Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi, Disputes (1998). Children’s attributions in the family: Gümrük Uyuşmazlıkları the children’s relationship attribution measure. Journal of Family Psychology, 12 (4): 481-493 ile yaratıcı düşünmeleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Marmara Üniversitesi, İstanbul CAN, S., (2011). İlköğretim birinci sınıf öğrencilerinin okulöncesi eğitimden yararlanma DİNDAR, N., (1995). Çocuk doktorları ile zihinsel yetersizliği olan çocuğa sahip anne düzeyleri ile anne-babalarının koruyucu tubabaların, zihinsel yetersizlikten etkilenmiş tumları arasındaki ilişki. Muğla Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 26: 115-130 bireylere yönelik tutumlarının karşılaştırılması. 95 UHBAB UHBAB www.uhbabdergisi.com www.uhbabdergisi.com Uluslararası Hakemli Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi Uluslararası Hakemli BeĢeri veDönemi Akademik Bilimler Ekim / Kasım / Aralık – Sonbahar Cilt: 4 Sayı:Dergisi 14 Yıl:2015 Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015 International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science October / November / December - Fall Semester Issue: 14 2015 Year: 2015 April / May / June Spring Summer Volume:Volume: 4 Issue:4 12 Year: JEL CODE: I20-I21 ID:257 K:555 ISSN Print: OnlineK34 2147-5385 ID:2302147-4168 K:509 Jel Kodu: (ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 &NO: ISOTRADEMARK) 14001-2004 Belge No: 12880) (MARKA PATENT (2015/03947-2015-GE-17304) GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ . Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Ankara ÇÖZÜMincelenmesi. ĠDARĠ AġAMADA YOLLARI1Yayınlanmamış Yüksek Lisans Üniversitesi, Ankara Tezi. Marmara Üniversitesi, İstanbul ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER DURMUŞ, R., (2006). 3-6 yaş arası çocuğu EVANS, C., (1997). Turkish fathers’ attitudes to CUSTOM DUTIES olan ebeveynlerin kişilik özellikleriSelin ile KILINÇ anne- 2, Hatice YURTSEVER 3 and ınvolvement in their fathering role: a low baba tutumlarının bazı değişkenlere göre 2 socio-economic sample.Yayınlanmamış yüksek Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi 3 Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü incelenmesi. Yayınlanmamış yüksek lisans lisans tezi. Boğaziçi Üniversitesi, İstanbul tezi. Marmara Üniversitesi, İstanbul Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın GEORGE, from the movement commodities D.,of&commercial MALLERY, P., (2003). SPSS veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, subject to customs which is based on those DURSUN, A., miktarı (2010). Okul öncesi dönemdeki sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir commodities’quantity and value. is arestep: a kind of for Windows stepItby A simple guide dış ticaret veproblemleriyle ekonomi politikası aracı olan bir vergi tariff that is a foreign trade and economic policy çocukların davranış anne-baba türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan instrument in addition to its11.0 economic, social (4th and ed.). Boston: and reference. update dolaylı bir vergiilişkinin türü olan gümrük vergisi, gelir ve fiscal functions. Since they are not collected on tutumları arasındaki incelenmesi. kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir regular basis like tax and corporate tax, as Allyn &income Bacon vergi türü olmadığından, ticareteDokuz konu olan an indirect tariff on expenditures, custom duties Yayınlanmamış yüksek lisansdış tezi. eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus are collected only once when commodities subject olmak üzere İzmir alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi GÖKÇEDAĞ, to foreign trade arrive atS., the (2001). custom. According Eylül Üniversitesi, Lisetoöğrencilerinin Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu the second item of tax procedural law, custom kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle, dutiesokul are excluded fromve thiskaygı law. Therefore, başarısı düzeyi üzerinde anvergilerinin N., usul ve uygulama Anasıesasları 4458 procedures and practises of custom duties are DURUALP, E.,gümrük ve ARAL, (2009). sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun regulated by customs law numbered 4458. ne-baba tutumlarının etkilerinin belirlenip nıfına Devam Yaşındaki Çocukile dışEden ticarete Altı konu olan eşyanın Türkiye Gümrük Through this law, a systematization has been Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak created beginning with commodities subject to karşılaştırılması. Yayınlanmamış yüksek ların Sosyalişlemlerin Uyum ve Beceri sırasına göreDüzeylerinin bir sistematik international trade entering customs territories of oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi Turkey and continuing with operation sequence. lisans tezi. Dokuz Eylül Üniversitesi, İzmir Bazı Değişkenler Açısından İncelenmesi. gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, Like all other taxes, compalsive levels such as tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret assessment, accrual and collecting are regulated UluslararasıBakanlığı’na Katılımlı Gelişimi bağlıII. ayrıÇocuk bir kuruluş niteliği olan GÜNGÖR, by General Directorate of Customs as a partve of 1 A., (2002). Gelişim Bu çalıĢma, CelalMüdürlüğü Bayar Üniversitesi Bilimler Enstitüsü Anabilim Dalı Mali Hukuk to öğrenme içinGümrükler Genel tarafından,Sosyal Gümrük Customs Maliye and Economy Ministry according ve EğitimiKanunu Kongresi (Sağlık, Gelişim ve Programı Yüksek Lisans Öğrencisi Selin KILINÇ tarafından hazırlanan Yüksek Lisans Tezinden hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir. Customs Law. Resolution process of disputes over de: Toplumsal ve duygusal gelişim. Ankara: türetilmiĢtir. Gümrük vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm customs duties has a different form from the Eğitimde Çocuk) Bildiri Kitabı (7-9 Ekim süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir process of other taxes. Customs duty disputes Anı Yayıncılık yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları have to be resolved administratively in the first 2009): 186-192, Ankara öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. place. However, in the case of disputes not being Ancak idari aşamada çözümlenemeyen solved administratively, legal action can be taken. HAKTANIR, G., ve BARAN, G., 1 (1998). Gençyargı yoluna başvurulabilmektedir. ERDOĞAN, Ö.,uyuşmazlıklarda VE UÇUKOĞLU, H., (2011). Key words: Custom, Custom Duties, Custom lerin benlik saygısı düzeyleri ile anne baba Kelimeler: Gümrük, anne Gümrükbaba Vergisi, Disputes İlköğretim Anahtar okulu öğrencilerinin Gümrük Uyuşmazlıkları tutumları algılamalarının incelenmesi. Çocuk tutumu algıları ile atılganlık ve olumsuz değerlendirilmekten korkma düzeyleri arasındaki ilişkiler. Kastamonu Eğitim Dergisi, 19 (1): 51-72 ve Ergen Ruh Sağlığı Dergisi, 3: 134-141 HİLOOĞLU, S., (2009). İlköğretim ikinci kademe öğrencilerinin zorbaca davranışlarını yordamada sosyal beceri ve yaşam doyumu- ERGÜN, S., (2003). Okul öncesi eğitimi alan ve almayan ilköğretim birinci sınıf öğrencilerinin matematik yetenek ve başarılarının nun rolü. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Çukurova Üniversitesi, Adana 96 UHBAB UHBAB www.uhbabdergisi.com www.uhbabdergisi.com Uluslararası Hakemli Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi Uluslararası Hakemli BeĢeri veDönemi Akademik Ekim / Kasım / Aralık – Sonbahar Cilt:Bilimler 4 Sayı: Dergisi 14 Yıl:2015 Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015 International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science October / November / December - Fall Semester Issue: 14 2015 Year: 2015 April / May / June Spring Summer Volume:Volume: 4 Issue:4 12 Year: JEL CODE: I20-I21 ID:257 K:555 ISSN Print: Online K34 2147-5385 ID:2302147-4168 K:509 Jel Kodu: (ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 &NO: ISOTRADEMARK) 14001-2004 Belge No: 12880) (MARKA PATENT (2015/03947-2015-GE-17304) GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ NELSEN, J., LOTT, L., & GLENN S., (2002). KARASAR, N., (2012). Bilimsel araştırma yön- ÇÖZÜM 1 ĠDARĠ AġAMADA YOLLARI Çocuk eğitiminde a’dan z’ye pozitif disiplin temi. (24. Baskı). Ankara: Nobel Yayınevi ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER (Çev.:M.Ersin). İstanbul: Hayat Yayıncılık KAYA, A., (2010). İlköğretim öğrencilerinin anne DUTIES CUSTOM OCAKÇI, A., AYYILDIZ, T., VE KULAKÇI, - babalarının çocuk yetiştirme tutumlarının Selin KILINÇ2, Hatice YURTSEVER3 H., (2006). Zonguldak il merkezinde 0-6 2 Celal Bayargöre Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi kişilik özelliklerine değişkenliğinin 3 Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, yaş DıĢ Ticaret Bölümü çocuğu olan annelerin sosyoekonomik incelenmesi. Yayınlanmamış yüksek lisans düzeylerinin yetiştirme tutumları Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari Abstract: Custom duty is açocuk kind of tariff arising tezi. Maltepe Üniversitesi, İstanbul eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın from the movement of commercial commodities üzerine etkisi. (Erişim Tarihi: 07.02.2014) miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, subject to customs which is based on those sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir commodities’quantity and value. It is are a kind of KEHALE, D., (2002). Okulöncesi öğretmenliği dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi ÖMEROĞLU, tariff that is a foreign F., trade (1996). and economic policyöncesi dönemOkul türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan instrument in addition to its economic, social and programı öğrencilerinin algıladıkları anne dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve fiscalde functions. Since they are not collectedannenin on çocuğun terbiyesinde rolü ve kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir regular basis like income tax and corporate tax, as baba davranışları, kendilik algısı ve empatik vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan an indirect tariff on çocuk expenditures, custom duties annelerin yetiştirme tutumları (anne eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus are collected only once when commodities subject beceri düzeyleri ve bunlar arasındaki ilişki. olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi to foreign trade arrive at demografik the custom. According to tutumlarının bilgilere göre farklıUsul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu the second item of tax procedural law, custom Yayınlanmamış Lisanstutulmuştur. Tezi. Marmara kanunYüksek kapsamı dışında Bu nedenle, dutieslaşıp are excluded from this law. Therefore, farklılaşmadığına ilişkin bir araştırma. gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458 procedures and practises of custom duties are Üniversitesi, İstanbul sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun regulated by customs law Doktora numbered 4458. Yayınlanmamış Tezi. Marmara ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük Through this law, a systematization has been Üniversitesi, Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak created beginning with İstanbul commodities subject to KESKİN, G., işlemlerin BİLGE, sırasına A., ENGİN, VE göre birE., sistematik international trade entering customs territories of oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi Turkey and continuing with operation sequence. N., (1996). Türkiye’de kullanılan psikolojik DÜLGERLER (2010). Zihinsel engelli gümrük Ş., vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, ÖNER, Like all other taxes, compalsive levels such as tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret assessment, accrual and collecting are regulated testler, bir başvuru kaynağı. İstanbul: Boğabağlı ayrıkaygı, bir kuruluş niteliği olan by General Directorate of Customs as a part of çocuğu olanBakanlığı’na anne-babaların anne-baba 1 Bu çalıĢma, CelalMüdürlüğü Bayar Üniversitesi Bilimler Enstitüsü AnabilimMinistry Dalı Mali Hukuk to Gümrükler Genel tarafından,Sosyal Gümrük Customs Maliye and Economy according ziçi Üniversitesi Eğitim Fakültesi Yayınları Programı Yüksek stratejileri Lisans Selin KILINÇ tarafından hazırlanan Yüksekprocess Lisans Tezinden uygunÖğrencisi olarak yürütülmektedir. Customs Law. Resolution of disputes over tutumları veKanunu başahükümlerine çıkma açısından türetilmiĢtir. Gümrük vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm customs duties has a different form from the süreci, diğer vergilerdePsikiyatri oluşan süreçten farklı bir process of other taxes. Customs duty disputes değerlendirilmesi. Anadolu Dergisi, ÖZERİ, Z. N., (1994). Okul öncesi dönemde yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları have to be resolved administratively in the first However, in the case of disputes not being 11:30-37 öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. place.ahlak gelişimi ve eğitimi (annenin çocuk Ancak idari aşamada çözümlenemeyen solved administratively, legal action can be taken. 1 yaş çocuğunun uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir. yetiştirme tutumlarının beş Key words: Custom, Custom Duties, Custom LE COMPTE, G., LE COMPTE, A., VE ÖZER, Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi, Disputes adalet gelişimine etkisinin araştırılması). YaGümrük Uyuşmazlıkları S., (1978). Üç sosyoeko­ nomik düzeyde ankayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Marmara ralı annelerin çocuk yetiştirme tutumları: bir Üniversitesi, İstanbul ölçek uyarlaması. Psikoloji Dergisi, 1: 5-8 ÖZBEN, S., VE ARGUN, Y., (2002). Okul LOPEZ TURLEY, N.R., (2003). Are children öncesi çocukların anne-babalarının çocuk of young mothers disadvantaged because yetiştirme tutumları ile ilgili değişkenlerin of their mother’s age or family background. incelenmesi. Dokuz Eylül Üniversitesi Buca Child Development, 74 (2): 465-474 Eğitim Fakültesi Dergisi, 14: 18-28 97 UHBAB UHBAB www.uhbabdergisi.com www.uhbabdergisi.com Uluslararası Hakemli Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi Uluslararası Hakemli BeĢeri veDönemi Akademik Bilimler Ekim / Kasım / Aralık – Sonbahar Cilt: 4 Sayı:Dergisi 14 Yıl:2015 Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015 International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science October / November / December - Fall Semester Issue: 14 2015 Year: 2015 April / May / June Spring Summer Volume:Volume: 4 Issue:4 12 Year: JEL CODE: I20-I21 ID:257 K:555 ISSN Print: OnlineK34 2147-5385 ID:2302147-4168 K:509 Jel Kodu: (ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 &NO: ISOTRADEMARK) 14001-2004 Belge No: 12880) (MARKA PATENT (2015/03947-2015-GE-17304) GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ ÖZYÜREK, A., (2004). KırsalĠDARĠ BölgeAġAMADA ve Şehir ÇÖZÜMtutum ve davranışlarının öğretmen görüşlerine 1 YOLLARI Merkezinde Yaşayan 5-6 Yaş Grubu Çocugöre değerlendirilmesi. Kastamonu Eğitim ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER ğa Sahip Anne-Babaların Çocuk Yetiştirme Dergisi, 22(2): 573-590 CUSTOM DUTIES Tutumlarının İncelenmesi. Yayınlanmamış 3 SEZER, Ö., VE OĞUZ, V., (2010). Üniversite Selin KILINÇ2, Hatice YURTSEVER Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi, Ankara 2 Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksekkendilerini Lisans Öğrencisi öğrencilerinin değerlendirmelerinin 3 Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü ÖZYÜREK, A., VE TEZEL ŞAHİN F., (2005). ana baba tutumları ve sosyo demografik de5-6 yaş grubunda çocuğu olan ebeveynlerin Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising ğişkenler açısından incelenmesi. Kastamonu eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın from the movement of commercial commodities tutumlarınınmiktarı incelenmesi. Gazi Eğitim Faveya değeri üzerinden alınan, ekonomik, subject to customs which is based on those Eğitim Dergisi, 18(3): 743-758 sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir commodities’quantity and value. It is are a kind of kültesi Dergisi, 25ve(2): 19-34 dış ticaret ekonomi politikası aracı olan bir vergi tariff that is a foreign trade and economic policy türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan instrument in addition to its economic, social and I. E., A. dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve SİGEL, fiscal functions. SinceMCGİLLİCUDDY-DELİSİ, they are not collected on ÖZYÜREK, A.,kurumlar VE TEZEL ŞAHİN, F., (2012). vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir regular basis like income tax and corporate tax, as V., &tariff GOODNOW, J. J.,duties (EDS.). (2014). türü olmadığından, dış ticarete konu olan an indirect on expenditures, custom Anne-babavergi olmak ve anne-babaların çocuk eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus are collected only once when commodities subject Parental belief systems: Theto psychological üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi to foreign trade arrive at the custom. According yetiştirme olmak tutumları, anne baba eğitimi Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu the second item of tax procedural law, custom Psychology Press kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle, dutiesconsequences are excluded fromfor thischildren. law. Therefore, (Ed.:Tülin Güler), 2.baskı, Ankara: Pegem gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458 procedures and practises of custom duties are Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun regulated by customs law numbered 4458. Akademi sayılı ŞAHİN, F., VE ÖZYÜREK, A., (2008). ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük TEZEL Through this law, a systematization has been Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak created beginning with commodities subject to 5-6 yaş çocuğa sahip işlemlerin sırasına göre bir sistematik international trade grubu entering customs territories of ebeveynlerin PETERSON, J.,oluşturulmuştur. AND HAWLEY, D. R., (1998). Diğer tüm vergilerde olduğu gibi Turkey and continuing with operation sequence. özelliklerinin yetiştirme gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, Like demografik all other taxes, compalsive levels suchçocuk as Effects of stressors on parenting and family tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret assessment, accrual and collecting are regulated bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan by General Directorateetkisinin of Customsincelenmesi. as a part of tutumlarına Türk Eğitim functioning Bakanlığı’na in 1 a primary prevention program. Bu çalıĢma, CelalMüdürlüğü Bayar Üniversitesi Bilimler Enstitüsü AnabilimMinistry Dalı Mali Hukuk to Gümrükler Genel tarafından,Sosyal Gümrük Customs Maliye and Economy according Programı Yüksek Lisans Öğrencisi Selin KILINÇ tarafından hazırlanan Yüksek Lisans Tezinden Kanunu hükümlerine olarak yürütülmektedir. Customs Law. Resolution process6of(3): disputes over Bilimleri Dergisi, 395-414 Family Relations, 47 (3):uygun 221227 türetilmiĢtir. Gümrük vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm customs duties has a different form from the süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir process of other taxes. Customs duty disputes yapıya sahiptir. Gümrük uyuşmazlıkları have to be resolved the (2012). first ŞANLI, D., ve administratively ÖZTÜRK,inC., Annelerin POYRAZ, H., ve ÖZYÜREK, A., vergisi (2005). Okul öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. place. However, in the case of disputes not being Ancak idari problem aşamada davranışları çözümlenemeyen solved administratively, legal action can be taken. etkileyen etöncesi 5-6 yaş çocukların çocuk yetiştirme tutumlarını 1 uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir. Key menlerin words: Custom, Custom Duties, Custom ve ebeveynlerin disiplin yöntemlerinin inceincelenmesi. Buca Eğitim Fakültesi Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi, Disputes Gümrük Uyuşmazlıkları lenmesi. Milli Eğitim Dergisi, (166): 83-97 Dergisi, 32: 31-48 RODRİGUEZ, M. C., (2003). Parental discipline and abuse potential affects on child depression, anxiety and attiributions. Journal of Mariage and Family, 65: 809-817 ŞENDOĞDU, M. C., (2000). Anaokuluna devam SAMANCI, O., VE DİŞ, O., (2014). Sosyal becerileri zayıf olan ilkokul öğrencilerinin incelenmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans eden 5-6 yaş gru­bu çocukların anne babalarını algılamaları ile anne babaların kendi tutumlarını algılamaları arasındaki ilişkinin Tezi, Gazi Üniversitesi, Ankara 98 UHBAB UHBAB www.uhbabdergisi.com www.uhbabdergisi.com Uluslararası Hakemli Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi Uluslararası Hakemli BeĢeri veDönemi Akademik Ekim / Kasım / Aralık – Sonbahar Cilt:Bilimler 4 Sayı: Dergisi 14 Yıl:2015 Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015 International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science October / November / December - Fall Semester Issue: 14 2015 Year: 2015 April / May / June Spring Summer Volume:Volume: 4 Issue:4 12 Year: JEL CODE: I20-I21 ID:257 K:555 ISSN Print: Online K34 2147-5385 ID:2302147-4168 K:509 Jel Kodu: (ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 &NO: ISOTRADEMARK) 14001-2004 Belge No: 12880) (MARKA PATENT (2015/03947-2015-GE-17304) GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ WHİTESİDE-MANSELL, L., ĠDARĠ BRADLEY, R. H., YILDIZBAŞ, F.,1 (2009). Okul öncesi dönemde AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI MCKELVEY, L., & FUSSEL, J. J., (2009). prososyal davranışların gelişiminin bebeklik ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER “Parenting: Linking Impackt of Interpartner yaşantısındaki bazı değişkenler açısından CUSTOM DUTIES Conflict to Preschool Children’s Social Beincelenmesi. Uluslararası Katılımlı II. Çocuk 2 3 Selin KILINÇ , Hatice YURTSEVER havior”, Journal of Pediatric Nursing, 24(5): Gelişimi ve Eğitimi Kongresi (Sağlık, Gelişim 2 Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Yüksek Lisans Öğrencisi 389-400 veProgramı Eğitimde Çocuk) Bildiri Kitabı ( 7-9 Ekim 3 Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü 2009): 463-468, Ankara YAVUZER, H., Özet: (1998). Ana baba okulu. İstanbul: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın from the movement of commercial commodities Remzi Kitapevi YILMAZ, A., (2000). Eşler arasındaki uyum ve miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, subject to customs which is based on those sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir commodities’quantity and value. It isanne-baba are a kind of çocuğun algıladığı tutumu ile dış ticaret ve ekonomiana politikası aracı olan bir vergi tariff that is a foreign trade and economic policy YAVUZER, H., (2001). Yaygın baba tutumları. türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan instrument in additionergenlerin to its economic,ve social and çocukların, gençlerin akademik dolaylı bir(9.basım). vergi türü olanAnkara: gümrük vergisi, gelir ve fiscal functions. Since they are not collected on Ana baba okulu Remzi kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir regular basis like income tax and corporate tax, as başarıları ve benlik algıları arasındaki ilişkiKitabevi. vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan an indirect tariff on expenditures, custom duties eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus are ler. collected only once when commodities subject Yayınlanmamış Doktora Tezi, Hacettepe olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi to foreign trade arrive at the custom. According to YILDIZ, A., (2004). Ebeveyn tutumları ve saldırUsul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu the Üniversitesi, second item of taxAnkara procedural law, custom kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle, duties are excluded from this law. Therefore, ganlık. Polisgümrük Bilimleri Dergisi, vergilerinin usul ve6(3-4): uygulama 131-150 esasları 4458 procedures and practises of custom duties are Bu law çalışma, sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun Yazar regulatedNotu: by customs numberedGazi 4458. Üniversitesi, ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük Through this law, a systematization has been Eğitim Bilimler Enstitüsü’nde hazırlanan Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak created beginning with commodities subject to işlemlerin sırasına göre bir sistematik international trade entering customs territories of yüksek lisanswith tez operation çalışmasından üretilmiştir. oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi Turkey and continuing sequence. gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, Like all other taxes, compalsive levels such as tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret assessment, accrual and collecting are regulated Bakanlığı’na bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan by General Directorate of Customs as a part of 1 Bu çalıĢma, CelalMüdürlüğü Bayar Üniversitesi Bilimler Enstitüsü AnabilimMinistry Dalı Mali Hukuk to Gümrükler Genel tarafından,Sosyal Gümrük Customs Maliye and Economy according Programı Yüksek Lisans Öğrencisi Selin KILINÇ tarafından hazırlanan Yüksekprocess Lisans of Tezinden Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir. Customs Law. Resolution disputes over türetilmiĢtir. Gümrük vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm customs duties has a different form from the süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir process of other taxes. Customs duty disputes yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları have to be resolved administratively in the first öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. place. However, in the case of disputes not being Ancak idari aşamada çözümlenemeyen solved administratively, legal action can be taken. 1 uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir. Key words: Custom, Custom Duties, Custom Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi, Disputes Gümrük Uyuşmazlıkları 99 UHBAB UHBAB www.uhbabdergisi.com www.uhbabdergisi.com Uluslararası Hakemli Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi Uluslararası Hakemli BeĢeri veDönemi Akademik Bilimler Ekim / Kasım / Aralık – Sonbahar Cilt: 4 Sayı:Dergisi 14 Yıl:2015 Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015 International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science October / November / December - Fall Semester Issue: 14 2015 Year: 2015 April / May / June Spring Summer Volume:Volume: 4 Issue:4 12 Year: JEL CODE: I20-I21 ID:257 K:555 ISSN Print: OnlineK34 2147-5385 ID:2302147-4168 K:509 Jel Kodu: (ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 &NO: ISOTRADEMARK) 14001-2004 Belge No: 12880) (MARKA PATENT (2015/03947-2015-GE-17304) GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI1 ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER CUSTOM DUTIES EXTENDED ABSTRACT Selin KILINÇ2, Hatice YURTSEVER3 2 Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi 3 Celal Bayar Salihli MYO, DıĢ Ticaretthat Bölümü Child rearing attitude of parents is theÜniversitesi most important factor supports social and emotional development ofÖzet: children. rearingtabiperspective of parents isduty affected many Gümrük Child vergisi, gümrüğe olan ticari Abstract: Custom is a kind by of tariff arisingvariables such eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın from the movement of commercial commodities as their own personality, behavioral patterns they learned from their own parents, the environment miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, subject to customs which is based on those mali fonksiyonlarının yanında bir commodities’quantity is arechild a kind ofrearing attitude they live in andsosyal theirvelevel of education etc.önemli Therefore it is possible and to value. say Itthat dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi tariff that is a foreign trade and economic policy türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan instrument in addition to its economic,attitude social and of parents can of parents is reflected in children’s personality and social skills. Child rearing dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve fiscal functions. Since they are not collected on vergisi gibi belirli on aralıklarla alınan birpersonality regular basis like income and corporate as that mothers have a positive kurumlar or negative impact children’s and socialtaxskills. It istax, seen vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan an indirect tariff on expenditures, custom duties eşyanın gümrüğe geldiği andasocial bir defaya mahsus are collected only once have a direct impact on children’s development. Mothers arewhen thecommodities biggest subject source of stimulus olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi to foreign trade arrive at the custom. According to Usulmodels Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu Children the second item of tax procedural law, with customlife from their and the first role that children may accept. learn how to deal kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle, duties are excluded from this law. Therefore, vergilerinin usul veisuygulama esasları 4458 in children’s procedures andmental practises health of customand dutiessocial are parents. Attitudegümrük of their mother very effective skill develsayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun regulated by customs law numbered 4458. opment. Methods used bykonu mothers for Türkiye making their children socialize, carrot orhasstick ile dış ticarete olan eşyanın Gümrük Through this law, a systematization been approach they Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak created beginning with commodities subject to choose, the wayişlemlerin they teach, valuesbirthey transfer international make children develop different sırasınathe göre sistematik trade entering customs territories of relationships oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi Turkey and continuing with operation sequence. between their interests and social can have attitudes gümrük vergisinde de zorunluskills. aşamalarEvery olan tarh,mother Like all other taxes, different compalsive levels such as towards their tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret assessment, accrual and collecting are regulated children, whether knowingly or unknowingly. Some by children are brought up aswith love, some Bakanlığı’na bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan General Directorate of Customs a partmore of 1 Bu çalıĢma, CelalMüdürlüğü Bayar Üniversitesi Bilimler Enstitüsü AnabilimMinistry Dalı Mali Hukuk to Gümrükler Genel tarafından,Sosyal Gümrük Customs Maliye and Economy according with more discipline, some are unwanted child of theResolution family, some are treated with more Programı Yüksek Lisans Öğrencisi Selin KILINÇ tarafından hazırlanan Yüksekprocess Lisans Tezinden Kanunu hükümlerine uygunseen olarak as yürütülmektedir. Customs Law. of disputes over türetilmiĢtir. Gümrük vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm customs duties has a different form from the tolerance. All ofsüreci, thesediğer various attitudes lead to different personalities and social skill development in vergilerde oluşan süreçten farklı bir process of other taxes. Customs duty disputes yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları have to be resolved administratively in the first children. Child-rearing attitudes are cognitions that predispose an individual to act either positively öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. place. However, in the case of disputes not being Ancak idari aşamada çözümlenemeyen solved administratively, action can be taken. or negatively toward a child. They have been considered to be goodlegal predictors of1 parenting behauyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir. words: inCustom, Custom Duties, and Custom viour because they are an indication of the emotionalKey climate which children parents operate Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi, Disputes and therefore ofGümrük how Uyuşmazlıkları good their relationship is. The attitudes most frequently considered have to do with the degree of warmth and acceptance or coldness and rejection that exists in the parent-child relationship, as well as the extent to which parents are permissive or restrictive in the limits they set for their offspring. In addition to attitudes, researchers have lately begun to pay attention to more situation specific thoughts or schemas – filters through which events, particularly ambiguous ones, are interpreted and reacted to. These include cognitions such as beliefs about parenting abilities, expectations about what children are capable of or should be expected to do, and reasons why children have behaved in a particular way. Purpose: The purpose of this study was to evaluate of mothers’ 100 UHBAB UHBAB www.uhbabdergisi.com www.uhbabdergisi.com Uluslararası Hakemli Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi Uluslararası Hakemli BeĢeri veDönemi Akademik Ekim / Kasım / Aralık – Sonbahar Cilt:Bilimler 4 Sayı: Dergisi 14 Yıl:2015 Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015 International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science October / November / December - Fall Semester Issue: 14 2015 Year: 2015 April / May / June Spring Summer Volume:Volume: 4 Issue:4 12 Year: JEL CODE: I20-I21 ID:257 K:555 ISSN Print: Online K34 2147-5385 ID:2302147-4168 K:509 Jel Kodu: (ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 &NO: ISOTRADEMARK) 14001-2004 Belge No: 12880) (MARKA PATENT (2015/03947-2015-GE-17304) GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ child rearing attitudes of 60 month-children andÇÖZÜM over in preschool ĠDARĠ AġAMADA YOLLARI1education with regard to some variables. The variables are mother’s age, mother’s education status, morher’s job, family income, ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER family type and marital status. Method: In this study, descriptive model was used. As data was colDUTIES lected among pre-determined samples atCUSTOM the same time, this study was a cross-sectional description. 2 3 Selin KILINÇ , Hatice YURTSEVER Besides descriptive methods, the study necessitated comparisons between groups and correlational 2 Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi analysis when dataCelal analysis is3 Celal considered. Therefore, both general screening models and relational Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü screening model were utilized. The population of the research was comprised of 60 month-children Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising and over studying at nursery schools in central districts of Kırıkkale and official independent preeşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın from the movement of commercial commodities miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, subject to customs which is based on those schools during 2011-2012 school year, and their mothers. By using the random sampling method, it sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir commodities’quantity and value. It is are a kind of ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir tariff780. that isThus, a foreign800 trade and economicformed policy is found that thedış number of subjects should bevergi at least mothers the sample türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan instrument in addition to its economic, social and dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve fiscal functions. Since they are not collected on of the research. kurumlar General Information Questionnaire and Parent Attitude Research Instrument - PARI vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir regular basis like income tax and corporate tax, as türüstudy. olmadığından, dış ticarete konu olan an indirect tariff expenditures,with custom duties 20.0 by using Scala was used vergi in the The data collected in the research areonanalysed SPSS eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus are collected only once when commodities subject olmakanalysis üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi fortoindependent foreign trade arrivesamples at the custom. According to to the number T test and one-way of variance (ANOVA) according Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu the second item of tax procedural law, custom kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle, duties difference are excluded from this law.Bonferroni Therefore, of category of independent variables. When a significant is found, test is used gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458 procedures and practises of custom duties are Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. kanun Comments: regulated by customs law numbered to examine the sayılı group differences. FindingsBu and The results of the4458. study show that; ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük Through this law, a systematization has been from the sub-dimensions of mothers’ child rearing attitudes overprotective democratic Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak created beginning with commoditiesmaternity, subject to işlemlerin sırasına göre bir sistematik international trade entering customs territories of attitude and protecting theDiğer sense equity, denying the housewife beingsequence. over disciplined or oluşturulmuştur. tüm of vergilerde olduğu gibi Turkey and continuing role, with operation gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, Like all other taxes, compalsive levels such as disagreement between dimensions (p<0,05). Conclusions and tahakkuk veparents tahsil aşamaları Gümrük veshow Ticaret significant assessment, difference accrual and collecting are regulated Bakanlığı’na bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan by General Directorate of Customs as a part of 1 Recommendations : Parents observe theirSosyal children through filter ofMinistry conscious Bu çalıĢma, CelalMüdürlüğü Bayar Üniversitesi Bilimler Enstitüsü Maliye Anabilim Dalı Mali Hukukand Gümrükler Genel tarafından, Gümrük Customs anda Economy according to unconscious Programı Yüksek Lisans Selin KILINÇ tarafından hazırlanan Yüksekprocess Lisans of Tezinden Kanunu hükümlerine uygunÖğrencisi olarak yürütülmektedir. Customs Law. Resolution disputes over thoughts and attitudes, and these direct çözüm the waycustoms they perceive children’s actions and how türetilmiĢtir. Gümrük vergisinden doğanfilters uyuşmazlıkların duties has atheir different form from the süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir process of other taxes. Customs duty disputes they behave toward them. When the thoughts are accurate and benign, they direct positive actions. yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları have to be resolved administratively in the first öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. place. However, in the case of disputes not being When they are distorted and distressing, however, they distract parents from the task at hand as well Ancak idari aşamada çözümlenemeyen solved administratively, legal action can be taken. 1 uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir. as leading to distressing emotions and attributions thatKey impair effective parenting. Most intervention words: Custom, Custom Duties, Custom Anahtar involve Kelimeler:teaching Gümrük, Gümrük programs for parents them Vergisi, effectiveDisputes strategies for managing the behaviour of their Gümrük Uyuşmazlıkları children. For some parents, however, problem parenting is linked not to lack of knowledge of how to control their children’s behaviour, but to maladaptive ways of thinking. In these cases, researchers need to think of other interventions that will alter their schemas and ways of viewing relationships with others so that they are able to parent effectively. The basic restriction of this study was the fact that it was limited to Kırıkkale province. Mother’s child rearing attitudes of children living in other provinces of Turkey may be compared in similar studies. 101 UHBAB ULUSLARARASI HAKEMLİ BEŞERİ VE AKADEMİK BİLİMLER DERGİSİ INTERNATIONAL PEER-REVIEWED JOURNAL OF HUMANITIES AND ACADEMIC SCINENCE TEDARİK ZİNCİRİ YÖNETİMİNDE BİLGİ TEKNOLOJİLERİ, ÇEVİKLİK VE ENTEGRASYONUN OPERASYONEL VE FİNANSAL PERFORMANSA ETKİSİ1 THE IMPACT OF INFORMATION TECHNOLOGIES, AGILITY AND INTEGRATION ON OPERATIONAL AND FINANCIAL PERFORMANCE IN SUPPLY CHAIN MANAGEMENT Murat SAĞBAŞ1, Hüseyin İNCE2 1 2 Beykent Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İstanbul / Türkiye Gebze Teknik Üniversitesi İktisat İktisat Bölümü Gebze / Türkiye Öz: Bu çalışmada, tedarik zinciri yönetiminde; bilgi teknolojileri, entegrasyon ve çevikliğin operasyonel ve finansal performansa etkileri analiz edilmiştir. Ayrıca çevresel belirsizliğin, entegrasyon ve operasyonel performans arasındaki, çeviklik ve operasyonel performans arasındaki ılımlaştırıcı etkisi incelenmiştir. Araştırmanın amacı 21. yüzyılda hızlı bir şekilde gelişen ve değişen bilgi teknolojilerinin tedarik zinciri yönetimine entegre edilmesi konusuna dikkat çekmek, entegrasyonun ve çevikliğin hangi boyutlarda uygulandığı, bu süreçlerin işletmelerin performansına etkilerinin neler olduğunu test ederek, çıkan sonuçlara göre somut önerilerde bulunmaktır. Literatür taraması, yüz yüze görüşme, iki aşamalı anket uygulanarak yapılan araştırmanın ana kütlesini İstanbul’da faaliyet gösteren orta ve büyük ölçekli işletmeler oluşturmuştur. Araştırma değişkenlerinin güvenilirlik ve geçerlilik analizleri, açıklayıcı faktör analizi, doğrulayıcı faktör analizi kullanılarak incelenmiştir. Araştırma hipotezleri ise korelasyon analizi ve yapısal eşitlik modeli (yol analizi) kullanılarak test edilmiştir. Çalışmada, İstanbul’da faaliyet gösteren işletmelerin, Türkiye ve dünyada olmak üzere yaşanan değişim ve gelişimleri yeterince yakından takip etmediği, rekabet koşulları ve rakipleri dikkate almadığı ayrıca bilgi teknolojilerine yeterince entegre olmadıkları sonucuna ulaşılmıştır. Abstract: The effects of information technologies, integration and agility on operational and financial performance in supply chain management have been analyzed in this study.In addition,the moderating affects of enviromental uncertainty and the correlations between integration and operational performance are examined. The purpose of the research is to pay attention to the subject about the integration of supply chain management and rapidly developing and changing information technologies the level of application and agility,to put forward concrete suggestions according to the results testing the effects of whatever these processes on performance of the medium and large scale corporations constitute the mainstream of the research which is proposed by applications. Literature review,face to face interviews two step surveys in the analysis of the acquired data, explanatory factor analysis, confirmatory factor analysis,correlation analysis and path analysis are used to analyze the relation between the parameters.In the study,it is concluded that the corporations in İstanbul do not keep abreast of the developments And changes and ignore the conditions of competition and rivals and do not integrate information technologies adequately . Key Words: Information Technology, Supply Chain Management, Integration, Agilty, Performance Anahtar Kelimeler: Bilgi Teknolojileri, Tedarik Zinciri Yönetimi, Entegrasyon, Çeviklik, Performans Doi: 10.17368/UHBAB.20151410938 (1) Sorumlu Yazar: Murat SAĞBAŞ, Beykent Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İşletme Bölümü Yönetim ve Or- ganizasyon A.D. Doktora Programı İstanbul / Türkiye samuel56@gmail.com Geliş Tarihi / Received: 18.03.2015 Kabul Tarihi/ Accepted: 04.05.2015 Makalenin Türü: Type of article (Araştırması – Uygulama / Research Applications) Çıkar Çatışması / Conflict of Interest:Yok / None “Etik Kurul Raporu Yok – None of Ethics Committee” 102 GİRİŞ UHBAB UHBAB www.uhbabdergisi.com www.uhbabdergisi.com Uluslararası Hakemli Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi Uluslararası Hakemli BeĢeri veDönemi Akademik Ekim / Kasım / Aralık – Sonbahar Cilt:Bilimler 4 Sayı: Dergisi 14 Yıl:2015 Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015 International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science October / November / December - Fall Semester Issue: 14 2015 Year: 2015 April / May / June Spring Summer Volume:Volume: 4 Issue:4 12 Year: JEL CODE: M10-M12-M31 ID:294 K:641 ISSN Print: Online K34 2147-5385 ID:2302147-4168 K:509 Jel Kodu: (ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 &NO: ISOTRADEMARK) 14001-2004 Belge No: 12880) (MARKA PATENT (2015/03947-2015-GE-17304) GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ olan teknolojiyi uygunsa üstün teknoloji 1 ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARIalmaya kesinlikle seçilmelidir. Aksi takdirde pazardaki SOLUTIONS TO DISPUTES OVER Sanayi toplumundanADMINISTRATIVE bilgi toplumuna geçişle rekabet ortamında geri planda kalınmakta ve pazar birlikte, bilgi teknolojilerindeki hızlı CUSTOM ve akıl DUTIES payı kaybedilmektedir. Araştırmamızdaki diğer almaz gelişmeler, küreselleşen dünyada Selinsınırları KILINÇ2, Hatice YURTSEVER3 iki kavramımız ise entegrasyon ve çevikliktir. ortadan kaldırmış2 Celal ve dünyayı birbiriyle sürekli Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi 3 zinciri yönetiminde en iyi performans Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü iletişim ve rekabet içerisinde olan bilgi toplumları Tedarik elde edilmek isteniyorsa bilgi teknolojileri, ençatısı altında tekrar etmiştir. Bilgi teknolojiÖzet: inşa Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın tegrasyon from the movement of commercial commodities ve çevikliğin zincire olan etkisi iyi bir lerinin hızlı bir miktarı şekilde ve ucuzlaması veyayayılması değeri üzerinden alınan, ekonomik, subject to customs which is based on those sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir şekilde commodities’quantity and value. It is are a kind of değerlendirilmelidir. Tedarik zincirinde ile birlikte, 1980’li yılların başlarında dış ticaret ve ekonomi politikası aracıinsanlar olan bir vergi tariff that is a foreign trade and economic policy Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan entegrasyon instrument in addition to its economic, social and zincirdeki tüm halkaların sadece evlerinde ve iş türüdür. yerlerinde bilgisayarlarla dolaylı bir vergi kişisel türü olan gümrük vergisi, gelir ve fiscal functions. Since they are not collected on kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir kendisinden regular basis like income tax and corporate tax, as öncesi ve sonrası ile değil, tüm bilgiye ulaşabilme olanağına sahip olmuşlardır. vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan an indirect tariff on expenditures, custom duties eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus sistem are collected once when commodities subject olması ve işile only eş zamanda bilgi sahibi Dünyanın herhangi bir yerinden istenildiği zaman olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi to foreign trade arrive at the custom. According to Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu lemesi the second item of taxgelmektedir. procedural law, custom anlamına Aksi takdirde açığa internet vasıtasıyla başka bir bilgisayara ve veri kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle, duties are excluded from this law. Therefore, gümrük usulşekilde ve uygulama esasları 4458 çıkacak proceduresbir andaksaklığın practises of custom duties areetkileyeceği ve tüm sistemi bankasına erişerek çokvergilerinin ucuz bir bilgi paysayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun regulated by customs law numbered 4458. ile dış ticarete 2000’li konu olan eşyanın Türkiye Gümrük performansı Through this law, a systematization has been düşüreceği unutulmamalıdır. Tedarik laşımı yapılabilmektedir. yıllardan sonra Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak created beginning with commodities subject to işlemleriniçin sırasına bir sistematik zinciri international trade entering customs of ise bu bilgi paylaşımı ev ya dagöre iş yerlerimizde yönetiminde kısmiterritories başarılar sistem için oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi Turkey and continuing with operation sequence. gümrük vergisinde zorunlu aşamalar olan tarh, yeterli Like alldeğildir. other taxes,Performans compalsive levels as masaüstü bilgisayarlara olandeihtiyaç da ortadan içinsuchbütüncül bir başarı tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret assessment, accrual and collecting are regulated Bakanlığı’na bağlı ayrı bir kuruluş niteliği by General Directorate of Customstedarik as a part zinciri of kalkmaktadır. Dizüstü bilgisayar teknolojisi bileolan 1 Çevikliği, yönetimiBu çalıĢma, CelalMüdürlüğü Bayar Üniversitesi Bilimlergerekmektedir. Enstitüsü Anabilim Dalı Mali Hukuk to Gümrükler Genel tarafından,Sosyal Gümrük Customs Maliye and Economy Ministry according Programı Yüksek Lisans Öğrencisi Selin KILINÇ tarafından hazırlanan Yüksek Lisans Tezinden Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir. Customs Law.altında Resolutiontanımlayacak process of disputes over akıllı telefon ve tablet bilgisayarların hızlı gelişimi nin çatısı olursak istenilen türetilmiĢtir. Gümrük vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm customs duties has a different form from the süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir yer process of other taxes. piyasa Customs ve duty pazar disputes koşullarındaki nedeniyle geri planda kalmıştır. ve zamanda, yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları have to be resolved administratively in the first öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. değişimlere place. However, rağmen in the case ofisteklere disputes not cevap being verebilmek Ancakteknolojilerini idari aşamadakendi çözümlenemeyen solved administratively, legal action can be taken. İşletmelerin, bilgi bünye1 uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir. Çeviklik tedarik zincirinde, rekabetçi lerine entegre ederken üzerinde durdukları ve diyebiliriz. Key words: Custom, Custom Duties, Custom Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi, Disputes piyasa koşulları altında işletmelerin sahip olması seçim için kriter belirledikleri Gümrük Uyuşmazlıkları faktörleri değerlendirecek olursak, değerlendirmenin en başında ve geliştirmesi gereken faktörlerden biridir. Çevik maliyet gelmektedir. Bu faktörü değerlendirmek olmayan organizasyonlar hızlı değişen koşullara hiç de kolay olmamaktadır. Yüzeysel bir analiz adapte olmadıkları gibi yok olmaya da mahkum işletme için büyük kayıplara neden olmaktadır. olmaktadırlar. Bu çalışmanın amacı, hızlı değişen, Söz gelimi iki teknoloji arasında fiyat olarak üçte gelişen piyasa ve pazar koşullarında firmaların bir oran bulunabilir. Fakat değer yaratma konu- tedarik zinciri yönetimi performansını incelesunda on katı gibi bir oran varsa ve bütçe pahalı mektir. Çalışma esnasında bilgi teknolojilerinin 103 UHBAB UHBAB www.uhbabdergisi.com www.uhbabdergisi.com Uluslararası Hakemli Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi Uluslararası Hakemli BeĢeri veDönemi Akademik Bilimler Ekim / Kasım / Aralık – Sonbahar Cilt: 4 Sayı:Dergisi 14 Yıl:2015 Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015 International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science October / November / December - Fall Semester Issue: 14 2015 Year: 2015 April / May / June Spring Summer Volume:Volume: 4 Issue:4 12 Year: JEL CODE: M10-M12-M31 ID:294 K:641 ISSN Print: OnlineK34 2147-5385 ID:2302147-4168 K:509 Jel Kodu: (ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 &NO: ISOTRADEMARK) 14001-2004 Belge No: 12880) (MARKA PATENT (2015/03947-2015-GE-17304) GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ entegrasyon ve çeviklik ile aralarındaki ilişki ÇÖZÜM zamanını azaltmak, 1 stok ve stokla ilgili maliyetlerin ĠDARĠ AġAMADA YOLLARI azaltılmasını sağlamak, ürün hatalarını azaltmak, incelenmektedir. ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER faaliyet maliyetini düşürmek ilk baştaki faaliyetler KURAMSAL ÇERÇEVE CUSTOM DUTIES arasında gelmekte olup bu faaliyetleri başarıyla Selin KILINÇ2, Hatice YURTSEVER3 Tedarik zinciri, hammaddelerin yarı-üretilen gerçekleştirilebilmeleri için, işletmelerin kurması 2 Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi ürünlerin dağıtımından oluşan3 tesis ve olasılıklar gereken mekanizmalar ve seviyeleri Global Tedarik Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü ağıdır (Rajaguru and Matanda, 2013:623). Her Zinciri Forumu tarafından tespit edilmiştir. Bunlar; Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising mal ya da hizmet üreten mutlaka en buaz eşyanın bir müşteri ilişkileriofyönetimi (Kırım, 2001), müşteri eşyanın yer firma, değiştirmesi nedeniyle, from the movement commercial commodities miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, subject to customs which is based on those tedarik zincirine sosyal bağlıvebulunmaktadır al., bir hizmetleri yönetimi (Keely al.,of2001; Çancı ve mali fonksiyonlarının(Autry yanında et önemli commodities’quantity and value. It is areet a kind dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi tariff that is a foreign trade and economic policy 2010: 3). Tedarik zincirinin ne kadar geniş ya da 2003), talep yönetimi (Kobu, türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan Erdal, instrument in addition to its economic, social and 1999), sipariş dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve fiscal functions. Since they are not collected on dar yönetildiği, hangi zinciri yönetiminin (Kotler et al., 1999; Croxton kurumlar tedarik vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir işleme regular basis like income tax and corporate tax, as et al., 2001), vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan an indirect tariff on expenditures, custom duties uygulandığı ileeşyanın doğrudan ilintilidir (Ganeshan akışonlyyönetimi (Doğruer, 2005), tedarikçi gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus imalat are collected once when commodities subject olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi to foreign trade arrive at the custom. According to et al., 2000: 4).Usul Lambert ve ark.’a göre (1998: ilişkileri yönetimi (Sanders, 2005), satın alma, Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu the second item of tax procedural law, custom kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle, duties are excluded from this law. Therefore, 506) “Tedarik zinciri; pazara mamul ve servis ürün geliştirme ve ticarileştirme ve iadelerdir gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458 procedures and practises of custom duties are sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun regulated by customs law numbered 4458. sunan kurumlar ilearasında gözlemlenen uyumdur” (Çancı ve Erdal, 2005). Global Tedarik Zinciri dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük Through this law, a systematization has been Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak created beginning with commodities subject to demektedir. Ganeshan ve Harrison (2000) ise Forumu üyelerinin tanımlamış oldukları sekiz işlemlerin sırasına göre bir sistematik international trade entering customs territories of Diğer tüm vergilerde olduğu gibi süreç Turkeygenel and continuing operation sequence. tedarik zincirini;oluşturulmuştur. ürün tedarik işlevleriyle alıcılara olarakwithkabul görmektedir (Özdemir, gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, Like all other taxes, compalsive levels such as tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret assessment, accrual and collecting are regulated tamamlanmış mamul arzının gerçekleşmiş olduğu 2004). Her ne kadar tedarik zinciri yönetimi tanım Bakanlığı’na bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan by General Directorate of Customs as a part of 1 Bu çalıĢma, Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Maliye AnabilimMinistry Dalı Mali Hukuk to Genel Müdürlüğü tarafından, Gümrük Customsakademisyenler and Economy according bir ağ şeklindeGümrükler tanımlamakta iken Chopra ve tarafından olarak arasında farklılık arz etse Programı Yüksek Lisans Öğrencisi Selin KILINÇ hazırlanan Yüksekprocess Lisans of Tezinden Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir. Customs Law. Resolution disputes over türetilmiĢtir. Gümrük doğan uyuşmazlıkların çözüm de customs duties has adeğişken different form from koşullarına the Meindl (2003: 2) ise vergisinden tedarik zincirini direkt ve işletmelerin Pazar yanıt süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir process of other taxes. Customs duty disputes yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları have to be resolvedmüşterilerin administratively in the first dolaylı alıcı taleplerini karşılayabilmek adına, yalverebilmeleri, talep ve beklentilerini öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. place. However, in the case of disputes not being Ancak idari oluşmakla aşamada çözümlenemeyen karşılayabilmeleri solved administratively, için legal action can be taken.bir sistem olarak nızca üreten ve tedarikçiden kalmayan, vazgeçilmez 1 uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir. Key words: Custom, Custom Duties, Custom taşımacılar, depolama servisi vermekte olanlar, tanımlanabilmektedir. Tedarik zinciri yönetiminde Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi, Disputes Uyuşmazlıkları perakendeciler, Gümrük alıcılar ve diğer bütün aktörleri ise üç çeşit yaklaşım bulunmaktadır (Jonesand içeren bir zincir olarak tanımlamaktadırlar. Houand Riley, 1985; La Londe, 1997; Mentzer et al., lihan tedarik zincirindeki tüm etkinlikleri tek bir 2001); “bir yönetim felsefesi olarak tedarik zinciri süreç olarak ele almakta ve tedariğin zincirdeki yönetimi”, “işletme faaliyetleri olarak tedarik birimler tarafından paylaşılmakta olan ortak bir zinciri yönetimi”, “yönetim süreçleri seti olarak hedef olduğunu belirtmektedir (Houlihan, 1988). tedarik zinciri yönetimi”. Firmalar ihtiyaçları Tedarik zinciri yönetiminin temel amaçları ifade karşılayabilmek için, genellikle tedarik zinciri edildiğinde; müşteri tatminini arttırmak, çevrim faaliyetlerini tekrar gözden geçirirler. Firmayı 104 UHBAB UHBAB www.uhbabdergisi.com www.uhbabdergisi.com Uluslararası Hakemli Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi Uluslararası Hakemli BeĢeri veDönemi Akademik Ekim / Kasım / Aralık – Sonbahar Cilt:Bilimler 4 Sayı: Dergisi 14 Yıl:2015 Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015 International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science October / November / December - Fall Semester Issue: 14 2015 Year: 2015 April / May / June Spring Summer Volume:Volume: 4 Issue:4 12 Year: JEL CODE: M10-M12-M31 ID:294 K:641 ISSN Print: Online K34 2147-5385 ID:2302147-4168 K:509 Jel Kodu: (ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 &NO: ISOTRADEMARK) 14001-2004 Belge No: 12880) (MARKA PATENT (2015/03947-2015-GE-17304) GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ tedarikçilerine, distribütörlere ĠDARĠ veya müşterilere teknolojileri kapasitelerinin ve bilgi paylaşımının 1 AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI bağlayan sisteme bilgi sistemi denilmektedir. lojistik entegrasyon ile önemli ilişkisi ortaya ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER Firmaların, tedarik zinciri yönetiminin sağlanmakonmuştur. Dahası, uzun dönemli tedarikçi ilişCUSTOM DUTIES sına olanak tanıyan bilgi teknolojileri altyapısı, kileri direk ve dolaylı bir şekilde performansa 2 3 Selin KILINÇ , Hatice YURTSEVER muğlak kaynak tiplerinden bir tanesidir. Bilgi etkileri ifade edilmiştir. Tedarik zincirinde reka2 Celalgenel Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Malibetçi Hukuk piyasa Programı koşulları Yüksek Lisansaltında Öğrencisi işletmelerin sahip teknolojileri altyapısı olarak iki ana gruba 3 Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü ayrılmaktadır: Bunlar bilgi teknolojilerinin teknik olması ve geliştirilmesi gereken bir diğer faktör Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari Custom duty is a kind of tariff arising ve insan altyapısıdır. Yönetimsel bilgi teknolojileri deAbstract: çevikliktir. Çeviklik özellikle esnek üretim eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın from the movement of commercial commodities miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, subject to customs is based on those yetenekleri genellikle yıllar boyunca geliştirilen sistemiyle ilgili which olmakla beraber, üretim alanında sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir commodities’quantity and value. It is are a kind of dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi kavramlaşmıştır tariff that is a foreign (Nagel trade and economic policy 1999). Tedarik insanlar arasındaki ilişkiye bağlıdır (Patterson and Dove, türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan instrument in addition to its economic, social and dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir fiscal functions. Since they are not collected on yarışmacı bir et al., 2004:12-13). Entegrasyon verimlilik ve ve zinciri çevikliği, piyasa çevresinde kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir regular basis like income tax and corporate tax, as türü olmadığından, dış ticarete konu an indirect yaratmakla tariff on expenditures, custom duties üretim ile doğruvergi orantılı olarak artmaktadır. Te-olan farklılık beraber organizasyon için eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus are collected only once when commodities subject olmakzincirine üzere alınmaktadır. vergileri, Vergi uzun to foreign tradesürdürülebilir arrive at the custom.bir According to üstünlüğü de darikçilerin tedarik etkili Gümrük entegrasyonu, süre durum Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu the second item of tax procedural law, custom rekabetçi avantajı elekapsamı geçirebilmek için oldukça 2004). Anahtar tedarikçiler kanun dışında tutulmuştur. Bu nedenle, sağlamaktadır duties are excluded(Lee, from this law. Therefore, gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458 procedures and practises of custom duties are önemli bir faktördür. Tedarikçiler ve müşteriler müşterilerin hızı ve etkinliği sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun ve regulated by customsçevikliğindeki law numbered 4458. ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük Through this law, a systematization has been arasındaki entegrasyon ne kadar seviyede bir yetenek Bölgesine girişinden başlayıp,üst eşyaya uygulanacak organizasyonlar created beginning with için commodities subject to olarak tanımişlemlerin sırasına göre bir sistematik international trade entering customs territories of olursa, olası kârlılık da o kadar olacaktır. (Wanger and sequence. Silveira-Camargos, oluşturulmuştur. Diğer tümfazla vergilerde olduğu gibi lanmaktadır Turkey and continuing with operation gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, Like all other taxes, compalsive levels such as Tedarik zinciri tahakkuk entegrasyonu verimsizlikleri ve 2012). Çeviklik, tedarik zinciri yönetimi literatüve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret assessment, accrual and collecting are regulated Bakanlığı’na bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan by General Directorate of Customs as a part of 1 kararsızlıkları ortadan kaldırarak, doğru oldukça önemli yere Çeviklik, Bu çalıĢma, CelalMüdürlüğü Bayarsüreçleri Üniversitesi Bilimlerründe Enstitüsü Anabilim Dalıbir Mali Hukuksahiptir. Gümrükler Genel tarafından,Sosyal Gümrük Customs Maliye and Economy Ministry according to Programı Yüksek Lisans Öğrencisi Selin KILINÇ tarafından hazırlanan Yüksekprocess Lisans of Tezinden Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir. Customs Law. Resolution disputes over biçimde yönlendirerek, müşterilere istediklerini tedarik zincirinde ölçeklerin geliştirilmesi süreci türetilmiĢtir. Gümrük vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm customs duties has a different form from the süreci, diğer vergilerde oluşan farklı bir ile process of other taxes. (Braunscheidel, Customs duty disputes 2005; Başkol, vererek, aşırı envanterden kaçınarak ve süreçten talebi aktif başlamaktadır yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları have to be resolved administratively in the first öncelikle idariperformansını aşamada çözümlenmek zorundadır. 2011). place. However, the case of disputes being bir şekilde düzenleyerek artırabilir Piyasain hassasiyeti, ağnotentegrasyonu, sanal Ancak idari aşamada çözümlenemeyen solved administratively, legal action can be taken. 1 uyuşmazlıklarda başvurulabilmektedir. (Agan, 2011: 34). Müşteriyargı ileyoluna bağlantısı güçlü entegrasyon ve süreç entegrasyonu tedarik çerKey words: Custom, Custom Duties, Custom Gümrük, daha Gümrükfazla Vergisi, çevesinde Disputes olan firmaların Anahtar entegreKelimeler: stratejilerinin bulunan öğelerdir (Van Hoek, et al., Gümrük Uyuşmazlıkları olduğu söylenmektedir. Piyasa odaklı tedarik 2001: 126-147). Çeviklik, hız, esneklik, proaktif zincirleri, basit bir ürünün tedarik edilmesi ve yenilik, kalite ve kârlılık gibi öğelerin entegrasyon gönderilmesinin yerine, tedarik zinciri görevleri süresince yeniden düzenlenebilir kaynakların hızla ve aktiviteleri olan koordinasyon ve entegrasyon değişen piyasa çevresindeki başarılı bir keşfi olarak gibi konulara vurgu yapmaktadır (Faisal et al., karşımıza çıkmaktadır. Bu piyasa çevresine göre 2008: 70-71). Prajogo (2011)’nun, uzun dönemli tedarik zinciri çevikliği; tedarik zinciri planlaması, tedarikçilere firmalar ile yaptığı çalışmada, bilgi tedarik zincirinde alım ve temin, tedarik zinciri 105 UHBAB UHBAB www.uhbabdergisi.com www.uhbabdergisi.com Uluslararası Hakemli Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi Uluslararası Hakemli BeĢeri veDönemi Akademik Bilimler Ekim / Kasım / Aralık – Sonbahar Cilt: 4 Sayı:Dergisi 14 Yıl:2015 Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015 International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science October / November / December - Fall Semester Issue: 14 2015 Year: 2015 April / May / June Spring Summer Volume:Volume: 4 Issue:4 12 Year: JEL CODE: M10-M12-M31 ID:294 K:641 ISSN Print: OnlineK34 2147-5385 ID:2302147-4168 K:509 Jel Kodu: (ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 &NO: ISOTRADEMARK) 14001-2004 Belge No: 12880) (MARKA PATENT (2015/03947-2015-GE-17304) GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ üretimi, tedarik zinciri lojistik ĠDARĠ ve ürünAġAMADA teslimatı ÇÖZÜM yer veYOLLARI koşullarda1 tüketiciye sunulmasında bilgi gibi konuları kapsamaktadır (Yao and Cartson, teknolojilerinin önemi ve rekabet koşullarında ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER 2003:95-102). büyük yeri olduğu incelenecektir. Bilgi teknolojiCUSTOM DUTIES lerini, tedarik zinciri ağına iyi bir şekilde entegre ARAŞTIRMANIN AMACI VE ÖNEMİ 3 Selin KILINÇ2, Hatice edenYURTSEVER ve sürekli güncelleyen işletmelerin diğer 2 Celal Bayar Sosyal Bilimler Ens. Maliişletmelere Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi üstünlükleri ve belirsizlik koşullarınAraştırmanın amacı orta veÜniversitesi büyük çaptaki işlet3 Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü daki optimum karar verme başarıları ölçülmeye melerde tedarik zinciri yönetimin önemine dikkat Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising çalışılmıştır. Başarı işin çevik bir karar verme çekmek, tedarik eşyanın zinciriyer yönetim ile ilgili planlama, değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın from the movement of commercial commodities miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, subject to customs which is based ve on bu those mekanizmasının gerekliliği mekanizma için uygulama ve kontrol aşamalarında mevcut uygusosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir commodities’quantity and value. It is are a kind of dış ticaret ve eksiklikleri ekonomi politikası aracı olan bir vergi bilgi tariff that is a foreign trade yaygın and economic teknolojilerini vepolicy güncel bir şekilde lamalardan kaynaklanan tespit ederek türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan instrument in addition to its economic, social and bir vergi türüortaya olan gümrük vergisi, gelir ve kullanan fiscal functions. Since they ağının are not collected bir tedarik varlığıonsöz konusudur. neler yapılmasıdolaylı gerektiğini koymaktır. kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir regular basis like income tax and corporate tax, as vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan an indirect tariff on expenditures, custom duties Ayrıca, üniversitelerde tedarik zinciri yönetim eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus ARAŞTIRMANIN are collected only once when commodities subject VARSAYIMLARI VE üzere alınmaktadır. Gümrük Vergi to foreign trade arrive at the custom. According to uygulamalarınınolmak başarıya ulaşması için;vergileri, tedarik Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu KISITLARI the second item of tax procedural law, custom zinciri yönetim kanun süreçlerinin bir bütün olarak ele kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle, duties are excluded from this law. Therefore, gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458 procedures and practises of custom duties are alınması gerektiğini vurgulamak, tedarik zinciri katılanların bilgi4458. teknolojileri ve sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun Araştırmaya regulated by customs law numbered ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük Through this law, a systematization has been yönetim sürecinin, işletmelerinin performansını zinciri with yönetimi hakkında Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak tedarik created beginning commodities subject toanketi dolduraişlemlerin sırasına göre bir sistematik international trade entering customs territories of hangi oranda etkilendiğinin tespittümetmek ve olduğu karşı-gibi bilecek düzeyde sahip olduğu ve objektif oluşturulmuştur. Diğer vergilerde Turkey and continuing bilgiye with operation sequence. gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, Like all other taxes, compalsive levels such as laştırarak somut tahakkuk önerilerde bulunmaktır. Ülkemiz, bilgiler verdikleri kabul edilmiştir. Araştırmada ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret assessment, accrual and collecting are regulated bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan by General Directorate of Customs as a part of 1uluslararası boyutlarda rekabete 1980 sonrasındaBakanlığı’na ilinde gıda, giyim, dokuma, elektronik, Bu çalıĢma, CelalMüdürlüğü Bayar Üniversitesi Bilimlerİstanbul Enstitüsü Anabilim Dalı Mali Hukuk Gümrükler Genel tarafından,Sosyal Gümrük Customs Maliye and Economy Ministry according to Programı Yüksek Lisans Öğrencisi Selin KILINÇ tarafından hazırlanan Yüksekprocess Lisans of Tezinden Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir. Customs Law. Resolution disputes over açılmış ve Dünya Ticaret Örgütü’nün bir üyesi beyaz eşya, mobilya alanında faaliyet gösteren türetilmiĢtir. Gümrük vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm customs duties has a different form from the süreci, diğer vergilerde oluşankabul süreçtenetmiş farklı bir işletmeler process of other taxes. Customs duty disputes olarak küresel rekabetin şartlarını dikkate alınmıştır. Anketi dolduran yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları have to be resolved administratively in the first aşamada çözümlenmek zorundadır. işletme place. However, in the case of disputes not being mezunu oldurumdadır. Bu öncelikle rekabetidari koşulları altında şirketler yöneticilerinin üniversite Ancak idari aşamada çözümlenemeyen solved administratively, legal action can be taken. 1 uyuşmazlıklarda yoluna başvurulabilmektedir. en iyi olma yolunda büyük yargı bir yarışa girmişlerdir. masına, ayrıca orta ve üst kademelerde görev Key words: Custom, Custom Duties, Custom Anahtar tarihe Kelimeler: Gümrük, ve Gümrük Vergisi, yapıyor Disputes olmasına önem verilmiştir. İşletmenin Yığın üretim metotları karışmış müşteri Gümrük Uyuşmazlıkları memnuniyeti ön plana çıkmıştır. Müşterilerin biperformansı ile ilgili sorularda objektif bir şelinçlenmesi ile işletmelerin sorumlukları artmıştır. kilde seçeneklerin işaretlenmesi katılımcılardan Bundan dolayıdır ki, işletmelerin performansına rica edilmiştir. etki eden hususlar değişmiş ve çoğalmıştır. Bu YÖNTEM çalışmada işletmelerin performansında çok büyük bir etkiye sahip olan tedarik zinciri yönetimi ele Çalışmanın bu bölümünde, araştırmanın amacına alınacaktır. Bir mal ve hizmetin doğru zaman, ve önemine, araştırmada kullanılan ana kütle ve 106 UHBAB UHBAB www.uhbabdergisi.com www.uhbabdergisi.com Uluslararası Hakemli Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi Uluslararası Hakemli BeĢeri veDönemi Akademik Ekim / Kasım / Aralık – Sonbahar Cilt:Bilimler 4 Sayı: Dergisi 14 Yıl:2015 Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015 International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science October / November / December - Fall Semester Issue: 14 2015 Year: 2015 April / May / June Spring Summer Volume:Volume: 4 Issue:4 12 Year: JEL CODE: M10-M12-M31 ID:294 K:641 ISSN Print: Online K34 2147-5385 ID:2302147-4168 K:509 Jel Kodu: (ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 &NO: ISOTRADEMARK) 14001-2004 Belge No: 12880) (MARKA PATENT (2015/03947-2015-GE-17304) GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ örnekleme sürecine, araştırma modeline, veri ÇÖZÜM integration” makalesindeki çalışmadan alınmıştır. 1 ĠDARĠ AġAMADA YOLLARI toplama yöntemine, araştırma değişkenlerinin tesTedarik zinciri yönetiminde, entegrasyon ile ilgili ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER pitine, araştırma hipotezlerine, verilerin analizine, 5 soru katılımcılara yöneltilmiştir. Bu sorularda CUSTOM DUTIES anket sorularının geliştirilmesine değinilmektedir. genel olarak tedarikçiler ve müşteriler arasındaki 2 3 Selin KILINÇ , Hatice Belirtilen amaçlar doğrultusunda yapılacak olan bilgiYURTSEVER paylaşımı ve bu bilgi paylaşımının boyutları 2 Celal ilinde Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Malisorulmuştur. Hukuk Programı Hassas Yüksek Lisans Öğrencisi bu çalışmada, İstanbul faaliyet göstermekte bilgi paylaşımı ve gizli bilgi 3 Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü olan orta ve büyük çapta olan gıda, mobilya, bepaylaşımı ile ilgili sorularla da bilgi paylaşımının Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising yaz eşya, elektronik, giyim, dokuma sektöründe düzeyi ortaya çıkarılmaya çalışılmıştır. Sorular eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın from the movement of commercial commodities miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, subject to which (2008)’un is based on “Achieving those faaliyet gösterensosyal 1500 işletme ile e-mail, telefon Patricia M.customs Swafford supply ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir commodities’quantity and value. It is are a kind of dış ticaret veyöntemlerini ekonomi politikası kullanarak aracı olan bir vergi chain tariff that is a foreign trade and policy and flexibility” ve yüz yüze görüşme agility through IT economic integration türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan instrument in addition to its economic, social and dolaylı bir vergi türü olan vergisi, gelir ve makalesindeki fiscal functions. Since çalışmadan they are not collected on irtibata geçilmeye çalışılmıştır. Bugümrük işletmelerden alınmıştır. Tedarik kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir regular basis like income tax and corporate tax, as türü olmadığından, dış ticarete konu olan zincirinde an indirect tariff on expenditures, custom7 duties yaklaşık 300’üvergi ankete geri dönüş yapmıştır. çeviklik ile ilgili soru katılımcılara eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus are collected only once when commodities subject üzeretarafından alınmaktadır. Gümrük Vergi yöneltilmiştir. to foreign trade arriveBu at the custom. According to olarak üretim Fakat anket 200olmak firma uygunvergileri, şekilde sorularda genel Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu the second item of tax procedural law, custom cevaplandırılmıştır. ürün geliştirme döngüsü, dağıtım kapasitesi, kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle, süresi, duties are excluded from this law. Therefore, gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458 procedures and practises of custom duties are geliştirme, sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun teslimat regulated güvenilirliğini by customs law numbered 4458.değişen piyasa Ölçekler ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük Through this law, a systematization has been verebilme ölçülmek Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak ihtiyaçlarına created beginning cevap with commodities subjecthızları to işlemlerin sırasına göre bir sistematik international trade entering customs territories of İlgili sorular Sharon E. DeGroote’un Bu çalışma İstanbul ili sınırlarında bulunan 200gibi istenmiştir. oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu Turkey and continuing with operation sequence. gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, Like all other taxes, compalsive levels such as (2013) “The impact of IT on supply chain agility işletmenin orta vetahakkuk üst düzey yöneticilerine tarafımve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret assessment, accrual and collecting are regulated bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan by General Directorate of Customs as a part of 1 “Tedarik zinciri yönetiminde firmand performance: dan uygulanmış,Bakanlığı’na Bu çalıĢma, CelalMüdürlüğü Bayar Üniversitesi Bilimlerand Enstitüsü AnabilimMinistry DalıAnempirical Mali Hukuk to investigation” Gümrükler Genel tarafından,Sosyal Gümrük Customs Maliye Economy according Programı Yüksek Lisans Öğrencisi Selin KILINÇ tarafından hazırlanan Yüksekprocess Lisans of Tezinden Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir. Customs Law. Resolution disputes over makalesindeki çalışmadan alınmıştır. Performans bilgi teknolojileri, entegrasyon ve çevikliğinin, türetilmiĢtir. Gümrük vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm customs duties has a different form from the diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir ile process othersoru taxes.katılımcılara Customs duty disputes ilgiliof 16 yöneltilmiştir. Bu operasyonel vesüreci, finansal performansa etkisi” yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları have to be resolved administratively in the first öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. place. However, in the olarak case of disputes not being getirisinin rasorularda genel yatırımları konulu anket neticesinde şekillenmiştir. Bilgi Ancak idari aşamada çözümlenemeyen solved administratively, legal action can be taken. 1 uyuşmazlıklarda yargıyönetimine yoluna başvurulabilmektedir. kiplerle kıyaslanması, ürün ve hizmetin piyasaya teknolojilerinin tedarik zinciri etkisini Key words: Custom, Custom Duties, Custom Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi, rakiplerden Disputes önce sunulması, müşteri şikayetlerine ölçmek maksadıyla 5 adet soru katılımcılara yönelGümrük Uyuşmazlıkları rakiplerden önce cevap verilmesi, piyasa payının tilmiştir. Bu sorularda genel olarak tedarikçilerin rakiplerden yüksek olması, karlılık düzeyi, büyübirbiri ile olan irtibatlarında, ürün siparişleri, fatume oranı ve şirketin piyasa değerinin rakiplerle ralandırma, ürün yükleme ve izleme aşamalarında kıyaslanması ölçecek sorular kullanılmıştır. İlgili bilgi teknolojilerini hangi ölçeklerde kullandıkları sorular Daniel Prajogo (2012)’nun “Supply chain tespit edilmeye çalışılmıştır. Sorular Daniel Prajogo integration and performance: The effects of long(2012)’nun “Supply chain integration and perterm relationships, information technology and formance: The effects of long-term relationships, information technology and sharing, and logistics 107 UHBAB UHBAB www.uhbabdergisi.com www.uhbabdergisi.com Uluslararası Hakemli Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi Uluslararası Hakemli BeĢeri veDönemi Akademik Bilimler Ekim / Kasım / Aralık – Sonbahar Cilt: 4 Sayı:Dergisi 14 Yıl:2015 Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015 International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science October / November / December - Fall Semester Issue: 14 2015 Year: 2015 April / May / June Spring Summer Volume:Volume: 4 Issue:4 12 Year: JEL CODE: M10-M12-M31 ID:294 K:641 ISSN Print: OnlineK34 2147-5385 ID:2302147-4168 K:509 Jel Kodu: (ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 &NO: ISOTRADEMARK) 14001-2004 Belge No: 12880) (MARKA PATENT (2015/03947-2015-GE-17304) GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ sharing, and logistics integration” makalesindeki yetersiz,2-Yetersiz,3-Kararsızım,4-Yeterli, 5-KeĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI1 çalışmadan alınmıştır. sinlikle Yeterli) farklı seçeneklerle kullanılmıştır. ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER Ölçeklerin hazırlanmasında kaynakların güncel Örneklem ve Veri Toplama CUSTOM DUTIES (son 5 yıl içinde yapılan çalışmalar) ve uluslararası Selin KILINÇ2, Hatice YURTSEVER3 Bu araştırmanın evrenini Türkiye’de İstanbul ilinde alanda genel kabul görmüş olmasına önem veril2 Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi faaliyet gösteren orta ve büyük3 Celal çaplıBayar işletmelerin, miştir. sorularının hazırlanmasında Prajogo Üniversitesi Salihli MYO, DıĢAnket Ticaret Bölümü orta ve üst düzey yöneticileri oluşturmaktadır. (2012)’nun, Patricia M. Swafford (2008)’un ve Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising Anket kapsamında çalışmada, 1500 E. DeGroote (2013)’un çalışmalarından eşyanın yapılan yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın Sharon from the movement of commercial commodities miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, subject to customs which is based on those işletmeye mail yolu vemali yüz yüze olacak şekilde Araştırma değişkenlerinin güvesosyal ve fonksiyonlarının yanında önemli bir yararlanılmıştır. commodities’quantity and value. It is are a kind of dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi tariff that is a foreign trade and economic policy anket uygulanmaya çalışılmıştır. 200üzerinden İşletme geçerlilik analizleri, açıklayıcı faktör türüdür. Aynı zamanda harcamalar alınan nilirlik instrumentve in addition to its economic, social and dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve fiscal functions. Since they are not collected on tarafından anketkurumlar uygunvergisi bir şekilde doğrulayıcı faktör analizi gibi belirlicevaplanmışaralıklarla alınan bir analizi, regular basis like income tax and corporate tax, as kullanılarak vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan an indirect tariff on expenditures, custom duties tır. İşletmelerineşyanın bazıları anketle ilgili verilerde Araştırma hipotezleri ise korelasgümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus incelenmiştir. are collected only once when commodities subject olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi to foreign trade arrive at the custom. According to işletmenin adının, çalışan kişi sayısının ve yıllık analizi eşitlik Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu yon the second itemve of yapısal tax procedural law, modeli custom (yol analizi) kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle, duties are excluded from this law. Therefore, kar rakamlarınınkanun açıklanmasını istememişlerdir. kullanılarak test edilmiştir. gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458 procedures and practises of custom duties are sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun regulated by customs law numbered 4458. Bu istek de dikkate alınmıştır. Elde edilen veriler ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük Through this law, a systematization has been VERİ ANALİZİ VE BULGULAR Bölgesine girişinden ve başlayıp, eşyaya uygulanacak created beginning with commodities subject to SPSS programına aktarılmış veri analizi için işlemlerin sırasına göre bir sistematik international trade entering customs territories of oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerdemetodu olduğu gibi İlk Turkey and continuing with operation sequence. hazırlanmıştır. Araştırmada veri toplama olarak, araştırmaya katılanların demografik gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, Like all other taxes, compalsive levels such as tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret assessment, accrual and collecting are regulated olarak anket yöntemi kullanılmıştır. Anket, bilgi özellikleri incelenmiş, araştırma hipotezlerini test Bakanlığı’na bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan by General Directorate of Customs as a part of 1 Bu çalıĢma, Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü AnabilimMinistry Dalı Mali Hukuk to Gümrükler Genelcevaplayabilecekleri Müdürlüğü tarafından, Gümrük etmeden Customs Maliye and Economy according alınacak kişilerin okuyup önce, kullanılan ölçeklerin güvenilirlik Programı Yüksek Lisans Öğrencisi Selin KILINÇ tarafından hazırlanan Yüksekprocess Lisans of Tezinden Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir. Customs Law. Resolution disputes over türetilmiĢtir. Gümrük vergisinden uyuşmazlıkların çözüm ve customs duties hasanalizleri a different form from the Güvenilirlik sorular grubundan oluşan birdoğan gözlem aracıdır. geçerlilik yapılmıştır. süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir process of other taxes. Customs duty disputes yapıya sahiptir. Gümrük vergisi to be resolved administrativelyyapmak in the first için, öncelikle Anketlerimizin bir bölümü mail yoluyla bir uyuşmazlıkları bölümü vehavegeçerlilik analizlerini öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. place. However, in the case of disputes not being Ancak idari aşamada çözümlenemeyen açıklayıcı solved administratively, legal action can be taken.Factor Analysisde yüz yüze yapılmıştır. Araştırma için hazırlanan faktör analizi (Explatory 1 uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir. Key words: Custom, Custom Duties, Custom faktör analizi anketlerde birinci bölümde demografik bilgilere EFA) yapılmış, daha sonra doğrulayıcı Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi, Disputes Gümrük Uyuşmazlıkları ilişkin sorular sorulmuştur. Anketin ikinci bölümde (Confirmatory Factor Analysis-CFA) yapılarak, ise bilgi teknolojileri, çeviklik, performans ve ölçeklerin ayrışma ve uyuşma geçerliliğine sahip belirsizlik değişkenleri için “Beşli Likert Ölçeği” olup olmadığı araştırılmıştır. Açıklayıcı faktör (1-Kesinlikle katılmıyorum, 2- Katılmıyorum, analizi SPSS yardımı ile yapılmıştır. Doğrulayıcı 3-Kararsızım, 4-Katılıyorum, 5-Kesinlikle Katılıfaktör analizi yapmak için yapısal eşitlik modeli yorum; 1= Çok az; 2= Az; 3= Orta; 4= Fazla; 5= oluşturulmuş ve bunun için AMOS 4.0 yapısal Çok fazla) kullanılmıştır. Entegrasyon değişkeni eşitlik yazılımından faydalanılmıştır. Araştırma içinse yine “Beşli Likert Ölçeği”(1-Kesinlikle modelini oluşturan değişkenler arasındaki ilişkiyi 108 UHBAB UHBAB www.uhbabdergisi.com www.uhbabdergisi.com Uluslararası Hakemli Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi Uluslararası Hakemli BeĢeri veDönemi Akademik Ekim / Kasım / Aralık – Sonbahar Cilt:Bilimler 4 Sayı: Dergisi 14 Yıl:2015 Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015 International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science October / November / December - Fall Semester Issue: 14 2015 Year: 2015 April / May / June Spring Summer Volume:Volume: 4 Issue:4 12 Year: JEL CODE: M10-M12-M31 ID:294 K:641 ISSN Print: Online K34 2147-5385 ID:2302147-4168 K:509 Jel Kodu: (ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 &NO: ISOTRADEMARK) 14001-2004 Belge No: 12880) (MARKA PATENT (2015/03947-2015-GE-17304) GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ incelemek amacıyla korelasyon analizi ve yol ÇÖZÜM daha fazlası aralığında olduğunu görülmektedir. 1 ĠDARĠ AġAMADA YOLLARI analizi (pathanalysis) ile hipotezlerin destekleBu verilere göre araştırmaya katılan firmaların ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER nip desteklenmediği, yapısal eşitlik modeli ile faaliyet sürelerine göre dağılımları incelendiğinde CUSTOM DUTIES incelenmiştir. 15 yıl ve üzerinde faaliyet gösteren firmaların 3 Selin KILINÇ2, Hatice YURTSEVER sayısını (%18.5) düşük olduğu görülmektedir. Demografik Özellikler 2 Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. MaliAnkete Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi katılan kişilerin %12’sinin sanayi sek3 Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü töründe yer alması da büyük sermaye ve arge Bu çalışmada anketi cevaplayan katılımcıların Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising isteyen sektörlerde az sayıda işletmecinin var firmalarındaki çalışan sayıları, firmalarının faaliyet eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın from the movement of commercial commodities miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, subject to customs which is based on those olduğunu göstermektedir. Sanayi sektörünün süresi ve firmalarının faaliyet alanları incelenmiş sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir commodities’quantity and value. It is are a kind of ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi büyük tariff thatve is a güçlü foreign trade and economic olması, diğerpolicy sektörler için de ve özetlenmiştir.dışTablo’1 de araştırmaya katılan türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan instrument in addition to its economic, social and dolaylı bir çalışan vergi türü olan gümrük vergisi, fiscal functions. Since they are not collected on oluşturacağı unutulmamalıdır. firmaların %56’sının sayısının 250 gelir ve ve kaynak kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir regular basis like income tax and corporate tax, as vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan an indirect tariff on expenditures, custom duties eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus are collected only once when commodities subject olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi to foreign trade arrive at the custom. According to Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu the second item of tax procedural law, custom kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle, duties are excluded from this law. Therefore, gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458 procedures and practises of custom duties are sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun regulated by customs law numbered 4458. ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük Through this law, a systematization has been Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak created beginning with commodities subject to işlemlerin sırasına göre bir sistematik international trade entering customs territories of oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi Turkey and continuing with operation sequence. gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, Like all other taxes, compalsive levels such as tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret assessment, accrual and collecting are regulated Bakanlığı’na bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan by General Directorate of Customs as a part of 1 Bu çalıĢma, CelalMüdürlüğü Bayar Üniversitesi Bilimler Enstitüsü AnabilimMinistry Dalı Mali Hukuk to Gümrükler Genel tarafından,Sosyal Gümrük Customs Maliye and Economy according Programı Yüksek Lisans Öğrencisi Selin KILINÇ tarafından hazırlanan Yüksekprocess Lisans of Tezinden Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir. Customs Law. Resolution disputes over türetilmiĢtir. Gümrük vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm customs duties has a different form from the süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir process of other taxes. Customs duty disputes yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları have to be resolved administratively in the first öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. place. However, in the case of disputes not being Ancak idari aşamada çözümlenemeyen solved administratively, legal action can be taken. 1 uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir. Key words: Custom, Custom Duties, Custom Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi, Disputes Gümrük Uyuşmazlıkları 109 UHBAB UHBAB www.uhbabdergisi.com www.uhbabdergisi.com Uluslararası Hakemli Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi Uluslararası Hakemli BeĢeri veDönemi Akademik Bilimler Ekim / Kasım / Aralık – Sonbahar Cilt: 4 Sayı:Dergisi 14 Yıl:2015 Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015 International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science October / November / December - Fall Semester Issue: 14 2015 Year: 2015 April / May / June Spring Summer Volume:Volume: 4 Issue:4 12 Year: JEL CODE: M10-M12-M31 ID:294 K:641 ISSN Print: OnlineK34 2147-5385 ID:2302147-4168 K:509 Jel Kodu: (ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 &NO: ISOTRADEMARK) 14001-2004 Belge No: 12880) (MARKA PATENT (2015/03947-2015-GE-17304) GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ Tablo 1. Demografik Özellikler Tablosu ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI1 Frekans SOLUTIONS Oran TO (%) DISPUTESKümülatif ADMINISTRATIVE OVER Yüzde (%) Çalışan Sayısı 55 DUTIES CUSTOM 0-50 50-100 100-250 250 ve daha fazla 2 27,5 27,5 2 3 Selin KILINÇ 42 , Hatice YURTSEVER 21 48,5 Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler 47 Ens. Mali Hukuk Programı23,5 Yüksek Lisans Öğrencisi 3 Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü 56 28 72 100 Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising TOPLAM 100of commercial commodities eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu 200 eşyanın from the movement miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, subject to customs which is based on those Faaliyet Gösterilen Frekans (%) sosyal Süre ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir Oran commodities’quantity and Kümülatif value. It is are aYüzde(%) kind of dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi tariff that is a foreign trade and economic policy türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan instrument in addition 1-5 yıl 62 31 to its economic, social and 31 dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve fiscal functions. Since they are not collected on kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan regular basis like income 6-10 yıl 78bir 39 tax and corporate tax, as 80 vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan an indirect tariff on expenditures, custom duties eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus are collected only once when commodities subject 11-15 yıl 23 11,5 81,5 olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi to foreign trade arrive at the custom. According to Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu the second item of tax procedural law, custom 16-20 yıl 17 8,5 from this law. Therefore, 90 kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle, duties are excluded gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458 procedures and practises of custom duties are sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun regulated by customs 21 yıl ve daha fazla 20 10 law numbered 4458. 100 ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük Through this law, a systematization has been Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak created beginning with commodities subject to TOPLAM 200 işlemlerin sırasına göre bir sistematik international trade100 entering customs territories of oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi Turkey and continuing with operation sequence. Firmanın Bulunduğu Sektör de zorunlu Frekans Kümülatif gümrük vergisinde aşamalar olan tarh, Oran Like(%) all other taxes, compalsive levels Yüzde(%) such as tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret assessment, accrual and collecting are regulated Bakanlığı’na bağlı ayrı bir kuruluş niteliği 12 olan by General Directorate Sanayi 6 of Customs as a part of 6 1 Bu çalıĢma, CelalMüdürlüğü Bayar Üniversitesi Bilimler Enstitüsü AnabilimMinistry Dalı Mali Hukuk to Gümrükler Genel tarafından,Sosyal Gümrük Customs Maliye and Economy according Programı Yüksek Lisans Öğrencisi Selin KILINÇ tarafından hazırlanan Yüksek Lisans Tezinden Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir. Customs Law. Resolution Hizmet 37 18,5 process of disputes over 24,5 türetilmiĢtir. Gümrük vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm customs duties has a different form from the süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı process of other 6,5 taxes. Customs duty disputes Tarım 13bir 31 yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları have to be resolved administratively in the first öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. place. However, in the case of disputes not being Diğer 138 69 legal action can be taken. 100 Ancak idari aşamada çözümlenemeyen solved administratively, 1 uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir. Key words: Custom, TOPLAM 200 100 Custom Duties, Custom Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi, Disputes Gümrük Uyuşmazlıkları Güvenilirlik ve Geçerlilik Analizi Geçerlilik analizi için açıklayıcı ve doğrulayıcı faktör analizi yapılmıştır. İlk olarak açıklayıcı faktör analizi yapılmış, veri setinin ölçülmek istenen kavramları oluşturup oluşturmadığı incelenmiştir. Açıklayıcı faktör analizi araştırmacıların veri setindeki değişkenler ile olası en az sayıda faktör elde etmelerine olanak tanır. Böylelikle, elde edilen faktörlerin açık ve belirgin bir anlamı vardır. Bu yöntemin amacı bir grup değişken (gösterge) için faklı bileşenler elde etmektir. Faktör analizine başlamadan önce veri setinin uygunluğu incelendi. Bunun için Kaiser-Meyer- 110 UHBAB UHBAB www.uhbabdergisi.com www.uhbabdergisi.com Uluslararası Hakemli Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi Uluslararası Hakemli BeĢeri veDönemi Akademik Ekim / Kasım / Aralık – Sonbahar Cilt:Bilimler 4 Sayı: Dergisi 14 Yıl:2015 Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015 International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science October / November / December - Fall Semester Issue: 14 2015 Year: 2015 April / May / June Spring Summer Volume:Volume: 4 Issue:4 12 Year: JEL CODE: M10-M12-M31 ID:294 K:641 ISSN Print: Online K34 2147-5385 ID:2302147-4168 K:509 Jel Kodu: (ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 &NO: ISOTRADEMARK) 14001-2004 Belge No: 12880) (MARKA PATENT (2015/03947-2015-GE-17304) GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ Olkin (KMO) örneklem yeterlilik istatistiği ve ÇÖZÜM 12 adet gösterge, 1 bir faktöre yüklenmediği ve ĠDARĠ AġAMADA YOLLARI Bartlet küresellik testi uygulandı. KMO örneklem faktör yükünün 0.50’ye eşit veya büyük olma ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER yeterlilik değeri 2 gruplama yapılarak incelendi ve kriterini sağlamadığı, birden fazla faktöre yükCUSTOM DUTIES 0,748 ve 0.798 olarak bulundu ve bunun önerilen lendiği (diğer faktörlerdeki faktör yükü-çapraz 2 3 Selin KILINÇ , Hatice 0,50’den çok yüksek olduğu görülmektedir (Hair yük-YURTSEVER cross-loading) 0.40 veya yukarı olduğu için 2 Celal BayarKüresellik Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Malielenmiştir. Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi süreç sonucunda vd., 1998). Ayrıca Bartlet testinin (χ2 Yukarıda anlatılan 3 Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü (55) = 1941,45 ve χ2 (190) = 4066; p < 0,01) % kalan 31 gösterge ile temel-bileşenler faktör anaÖzet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising 1 önem seviyesinde istatistiksel olarak anlamlıdır lizi (varimax dönüştürme ile) uygulandı. Bütün eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın from the movement of commercial commodities miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, subject to customs faktör which isyükleri based on 0.50 those üzerinde ve (Hansen ve Bush, 1999). Bu sonuçlar örneklemin göstergelerin sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir commodities’quantity and value. It is are a kind of dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan Hebir vergi çapraz tariff thatyükleri is a foreign trade and economic policy faktör analizi için uygun olduğunu gösterir. (cross-loading) 0.30’un altındadır. türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan instrument in addition to its economic, social and dolaylı bir vergi entegrasyon, türü olan gümrük vergisi, gelir ve Faktör fiscal functions. they are not collectedyükleri on defimiz; bilgi teknolojileri, çeviklik, analiziSince sonuçları (faktör ve toplam kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir regular basis like income tax and corporate tax, as türü olmadığından, dış faktörlerini ticarete konu olan açıklanan an indirect tariff on expenditures, dutiesgörülmektedir. operasyonel ve vergi finansal performans varyans) Tablocustom 2-3’de eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus are collected only once when commodities subject olmak üzere alınmaktadır. Gümrük(soruları) vergileri, Vergi Tablo to foreign trade arrive at the custom.gibi, According to (kavramlarını) oluşturan göstergeleri 2-3’de görüldüğü göstergeler uygun Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu the second item of tax procedural law, custom belirlemek ve komposit hesaplamak kanun kapsamıdeğerleri dışında tutulmuştur. Bu nedenle, olan duties ölçekleri are excluded oluşturmaktadır. from this law. Therefore, Ayrıca bütün gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458 procedures and practises of custom duties are olduğu için “Açıklayıcı Faktör Analizi” yöntemi 0.50’den büyük4458. olduğu için yapı sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun faktör regulatedyükleri by customs law numbered ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük Through this law, a systematization has been ile birlikte “Temel Bileşenler kullanıldı. mevcuttur. Bölgesine girişindenAnalizi” başlayıp, eşyaya uygulanacak geçerliliği created beginning with commodities subject to işlemlerin sırasına göre bir sistematik international trade entering customs territories of oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi Turkey and continuing with operation sequence. gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, Like all other taxes, compalsive levels such as tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret assessment, accrual and collecting are regulated Bakanlığı’na bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan by General Directorate of Customs as a part of 1 Bu çalıĢma, CelalMüdürlüğü Bayar Üniversitesi Bilimler Enstitüsü AnabilimMinistry Dalı Mali Hukuk to Gümrükler Genel tarafından,Sosyal Gümrük Customs Maliye and Economy according Programı Yüksek Lisans Öğrencisi Selin KILINÇ tarafından hazırlanan Yüksekprocess Lisans of Tezinden Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir. Customs Law. Resolution disputes over türetilmiĢtir. Gümrük vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm customs duties has a different form from the süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir process of other taxes. Customs duty disputes yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları have to be resolved administratively in the first öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. place. However, in the case of disputes not being Ancak idari aşamada çözümlenemeyen solved administratively, legal action can be taken. 1 uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir. Key words: Custom, Custom Duties, Custom Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi, Disputes Gümrük Uyuşmazlıkları 111 UHBAB UHBAB www.uhbabdergisi.com www.uhbabdergisi.com Uluslararası Hakemli Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi Uluslararası Hakemli BeĢeri veDönemi Akademik Bilimler Ekim / Kasım / Aralık – Sonbahar Cilt: 4 Sayı:Dergisi 14 Yıl:2015 Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015 International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science October / November / December - Fall Semester Issue: 14 2015 Year: 2015 April / May / June Spring Summer Volume:Volume: 4 Issue:4 12 Year: JEL CODE: M10-M12-M31 ID:294 K:641 ISSN Print: OnlineK34 2147-5385 ID:2302147-4168 K:509 Jel Kodu: (ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 &NO: ISOTRADEMARK) 14001-2004 Belge No: 12880) (MARKA PATENT (2015/03947-2015-GE-17304) GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ Tablo 2. Açıklayıcı Faktör Analizi Sonuçları ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI1 ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER CUSTOM DUTIES Selin KILINÇ2, Hatice YURTSEVER3 2 Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi 3 Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın from the movement of commercial commodities miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, subject to customs which is based on those sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir commodities’quantity and value. It is are a kind of dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi tariff that is a foreign trade and economic policy türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan instrument in addition to its economic, social and dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve fiscal functions. Since they are not collected on kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir regular basis like income tax and corporate tax, as vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan an indirect tariff on expenditures, custom duties eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus are collected only once when commodities subject olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi to foreign trade arrive at the custom. According to Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu the second item of tax procedural law, custom kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle, duties are excluded from this law. Therefore, gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458 procedures and practises of custom duties are sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun regulated by customs law numbered 4458. ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük Through this law, a systematization has been Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak created beginning with commodities subject to işlemlerin sırasına göre bir sistematik international trade entering customs territories of oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi Turkey and continuing with operation sequence. gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, Like all other taxes, compalsive levels such as tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret assessment, accrual and collecting are regulated Bakanlığı’na bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan by General Directorate of Customs as a part of 1 Bu çalıĢma, CelalMüdürlüğü Bayar Üniversitesi Bilimler Enstitüsü AnabilimMinistry Dalı Mali Hukuk to Gümrükler Genel tarafından,Sosyal Gümrük Customs Maliye and Economy according Programı Yüksek Lisans Öğrencisi Selin KILINÇ tarafından hazırlanan Yüksekprocess Lisans of Tezinden Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir. Customs Law. Resolution disputes over türetilmiĢtir. Gümrük vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm customs duties has a different form from the süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir process of other taxes. Customs duty disputes yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları have to be resolved administratively in the first öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. place. However, in the case of disputes not being Ancak idari aşamada çözümlenemeyen solved administratively, legal action can be taken. 1 uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir. Key words: Custom, Custom Duties, Custom Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi, Disputes Gümrük Uyuşmazlıkları 112 UHBAB UHBAB www.uhbabdergisi.com www.uhbabdergisi.com Uluslararası Hakemli Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi Uluslararası Hakemli BeĢeri veDönemi Akademik Ekim / Kasım / Aralık – Sonbahar Cilt:Bilimler 4 Sayı: Dergisi 14 Yıl:2015 Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015 International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science October / November / December - Fall Semester Issue: 14 2015 Year: 2015 April / May / June Spring Summer Volume:Volume: 4 Issue:4 12 Year: JEL CODE: M10-M12-M31 ID:294 K:641 ISSN Print: Online K34 2147-5385 ID:2302147-4168 K:509 Jel Kodu: (ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 &NO: ISOTRADEMARK) 14001-2004 Belge No: 12880) (MARKA PATENT (2015/03947-2015-GE-17304) GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ Tablo 3: Açıklayıcı Faktör Analizi Sonuçları ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI1 ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER CUSTOM DUTIES Selin KILINÇ2, Hatice YURTSEVER3 2 Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi 3 Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın from the movement of commercial commodities miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, subject to customs which is based on those sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir commodities’quantity and value. It is are a kind of dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi tariff that is a foreign trade and economic policy türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan instrument in addition to its economic, social and dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve fiscal functions. Since they are not collected on kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir regular basis like income tax and corporate tax, as vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan an indirect tariff on expenditures, custom duties eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus are collected only once when commodities subject olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi to foreign trade arrive at the custom. According to Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu the second item of tax procedural law, custom kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle, duties are excluded from this law. Therefore, gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458 procedures and practises of custom duties are sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun regulated by customs law numbered 4458. ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük Through this law, a systematization has been Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak created beginning with commodities subject to işlemlerin sırasına göre bir sistematik international trade entering customs territories of oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi Turkey and continuing with operation sequence. gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, Like all other taxes, compalsive levels such as tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret assessment, accrual and collecting are regulated Bakanlığı’na bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan by General Directorate of Customs as a part of 1 Bu çalıĢma, CelalMüdürlüğü Bayar Üniversitesi Bilimler Enstitüsü AnabilimMinistry Dalı Mali Hukuk to Gümrükler Genel tarafından,Sosyal Gümrük Customs Maliye and Economy according Programı Yüksek Lisans Öğrencisi Selin KILINÇ tarafından hazırlanan Yüksekprocess Lisans of Tezinden Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir. Customs Law. Resolution disputes over türetilmiĢtir. Gümrük vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm customs duties has a different form from the süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir process of other taxes. Customs duty disputes yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları have to be resolved administratively in the first öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. place. However, in the case of disputes not being Ancak idari aşamada çözümlenemeyen solved administratively, legal action can be taken. 1 uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir. Key words: Custom, Custom Duties, Custom Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi, Disputes Gümrük Uyuşmazlıkları 113 UHBAB UHBAB www.uhbabdergisi.com www.uhbabdergisi.com Uluslararası Hakemli Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi Uluslararası Hakemli BeĢeri veDönemi Akademik Bilimler Ekim / Kasım / Aralık – Sonbahar Cilt: 4 Sayı:Dergisi 14 Yıl:2015 Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015 International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science October / November / December - Fall Semester Issue: 14 2015 Year: 2015 April / May / June Spring Summer Volume:Volume: 4 Issue:4 12 Year: JEL CODE: M10-M12-M31 ID:294 K:641 ISSN Print: OnlineK34 2147-5385 ID:2302147-4168 K:509 Jel Kodu: (ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 &NO: ISOTRADEMARK) 14001-2004 Belge No: 12880) (MARKA PATENT (2015/03947-2015-GE-17304) GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ Ayrıca ölçeklerin geçerliliğiniĠDARĠ ayrıntılı olarak ÇÖZÜM 1998).YOLLARI Ölçüm modelinin değeri χ2(219) 821,51 1 AġAMADA araştırmak için, veri seti doğrulayıcı faktör anaolarak elde edilmiştir. Ayrıca χ2/sd(serbestlik ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER lizine tabi tutuldu.Doğrulayıcı faktör analizi yapı derecesi) 3,751’e eşittir. Bu değerin eşik değerli CUSTOM DUTIES geçerliliği (ayrışma geçerliliği ve uyuşma geçerolan 3’e yakın bir değer olduğu için ölçüm modeli 2 3 Selin KILINÇ , Hatice YURTSEVER liliği) incelemek için kullanılmıştır. Doğrulayıcı uygundur. Ki-kare istatistiği örneklem hacmine 2 Celal için BayarAMOS Üniversitesiyapısal Sosyal Bilimler Ens. Malikarşı Hukukduyarlı Programı Yüksek Lisans Öğrencisi faktör analizi yapmak eşitlik olduğu için, modelin uygunluğunu 3 Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü modeli yazılımı kullanıldı. Ölçüm modeli 7 faktest etmek için ikincil uyum indeksleri de inceÖzet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising törden (gizil değişken) oluşmakta ve göstergelerin lenmiştir. Sonuçta, ölçüm modeli ile verilerin eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın from the movement of commercial commodities miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, subject to customs whichuyumlu is based olduğu on those görülmüştür. sadece tek bir gizil değişkeni oluşturmamaktadır. birbiriyle oldukça sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir commodities’quantity and value. It is are a kind of dış ticaret Yönetimi ve ekonomi politikası aracı olan elde bir vergi Uyum tariff thatindeksleri is a foreign trade and economic policy uyum indeksi Maksimum Olabilirlik kullanılarak – karşılaştırmalı türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan instrument in addition to its economic, social and dolaylı birilgili vergi faktörlere türü olan gümrük vergisi, gelir ve (Comperative fiscal functions. Since are not CFI) collected=on0,883, artımsal edilen 12 göstergenin yüklendiği FittheyIndex, kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir regular basis like income tax and corporate tax, as vergi da, türü kavramların olmadığından, dıştek ticarete konu olan uyum an indirect tariff on (Incrimental expenditures, custom görülmektedir. Bu boyutluindeksi Fitduties IFI )= 0,884 ve eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus are collected only once when commodities subject olmak üzereve alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi yaklaşık to foreign trade arrive at the custom. According to luğunu doğrulamakta ölçeklerin geçerliliği hataların ortalama karekökü (Root Mean Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu the second item of tax procedural law, custom hakkında güçlükanun ampirik sunmaktadır of Approximation, RMSEA) = 0,098 kapsamı kanıtlar dışında tutulmuştur. Bu nedenle, Square duties areError excluded from this law. Therefore, gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458 procedures and practises of custom duties are (Anderson ve Gerbing, geçerliliği edilmiştir. Bu da 4458. ölçüm modelinin sayılı Gümrük1988). Kanunu’ndaYapı düzenlenmiştir. Bu kanun olarak regulated elde by customs law numbered ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük Through this law, a systematization has been uyuşma ve ayrışma geçerliliği olmak üzere iki genel iyi olduğunu göstermekBölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak created uygunluğunun beginning with commodities subject to işlemlerin sırasına göre bir sistematik international trade entering customs territories of kısımdan meydana gelir. Uyuşma ya-gibi tedir. bu bilgiler ışığı altında, ölçeklerin oluşturulmuştur. Diğer tümgeçerliliği, vergilerde olduğu Turkey Bütün and continuing with operation sequence. gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, Like all other taxes, compalsive levels such as pısal eşitlik modeli yardımı ile yapılan doğrulayıcı (kavramların) uyuşma geçerliliğine sahip olduğu tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret assessment, accrual and collecting are regulated Bakanlığı’na bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan by General Directorate of Customs as a part of 1 faktör analizi sonucu elde edilen yüklerivarılmıştır. Örneğin Bu çalıĢma, Celal Bayarfaktör Üniversitesi Bilimlersonucuna Enstitüsü AnabilimMinistry Dalı Mali Hukuk to“entegrasyon” Gümrükler Genel Müdürlüğü tarafından,Sosyal Gümrük Customs Maliye and Economy according Programı Yüksek Lisans Öğrencisi Selin KILINÇ tarafından hazırlanan Yüksekprocess Lisans of Tezinden Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir. Customs Law. Resolution disputes nin t değerlerinin yüksek olması (2 den büyük) kavramının uyuşma geçerliliğiniover ele alalım. Tablo türetilmiĢtir. Gümrük vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm customs duties has a different form from the süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir 4’de processgörüldüğü of other taxes.gibi, Customs duty disputes uyuşma geçerliliğinin olduğunu göstermektedir “entegrasyon” kavramını yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları have to be resolved administratively in the first öncelikleEğer idari aşamada zorundadır. oluşturan place. However, in the case of disputes not being t test değerleri (Akgün vd., 2007). bütünçözümlenmek faktör yükleri 4 göstergenin (soruların) Ancak idari aşamada çözümlenemeyen solved administratively, legal action can be taken. uyuşmazlıklarda kendi standart hatasının enyargı az yoluna 2 katıbaşvurulabilmektedir. ise, ölçeğin 13,774 ve 44,449 aralığındadır.1 Bu değerler çok Key words: Custom, Custom Duties, Custom Anahtar Kelimeler:kabul Gümrük, Gümrük Vergisi, yüksek Disputes olduğu için bu kavramın uyuşma geçerliuyuşma geçerliliği gösterdiği edilir. Tablo Gümrük Uyuşmazlıkları 6’da görüldüğü gibi, en küçük t test değeri (kritik liği yüksektir. Diğer kavramların t-test değerleri oran) 6.917’dir ve bu değerde 2’den çok yüksektir. Tablo 4’de verilmiştir. Bu sonuçlara gore bütün Elde edilen bu bilgi göstergelerin kavramı etkin bir kavramların uyuşma geçerliliğine sahip olduğu şekilde ölçtüğünü gösterir (Anderson ve Gerbing, Tablo 4’de görülebilir. 114 UHBAB UHBAB www.uhbabdergisi.com www.uhbabdergisi.com Uluslararası Hakemli Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi Uluslararası Hakemli BeĢeri veDönemi Akademik Ekim / Kasım / Aralık – Sonbahar Cilt:Bilimler 4 Sayı: Dergisi 14 Yıl:2015 Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015 International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science October / November / December - Fall Semester Issue: 14 2015 Year: 2015 April / May / June Spring Summer Volume:Volume: 4 Issue:4 12 Year: JEL CODE: M10-M12-M31 ID:294 K:641 ISSN Print: Online K34 2147-5385 ID:2302147-4168 K:509 Jel Kodu: (ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 &NO: ISOTRADEMARK) 14001-2004 Belge No: 12880) (MARKA PATENT (2015/03947-2015-GE-17304) GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ TabloĠDARĠ 4. Doğrulayıcı Faktör Analizleri Tablosu AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI1 ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER CUSTOM DUTIES Selin KILINÇ2, Hatice YURTSEVER3 2 Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi 3 Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın from the movement of commercial commodities miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, subject to customs which is based on those sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir commodities’quantity and value. It is are a kind of dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi tariff that is a foreign trade and economic policy türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan instrument in addition to its economic, social and dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve fiscal functions. Since they are not collected on kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir regular basis like income tax and corporate tax, as vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan an indirect tariff on expenditures, custom duties eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus are collected only once when commodities subject olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi to foreign trade arrive at the custom. According to Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu the second item of tax procedural law, custom kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle, duties are excluded from this law. Therefore, gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458 procedures and practises of custom duties are sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun regulated by customs law numbered 4458. ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük Through this law, a systematization has been Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak created beginning with commodities subject to işlemlerin sırasına göre bir sistematik international trade entering customs territories of oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi Turkey and continuing with operation sequence. gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, Like all other taxes, compalsive levels such as tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret assessment, accrual and collecting are regulated Bakanlığı’na bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan by General Directorate of Customs as a part of 1 Bu çalıĢma, CelalMüdürlüğü Bayar Üniversitesi Bilimler Enstitüsü AnabilimMinistry Dalı Mali Hukuk to Gümrükler Genel tarafından,Sosyal Gümrük Customs Maliye and Economy according Programı Yüksek Lisans Öğrencisi Selin KILINÇ tarafından hazırlanan Yüksekprocess Lisans of Tezinden Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir. Customs Law. Resolution disputes over türetilmiĢtir. Gümrük vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm customs duties has a different form from the süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir process of other taxes. Customs duty disputes yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları have to be resolved administratively in the first öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. place. However, in the case of disputes not being Ancak idari aşamada çözümlenemeyen solved administratively, legal action can be taken. 1 uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir. Key words: Custom, Custom Duties, Custom Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi, Disputes Gümrük Uyuşmazlıkları 115 UHBAB UHBAB www.uhbabdergisi.com www.uhbabdergisi.com Uluslararası Hakemli Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi Uluslararası Hakemli BeĢeri veDönemi Akademik Bilimler Ekim / Kasım / Aralık – Sonbahar Cilt: 4 Sayı:Dergisi 14 Yıl:2015 Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015 International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science October / November / December - Fall Semester Issue: 14 2015 Year: 2015 April / May / June Spring Summer Volume:Volume: 4 Issue:4 12 Year: JEL CODE: M10-M12-M31 ID:294 K:641 ISSN Print: OnlineK34 2147-5385 ID:2302147-4168 K:509 Jel Kodu: (ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 &NO: ISOTRADEMARK) 14001-2004 Belge No: 12880) (MARKA PATENT (2015/03947-2015-GE-17304) GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ Ayrışma geçerliliği, bir kavramın öğelerinin ÇÖZÜM yüksektir. Kavramların güvenilirliği ve geçerliliği 1 ĠDARĠ AġAMADA YOLLARI kavramsal olarak diğer kavramların öğeleri ile sağlandıktan sonra kavramları ölçmek için her ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER örtüşmemesini sağlar.Bir ölçeğin (kavramının) bir kavram için o kavramı oluşturan göstergeler CUSTOM DUTIES ayrışma geçerliliğini incelemek için ortalama (items) kullanılarak bütünleşik değerler (composite 2 3 Selin KILINÇ , Hatice YURTSEVER çıkarılan varyans (Averege Variance Extracted, scores) oluşturuldu.Yani her bir kavramı oluşturan 2 Celal Bayar (kavramlar) Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programıortalamaları Yüksek Lisans Öğrencisi AVE) ile diğer ölçekler ile olan göstergelerin alınarak yeni bir değişken 3 Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü korelasyon katsayılarının kareleri karşılaştırılır. oluşturulup etiketlendi.Örneğin, “Çeviklik” kavraÖzet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising Eğer ölçeğin AVE değerli, diğer ölçekler ile olan mını oluşturan 4 göstergenin ortalaması alınarak eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın from the movement of commercial commodities miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, subject to customs which oluşturulmuştur. is based on those korelasyon katsayılarının karesinden büyük ise, “Çeviklik” kavramı Ölçeklerin sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir commodities’quantity and value. It is are a kind of dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olansonubir vergi güvenilirliği tariff that is a foreign trade andAlfa economic policy o ölçeğin ayrışma geçerliliğini sağladığı Cronbach güvenilirlik katsayısı türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan instrument in addition to its economic, social and dolaylı bir ve vergiLarcker, türü olan gümrük vergisi, gelir ve vefiscal functions. Since they are not katsayıları collected on kullanılarak cuna ulaşılır (Fornell 1981). Tablo Composite Reliability kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir regular basis like income tax and corporate tax, as olmadığından, dış AVE ticarete değeri konu olan incelendi. an indirect tariff on expenditures, custom duties 5’da görüldüğüvergi gibi,türüHer kavramın Tablo 5’de görüldüğü gibi, ölçeklerin eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus are collected only once when commodities subject olmak üzere alınmaktadır. Gümrükbüyüktür. vergileri, Vergi tamamının to foreign trade arrive at the custom. According to korelasyon katsayılarının karesinden Cronbach Alfa güvenilirlik katsayısı ve Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu the second item of tax procedural law, custom Bundan dolayı kanun ölçeklerin ayrışma geçerliliğine Reliability kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle, Composite duties are excluded from thiskatsayıları law. Therefore,belirlenen eşik gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458 procedures and practises of custom duties are sahip olduğu sonucuna olan yüksek sayılı Gümrükulaşılır. Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun değer regulated by 0,70’den customs law çok numbered 4458. olduğu görülile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük Through this law, a systematization has been (Akgünwith vd.,commodities 2007). subject Bu durum ölçeklerin Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak müştür created beginning to Tablo 4’de verilen Doğrulayıcı Faktör işlemlerin sırasına göre bir Analizi sistematik international trade entering customs territories of yüksek olduğunu göstermektedir. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi güvenirliliğinin Turkey and continuing with operation sequence. sonuçları bütün oluşturulmuştur. kavramların gümrük vergisinde teoriye de zorunlu uygun aşamalar şekilolan tarh, Like all other taxes, compalsive levels such as ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret assessment, accrual and collecting are regulated de ölçüldüğünütahakkuk göstermektedir.Bütün ölçeklerin Araştırma Hipotezlerinin Testi Bakanlığı’na bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan by General Directorate of Customs as a part of 1 Bu çalıĢma, CelalMüdürlüğü Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Maliye AnabilimMinistry Dalı Mali Hukuk to Gümrükler Genel tarafından, Gümrük Customs and Economy according (kavramların) kompozit güvenirlilik (Composite Programı Yüksek Lisans Selin KILINÇ tarafından hazırlanan Yüksekprocess Lisans of Tezinden Kanunu hükümlerine uygunÖğrencisi olarak yürütülmektedir. Customs Law. Resolution disputes over Hipotezleri test etmek için korelasyon ve yapısal türetilmiĢtir. vergisindenönerilen doğan uyuşmazlıkların çözüm customs duties has a different form from the Reliability- CR)Gümrük katsayıları eşik değeri süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir eşitlik process modeli of other taxes. Customs duty disputes kullanılmıştır.Korelasyon iki desahiptir. Gümrük vergisi Ortalama uyuşmazlıkları have to be resolved administratively in the first 0,70 den büyükyapıya olduğu görülmüştür. öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. ğişken place. However, in the case of disputesilişkinin not being gücünü gösarasındaki doğrusal Ancak idari Variance aşamada çözümlenemeyen solved administratively, legal action can be taken. çıkarılan varyans (Average Extracted1 uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir. teren katsayıdır. Korelasyon katsayısı istatistiksel Key words: Custom, Custom Duties, Custom AVE) katsayıları operasyonel performans değişAnahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi, olarak Disputesanlamlı ise iki değişken arasında bir ilişki keni haricinde, önerilen eşik değeri olan 0,50’den Gümrük Uyuşmazlıkları olduğu söylenir. Korelasyon katsayısı -1 ile +1 oldukça üstünde olduğu görülmüştür(Fornel ve arasında değer alır; korelasyonun mutlak değeri Larcker, 1981). Bu katsayılar Tablo 5’da verilmişne kadar büyükse, değişkenler arasındaki ilişki de tir. Ölçüm modelinin (Doğrulayıcı Faktör Analizi o kadar güçlüdür (Newbold, 2009). Değişkenler yapmak için oluşturulan Yapısal Eşitlik Modeli) arası doğrusal ilişkileri gösteren korelasyon katuygun olup olmadığı sonucuna birincil ve ikincil sayılarına bakıldığına, değişkenler arasında 0,01 uyum indeksleri kullanılarak ulaşılır.Önceden bahanlamlılık düzeyinde bir ilişkinin olduğu (p<0,01) sedildiği üzere bu indeksler istenilen değerlerden görülmektedir (Bakınız Tablo 5). 116 UHBAB UHBAB www.uhbabdergisi.com www.uhbabdergisi.com Uluslararası Hakemli Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi Uluslararası Hakemli BeĢeri veDönemi Akademik Ekim / Kasım / Aralık – Sonbahar Cilt:Bilimler 4 Sayı: Dergisi 14 Yıl:2015 Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015 International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science October / November / December - Fall Semester Issue: 14 2015 Year: 2015 April / May / June Spring Summer Volume:Volume: 4 Issue:4 12 Year: JEL CODE: M10-M12-M31 ID:294 K:641 ISSN Print: Online K34 2147-5385 ID:2302147-4168 K:509 Jel Kodu: (ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 &NO: ISOTRADEMARK) 14001-2004 Belge No: 12880) (MARKA PATENT (2015/03947-2015-GE-17304) GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ Tablo 5: Korelasyon Katsayıları ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI1 ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER CUSTOM DUTIES Selin KILINÇ2, Hatice YURTSEVER3 2 Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi 3 Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın from the movement of commercial commodities miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, subject to customs which is based on those sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir commodities’quantity and value. It is are a kind of dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi tariff that is a foreign trade and economic policy türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan instrument in addition to its economic, social and dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve fiscal functions. Since they are not collected on kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir regular basis like income tax and corporate tax, as vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan an indirect tariff on expenditures, custom duties eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus are collected only once when commodities subject olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi to foreign trade arrive at the custom. According to Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu the second item of tax procedural law, custom kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle, duties are excluded from this law. Therefore, gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458 procedures and practises of custom duties are sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun regulated by customs law numbered 4458. ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük Through this law, a systematization has been Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak created beginning with commodities subject to işlemlerin sırasına göre bir sistematik international trade entering customs territories of oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi Turkey and continuing with operation sequence. gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, Like all other taxes, compalsive levels such as tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret assessment, accrual and collecting are regulated Araştırma modelinde yer alan testniteliği etmek 6; IT, Entegrasyon, ve perforBakanlığı’na bağlı hipotezleri ayrı bir kuruluş olan Tablo by General Directorate of Customs as Çeviklik, a part of 1 Bu çalıĢma, CelalMüdürlüğü Bayar Üniversitesi Bilimler Enstitüsü AnabilimMinistry Dalı Mali Hukuk to Gümrükler Genel tarafından,Sosyal Gümrük Customs Maliye and Economy according için yapısal eşitlik modeli mans arasındaki ilişkileri göstermektedir. Bilgi Programı Yüksekkullanılmıştır.Yapısal Lisans Selin KILINÇ tarafından hazırlanan Yüksek Lisans of Tezinden Kanunu hükümlerine uygunÖğrencisi olarak yürütülmektedir. Customs Law. Resolution process disputes over türetilmiĢtir. Gümrük vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm customs duties has a different form from the eşitlik modelleri (YEM) gözlenen ve gözlenemeyen teknolojileri ile entegrasyon arasında (β=0,05, süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir process of other taxes. Customs duty disputes yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları have to be resolved administratively in the first (gizil) değişkenler arasındaki nedensel ilişkilerin p>0,05) bir ilişki olmadığı görülmektedir.Bundan öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. place. However, in the case of disputes not being Ancak idari aşamada çözümlenemeyen solved administratively, legaldesteklenmemiştir.Bilgi action can be taken. sınanmasında kullanılan bir istatistiksel tekniktir. dolayı, H1 hipotezi tek1 uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir. Key words:ileCustom, Custom Duties, Custom Özellikle sosyal bilimlerde (psikoloji, sosyoloji, nolojileri çeviklik arasında ise H2 hipotezini Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi, Disputes Gümrük Uyuşmazlıkları işletme gibi) değişkenler arasındaki ilişkilerin destekleyecek şekilde pozitif yönde bir ilişki vardır değerlendirilmesinde ve kuramsal modellerin sınanmasında kullanılan sistemli bir araçtır.YEM gizil değişkenler seti arasında bir nedensellik yapısının var olduğunu ve gizil değişkenlerin gözlenen değişkenler aracılığıyla ölçülebildiği varsayımını kullanır (Joreskog ve Sörbom, 2001). (β=0,12, p<0,05). H3 hipotezi ise entegrasyon ve çeviklik bağımısız değişkenleri arasında pozitif ilişki olduğunu göstermektedir (β=0,52, p<0,01). Çeviklik ile operasyonel performans arasındaki ilişkiyi inceleyen H5 hipotezi (β=0,17, p<0,01) desteklenmektedir.Son hipotezimiz olan H6 de ise operasyonel performans ile finansal performans 117 UHBAB UHBAB www.uhbabdergisi.com www.uhbabdergisi.com Uluslararası Hakemli Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi Uluslararası Hakemli BeĢeri veDönemi Akademik Bilimler Ekim / Kasım / Aralık – Sonbahar Cilt: 4 Sayı:Dergisi 14 Yıl:2015 Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015 International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science October / November / December - Fall Semester Issue: 14 2015 Year: 2015 April / May / June Spring Summer Volume:Volume: 4 Issue:4 12 Year: JEL CODE: M10-M12-M31 ID:294 K:641 ISSN Print: OnlineK34 2147-5385 ID:2302147-4168 K:509 Jel Kodu: (ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 &NO: ISOTRADEMARK) 14001-2004 Belge No: 12880) (MARKA PATENT (2015/03947-2015-GE-17304) GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ arasındaki güçlü bir pozitif ilişkiĠDARĠ (β=0,79, p<0,01) ÇÖZÜM ölçülmektedir. Ancak bazı durumlarda korelasyon 1 AġAMADA YOLLARI katsayısı başka bir değişken ya da değişkenler olduğu ifade edilebilmektedir. ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER tarafından da etkileniyorsa bu ilişkiyi açıklamada Kurulan yapısal eşitlik modelinin uygunluğu CUSTOM DUTIES yeterli değildir. Bununla beraber , modelde bunlar test etmek için uyum indeksleri kullanılmıştır. Selin KILINÇ2, Hatice YURTSEVER3 ile ilişkili olduğu düşünülen başka değişkenlerinde Celal Bayar Üniversitesi Sosyal = Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi Uyum indeksleri 2χ2(7) = 4,736; χ2/df 1,184 3 etkisiDıĢolabilir. Değişkenler arasında hesaplanan Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, Ticaret Bölümü ; karşılaştırmalı uyum indeksi (CFI) = 0,998, korelasyon katsayısında diğer değişkenlerle ilgili Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising artımsal uyum indeksi (IFI) = 0,998 ve yaklaşık eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın olan from ilişkiden the movementkaynaklanan of commercial commodities kısımların bulunması miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, subject to customs which is based on those hataların ortalama karekökü (Root Mean Square sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir istenildiğinde, commodities’quantitySewal and value.Wright It is are a tarafından kind of geliştiridış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi tariff that is a foreign trade and economic policy Error of Approximation, RMSEA) = 0,137 olarak türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan len instrument addition to kullanılmıştır its economic, social and “Yol inAnalizi” (Orhan ve Okut, dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve fiscal functions. Since they are not collected on elde edilmişlerdir. Bu sonuçlar, kurulan modelin kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir 1993).Tablo regular basis like income and corporate as 6’detaxYol (path)tax,analizi sonuçları vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan an indirect tariff on expenditures, custom duties uygun olduğunueşyanın göstermektirdir. gümrüğe geldiğiDeğişkenler anda bir defayaaramahsus görülmektedir. are collected only once when commodities subject H1 hipotezi haricinde diğer hipoolmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi to foreign trade arrive at the custom. According to Kanunu (VUK)’nun ikincikatsayısı maddesine göre the second item of tax procedural law, custom sındaki doğrusalUsul ilişkiler, korelasyon ile bu tezlerimiz analizimiz sonucunda desteklenmiştir. kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle, duties are excluded from this law. Therefore, gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458 procedures and practises of custom duties are sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun regulated Sonuçları by customs law numbered 4458. Tablo 6. Hipotez Testlerinin ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük Through this law, a systematization has been Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak created beginning with commodities subject to Hipotez No Link Yol(Path) Değeri işlemlerin sırasına göre bir sistematik international trade enteringSonuç customs territories of oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi Turkey and continuing with operation sequence. gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, Like all other taxes, compalsive levels such as H1 Bilgi Teknolojileri → 0,05 are regulated Desteklenmedi tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük veEntegrasyon Ticaret assessment, accrual and collecting Bakanlığı’na bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan by General Directorate of Customs as a part of 1 Bu çalıĢma, CelalMüdürlüğü Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü AnabilimMinistry Dalı Mali HukukDesteklendi H2 Bilgi Teknolojileri → Çeviklik 0,12* Gümrükler Genel tarafından, Gümrük Customs Maliye and Economy according to Programı Yüksek Lisans Selin KILINÇ tarafından hazırlanan Yüksekprocess Lisans of Tezinden Kanunu hükümlerine uygunÖğrencisi olarak yürütülmektedir. Customs Law. Resolution disputes over türetilmiĢtir. H3 Entegrasyon → Çeviklik 0,52** Gümrük vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm customs duties has a different form fromDesteklendi the süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir process of other taxes. Customs duty disputes yapıya sahiptir. Gümrük vergisi havePerformans to be resolved administratively first H4 Entegrasyon → uyuşmazlıkları Operasyonel 0,56** in the Desteklendi öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. place. However, in the case of disputes not being Ancak idari aşamada →çözümlenemeyen solved administratively, legal action can be taken. H5 Çeviklik Operasyonel Performans 0,17** Desteklendi 1 uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir. Key words: Custom, Custom Duties, Custom H6 Operasyonel Performans → Finansal Performans 0,79** Desteklendi Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi, Disputes Gümrük Uyuşmazlıkları Path katsayıları standardize edilmiştir. *p< 0, 05; **p < 0,01 χ2 (7)= 4,736 CFI = 0,998 IFI =0,998 χ2/df = 3,006 RMSEA = 0,137 R2(entegrasyon)= 0,002 R2(çeviklik)= 0,285 R2(operasyonel performans)= 0,441 R2(finansal performans)= 0,623 118 UHBAB UHBAB www.uhbabdergisi.com www.uhbabdergisi.com Uluslararası Hakemli Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi Uluslararası Hakemli BeĢeri veDönemi Akademik Ekim / Kasım / Aralık – Sonbahar Cilt:Bilimler 4 Sayı: Dergisi 14 Yıl:2015 Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015 International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science October / November / December - Fall Semester Issue: 14 2015 Year: 2015 April / May / June Spring Summer Volume:Volume: 4 Issue:4 12 Year: JEL CODE: M10-M12-M31 ID:294 K:641 ISSN Print: Online K34 2147-5385 ID:2302147-4168 K:509 Jel Kodu: (ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 &NO: ISOTRADEMARK) 14001-2004 Belge No: 12880) (MARKA PATENT (2015/03947-2015-GE-17304) GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ H7 ve H8 hipotezleri için entegrasyon ve çevik- ÇÖZÜM ştırılmaktadır(etkileşime göre artımsal R2 önemli ĠDARĠ AġAMADA YOLLARI1 liğin operasyonel performans üzerindeki talep ve olduğu durumda). Sonuçlar etkileşim koşullarının ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER teknolojik belirsizlik ılımlaştırıcı etkisini incelemek hiyerarşik regresyona dahil edilmesiyle Tablo CUSTOM DUTIES üzere çoklu hiyerarşik regresyon analizi kullanıl-2 7’deki operasyonel performans modeline kayda 3 Selin KILINÇ , Hatice YURTSEVER mıştır. Çoklu doğrusallık problemi nedeniyle talep değer bir varyans açıklaması(p≤0,05) eklendi2 Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi 3 Celal Bayar Salihliğini MYO,göstermektedir. DıĢ Ticaret Bölümü Bununla birlikte etkileşime ve teknoloji belirsizliği, entegrasyon veÜniversitesi çeviklik ortalama etrafında dönüştürülmüştür. VIF değer- bağlı artırımsal R2 model 2’de istatistiksel olarak Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın from the movement of commercial commodities lerine bakıldığında çoklu değişken problemine önemsizdir(p>0,10). Tablo 7’de gösterildiği gibi miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, subject to customs which is based on those ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir commodities’quantity and value. It is are a kind of rastlanmamıştır sosyal (VIF<10). Anderson’un katsayıları yüksek seviyede dış ticaret ve ekonomi politikası aracıönerisine olan bir vergi etkileşim tariff that is şartlarının a foreign trade and economic policy türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan instrument in addition to its economic, social and kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir regular basis like income tax and corporate tax, as 2’ göre; R2 regresyon denklemin Rgelir sizve teknoloji belirsizliğinin dolaylıdenklemine bir vergi türü olan gümrük vergisi, fiscal functions. Since they areılımlaştırıcı not collected onetkisi ile sadece 2 çapraz çarpımı ve ’li çapraz çarpımı ile karşıla pozitif vergiRtürü olmadığından, dış ticarete konu olan entegrasyon an indirect tariffarasında on expenditures, customilişki duties vardır. eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus are collected only once when commodities subject olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi to foreign trade arrive at the custom. According to Tablo 7. Hiyerarşik Analizi Belirsizliğin Moderatör Usul KanunuRegresyon (VUK)’nun ikinci maddesineSonuçları göre bu the(Çevresel second item of tax procedural law, custom kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle, duties are excluded from this law. Therefore, gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458 procedures and practises of custom duties are Değişken sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun regulated by Bağımlı customs law numbered 4458. ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük Through this law, a systematization has been Operasyonel Performans Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak created beginning with commodities subject to işlemlerin sırasına göre bir sistematik international trade entering customs territories of Model oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi 1 Turkey and continuing withModel operation2 sequence. gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, Like all other taxes, compalsive levels such as Entegrasyon tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret 0,511** assessment, accrual and collecting are regulated Bakanlığı’na bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan by General Directorate of Customs as a part of 1 Bu çalıĢma, CelalMüdürlüğü Bayar Üniversitesi Bilimler Enstitüsü AnabilimMinistry Dalı Mali Hukuk to Çeviklik Gümrükler Genel tarafından,Sosyal Gümrük Customs Maliye and0,281** Economy according Programı Yüksek Lisans Selin KILINÇ tarafından hazırlanan Yüksekprocess Lisans of Tezinden Kanunu hükümlerine uygunÖğrencisi olarak yürütülmektedir. Customs Law. Resolution disputes over türetilmiĢtir. Talep BelirsizliğiGümrük vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm customs duties -0,002 has a different form from the süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir process of other taxes. Customs duty disputes yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları have to be resolved administratively in the first Teknolojik Belirsizlik 0,065 öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. place. However, in the case of disputes not being Ancak Belirsizliği idari aşamada çözümlenemeyen solved administratively, legal action can be taken. Entegrasyon * Talep 1 uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir. Key words: Custom, Custom Duties, Custom Entegrasyon * Teknoloji Belirsizliği Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi, Disputes Uyuşmazlıkları Çeviklik * TalepGümrük Belirsizliği Çeviklik * Teknoloji Belirsizliği Etkisi) 0,587** 0,217** 0,009 0,090 -0,053 0,207** -0,060 -0,109 R2 0,494 0,527 R2 adj 0,485 0,511 ∆R2 0,494 0,033 56,602 4,009 F Not: Regresyon katsayıları standartlaştırılmıştır.*p<0.05, **p<0.01 119 UHBAB UHBAB www.uhbabdergisi.com www.uhbabdergisi.com Uluslararası Hakemli Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi Uluslararası Hakemli BeĢeri veDönemi Akademik Bilimler Ekim / Kasım / Aralık – Sonbahar Cilt: 4 Sayı:Dergisi 14 Yıl:2015 Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015 International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science October / November / December - Fall Semester Issue: 14 2015 Year: 2015 April / May / June Spring Summer Volume:Volume: 4 Issue:4 12 Year: JEL CODE: M10-M12-M31 ID:294 K:641 ISSN Print: OnlineK34 2147-5385 ID:2302147-4168 K:509 Jel Kodu: (ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 &NO: ISOTRADEMARK) 14001-2004 Belge No: 12880) (MARKA PATENT (2015/03947-2015-GE-17304) GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ Hipotezler ve hipotezlerin destekleme durumları ÇÖZÜM YOLLARI1 ĠDARĠ AġAMADA şu şekildedir. ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER Table 8. Bütün HipotezDUTIES Testlerinin Sonuçları CUSTOM Hipotez No 2 2 Selin KILINÇ , Hatice YURTSEVER Link Yöntem Sonuç 3 Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi 3 Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü H1 Bilgi Teknolojileri H2 Bilgi Teknolojileri Özet: Gümrük vergisi, → Entegrasyon YEM Desteklenmedi → olan Çeviklik YEM Desteklendi gümrüğe tabi ticari Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın from the movement of commercial commodities H3 Entegrasyon → ekonomik, Çevikliksubject to customs which YEM miktarı veya değeri üzerinden alınan, is basedDesteklendi on those sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir commodities’quantity and value. It is are a kind of H4 Entegrasyon →olan bir Operasyonel YEM Desteklendi dış ticaret ve ekonomi politikası aracı vergi tariff that is a foreign trade and economic policy türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan instrument in addition to its economic, social and Performans dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve fiscal functions. Since they are not collected on kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir regular basis like income tax and corporate tax, as H5 Çeviklik → Operasyonel YEM Desteklendi vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan an indirect tariff on expenditures, custom duties Performans eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus are collected only once when commodities subject olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi to foreign trade arrive at the custom. According to H6 Operasyonel Performans → göre Finansal Performans Desteklendi Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine bu the second item of tax YEM procedural law, custom kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle, duties are excluded from this law. Therefore, H7a Talep Belirsizliği Etkisinde →esasları Operasyonel gümrük vergilerinin usul ve uygulama 4458 procedures and practisesHRA of custom Desteklenmedi duties are sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun regulated by customs law numbered 4458. Entegrasyon Performans ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük Through this law, a systematization has been Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak created beginning with commodities subject to H7b Teknolojik Belirsizlik → sistematik Operasyonel HRA Desteklendi işlemlerin sırasına göre bir international trade entering customs territories of Etkisinde Entegrasyon oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğuPerformans gibi Turkey and continuing with operation sequence. gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, Like all other taxes, compalsive levels such as tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük accrual and HRA collecting areDesteklenmedi regulated H8a Talep Belirsizliği Etkisinde → ve Ticaret Finansalassessment, Performans Bakanlığı’na bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan by General Directorate of Customs as a part of 1 Çeviklik Bu çalıĢma, CelalMüdürlüğü Bayar Üniversitesi Bilimler Enstitüsü AnabilimMinistry Dalı Mali Hukuk to Gümrükler Genel tarafından,Sosyal Gümrük Customs Maliye and Economy according Programı Yüksek Lisans Selin KILINÇ tarafından hazırlanan Yüksekprocess Lisans of Tezinden Kanunu hükümlerine uygunÖğrencisi olarak yürütülmektedir. Customs Law. Resolution disputes over H8b Teknolojik Belirsizlik → Finansalcustoms Performans HRA Desteklenmedi türetilmiĢtir. Gümrük vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm duties has a different form from the Etkisinde Çeviklik süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir process of other taxes. Customs duty disputes yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları have to be resolved administratively in the first öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. place. However, in the case of disputes not being Ancak idari Değerlendirilmesi aşamada çözümlenemeyen birsolved administratively, legal action can be taken. Araştırma Hipotezlerinin etkisinin olduğunu göstermemektedir (Bakınız 1 uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir. Key words: Duties, Custom Tablo 6). YolCustom, (Path)Custom Analizinde elde edilen sonuçlar Anahtar Kelimeler: Gümrük Vergisi, Disputes Bu araştırmanın temel amacıGümrük, tedarik zinciri Gümrük Uyuşmazlıkları anlamlı bulunmadığıdan desteklenmemiştir. Bush yönetiminde; bilgi teknolojileri, entegrasyon ve (2001)’un çalışmalarında ise bilgi teknolojilerinin çevikliğin operasyonel ve finansal performansa tedarik zinciri entegrasyonunu etkilediğini desteketkilerini analiz etmektir. Ayrıca çevresel belir- leyen bulgular mevcuttur. Ayrıca Daniel Prajogo sizliğin, entegrasyon ve operasyonel performans (2011)’nun yaptığı çalışmada bilgi teknolojileri arasındaki ve çeviklik ve operasyonel performans kapasitelerinin ve bilgi paylaşımının entegrasyon ile arasındaki ılımlaştırıcı etkisi incelemektir. Sonuçlar, önemli ilişkisi ortaya konulmuştur.Çalışmamızda bilgi teknolojilerinin entegrasyon üzerinde pozitif ise bu ilişkiye rastlanılmamıştır.Farklı sonucun 120 UHBAB UHBAB www.uhbabdergisi.com www.uhbabdergisi.com Uluslararası Hakemli Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi Uluslararası Hakemli BeĢeri veDönemi Akademik Ekim / Kasım / Aralık – Sonbahar Cilt:Bilimler 4 Sayı: Dergisi 14 Yıl:2015 Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015 International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science October / November / December - Fall Semester Issue: 14 2015 Year: 2015 April / May / June Spring Summer Volume:Volume: 4 Issue:4 12 Year: JEL CODE: M10-M12-M31 ID:294 K:641 ISSN Print: Online K34 2147-5385 ID:2302147-4168 K:509 Jel Kodu: (ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 &NO: ISOTRADEMARK) 14001-2004 Belge No: 12880) (MARKA PATENT (2015/03947-2015-GE-17304) GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ çıkmasının en önemli nedeni bilgi teknolojilerini bir ilişki olduğu düşünülmektedir.Çalışmamızda 1 ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI ve entegrasyonu çok boyutlu olarak ele almak da bu ilişkiye rastlanılmıştır. Yapılan analizler, ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER olabilir.Eğer bu bileşenler ayrı ayrı ele alınırsa entegrasyonun operasyonel performans üzerinde CUSTOM DUTIES farklı sonuçlar elde edilebilir. Ayrıca ülkeler arası pozitif bir etkisinin olduğunu göstermektedir (BaSelin KILINÇ2, Hatice YURTSEVER3 farklılıklarda bu sonuca neden olabilir. Sonuçlar, kınız Tablo 6). Yol (Path) Analizinde elde edilen 2 Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi bilgi teknolojilerinin çeviklik3 Celal üzerinde pozitifSalihli MYO, sonuçlar anlamlı Bayar Üniversitesi DıĢ Ticaret Bölümübulunmuş ve desteklenmiştir. bir etkisinin olduğunu göstermektedir (BakıDaniel Prajogo (2011)’nun çalışmasında bilgi Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising nız Tablo 6).Yoleşyanın (Path) elde edilen akışı ile tedarik zinciri yer Analizinde değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın entegrasyonu from the movementve of materyal commercial commodities miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, subject to customs which is based on those sonuçlar anlamlı bulunmuş ve desteklenmiştir. etkisi sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir partnerlerinin commodities’quantityoperasyonel and value. It is are aperformansa kind of dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi tariff that is a foreign trade and economic policy Literatür çalışmaları dazamanda bilgi harcamalar teknolojileri Verilere ve yapılan türüdür. Aynı üzerinden ve alınan araştırılmıştır. instrument in addition to its economic, social and araştırmalara dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve fiscal functions. Since they are not collected on çeviklik arasında pozitif olduğunu kurumlar vergisibir gibietkinin belirli aralıklarla alınan bir göre regularentegrasyon basis like income taxile and operasyonel corporate tax, as performans vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan an indirect tariff on expenditures, custom duties bize göstermektedir (Bottani, vardır. Wong (2011)’un eşyanın gümrüğe geldiği 2010; anda bir Overby defaya mahsus arasında are collectedönemli only once bir whenilişki commodities subject olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi to foreign trade arrive at the custom. According to vd., 2006; Poweret vd., 2001; Swafford vd., çalışmasında tedarik zinciri entegrasyonunun 3 Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu the second item of tax procedural law, custom kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle, duties are excluded from this law. Therefore, 2008; Tallon vekanun Pinsonneault, 2011;Yusuf vd., ana alt başlıkta incelenmiş olduğunu görmekteyiz. gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458 procedures and practises of custom duties are sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun regulated by customs law numbered 4458. 2004; Zain, Kassim, ve Mokhtar, 2003). Bilgi Bunlar iç entegrasyon, tedarikçi entegrasyonu, ve ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük Through this law, a systematization has been Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak created beginning with commodities Firmanın subject to teknolojileri firmaların bilgiyi elde etme, işleme müşteri entegrasyonudur. performans işlemlerin sırasına göre bir sistematik international trade entering customs territories of oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi ölçütleri Turkey and ise continuing with operation ve paylaşmasındaki hızı arttırmaktadır (Vickery dağıtım, ürün sequence. fiyatlandırma, ürün gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, Like all other taxes, compalsive levels such as tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret assessment, accrual and collecting are regulated vd., 2010). Bu araştırmalar doğrultusunda bilgi kalitesi ve ürün esnekliğidir. Bu 3 ana entegrasyon Bakanlığı’na bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan by General Directorate of Customs as a part of 1 Bu çalıĢma, Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü AnabilimMinistry Dalı Mali Hukuk to Genel Müdürlüğü tarafından,bahGümrük faktörleriyle Customs Maliye and Economy according teknolojileri ile Gümrükler çeviklik arasında ilişkiden operasyonel performans arasında Programı Yüksek Lisans Öğrencisi Selin KILINÇ tarafından hazırlanan Yüksekprocess Lisans of Tezinden Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir. Customs Law. Resolution disputes over türetilmiĢtir. Gümrük vergisinden doğan da uyuşmazlıkların çözüm Wong customs (2011) duties hastarafından a different form from the sedilebilmektedir. Çalışmamızda bu ilişkiye pozitif bir ilişki olduğu süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir process of other taxes. Customs duty disputes yapıya sahiptir. Gümrük vergisi üzerinde uyuşmazlıkları tanımlanmaktadır. have to be resolved administratively in the first rastlanılmıştır. Entegrasyonun çeviklik Önceki yapılan araştırmalardaki öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. place. However, in the case of disputes not being Ancak idari göstermektedir aşamada çözümlenemeyen solved administratively, legal action can be pozitif bir etkisinin olduğunu (Bapozitif ilişki çalışmamızda dataken. gözlenmiştir. Çe1 uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir. Key words: Custom, Custom Duties, Custom kınız Tablo 6). Yol (Path) Analizinde elde edilen vikliğin operasyonel performans üzerinde pozitif Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi, Disputes Gümrük Uyuşmazlıkları sonuçlar anlamlı bulunmuş ve desteklenmiştir. bir etkisinin olduğu yapılan çalışma sonucunda Entegrasyon ve çeviklik kavramları tedarik zinciri espit edilmiştir. Yol (Path) Analizinde elde edilen performansını arttırmada ayrı ayrı ele alındıklarında sonuçlar anlamlı bulunmuş ve desteklenmiştir. pozitif katkılar yaptıkları literatür çalışmalarında Birçok çalışma operasyonel performans ve çeviklik gözlemlenmiştir. Entegrasyon ve çeviklik dearasında direk bir ilişki olduğunu göstermektedir ğişkenlerinin performans kriterine bağlı olarak (Swafford vd., 2008; Yusuf ve Adeleye, 2002). birbirlerini etkiledikleri görülmektedir. Literatür Özellikle firmaların tedarik zinciri çeviklik hızı çalışmalarında entegrasyon ve çevikliğin arasında ölçüldüğünde ve tedarik zinciri fonksiyonları 121 UHBAB UHBAB www.uhbabdergisi.com www.uhbabdergisi.com Uluslararası Hakemli Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi Uluslararası Hakemli BeĢeri veDönemi Akademik Bilimler Ekim / Kasım / Aralık – Sonbahar Cilt: 4 Sayı:Dergisi 14 Yıl:2015 Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015 International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science October / November / December - Fall Semester Issue: 14 2015 Year: 2015 April / May / June Spring Summer Volume:Volume: 4 Issue:4 12 Year: JEL CODE: M10-M12-M31 ID:294 K:641 ISSN Print: OnlineK34 2147-5385 ID:2302147-4168 K:509 Jel Kodu: (ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 &NO: ISOTRADEMARK) 14001-2004 Belge No: 12880) (MARKA PATENT (2015/03947-2015-GE-17304) GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ pazarın değişkenlerine adapte ĠDARĠ edildiğinde firma ÇÖZÜM formans arasındaki ilişkiye etkisini araştırmıştır. 1 AġAMADA YOLLARI performansına katkı yaptığı gözlenmiştir (SwafAraştırmasında Wong vd. (2011) teorik model ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER ford, 2008). Çeviklikle performans arasında bir kurarken entegrasyonun alt boyutları olarak iç CUSTOM DUTIES ilişki olduğu literatür çalışmaları incelenerek entegrasyon, tedarikçi entegrasyonu ve müşteri Selin KILINÇ2, Hatice YURTSEVER3 söylenebilmektedir. Çalışmamızda da bu ilişkiye entegrasyonu; performansın alt boyutları olarak 2 Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi 3 rastlanılmıştır. Sonuçlar, operasyonel performansın da dağıtım, ürün maliyeti, ürün kalitesi, ürün Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü finansal performans üzerinde pozitif bir etkisinin esnekliği kullanmıştır. Belirsizlik, entegrasyon Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising olduğunu göstermektedir (Bakınıznedeniyle, Tablo 6). operasyonel performans için yüksek ve düşük eşyanın yer değiştirmesi bu Yol eşyanın ile from the movement of commercial commodities miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, subject to customs which is based on those (Path) Analizinde edilen sonuçlar anlamlı düzenleyici sosyalelde ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir seviyelerde commodities’quantity and value. It isdeğişken are a kind of etkisine sahip dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi tariff that is a foreign trade and economic policy bulunmuş ve desteklenmiştir. Parahinski vd. (2011)’nin çalışmasın türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerindenve alınan olduğu instrumentyapılan in addition Wong to its economic, social and dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve fiscal functions. Since they are not collected on Benton (2004)kurumlar tedarikçi tespit edilmiştir. Yaptığımız vergisiperformansını gibi belirli aralıklarlakritik alınan bir da regular basis like income tax and corporate tax, as çalışmada ise vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan an indirect tariff on expenditures, custom duties başarı faktörlerieşyanın açısından almış talep belirsizliği gümrüğeele geldiği andave bir kriterleri defaya mahsus belirsizliğin are collected only alt once boyurlarından when commodities subject olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi to foreign trade arrive at the custom. According to ürün kalitesi, teslimat performansı, fiyat, değişen ile ilgili hipotezimiz desteklenmiş, teknoloji Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu the second item of tax procedural law, custom kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle, duties are excluded from this law. Therefore, isteklere cevap kanun verme, servis desteği ve genel belirsizliği ile ilgili hipotezimiz desteklenmegümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458 procedures and practises of custom duties are sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun regulated by customs law numbered 4458. performans olarak belirlemişlerdir. Fawcet vd. miştir. Farklı sonucun çıkmasının en önemli ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük Through this law, a systematization has been Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak created beginning with commodities subject to (1997) ise tedarikçi performansı ile ilgili temel nedeni entegrasyon ve operasyonel performans işlemlerin sırasına göre bir sistematik international trade entering customs territories of oluşturulmuştur. Diğerteslimat, tüm vergilerde olduğu gibi çok Turkey and continuing with ele operation sequence. faktörler olarak maliyet, kaliteli esnaeklik boyutlu olarak almak olabilir. Eğer engümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, Like all other taxes, compalsive levels such as tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret assessment, accrual and collecting are regulated ve yenilik faktörlerini kullanımıştır. Operasyonel tegrasyon değişkeni ve operasyonel performans Bakanlığı’na bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan by General Directorate of Customs as a part of 1 Bu çalıĢma, Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü AnabilimMinistry Dalı Mali Hukuk to Gümrükler Genel Müdürlüğü değerlenditarafından, Gümrük değişkeninin Customs Maliye and Economy according ve finansal performans kavramları alt boyutları ayrı ayrı ele alınırsa Programı Yüksek Lisans Öğrencisi Selin KILINÇ tarafından hazırlanan Yüksekprocess Lisans of Tezinden Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir. Customs Law. Resolution disputes over türetilmiĢtir. Gümrük doğan uyuşmazlıkların çözüm farklı customssonuçlar duties has elde a different form from the ülkeler arası rildiğinde ise her ikivergisinden kavramında performans edilebilir. Ayrıca süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir process of other taxes. Customs duty disputes sahiptir. alt Gümrük vergisi uyuşmazlıkları have to be resolved in the olabilir. first değişkeninin ikiyapıya ayrı temel boyutu olduğu ve farklılıklarda buadministratively sonuca neden Sonuçlar, öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. place. However, in the case of disputes not being Ancak olduğu idari daha aşamada solved administratively, action can be taken. aralarında bir ilişki öncekiçözümlenemeyen yapılan talep ve teknolojilegalbelirsizliklerinin çeviklik ve 1 uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir. Key words: Custom, Custom Duties, Custom düzenleyici literatür çalışmalarında tanımlanmaktadır. Çalışoperasyonel performans arasında Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi, Disputes Uyuşmazlıkları mamızda da buGümrük ilişkiye rastlanılmıştır. Yapılan değişken etkisinin olduğunu göstermemektedir. analizler sonucu, talep ve teknoloji belirsizlikLiteratür çalışmaları incelendiğinde ise, bu ilişlerinin entegrasyon ve operasyonel performans kinin var olduğu söylenmektedir. Wong (2009) arasında düzenleyici değişken etkisi; teknolojik ve Germain (1994) çalışmalarında müşterilerin belirsizlik düzenleyici değişkeni için tespit edilsıklıkla her ay siparişlerini değiştirdikleri, kendi miş, talep belirsizliği için tespit edilememiştir. tedarikçilerinin operasyonel performanslarının Wong vd. (2011) çevresel belirsizlik olasılığının, tahmin edilemediği, fabrikaların çekirdek ürün tedarik zinciri entegrasyonu ve operasyonel perteknolojilerini sıklıkla değiştirdikleri ve pazar 122 UHBAB UHBAB www.uhbabdergisi.com www.uhbabdergisi.com Uluslararası Hakemli Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi Uluslararası Hakemli BeĢeri veDönemi Akademik Ekim / Kasım / Aralık – Sonbahar Cilt:Bilimler 4 Sayı: Dergisi 14 Yıl:2015 Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015 International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science October / November / December - Fall Semester Issue: 14 2015 Year: 2015 April / May / June Spring Summer Volume:Volume: 4 Issue:4 12 Year: JEL CODE: M10-M12-M31 ID:294 K:641 ISSN Print: Online K34 2147-5385 ID:2302147-4168 K:509 Jel Kodu: (ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 &NO: ISOTRADEMARK) 14001-2004 Belge No: 12880) (MARKA PATENT (2015/03947-2015-GE-17304) GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ promosyonları ile ilgili yarışmacı İkinciYOLLARI olarak, çeviklik ve entegrasyonun ara1 ĠDARĠhamlelerin AġAMADA ÇÖZÜM sındaki güçlü ilişki firmalar tarafından ortaya tahmin edilemediği test edilmiştir. Belirsizliğin, ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER konulmaktadır. Değişen piyasa koşullarında çeviklik ve operasyonel performansını arasındaki CUSTOM DUTIES nitel ve nicel değişimlere ilişkiyi etkilediği mevcut literatür çalışmalarında 2 müşteri taleplerindeki 3 Selin KILINÇ , Hatice YURTSEVER ayak uydurulabilmesinin tek yolu çevik ve birgörülmektedir. Çalışmamızda ise bu ilişkiye rastla2 Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi birine entegre olmuş bir tedarik ağı ve yönetimi 3 Celal Bayaren Üniversitesi nılmamıştır. Farklı sonucun çıkmasının önemliSalihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü ile sağlanabilmektedir. nedeni, çeviklikÖzet: ve operasyonel performans çok Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın boyutlu olarak ele almak olabilir.Ayrıca ülkeler miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, from the movement of commercial commodities Son olarak, olarak bu araştırma ile firmaların; subject to customs which is based on those sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir commodities’quantity and value. It is are a kind of bilgi teknolojilerine gerekli önemi vermediği, arası farklılıklarda bu sonuca dış ticaret ve ekonomineden politikası olabilir. aracı olan bir vergi tariff that is a foreign trade and economic policy türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan bilgi instrument in addition to için its economic, and teknolojileri yeterlisocial kaynak ayırmadığı, dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve fiscal functions. Since they are not collected on SONUÇ kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir bilgi regularteknolojilerini, basis like income tax and corporate tax, as tederik zinciri yönetiminin vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan an indirect tariff on expenditures, custom duties eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus bir are parçası collected only once when commoditiesilave subject maliyet olarak olarak görmeyip, Bu bölümde, analizler sonucu elde edilen bulgular olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi to foreign trade arrive at the custom. According to Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu değerlendirdiği, the second item of tax procedural law, custom entegrasyonla bilgi teknolojilerinin, ışığı altında, aşağıdaki sonuçlara ve kanun kapsamı dışındaulaşılmış, tutulmuştur. orta Bu nedenle, duties are excluded from this law. Therefore, gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458 bütünleştirilmesinin procedures and practises of sadece custom duties are planlama safhasında üst düzey yöneticilere ve ileriye dönük araştırma sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun regulated by customs law numbered 4458. çekildiği, ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük gerçekleştiği Through this law,ve a uygulamada systematization hassıkıntılar been yapacak olan araştırmacılara çeşitlieşyaya önerilerde Bölgesine girişinden başlayıp, uygulanacak created beginning with commodities subject to zinciri yönetiminde entegrasyon kavramıişlemlerin sırasına göre bir sistematik tedarik international trade entering customs territories of bulunulmuştur.oluşturulmuştur. Bu çalışma iletümİstanbul ilindegibi Turkey and continuing with operation sequence. Diğer vergilerde olduğu bir compalsive bakış ilelevels değil gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, nın Likebütünsel all other taxes, suchde as sadece önceki faaliyet gösteren orta vevetahsil büyük çaplı firmalar tahakkuk aşamaları Gümrük ve Ticaret assessment, accrual and collecting are regulated tedarik ağı öğeleri iletişim Bakanlığı’na bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan ve by sonraki General Directorate of Customs as a partarasında of 1 Buzinciri çalıĢma, CelalMüdürlüğü Bayar Üniversitesi Bilimler Enstitüsü AnabilimMinistry Dalı Mali Hukuk to Gümrükler Genel tarafından, Gümrük Customs Maliye and Economy according incelenmiş, tedarik yönetiminde; bilgiSosyal tekolarak değerlendirildiği tespit edilmiştir. Çevik Programı Yüksek Lisans Selin KILINÇ tarafından hazırlanan Yüksekprocess Lisans of Tezinden Kanunu hükümlerine uygunÖğrencisi olarak yürütülmektedir. Customs Law. Resolution disputes over türetilmiĢtir. Gümrük vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm customs duties has a different form from nolojileri, entegrasyon ve çevikliğin, operasyonel entegrasyonu sağlanmış birthetedarik zinciri süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir ve process of other taxes. Customs duty disputes yapıya sahiptir. Gümrükaraştırılmıştır. vergisi uyuşmazlıkları have to be resolved administratively in the first ve finansal performansa etkileri yönetimi ile operasyonel performansın artacağı öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. place. However, in the case of disputes not being Ancak idari aşamada çözümlenemeyen ortaya solved administratively, legal action can beperformansla taken. çıkmıştır. Operasyonel ayrıca 1 yargı yoluna başvurulabilmektedir. İlk olarak bilgiuyuşmazlıklarda teknolojileri uygulamaları ile Key words: Custom, Custom Duties, Custom finansal performans arasındaki güçlü ilişki ortaya Anahtar Kelimeler: Gümrük, ilişki Gümrük Vergisi, Disputes tedarik zinciri entegrasyonu arasında tespit Gümrük Uyuşmazlıkları konulmuştur. Çevresel belirsizliğinde tedarik edilememiştir. Ayrıca bilgi teknolojilerindeki zinciri entegrasyonu ile operasyonel performans yenilikler ve gelişmelerin firmalarca yakından arasında düzenleyici değişken etkisi görülmektedir. takip edilmediği ve işletmelerde doğru maliyet ÖNERİLER analizlerinin yapılmadığı da görülmektedir. Bilgi teknolojilerine ayrılacak bütçenin ileriki safhalarda diğer maliyetleri azaltacağı yönündeki bakış açısı henüz yöneticelerde oluşmamıştır. Araştırma kapsamında yapılan literatür çalışması ve analizlerin sonuçlarına göre firma yöneticilerinin daha başarılı olması ve piyasa rekabet koşulla- 123 UHBAB UHBAB www.uhbabdergisi.com www.uhbabdergisi.com Uluslararası Hakemli Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi Uluslararası Hakemli BeĢeri veDönemi Akademik Bilimler Ekim / Kasım / Aralık – Sonbahar Cilt: 4 Sayı:Dergisi 14 Yıl:2015 Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015 International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science October / November / December - Fall Semester Issue: 14 2015 Year: 2015 April / May / June Spring Summer Volume:Volume: 4 Issue:4 12 Year: JEL CODE: M10-M12-M31 ID:294 K:641 ISSN Print: OnlineK34 2147-5385 ID:2302147-4168 K:509 Jel Kodu: (ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 &NO: ISOTRADEMARK) 14001-2004 Belge No: 12880) (MARKA PATENT (2015/03947-2015-GE-17304) GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ rını yakalayabilmeleri için; bilgi teknolojilerinin teknolojileri ile yenilik kavramı arasındaki ilişki 1 ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI firmanın tedarik zinciri yönetim süreçlerinin tü- de ileriki çalışmalarda incelenebilir. ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER münde yer alması, bilgi teknolojilerine gereken KAYNAKÇA CUSTOM önemin verilmesi, bilgi teknolojilerinin takibi ve DUTIES 3 KILINÇ2, Hatice YURTSEVER entegrasyonu için gereken bütçeninSelin ayrılması, AGAN, Y., (2011). Impact of Operations, Marketing, 2 Celal Bayar Üniversitesiöneminin Sosyal Bilimlertüm Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi çevikliğin tedarik zinciri akışındaki and Information Technology Capabilities on 3 Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü faaliyetlerde ortaya konması, entegrasyonun sistemin Supply Chain Integration, Journal of Economic Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising birbirine bağlı iki öğesi için değil de, tüm sistem and Social Research, Vol 13(1) pp. 30-32 eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın from the movement of commercial commodities miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, subject to customs which is based on those için eş zamanlı olarak sağlanması, entegrasyonun sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir AUTRY, commodities’quantity is are a kind The of C.W., and etvalue. al.,It(2010). Effects of dış ticaret vetakip ekonomi politikası aracı bir vergi tariff that is a foreign trade and economic policy merkezi bir sistemden edilmesi veolan gerekli türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan instrument in addition to itsTurbulence economic, social and Technological and Breadth on bir vergi türü olanyapılması, gümrük vergisi,belirgelir ve fiscal functions. Since they are not collected on kontrollerin tekdolaylı bir merkezden kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir regular basis like income tax and corporate tax, as Supply Chain Technology Acceptance and türü olmadığından, ticarete konu olan an indirect tariff on expenditures, custom duties sizliğin olumsuzvergi etkilerinin en azadışindirmek için eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus are Adoption, collected only once when commodities subject of Information International Journal olmak üzere alınmaktadır. Gümrük faktörleri vergileri, Vergi to foreign trade arrive at the custom. According to performans ile entegrasyon ve çeviklik Elsevier, 3 Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu the Management, second item of tax procedural law,p.custom arasındaki ilişkilerin teknolojik kanun doğru kapsamı algılanması, dışında tutulmuştur. Bu nedenle, duties are excluded from this law. Therefore, gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458 procedures and practises of custom duties are ve talep belirsizliğinin firmalar tarafından (2011). Bir Rekabet sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir.doğru Bu kanun BAŞKOL, regulated by M., customs law numbered 4458. Aracı Olarak ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük Through this law, a systematization has been tanımlanması gerektiği önerilmektedir. Tedarik Zinciri Yönetimi:subject Strateji Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak created beginning with commodities to ve Yaklaşımişlemlerin sırasına göre bir sistematik international trade entering customs territories of lar,and Süleyman Demirel Vizyoner Diğer tüm vergilerde olduğu gibi Turkey continuing with operationÜniversitesi sequence. İleri araştırmalaroluşturulmuştur. için vergisinde öneriler çalışma gümrük deise, zorunlu aşamalarmodeolan tarh, Like all other taxes, compalsive levels such as Dergisi, C.3, S. 5, ss. 13-27 ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret assessment, accrual and collecting are regulated linde kullanılan tahakkuk bilgi teknolojileri, entegrasyon ve Bakanlığı’na bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan by General Directorate of Customs as a part of 1 Bu çalıĢma, CelalMüdürlüğü Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü AnabilimMinistry Dalı Mali Hukuk to Gümrükler Genel tarafından, Gümrük Customs Maliye and Economy according çeviklik değişkenlerinin alt boyutları ele alınarak BRAUNSCHEIDEL, M.J., (2005). Antecedents Programı Yüksek Lisans Öğrencisi Selin KILINÇ tarafından hazırlanan Yüksekprocess Lisans Tezinden Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir. Customs Law. Resolution of disputes over türetilmiĢtir. Gümrük vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm customs duties has a different form from the farklı bir çalışma yapılabileceği söylenebilir. of Supply Chain Agility: An Empirical Invessüreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir process of other taxes. Customs duty disputes yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları havetigation, to be resolved administratively in the first Belirsizlik ılımlaştırıcı değişkenini alt boyutları School of Management University öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. place. However, in the case of disputes not being Ancak idari aşamada kavramı çözümlenemeyen solved actionUniversity can be taken. of New York olan talep ve teknolojik belirsizlik hali of administratively, Buffalo thelegal State 1 uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir. Key words: Custom, Custom Duties, Custom hazırda çalışmamızda kullanılmıştır. Buna pazar Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi, CHOPRA, Disputes S., et al (2003). Prentice-Hall Press, belirsizliği kavramı eklenebilir. Bilgi teknoloGümrükda Uyuşmazlıkları New Jersey, 2. Baskı jilerinin operasyonel performans üzerindeki etkisi araştırılabilir. Bilgi teknolojileri değişkeniyle bilgi COOPER, C., et al., (1997). The International paylaşımı değişkeni arasındaki ilişki incelenebilir. Journal of Logistics Management, Volume Esneklik ve risk bağımsız değişken olarak modele 8, No. 1, p.5 eklenebilir. Ayrıca bu kavramların model ve diğer CROXTON, K., et al., (2001). The Supply Chain değişkenler üzerindeki etkileri araştırılabilir. Bilgi Management Processes, The International 124 UHBAB UHBAB www.uhbabdergisi.com www.uhbabdergisi.com Uluslararası Hakemli Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi Uluslararası Hakemli BeĢeri veDönemi Akademik Ekim / Kasım / Aralık – Sonbahar Cilt:Bilimler 4 Sayı: Dergisi 14 Yıl:2015 Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015 International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science October / November / December - Fall Semester Issue: 14 2015 Year: 2015 April / May / June Spring Summer Volume:Volume: 4 Issue:4 12 Year: JEL CODE: M10-M12-M31 ID:294 K:641 ISSN Print: Online K34 2147-5385 ID:2302147-4168 K:509 Jel Kodu: (ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 &NO: ISOTRADEMARK) 14001-2004 Belge No: 12880) (MARKA PATENT (2015/03947-2015-GE-17304) GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ Journal of Logistics Management, V: 12, ÇÖZÜM KIRIM, A., (2001). 1 Strateji ve Bire-Bir Pazarlama, ĠDARĠ AġAMADA YOLLARI No: 2, p. 20 Sistem Yayıncılık, İstanbul ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER ÇANCI, M., ve diğ., (2003). Lojistik Yönetimi KOBU, B., (1999). Üretim Yönetimi (10. Baskı), CUSTOM DUTIES 3 (1. Baskı), Erler Matbaacılık San. Tic. 2, Hatice YURTSEVER Avcıol Basım-Yayın, İstanbul Selinve KILINÇ A.ş., İstanbul2 Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi 3 KOTLER, et al., (1999). Armstrong, G., Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ TicaretP., Bölümü DOĞRUER, İ. M., (2005). Üretim Organizasyonu Saunders, J. ve Wong, V., Principles of MarÖzet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising eşyanın değiştirmesi İstanbul nedeniyle, bu eşyanın fromketing, the movement of commercial Europe, commodities 2nd European ve Yönetimi, AlfayerYayınları, PrenticeHall miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, subject to customs which is based on those sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir commodities’quantity Edition, p. and 595value. It is are a kind of FAISAL, M.N.,dış(2008). Virtualpolitikası Integration and ticaret ve ekonomi aracı olan bir vergi tariff that is a foreign trade and economic policy türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan instrument in addition to its economic, social and Informationdolaylı Risks: A türü Supply Chain Persbir vergi olan gümrük vergisi, gelir ve LA fiscalLONDE, functions. Since they et areal., not collected on Supply Chain B.J., (1997). kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir regular basis like income tax and corporate tax, as pective, IIMB vergi Management türü olmadığından, Review, dış ticarete 2008, konu olan an indirect tariff on expenditures, custom duties Management: My thor Reality?,Supply Chain eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus are collected only once when commodities subject pp. 70-72 olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi to foreign trade arrive at the custom. According to p.6-7 Management Review, Vol. 1, Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu the second item of tax procedural law, custom kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle, duties are excluded from this law. Therefore, GANESHAN, R., et al., (2000). gümrük vergilerinin usulTaxonomicRevive uygulama esasları 4458 LAMBERT, procedures and practises of custom are D. M., et al.,duties (1998). Fundamensayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun regulated by customs law numbered 4458. ew of SupplyChain ile dış ticareteManagement konu olan eşyanınResearch, Türkiye Gümrük Through this law, a systematization has been tals of Logistics Management, MA: Irwin/ Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak created beginning with commodities subject to QAOM Department The University of işlemlerin sırasına göre bir sistematik international trade entering Boston customs territories of McGraw-Hill, oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi Turkey and continuing with operation sequence. Cincinnati, gümrük p. 4 vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, Like all other taxes, compalsive levels such as tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret LEE, assessment, and The collecting are regulated H., accrual (2004). triple-A supply chain. HarBakanlığı’na bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan by General Directorate of Customs as a part of 1 Bu çalıĢma, Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Maliye Anabilim Dalı Mali Hukuk HOULIHAN, J.B., (1988). International Supply Gümrükler Genel Müdürlüğü tarafından, Gümrük Customs and Economy Ministry according to vard Business Review, 82 (10), s. 102–112 Programı Yüksek Lisans Selin KILINÇ tarafından hazırlanan Yüksekprocess Lisans Tezinden Kanunu hükümlerine uygunÖğrencisi olarak yürütülmektedir. Customs Law. Resolution of disputes over türetilmiĢtir. Chains: A Gümrük New Approach, vergisinden doğan Management uyuşmazlıkların çözüm customs duties has a different form from the süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir process of other taxes. Customs duty disputes J.T., et al., (2001). Defining Supply Decision, Vol.26, No.3 Gümrük vergisi uyuşmazlıkları MENTZER, yapıya sahiptir. have to be resolved administratively in the first öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. place. However, in the case of disputes not being Chain Management, Journal of Business Ancak idari aşamada çözümlenemeyen solved administratively, legal action can be taken. JONESAND, T., et al., (1985). Using Inventory uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir. Logistics, Vol: 22, No. 2, 1p. 23 Key words: Custom, Custom Duties, Custom for Competitive Advantage Through Supply Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi, Disputes Gümrük Uyuşmazlıkları Chain Management, International Journal of Physical Distribution and Materials Management, Vol. 15, No. 5, pp. 16-26 NAGEL, R., et al., (1991). 21st Century Manu- KEELY, C., et al., (2001). The Supply Chain Management Processes, The International Journal of Logistics Management, V: 12, No: 2, p. 17 netiminin Gelişimi, Süreçleri ve Yararları, facturing Enterprise ÖZDEMİR, A.İ., (2004). Tedarik Zinciri Yö- 125 Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, Sayı: 23, Temmuz-Aralık ss.91-93 UHBAB UHBAB www.uhbabdergisi.com www.uhbabdergisi.com Uluslararası Hakemli Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi Uluslararası Hakemli BeĢeri veDönemi Akademik Bilimler Ekim / Kasım / Aralık – Sonbahar Cilt: 4 Sayı:Dergisi 14 Yıl:2015 Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015 International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science October / November / December - Fall Semester Issue: 14 2015 Year: 2015 April / May / June Spring Summer Volume:Volume: 4 Issue:4 12 Year: JEL CODE: M10-M12-M31 ID:294 K:641 ISSN Print: OnlineK34 2147-5385 ID:2302147-4168 K:509 Jel Kodu: (ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 &NO: ISOTRADEMARK) 14001-2004 Belge No: 12880) (MARKA PATENT (2015/03947-2015-GE-17304) GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ PRAJOGO, D., et al., (2012). Supply chain ÇÖZÜM WAGNER, S.M.,1 et al., (2012). 2012. Managing ĠDARĠ AġAMADA YOLLARI integration and performance: The effects of risks in just-insequence supply networks: ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER long-term relationships, information technoexploratory evidence from automakers. IEEE CUSTOM DUTIES logy and sharing, and logistics integration, Transactions on Engineering Management, 2 3 Selin KILINÇ , Hatice YURTSEVER Int. J. Production Economic (135) pp.514-522 59 (2), pp. 52–64 2 Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi Celal Bayar Üniversitesi Ticaret Bölümü PATTERSON, K. A., et al., (2004). Diffusion ofSalihli MYO, VANDıĢ HOEK, R.I., et al., (2001). Measuring Agile SupplyChain Technologies, Transportation Capabilities in the Supply Chain, InternatiÖzet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın from the movement of commercial commodities Journal, pp.miktarı 12-13 onal Journal of Operations and Production veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, subject to customs which is based on those sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir commodities’quantity and value. It is are app.126-147 kind of Management; 21 (1/2), dış ticaret ekonomi politikası aracıof olan bir vergi tariff that is a foreign trade and economic policy RAJAGURU, R., et al.,ve (2013). Effects intertürüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan instrument in addition to its economic, social and dolaylı bir vergi türü olanon gümrük vergisi, gelir ve YAO, fiscal functions. they are not collectedand on Mixed-model organizational compatibility supply chain A.C., etSince al., (2003). Agility kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir regular basis like income tax and corporate tax, as türü olmadığından, dış ticarete konu tariff onProduction, expenditures, custom duties capabilities:vergiExploring the mediating roleolan an indirect Furniture International Journal eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus are collected only once when commodities subject olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi to foreign trade arrive at the custom. According to of inter-organizational information systems of Production Economics; 81/82, pp. 95-102 Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu the second item of tax procedural law, custom (IOIS) integration, Marketing kanun kapsamıIndustrial dışında tutulmuştur. Bu nedenle, duties are excluded from this law. Therefore, Notu: Bu makale sırada yer alan gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458 Yazar procedures and practises of custombirinci duties are Management, p.623düzenlenmiştir. Bu kanun regulated by customs law numbered 4458. sayılıElsevier, Gümrük Kanunu’nda yazarın Üniversitesi Sosyal Biile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük Through this law,Beykent a systematization has been Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak created beginning with commodities subject to SANDERS, N.,işlemlerin (2005). IT Allignment in limlertrade Enstitüsü İşletme Bölümü Yönetim sırasına göre bir Supply sistematik international entering customs territories of oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi Turkey and continuing with operation sequence. Chain Relationships: A deStudy Supplier A.D.levels (2015) gümrük vergisinde zorunlu of aşamalar olan tarh, Like Organizasyon all other taxes, compalsive such asyılında yaptığı tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret assessment, accrual and collecting are regulated Benefits, Journal ofbağlı Supply Chain Manayayınlanmış doktora tezinden türetilerek Bakanlığı’na ayrı bir kuruluş niteliği olan by General Directorate of Customs as a part of 1 Bu çalıĢma, CelalMüdürlüğü Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Maliye AnabilimMinistry Dalı Mali Hukuk to Gümrükler Genel tarafından, Gümrük Customs and Economy according gement, V: Kanunu 41, Iss. 2, p.Lisans 6uygunÖğrencisi hazırlanmıştır. Programı Yüksek Selin KILINÇ tarafından hazırlanan Yüksekprocess Lisans of Tezinden hükümlerine olarak yürütülmektedir. Customs Law. Resolution disputes over 3 türetilmiĢtir. Gümrük vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. Ancak idari aşamada çözümlenemeyen uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir. Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi, Gümrük Uyuşmazlıkları 126 customs duties has a different form from the process of other taxes. Customs duty disputes have to be resolved administratively in the first place. However, in the case of disputes not being solved administratively, legal action can be taken. Key words: Disputes 1 Custom, Custom Duties, Custom UHBAB UHBAB www.uhbabdergisi.com www.uhbabdergisi.com Uluslararası Hakemli Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi Uluslararası Hakemli BeĢeri veDönemi Akademik Ekim / Kasım / Aralık – Sonbahar Cilt:Bilimler 4 Sayı: Dergisi 14 Yıl:2015 Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015 International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science October / November / December - Fall Semester Issue: 14 2015 Year: 2015 April / May / June Spring Summer Volume:Volume: 4 Issue:4 12 Year: JEL CODE: M10-M12-M31 ID:294 K:641 ISSN Print: Online K34 2147-5385 ID:2302147-4168 K:509 Jel Kodu: (ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 &NO: ISOTRADEMARK) 14001-2004 Belge No: 12880) (MARKA PATENT (2015/03947-2015-GE-17304) GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI1 ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER CUSTOM DUTIES EXTENDED ABSTRACT Selin KILINÇ2, Hatice YURTSEVER3 2 Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢto Ticaret Purpose: The purpose of the research is to draw attention theBölümü importance of supply chain management in medium large sized enterprises, to specify the Custom deficiencies caused current practices Özet: and Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari Abstract: duty is a kind of tariffby arising eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın from the movement of commercial commodities in planning, application and control processes relatedsubject to supply chain management and to put forth miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, to customs which is based on those sosyal fonksiyonlarının yanındaanother önemli bir purpose commodities’quantity and value. Itthat is are asupply kind of chain manathe things needed tovebemalidone. Moreover, is to emphasize dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi tariff that is a foreign trade and economic policy türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan toinstrument in addition to its economic, and chain management processes should be addressed as a whole, determine to what extentsocial supply dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve fiscal functions. Since they are not collected on gibi belirli aralıklarla alınan bir regular like income tax and suggestions corporate tax, as by making a gement processkurumlar affectsvergisi performances of enterprises and tobasis make concrete vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan an indirect tariff on expenditures, custom duties gümrüğe geldiği international anda bir defaya mahsus are collected once when subject comparison. Oureşyanın country started competition afteronly1980 andcommodities accepted the conditions of olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi to foreign trade arrive at the custom. According to Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu the second item of tax procedural law,started custom a big compeglobal competition as a member of the World Trade Organization. Companies kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle, duties are excluded from this law. Therefore, gümrükunder vergilerinin usul conditions ve uygulama esasları proceduresMass and practises of custommethods duties are vanished and tition to be the best these for 4458 competition. production sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun regulated by customs law numbered 4458. customer satisfaction came the forefront. The responsibilities companieshasincreased with the ile dış ticarete konuto olan eşyanın Türkiye Gümrük Through this law, of a systematization been Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak created beginning with commodities subject to customer awareness. the affecting international the performances of companies işlemlerinTherefore, sırasına göre factors bir sistematik trade entering customs territories of have changed oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi Turkey and continuing with operation sequence. and increased. Supply chain demanagement impact on compalsive the performances gümrük vergisinde zorunlu aşamalar having olan tarh, a great Like all other taxes, levels such as of companies tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret assessment, accrual and collecting are regulated will be discussed in this study. The of information technologies in asoffering Bakanlığı’na bağlı ayrı bir importance kuruluş niteliği olan by General Directorate of Customs a part of a product and 1 Bu çalıĢma, CelalMüdürlüğü Bayar Üniversitesi Bilimler Enstitüsü AnabilimMinistry Dalı Mali Hukuk to Gümrükler Genel tarafından,Sosyal Gümrük Customs Maliye and Economy according service to consumer at Yüksek the right place and condition and itsYüksek greatprocess place in competition condiProgramı Lisans Öğrencisi Selin KILINÇ tarafından hazırlanan Lisans Tezinden Kanunu hükümlerine uyguntime, olarak yürütülmektedir. Customs Law. Resolution of disputes over türetilmiĢtir. Gümrük vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm customs duties has a different form from the tions will be analyzed. The superiorities of the companies integrating their information technologies süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir process of other taxes. Customs duty disputes yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları have to be resolved administratively in the first with supply chain network well and updating continuously to other companies and their success in öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. place. However, in the case of disputes not being Ancak idari aşamada çözümlenemeyen solved administratively, can be taken. The necessity making optimum decisions under indefinite conditions were tried tolegal beaction determined. 1 uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir. Custom, Custom Customnetwork using for an agile decision-making mechanism for successKey andwords: the existence of Duties, a supply Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi, Disputes Gümrük Uyuşmazlıkları information technologies in a wide and common way for this mechanism are in question. Limitations of the Research: It has been acknowledged that the participants of the research have the sufficient amount of knowledge to fill the questionnaire about supply chain management and information technologies, and they give objective information. Companies being active in the field of food, clothes, weaving, electronics, white good and furniture in the city of İstanbul have been have been taken into account in the research. The great attention has been attached to the fact that company managers filling the questionnaire are university-graduates and work in minor and senior positions. The participants have kindly been asked to tick objectively for the questions related to the perfor3 127 UHBAB UHBAB www.uhbabdergisi.com www.uhbabdergisi.com Uluslararası Hakemli Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi Uluslararası Hakemli BeĢeri veDönemi Akademik Bilimler Ekim / Kasım / Aralık – Sonbahar Cilt: 4 Sayı:Dergisi 14 Yıl:2015 Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015 International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science October / November / December - Fall Semester Issue: 14 2015 Year: 2015 April / May / June Spring Summer Volume:Volume: 4 Issue:4 12 Year: JEL CODE: M10-M12-M31 ID:294 K:641 ISSN Print: OnlineK34 2147-5385 ID:2302147-4168 K:509 Jel Kodu: (ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 &NO: ISOTRADEMARK) 14001-2004 Belge No: 12880) (MARKA PATENT (2015/03947-2015-GE-17304) GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ mance of the company. Method: In this part, theÇÖZÜM purpose YOLLARI and importance of the research, populati1 ĠDARĠ AġAMADA on used in the research, sampling process, research model, data collection method, determination of ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER research variables, research hypotheses, analysis of data and development of questions for questionCUSTOM DUTIES naire are addressed. In this study that will be conducted in line with these purposes specified, 1500 Selin KILINÇ2, Hatice YURTSEVER3 medium and large sized companies being active in the field of food, clothes, weaving, electronics, 2 Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi 3 white good and furniture in the city of Üniversitesi İstanbulSalihli wereMYO, triedDıĢtoTicaret be contacted via e-mail, telephone and Celal Bayar Bölümü face-to-face meeting. Approximately 300 of these companies responded the questionnaire. However, Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising the questionnaire wasyerproperly companies. Scales:of This study was applied to the eşyanın değiştirmesireplied nedeniyle,by bu 200 eşyanın from the movement commercial commodities miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, subject to customs which is based on those minor and seniorsosyal managers of 200 companies in bir the city of İstanbul by me, Itand following ve mali fonksiyonlarının yanında önemli commodities’quantity and value. is aretook a kind shape of dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi tariff that is a foreign trade and economic policy the questionnaire titled “The effects ofüzerinden information technologies, andandagility on opetürüdür. Aynı zamanda harcamalar alınan instrument in additionintegration to its economic, social dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve fiscal functions. Since they are not collected on rational and financial performance in supply chain management”. the purpose of measukurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir regular basis like income taxWith and corporate tax, as vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan an indirect tariff on expenditures, custom duties ring the effects of information technologies onmahsus supply chain management, the participants were asked eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya are collected only once when commodities subject olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi to foreign trade arrive at the custom. According to to reply 5 questions. To what extent information technologies have been used in the processes of Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu the second item of tax procedural law, custom kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle, duties are excluded from this law. Therefore, product orders, billing, product shipping and monitoring in the communication of suppliers with each gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458 procedures and practises of custom duties are sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun regulated by customs law numbered 4458. other were triediletodışbeticarete determined with these questions. The questions were taken from the study of konu olan eşyanın Türkiye Gümrük Through this law, a systematization has been Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak created with commodities to of long-term Daniel Prajogo işlemlerin (2012) titled “Supply chainsistematik integration andbeginning performance: Thesubject effects sırasına göre bir international trade entering customs territories of oluşturulmuştur. technology Diğer tüm vergilerde gibi and Turkey and continuing with operation5sequence. relationships, information andolduğu sharing, logistics integration”. questions related to gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, Like all other taxes, compalsive levels such as tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret assessment, accrual and collecting are regulated integration in supply chain management were directed to the participants. Information sharing betBakanlığı’na bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan by General Directorate of Customs as a part of 1 Bu çalıĢma, CelalMüdürlüğü Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Maliye AnabilimMinistry Dalı Mali Hukuk to Genel tarafından, Gümrük and Economy according ween suppliers Gümrükler and customers and the dimensions ofCustoms thishazırlanan information sharing has been questioned Programı Yüksek Lisans Öğrencisi Selin KILINÇ tarafından Yüksekprocess Lisans of Tezinden Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir. Customs Law. Resolution disputes over türetilmiĢtir. Gümrük vergisinden uyuşmazlıkların çözüm duties tried has a different form from the with these questions. The leveldoğan of information sharingcustoms has been to be revealed with the questisüreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir process of other taxes. Customs duty disputes yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları have toinformation be resolved administratively the first ons related to sensitive information sharing and private sharing.in The questions were öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. place. However, in the case of disputes not being Ancak ofidari aşamada çözümlenemeyen legalsupply action can chain be taken. agility through taken from the study Patricia M. Swafford (2008) solved titledadministratively, “Achieving 1 uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir. words: in Custom, Custom Duties,were Customdirected to the IT integration and flexibility”. 7 questions about theKeyagility supply chain Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi, Disputes Uyuşmazlıkları participants. TheGümrük purpose of these questions was to measure production time, production development cycle, distribution capacity, development of delivery reliability, the speed of answering the changing market needs. These questions were taken from the study of Sharon E. DeGroote’un (2013) titled “The impact of IT on supply chain agility and firm performance: An empirical investigation”. 16 questions related to the performance were directed to the participants. The questions measuring the comparison of the investment incomes with rivals, offering products and services to the market before rivals, responding to customer complaints before rivals, higher market share than rivals, level of profitability, growth rate and comparison of market value of the company with rivals were used. 128 UHBAB UHBAB www.uhbabdergisi.com www.uhbabdergisi.com Uluslararası Hakemli Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi Uluslararası Hakemli BeĢeri veDönemi Akademik Ekim / Kasım / Aralık – Sonbahar Cilt:Bilimler 4 Sayı: Dergisi 14 Yıl:2015 Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015 International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science October / November / December - Fall Semester Issue: 14 2015 Year: 2015 April / May / June Spring Summer Volume:Volume: 4 Issue:4 12 Year: JEL CODE: M10-M12-M31 ID:294 K:641 ISSN Print: Online K34 2147-5385 ID:2302147-4168 K:509 Jel Kodu: (ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 &NO: ISOTRADEMARK) 14001-2004 Belge No: 12880) (MARKA PATENT (2015/03947-2015-GE-17304) GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ Relevant questions were takenĠDARĠ from the study ofÇÖZÜM Daniel Prajogo (2012) titled “Supply chain integ1 AġAMADA YOLLARI ration and performance: The effects of long-term relationships, information technology and sharing, ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER and logistics integration”. Sampling and Data Collection: The research population is composed of CUSTOM DUTIES minor and senior managers of medium and large sized companies active in the city of İstanbul in Selin KILINÇ2, Hatice YURTSEVER3 Turkey. In the study within the questionnaire, 1500 companies were tried to be applied a question2 Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi 3 naire via e-mail and face-to-face. was DıĢ filled byBölümü 200 companies properly. Some of CelalThe Bayarquestionnaire Üniversitesi Salihli MYO, Ticaret the companies didn’t want to declare the company name, the number of employees and the amount Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising of annual income in data of the questionnaire. This demand was taken into account. eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın from the movement of commercial commodities Data obtained miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, subject to customs which is based on those were sent to SPSS and prepared data Survey method sosyalprogram ve mali fonksiyonlarının yanındafor önemli bir analysis. commodities’quantity and value. Itwas is are aused kind ofin the research dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi tariff that is a foreign trade and economic policy as the data collection method. questionnaire observation composed of the questions türüdür. Aynı zamanda The harcamalar üzerinden alınan is an instrument in addition tool to its economic, social and dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve fiscal functions. Since they are not collected on that inquired people read One bir part of thebasis questionnaires conducted via e-mail kurumlarcan vergisi gibiand belirlirespond. aralıklarla alınan regular like income tax andwas corporate tax, as vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan an indirect tariff on expenditures, custom duties and one part viaeşyanın face-to-face. In the partmahsus of the questionnaires for research, questions gümrüğe geldiği anda first bir defaya are collected only onceprepared when commodities subject olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi to foreign trade arrive at the custom. According to related to demographic information were directed. Inthethe second part of the questionnaire, “FiveUsul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu second item of tax procedural law, custom kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle, duties are excluded from this law. Therefore, point Likert Scale” was used for the variables of information technologies, agility, performance and gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458 procedures and practises of custom duties are sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun regulated by customs law numbered 4458. uncertainty (1-Strongly disagree, 2-Disagree, 3-Neutral, 4- Agree, 5-Strongly agree). “Five-Point ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük Through this law, a systematization has been Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak created beginning with commodities subject toinsufficient, 2Scale” was alsoişlemlerin used forsırasına integration variable with different options (1-Absolutely göre bir sistematik international trade entering customs territories of oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi Sufficient). Turkey and continuing operation sequence.to the fact that Insufficient, 3-Neutral, 4- Sufficient, 5- Absolutely It waswithpaid attention gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, Like all other taxes, compalsive levels such as ve tahsil aşamaları Gümrük (studies ve Ticaret conducted assessment, accrual collecting regulated are up-to-date sources used intahakkuk the preparation of scales withinandthe last 5areyears) Bakanlığı’na bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan by General Directorate of Customs as a part of 1 Bu çalıĢma, CelalMüdürlüğü Bayar Üniversitesi Bilimler Enstitüsü Maliye AnabilimMinistry Dalı Mali Hukuk to Gümrükler Genel tarafından, Gümrük Customs Patricia and Economy according and internationally accepted. The studies ofSosyal Prajogo (2012), M.Lisans Swafford (2008) and Sharon Programı Yüksek Lisans Selin KILINÇ tarafından hazırlanan Yüksekprocess Tezinden Kanunu hükümlerine uygunÖğrencisi olarak yürütülmektedir. Customs Law. Resolution of disputes over türetilmiĢtir. Gümrük vergisinden doğan çözüm ofcustoms duties hasquestions. a different form from the and validity E. DeGroote (2013) were used inuyuşmazlıkların the preparation the survey Reliability süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir process of other taxes. Customs duty disputes yapıya variables sahiptir. Gümrük uyuşmazlıkları to be resolved factor administratively in the and first confirmatory analyses of research werevergisi analyzed by usinghaveexploratory analysis öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. place. However, in the case of disputes not being Ancak idarihypotheses aşamada were çözümlenemeyen solved correlation administratively, legal action can be taken. factor analysis. Research tested by using analysis and structural equality 1 uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir. words: Custom, Customcharacteristics Duties, Custom model (path analysis). Analysis and Findings: First Key of all, demographic of the parAnahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi, Disputes Uyuşmazlıkları ticipants of the Gümrük research were analyzed, and the reliability and validity analyses of the scales used were made before testing research hypotheses. In order to make reliability and validity analyses, Exploratory Factor Analysis-EFA was performed and then Confirmatory Factor Analysis-CFA was made regarding whether the scales have discriminant and convergent validity. Exploratory Factor Analysis was made through SPSS. Structural equality model was created in order to make confirmatory factor analysis and AMOS 4.0 structural equality software was utilized. With the purpose of analyzing the relation between the variables that constitute research model, whether hypotheses are supported with correlation analysis and path analysis was analyzed with structural equality model. 129 UHBAB UHBAB www.uhbabdergisi.com www.uhbabdergisi.com Uluslararası Hakemli Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi Uluslararası Hakemli BeĢeri veDönemi Akademik Bilimler Ekim / Kasım / Aralık – Sonbahar Cilt: 4 Sayı:Dergisi 14 Yıl:2015 Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015 International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science October / November / December - Fall Semester Issue: 14 2015 Year: 2015 April / May / June Spring Summer Volume:Volume: 4 Issue:4 12 Year: JEL CODE: M10-M12-M31 ID:294 K:641 ISSN Print: OnlineK34 2147-5385 ID:2302147-4168 K:509 Jel Kodu: (ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 &NO: ISOTRADEMARK) 14001-2004 Belge No: 12880) (MARKA PATENT (2015/03947-2015-GE-17304) GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ Conclusion: In this part, belowĠDARĠ results have beenÇÖZÜM obtainedYOLLARI in the light 1 of the findings obtained after AġAMADA analyses, and senior and minor managers and researchers who will make prospective research were ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER offered various suggestions. Medium and large sized companies being active in the city of İstanbul CUSTOM DUTIES have been analyzed with this study; the effects of information technologies, integration and agility Selin KILINÇ2, Hatice YURTSEVER3 on operational and financial performance in supply chain management have been studied. The rela2 Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi tion between the practices of3 Celal information technologies and supply Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümüchain integration couldn’t be determined in the first instance. It is also observed that innovations and developments in informatiÖzet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising on technologieseşyanın are not closely bubyeşyanın companies, and correct cost analysis are not made in yer followed değiştirmesi nedeniyle, from the movement of commercial commodities miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, subject to customs which is based on those companies. Thesosyal perspective that the yanında budget thatbirwillcommodities’quantity be allocated to technologies will ve mali fonksiyonlarının önemli and information value. It is are a kind of dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi tariff that is a foreign trade and economic policy reduce other costs at later stagesharcamalar has notüzerinden been alınan formedinstrument in managers the türüdür. Aynı zamanda in additionyet. to itsSecondly, economic, social andstrong relation dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve fiscal functions. Since they are not collected on between agility kurumlar and integration is put forthalınan by companies. Thelikeonly keep tax, upaswith the qualivergisi gibi belirli aralıklarla bir regular basis incomeway tax andtocorporate vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan an indirect tariff on expenditures, custom duties tative and quantitative changes customer under the market subject conditions is agile eşyanın gümrüğe geldiğiinanda bir defaya demands mahsus are collected onlychanging once when commodities olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi to foreign trade arrive at the custom. According to and integrated supply network and management. Lastly, it has been specified with this research that Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu the second item of tax procedural law, custom dışında tutulmuştur. Bu nedenle, duties are excluded from this law. Therefore, companies don’tkanun paykapsamı the required attention to information technologies, they don’t allocate sufficient gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458 procedures and practises of custom duties are sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun regulated by customs law numbered 4458. sources for information technologies, they don’t consider information Technologies as a part of supply ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük Through this law, a systematization has been Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak created beginning withTechnologies commodities subject chain management but assırasına additional cost, integration of information is toonly performed işlemlerin göre bir sistematik international trade entering customs territories of oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde gibi Turkey with the operation sequence. at planning stage and some problems areolduğu experiences in and thecontinuing practice, notion of integration in gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, Like all other taxes, compalsive levels such as tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret assessment, accrual and collecting are regulated supply chain management is evaluated not with a comprehensive perspective, but as a communicaBakanlığı’na bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan by General Directorate of Customs as a part of 1 Bu çalıĢma, CelalMüdürlüğü Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü AnabilimMinistry Dalı Mali Hukuk to Gümrükler Genel tarafından, Gümrük Customs Maliye andItEconomy according tion between previous and next elements of supply network. becomes clear that operational perProgramı Yüksek Lisans Öğrencisi Selin KILINÇ tarafından hazırlanan Yüksekprocess Lisans of Tezinden Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir. Customs Law. Resolution disputes over türetilmiĢtir. Gümrük vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm customs duties hasmanagement. a different form from formance will increase with an agile and integrated supply chain Thethestrong relation süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir process of other taxes. Customs duty disputes yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıklarıperformance have to be resolved administratively in the first between operational performance and financial has also been presented. Regulatory öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. place. However, in the case of disputes not being idari between aşamada the çözümlenemeyen administratively, legal action can be taken.performance in variable effect isAncak observed integration ofsolved supply chain and operational 1 uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir. words: Custom, Custom environmental uncertainty. Suggestions: According Key to literature study andDuties, the Custom results of analyses Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi, Disputes Gümrük Uyuşmazlıklarıit is suggested for company managers to be more successful and to within the scope of research, catch up with the conditions of market competition that information technologies must exist in the whole supply chain management process of the company, the required importance should be attached to information technologies, the necessary budget should be allocated for follow-up and integration of information technologies, the importance of agility in supply chain flow must be presented in all activities, integration must be ensured not only for two interconnected elements of the system, but also for the whole system simultaneously, integration must be monitored from a central system and the necessary controls must be performed from one center, the relations between the factors of per130 UHBAB UHBAB www.uhbabdergisi.com www.uhbabdergisi.com Uluslararası Hakemli Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi Uluslararası Hakemli BeĢeri veDönemi Akademik Ekim / Kasım / Aralık – Sonbahar Cilt:Bilimler 4 Sayı: Dergisi 14 Yıl:2015 Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015 International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science October / November / December - Fall Semester Issue: 14 2015 Year: 2015 April / May / June Spring Summer Volume:Volume: 4 Issue:4 12 Year: JEL CODE: M10-M12-M31 ID:294 K:641 ISSN Print: Online K34 2147-5385 ID:2302147-4168 K:509 Jel Kodu: (ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 &NO: ISOTRADEMARK) 14001-2004 Belge No: 12880) (MARKA PATENT (2015/03947-2015-GE-17304) GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ formance, integration and agility mustAġAMADA be perceived correctly in order to 1 minimize the negative effects ĠDARĠ ÇÖZÜM YOLLARI of uncertainty, technological uncertainty and demand uncertainty must be defined correctly by comADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER panies. The suggestions for prospective researches can be conducting a different study by addressing CUSTOM technologies, DUTIES the sub-dimensions of the variables of information integration and agility. Demand and 2 3 Selin KILINÇ , Hatice YURTSEVER technological uncertainty being the sub-dimensions of the uncertainty moderator variable have alre2 Celalstudy. Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Maliuncertainty Hukuk Programıcan Yüksek ady been used in our The concept of market be Lisans also Öğrencisi added to this. The effect 3 Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü of information Technologies on operational performance can be studied. The relation between the Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari Custom duty is a kind of tariff arising variable of information Technologies and the variableAbstract: of information sharing can be analyzed. Fleeşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın from the movement of commercial commodities miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, subject to customs which is based onthe thoseeffects of these xibility and risksosyal can vebemali added to the model as independent variables. Moreover, fonksiyonlarının yanında önemli bir commodities’quantity and value. It is are a kind of ticaret ve and ekonomi politikası aracı olan bir vergialso tariff that is a foreign trade and economic policy information concepts on thedışmodel other variables can be studied. The relation between türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan instrument in addition to its economic, social and dolaylı vergi türü of olaninnovation gümrük vergisi, can gelir ve fiscal functions. Since they are not collected on Technologies and thebirNotion be analyzed in prospective studies. kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir regular basis like income tax and corporate tax, as vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan an indirect tariff on expenditures, custom duties eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus are collected only once when commodities subject olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi to foreign trade arrive at the custom. According to Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu the second item of tax procedural law, custom kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle, duties are excluded from this law. Therefore, gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458 procedures and practises of custom duties are sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun regulated by customs law numbered 4458. ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük Through this law, a systematization has been Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak created beginning with commodities subject to işlemlerin sırasına göre bir sistematik international trade entering customs territories of oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi Turkey and continuing with operation sequence. gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, Like all other taxes, compalsive levels such as tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret assessment, accrual and collecting are regulated Bakanlığı’na bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan by General Directorate of Customs as a part of 1 Bu çalıĢma, CelalMüdürlüğü Bayar Üniversitesi Bilimler Enstitüsü AnabilimMinistry Dalı Mali Hukuk to Gümrükler Genel tarafından,Sosyal Gümrük Customs Maliye and Economy according Programı Yüksek Lisans Öğrencisi Selin KILINÇ tarafından hazırlanan Yüksekprocess Lisans of Tezinden Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir. Customs Law. Resolution disputes over türetilmiĢtir. Gümrük vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm customs duties has a different form from the süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir process of other taxes. Customs duty disputes yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları have to be resolved administratively in the first öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. place. However, in the case of disputes not being Ancak idari aşamada çözümlenemeyen solved administratively, legal action can be taken. 1 uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir. Key words: Custom, Custom Duties, Custom Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi, Disputes Gümrük Uyuşmazlıkları 131 UHBAB ULUSLARARASI HAKEMLİ BEŞERİ VE AKADEMİK BİLİMLER DERGİSİ INTERNATIONAL PEER-REVIEWED JOURNAL OF HUMANITIES AND ACADEMIC SCINENCE STATE PRIMARY SCHOOL ADMINISTRATORS PERCEPTIONS AS TO THE CONCEPT OF TIME MANAGEMENT1 RESMİ İLKÖĞRETİM OKULLARINDA GÖREV YAPAN YÖNETİCELİRİN ZAMAN YÖNETİMİ İLE İLGİLİ ALGILARININ İNCELENMESİ Murat KORKMAZ1, Nurhayat ÇELEBİ2, Gökşen ARAS3, Ayça GÜRKAN4, Ali Serdar YÜCEL5 Güven Grup A.Ş. Financial Director, İstanbul / Turkey Karabük University, Faculty of Literature, Karabük / Turkey Corresponding Author, Atılım University, Faculty of Arts and Sciences, Ankara / Turkey 4 Ege University Faculty of Nursing Psychiatric Nursing A.D. İzmir / Turkey 5 Firat University, Faculty of Sports Sciences, Elaziğ / Turkey 1 1 1 Öz: Bu araştırma, ilköğretim okullarında çalışan yöneticilerin zaman yönetimine ilişkin algı düzeylerini tespit etmeye yöneliktir. Bu araştırma genel tarama modelinde nicel bir çalışmadır. Bu araştırmanın çalışma evrenini, İstanbul- Bağcılar, Avcılar, Esenyurt ve Bahçelievler belediye sınırları içinde bulunan 249 ilköğretim okulunda çalışan 632 müdür ve müdür yardımcısı oluşturmaktadır. Veri toplama aracı olarak araştırmacılar tarafından “zaman yönetimi” ile ilgili 5’li Likert tipinde geliştirilmiş olan 24 maddelik bir anket kullanılmıştır. Anketin Cronbach’s Alpha iç tutarlık katsayısı 0,933’tür. Anketten elde edilen veriler, SPSS 20 istatistik programı ile analiz edilmiştir. Zaman yönetimi ile ilgili açımlayıcı faktör analizi sonuçlarına göre yöneticilerin zaman yönetimi algıları dört alt boyutta toplanmıştır. Bu alt boyutlar; “zamanı planlama, zamanı değerlendirme, zaman yetersizliği ve kişisel ilişkiler” olarak isimlendirilmiştir. Faktör alt boyutları ile bağımsız değişkenler olarak cinsiyet, okulda çalışan öğretmen sayısı, mesleki deneyim, okulda geçen yöneticilik süresi ve eğitim düzeyi arasında farklılıklara bakılmıştır. Buna göre iki gruplu karşılaştırmalarda t testi, ikiden fazla bağımsız grupların karşılaştırılmasında tek yönlü ANOVA ve anlamlı değişkenler için LSD testi uygulanmıştır. Araştırma sonuçlarına göre, yöneticilerin en fazla zamanını alan konular “zamanı planlama”, en az zaman ayırdıkları konular ise, “ kişisel ilişkiler” ile ilgilidir. Bu bulgular yapılan diğer araştırma bulguları ile de desteklenmektedir. Abstract: The objective of this research, a quantitative study in a general scanning model, is to explore the state primary school administrators’ perceptions, concerning the concept of time management. The population of the study is composed of 632 principals and assistant principals at 249 primary schools in İstanbul-Bağcılar, Avcılar, Esenyurt, and Bahçelievler municipal boundaries in Turkey. In the study, a survey, including 24 questions on time management, has been prepared in accordance with a 5 point Likert scale. Cronbach’s Alpha internal consistency value has been 0,933. Data obtained in the study have been analysed with SPSS 20 statistical programme. According to the factor analysis results, the administrators’ perceptions as to time management have been categorized under four rubrics: planning time, making use of time, insufficient time, and personal relations. In the study, the t test has been designed to facilitate a comparative analysis in the two groups, one way analysis of variance, ANOVA, has been conducted for a comparative analysis among the independent groups; LSD test has been used to elicit the significant variables. According to the results, it has been observed that planning time has taken too much of the staff’s time whilst personal relations have taken the least. Key Words: Educational Administrator, Time Management, Efficiency, Administration, Productivity, Performance Anahtar Kelimeler: Eğitim Yöneticisi, Zaman Yönetimi, Etkinlik, Yönetim, Verimlilik, Performans Doi: 10.17368/UHBAB.20151410940 (1) Sorumlu Yazar: Gökşen ARAS, Corresponding Author, Atılım University, Faculty of Arts and Sciences, Ankara / Turkey goksenaras@yahoo.com Geliş Tarihi / Received: 27.08.2014 Kabul Tarihi/ Accepted: 09.02.2015 Makalenin Türü: Type ofarticle (Araştırma – Uygulama / Research -Application) Çıkar Çatışması / Conflict of Interest:Yok / None“Etik Kurul Raporu Yok - Noneof Ethics Committee” (Araştırmada Kurum İzni Var / Yok) “YOK” “The Research Council Permit Yes / No” “NO” 132 UHBAB UHBAB www.uhbabdergisi.com www.uhbabdergisi.com Uluslararası Hakemli Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi Uluslararası Hakemli BeĢeri veDönemi Akademik Ekim / Kasım / Aralık – Sonbahar Cilt:Bilimler 4 Sayı: Dergisi 14 Yıl:2015 Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015 International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science October / November / December - Fall Semester Issue: 14 2015 Year: 2015 April / May / June Spring Summer Volume:Volume: 4 Issue:4 12 Year: JEL CODE: I20-I21-I29 ID:237 K:02 ISSN Print: Online K34 2147-5385 ID:2302147-4168 K:509 Jel Kodu: (ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 &NO: ISOTRADEMARK) 14001-2004 Belge No: 12880) (MARKA PATENT (2015/03947-2015-GE-17304) INTRODUCTION GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ the individuals, different jobs, to achieve 1 ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARIhaving success. (Terzioğlu 2003). Within this frame, ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER The concept of time is one of the most crucial time is different from all such sources as “the issues, which is deeply embedded in the twentyCUSTOM DUTIES row material, machine, equipment, energy, and so first century. Another point which has in 2, Hatice YURTSEVER3 Selinbeen KILINÇ on. Time is unobtainable, it cannot be increased, evidence is to challenge this fast flow of time, 2 Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Malisaved, Hukuk Programı Yüksek Lisansbut Öğrencisi and produced, it is only a used and 3 Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü and to find out some ways orCelal rules to manage lost value. Due to its above mentioned features, time effectively,Özet: thusGümrük to contribute to the vergisi, gümrüğe tabi deveolan ticari Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising time is a concept that should be used effectively” eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın from the movement of commercial commodities lopments to be miktarı able to only alınan, individual veyagain değerinot üzerinden ekonomik, subject to customs which is based on those (Akatay 2003: 287; Karagöz, Kıngır, Mesci & sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir commodities’quantity and value. It is are a kind of but also communal success. In this respect, it is dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi Akbaş tariff that2010: is a foreign 99).trade and economic policy Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan instrument in addition to its economic, social and useful to refer totürüdür. one of the most famous sayings, dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve fiscal functions. Since they are not collected on kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir Inregular basis income tax efficiently and corporate tax, as productively, order tolikeuse time and “the only thing that is constant is change” which vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan an indirect tariff on expenditures, custom duties eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus it are only once whento commodities is collected quite necessary managesubject time well. In fact, belongs to Herakleitos, one of the pre-Socrates olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi to foreign trade arrive at the custom. According to Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu individuals the second itemare of tax notprocedural awarelaw, of custom the significance of philosophers. Accordingly, change is inevitable, kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle, duties are excluded from this law. Therefore, in daily life; however, it isarea pre-condition gümrükwith vergilerinin ve uygulama esasları 4458 procedures and practises of custom duties therefore, keeping time,usuland managing it time sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun regulated by customs law numbered 4458. the this value time should be considered so dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük that Through law, of a systematization has been effectively is ofile vital importance (Fraser LawBölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak created beginning with commodities subject to to manage it (Yılmaz Aslanof 2002: 25-26). işlemlerinas quoted sırasına in göre bir 2000: sistematik asinternational trade entering customs & territories rence & Haber 1986; Dursun oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi Turkey and continuing with operation sequence. quote Kennedy, vergisinde zorunlu aşamalar olan in tarh, To Like all other taxes, compalsive levels such as 192-193). Duegümrük to the rapidde developments tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret assessment, accrual and collecting are regulated bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan by General Directorate of Customs as a part of technology, andBakanlığı’na 1 the increase in natural sources, you doMaliye notEconomy have aMinistry base income Bu çalıĢma, CelalMüdürlüğü Bayar Üniversitesi BilimlerIfEnstitüsü Anabilim Dalı Mali Hukuk totarget, then you Gümrükler Genel tarafından,Sosyal Gümrük Customs and according Programı Yüksek Lisans Öğrencisi Selin KILINÇ tarafından hazırlanan Yüksekprocess Lisans of Tezinden hükümlerine uygunmore olarak yürütülmektedir. Customs Law. Resolution disputes over the significance Kanunu of time is noticed and more cannot calculate what your time must be worth, türetilmiĢtir. Gümrük vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm customs duties has a different form from the diğerobjectives vergilerde oluşan süreçten farklı bir process of other taxes. Customs duty disputes in the attainmentsüreci, of the (Karcı 2005). which means you cannot make good decisions yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları have to be resolved administratively in the first öncelikle zorundadır. place. However, in the case ofof disputes being which means (Özdil et al. 2012) noteidari thataşamada time çözümlenmek management is about the investment yournottime, Ancak idari aşamada çözümlenemeyen solved administratively, legal action can be taken. uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir. regarded as a vital value and concept. Because of you are not exercising any real 1control over your Key words: Custom, Custom Duties, Custom the fast technological increase Anahtaradvancements, Kelimeler: Gümrük,and Gümrük Vergisi, business Disputes or life at all. (Kennedy 2004: 6) Gümrük Uyuşmazlıkları in human needs, most institutions have carried On the other hand, organizational time is descout several studies on time management (Özdil, ribed as the total of employed human beings, Korkmaz & Baykara 2012: 1-16). and used machine power for such functions as It is certain that managing time effectively is planning, organizing, implementing, harmonizing, one of the most notable signifiers of civilization and training to realize the targets of the organiand productivity. Efficient time management is zation. For this reason, time, the basic source of also one of the most fundamental elements for management, is more valuable and important 133 UHBAB UHBAB www.uhbabdergisi.com www.uhbabdergisi.com Uluslararası Hakemli Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi Uluslararası Hakemli BeĢeri veDönemi Akademik Bilimler Ekim / Kasım / Aralık – Sonbahar Cilt: 4 Sayı:Dergisi 14 Yıl:2015 Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015 International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science October / November / December - Fall Semester Issue: 14 2015 Year: 2015 April / May / June Spring Summer Volume:Volume: 4 Issue:4 12 Year: JEL CODE: I20-I21-I29 ID:237 K:02 ISSN Print: OnlineK34 2147-5385 ID:2302147-4168 K:509 Jel Kodu: (ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 &NO: ISOTRADEMARK) 14001-2004 Belge No: 12880) (MARKA PATENT (2015/03947-2015-GE-17304) GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ than money for an administrator. However, this ÇÖZÜM It is argued by (Tengilimoğlu et al. 2008) that 1 ĠDARĠ AġAMADA YOLLARI “If time is used in proper channels, there will invaluable source is scarce and unobtainable. ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER be a complete control over time management, To do much in less time is an ideal gain for an CUSTOM DUTIES vacillate on the solution of administrator. Thus the necessity of using such 2 even if the persons Selin KILINÇ , Hatice YURTSEVER3 unexpected events, they can keep their temper at a valuable source2 in an effective and efficient Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi work” Atilla & Bektaş 2008: 213). Celal Bayar Üniversitesi DıĢ(Tengilimoğlu Ticaret Bölümü manner has created the issue 3of “time manage-Salihli MYO, ment” (Öktem 1993: 217- 220). (Güney 2006) Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari According Abstract: Custom is a kind time of tariffmanagement arising to duty Lakein, is aseşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın from the movement of commercial commodities argues that the basic point in time management miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, sociated subject to with customs “specifying which is based the on those needs, preparing sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir commodities’quantity and value. It is are a kind of is to use that source in ve accordance with the reach these policy needs; prioritizing dış ticaret ekonomi politikası aracı olanaims bir vergi the tariffobjectives that is a foreigntotrade and economic türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan instrument in addition to its economic, social and and objectives. In addition to this, what requires necessary tasks, programming, and dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve the fiscal functions. Since they planning, are not collected on kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir regular basis like income tax and corporate tax, as a special attention in türü timeolmadığından, management process thetariff tasks to be arranged according to the vergi dış ticarete konu is olan listing an indirect on expenditures, custom duties eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus are collected only once when commodities subject the ability to organize facilities and finish them, (Lakein, the words of Forsyth, olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi sources to foreign trade arrive at 1997). the custom.In According to Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu the second item of tax procedural law, custom rather than merely the concept kanundefining kapsamı dışında tutulmuştur.ofButime. nedenle, duties are excluded from this law. Therefore, the effect getting to grips with gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458 ...procedures and of practises of custom duties are time manageHowever, time sayılı management doesdüzenlenmiştir. not mean Gümrük Kanunu’nda Bu to kanun regulated by customs law numbered 4458. canthisbelaw, considerable and It can affect ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük ment Through a systematization hasvaried. been complete the tasks arbitrarily, but toeşyaya carry out Bölgesine girişinden başlayıp, uygulanacak created beginning with commodities subject to efficiency, effectiveness andofproductivity … işlemlerin sırasına göre bir sistematik your international trade entering customs territories them in a definite time correctly without oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerdefeeling olduğu gibi Turkey and continuing with operation sequence. that such goesas with any job. gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, Condition Like all other the taxes,pressure compalsive levels tahakkuk ve tahsil aşamaları ve Ticaret assessment, accrual and collecting are regulated any stress and anxiety (Güney 2006: Gümrük 427). Time greater positive visibility. Bakanlığı’na bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan Create by General Directorate of Customs as a part ofTime manage1 Bu çalıĢma, CelalMüdürlüğü Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü AnabilimMinistry Dalı Mali Hukuk to Gümrükler Genel tarafından, Gümrük Customs Maliye and Economy according management, like other management disciplines, Programı Yüksek Lisans Selin KILINÇ tarafından hazırlanan Yüksekprocess Lisans ment isLaw. something thatofTezinden will influence how you Kanunu hükümlerine uygunÖğrencisi olarak yürütülmektedir. Customs Resolution disputes over türetilmiĢtir. Gümrük vergisinden uyuşmazlıkların customs duties has a different form from the responds to an analysis and adoğan planning (Roy çözüm & perceived by others the organization. süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir are process of other taxes. Customs within duty disputes have to be resolved administratively in the first Dobson 2009: yapıya 4). sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları Good time management is not anbeing overriding factor öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. place. However, in the case of disputes Ancak idari aşamada çözümlenemeyen solved administratively, legal action can be taken. that can differentiate people of1 otherwise equal uyuşmazlıklarda yargıbe yoluna başvurulabilmektedir. Time management can also described as a Key words: Custom, Custom Duties, Custom talent and ability, making it more likely that some Anahtar Kelimeler: and Gümrük, Gümrük Vergisi, Disputes system to use time effectively, to organize it Gümrük Uyuşmazlıkları will succeed beter in career terms than others. (Maitland 1997: 7). To manage time efficiently (Forsyth 2010: 3) and effectively, it is necessary to plan tasks, time, and use management systems. For this reason, the productivity and efficiency of time management depends on good job planning, and the effective study of management factors (Korkmaz Yahyaoğlu & Çalışkan 2012: 1-18). (Başaran 2008) proposes that there are a lot of factors which affect the staff’s use of time which might be listed as follows: the quality of the duty, organizational culture, general traits and seniority of the staff, expectations, organizational autho- 134 UHBAB UHBAB www.uhbabdergisi.com www.uhbabdergisi.com Uluslararası Hakemli Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi Uluslararası Hakemli BeĢeri veDönemi Akademik Ekim / Kasım / Aralık – Sonbahar Cilt:Bilimler 4 Sayı: Dergisi 14 Yıl:2015 Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015 International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science October / November / December - Fall Semester Issue: 14 2015 Year: 2015 April / May / June Spring Summer Volume:Volume: 4 Issue:4 12 Year: JEL CODE: I20-I21-I29 ID:237 K:02 ISSN Print: Online K34 2147-5385 ID:2302147-4168 K:509 Jel Kodu: (ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 &NO: ISOTRADEMARK) 14001-2004 Belge No: 12880) (MARKA PATENT (2015/03947-2015-GE-17304) GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ rity transfer, and the types of the organizations’ - To YOLLARI adopt a management process fit for the 1 ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM management (Başaran 2008). purpose ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER In the light of these discussions, it is ofCUSTOM prime DUTIES - Short, medium, and long term planning for importance for the principals to be endowed with the tasks Selin KILINÇ2, Hatice YURTSEVER3 the ability to manage time which is considered to 2 Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali-Hukuk Yüksek Lisans Öğrencisiof the tasks ToProgramı determine the priority 3 Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü be a major criterion of successCelal andBayar productivity, and to change Özet: theirGümrük attitudes and behaviours -Abstract: Not to hold unnecessary meetings and convergisi, gümrüğe tabi olan ticari Custom duty is a kind of tariff arising eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın from the movement of commercial commodities accordingly. miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, subject versations with guests to customs which is based on those sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir commodities’quantity and value. It is are a kind of dış ticaret argues ve ekonomithat politikası aracı olan bir vergi -tariff is a foreign trade andtransferring economic policy to junior (Güney 2006) further administrators Tothatgeneralise task türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan instrument in addition to its economic, social and vergi türü olan gümrük vergisi,with gelir ve fiscal functions. Since they are not collected on are supposed todolaylı be bir primarily concerned staff kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir regular basis like income tax and corporate tax, as olmadığından,like dış ticarete how to managevergi timetürüeffectively other konu sour-olan an indirect tariff on expenditures, custom duties eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus -areTo collected only once whencharts commodities subject prepare time olmakout üzereorganizational alınmaktadır. Gümrükactivities. vergileri, Vergi to foreign trade arrive at the custom. According to ces while carrying Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu the second item of tax procedural law, custom Organizational time a period time, spent to -duties To are determine thethisbeginning and due date kanun is kapsamı dışındaof tutulmuştur. Bu nedenle, excluded from law. Therefore, gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458 procedures and practises of custom duties are realize the intents purposes, mustBube for theby tasks sayılıand Gümrük Kanunu’ndawhich düzenlenmiştir. kanun regulated customs law numbered 4458. ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük Through this law, a systematization has been analysed by theBölgesine administrators successfully. For girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak created beginning with commodities subject to To organize secretary services işlemlerin sırasına göre bir sistematik -international trade entering customs territories of this reason, administrators oluşturulmuştur.must Diğer act tüm professionally vergilerde olduğu gibi Turkey and continuing with operation sequence. gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, other taxes, compalsive levels such as and be endowed with sufficient professional -Like Toallorganize job distribution schedules tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret assessment, accrual and collecting are regulated Bakanlığı’na bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan by General Directorate of Customs as a part of 1 experience. (Güney 2006: 441). (Drucker 1994) Bu çalıĢma, Celal Bayar Üniversitesi Bilimler Enstitüsü AnabilimMinistry Dalı Mali Hukuk to Gümrükler Genel Müdürlüğü tarafından,Sosyal Gümrük Customs Maliye and Economy according - Tohazırlanan benefit fromprocess announcements Programı Yüksek Lisans Öğrencisi Selin KILINÇ tarafından Yüksek Lisans Tezinden Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir. Customs Law. Resolution of disputes over concludes that efficient administrators know how türetilmiĢtir. Gümrük vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm customs duties has a different form from the süreci, is diğer vergilerde oluşan süreçten of other taxes. Customs duty disputes to spend time which a limiting factor. Theyfarklı try bir -process To organize filing system yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları have to be resolved administratively in the first öncelikle idari time aşamada çözümlenmek zorundadır. place. However, in the case of disputes not being to use even the minimum that they exercise Ancak idari aşamada çözümlenemeyen -solved legal action cancommunication be taken. Toadministratively, organize effective web. 1 uyuşmazlıklarda yoluna başvurulabilmektedir. control over time in a veryyargısystematic manner. Key(Güney words: Custom, Duties, Custom 2006: Custom 441-442) Gümrük, Gümrük Vergisi, Disputes The limit to anyAnahtar task’s Kelimeler: sufficiency is determined Gümrük Uyuşmazlıkları by the scarce source which is time itself (Drucker Developing a successful time management system 1994: 33-37) has quite a lot of advantages. Among the most important ones are more supervision, increase in Some of the methods to be able to plan the orproductivity, and leisure time. (Maitland 1997, ganizational time are listed by the administrators 9-10). (Beckerman 2005) notes that after all of as follows: the theories, strategies, discussions, and classes are completed, new principals often still feel iso- 135 UHBAB UHBAB www.uhbabdergisi.com www.uhbabdergisi.com Uluslararası Hakemli Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi Uluslararası Hakemli BeĢeri veDönemi Akademik Bilimler Ekim / Kasım / Aralık – Sonbahar Cilt: 4 Sayı:Dergisi 14 Yıl:2015 Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015 International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science October / November / December - Fall Semester Issue: 14 2015 Year: 2015 April / May / June Spring Summer Volume:Volume: 4 Issue:4 12 Year: JEL CODE: I20-I21-I29 ID:237 K:02 ISSN Print: OnlineK34 2147-5385 ID:2302147-4168 K:509 Jel Kodu: (ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 &NO: ISOTRADEMARK) 14001-2004 Belge No: 12880) (MARKA PATENT (2015/03947-2015-GE-17304) GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ lated, and think they have to reinvent the wheel ÇÖZÜM method is used so 1 as to reach a great number of ĠDARĠ AġAMADA YOLLARI too learn the basic lessons of leadership- how to people at the same time in terms of numerical data. ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER improve school climate, how to provide leaders2.1. Population and Sample CUSTOM DUTIES hip for change, how to communicate effectively, 3 Selin KILINÇ2, Hatice and how to manage time … (Haward & Sheffler TheYURTSEVER population of the study includes 249 pri2 Bayar Üniversitesi Sosyal43) Bilimler Ens. Malimary Hukuk schools Programı Yüksek Lisans Öğrencisi 1996; as quoted inCelal Beckerman 2005: in Bağcılar, Avcılar, Esenyurt, and 3 Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü Bahçelievler municipal boundaries in Turkey by Effective managers are the individuals who know Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising 2010-2011. 87 schools are located at Bağcılar, 39 yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın from the movement of commercial commodities how to manage eşyanın time, and eliminate the demands miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, atsubject to customs is basedand on 62 thoseat Bahçelievler Avcılar, 61 atwhich Esenyurt sosyal ve malito fonksiyonlarının yanında önemli bir commodities’quantity and value. It is are a kind of which do not contribute making use of time dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi provinces. tariff that is a 632 foreignprincipals trade and economic policy and assistant principals türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan instrument in addition to its economic, social and well, and who control their time. (Güçlü 2001) dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve have fiscal functions. Since they at are these not collected on been working primary schools. In kurumlar vergisi gibi belirli there aralıklarla Today, in the published literature, arealınan not bir regular basis like income tax and corporate tax, as vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan the an indirect tariff on expenditures, duties research, there is notcustom a separate sample, but eşyanın anda bir defaya mahsus are collected only once when commodities subject many researches ongümrüğe “timegeldiği management” in olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi the to foreign trade arrive at the custom. According survey questionnaires haveto been sent via educational administration. The main objective Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu the second item of tax procedural law, custom the principals andTherefore, assistant principals kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle, e-mail duties aretoexcluded from this law. of the study is togümrük examine theusul perceptions of the4458 procedures and practises of custom duties are vergilerinin ve uygulama esasları these law schools, sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun working regulated byat customs numberedand 4458.the 263 of the administrators’, ile working state schools, dış ticareteatkonu olanprimary eşyanın Türkiye Gümrük Through this law, a systematization has been questionnaires have accepted to Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak received created beginning with commodities subjectbeen to as to the conceptişlemlerin of time management. end, sırasına göre To birthissistematik international trade entering customs territories of evaluated. Thewithstudy group’s oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi be Turkey and continuing operation sequence. representation following questions posed be answered: gümrük are vergisinde de to zorunlu aşamalar olan tarh, Like all other taxes, compalsive levels such as rate of population is %42. tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret assessment, accrual and collecting are regulated Bakanlığı’na bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan by General Directorate of Customs as a part of 1 1. In which factor is time, spent most Budimension çalıĢma, CelalMüdürlüğü Bayar Üniversitesi Bilimler Enstitüsü Maliye AnabilimMinistry Dalı Mali Hukuk to Gümrükler Genel tarafından,Sosyal Gümrük Customs and Analysis Economy according 2.2. Data Programı Yüksek Lisans Öğrencisi Selin KILINÇ tarafından hazırlanan Yüksekprocess Lisans of Tezinden Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir. Customs Law. Resolution disputes over by the educational administrators, categorized? türetilmiĢtir. Gümrük vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm customs duties has a different form from the süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir Data process of other taxes. duty disputes obtained fromCustoms the study have been evaluated yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları have to be resolved administratively in the first 2. Do the educational administrators’ perceptions, öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. with place.SPSS However, the case of disputes not being To determine 20instatistical programme. Ancak idari of aşamada çözümlenemeyen solved administratively, legal action can be taken. concerning the concept time management 1 uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir. the structural validity of the measurement tool, Key words: Custom, Custom Duties, Custom factor sub-dimensions, differ according to; a) Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi, exploratory Disputes factor analysis has been conducted. It gender b) theGümrük number of the teachers, c) work Uyuşmazlıkları has been found out that according to Levene test seniority, c) administrative experience, and d) results, variances have been homogenous in group administrative training? grades in the comparative analyses, performed RESEARCH METHODOLOGY by means of the factor sub dimensions. In the research, in comparative analyses, concerning This research is a quantitative study in a general the two groups, t test in the independent groups, scanning model. In the study, the quantitative one way analysis of variance, ANOVA; in the 136 UHBAB UHBAB www.uhbabdergisi.com www.uhbabdergisi.com Uluslararası Hakemli Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi Uluslararası Hakemli BeĢeri veDönemi Akademik Ekim / Kasım / Aralık – Sonbahar Cilt:Bilimler 4 Sayı: Dergisi 14 Yıl:2015 Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015 International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science October / November / December - Fall Semester Issue: 14 2015 Year: 2015 April / May / June Spring Summer Volume:Volume: 4 Issue:4 12 Year: JEL CODE: I20-I21-I29 ID:237 K:02 ISSN Print: Online K34 2147-5385 ID:2302147-4168 K:509 Jel Kodu: (ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 &NO: ISOTRADEMARK) 14001-2004 Belge No: 12880) (MARKA PATENT (2015/03947-2015-GE-17304) GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ independent groups more than two,AġAMADA and LSD ÇÖZÜM items YOLLARI of the survey have been reduced to 24 1 ĠDARĠ test for significant variables have been conducitems, and all the analysis has covered 24 items. ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER ted. Further to this, percentages and arithmetical Internal consistency, (Cronbach’s Alpha: 0,933) CUSTOM DUTIES averages have also been used in the study. has been measured to test the reliability of the 3 Selin KILINÇ2, Hatice YURTSEVER survey. Exploratory factor analysis has been 2.3. Data Collection Tool 2 Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Maliconducted Hukuk Programı soYüksek as toLisans findÖğrencisi out the factors that the 3 Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü survey has included. Prior to the factor analysis, As a data collection tool, the survey, developed Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising Kaiser-Meyer-Olkin sample qualification scale, by the researchers on “time management” has eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın from the movement of commercial commodities miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, subject to customs which is those and Bartlett test have based beenonapplied to the data been used. The questionnaire is composed of 24 sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir commodities’quantity and value. It is are a kind of dış 5 ticaret ve ekonomi olan bir vergi set tariff is a foreign trade economic policy tothat determine the and suitability of it to the factor items, prepared in point Likertpolitikası type. aracı To find out türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan instrument in addition to its economic, social and vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve analysis. fiscal functions. Since they are not collected on Zero hypothesis, “correlation matrix is the frequency ofdolaylı the bir administrators’ behaviours, kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir regular basis like income tax and corporate tax, as vergi type türü olmadığından, ticarete konu olan unit an indirect tariff on custom duties matrix” hasexpenditures, been proved with Bartlett test. such 5 point likert scales asdış“(1) strongly eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus are collected only once when commodities subject olmak üzere vergileri, Vergi The to foreign trade arrive the custom. to rejection ofatthe aboveAccording mentioned hypothesis disagree, (2) disagree (3)alınmaktadır. neutral, Gümrük (4) agree, and Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu the second item of tax procedural law, custom shows therefromarethishigh correlations between (5) strongly agree” As for the kanun have kapsamıbeen dışındaused. tutulmuştur. Bu nedenle, duties arethat excluded law. Therefore, gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458 procedures and practises of custom duties are variables, in other words, data arithmetical averages, it Kanunu’nda has beendüzenlenmiştir. evaluatedBu as sayılı Gümrük kanun the regulated by customs law numbered 4458. set is suitable ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük Through this law, a systematization has been thebeginning factorwith analysis. (KMO: follows; 1.00-1.79 “very low”,başlayıp, 1.80-2.59 Bölgesine girişinden eşyaya “low,” uygulanacak for created commodities subject to0,877, Barlett işlemlerin sırasına göre bir sistematik international trade entering customs territories of Test=4840.64, p=000). 2.60-3.39 “mid oluşturulmuştur. range,” 3.40-4.19 4.20-gibi Sphericity Diğer tüm “high,” vergilerde olduğu Turkey and continuing with operation sequence. gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, Like all other taxes, compalsive levels such as 5.00 “very high.” tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret assessment, accrual and collecting are regulated According to the factor analysis results, the factors Bakanlığı’na bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan by General Directorate of Customs as a part of 1 Bu çalıĢma, CelalMüdürlüğü Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Maliye AnabilimMinistry Dalı Mali Hukuk to Gümrükler Genel tarafından, Gümrük Customs and Economy according explain 41,49 % of theofTezinden total variance which is Demographical Kanunu questions areLisans the nominal scaled Programı Yüksek Selin KILINÇ tarafından hazırlanan Yüksek Lisans hükümlerine uygunÖğrencisi olarak yürütülmektedir. Customs Law. Resolution process disputes over türetilmiĢtir. Gümrük vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm customs duties has a different form from regarded as a sufficient value forthesocial sciences ones which include the individuals’ data, consüreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir process of other taxes. Customs duty disputes Gümrük administrative vergisi uyuşmazlıkları (Büyüköztürk have to be resolved2008). administratively in the first of the factors The distribution cerning gender,yapıya worksahiptir. seniority, öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. place. However, in the case of disputes not being idari ofaşamada çözümlenemeyen administratively, legal action be taken. issolved classified into four subcan dimensions. Factor sub experience, andAncak the level education. In its 1 uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir. Key words: Custom, Custom Duties, as Custom dimensions are categorized follows; 1st Sub earliest form, the first survey has included 35 Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi, Disputes dimension: “Planning time (5 items)”, 2nd Sub items, and in theGümrük validity research of the survey, Uyuşmazlıkları dimension: “making use of time (7 items)”, 3rd having consulted 3 experts, 6 questions, which Sub dimension: “insufficient time (6 items) and may refer to the same thing, have been excluded 4th Sub dimension: “personal relations (6 items)”. out of the survey, thus the questionnaire has Factor sub dimensions’ item loads change between included 29 items. To test the clarity of the quthe highest .89, and the lowest .40. Factor sub estions, a sample group has been chosen to pilot dimensions’ item loads vary according to each the scheme, and some items have been changed. sub dimension’s distribution level. Considering However, at the end of the factor analysis, the 137 UHBAB UHBAB www.uhbabdergisi.com www.uhbabdergisi.com Uluslararası Hakemli Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi Uluslararası Hakemli BeĢeri veDönemi Akademik Bilimler Ekim / Kasım / Aralık – Sonbahar Cilt: 4 Sayı:Dergisi 14 Yıl:2015 Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015 International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science October / November / December - Fall Semester Issue: 14 2015 Year: 2015 April / May / June Spring Summer Volume:Volume: 4 Issue:4 12 Year: JEL CODE: I20-I21-I29 ID:237 K:02 ISSN Print: OnlineK34 2147-5385 ID:2302147-4168 K:509 Jel Kodu: (ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 &NO: ISOTRADEMARK) 14001-2004 Belge No: 12880) (MARKA PATENT (2015/03947-2015-GE-17304) GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ the arithmetical averages of factor subAġAMADA dimensi- ÇÖZÜM relatedYOLLARI to factors,1factor load, arithmetical average ĠDARĠ ons, the highest average is related to “planning ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TOsub DISPUTES OVER of the dimensions, and standard deviation are time (X=2,77)”; the lowest average is related to CUSTOM DUTIES “personal relations (X=1,69).” Sub dimensions, shown in Table 1. Selin KILINÇ2, Hatice YURTSEVER3 2 Table 1. Factor Load, Average and Standard Deviation Values According to The Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi 3 Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü Administrator’s Perceptions of Time Management Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising eşyanın değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın the movement of commercial commodities No yerSub Dimensions Factor from Load X SS miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, subject to customs which is based on those sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir commodities’quantity and value. It is are a kind of 1 ticaret ve Planning time aracı olan bir vergi0,819-0,422 2,77 0,52 policy dış ekonomi politikası tariff that is a foreign trade and economic türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan instrument in addition to its economic, social and dolaylı bir Making vergi türü use olan of gümrük fiscal functions. Since they are not collected 2 timevergisi, gelir ve0,892-0,443 2,02 0,50 on kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir regular basis like income tax and corporate tax, as vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan an indirect tariff on expenditures, custom duties 3 Insufficient timebir defaya mahsus0,828-0,470 2,25commodities 0,41subject eşyanın gümrüğe geldiği anda are collected only once when olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi to foreign trade arrive at the custom. According to Usul (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu0,809-0,395 the second item of tax 1,69 procedural law, 4 Kanunu Personal relations 0,39custom kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle, duties are excluded from this law. Therefore, gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458 procedures and practises of custom duties are sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun regulated by customs law numbered 4458. Demographicalilecharacteristics ofeşyanın principals to traininghasorbeen support received dış ticarete konu olan Türkiye and Gümrük more. ThroughAccording this law, a systematization Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak created beginning with commodities subject to administration, assistant principals are as sırasına follows:göre (N=66) işlemlerin bir 25,1% sistematik on international trade entering while customs (N=164) territories of 62.4% of the oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi Turkey and continuing with operation sequence. have statedlevels that such theyas have received of the respondents arevergisinde female,de (N=197) 74%olanoftarh, respondents gümrük zorunlu aşamalar Like all other taxes, compalsive tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret assessment, accrual and collecting are regulated administration, (N=99) them are male. Bakanlığı’na According to ayrı thebirnumber of theolan training bağlı kuruluş niteliği by Generalon Directorate of Customs as a part of 37.6% of them 1 Bu çalıĢma, CelalMüdürlüğü Bayar Üniversitesi Bilimler Enstitüsü AnabilimMinistry Dalı Mali Hukuk to Gümrükler Genel tarafından,Sosyal Gümrük Customs Maliye and Economy according Programı Yüksek Lisans Selin KILINÇ hazırlanan Yüksekprocess Lisans Tezinden have not any ofeducation Kanunu uygun olarak yürütülmektedir. Customs Law.received Resolution disputes over or training on teachers, 38% of thehükümlerine schools areÖğrencisi composed of tarafından türetilmiĢtir. Gümrük vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm customs duties has a different form from the diğerteachers, vergilerde oluşan süreçten farklı bir administration. process of other taxes. Customs duty disputes (N=100) 20 andsüreci, fewer (N=99) 37.6% yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları have to be resolved administratively in the first öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. place. However, in the case of disputes not being of them consist of 21-30 teachers; (N=64) 24.3% Ancak idari aşamada çözümlenemeyen FINDINGS solved administratively, legal action can be taken. 1 yargı yoluna başvurulabilmektedir. of the schools uyuşmazlıklarda are composed of 31 and more Key words: Custom, Custom Duties, Custom Anahtar to Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi, Table Disputes2 shows the item factor load, related to teachers. According professional seniority, Gümrük Uyuşmazlıkları (N=231) 87.8% of the respondents have less than 10 years of seniority, (N =32) 12.2%, more than 11 years of seniority. According to the principals’ work experience, (N=66) 24.1% of the respondents have been working for 1-3 years, (N=65) 24.7% for 3-5 years, and (N=98) 37.3% the sub dimensions on time management. The expression, “I spend too much time on a task that requires less time” has the highest factor load whereas the expression “I face myself and come to the conclusion that I do waste time fruitlessly” has the lowest factor load. for 6-10 years, (N=34) 12.9% for 10 years and 138 UHBAB UHBAB www.uhbabdergisi.com www.uhbabdergisi.com Uluslararası Hakemli Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi Uluslararası Hakemli BeĢeri veDönemi Akademik Ekim / Kasım / Aralık – Sonbahar Cilt:Bilimler 4 Sayı: Dergisi 14 Yıl:2015 Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015 International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science October / November / December - Fall Semester Issue: 14 2015 Year: 2015 April / May / June Spring Summer Volume:Volume: 4 Issue:4 12 Year: JEL CODE: I20-I21-I29 ID:237 K:02 ISSN Print: Online K34 2147-5385 ID:2302147-4168 K:509 Jel Kodu: (ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 &NO: ISOTRADEMARK) 14001-2004 Belge No: 12880) (MARKA PATENT (2015/03947-2015-GE-17304) GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ Table 2. Factor Loads, Associated with The Time Management Scale, ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI1 Variance, and Eigen Values ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER Cronbach’s Alfa: 0,900 Factor 1(Planning2 time) Planning training CUSTOM DUTIES Selin KILINÇ2, Hatice YURTSEVER3 Factor Load Variance (%) Eigen Value 41,490 12,839 Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi 3 Bayar Üniversitesi MYO, DıĢ Ticaret and educationalCelal activities takes tooSalihli much of my time. Bölümü 0,819 It is not always Özet: possible for me to arrange my daily tasksAbstract: according to 0,706 Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari Custom duty is a kind of tariff arising certain programs.eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın from the movement of commercial commodities miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, subject to customs which is based on those bir commodities’quantity and value. It is are a kind of 0,695 dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi tariff that is a foreign trade and economic policy türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan instrument in addition to its economic, social and dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve fiscal functions. Since they are not collected on I generally organize and carry out my daily tasks in a short period of time. 0,504 kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir regular basis like income tax and corporate tax, as vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan an indirect tariff on expenditures, custom duties I organize and conduct educational and bir training tasks according to only their 0,422 eşyanın gümrüğe geldiği anda defaya mahsus are collected once when commodities subject olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi to foreign trade arrive at the custom. According to level of importance. Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu the second item of tax procedural law, custom kanun duties are excluded from this law. Therefore, Factor2 (Making usekapsamı of timedışında ) tutulmuştur. Bu nedenle, 24,030 gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458 procedures and practises of custom duties are Gümrük Butime. kanun regulated by customs0,892 law numbered 4458. I spend too muchsayılı time on aKanunu’nda task that düzenlenmiştir. requires less ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük Through this law, a systematization has been Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak created beginning with0,846 commodities subject to Unforeseeable tasks or assignments come up unexpectedly. işlemlerin sırasına göre bir sistematik international trade entering customs territories of oluşturulmuştur. vergilerde olduğu gibi Turkey and continuing 0,794 with operation sequence. I pay no attention to my tasksDiğer and tüm postpone them. gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, Like all other taxes, compalsive levels such as tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret assessment, accrual and collecting are regulated Bakanlığı’na bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan by General Directorate of Customs as a part of 1 Bu çalıĢma, Celal Bayar Üniversitesi Bilimler Enstitüsü Anabilim Dalı Mali Hukuk to I do not make a snap decision and manage timeSosyal well. 0,702 Gümrükler Genel Müdürlüğü tarafından, Gümrük Customs Maliye and Economy Ministry according Programı Yüksek Lisans Öğrencisi Selin KILINÇ tarafından hazırlanan Yüksekprocess Lisans of Tezinden Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir. Customs Law. Resolution disputes over türetilmiĢtir. Because I put my tasksvergisinden aside I doğan always feel the stress to a 0,663 Gümrük uyuşmazlıkların çözüm of being customsunable duties has different form from the process of other taxes. Customs duty disputes finish my duties.süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları have to be resolved administratively in the first öncelikle idari aşamada zorundadır. place. However, in the case of disputes not being I sometimes do not understand howçözümlenmek time has passed. 0,543 Ancak idari aşamada çözümlenemeyen solved administratively, legal action can be taken. 1 uyuşmazlıklarda yargı Since the working conditions areyoluna hardbaşvurulabilmektedir. I do not think I make the best of 0,443 Key words: Custom, Custom Duties, Custom my time. Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi, Disputes Gümrük Uyuşmazlıkları sosyal ve mali önemli Bureaucratic procedures takefonksiyonlarının too much ofyanında my time. Factor 3 (Insufficient time) 12,229 Due to time limitation, I am always late for my appointments 0,828 Due to time limitation, I am not able to finish my tasks completely. 0,784 Due to time limitation, I do not spare time for the other staff, and students. 0,738 Due to time limitation, I am nervous, and I experience problems with my staff. 0,573 139 4,216 2,540 UHBAB UHBAB www.uhbabdergisi.com www.uhbabdergisi.com Uluslararası Hakemli Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi Uluslararası Hakemli BeĢeri veDönemi Akademik Bilimler Ekim / Kasım / Aralık – Sonbahar Cilt: 4 Sayı:Dergisi 14 Yıl:2015 Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015 International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science October / November / December - Fall Semester Issue: 14 2015 Year: 2015 April / May / June Spring Summer Volume:Volume: 4 Issue:4 12 Year: JEL CODE: I20-I21-I29 ID:237 K:02 ISSN Print: OnlineK34 2147-5385 ID:2302147-4168 K:509 Jel Kodu: (ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 &NO: ISOTRADEMARK) 14001-2004 Belge No: 12880) (MARKA PATENT (2015/03947-2015-GE-17304) GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ I do not have time to be alone ĠDARĠ that it affects my jobÇÖZÜM performance and 10,535 AġAMADA YOLLARI productivity negatively. ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER Working hours seem to be insufficient for my job. Factor 4 (Personal relations) CUSTOM DUTIES Selin KILINÇ2, Hatice YURTSEVER3 0,470 11,168 1,746 I generally do not want to break people’s hearts, and I begin with doing 0,809 2 Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi their assignments. Celal Bayar Üniversitesi 3 Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü I do not have time for myself because of doing others’ tasks though it is all 0,767 Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising unavailing effort.Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın from the movement of commercial commodities ekonomik, subject to customs which is based on those 0,684 sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir commodities’quantity and value. It is are a kind of dış ticaret ve ekonomi olan birrelations. vergi tariff that is a foreign trade and economic policy I do not spare time to rest, enjoy, politikası and for aracı personal 0,632 türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan instrument in addition to its economic, social and dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir tasks ve fiscaldue functions. Since they are not collected on I often experience problems. Because my unplanned fail to time 0,663 kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir regular basis like income tax and corporate tax, as limitation. vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan an indirect tariff on expenditures, custom duties eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus are collected only once when commodities subject I face myself andolmak come to alınmaktadır. the conclusion that I do waste fruitlessly. üzere Gümrük vergileri, Vergi time to foreign trade arrive at0,395 the custom. According to Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu the second item of tax procedural law, custom kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle, duties are excluded from this law. Therefore, gümrük vergilerinin usulFactor ve uygulama esasları procedures and practises custom duties are [t(261)=2,71, Comparisons Related to the Sub Di-4458 ferences, related to of“planning time sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun regulated by customs law numbered 4458. mensions and Independent insufficient time [t(261)=7,33, p<.001] ile dış ticarete konu Variables olan eşyanın Türkiye Gümrük p<.05], Through this law, a systematization has been Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak created beginning with commodities subject to personal relations p<.001]” işlemlerin sırasına göre bir sistematik and international trade entering customs[t(261)=6,74, territories of As illustrated inoluşturulmuştur. Table 3, Diğer while is olduğu not agibi Turkey and continuing with operation sequence. tüm there vergilerde Within levels this frame, gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, sub Likedimensions. all other taxes, compalsive such as gender, as to significant difference female and vemale tahakkuk between ve tahsil aşamaları Gümrük Ticaret assessment, accrual and collecting are regulated time, insufficient Bakanlığı’na bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan “planning by General Directorate of Customs as a time, part of and personal 1 staff, related to “making use ofMüdürlüğü timeÜniversitesi [t(261)=0,22, Bu çalıĢma, Celal Bayar Bilimler Enstitüsü AnabilimMinistry Dalı Mali Hukuk to Gümrükler Genel tarafından,Sosyal Gümrük Customs Maliye and Economy according relations” aYüksek moreprocess effective variable for female Programı Yüksek Lisans Öğrencisi Selin KILINÇ tarafından hazırlanan Lisans Tezinden Kanunu hükümlerine olarak yürütülmektedir. Customs Law.is Resolution of disputes over p>.05],” sub dimension, thereuygun are significant diftüretilmiĢtir. Gümrük vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm customs duties has a different form from the administrators as opposed to male administrators. süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir process of other taxes. Customs duty disputes yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları have to be resolved administratively in the first öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. place. However, in the case of disputes not being Ancak idari aşamada çözümlenemeyen solved administratively, legal action can be taken. 1 uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir. Key words: Custom, Custom Duties, Custom Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi, Disputes Gümrük Uyuşmazlıkları miktarı alınan, Visitors and guests takeveya toodeğeri muchüzerinden of my time. 140 UHBAB UHBAB www.uhbabdergisi.com www.uhbabdergisi.com Uluslararası Hakemli Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi Uluslararası Hakemli BeĢeri veDönemi Akademik Ekim / Kasım / Aralık – Sonbahar Cilt:Bilimler 4 Sayı: Dergisi 14 Yıl:2015 Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015 International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science October / November / December - Fall Semester Issue: 14 2015 Year: 2015 April / May / June Spring Summer Volume:Volume: 4 Issue:4 12 Year: JEL CODE: I20-I21-I29 ID:237 K:02 ISSN Print: Online K34 2147-5385 ID:2302147-4168 K:509 Jel Kodu: (ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 &NO: ISOTRADEMARK) 14001-2004 Belge No: 12880) (MARKA PATENT (2015/03947-2015-GE-17304) GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ Table 3. T-Test Results of the Perceptions of the Administrators’ as to ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI1 Time Management According to Gender ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER CUSTOM N DUTIES X Planning2 time SS T P Selin KILINÇ2, Hatice YURTSEVER3 Female 66 2.881 0.449 Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans2.71 Öğrencisi 3 Celal Bayar DıĢ Ticaret Bölümü MaleÜniversitesi Salihli 197 MYO,2.665 0.595 MakingÖzet: use Gümrük of timevergisi, 0.007 Female 66 2.026 Custom 0.490 gümrüğe tabi olan ticari Abstract: duty is a kind of tariff arising 0.22 0.823 eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın from the movement of commercial commodities Male 197 subject 2.010 0.498 miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, to customs which is based on those sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir commodities’quantity and value. It is are a kind of Insufficient time Female 66 2.404 0.328 dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi tariff that is a foreign trade and economic policy 7.33 social and 0.000 türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan instrument in addition to its economic, Male vergisi, gelir197 2.016 0.385 dolaylı bir vergi türü olan gümrük ve fiscal functions. Since they are not collected on kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir regular basis like income tax and corporate tax, as Personal Female 66 0.323 vergirelations türü olmadığından, dış ticarete konu olan an 1.868 indirect tariff on expenditures, custom duties 6.745 subject 0.000 eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus are collected only once when commodities Male vergileri, Vergi 197 to foreign 1.522trade arrive 0.453 olmak üzere alınmaktadır. Gümrük at the custom. According to Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu the second item of tax procedural law, custom kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle, duties are excluded from this law. Therefore, As shown in Table 4, vergilerinin according number and gümrük usulto ve the uygulama esaslarıof 4458 p<.05], procedures“insufficient and practises oftime custom[F(2, duties260)=17,787] are sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun regulated by customs law numbered 4458. the teachers, working at school, differelations [F(2,260)=4,853],” factor sub ile dış ticarete konu olan there eşyanın are Türkiye Gümrük personal Through this law, a systematization has been Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak created beginning with commodities subject to rences among “planning 260)=14,394, thecustoms administrators’ işlemlerin time sırasına[F(2, göre bir sistematik dimensions, international tradeand entering territories of perception of oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi Turkey and continuing with operation sequence. p<.001], making usevergisinde of timede[F(2, management. gümrük zorunlu260)=3,170, aşamalar olan tarh, time Like all other taxes, compalsive levels such as tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret assessment, accrual and collecting are regulated Bakanlığı’na bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan by General Directorate of Customs as a part of 1 Bu çalıĢma, CelalMüdürlüğü Bayar Üniversitesi Bilimler Enstitüsü AnabilimMinistry Dalı Mali Hukuk to Gümrükler Genel tarafından,Sosyal Gümrük Customs Maliye and Economy according Programı Yüksek Lisans Öğrencisi Selin KILINÇ tarafından hazırlanan Yüksekprocess Lisans of Tezinden Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir. Customs Law. Resolution disputes over türetilmiĢtir. Gümrük vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm customs duties has a different form from the süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir process of other taxes. Customs duty disputes yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları have to be resolved administratively in the first öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. place. However, in the case of disputes not being Ancak idari aşamada çözümlenemeyen solved administratively, legal action can be taken. 1 uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir. Key words: Custom, Custom Duties, Custom Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi, Disputes Gümrük Uyuşmazlıkları 141 UHBAB UHBAB www.uhbabdergisi.com www.uhbabdergisi.com Uluslararası Hakemli Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi Uluslararası Hakemli BeĢeri veDönemi Akademik Bilimler Ekim / Kasım / Aralık – Sonbahar Cilt: 4 Sayı:Dergisi 14 Yıl:2015 Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015 International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science October / November / December - Fall Semester Issue: 14 2015 Year: 2015 April / May / June Spring Summer Volume:Volume: 4 Issue:4 12 Year: JEL CODE: I20-I21-I29 ID:237 K:02 ISSN Print: OnlineK34 2147-5385 ID:2302147-4168 K:509 Jel Kodu: (ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 &NO: ISOTRADEMARK) 14001-2004 Belge No: 12880) (MARKA PATENT (2015/03947-2015-GE-17304) GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ Table 4. One Way Analysis ĠDARĠ of Variance ANOVA Results of the Administrators’ Perceptions AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI1 Related to “Time Management” According to the Number of Teachers at School ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER CUSTOM Average DUTIES SS N 2 Planning time 20 and - F P Selin KILINÇ2, Hatice YURTSEVER3 100 2.868 Difference (LSD) 0.364 Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi 3 DıĢ Ticaret Bölümü 21-30 Celal Bayar 99 Üniversitesi 2.767Salihli MYO,0.530 14.395 0.000 3>1>2 31 and + gümrüğe 64 tabi olan 2.412 0.753Custom duty is a kind of tariff arising Özet: Gümrük vergisi, ticari Abstract: eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın from the movement of commercial commodities Total 263alınan, 2.719 0.569 miktarı veya değeri üzerinden ekonomik, subject to customs which is based on those sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir commodities’quantity and value. It is are a kind of 20ekonomi and - politikası 100aracı olan1.917 dış ticaret ve bir vergi tariff0.486 that is a foreign trade and economic policy türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan instrument in addition to its economic, social and 99 vergisi, 2.064 0.502 dolaylı bir 21-30 vergi türü olan gümrük gelir ve fiscal functions. Since they are not collected on Making use of kurumlar time vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir 3.178tax and corporate 0.043tax, as 1<2<3 regular basis like income and + 64 ticarete 2.087 0.482 tariff on expenditures, custom duties vergi türü 31 olmadığından, dış konu olan an indirect eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus are collected only once when commodities subject Total 263 vergileri, 2.014 0.495trade arrive at the custom. According to olmak üzere alınmaktadır. Gümrük Vergi to foreign Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu the second item of tax procedural law, custom 20 and - tutulmuştur. 100 0.419 kanun kapsamı dışında Bu2.283 nedenle, duties are excluded from this law. Therefore, gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458 procedures and practises of custom duties are 21-30 99 2.057 0.346by customs law numbered 4458. sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun regulated Insufficient timeile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük 0.000 Through this law, 17.787 a systematization has been 1>2>3 Bölgesine 31 girişinden created beginning with commodities subject to and +başlayıp, 64eşyaya uygulanacak 1.934 0.379 işlemlerin sırasına göre bir sistematik international trade entering customs territories of oluşturulmuştur. and continuing with operation sequence. TotalDiğer tüm vergilerde 263 olduğu gibi 2.113 Turkey0.407 gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, Like all other taxes, compalsive levels such as tahakkuk ve Gümrük 1.718 ve Ticaret assessment, 20tahsil and -aşamaları100 0.415 accrual and collecting are regulated Bakanlığı’na bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan by General Directorate of Customs as a part of 1 Bu çalıĢma, CelalMüdürlüğü Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Maliye AnabilimMinistry Dalı Mali Hukuk to Gümrükler Genel Gümrük Customs and Economy according 21-30 99tarafından, 1.543 0.429 Programı Yüksek Lisans Selin KILINÇ tarafından hazırlanan Yüksekprocess Lisans of Tezinden Kanunu hükümlerine uygunÖğrencisi olarak yürütülmektedir. Customs Law. Resolution disputes over 1>2>3 Personal relations 4.853 0.009 türetilmiĢtir. Gümrük vergisinden çözüm customs duties has a different form from the 31 and +doğan uyuşmazlıkların 64 1.541 0.502 süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir process of other taxes. Customs duty disputes yapıya sahiptir. vergisi uyuşmazlıkları have0.449 to be resolved administratively in the first Total Gümrük 263 1.609 öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. place. However, in the case of disputes not being Ancak idari aşamada çözümlenemeyen solved administratively, legal action can be taken. uyuşmazlıklarda yolunaout başvurulabilmektedir. LSD test has been conductedyargı to find the groups, situation explains that since there1 is not a sufficient Key words: Custom, Custom Duties, Custom Anahtar Kelimeler: differences Gümrük, Gümrük Vergisi, number Disputes of staff to manage tasks professionally in which the above mentioned exist. Gümrük Uyuşmazlıkları It has been observed that in the institutions where the number of the teachers is 20 and below, the administrators’ level of experiencing problems in relation to time is higher than the administrators, working at schools, composed of 21 and more teachers, in “planning time”, insufficient time”, and “personal relations” sub dimensions. This in the institutions, such problems as focusing on job, and finishing the task on time have been experienced much more. It has been detected that if the number of the teachers is few, administrators’ level of experiencing problems decreases in “making use of time” sub dimension. It is asserted that if the number 142 UHBAB UHBAB www.uhbabdergisi.com www.uhbabdergisi.com Uluslararası Hakemli Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi Uluslararası Hakemli BeĢeri veDönemi Akademik Ekim / Kasım / Aralık – Sonbahar Cilt:Bilimler 4 Sayı: Dergisi 14 Yıl:2015 Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015 International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science October / November / December - Fall Semester Issue: 14 2015 Year: 2015 April / May / June Spring Summer Volume:Volume: 4 Issue:4 12 Year: JEL CODE: I20-I21-I29 ID:237 K:02 ISSN Print: Online K34 2147-5385 ID:2302147-4168 K:509 Jel Kodu: (ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 &NO: ISOTRADEMARK) 14001-2004 Belge No: 12880) (MARKA PATENT (2015/03947-2015-GE-17304) GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ of the staff is very few, the tasks are carried out ÇÖZÜM for thisYOLLARI difference1 in “planning time, insufficient ĠDARĠ AġAMADA monotonously, and the administrators save time time, and personal relations” dimensions is among ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER for different activities. the administrators, having less than 10 years of CUSTOM DUTIES experience, and the ones, having more than 10 As shown in Table 5, while there is notSelin a signifi3 KILINÇ2, Hatice YURTSEVER years of experience. The administrators, having cant difference among the staff, having less than, 2 Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Maliless Hukuk Programı Yüksekexperience, Lisans Öğrencisiare more likely to professional 3 Celal Bayar Üniversitesi and more than 10 years professional seniority inSalihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü encounter problems, in relation to making use of terms of “insufficient time [t(261)= 1,64, p>.05], Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising time, and personal relations while managing time. yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın from the movement of commercial commodities some significanteşyanın differences have been found in miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, However, subject to customs which is based on thoseof “making use the difference in terms ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir commodities’quantity and value. It is are a kind of “planning time sosyal [t(261)=5,128, p<.001], making dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi of tariff that isisa certainly foreign trade and policyadministrators. time” foreconomic the senior türüdür. Aynı zamanda harcamalar alınan instrument in addition to its economic, social and use of time [t(261)=-2,51, p<.001] and üzerinden personal dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve Since fiscal functions. Since they are not collected on experienced, these administrators are more kurumlar vergisi gibi belirli alınan bir regular basis like income tax and corporate tax, as relations [t(261)=3,525, p<.001]” subaralıklarla dimensions vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan they an indirect tariff ontheir expenditures, duties for they are manage time custom effectively eşyanın gümrüğe geldiği anda concerning bir defaya mahsus are collected only once when commodities subject as to the administrators’ perceptions, olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi planning to foreign trade arrivetasks. at the custom. According to their time management. to LSD, the source UsulAccording Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu the second item of tax procedural law, custom kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle, duties are excluded from this law. Therefore, gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458 procedures and practises of custom duties are Table 5. T-Testsayılı Results the Administrators’ the Work Gümrük of Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanunperceptions regulated byAccording customs law to numbered 4458. Experience ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük Through this law, a systematization has been Management” Bölgesine girişinden başlayıp, On eşyaya“Time uygulanacak created beginning with commodities subject to işlemlerin sırasına göre bir sistematik international trade entering customs territories of oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi Turkey and continuing with operation sequence. gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, all other taxes,SS compalsive Tlevels such as N Like Average P tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret assessment, accrual and collecting are regulated Bakanlığı’na bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan by General Directorate of Customs as a part of 1 Bu çalıĢma, CelalMüdürlüğü Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Maliye AnabilimMinistry Dalı Mali Hukuk to Gümrükler Genel Gümrük Customs and Economy according Planning time 10 Lisans years andtarafından, below 231 2.813 0.447Lisans Programı Yüksek Öğrencisi Selin KILINÇ tarafından hazırlanan Yüksekprocess Tezinden Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir. Customs Law. Resolution of disputes 5.128 over 0 .000 türetilmiĢtir. Gümrük vergisinden doğan +uyuşmazlıkların çözüm a different form from the 10 years 32 customs 2.037duties has 0.840 süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir process of other taxes. Customs duty disputes yapıya vergisi uyuşmazlıkları231 have to be resolved 0.499 administratively in the first Making use of timesahiptir.10Gümrük years and below 1.985 öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. place. However, in the case of disputes not being -2.517 0.012 Ancak idari10 years aşamada çözümlenemeyen administratively, legal action can be taken. + 32 solved 2.218 0.420 1 uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir. words: Custom, Custom Duties, Custom Insufficient time 10 years and below 231 Key 2.127 0.413 Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi, Disputes 1.647 0.107 Gümrük Uyuşmazlıkları Personal relations 10 years + 32 2.015 0.350 10 years and below 231 1.653 0.414 10 years + 32 1.291 0.560 As shown in Table 6, according to the administrators’ administrative experience, whilst there is not a significant difference in “making use of time” [F(3, 259)=1,975, p>.05] sub dimension, 3.525 0.001 there is a significant difference in “planning time[F(3, 259)=16,019, p<.001], insufficient time [F(3, 259)=53,241, p<.001] and personal relations [F(3, 143 UHBAB UHBAB www.uhbabdergisi.com www.uhbabdergisi.com Uluslararası Hakemli Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi Uluslararası Hakemli BeĢeri veDönemi Akademik Bilimler Ekim / Kasım / Aralık – Sonbahar Cilt: 4 Sayı:Dergisi 14 Yıl:2015 Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015 International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science October / November / December - Fall Semester Issue: 14 2015 Year: 2015 April / May / June Spring Summer Volume:Volume: 4 Issue:4 12 Year: JEL CODE: I20-I21-I29 ID:237 K:02 ISSN Print: OnlineK34 2147-5385 ID:2302147-4168 K:509 Jel Kodu: (ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 &NO: ISOTRADEMARK) 14001-2004 Belge No: 12880) (MARKA PATENT (2015/03947-2015-GE-17304) GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ 259)=18,641, p<.001] sub dimensions. According ÇÖZÜM than 3YOLLARI years of administrative post. Thus a short 1 ĠDARĠ AġAMADA to LSD, the source for the significant difference period of administration has been detected as an ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER is among the administrators who have 1-2 years element which affects the effective time manaCUSTOM DUTIES of administrative post, and the ones, having more gement negatively. Selin KILINÇ2, Hatice YURTSEVER3 Table 6. The Results of One Way Analysis of Variance, ANOVA, of the Administrators’ Per2 Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi 3 Bayar ÜniversitesiAccording Salihli MYO, DıĢto Ticaret ceptions as to “Time Celal Management” the Bölümü Period of Administration Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu Average eşyanın from the N SS movement ofF commercial commodities P miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, subject to customs which is based on those sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir commodities’quantity and value. It is are a kind of dış ticaret ve1-2 ekonomi politikası bir vergi tariff that is a foreign trade and economic policy 66aracı olan 2.930 0.353 türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan instrument in addition to its economic, social and dolaylı bir vergi gelir ve fiscal 0.545 functions. Since they are not collected on 3-5 türü olan gümrük 65 vergisi,2.581 kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir regular basis like income tax and corporate tax, as olmadığından, dış98ticarete konu olan an indirect tariff on expenditures, duties Planning time vergi türü 6-10 16.019 custom 0.000 2.528 0.661 eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus are collected only once when commodities subject olmak üzere11 alınmaktadır. Vergi to foreign trade arrive at the custom. According to and + Gümrük 34 vergileri, 3.123 0.246 Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu the second item of tax procedural law, custom kanun kapsamı nedenle, duties 0.569 are excluded from this law. Therefore, Totaldışında tutulmuştur. 263 Bu 2.719 gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458 procedures and practises of custom duties are sayılı Gümrük Bu kanun regulated by customs law numbered 4458. 1-2Kanunu’nda düzenlenmiştir. 66 1.987 0.461 ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük Through this law, a systematization has been Bölgesine girişinden başlayıp,65 eşyaya uygulanacak created0.532 beginning with commodities subject to 3-5 1.991 işlemlerin sırasına göre bir sistematik international trade entering customs territories of oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi Turkey and continuing with operation sequence. Making use of time 6-10 98 1.981 0.511 1.975 0.118 gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, Like all other taxes, compalsive levels such as tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret assessment, accrual and collecting are regulated 11bağlı andayrı + bir 34 2.205 0.410 Bakanlığı’na kuruluş niteliği olan by General Directorate of Customs as a part of 1 Bu çalıĢma, CelalMüdürlüğü Bayar Üniversitesi Bilimler Enstitüsü AnabilimMinistry Dalı Mali Hukuk to Gümrükler Genel tarafından,Sosyal Gümrük Customs Maliye and Economy according Total Lisans 263yürütülmektedir. 0.495 Programı Yüksek Selin 2.014 KILINÇ tarafından hazırlanan Yüksekprocess Lisans of Tezinden Kanunu hükümlerine uygunÖğrencisi olarak Customs Law. Resolution disputes over türetilmiĢtir. Gümrük vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm customs duties has a different form from the 66süreçten farklı 2.525bir süreci, diğer1-2 vergilerde oluşan process0.166 of other taxes. Customs duty disputes yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları have to be resolved administratively in the first 3-5 65 2.015 0.374 öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. place. However, in the case of disputes not being Ancak idari aşamada çözümlenemeyen solved administratively, legal action can be taken. Insufficient timeuyuşmazlıklarda 6-10yargı yoluna başvurulabilmektedir. 98 1.892 0.375 53.241 0.000 1 Key words: Custom, Custom Duties, Custom 11 and + Gümrük, 34 Gümrük 2.137 0.273 Anahtar Kelimeler: Vergisi, Disputes Gümrük Uyuşmazlıkları Personal relations Total 263 2.113 0.407 1-2 66 1.914 0.243 3-5 65 1.615 0.386 6-10 98 1.471 0.482 11 and + 34 1.406 0.478 Total 263 1.609 0.449 144 18.625 0.000 Difference (LSD) 2-3,1-4 No difference- 1-2, 3-4 1-2, 3-4 UHBAB UHBAB www.uhbabdergisi.com www.uhbabdergisi.com Uluslararası Hakemli Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi Uluslararası Hakemli BeĢeri veDönemi Akademik Ekim / Kasım / Aralık – Sonbahar Cilt:Bilimler 4 Sayı: Dergisi 14 Yıl:2015 Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015 International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science October / November / December - Fall Semester Issue: 14 2015 Year: 2015 April / May / June Spring Summer Volume:Volume: 4 Issue:4 12 Year: JEL CODE: I20-I21-I29 ID:237 K:02 ISSN Print: Online K34 2147-5385 ID:2302147-4168 K:509 Jel Kodu: (ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 &NO: ISOTRADEMARK) 14001-2004 Belge No: 12880) (MARKA PATENT (2015/03947-2015-GE-17304) GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ According to Table 7, through the analysis of the ÇÖZÜM of timeYOLLARI [t(261)=-3,474, p<.001] and insufficient 1 ĠDARĠ AġAMADA administrators’ training services on administration, time [t(261)=-3,03, p<.001]” sub dimensions. ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER it has been observed that there is not a significant The administrators who have not received any CUSTOM DUTIES difference in “planning time [t(261)=--1,06, p>.05] training courses experience more problems in 2 3 Selin KILINÇ , Hatice YURTSEVER and “personal relations” [t(261)=-0,544, p>.05]” “insufficient time, and making use of time” sub 2 Bayar Üniversitesi Sosyalwhereas Bilimler Ens. Malidimensions, Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi sub dimensions asCelal to time perception, compared to the ones who have 3 Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü there are significant differences in “making use received training. Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın from the movement of commercial commodities Tableeşyanın 7. The T-Test Results of the Administrators’ “Time Management” miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, subject to customs which is based on those sosyal ve mali fonksiyonlarınınAccording yanında önemli bir and value. It is are a kind of Perception to thecommodities’quantity Level of Education dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi tariff that is a foreign trade and economic policy türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan instrument in addition to its economic, social and dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, fiscal functions. Since on N gelir ve Average SSthey are not collected t P kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir regular basis like income tax and corporate tax, as dış ticarete 164 konu olan 2.693 an indirect tariff on0.661 expenditures, custom duties Planning time vergi türü olmadığından, Trained staff eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus are collected only once when commodities subject -1.064 0.288 olmak üzere alınmaktadır. to foreign trade arrive at the custom. According to Untrained Gümrük staff vergileri, 99 Vergi 2.761 0.369 Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu the second item of tax procedural law, custom kanun kapsamı dışında staff tutulmuştur. Bu164 nedenle, 1.880 duties are excluded0.477 from this law. Therefore, Making use of time Trained gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458 procedures and practises of custom duties 3.474are 0.001 sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun regulated by customs law numbered 4458. Untrained staff 99 2.094 0.498 ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük Through this law, a systematization has been girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak created beginning with commodities subject to Insufficient timeBölgesine Trained staff 164 2.171 0.397 işlemlerin sırasına göre bir sistematik international trade entering customs territories of 3.032 0.003 oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi Turkey and continuing with operation sequence. Untrained staff 99 2.016 0.407 gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, Like all other taxes, compalsive levels such as tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret assessment, accrual and collecting are regulated Personal relations Trained 164 olan 1.598 0.487 Bakanlığı’na bağlı ayrı staff bir kuruluş niteliği by General Directorate of Customs as a part of 1 -0.544to 0.587 Bu çalıĢma, CelalMüdürlüğü Bayar Üniversitesi Bilimler Enstitüsü AnabilimMinistry Dalı Mali Hukuk Gümrükler Genel tarafından,Sosyal Gümrük Customs Maliye and Economy according Untrained staff 99 1.627 0.380 Programı Yüksek Lisans Öğrencisi Selin KILINÇ tarafından hazırlanan Yüksek Lisans of Tezinden Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir. Customs Law. Resolution process disputes over türetilmiĢtir. Gümrük vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm customs duties has a different form from the süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir process of other taxes. Customs duty disputes DISCUSSIONyapıya ANDsahiptir. RESULT of the administrators on “time manaGümrük vergisi uyuşmazlıkları The have views to be resolved administratively in the first öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. place. However, in the case of disputes not being have been Ancak idari aşamada çözümlenemeyen gement” solved administratively, legalanalysed action can beunder taken. four different The findings of this study indicate the princi1 uyuşmazlıklarda yargı yolunathat başvurulabilmektedir. sub “planning Keydimensions words: Custom,asCustom Duties, time, Custom making use of pals and assistant principals, working at primary Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi, Disputes time, insufficient time, and personal relations.” Gümrük Uyuşmazlıkları schools, do not encounter major problems, related to time management, and their time management perceptions are positive in general in İstanbul in Turkey. Perceptions of the administrators differ according to gender, level of education, the number of the teachers, work seniority, and professional experience. According to these sub dimensions, administrators experience problems in relation to “planning time” most. The sub dimension which takes the least of the administrators’ time is related to the “personal relations.” (Aksoy 1993); (Kaykanacı 2003); (Açıkalın 1995); (Alkan 1999); and (Arazsu’s 2005) studies on the school administrators’ time 145 UHBAB UHBAB www.uhbabdergisi.com www.uhbabdergisi.com Uluslararası Hakemli Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi Uluslararası Hakemli BeĢeri veDönemi Akademik Bilimler Ekim / Kasım / Aralık – Sonbahar Cilt: 4 Sayı:Dergisi 14 Yıl:2015 Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015 International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science October / November / December - Fall Semester Issue: 14 2015 Year: 2015 April / May / June Spring Summer Volume:Volume: 4 Issue:4 12 Year: JEL CODE: I20-I21-I29 ID:237 K:02 ISSN Print: OnlineK34 2147-5385 ID:2302147-4168 K:509 Jel Kodu: (ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 &NO: ISOTRADEMARK) 14001-2004 Belge No: 12880) (MARKA PATENT (2015/03947-2015-GE-17304) GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ management perceptions focus on the elements that ÇÖZÜM university staff lists some of the elements which 1 ĠDARĠ AġAMADA YOLLARI take too much of their time; namely, personnel, might lead to ineffective time management as ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER education-training, and student enrollment services, follows; “lack of personal organization, insufficient CUSTOM including diploma, ceremonies, meetings, office DUTIES authority transfer, planlessness, and overreaching.” 2 3 Selin KILINÇ , Hatice YURTSEVER work, maintenance, and repair services. (Akbaba However, there have been differences according 2 Celalpoints Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimlerone Ens. Mali Lisans Altun’s 2011) study out that, nearly toHukuk age,Programı gender,Yüksek period ofÖğrencisi work, and income level 3 Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü half of the administrators experience problems in variables. Nonetheless, Latif, Fidan and Uçkan’s Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising relation to time Özet: management, and they complain study notes that “doing the remaining work, eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın from the movement of commercial commodities miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, subject to customs which computer is based on those about the shortage of time, and its pressure, and bureaucratic details, and communicasosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir commodities’quantity and value. It is are a kind of politikası olan bir vergi tion tariffdisorder that is a foreign and economic their obligationdıştoticaret be veatekonomi school out aracı of working aretrade some of the policy factors that make türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan instrument in addition to its economic, social and dolaylı bir vergi research türü olan gümrük vergisi, that, gelir ve the fiscal functions. Since they are not collected hours. Çelikten’s (2004) asserts administrators lose time. As onis seen in these kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir regular basis like income tax and corporate tax, as türü olmadığından, spend dış ticarete konu of olan studies, an indirect tariff on expenditures, custom duties primary schoolvergi administrators most the factors that the administrators spend eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus are collected only once when commodities subject olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri,and Vergi time to foreign tradecorrelation arrive at the custom. to their time on general management, planning, are in withAccording the “insufficient time Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu the second item of tax procedural law, custom touring; and thekanun activities they tutulmuştur. spend the planning time” dimensions kapsamı dışında Bu least nedenle, and duties are excluded from sub this law. Therefore, in this study. gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458 procedures and practises of custom duties are time on are senior management, self-training, out4458. similar results in sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Buand kanun (Kergaard regulated by1991), customs also law finds numbered ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük Through this law, a systematization has been school environment. 2007) states the hiscreated study on thewithadministrators. Bölgesine(Kıral girişinden başlayıp, eşyaya that uygulanacak beginning commodities subjectIttois asserted that işlemlerin sırasına göre bir sistematik international trade entering customs territories of administrators’ time consuming in relation administrators spend most time on visitors, oluşturulmuştur. Diğer factors, tüm vergilerde olduğu gibi the Turkey and continuing with operation sequence. gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, Like all other taxes, compalsive levels such as to function, structure, and process dimensions are phone calls, organization, and disciplinary services. tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret assessment, accrual and collecting are regulated Bakanlığı’na bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan by General Directorate of Customs as a part of 1 diploma, certificate, report, certificate of education, (Fidan 2011) expresses that thetoadministrative Bu çalıĢma, Celal Bayar Üniversitesi Bilimler Enstitüsü Anabilim Dalı Mali Hukuk Gümrükler Genel Müdürlüğü tarafından,Sosyal Gümrük Customs Maliye and Economy Ministry according Programı Yüksek Lisans Öğrencisi Selin KILINÇ tarafından hazırlanan Yüksekprocess Lisans of Tezinden Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir. Customs Law. Resolution disputes over sectors, have matriculation, course programmes, daily tasks, staff, working at private and public türetilmiĢtir. Gümrük vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm customs duties has a different form from the süreci, diğer vergilerde oluşan süreçtensuperfarklı bir weak processand of other taxes. Customstime duty management disputes certificates at the beginning of the terms, insufficient skills yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları have to be resolved administratively in the first idari(Özdayı aşamada çözümlenmek zorundadır. place. However, of disputes notIf being vision, and turnöncelikle of duty. Uzunçarşılı, & which shouldin the becase improved. education level Ancak idari aşamada çözümlenemeyen solved administratively, legal action can be taken. 1 uyuşmazlıklarda başvurulabilmektedir. Uzunçarşılı’s 1999) studiesyargı onyoluna the administrators, and seniority are high, the awareness of time Key words: Custom, Custom Duties, Custom Kelimeler: Disputes and Kocabaş & Anahtar Erdem’s 2003) Gümrük, studiesGümrük on theVergisi, ad- management increases too. When compared to Gümrük Uyuşmazlıkları ministrator candidates all point out that; administ- this result, the findings of this study present a rators and candidates assert that they spend most number of significant parallels. time on “students’ problems, bureaucratic details, As for the differentiation between the sub dimensions filing, paper work, plans, and facilities, dealing of time management, and independent variables, with the details, phone calls, correspondence, and there have been differences between female and meetings.” (Karagöz, Kıngır, Mesci, and Akbaş’s male groups in terms of gender. This difference 2010) study on the academic and administrative shows that female administrators experience more 146 UHBAB UHBAB www.uhbabdergisi.com www.uhbabdergisi.com Uluslararası Hakemli Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi Uluslararası Hakemli BeĢeri veDönemi Akademik Ekim / Kasım / Aralık – Sonbahar Cilt:Bilimler 4 Sayı: Dergisi 14 Yıl:2015 Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015 International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science October / November / December - Fall Semester Issue: 14 2015 Year: 2015 April / May / June Spring Summer Volume:Volume: 4 Issue:4 12 Year: JEL CODE: I20-I21-I29 ID:237 K:02 ISSN Print: Online K34 2147-5385 ID:2302147-4168 K:509 Jel Kodu: (ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 &NO: ISOTRADEMARK) 14001-2004 Belge No: 12880) (MARKA PATENT (2015/03947-2015-GE-17304) GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ problems in time management, related “planning ÇÖZÜM effectiveness and1 productivity … Condition the ĠDARĠto AġAMADA YOLLARI time, insufficient time, and personal relations.” It pressure that goes with any job. Create greater ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER might be described as a disadvantage; for women positive visibility” (Forsyth 2010, p. 3). If the CUSTOM are generally under stress in business life, com- DUTIES administrators’ interrupted time, experienced due to 2 3 Selin KILINÇ , Hatice pared to male staff in terms of time management. dailyYURTSEVER tasks, is not the longest time span then most 2 Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Programı Yüksek Öğrencisi ofHukuk the problems willLisans be overcome (Güçlü 2001). 3 Celal Bayarof Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü In the studies, concerning the number the staff, it has generally Özet: beenGümrük foundvergisi, out that if the number It isAbstract: noteworthy that the concept of time management gümrüğe tabi olan ticari Custom duty is a kind of tariff arising eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın from the movement of commercial commodities of the staff is more, the problems, encountered should be developed to help the administrators to miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, subject to customs which is based on those sosyal ve process, mali fonksiyonlarının yanında In önemli commodities’quantity and value. that It is aremake a kind of in time management are fewer. thebir minimize the elements them lose time. dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi tariff that is a foreign trade and economic policy türüdür. Aynı zamanda üzerinden alınan in addition to its such economic, and institutions, which consist of aharcamalar great number of If instrument some precautions as social planning the tasks in dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve fiscal functions. Since they are not collected on kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir regular basis like income tax and corporate tax, as the staff, the job distribution is too much, and detail, transferring the authority, and the durability vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan an indirect tariff on expenditures, custom duties gümrüğe bir defaya mahsus ofare collected onlyare oncetaken; when commodities subject the work load eşyanın is very little,geldiği as aandaconsequence, work pace and some training services olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi to foreign trade arrive at the custom. According to very few problems, related to time management, toitem avoid time traps,law, thecustom administrators will Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu are theheld second of tax procedural kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle, duties are excluded from this law. Therefore, are detected. gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458 notprocedures be slaves to time. In thisduties respect, organizing and practises of custom are sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun regulated by customs law numbered 4458. forlaw,thea school staffhasmight ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük seminars Through this systematization been decrease the Further to this, in Bölgesine comparison with the administrators’ girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak created beginning with commodities subject to of encountering problems, and işlemlerin sırasına göre sistematik level international trade entering customs territories of improve their work experience, and work seniority, itbirhas been oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi Turkey and continuing with operation sequence. manage effectively. In this research, vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, skills Like to all other taxes, time compalsive levels such as observed that ifgümrük the level of seniority increases, tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret assessment, accrual and collecting are regulated it by hasGeneral beenDirectorate observed that the administrators are bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan of Customs as a part of 1 the number of Bakanlığı’na the problems decreases. ByGümrük the Bu çalıĢma, CelalMüdürlüğü Bayar Üniversitesi Bilimler Enstitüsü Maliye AnabilimMinistry Dalı Mali Hukuk to Gümrükler Genel tarafından,Sosyal Customs and Economy according notCustoms able to spare time forofTezinden themselves and others. Programı Yüksek Lisans Öğrencisi Selin KILINÇ tarafından hazırlanan Yüksek Lisans Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir. Law. Resolution process disputes over same token, theGümrük schoolvergisinden administrators, who have türetilmiĢtir. doğan uyuşmazlıkların çözüm However, customs duties has a different form from the if other bureaucratic and detailed tasks süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir process of other taxes. Customs duty disputes received administrative training courses, experience yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları are have to be resolved in the carried out administratively schemingly, thefirstadministrators aşamada çözümlenmek zorundadır. place. However, in the case of disputes not being fewer problems öncelikle than theidari school administrators that Ancak idari aşamada çözümlenemeyen will solved administratively, action can be taken. save time forlegalthemselves and others. The 1 uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir. have not received any administrative training. In Key words: Custom, Duties, Customin the future to studies, which willCustom be conducted Anahtar states Kelimeler: Gümrük, Gümrük Disputes addition, (Terzi 2007) in his research thatVergisi, the investigate the reasons that affect time negatively, Gümrük Uyuşmazlıkları administrators that have received administrative and the suggested solutions will be effectual to training spend more time on student affairs, school provide the staff with an ability to manage time management, and school improvement services effectively, efficiently, and consciously. than the administrators who have not received any administrative training. It is apparent that “efficient time management is an element which can affect your efficiency, 147 UHBAB UHBAB www.uhbabdergisi.com www.uhbabdergisi.com Uluslararası Hakemli Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi Uluslararası Hakemli BeĢeri veDönemi Akademik Bilimler Ekim / Kasım / Aralık – Sonbahar Cilt: 4 Sayı:Dergisi 14 Yıl:2015 Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015 International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science October / November / December - Fall Semester Issue: 14 2015 Year: 2015 April / May / June Spring Summer Volume:Volume: 4 Issue:4 12 Year: JEL CODE: I20-I21-I29 ID:237 K:02 ISSN Print: OnlineK34 2147-5385 ID:2302147-4168 K:509 Jel Kodu: (ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 &NO: ISOTRADEMARK) 14001-2004 Belge No: 12880) (MARKA PATENT (2015/03947-2015-GE-17304) GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ REFERENCES zamanın1 belirlenmesi.(Unpublished MA ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜMları YOLLARI Thesis). Yıldız Teknik Üniversitesi, Istanbul ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER AÇIKALIN, A., (1995). Toplumsal ve KurumBAŞARAN, İ.E., (2008). Örgütsel Davranış. sal Yönleri ile Okul Yöneticiliği. (2.Baskı). CUSTOM DUTIES 3 İnsanın Üretim Gücü. Ekinoks, Ankara Pegem A Yayıncılık, Ankara Selin KILINÇ2, Hatice YURTSEVER 2 Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi BECKERMAN, 3 AKATAY, A., (2003). Örgütlerde zaman yöne-Salihli MYO, Celal Bayar Üniversitesi DıĢ Ticaret BölümüL., (2005). Building blocks for the new principal. Principal Leadership, timi. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. ss. Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising 43-46of commercial commodities eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın from5(5), the movement 281-300From http://www.sosyalbil.selcuk. miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, subject to customs which is based on those sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir commodities’quantity and value. It is are a kind of edu.tr/sos_mak/makaleler/Ayten%20AKAŞ.,economic (2008). Veri Analizi El dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi BÜYÜKÖZTÜRK, tariff that is a foreign trade and policy türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan instrument in addition to its economic, social and TAY/281-300.pdf], Retrieved on October dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve fiscalKitabı. functions. Pegem Since theyA areYayıncılık, not collected onAnkara kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir regular basis like income tax and corporate tax, as 25, 2012) vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan an indirect tariff on expenditures, custom duties M.,when(2004). Birsubject okul müdürünün eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus ÇELİKTEN, are collected only once commodities olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi to foreign trade arrive at the custom. According AKBABA, A.S., (2011). Başarılı ilköğretim okulu günlüğü. Fırat Üniversitesito Sosyal BilimUsul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu the second item of tax procedural law, custom kanunzaman kapsamı yönetimi dışında tutulmuştur. Bu nedenle, duties are excluded from this law. Therefore, müdürlerinin stratejileri. ler Dergisi.14(1), 123-135 gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458 procedures and practises of custom duties are sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun regulated by customs law numbered 4458. Kuram ve ile Uygulamada Eğitim Yönetimi. dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük DRUCKER, Through this law,P.F., a systematization has been (1994). Etkin Yöneticilik. Çev. Bölgesine girişinden başlayıp,Theory eşyaya uygulanacak created beginning with commodities subject to Educational Administrationand işlemlerin sırasına göre bir sistematik international trade entering customs of Eti Yayınevi, Ahmet Özden, Nurayterritories Tunalı. oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi Turkey and continuing with operation sequence. Practice. (17) 4, 491-507 gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, Like Istanbul all other taxes, compalsive levels such as tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret assessment, accrual and collecting are regulated Bakanlığı’na bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan by General Directorate of Customs as a part of 1 ALKIM, A., (1999). İlköğretim müdürBu çalıĢma, CelalMüdürlüğü Bayarokulu Üniversitesi Bilimler Enstitüsü AnabilimMinistry Dalı Mali Hukuk to Gümrükler Genel tarafından,Sosyal Gümrük Customs Maliye and Economy according DURSUN, Ç., (2000). Zaman: modern ve postProgramı Yüksek Lisans Öğrencisi Selin KILINÇ tarafından hazırlanan Yüksekprocess Lisans of Tezinden Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir. Customs Law. Resolution disputes over lerinin görev tanımı kapsamında yer alan türetilmiĢtir. Gümrük vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm customs duties has different form2000. from thepp.189-213 modern. 84a BAHAR süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir process of other taxes. Customs duty disputes görevlere ayırdıkları zamanın belirlenmesi. yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları have to be resolved administratively in the first öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. FİDAN, place. However, the case ofÖzel disputes not beingve kamu yöneY., in(2011). sektör (Unpublished MA Thesis). Ankara: Ankara Ancak idari aşamada çözümlenemeyen solved administratively, legal action can be taken. 1 davranışlarının ticilerinin zaman yönetimi Üniversitesiuyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir. Key words: Custom, Custom Duties, Custom Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi, Disputes karşılaştırılması. Adıyaman Üniversitesi Gümrük Uyuşmazlıkları AKSOY, K.N., (1993). Ankara ili genel lise müdürlerinin çalışma zamanlarını kullanma biçimleri. (Unpublished MA Thesis). Hacettepe Üniversitesi, Ankara ARAZSU, O., (2005). İstanbul kağıthane ilçesinde çalışan ilköğretim okulu müdürlerinin görev tanımı kapsamında yer alan görevlere ayırdık- Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 4(6),47-74 FORSYTH, P., (2010). Successful time management, (Revised 2nd ed). India: Replika Press. From http://books.google.com.tr/boo ks?id=k38DPjrS8hkC&printsec=frontcove r&dq=business+and+time+management& hl=tr#v=onepage&q=business%20and%20 148 UHBAB UHBAB www.uhbabdergisi.com www.uhbabdergisi.com Uluslararası Hakemli Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi Uluslararası Hakemli BeĢeri veDönemi Akademik Ekim / Kasım / Aralık – Sonbahar Cilt:Bilimler 4 Sayı: Dergisi 14 Yıl:2015 Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015 International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science October / November / December - Fall Semester Issue: 14 2015 Year: 2015 April / May / June Spring Summer Volume:Volume: 4 Issue:4 12 Year: JEL CODE: I20-I21-I29 ID:237 K:02 ISSN Print: Online K34 2147-5385 ID:2302147-4168 K:509 Jel Kodu: (ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 &NO: ISOTRADEMARK) 14001-2004 Belge No: 12880) (MARKA PATENT (2015/03947-2015-GE-17304) GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ time%20management&f=false], (Retrieved ÇÖZÜM KERGAARD, D., 1 (1991). Time management. ĠDARĠ AġAMADA YOLLARI handling it all. NASSP Bulletin,75(533).30-32 on November 17,2012) ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER KIRAL, E., (2007). İlköğretim yöneticilerinin GÜÇLÜ, N., (2001). Zaman yönetimi. Kuram ve DUTIES CUSTOM Uygulamada Eğitim Yönetimi. Sayı:Selin 25, 87-100 KILINÇ2, Haticetanımlanmış YURTSEVER3 görevleri için zaman kullanma biçemleri.(Amasya ili örneği, (Unpublished 2 Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi 3 GÜNEY, S., (2006). DavranışCelal bilimleri. Nobel Bayar Üniversitesi Salihli MYO,MA DıĢ Ticaret BölümüKırıkkale Üniversitesi Sosyal Thesis). Yayınevi, Ankara Bilimler Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari Abstract: CustomEnstitüsü, duty is a kind Kırıkkale of tariff arising eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın from the movement of commercial commodities veya değeri üzerinden alınan, subject to customs which is based on those KARAGÖZ, Y., miktarı KINGIR, S., MESCİ, M., veekonomik, AK- KOCABAŞ, İ., ERDEM, R., (2003). Yönetici sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir commodities’quantity and value. It is are a kind of dış ticaretZamanın ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi tariff that is aöğretmenlerin foreign trade and economic policy BAŞ, Z., (2010). etkin kullanımını adayı kişisel zaman yönetimi türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan instrument in addition to its economic, social and dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve fiscal functions. Since they are not collected sağlayan faktörlerin belirlenmesine yönelik bir davranışları. Fırat ÜniversitesionSosyal Bilimler kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir regular basis like income tax and corporate tax, as vergi türü olmadığından, Sosyal dış ticarete konu olan an indirect tariff on expenditures, custom duties Dergisi.13(2).203-210 araştırma. Selçuk Üniversitesi Bilimler eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus are collected only once when commodities subject to foreign trade arrive at the custom. According to Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu KORKMAZ, the second item M., of tax YAHYAOĞLU, procedural law, customG., ve ÇALIŞkanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle, duties are excluded from this law. Therefore, gümrükİşgören vergilerininihtiyacının usul ve uygulama esasları 4458 procedures of custom are KAN,and D.,practises (2012). Aileduties hekimlerinin zaman KARCI, N., (2005). karşılansayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun regulated by customs law numbered 4458. yönetimi iş performansının uygulamalı dış ticarete konu olan Afyon eşyanın Türkiye Gümrük Through this law,ve a systematization has been masında dışile kaynak kullanımı. Kocatepe Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak created beginning with commodities subject to olarak trade incelenmesi. Akademik sırasına göre bir sistematik international entering customs territories of Bakış Dergisi, Üniversitesiişlemlerin Sosyal Bilimler Enstitüsü (MA oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi Turkey and continuing with operation sequence. 29taxes, ss.1-18 vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, LikeSayı: all other compalsive levels such as Thesis) gümrük tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret assessment, accrual and collecting are regulated Bakanlığı’na bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan by General Directorate of Customs as a part of 1 LAKEIN, (1997). Zaman (Çev. Bu çalıĢma, CelalMüdürlüğü Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Anabilim Dalı Mali Hukuk Hayattır. Genel tarafından, Gümrük Customs Maliye and A., Economy Ministry according to KAYKANACI, Gümrükler M., (2000). İlköğretim okul müProgramı Yüksek Lisans Öğrencisi Selin KILINÇ tarafından hazırlanan Yüksekprocess Lisans of Tezinden Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir. Customs Law. Resolution disputes over S.Tezcan). Yayın Istanbul türetilmiĢtir. Gümrük vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm customs duties has Rota a different form Dağıtım, from the dürlerinin yönetim işlerine verdikleri önem ve süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir process of other taxes. Customs duty disputes sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları have to be resolved administratively in the first harcadıklarıyapıya zaman, (Unpublished doctoral LATİF, H., FİDAN, F., & UÇKAN, G., (2004). öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. place. However, in the case of disputes not being Ancak idari aşamada çözümlenemeyen solved administratively, legal action can be taken. Örgütlerde zaman kaybettiren faktörler. Yönetim dissertation). Gazi Üniversitesi, Ankara 1 uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir. KeyDergisi. words: Custom, Duties, Custom EkimCustom 2004.(15)49, 41-53 Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi, Disputes KENNEDY, D.,Anahtar (2004). Time management for Gümrük Uyuşmazlıkları olmak üzereSayı: alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi Enstitüsü Dergisi, 23, 95-107 MAITLAND, I., (1997). Yönetim Dizisi: Zamanınızı Yönetin. (Çev. B. Aksu, O. Cankoçak). tions. From http://books.google.com.tr/boo İlkkaynak Kültür ve Sanat Ürünleri, Ankara ks?id=x8Bs7bkHzY4C&printsec=frontcov entrepreneurs, Canada: Eliot House Produc- er&dq=business+and+time+management& ÖKTEM, M.K., (1993). Zaman yönetimi: örgüthl=tr#v=onepage&q=business%20and%20 sel etkililiği arttırmada zaman faktöründen time%20management&f=false], (Retrieved yararlanılması. Amme İdaresi Dergisi, Cilt on November 17, 2012) 26, Sayı 1, Mart. pp. 217-237 149 UHBAB UHBAB www.uhbabdergisi.com www.uhbabdergisi.com Uluslararası Hakemli Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi Uluslararası Hakemli BeĢeri veDönemi Akademik Bilimler Ekim / Kasım / Aralık – Sonbahar Cilt: 4 Sayı:Dergisi 14 Yıl:2015 Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015 International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science October / November / December - Fall Semester Issue: 14 2015 Year: 2015 April / May / June Spring Summer Volume:Volume: 4 Issue:4 12 Year: JEL CODE: I20-I21-I29 ID:237 K:02 ISSN Print: OnlineK34 2147-5385 ID:2302147-4168 K:509 Jel Kodu: (ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 &NO: ISOTRADEMARK) 14001-2004 Belge No: 12880) (MARKA PATENT (2015/03947-2015-GE-17304) GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ ÖZDAYI, N., ve diğ., (1999).ĠDARĠ Eğitim yönetici- ÇÖZÜM TÜRKMEN, İ., (1996). Yönetsel Zaman ve Yetki 1 AġAMADA YOLLARI lerinin yönetsel zamanlarını kullanmalarının Devri Açısından Yönetimde Verimlilik. (2. ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER yönetsel açıdan değerlendirilmesi. 4. Ulusal Baskı). Ankara:Milli Prodüktivite Merkezi CUSTOM DUTIES Eğitim Bilimleri Kongresi Bildirileri 3.Ana(MPM) Yayınları.No.519 2 Selin KILINÇ , Hatice YURTSEVER3 dolu Üniversitesi Yayın No.1076.Eskişehir. TERZİ, A., (2007). İlköğretim okulu müdürlerinin 2 Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi ss. 60-80 3 Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO,yöneticilik DıĢ Ticaret Bölümü görevlerine ayırdıkları zaman ile ÖZDİL, K., KORKMAZ, M., BAYKARA, S., K, etkili zaman kullanımını engelleyen etkenler Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın from the movement of commercial commodities (2012). Eğitim ve araştırma hastanelerinde arasındaki ilişki. (Unpublished MA Thesis). miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, subject to customs which is based on those sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir commodities’quantity and value. It is are a kindSosyal of uzman doktorların zaman yönetimi, Akademik Yıldız Teknik Üniversitesi Bilimler dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi tariff that is a foreign trade and economic policy türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan instrument in addition to its economic, social and Bakış Dergisi. Sayı: 28 ss.1-16 Enstitüsü, Istanbul dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve fiscal functions. Since they are not collected on kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir regular basis like income tax and corporate tax, as vergi türüM.S., olmadığından, dış ticarete konu olan TERZİOĞLU, an indirect tariff on A., expenditures, custom duties ROY, A., DOBSON, (2009). Real-World (2003). Üniversite öğrencileeşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus are collected only once when commodities subject olmak üzere2nd alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi to foreign at the custom. According to time management. ed. New York: AMArinintrade boşarrive zamanlarını değerlendirme anlayış Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu the second item of tax procedural law, custom COM Fromhttp://books.google.com.tr/boo ve arealışkanlıkları. Erzincan Eğitim Fakültesi kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle, duties excluded from this law. Therefore, gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458 procedures and practises of custom duties are ks?id=gE95l3Se8GcC&printsec=frontcove Dergisi. Cilt.5 law Sayı:2 sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun regulated by customs numbered 4458. ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük Through this law, a systematization has been r&dq=business+and+time+management& Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak created beginning with commodities subject to S., (2002). Örgütsel zaman işlemlerin sırasına göre bir sistematik YILMAZ, international A., tradeASLAN, entering customs territories of hl=tr#v=onepage&q=business%20and%20 oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi Turkey and continuing with operation sequence. Çukurova Üniversitesi. İktisadi ve gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, Likeyönetimi. all other taxes, compalsive levels such as time%20management&f=false], (Retrieved tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret assessment, accrual and collecting are regulated İdari Bilimler Dergisi. Cilt, 3, Sayı, 1. ss. 25-46 Bakanlığı’na bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan by General Directorate of Customs as a part of 1 on November 2012) Bu17, çalıĢma, CelalMüdürlüğü Bayar Üniversitesi Bilimler Enstitüsü AnabilimMinistry Dalı Mali Hukuk to Gümrükler Genel tarafından,Sosyal Gümrük Customs Maliye and Economy according Programı Yüksek Lisans Selin KILINÇ tarafından hazırlanan Yüksekprocess Lisans of Tezinden Kanunu hükümlerine uygunÖğrencisi olarak yürütülmektedir. Customs Law. Resolution disputes over türetilmiĢtir. Gümrük vergisinden doğan(2008). uyuşmazlıkların çözüm customs duties has a different form from the TENGİLİMLİOĞLU, D., ve diğ., İşletme süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir process of other taxes. Customs duty disputes yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları have to be resolved administratively in the first Yönetimi. Seçkin Yayınevi, Ankara öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. place. However, in the case of disputes not being Ancak idari aşamada çözümlenemeyen solved administratively, legal action can be taken. 1 uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir. Key words: Custom, Custom Duties, Custom Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi, Disputes Gümrük Uyuşmazlıkları 150 UHBAB ULUSLARARASI HAKEMLİ BEŞERİ VE AKADEMİK BİLİMLER DERGİSİ INTERNATIONAL PEER-REVIEWED JOURNAL OF HUMANITIES AND ACADEMIC SCINENCE GELİR DAĞILIMI VE EĞİTİM HARCAMALARI1 INCOME DISTRIBUTION AND EDUCATION EXPENDITURES Nurhayat ÇELEBİ1, Berrak GÖKMEN2 Karabük Üniversitesi. Edebiyat Fakültesi. Eğitim Bilimleri Marmara Üniversitesi. Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Eğitim Yönetimi ve Denetimi 1 2 Öz: Gelir dağılımı ve eğitim harcamaları arasında çift yönlü bir ilişki bulunmaktadır. Toplumdaki gelir dağılımı eşitsizliği, eğitime olan talep düzeyini etkilemekte ve düşük gelir düzeyine sahip ailelerin çocuklarının eğitim imkânlarından daha az yararlanması söz konusu olmaktadır. Eğitimin maliyetinin aile için yüksek olması ve gelir eşitsizliği eğitime katılımı engellemekte ve bu sebeple gelir dağılımı daha bozuk hale gelmektedir. Daha bozuk bir gelir dağılımı ise eğitim eşitsizliklerini artırmaktadır. Diğer yandan eğitime katılımın artması düşük gelir düzeyine sahip olan kişilerin gelirlerini artırarak kazanç eşitsizliklerini azaltabilir ki, bu da gelir dağılımını düzeltici bir etki yapabilir. Bu çalışmada birinci yöndeki etki, diğer bir deyişle gelir dağılımı bozukluğunun eğitime katılımı ne yönde etkilediği, üzerinde durulacaktır. Bu sebeple, Türkiye’nin ve diğer OECD ülkelerinin eğitim harcamaları ve gelir dağılımı karşılaştırmalı olarak analiz edilmektedir. Anahtar Kelimeler: Eğitim harcamaları, Gelir dağılımı, Türkiye, OECD Abstract: There exists a mutual relationship between income distribution and education expenditure. The inequality in income distribution of a society affects the demand on education and the children of families with low income levels take less advantage of education. The cost of education and income inequality hinder the access to education, so the income inequality worsens. The worsening in income equality triggers the worsening in education inequality. On the other hand, a decrease in education inequality increases the incomes of people with low income, hence this may have a positive impact on income distribution. In this study, the first impact, namely how the income distribution disorder affects the participation in education, shall be focused on. So education expenditures and income distributions of Turkey and OECD countries shall be compared and analyzed. Key Words: Education expenditure, Income distribution, Turkey, OECD Doi: 10.17368/UHBAB.20151410936 (1) Sorumlu Yazar: Nurhayat ÇELEBİ, Karabük Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Eğitim Bilimleri Bölüm Başkanı Karabük / Türkiye nurcelebi@karabuk.edu.tr Geliş Tarihi / Received: 16.01.2015 Düzeltme Tarihi / Revised: 14.02.2015 Kabul Tarihi/ Accepted: 26.04.2015 Makalenin Türü: Type of article (Literatür Araştırması – Derleme / Literature Review) Çıkar Çatışması / Conflict of Interest:Yok / None “Etik Kurul Raporu Yok – None of Ethics Committee” 151 1. GİRİŞ UHBAB UHBAB www.uhbabdergisi.com www.uhbabdergisi.com Uluslararası Hakemli Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi Uluslararası Hakemli BeĢeri veDönemi Akademik Bilimler Ekim / Kasım / Aralık – Sonbahar Cilt: 4 Sayı:Dergisi 14 Yıl:2015 Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015 International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science October / November / December - Fall Semester Issue: 14 2015 Year: 2015 April / May / June Spring Summer Volume:Volume: 4 Issue:4 12 Year: JEL CODE: A10-A13 ID:282 K:604 ISSN Print: OnlineK34 2147-5385 ID:2302147-4168 K:509 Jel Kodu: (ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 &NO: ISOTRADEMARK) 14001-2004 Belge No: 12880) (MARKA PATENT (2015/03947-2015-GE-17304) GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ perçinlendiği ülkemiz ekonomisi gibi gelişmekte 1 ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI olan ekonomilerde eğitimdeki eşitsizlik önemli Eğitim, insan üzerine ADMINISTRATIVE yapılan bir yatırım SOLUTIONS olduTO DISPUTES OVER ölçüde sınıfsal bir sorun yaratmaktadır. Diğer bir ğundan diğer yatırımlardan farklıdır (Bulutoğlu, CUSTOM DUTIES deyişle, sınıflar arası geçişlilik engellenmekte, 1998: 304). Eğitim sayesinde insanlarınSelin üretkenliği 3 KILINÇ2, Hatice YURTSEVER örneğin bir işçi yada asgari ücretli çocuğu maddi artarken hem bireysel fayda hem de toplumsal 2 Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Maliimkansızlıkların Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi elvermemesi sebebiyle, mezuniyet 3 Celal Bayar Üniversitesi fayda sağlanır. Kamu harcamaları tasnifinde eğitimSalihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü sonrası yine asgari ücretle hemen işe başlamayı ve sağlık harcamaları cari harcamalar sınıfında Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising öngören, ara eleman yetiştiren mesleki ve teknik eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın from the movement of commercial commodities yer almasına rağmen işgücü kalitesini artırarak miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, subject to customs which is based on those eğitime yönelmekte, böylelikle babadan oğula sosyalolumlu ve mali fonksiyonlarının yanındadolayı önemli bir commodities’quantity and value. It is are a kind of üretim kapasitesini etkilemesinden dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi değişmeyen tariff that is a foreign trade and economic bir sınıfsal döngüpolicy içine girmektedir. türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan instrument in addition to its economic, social and farklı biçimde ele alınmalıdır (Pınar, 2006: 194). dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve Ayrıca fiscal functions. Since they are not collected on yarı kamusal mal olan, ancak neo-liberal vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir regular basis like income tax and corporate tax, as Eğitim yaydığıkurumlar dışsallıklar dolayısıyla önemli vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan akımlar an indirect neticesinde tariff on expenditures, custom duties neredeyse özel mal haline gümrüğe gerektiren geldiği anda bir mahsus are collected only once when commodities subject ölçüde kamusal eşyanın finansmanı birdefaya alandır. olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi gelmiş to foreign olan trade arrive at the custom. Accordingimkanından to yüksek öğretim ise Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu the second item of tax procedural law, custom kanun kapsamı kamunun dışında tutulmuştur. Bu nedenle, çoğunlukla duties are excluded from this law. Therefore, Eğitimin finansmanında gerekliliği, mahrum kalmaktadır. gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458 procedures and practises of custom duties are eğitimin kamusal yada yarı kamusal mal olması sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun regulated by customs law numbered 4458. dağılımından yüksek has paybeenalan kesim çoile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük Gelir Through this law, a systematization ile de ilişkilidir.Bölgesine Eğitimgirişinden tam kamusal mal uygulanacak olarak başlayıp, eşyaya created beginning with commodities subject to okullarda için ve son işlemlerin sırasına göre bir sistematik cuklarını international özel trade entering customs okuttukları territories of değerlendirildiği oluşturulmuştur. durumda finansmanı sadeceolduğu devletgibi Turkey and continuing with operation sequence. Diğer tüm vergilerde genel liselerin tamamen kaldırılması gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, yıllarda Like all other taxes, compalsivede levels such as tarafından sağlanmakta, mal olarak tahakkuk ve yarı tahsil kamusal aşamaları Gümrük ve Ticaret assessment, accrual and collecting are regulated çoğunun imam bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan ve by bir General Directorate of Customshatip, as a partbir of çoğunun da 1 değerlendirildiğiBakanlığı’na durumda iseMüdürlüğü özel daBilimler Enstitüsü Bu çalıĢma, Celal Bayar finansmana Üniversitesi AnabilimMinistry Dalı Mali Hukuk to Gümrükler Genel tarafından,Sosyal Gümrük Customs Maliye and Economy according mesleki ve Resolution teknik liselere dönüştürülmesi sebeProgramı Yüksek Lisans Öğrencisi Selin KILINÇ tarafından hazırlanan Yüksekprocess Lisans of Tezinden Kanunu hükümlerine olarak yürütülmektedir. Customs Law. disputes over açık hale gelmektedir. Ancakuygun özel finansmana türetilmiĢtir. Gümrük vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm customs duties has a different form from the biyle, gelir dağılımından az pay alanlar önemli süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir process of other taxes. Customs duty disputes açık hale gelmesi eğitimin bir rekabet piyasası yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları ölçüde have to be resolved administratively in the first mesleki eğitime zorlanmaktadır. Bu da öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. place. However, in the case of disputes not being haline dönüşümünü kolaylaştırmakta, bu durumda Ancak idari aşamada çözümlenemeyen eğitim solved administratively, legal action can be taken. eşitsizliğini körüklemektedir. Bu noktada 1 uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir. devletin rolü sadece piyasanın dengesinin korunKey words:tam Custom, Custom mal Duties,olarak Custom nitelendirilip, eğitimin kamusal Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi, Disputes masını sağlamaAnahtar şeklinde destekleyici nitelikte Gümrük Uyuşmazlıkları eğitimin rekabetçi serbest piyasa düzeninin eline olmaktadır. Oysa ki, önemli ölçüde dışsallıkların bırakılmaması, eşitliğin önemli ölçüde korunması söz konusu olduğu bir alanın piyasanın insafına gerekmektedir. bırakılmaması gerekir. 2. GELİR DAĞILIMI Eğitim alınıp satılabilir bir meta haline dönüştüğünde önemli ölçüde eşitsizliklere sebep olmaktadır. Kaldı Gelirin bireyler ya da fonksiyonlar arasında nasıl ki, ekonomide gelir dağılımındaki eşitsizlik ve bu dağıldığını incelemekte kullanılan ölçüler içinde eşitsizliğin vergi adaletsizliğiyle önemli ölçüde en yaygın kullanılanı ve dolayısıyla en çok bili152 UHBAB UHBAB www.uhbabdergisi.com www.uhbabdergisi.com Uluslararası Hakemli Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi Uluslararası Hakemli BeĢeri veDönemi Akademik Ekim / Kasım / Aralık – Sonbahar Cilt:Bilimler 4 Sayı: Dergisi 14 Yıl:2015 Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015 International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science October / November / December - Fall Semester Issue: 14 2015 Year: 2015 April / May / June Spring Summer Volume:Volume: 4 Issue:4 12 Year: JEL CODE: A10-A13 ID:282 K:604 ISSN Print: Online K34 2147-5385 ID:2302147-4168 K:509 Jel Kodu: (ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 &NO: ISOTRADEMARK) 14001-2004 Belge No: 12880) (MARKA PATENT (2015/03947-2015-GE-17304) GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ neni Gini katsayısıdır. Gini katsayısı, bir ülkede ÇÖZÜM dağılımı düzelmektedir. Örneğin herkesin aynı 1 ĠDARĠ AġAMADA YOLLARI milli gelirin dağılımının adaletli olup olmadığını gelire sahip olduğu bir toplumun Gini katsayısı ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER ölçmeye yaramaktadır. Dolaylı vergilerin ağırlıkta 0 olurken, tüm gelirin bir kişide toplandığı topCUSTOM DUTIES olduğu bir ekonomide gelir dağılımında eşitlik lumun Gini katsayısı 1 çıkmaktadır. 2007’de 2 3 Selin KILINÇ , Hatice YURTSEVER sağlamak da zorlaşmaktadır. Gini katsayısı 0 ile 0.406 olan Gini katsayısı 2012 itibariyle 0.402 2 Bayar Üniversitesi Bilimler Ens. Maliolmuştur. Hukuk Programı Yüksek Lisans bozuk Öğrencisi gelir dağılımında 1 arasında değişen Celal bir katsayıdır. 1’eSosyal yaklaştıkça Dolayısıyla, 3 Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü gelir dağılımı bozulmakta, 0’a yaklaştıkça gelir kayda değer bir düzelme sağlanamamıştır. Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın the movement of commercial commodities Grafik 1. Eşdeğer Hanehalkı Kullanılabilirfrom Gelirlerin Lorenz Eğrisi, 2011-2012 miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, subject to customs which is based on those sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir commodities’quantity and value. It is are a kind of dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi tariff that is a foreign trade and economic policy türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan instrument in addition to its economic, social and dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve fiscal functions. Since they are not collected on kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir regular basis like income tax and corporate tax, as vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan an indirect tariff on expenditures, custom duties eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus are collected only once when commodities subject olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi to foreign trade arrive at the custom. According to Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu the second item of tax procedural law, custom kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle, duties are excluded from this law. Therefore, gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458 procedures and practises of custom duties are sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun regulated by customs law numbered 4458. ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük Through this law, a systematization has been Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak created beginning with commodities subject to işlemlerin sırasına göre bir sistematik international trade entering customs territories of oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi Turkey and continuing with operation sequence. gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, Like all other taxes, compalsive levels such as tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret assessment, accrual and collecting are regulated Bakanlığı’na bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan by General Directorate of Customs as a part of 1 Bu çalıĢma, CelalMüdürlüğü Bayar Üniversitesi Bilimler Enstitüsü AnabilimMinistry Dalı Mali Hukuk to Gümrükler Genel tarafından,Sosyal Gümrük Customs Maliye and Economy according Programı Yüksek Lisans Öğrencisi Selin KILINÇ tarafından hazırlanan Yüksekprocess Lisans of Tezinden Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir. Customs Law. Resolution disputes over türetilmiĢtir. Gümrük vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm customs duties has a different form from the süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir process of other taxes. Customs duty disputes yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları have to be resolved administratively in the first öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. place. However, in the case of disputes not being Ancak idari aşamada çözümlenemeyen solved administratively, legal action can be taken. 1 uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir. Key words: Custom, Custom Duties, Custom Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi, Disputes Türkiye İstatistik Kurumu, http://www.tuik.gov.tr/PreHaberBultenleri.do?id=13594 Gümrük Uyuşmazlıkları Kaynak: net erişim adresinden elde edilmiştir. UNDP’in İnsani Gelişmişlik Raporu’nda yer alan gelişmiş ülkeler kategorisinde ortalama Gini katsayısı 0,35’dir. Bu oran eski sosyalist ekonomilerde inter- ve kuzey ülkelerinde (İsveç, Norveç, Danimarka, Finlandiya) 0,30’un altında bulunmaktadır (UNDP, 2012). OECD ortalaması ise 0.31’dir. 153 UHBAB UHBAB www.uhbabdergisi.com www.uhbabdergisi.com Uluslararası Hakemli Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi Uluslararası Hakemli BeĢeri veDönemi Akademik Bilimler Ekim / Kasım / Aralık – Sonbahar Cilt: 4 Sayı:Dergisi 14 Yıl:2015 Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015 International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science October / November / December - Fall Semester Issue: 14 2015 Year: 2015 April / May / June Spring Summer Volume:Volume: 4 Issue:4 12 Year: JEL CODE: A10-A13 ID:282 K:604 ISSN Print: OnlineK34 2147-5385 ID:2302147-4168 K:509 Jel Kodu: (ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 &NO: ISOTRADEMARK) 14001-2004 Belge No: 12880) (MARKA PATENT (2015/03947-2015-GE-17304) GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ Tablo 1. Eşdeğer Hane halkıAġAMADA Kullanılabilir Gelire Göre Sıralı %20’lik Gruplar 1 ĠDARĠ ÇÖZÜM YOLLARI 2007 2008 2009DISPUTES 2010 ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO OVER Toplam 100,0 İlk %20 5,8 İkinci %20 Üçüncü %20 2 100,0 100,0 CUSTOM DUTIES 3 5,8 2, Hatice YURTSEVER 5,6 Selin KILINÇ 2011 2012 100,0 100,0 100,0 5,8 5,8 5,9 10,6 10,6 15,2 15,3 10,6 Sosyal Bilimler 10,4 10,3 Celal Bayar Üniversitesi Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek10,6 Lisans Öğrencisi 3 Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü 15,2 15,2 15,1 15,3 Dördüncü %20 Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan Abstract: a kind of tariff arising 21,5 21,9ticari 21,5Custom duty is21,9 21,7 21,7 eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın from the movement of commercial commodities miktarı veya değeri 46,9 üzerinden alınan, ekonomik, subject to customs which Son %20 46,7 47,6 46,4is based on those 46,7 46,6 sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir commodities’quantity and value. It is are a kind of politikası aracı olan bir vergi tariff that is a foreign trade and economic policy Gini Katsayısı dış ticaret ve ekonomi 0,406 0,405 0,415 0,402 0,404 0,402 türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan instrument in addition to its economic, social and dolaylı bir vergi türü olan gelir ve fiscal functions. Since they7,9 are not collected on Son %20/İlk %20 8,1gümrük vergisi, 8,1 8,5 8,0 8,0 kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir regular basis like income tax and corporate tax, as vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan an indirect tariff on expenditures, custom duties eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus are collected only once when commodities subject Kaynak: Türkiye İstatistik Kurumu www.tuik.gov.tr internet erişim adresinde bulunan gelir dağılıolmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi to foreign trade arrive at the custom. According to Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu the second item of tax procedural law, custom mı istatistiklerinden düzenlenmiştir. kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle, duties are excluded from this law. Therefore, gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458 procedures and practises of custom duties are sayılıilişkin Gümrük Kanunu’nda Bu kanun nüfusla regulated çarpılınca by customs 873 law milyar numbered TL’lik 4458. bir büyüklük TÜİK, 2012 yılına Gelir vedüzenlenmiştir. Yaşam Koşulile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük Through this law, a systematization has been Bölgesine girişinden uygulanacak ortaya created beginning with commodities to bir kısmının ları Araştırması ile yüzde 20’likbaşlayıp, nüfuseşyaya dilimlerine çıkmaktadır. Milli subject gelirin işlemlerin sırasına göre bir sistematik international trade entering customs territories of Diğer tüm vergilerde Turkey and continuinggelir” with operation sequence.yani hanelere göre zenginlerleoluşturulmuştur. yoksullar arasındaki gelir olduğu farkı-gibi “kullanılabilir olmadığı, gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, Like all other taxes, compalsive levels such as nı, 8 kat olaraktahakkuk açıklamıştır. Ancak,Gümrük en varlıklı içinand yüzde 85’i baz alınsa bile 300 ve tahsil aşamaları ve Ticaret girmediği assessment, accrual collecting are regulated Bakanlığı’na bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan by General Directorate of Customs as a part of 1 Bu çalıĢma, Celal Bayar Üniversitesi Bilimlermilyar Enstitüsü Maliye Anabilim Dalı Mali Hukuk ve en yoksul yüzde 10’luk nüfus dilimleri esas üzerinde bir gelirinto beyan edilmeGümrükler Genel Müdürlüğü tarafından,Sosyal Gümrük Customs TL’nin and Economy Ministry according Programı Yüksek Lisans Selin KILINÇ tarafından hazırlanan Yüksekprocess Lisans of Tezinden Kanunu hükümlerine uygunÖğrencisi olarak yürütülmektedir. Customs Law. Resolution disputes over türetilmiĢtir. alındığında buGümrük farkınvergisinden 14.2 kat Tablo ortaya Beyan olan bölüm doğanolduğu uyuşmazlıkların çözüm diği customs dutiesçıkmaktadır. has a different form from usulü the süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir process of other taxes. Customs duty disputes 2’de görülmektedir. TÜİK’in yaptığı üst-orta sınıfa inaittheolduğu için, gelir yapıya sahiptir. Gümrük vergisi ankette, uyuşmazlıkları çoğunlukla have to be resolved administratively first öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. place. However, in the case of disputes not being ücretli, maaşlı çalışanların yazan dağılımındaki uçurumun Ancak idari bordrolarında aşamada çözümlenemeyen solved administratively, legal action TÜİK’in can be taken. açıkladığından 1 uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir. gelir beyan edilirken, özellikle sermaye sahibi, çok daha derin olması muhtemeldir. Key words: Custom, Custom Duties, Custom Anahtar Kelimeler: daha Gümrük, Gümrük Vergisi, Disputes varlıklı yurttaşların gelirlerini düşük beyan Gümrük Uyuşmazlıkları Türkiye’de en düşük gelire sahip yaklaşık 14,8 etmeleri nedeniyle bölüşülen tam olarak ortaya çıkmamaktadır. Bu nedenle, gelir dağılımındaki uçurum, kağıt üzerinde, gerçekte olduğundan da küçük görünmektedir. Kaldı ki, 2012 yılında GSYH cari fiyatlarla 1.4 trilyon TL olurken, 11 bin 859 TL olarak baz alınan eşdeğer hane halkı kullanılabilir geliri 73 milyon 604 bin kişi olan milyon kişi, toplam gelirin yalnızca %5,9’unu alırken, en yüksek gelirli 14,8 milyon kişi ise toplam gelirin %46,6’sını almaktadır. En düşük gelirli grup ile en yüksek gelirli grup arasında yaklaşık 8 kat fark bulunmaktadır. En yüksek gelirli grupla en düşük gelirli grup arasındaki 154 UHBAB UHBAB www.uhbabdergisi.com www.uhbabdergisi.com Uluslararası Hakemli Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi Uluslararası Hakemli BeĢeri veDönemi Akademik Ekim / Kasım / Aralık – Sonbahar Cilt:Bilimler 4 Sayı: Dergisi 14 Yıl:2015 Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015 International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science October / November / December - Fall Semester Issue: 14 2015 Year: 2015 April / May / June Spring Summer Volume:Volume: 4 Issue:4 12 Year: JEL CODE: A10-A13 ID:282 K:604 ISSN Print: Online K34 2147-5385 ID:2302147-4168 K:509 Jel Kodu: (ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 &NO: ISOTRADEMARK) 14001-2004 Belge No: 12880) (MARKA PATENT (2015/03947-2015-GE-17304) GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ fark Danimarka’da 2,8, Çek Cumhuriyeti’nde 2,9, ÇÖZÜM Cumhuriyeti’nde ĠDARĠ AġAMADA YOLLARI1 %5,5’i, Almanya’da %8,9’u Norveç’te 3, İsveç, Finlandiya ve Avusturya’da yoksulluk sınırının altında kalırken bu rakam ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER 3,2, Belçika’da 3,3, İsviçre’de 3,7 olarak belirTürkiye’de %16,1, Şili’de %18,4, İsrail’de %19,9 CUSTOM DUTIES lenmiştir. ve Meksika’da da %21 olarak tespit edilmiştir. 3 Selin KILINÇ2, Hatice YURTSEVER Türkiye, OECD içinde yoksulluğun en yüksek Yoksulluk oranları2bakımından da Türkiye OECD Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Maliolduğu Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi beşinci ülke konumundadır. Yoksulluk 3 Celal Bayarbirine Üniversitesi ülkeleri içinde en yüksek oranlardan sa-Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü oranının yüksekliği, gelir dağılımındaki adalethiptir. Buna göreÖzet: Danimarka’da nüfusun yalnızca Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising sizlikle birleştiğinde zengin kesimle yoksul kesim eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın from the movement of commercial commodities %6,1’i, Norveç’te %7,8’i, İsveç’te %8,4’ü, Çek miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, arasındaki subject to customs which is based on those açıklık büyümektedir. sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir commodities’quantity and value. It is are a kind of dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi tariff that is a foreign trade and economic policy Aynı zamanda üzerinden alınan instrument additionSıralı to its economic, social and Tablo 2.türüdür. Eşdeğer Haneharcamalar halkı Kullanılabilir GelireinGöre %10’lik Gruplar 1. %10 2. %10 3. %10 4. %10 5. %10 6. %10 7. %10 8. %10 9. %10 10. %10 Toplam dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve fiscal functions. Since they are not collected on kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir regular basis like income tax and corporate tax, as vergi türü2004 olmadığından, dış ticarete konu olan2007 an indirect tariff on 2009 expenditures,2010 custom duties2011 2003 2005 2006 2008 eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus are collected only once when commodities subject olmak üzere 2,3 alınmaktadır.2,2 Gümrük vergileri, trade arrive at2,1 the custom. According to 2,2 2,3 1,8 Vergi 2,2to foreign2,2 2,2 Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu the second item of tax procedural law, custom kanun kapsamı Bu excluded from Therefore, 3,6 3,7 3,8 dışında tutulmuştur. 3,9 3,2nedenle, 3,6duties are3,6 3,5 this law.3,6 gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458 procedures and practises of custom duties are sayılı Gümrük Kanunu’nda5,0 düzenlenmiştir. by customs4,6law numbered 4,7 4,9 4,4Bu kanun 4,7regulated 4,6 4,7 4458. 4,8 ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük Through this law, a systematization has been Bölgesine girişinden başlayıp, uygulanacak 5,9 created beginning with5,7 commodities5,9 subject to 5,8 5,6 5,8 6,1 eşyaya 5,5 5,7 işlemlerin sırasına göre bir sistematik international trade entering customs territories of oluşturulmuştur. olduğu gibi 7,0 Turkey and with operation 6,6 7,0 Diğer tüm7,3vergilerde 6,7 6,9continuing6,9 7,0sequence. 6,9 gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, Like all other taxes, compalsive levels such as tahakkuk ve8,3 tahsil aşamaları ve Ticaret 8,3 assessment, collecting are 7,8 8,6 Gümrük8,1 8,3accrual and8,2 8,3regulated 8,2 Bakanlığı’na bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan by General Directorate of Customs as a part of 1 Bu çalıĢma, Celal Bayar Üniversitesi Bilimler Enstitüsü Maliye AnabilimMinistry Dalı Mali Hukuk to Gümrükler Genel tarafından,Sosyal Gümrük and Economy according 9,4 9,9 Müdürlüğü 10,2 9,8KILINÇ 9,7Customs 9,9 9,7process 9,8 9,8 Programı Yüksek Lisans Selin tarafından hazırlanan Yüksek Lisans of Tezinden Kanunu hükümlerine uygunÖğrencisi olarak yürütülmektedir. Customs Law. Resolution disputes over türetilmiĢtir. Gümrük vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm customs duties has a different form from the 11,5 12,0 12,4 12,1 11,8process 12,1 11,8 12,1 11,9 süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir of other taxes. Customs duty disputes yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları to be resolved administratively in the first 15,1 15,3 15,8 16,0 15,2have 15,8 15,4 15,5 15,5 öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. place. However, in the case of disputes not being Ancak idari aşamada çözümlenemeyen solved administratively, legal action can be taken. 33,2 30,9yargı yoluna 28,7başvurulabilmektedir. 32,5 31,6 30,9 32,2 30,9 1 31,3 uyuşmazlıklarda Key words: Custom, Custom Duties, Custom 100,0 100,0 Vergisi, 100,0Disputes 100,0 100,0 100,0 100,0 Anahtar 100,0 Kelimeler: 100,0 Gümrük, Gümrük Gümrük Uyuşmazlıkları 2012 2,2 3,7 4,8 5,8 7,0 8,3 9,8 11,8 15,5 31,1 100,0 Kaynak: Türkiye İstatistik Kurumu www.tuik.gov.tr internet erişim adresinde bulunan gelir dağılımı istatistiklerinden düzenlenmiştir. Üst gelir grubundakilerin gerçek beyanda bulunmaması nedeniyle maaş-ücret gelirleri yüzde 46,5’lik oranla toplam gelir içerisinde en fazla paya sahip gözükmektedir. Bunu yüzde 20.4’le müte- şebbis gelirleri ve yüzde 20 ile sosyal transferler izlemektedir. Sosyal transferlerin yüzde 92’sini emekli ve dul-yetim aylıkları oluşturmaktadır. 155 UHBAB UHBAB www.uhbabdergisi.com www.uhbabdergisi.com Uluslararası Hakemli Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi Uluslararası Hakemli BeĢeri veDönemi Akademik Bilimler Ekim / Kasım / Aralık – Sonbahar Cilt: 4 Sayı:Dergisi 14 Yıl:2015 Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015 International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science October / November / December - Fall Semester Issue: 14 2015 Year: 2015 April / May / June Spring Summer Volume:Volume: 4 Issue:4 12 Year: JEL CODE: A10-A13 ID:282 K:604 ISSN Print: OnlineK34 2147-5385 ID:2302147-4168 K:509 Jel Kodu: (ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 &NO: ISOTRADEMARK) 14001-2004 Belge No: 12880) (MARKA PATENT (2015/03947-2015-GE-17304) GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ Müteşebbis gelirlerinin ise yüzde 66.7’si tarım- ÇÖZÜM 35.1’iYOLLARI kendisine1 yeni giysiler alamamaktadır. ĠDARĠ AġAMADA dışı gelir niteliğindedir (TÜİK, 2013). TÜİK’in Gelir ve Yaşam Koşulları Araştırması ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER da Türkiye’de nüfusun yüzde 61,8’inin ev borcu TÜİK araştırmasına göre nüfusun yüzdeCUSTOM 61,8’i DUTIES dışında başka borçları da bulunduğunu ve bunların “beklenmedik harcamalarını” ve yüzde 78,8’i 3 Selin KILINÇ2, Hatice YURTSEVER yüzde 26,2’sinin bu borç taksitlerini ödemede çok “yıpranmış ve eskimiş mobilyalarını yenileme” 2 Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Malibüyük Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi sorunlar yaşadığını, yüzde 41,6’sının çatısı 3 Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü ihtiyacını ekonomik nedenlerle Celal karşılayamayacak akan, su sızdıran ve çerçeveleri çürümüş evlerde durumdadır. İkiÖzet: günde bir et, tavuk ya da balık Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising oturduğunu, yüzde 80,3’ünün ise ev eşyası dahi eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın from the movement of commercial commodities içeren yemek masrafını karşılayamayanların oranı miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, alamadığını subject to customs which koymaktadır is based on those(TÜİK, 2013). ortaya sosyal ve mali fonksiyonlarının yanındayüzde önemli bir commodities’quantity and value. It is are a kind of yüzde 43.9’a ulaşmakta ve hane halklarının dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi tariff that is a foreign trade and economic policy türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan instrument in addition to its economic, social and bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve fiscal functions. Since they are not collected on Tablodolaylı 3. Gelire Dayalı Göreli Yoksulluk Sınırlarına Göre Yoksul Sayıları, kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir regular basis like income tax and corporate tax, as vergi türü olmadığından, dış ticarete Oranı konu olanve Yoksulluk an indirect tariffAçığı on expenditures, custom duties Yoksulluk eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus are collected only once when commodities subject olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi to foreign trade arrive at the custom. According to Yoksulluk Sayısı Oranı Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göreYoksul bu the second item Yoksulluk of tax procedural law, custom kanun kapsamı duties are excluded from(%) this law. Therefore, Yoksulluk Riski Sınırıdışında (TL) tutulmuştur. Bu nedenle, (Bin kişi) Yoksulluk Açığı gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458 procedures and practises of custom duties are sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun law numbered 4458. 2011 2012 2011 regulated 2012by customs 2011 2012 2011 2012 ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük Through this law, a systematization has been Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak created beginning with commodities subject to işlemlerin sırasına göre bir sistematik international trade entering customs territories of 40% 3.255 3.611olduğu 7.288 7.344 10,0 23,7 oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde gibi Turkey and continuing10,1 with operation sequence. 25,4 gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, Like all other taxes, compalsive levels such as tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret assessment, accrual and collecting are regulated Bakanlığı’na bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan by General Directorate of Customs as a part of 1 50% 4.069 4.515 Gümrük 11.670 11.998and Economy 16,1 16,3 26,9 Bu çalıĢma, Celal Bayar Üniversitesi Bilimler Enstitüsü Anabilim Dalı Mali Hukuk to 26,3 Gümrükler Genel Müdürlüğü tarafından,Sosyal Customs Maliye Ministry according Programı Yüksek Lisans Öğrencisi Selin KILINÇ tarafından hazırlanan Yüksekprocess Lisans of Tezinden Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir. Customs Law. Resolution disputes over türetilmiĢtir. Gümrük vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm customs duties has a different form from the 60% 4.883oluşan 5.418 16.569 16.741 22,9 2,7disputes 29,2 29,2 süreci, diğer vergilerde süreçten farklı bir process of other taxes. Customs duty yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları have to be resolved administratively in the first öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. place. However, in the case of disputes not being Ancak idari aşamada çözümlenemeyen solved administratively, legal action can be taken. 70% 5.697 6.320 21.730 22.252 30,0 30,2 1 31,0 31,2 uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir. Key words: Custom, Custom Duties, Custom Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi, Disputes Kaynak: Türkiye İstatistik Kurumu www.tuik.gov.tr internet erişim adresinde bulunan gelir dağılıGümrük Uyuşmazlıkları mı istatistiklerinden düzenlenmiştir. TÜİK’in yıllık 9 bin 30 TL olarak esas alınan eşdeğer hane halkı kullanılabilir medyan gelirin yüzde 50’si (aylık 376 TL) baz alınarak yapılan hesaplamaya göre nüfusun yüzde 16.3’ünü oluşturan yaklaşık 12 milyon kişi yoksulluk sınırının altında bulunmaktadır. Medyan gelirin yüzde 70’i (aylık 527 TL) baz alındığında ise yoksul sayısı 22 milyonu aşmakta, oranı yüzde 30’a ulaşmaktadır (TÜİK, 2013). 156 UHBAB UHBAB www.uhbabdergisi.com www.uhbabdergisi.com Uluslararası Hakemli Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi Uluslararası Hakemli BeĢeri veDönemi Akademik Ekim / Kasım / Aralık – Sonbahar Cilt:Bilimler 4 Sayı: Dergisi 14 Yıl:2015 Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015 International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science October / November / December - Fall Semester Issue: 14 2015 Year: 2015 April / May / June Spring Summer Volume:Volume: 4 Issue:4 12 Year: JEL CODE: A10-A13 ID:282 K:604 ISSN Print: Online K34 2147-5385 ID:2302147-4168 K:509 Jel Kodu: (ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 &NO: ISOTRADEMARK) 14001-2004 Belge No: 12880) (MARKA PATENT (2015/03947-2015-GE-17304) GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ Tablo 4.ĠDARĠ Gini Katsayısının Bölgelere Göre Dağılımı AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI1 2007 2008 2009DISPUTES 2010 ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO OVER 0,405 DUTIES 0,415 CUSTOM 2011 2012 Türkiye 0,406 0,402 0,404 0,402 TR1 İstanbul 0,346 Selin KILINÇ 0,3622, Hatice 0,363 YURTSEVER3 0,373 0,371 0,384 0,360 0,365 Yüksek Lisans Öğrencisi Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü 0,356 TR2 Batı Marmara2 Celal Bayar Üniversitesi 0,321 0,331 0,361 Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı TR3 Ege 3 0,376 0,387 Özet: TR4 Doğu Marmara 0,381 0,387 0,397 0,382 Gümrük vergisi, 0,393 gümrüğe tabi olan ticari Abstract: is a kind of tariff arising 0,335 0,368Custom duty0,341 0,326 0,344 eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın from the movement of commercial commodities miktarı veya değeri üzerinden subject to customs which those TR5 Batı Anadolu 0,379 alınan, ekonomik, 0,402 0,408 0,367is based on 0,374 0,369 sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir commodities’quantity and value. It is are a kind of vergi tariff0,403 that is a foreign 0,397 trade and economic policy TR6 Akdeniz dış ticaret ve ekonomi politikası 0,418aracı olan bir 0,387 0,404 0,407 türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan instrument in addition to its economic, social and dolaylı bir vergi türü olan0,328 gümrük vergisi, 0,399 gelir ve fiscal0,395 functions. Since0,362 they are not collected TR7 Orta Anadolu 0,366on 0,360 kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir regular basis like income tax and corporate tax, as vergi türü olmadığından,0,360 dış ticarete konu olan an indirect custom duties TR8 Batı Karadeniz 0,366 0,382 tariff on expenditures, 0,348 0,335 0,338 eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus are collected only once when commodities subject olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi to foreign trade arrive at the custom. According to TR9 Doğu Karadeniz 0,346 0,365 0,359 0,327 0,327 0,309 Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu the second item of tax procedural law, custom kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle, duties are excluded from this law. Therefore, TRA Kuzeydoğukanun Anadolu 0,405 0,436 0,407 0,404 0,390 0,393 gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458 procedures and practises of custom duties are sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun regulated by customs law numbered 4458. TRB Ortadoğu Anadolu 0,415this law, a 0,417 0,427 0,386 ile dış ticarete konu olan0,397 eşyanın Türkiye 0,405 Gümrük Through systematization has been Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak created beginning with commodities subject to TRC Güneydoğuişlemlerin Anadolu sırasına 0,366 0,395 0,411 trade entering 0,404 0,396of 0,375 göre bir sistematik international customs territories oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi Turkey and continuing with operation sequence. gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, Like all other taxes, compalsive levels such as Kaynak: Türkiye İstatistik Kurumu internet adresinde tahakkuk ve tahsil aşamaları www.tuik.gov.tr Gümrük ve Ticaret assessment, erişim accrual and collecting arebulunan regulated gelir dağılıBakanlığı’na bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan by General Directorate of Customs as a part of 1 mı istatistiklerinden düzenlenmiştir. Bu çalıĢma, CelalMüdürlüğü Bayar Üniversitesi Bilimler Enstitüsü AnabilimMinistry Dalı Mali Hukuk to Gümrükler Genel tarafından,Sosyal Gümrük Customs Maliye and Economy according Programı Yüksek Lisans Selin KILINÇ tarafından hazırlanan Yüksekprocess Lisans of Tezinden Kanunu hükümlerine uygunÖğrencisi olarak yürütülmektedir. Customs Law. Resolution disputes over türetilmiĢtir. vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm customs duties has a different form from the Bölgesel bazdaGümrük bakıldığında bu dönemde Gini karşılık İstanbul, Ege, Orta Anadolu, Ortadoğu süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir process of other taxes. Customs duty disputes yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları have to be resolved administratively in the first katsayısının Doğu Marmara, Batı Anadolu, AkdeAnadolu ve Güneydoğu Anadolu’da bu değerin öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. place. However, in the case of disputes not being Ancak idari aşamada çözümlenemeyen solved administratively, legal action can be taken. niz, Doğu Karadeniz ve Kuzeydoğu Anadolu’da büyüdüğü, yani gelir dağılımının daha da bozul1 uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir. Key words: Custom, Custom Duties, Custom küçük çapta düşüşler gösterdiği, yani gelir dağıduğu belirlenmiştir. Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi, Disputes Gümrük Uyuşmazlıkları lımında mikro düzeyde iyileşmeler olduğu; buna 157 UHBAB UHBAB www.uhbabdergisi.com www.uhbabdergisi.com Uluslararası Hakemli Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi Uluslararası Hakemli BeĢeri veDönemi Akademik Bilimler Ekim / Kasım / Aralık – Sonbahar Cilt: 4 Sayı:Dergisi 14 Yıl:2015 Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015 International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science October / November / December - Fall Semester Issue: 14 2015 Year: 2015 April / May / June Spring Summer Volume:Volume: 4 Issue:4 12 Year: JEL CODE: A10-A13 ID:282 K:604 ISSN Print: OnlineK34 2147-5385 ID:2302147-4168 K:509 Jel Kodu: (ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 &NO: ISOTRADEMARK) 14001-2004 Belge No: 12880) (MARKA PATENT (2015/03947-2015-GE-17304) GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ Tablo 5. Anayasalarında Ödeme Gücü İlkesine Doğrudan Yer Veren Ülkelerin Vergi ve ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI1 Transfer Sistemlerinin Gelir Dağılımına Etkileri ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER Kayıt Dışı Ekonomi Oranı Macaristan Danimarka 2 23,1 Vergi ve Transfer Öncesi Vergi ve Transfer Sonrası (Piyasa Dağılımı) (Yeniden Dağılım) 0.466 0.272 0.416 0.248 CUSTOM DUTIES Selin KILINÇ2, Hatice YURTSEVER3 Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi 3 Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü 16,2 Fransa 14,6 vergisi, gümrüğe tabi olan ticari 0.483 Abstract: Custom duty is a kind of tariff0.293 Özet: Gümrük arising eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın from the movement of commercial commodities İtalya 26,7değeri üzerinden alınan, ekonomik, 0.534 subject to customs which is based on 0.337 miktarı veya those sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir commodities’quantity and value. It is are a kind of Polonya 0.470 tariff that is a foreign trade and economic 0.305 dış ticaret23,8 ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi policy türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan instrument in addition to its economic, social and Portekiz 0.353on dolaylı bir22,2 vergi türü olan gümrük vergisi, gelir0.521 ve fiscal functions. Since they are not collected kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir regular basis like income tax and corporate tax, as İspanya 0.317 vergi türü23,5 olmadığından, dış ticarete konu 0.461 olan an indirect tariff on expenditures, custom duties eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus are collected only once when commodities subject alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi Yunanistan olmak üzere 25,1 0.436 to foreign trade arrive at the custom. According 0.307to Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu the second item of tax procedural law, custom kanun kapsamı İsviçre 8,0 dışında tutulmuştur. Bu nedenle, 0.409 duties are excluded from this law. Therefore, 0.303 gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458 procedures and practises of custom duties are sayılı Gümrük 4458. Türkiye 29,0Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun 0.470 regulated by customs law numbered0.409 ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük Through this law, a systematization has been Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak created beginning with commodities subject to işlemlerin sırasına göre bir sistematik international trade entering customsve territories of Kaynak: http://stats.oecd.org/Index.aspx?QueryId=2606’ dan aktaran GÖK diğerleri, 2013: 285. oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi Turkey and continuing with operation sequence. gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, Like all other taxes, compalsive levels such as tahsil dağılımına aşamaları Gümrük ve Ticaret tadır. assessment, accrual collecting are regulated Vergi ve transfertahakkuk öncesivegelir bakıldıKayıt dışıand ekonominin yarattığı en olumsuz Bakanlığı’na bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan by General Directorate of Customs as a part of 1 Bu çalıĢma, Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Maliye Anabilim Dalı Mali Hukuk ğında, Türkiye için 0,470 olan Gini katsayısının gelirleriMinistry yoluyla sağlanması beklenen Gümrükler Genel Müdürlüğü tarafından, Gümrük sonuç, Customsvergi and Economy according to Programı Yüksek Lisans Selin KILINÇ tarafından hazırlanan Yüksekprocess Lisans of Tezinden Kanunu hükümlerine uygunÖğrencisi olarak yürütülmektedir. Customs Law. Resolution disputes over türetilmiĢtir. vergi ve transfer sonrası yenidendoğan dağılım sonucunda azalmasına yol açmasıGümrük vergisinden uyuşmazlıkların çözüm finansman customs dutieskaynaklarının has a different form from the süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir process of other taxes. Customs duty disputes 0,409 olarak diğer ülkeler karşılaştırıldığında durum açıklarının artmasına neden yapıya sahiptir.ile Gümrük vergisi uyuşmazlıkları dır. haveBu to be resolvedkamu administratively in the first öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. place. However, in the case of disputes not being çok da değişmediği Bu da ülkemizde gelir kaybına bağlı ortaya çıkan Ancak açıktır. idari aşamada çözümlenemeyen olurken, solved administratively, legal action can beolarak taken. 1 uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir. uygulanan vergi ve sosyal transferlerin adaleti dengesiz yüksek vergileme vergide Key words: ve Custom, Customoranlı Duties, Custom Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi, Disputes sağlamaktan uzak olduğunu net olarak ortaya adalet ve eşitlik ilkesini, vergisini düzenli ödeyen Gümrük Uyuşmazlıkları koymaktadır. Türkiye’de kayıt dışı ekonominin toplam ekonomi içindeki payı da diğer ülkelere göre oldukça yüksektir. Kayıt dışı ekonomi, devletten gizlenen, kayda geçirilmeyen yada geçirilemeyen ve bu sebeple denetlenemeyen faaliyetler olarak tanımlanmak- kayıtlı kesim lehine bozmaktadır (ÖNDER, M., 2012: 1). Tablo 4’de kayıt dışı ekonomi oranı diğer ülkelerle karşılaştırıldığında özellikle, kayıt dışı ekonomi oranı yüzde 26,7 ile Türkiye’ye en yakın olan İtalya ile karşılaştırıldığında İtalya’da vergi ve transfer 158 UHBAB UHBAB www.uhbabdergisi.com www.uhbabdergisi.com Uluslararası Hakemli Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi Uluslararası Hakemli BeĢeri veDönemi Akademik Ekim / Kasım / Aralık – Sonbahar Cilt:Bilimler 4 Sayı: Dergisi 14 Yıl:2015 Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015 International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science October / November / December - Fall Semester Issue: 14 2015 Year: 2015 April / May / June Spring Summer Volume:Volume: 4 Issue:4 12 Year: JEL CODE: A10-A13 ID:282 K:604 ISSN Print: Online K34 2147-5385 ID:2302147-4168 K:509 Jel Kodu: (ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 &NO: ISOTRADEMARK) 14001-2004 Belge No: 12880) (MARKA PATENT (2015/03947-2015-GE-17304) GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ öncesi Gini katsayısı 0,534 ikenĠDARĠ vergi AġAMADA ve transfer ÇÖZÜM ebeveynleri vasıtasıyla etkilenmektedirler (Fraser, 1 YOLLARI sonrası bu oranın 0,337 düştüğü gözlenmektedir. M. ve Jenson, J., 2006). ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER Diğer bir deyişle, vergi ve transfer harcamalarınEsasında gelir dağılımı bozukluğu, çocuk yoksulCUSTOM DUTIES dan sonra gelir dağılımı önemli ölçüde düzelmiş; luğunun en önemli nedenidir. Türkiye’de gelirin 2 3 KILINÇ dolayısıyla Gini katsayısı azalmıştır. Selin Kayıt dışı , Hatice YURTSEVER en eşitsiz dağıtıldığı il, İstanbul’dur. En varlıklı 2 Celalyüksek Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi ekonomi oranı yine 3olan Polonya’nın Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü % 20’lik nüfus, gelirin % kesimini oluşturan vergi ve transfer öncesi Gini katsayısı Türkiye ile 64’ünü, en fakir % 20’lik kesim ise gelirin % Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising eşittir. Ancak orada bile vergi ve transfer sonrası eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın from the movement of commercial commodities 4’ünü almaktadır. İstanbul, Türkiye’de hanelere miktarı veya değeri üzerindengözlenmekalınan, ekonomik, subject to customs which is based on those Gini katsayısının 0,305’e gerilediği sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir giren commodities’quantity value. It isalmaktadır. are a kind of Oysa toplam gelirden %and 27.5 pay dış ticaret ve ekonomi politikası olan bir vergi tariff that is a foreign trade and economic policy tedir. Sonuç olarak, Türkiye’de vergi aracı ve transfer türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan hanelerin instrument inyaklaşık addition to its%economic, social and 15’i bu kenttedir. En üsteki bir vergibozukluğunu türü olan gümrük vergisi, gelir ve fiscal functions. Since they are not collected on sisteminin gelirdolaylı dağılımı önleme kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir % regular basis like income tax and corporate tax, as 1’lik grup ile en alttaki % 1’lik grup arasında, vergi türü olmadığından, ticarete konu konusunda ve yoksulluğu ortadandışkaldırma ko-olan an indirect tariff on expenditures, custom duties eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus aylık are collected once when commodities gelironly açısından 322 katsubject fark mevcut olup olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi to foreign trade arrive at the custom. According to nusunda etkili olamadığı ortadadır. fark item Türkiye genelinde kattır (Sönmez, Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu aynı the second of tax procedural law, 232 custom kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle, duties are excluded from this law. Therefore, Yoksulluğun toplumların geleceğiyle ile ilgili 2001). gümrük vergilerinin usul ve uygulama esaslarıen 4458 M., procedures and practises of custom duties are sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun regulated by customs law numbered 4458. önemli etkisi, yoksulluğun çocuklar ile dış ticarete konu olan eşyanınüzerindeki Türkiye Gümrük Through this law, a systematization has been bozulmasubject ve sonucunda artan Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak Gelir created dağılımdaki beginning with commodities to olumsuz etkileridir. Çocuklar, işlemlerin sırasınayoksulluktan göre bir direkt sistematik international trade entering customs territories of çocukwithyoksulluğunu oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi yoksulluk, Turkey and continuing operation sequence. daha da artan olarak gıda kalitesinde düşme, konut, sağlık, gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, Like all other taxes, compalsive levels such as oranlarda etkilemektedir. Çocuk yoksulluğu orave tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret assessment, accrual and collecting are regulated eğitim ve ulaşımtahakkuk olanaklarının eksikliği şeklinde Bakanlığı’na bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan by General Directorate of Customs as a part of 1 bir ülkedeki asgari geçim koşullarına uygun Bu çalıĢma, CelalMüdürlüğü Bayar Üniversitesi Bilimlernı, Enstitüsü Anabilim Dalı Mali Hukuk Gümrükler Genel tarafından,Sosyal Gümrük Customs Maliye and Economy Ministry according to ve dolaylı yönden ise olumsuz koşullarla daha Programı Yüksek Lisans Öğrencisi Selin KILINÇ tarafından hazırlanan Yüksekprocess Lisans of Tezinden Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir. Customs Law. Resolution disputes over miktarda harcanabilir gelirin yüzde 50’sinden türetilmiĢtir. Gümrük vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm customs duties has a different form from the fazla baş edecek gücü kalmayarak ekonomik süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir azına processsahip of otherailelerde taxes. Customs duty disputes yaşayan çocukların toplam yapıya sahiptir. vergisi uyuşmazlıkları have to be resolved administratively in the first durumları bozulan, düşükGümrük ve yetersiz gelirli öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. yüzdesini place. However, in the case of disputes not being anlatmaktadır. Ancak idari aşamada çözümlenemeyen uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir. Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi, Gümrük Uyuşmazlıkları 159 solved administratively, legal action can be taken. Key words: Disputes 1 Custom, Custom Duties, Custom UHBAB UHBAB www.uhbabdergisi.com www.uhbabdergisi.com Uluslararası Hakemli Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi Uluslararası Hakemli BeĢeri veDönemi Akademik Bilimler Ekim / Kasım / Aralık – Sonbahar Cilt: 4 Sayı:Dergisi 14 Yıl:2015 Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015 International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science October / November / December - Fall Semester Issue: 14 2015 Year: 2015 April / May / June Spring Summer Volume:Volume: 4 Issue:4 12 Year: JEL CODE: A10-A13 ID:282 K:604 ISSN Print: OnlineK34 2147-5385 ID:2302147-4168 K:509 Jel Kodu: (ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 &NO: ISOTRADEMARK) 14001-2004 Belge No: 12880) (MARKA PATENT (2015/03947-2015-GE-17304) GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ Grafik 2. Çocuk Yoksulluğu ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI1 ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER CUSTOM DUTIES Selin KILINÇ2, Hatice YURTSEVER3 2 Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi 3 Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın from the movement of commercial commodities miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, subject to customs which is based on those sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir commodities’quantity and value. It is are a kind of dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi tariff that is a foreign trade and economic policy türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan instrument in addition to its economic, social and dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve fiscal functions. Since they are not collected on kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir regular basis like income tax and corporate tax, as vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan an indirect tariff on expenditures, custom duties eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus are collected only once when commodities subject olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi to foreign trade arrive at the custom. According to Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu the second item of tax procedural law, custom kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle, duties are excluded from this law. Therefore, gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458 procedures and practises of custom duties are sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun regulated by customs law numbered 4458. ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük Through this law, a systematization has been Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak created beginning with commodities subject to işlemlerin sırasına göre bir sistematik international trade entering customs territories of Kaynak: OECDoluşturulmuştur. Gelir Dağılımı Veritabanı’nın Ocak 2014 versiyonundan derlenmiştir Diğer tüm vergilerde olduğu gibi Turkey and continuing with operation sequence. ( Macarisgümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, Like all other taxes, compalsive levels such as tan, İrlanda, Yeni Zelanda, Japonya, İsviçreve ve Türkiye için 2009 Şiliareiçin 2011 verisini tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük Ticaret assessment, accrualverileri, and collecting regulated Bakanlığı’na bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan by General Directorate of Customs as a part of 1 göstermektedir.)Gümrükler Bu çalıĢma, CelalMüdürlüğü Bayar Üniversitesi Bilimler Enstitüsü AnabilimMinistry Dalı Mali Hukuk to Genel tarafından,Sosyal Gümrük Customs Maliye and Economy according Programı Yüksek Lisans Selin KILINÇ tarafından hazırlanan Yüksekprocess Lisans of Tezinden Kanunu hükümlerine uygunÖğrencisi olarak yürütülmektedir. Customs Law. Resolution disputes over türetilmiĢtir. Gümrük vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm customs duties has a different form from the Çocuk yoksulluğu oranı Avusturya ve Kuzey 1990’lardan 2010 yılına olan artış yüzdelerine süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir process of other taxes. Customs duty disputes yapıya sahiptir. Gümrük uyuşmazlıkları bakıldığında have to be resolved administratively in the first ülkelerinde %9’un altındadır. OECDvergisi ortalamasına Kanada, Macaristan, ABD, Meksika, öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. place. However, in the case of disputes not being Ancak idari aşamada çözümlenemeyen solved administratively, legal action can be taken. göre %13,3 çocuk yoksuldur. ABD, Şili, Meksiİtalya, Birleşik Krallık’ta azalış söz konusuy1 uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir. Key words: Custom, Customartış Duties,%7.9 Customile Türkiye’de ka ve Türkiye’de bu oran %20’nin üzerindedir. ken, yine en yüksek Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi, Disputes Gümrük Uyuşmazlıkları Özellikle Türkiye’nin bu tabloda %27,5 ile en gerçekleşmiştir. kötü durumda olması dikkat çekicidir. Üstelik 160 UHBAB UHBAB www.uhbabdergisi.com www.uhbabdergisi.com Uluslararası Hakemli Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi Uluslararası Hakemli BeĢeri veDönemi Akademik Ekim / Kasım / Aralık – Sonbahar Cilt:Bilimler 4 Sayı: Dergisi 14 Yıl:2015 Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015 International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science October / November / December - Fall Semester Issue: 14 2015 Year: 2015 April / May / June Spring Summer Volume:Volume: 4 Issue:4 12 Year: JEL CODE: A10-A13 ID:282 K:604 ISSN Print: Online K34 2147-5385 ID:2302147-4168 K:509 Jel Kodu: (ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 &NO: ISOTRADEMARK) 14001-2004 Belge No: 12880) (MARKA PATENT (2015/03947-2015-GE-17304) GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ Grafik 3. Çocuk ĠDARĠ Yoksulluğu 1990’lardan 2010 Yılına Değişim Oranları AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI1 ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER CUSTOM DUTIES Selin KILINÇ2, Hatice YURTSEVER3 2 Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi 3 Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın from the movement of commercial commodities miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, subject to customs which is based on those sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir commodities’quantity and value. It is are a kind of dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi tariff that is a foreign trade and economic policy türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan instrument in addition to its economic, social and dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve fiscal functions. Since they are not collected on kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir regular basis like income tax and corporate tax, as vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan an indirect tariff on expenditures, custom duties eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus are collected only once when commodities subject olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi to foreign trade arrive at the custom. According to Kaynak: OECDUsul Gelir Dağılımı 2014 versiyonundan derlenmiştir Kanunu (VUK)’nunVeritabanı’nın ikinci maddesine göreOcak bu the second item of tax procedural law, custom ( Macaristan, kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle, duties are excluded from this law. Therefore, İrlanda, Yeni Zelanda, Japonya, İsviçre Türkiye 2009and verileri, için duties 2011areverisini göstergümrük vergilerinin usul ve uygulamave esasları 4458 için procedures practises Şili of custom sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun regulated by customs law numbered 4458. mektedir.) ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük Through this law, a systematization has been Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak created beginning with commodities subject to işlemlerin sırasına göre bir sistematik international trade entering customs territories of TÜİK Çocuk İşgücü Araştırması sonuçlarına göregibi nedenlerine gelince sıradasequence. %41,4 ile hane halkı oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu Turkey and continuing withilk operation gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, Like all other taxes, compalsive levels such as 16-17 yaş grubunda ekonomik faaliyetlerde çalışan gelirine katkıda bulunmak, %28,7 ile hane halkı tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret assessment, accrual and collecting are regulated Bakanlığı’na bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan by General Directorate of Customs as a part of 1 çocuklar işteki duruma göre incelendiğinde ücretli faaliyetine katkıda bulunmak yer alırken, Bu çalıĢma, Celal Bayar Üniversitesi Bilimlerekonomik Enstitüsü AnabilimMinistry Dalı Mali Hukuk Gümrükler Genel Müdürlüğü tarafından,Sosyal Gümrük Customs Maliye and Economy according to Programı Yüksek Lisans Öğrencisi Selin KILINÇ tarafından hazırlanan Yüksekprocess Lisans of Tezinden Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir. Customs Law. Resolution disputes over ve yevmiyeli çalışan çocukların oranında azalma, aile isteği ile çalışan çocukların oranı %6, kendi türetilmiĢtir. Gümrük vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm customs duties has a different form from the süreci,olan diğer çocukların vergilerde oluşan süreçten farklı process of other karşılamak taxes. Customs duty ücretsiz aile işçisi oranında ise bir ihtiyaçlarını içindisputes çalışan çocukların yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları have to be resolved administratively in the first öncelikle idari veya aşamada çözümlenmekçalışan zorundadır. oranı place. However, in the case(TÜİK, of disputes 2012: not being65-72) . artış gözlenmiştir. Ücretli yevmiyeli ise %6,8’dir Ancak idari aşamada çözümlenemeyen solved administratively, legal action can be taken. 1 yargı yoluna başvurulabilmektedir. çocukların oranıuyuşmazlıklarda 2006 yılında %56,7 iken 2012 Key words: Custom, Custom Custom Grafiklerdeki verilere ekDuties, olarak çocuk yoksulluğu Anahtar Kelimeler: ücretsiz Gümrük, Gümrük Vergisi, Disputes yılında %52,6’ya düşmüştür; aile işçisi ile ilgili en vahim tablo, Tablo 6’da görülmektedir. Gümrük Uyuşmazlıkları olarak çalışan çocukların oranı ise 2006 yılında %40,7 iken 2012 yılında %46,4’e yükselmiştir. Çalışan çocukların %8,5’i okula devam etmemektedir. 15-17 yaş grubundaki çocukların %25,3’ü bir okula devam etmemektedir. Çocukların çalışma Zira, Türkiye 16 yaş altı yoksulluk riski altında bulunanların, toplam nüfusa oranı üzerinden incelendiğinde de diğer ülkeler arasında hem son sıradadır ve hem de diğer ülkelerle arasında uçurum vardır. 161 UHBAB UHBAB www.uhbabdergisi.com www.uhbabdergisi.com Uluslararası Hakemli Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi Uluslararası Hakemli BeĢeri veDönemi Akademik Bilimler Ekim / Kasım / Aralık – Sonbahar Cilt: 4 Sayı:Dergisi 14 Yıl:2015 Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015 International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science October / November / December - Fall Semester Issue: 14 2015 Year: 2015 April / May / June Spring Summer Volume:Volume: 4 Issue:4 12 Year: JEL CODE: A10-A13 ID:282 K:604 ISSN Print: OnlineK34 2147-5385 ID:2302147-4168 K:509 Jel Kodu: (ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 &NO: ISOTRADEMARK) 14001-2004 Belge No: 12880) (MARKA PATENT (2015/03947-2015-GE-17304) GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ Tablo 6. Yoksulluk Riski Altında Bulunan 16 Yaşından Küçüklerin Toplam Nüfusa Oranı ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI1 2006 ADMINISTRATIVE SOLUTIONS2006 TO DISPUTES OVER 2006 İzlanda 12,5 Hollanda 16,0 Fransa 18,8 CUSTOM DUTIES İtalya 3 Malta 19,5 Slovakya Selin KILINÇ2, Hatice YURTSEVER 25,9 26,7 2 İsveç 16,3 Sosyal Almanya 20,2ProgramıYunanistan 29,3 Celal Bayar Üniversitesi Bilimler Ens. Mali Hukuk Yüksek Lisans Öğrencisi Lüksemburg 3 Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü 16,5 Belçika 21,5 Macaristan 31,4 Özet: Gümrük Danimarka vergisi,16,7 gümrüğe tabi olan ticari Abstract: duty is a kind of tariff arising Estonya 22,0 Custom Litvanya 35,9 eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın from the movement of commercial commodities miktarı veya değeri üzerinden ekonomik, subject which is based 39,5 on those Norveç 16,9 alınan, İrlanda 23,3 to customs Polonya sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir commodities’quantity and value. It is are a kind of dış ticaret ve ekonomi politikası olan bir vergi tariff that is a foreign trade and economic policy Slovenya 17,1 aracıBritanya 23,7 Letonya 42,2 türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan instrument in addition to its economic, social and dolaylı bir vergi türü olan gelir ve fiscal Since they are not collected Finlandiya 17,1gümrük vergisi, İspanya 24,0functions.Bulgaristan 61,3 on kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir regular basis like income tax and corporate tax, as vergi türü olmadığından, konu olan an25,0 indirect tariffTürkiye on expenditures, custom duties Avusturya 17,8dış ticarete Portekiz 72,4 eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus are collected only once when commodities subject olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi to foreign trade arrive at the custom. According to Çek Cumh. 18,0 Kıbrıs 25,4 Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu the second item of tax procedural law, custom kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle, duties are excluded from this law. Therefore, gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458 procedures and practises of custom duties are Kaynak: EUROSTAT, http://appsso.eurostat.ec.europa.eu/nui/show.do?dataset=ilc_peps01&lang=en sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun regulated by customs law numbered 4458. ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük Through this law, a systematization has been Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak created beginningHARCAMALARI with commodities subject to Türkiye’de göreli yoksulluk riski altındaki 16 3. EĞİTİM işlemlerin sırasına göre bir sistematik international trade entering customs territories of oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi Turkey and continuing with operation sequence. yaş altı nüfus oranı yüzde 72,4’tür. Diğer ülkeler gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, Eğitim Like all other taxes, compalsivegelir levels dağılımı such as harcamalarına dilimlerine tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve bir Ticaret assessment, accrual and collecting are regulated ile aradaki farka bakıldığında, kendisinden Bakanlığı’na bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan göre by General Directorate of en Customs a part grubuyla of bakıldığında üstasHukuk gelir en alt 1 Bu çalıĢma, CelalMüdürlüğü Bayar Üniversitesi Sosyal Enstitüsü AnabilimMinistry Dalı Mali Gümrükler Genel tarafından, Gümrük Customs Maliye and Economy according to önceki Bulgaristan ile aradaki farkın bileSelin on birBilimler Programı Yüksek Lisans Öğrencisi KILINÇ tarafından hazırlanan Yüksek Lisans Tezinden Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir. Customs Law. Resolution process of disputeseğitim over gelir grubu arasında özellikle konusunda türetilmiĢtir. Gümrük doğanÜstelik uyuşmazlıkların çözüm customs duties has a different form from the puan olması önem arz vergisinden etmektedir. bu veri uçurum göze çarpmaktadır. Üstelik bu süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir belirgin process ofbir other taxes. Customs duty disputes sadece 2006 yılı yapıya için bulunabilmiştir; dahauyuşmazlıkları sonraki sahiptir. Gümrük vergisi have to be resolved administratively in the first 2006inyılıyla karşılaştırıldığında katlanarak öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. uçurum place. However, the case of disputes not being yılların verileri Ancak arasındaidari Türkiye yoktur. Veriler aşamada çözümlenemeyen solved administratively, legal action can be taken. artmış görünmektedir. En üst1gelir grubundaki uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir. gelir dağılımı konusunda Türkiye’nin son derece Key words: Custom, Custom Duties, Custom Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi, yüzde Disputes 20’lik kesimin, 2012 itibariyle Türkiye olumsuz durumunu açık olarak ortaya koymaktadır. Gümrük Uyuşmazlıkları Üstelik konumuzla bağlantılı olarak, temel eğitim alması gereken özellikle 16 yaş altı çocukların durumu değerlendirildiğinde, bu çocukların eğitim hak ve imkanından yararlanmalarının mümkün olmadığı ortadadır. Dolayısıyla devletin eğitim hizmetlerini her şeyden önce ücretsiz, eşit ve adil olarak sağlaması gerektiği düşünülmektedir. genelindeki toplam harcamalardaki payı eğitimde yüzde 66.8’e ulaşmıştır. En alt gelir grubundaki yüzde 20’nin ise toplam harcamalardaki payı eğitimde sadece yüzde 2.3 olarak kalmıştır. Buna göre toplam eğitim harcamalarının yaklaşık üçte ikisini en üst gelir grubunun yaptığı söylenebilir. 162 UHBAB UHBAB www.uhbabdergisi.com www.uhbabdergisi.com Uluslararası Hakemli Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi Uluslararası Hakemli BeĢeri veDönemi Akademik Ekim / Kasım / Aralık – Sonbahar Cilt:Bilimler 4 Sayı: Dergisi 14 Yıl:2015 Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015 International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science October / November / December - Fall Semester Issue: 14 2015 Year: 2015 April / May / June Spring Summer Volume:Volume: 4 Issue:4 12 Year: JEL CODE: A10-A13 ID:282 K:604 ISSN Print: Online K34 2147-5385 ID:2302147-4168 K:509 Jel Kodu: (ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 &NO: ISOTRADEMARK) 14001-2004 Belge No: 12880) (MARKA PATENT (2015/03947-2015-GE-17304) GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ Tablo 7. Toplam Tüketim Harcamalarında Gelir Gruplarının Payı (%) 1 ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI 2006 2012 SOLUTIONS 2006 2012 TO2006 2012 OVER 2006 2012 ADMINISTRATIVE DISPUTES TOPLAM 9,2 2012 17,8 23,2 22,2 36,7 37,8 3 12,9KILINÇ 16,82, Hatice 16,9 YURTSEVER 19,3 19,9 Selin 22,9 22,6 27,6 27,7 2 Alkollü içecek ve sigara 12,6 Sosyal 10,3 19,5 Yüksek 21,3 Lisans 23,3 23,3 Celal Bayar Üniversitesi Bilimler16,1 Ens. Mali16,6 Hukuk Programı Öğrencisi 28,5 28,5 39 41,3 Gıda ve alkolsüz içecekler Giyim ve ayakkabı 13,5 3 8,7 13,3 DUTIES 13,5 17,8 CUSTOM 2006 Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü 8,3 7 11,9 11,1 17,7 17,6 23,1 23,1 Konut ve kira Özet: Gümrük vergisi, 9,5 gümrüğe11,3 tabi olan14,4 ticari Abstract: Custom duty of tariff21,7 arising 32,9 16 19,2 19,2is a kind 23,9 31,8 eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın from the movement of commercial commodities miktarı veya değeri üzerinden subject to customs17,4 which is25,5 based on22,3 those 34,7 Ev eşyası 8 alınan, 7,5 ekonomik, 12,7 11,7 19,1 41,2 sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir commodities’quantity and value. It is are a kind of dış ticaret ve ekonomi politikası vergi 12,8 tariff that17,4 is a foreign trade and economic20,9 policy 38,1 Sağlık 10,2 aracı 9olan bir13,5 16,3 20,8 41 türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan instrument in addition to its economic, social and dolaylı bir vergi türü olan gümrük 4,6 vergisi, gelir fiscal functions. they are21,5 not collected Ulaştırma 3,9 7,1ve 10,1 12,3 Since 15,1 22,3on 55,3 48 kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir regular basis like income tax and corporate tax, as vergi türü olmadığından,7,8 dış ticarete olan 12,6 an indirect tariff on expenditures, duties 38,4 Haberleşme 6,7 konu12,6 18,1 18 23,1custom24,7 38,1 eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus are collected only once when commodities subject olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi to foreign trade arrive at the custom. According to Kültür, eğlence Usul Kanunu (VUK)’nun6,3 4,2 10,8 8,7 15,7 15 24,2 21,8 43 50,4 ikinci maddesine göre bu the second item of tax procedural law, custom kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle, duties are excluded from this law. Therefore, Eğitim hizmetleri 2,1 2,3 9,5 5,6 12,9 9 21,6 16,3 53,9 66,8 gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458 procedures and practises of custom duties are sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun regulated by customs law numbered 4458. Otel, lokanta, pastane 5,3 Gümrük 11,1 10,9 23,7 has 22,5 43 45,2 ile dış ticarete konu olan5,8 eşyanın Türkiye Through 16,4 this law, 16,1 a systematization been Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak created beginning with commodities subject to Çeşitli mal ve hizmetler 6,6 sistematik 10,3 12,5 17,4trade entering 17 customs 22,6 territories 21,9of 43,4 42,1 işlemlerin sırasına 6,3 göre bir international oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi Turkey and continuing with operation sequence. gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, Like all other taxes, compalsive levels such as Kaynak: Türkiye İstatistik Kurumu internet adresinde tahakkuk ve tahsil aşamaları www.tuik.gov.tr Gümrük ve Ticaret assessment, erişim accrual and collecting arebulunan regulated gelir dağılıBakanlığı’na bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan by General Directorate of Customs as a part of 1 mı istatistiklerinden düzenlenmiştir. Bu çalıĢma, CelalMüdürlüğü Bayar Üniversitesi Bilimler Enstitüsü AnabilimMinistry Dalı Mali Hukuk to Gümrükler Genel tarafından,Sosyal Gümrük Customs Maliye and Economy according Programı Yüksek Lisans Selin KILINÇ tarafından hazırlanan Yüksekprocess Lisans of Tezinden Kanunu hükümlerine uygunÖğrencisi olarak yürütülmektedir. Customs Law. Resolution disputes over türetilmiĢtir. Gümrük vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm customs duties has a different form from the Tüketim harcamalarının yüzde 5’lik gelir dilimgöre iki kesim arasındaki en büyük fark eğitim süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir process of other taxes. Customs duty disputes yapıya sahiptir. Gümrük vergisi have to be resolved administratively the first lerine göre dağılımına bakıldığında iseuyuşmazlıkları en üst harcamalarında gözlenmişinolmaktadır. öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. place. However, in the case of disputes not being Ancak çözümlenemeyen solved administratively, legal action can be taken. gelire sahip yüzde 5’likidari kesimaşamada en alt yüzde 5’lik 1 gereken eğitim Kamu finansmanı konusu olması uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir. Key words: Custom, Custom Duties, Custom gelir grubunun 8.2 katı harcama yapmıştır. Yüzde aşağıdaki tabloda büyük ölçüde Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi, harcamalarının Disputes Uyuşmazlıkları 20’lik dilimlere Gümrük göre 4.2 kat olarak belirlenen en zengin ve en yoksul dilimin harcamaları arasındaki fark yüzde 10’luk dilimlerle 5.9 kat, yüzde 5’lik dilimlere göre ise 8.2 kata kadar yükselmiş bulunmaktadır. En üst gelire sahip yüzde 5’lik kesim eğitim harcamalarının yüzde 38.1’ini, en yoksul yüzde 5’lik kesim ise eğitim harcamalarının ancak yüzde 0.1’ini yapabilmiştir. Buna hane halklarının üzerine yüklenmiş olması oldukça dikkat çekicidir. Bir önceki tabloda eğitim harcamalarının gelir dağılımının en alt gruplarında ne kadar az olduğu dikkate alındığında, gelirin adaletsiz dağıtımından dolayı fırsatlardan yararlanamayan alt gelir grubu, eğitim masraflarının hane halklarının üzerine yüklenmiş olması nedeniyle iki kez sıkıntı görmektedir. 163 UHBAB UHBAB www.uhbabdergisi.com www.uhbabdergisi.com Uluslararası Hakemli Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi Uluslararası Hakemli BeĢeri veDönemi Akademik Bilimler Ekim / Kasım / Aralık – Sonbahar Cilt: 4 Sayı:Dergisi 14 Yıl:2015 Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015 International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science October / November / December - Fall Semester Issue: 14 2015 Year: 2015 April / May / June Spring Summer Volume:Volume: 4 Issue:4 12 Year: JEL CODE: A10-A13 ID:282 K:604 ISSN Print: OnlineK34 2147-5385 ID:2302147-4168 K:509 Jel Kodu: (ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 &NO: ISOTRADEMARK) 14001-2004 Belge No: 12880) (MARKA PATENT (2015/03947-2015-GE-17304) GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ Tablo 8. 2002 Mali Yılında Finansman Kaynaklarına Göre Özel Kaynaklardan, Yerel İdareĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI1 lerden ve Uluslararası Kaynaklardan Hizmet Sunucuları İçin Kullanılan Miktar ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER Hizmet sunucuları Belediyeler Toplam 0,19 Okul Öncesi 2 İl özel DUTIES Özel kişi CUSTOM idareleri ve kuruluş. Hane halkları Uluslararası kaynaklar 1,81 4,44 93,29 0,27 Selin KILINÇ2, Hatice YURTSEVER3 Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi 3 Celal Bayar Üniversitesi Ticaret Bölümü 98,31 Eğitim 0,18 0,07Salihli MYO, DıĢ1,43 Resmi Özet: Gümrük 0,53 0,19 2,71 96,54 vergisi, gümrüğe tabi olan ticari Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın from the movement of commercial commodities Özel 0,75 99,25 miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, subject to customs which is based on those sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir commodities’quantity and value. It is are a kind of İlköğretim 0,35 4,91 4,21 89,96 dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi tariff that is a foreign trade and economic policy türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan instrument in addition to its economic, social and Resmi 4,90 Since they are 88,31 dolaylı bir vergi türü 0,41 olan gümrük vergisi,5,73 gelir ve fiscal functions. not collected on kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir regular basis like income tax and corporate tax, as Özeltürü olmadığından, 0,00dış ticarete konu 0,00olan 0,12 99,88custom duties vergi an indirect tariff on expenditures, eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus are collected only once when commodities subject Genel Lise 0,09Gümrük vergileri, 0,10 1,67 98,14According to olmak üzere alınmaktadır. Vergi to foreign trade arrive at the custom. Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu the second item of tax procedural law, custom Resmi 0,10 1,49 98,29 kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu 0,11 nedenle, duties are excluded from this law. Therefore, gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458 procedures and practises of custom duties are ÖzelGümrük Kanunu’nda 0,00düzenlenmiştir. Bu kanun sayılı regulated3,00 by customs law97,00 numbered 4458. ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük Through this law, a systematization has been Mesleki Teknik Lise girişinden başlayıp, 0,16 eşyaya uygulanacak 0,24 90,59 subject to Bölgesine created 8,99 beginning with commodities işlemlerin sırasına göre bir sistematik international trade entering customs territories of Resmi 0,25gibi oluşturulmuştur. Diğer0,16 tüm vergilerde olduğu Turkey 9,11 and continuing with 90,46 operation sequence. gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, Like all other taxes, compalsive levels such as Özel ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret 1,05accrual and collecting 98,95are regulated tahakkuk assessment, Bakanlığı’na bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan by General Directorate of Customs as a part of 1 Bu çalıĢma, CelalMüdürlüğü Bayar Bilimler Enstitüsü Maliye AnabilimMinistry Dalı Mali Hukuk to Gümrükler Genel tarafından,Sosyal Gümrük Customs0,97 and Economy according Önlisans 0,01 Üniversitesi 99,01 Programı Yüksek Lisans Selin KILINÇ tarafından hazırlanan Yüksekprocess Lisans of Tezinden Kanunu hükümlerine uygunÖğrencisi olarak yürütülmektedir. Customs Law. Resolution disputes over türetilmiĢtir. Gümrük vergisinden doğan customs0,74 duties has a different form from the Resmi 0,01 uyuşmazlıkların çözüm 99,25 süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir process of other taxes. Customs duty disputes yapıya have to 2,66 be resolved administratively Özel sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları 97,34 in the first öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. place. However, in the case of disputes not being Ancak idari aşamada çözümlenemeyen solved administratively, legal action Lisans 0,11 0,04 4,12 95,44can be taken. 1 uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir. Key words: Duties, Custom Resmi 0,15 0,05 1,86 Custom, Custom 97,59 Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi, Disputes Gümrük Özel Uyuşmazlıkları 13,50 86,48 0,01 0,02 0,56 0,66 0,00 0,01 0,02 0,00 0,02 0,02 0,29 0,36 0,02 Kaynak: Türkiye İstatistik Kurumu www.tuik.gov.tr internet erişim adresinde bulunan eğitim istatistiklerinden düzenlenmiştir. Eğitim harcamalarının finansman kaynaklarına kamu ve özel ayrımı olarak baktığımızda ve OECD ülkeleriyle karşılaştırdığımızda eğitimin giderek özelleştirildiğine tanık olmaktayız. Aşağıdaki veriler son olarak 2002 yılında yayınlanmış olup, finansman sorunsalı açısından önemli bir 164 UHBAB UHBAB www.uhbabdergisi.com www.uhbabdergisi.com Uluslararası Hakemli Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi Uluslararası Hakemli BeĢeri veDönemi Akademik Ekim / Kasım / Aralık – Sonbahar Cilt:Bilimler 4 Sayı: Dergisi 14 Yıl:2015 Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015 International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science International Peer-Revie