Hastane Öncesi Acil İlaçlar AMAÇLARIMIZ Hastane öncesi acil bakımda kullanılan ilaçları tanımak. İlaçların kullanımında bilinmesi gereken protokolleri öğrenmek. AMBULANS VE ACİL BAKIM TEKNİKERLERİ İLE ACİL TIP TEKNİSYENLERİNİN ÇALIŞMA USUL VE ESASLARINA DAİR TEBLİĞ T.C. Resmî Gazete; Tarih: 26/03/09, Sayı: 27181 HASTANE ÖNCESİ ACİL BAKIMDA KULLANILMAMASI GEREKEN İLAÇLAR AMİNOCARDOL CARENA SPAZMOLİTİK( BUSCOPAN ) CALSİUM CİTANEST AMP NİTRODERM AMBULANS VE ACİL BAKIM TEKNİKERLERİ İLE ACİL TIP TEKNİSYENLERİNİN ÇALIŞMA USUL VE ESASLARINA DAİR TEBLİĞ T.C. Resmî Gazete; Tarih: 26/03/09, Sayı: 27181 Burada Değineceklerimiz: ONAYSIZ KULLANILACAK İLAÇLAR •Adrenalin •Atropin •Etil Klorid Sprey •Asetil Salisilik Asit •İsordil 5mg dil altı •Parasetamol tb SADECE RESÜSİTASYONDA ONAYSIZ KULLANILACAK İLAÇLAR •%2’lik Lidokain •Amiadoron •Magnezyum Sülfat ONAY İSTENECEK İLAÇLAR •Nalokson •Aktif Kömür AMBULANS VE ACİL BAKIM TEKNİKERLERİ İLE ACİL TIP TEKNİSYENLERİNİN ÇALIŞMA USUL VE ESASLARINA DAİR TEBLİĞ T.C. Resmî Gazete; Tarih: 26/03/09, Sayı: 27181 ONAYSIZ KULLANILACAK İLAÇLAR ADRENALiN (Epinefrin 1:1,000) ADRENALiN (Epinefrin 1:1,000) • • • Kimyasal Sınıf: Katekolamin Terapötik Sınıf: Bronkodilatatör, vazopressin Etki: Doğal katekolamindir. α- ve β-adrenerjik reseptörlere etki yapar. β-reseptörlere, α-reseptörlerden daha fazla etki yapar. Adrenalin β1-adrenerjik reseptörlere etki ederek, kalp hızını arttırır (pozitif kronotropik etki) ve kardiyak kasılmayı arttırır (pozitif inotropik etki). α-adrenerjik reseptör etkisiyle sistemik vasküler direnci arttırır. Bütün reseptörlere aynı anda etkisiyle kan basıncı artar. Ayrıca β2-adrenerjik reseptörlere etkisiyle bronkodilatasyon oluşur. ADRENALİN * Reseptörlere etki ederek Kalp atım hızını artırıyor. * Kalbin kasılma günü artırıyor * Vazokonstrüksiyon yaparak damarları büzüyor. * Alveolleri genişletiyor. Bunlar yapıldığında vasküler direç sağlıyor ADRENALİN • Farmokinetik: Subkutanöz etki 3-5 dakikada, İV etki 90 saniyede başlar. • Endikasyonlar: Anaflaksi = 5 mg İM yada 0,3-0,5 mg Subcutan Bronşiyal astım = Subcutan yada İnhaler Epiglottit veya krup’a bağlı solunum sıkıntısı = İnhaler ADRENALİN • Önlemler: Hipertiroidi DM • Yan Etkiler: MSS: Endişe, baş dönmesi/sersemlik (dizziness), huzursuzluk, tremor, baş ağrısı KVS: Angina, disritmi, HT, çarpıntı GIS: Bulantı, kusma Deri: Solukluk • Etkileşim: Siklik antidepresanlar ve antihistaminikler epinefrinin etkisini arttırabilir. ADRENALİN • Kontrendikasyonlar: • Bulgular ve semptomlar ciddi değilse aşağıdaki hastalarda epinefrin kullanmaktan kaçınılır: HT (SKB >180) Taşikardi (erişkinde KAH* >140, çocukta KAH* >180) Kardiovasküler hastalık Yaşlılık (yaş >55) Dar açılı glokom ADRENALİN • Uygulama: Yetişkin: 0.3-0.5 mg İM veya SC verilir. • Gerekirse 10-15 dakika sonra doz tekrarlanır. Pediatrik: 0.3 mg’a kadar 0.01 mg/kg İM veya SC verilir. • Gerekirse 10 dakika sonra doz tekrarlanır. • Not: Şiddetli şoklarda İM veya IV yol tercih edilmelidir. ADRENALİN® (Epinefrin 1:10,000) • Endikasyonlar: Kardiak arrest Ventilasyona yanıt alınamayan pediatrik bradikardi Ventilasyona ve kalp masajına yanıt alınamayan yenidoğan bradikardisi • Kontrendikasyon: Belirtilen endikasyonlarda, uygun şekilde uygulanmasında kontrendikasyon yoktur. ADRENALİN • Önlemler: Belirtilen endikasyonlarda uygun şekilde uygulandığında, önlem almaya gerek yoktur. • Yan Etkiler: MSS: Endişe, baş dönmesi/sersemlik (dizziness), huzursuzluk, tremor, baş ağrısı KVS: Angina, disritmi, HT, çarpıntı GIS: Bulantı, kusma Deri: Solukluk ADRENALİN • Uygulama: Yetişkin: 1 mg (10 mL) verilir. Gerek duyulursa, 3-5 dakikada bir tekrarlanır. Pediatrik: 0.01 mg/kg (0.1 mL/kg) İV/İO verilir. Gerek duyulursa, 3-5 dakikada bir tekrarlanır. • Notlar: Adrenalin endotrakeal yolla verilebilir. Ancak İV veya İO yolla verilmesi tercih edilir çünkü böylelikle ilaç uygulaması izlenebilir ve farmakolojik etkilerin tahmini mümkün olur. Yetişkin: Eğer yetişkine endotrakeal yolla verilecekse, doz 2 katına çıkarılmalı ve 10 mL serum fizyolojik ile dilüe edilmelidir. Pediatrik: - ATROPİN ATROPİN • Kimyasal Sınıf: Belladonna alkaloidi • Terapötik Sınıf: Antikolinerjik • Etki: Kardiak output’u ve kalp hızını arttıran kuvvetli bir parasempatolitiktir. Asetil kolin reseptörlerini bloke ederek, parasempatik stimulasyonu inhibe eder. • Farmakinetik: 2-4 dakika içinde etkisi başlar; 4-6 saat sürer. ATROPİN • Endikasyonlar: Erişkin: Hemodinamik olarak anlamlı bradikardi (kalp hızı <60, QRS< 0.12 sn) Akut değişen mental durum, devam eden göğüs ağrısı, hipotansiyon veya şokun diğer bulguları Bradikardinin eşlik ettiği 2.DereceAV Blok(Tip I) Organofosfat zehirlenmelerinde antidot olarak • Pediatrik: Artmış vagal bası veya primer AV blok nedeniyle ortaya çıkan anlamlı bradikardi (kalp hızı<60, yeni doğanda<80) Yavaş nabızsız elektriksel aktivite (KAH <60) Şiddetli organofosfat zehirlenmesi (insektisitler) ATROPİN • Önlemler: Akut koroner iskemi veya miyokard enfaktüsü varlığında atropin dikkatli kullanılmalıdır. Artmış kalp hızı iskemiyi kötüleştirebilir ve enfarkt alanının genişlemesine neden olabilir. Tip II 2. derece veya 3. derece AV bloklarında veya yeni oluşmuş geniş QRS kompleksli 3. derece AV bloklu hastalarda atropine bel bağlanmamalıdır. Bu hastalara acil pace gerekir Glokom KOAH. ATROPİN • Yan Etkiler: MSS: Uyuklama, konfüzyon KVS: Angina, prematüre ventriküler kasılma, taşikardi GÖZ: Bulanık görme, dilate pupiller,başağrısı DERİ:Sıcaklık,kuruluk,ateş basması(flushing) GIS: Ağız kuruluğu ,konstipasyon,miksiyon güçlüğü ATROPİN • Doz: • Erişkin: Bradikardi: İV 0.5 mg verilir. Toplam 3 mg’ı aşmayacak şekilde, 5 dakikada bir tekrarlanabilir.0.5mg dan daha düşük doz verilmez! Kolinerjik Toksisite: İV 2 mg ver. Her 5 dakika bir tekrarlanabilir. • Pediatrik: Bradikardi: 0.02 mg/kg İV/İO verilir. 3-5 dakikada bir (minimum doz 0.1 mg, maksimum doz 1 mg olacak şekilde) tekrarlanabilir. ETİL KLORİD SPREY ETİL KLORİD SPREY • Kimyasal Sınıf: Etil Klorür • Terapötik Sınıf: İnhalasyon Anesteziği • Etki: Cilt üzerine uygulandığında çabuk buharlaşmasından dolayı,orayı dondurarak lokal anestezi yapar.(KN:12 C) • Endikasyonlar: Spor hekimliğinde ve topik olarak yüzeyin soğutulmasının istendiği durumlarda kullanılır. • Kontrendikasyonlar: İlaca karşı hipersensivite durumu. • Yan Etki: Lokal kullanımda yan etki bildirilmemiştir. • Uyarılar: Etil klorür solunması ile ortaya çıkacak genel anestezik etkiler; derin anestezi ve ölümcül komaya, dolayısıyla da kalp ve solunum durmasına yol açabileceğinden, kesinlikle solunmamalıdır. ASETİL SALİSİLİK ASİT ASETİL SALİSİLİK ASİT • • • • Kimyasal Sınıf: Salisilat derivesi Terapötik Sınıf: Antitrombositik ajan Etki: Aspirin trombositlerdeki siklooksijenaz enzimini irrevesible inhibe ederek , Tromboksan A2 oluşumunu bloke eder.Böylece trombüs oluşumunu engeller. • Bu Mİ ile bağlantılı ölümleri azaltır. • Ayrıca ölümcül olmayan reenfarktlarda ve ölümcül olmayan inmelerde de azalma görülür. ASETİL SALİSİLİK ASİT • Farmokinetik: Etkisi 15-30 dakikada başlar. 1-2 saatte pik yapar. 4-6 saat etkilidir. T= düşük dozlarda 3 saat • Endikasyon: Akut Mİ düşündüren yeni göğüs ağrısı • Kontrendikasyonlar: İlaçlara, NSAİ ve Tartrazin’e hipersensivite Gİ kanal irritasyonu,ülserojenik etki ve kanama K vitamin eksikliği,KC hastalığı veya doğumsal pıhtılaşma bozukluğu ve faktör eksikliği ASETİL SALİSİLİK ASİT • Önlem: Soğuk algınlığı benzeri belirtileri olan çocuk ve gençler Reye Sendromu ile bağlantılı semptomlar olabilir. Gebelikte Kategori: C • Yan Etkiler: GİS: Gastrointestinal kanama, göğüs yanması, mide bulantısı Hematoloji: Uzamış kanama zamanı ASETİL SALİSİLİK ASİT • Etkileşim: Aspirin diğer antienflammatuar ajanlarla verilirse, yan etkilerin görülme sıklığı artar ve her iki ilacın da kandaki seviyesi yükselir. Aspirin, antiasitlerle verilirse emiliminin azalması sonucu kandaki seviyesi azalır. • Doz: Göğüs ağrısının başlamasından sonra en kısa süre içinde PO olarak 300 mg’lık tablet çiğnemek üzere verilir. İSOSORBİD DİNİTRAT İSOSORBİD DİNİTRAT • Kimyasal Sınıf: Gliserol ve benzeri polialkollerin nitrat esterleridir. • Terapötik Sınıf: Antianjinal ajan • Etki: Arteriolleri ve özellikle nitratlara en duyarlı damar segmenti olan venülleri düz kas hücreleri üzerindeki direkt etkileriyle gevşetir. Fazla lipofilik olması nedeniyle düz kas hücrelerine kolayca girer.Hızla hidrolize olur. Nitrik Oksid (NO) salar. NO guanilat siklazi aktive eder ve oluşan cGMP düz kasları gevşetir. Gebelikte Kategori: C İSOSORBİD DİNİTRAT • Farmakokinetik: Karaciğerde hidroliz ile yıkılır. Plazma yarı ömrü 2-8 dakikadır. • Endikasyonlar: Koroner kalp hastalığı: Stabil angina pektoris (ap), unstabil ap, sessiz iskemi, AMİ, koroner vazospazm (varyant anjina) KKY Arteriyel kan basıncının kontrolü: Akut hipertansif durumlar vazokonstriktör entoksikasyonu, cerrahi girişimler esnasında kontrollü hipotansiyon Üfürümlerin ayırıcı teşhisi (mitral ↓; diğerleri ↑) İSOSORBİD DİNİTRAT • Kontrendikasyonlar: MSS: Serebral hemorajiler ,kafa travması Göz Hastalıkları: Glokom KVS: Akut Mİ, hipotansiyon, anemi,hipovolemi • Yan Etkiler: Baş ağrısı, flushing (al basması) hipotansiyon ,başdönmesi en sık görülen yan etkilerdir. Refleks taşikardi yapabilir. Nitratların indüklediği hipotansiyonda paradoksal olarak bradikardi görülür. Bradikardinin nedeni özellikle yaşlı hastalarda vazovagal veya vazodepresor yanıtın oluşmasıdır. Yüksek doz nitrat kullanımı nadir de olsa methemoglobinemiye neden olur. İSOSORBİD TRİNİTRAT NİTROLİNGUAL PUMP SPRAY İSOSORBİD TRİNİTRAT • NİTROLİNGUAL PUMP SPRAY Dil altına püskürtme yoluyla kullanılır. • Etkin maddeler: Her püskürtme dozunda 0,400 mg gliseril trinitrat (nitrogliserin) içerir. • Yardımcı maddeler: Orta zincirli trigliseritler (miglyol 812), dehidrate alkol, orta zincirli kısmi gliseritler (inwitör 742), nane yağı. İSOSORBİD TRİNİTRAT • NİTROLİNGUAL PUMP SPRAY • NİTROLİNGUAL PUMP SPRAY, gliseril trinitrat (nitrogliserin) adlı etkin maddeyi içermektedir. • NİTROLİNGUAL PUMP SPRAY, kalp hastalıklarında kullanılan damar gevşetici ilaçlardan organik nitratlar grubuna girmektedir. Organik bir nitrat olan, etkin madde gliseril trinitrat, kalpte spazm niteliğindeki şiddetli ağrının (anjina pektoris) giderilmesi için kullanılmaktadır. Gliseril trinitrat, damar düz kaslarını gevşeterek kalbin yükünü hafifletir, oksijen gereksinimini azaltır ve böylece şiddetli göğüs ağrısının tedavisinde kullanılır. İSOSORBİD TRİNİTRAT • NİTROLİNGUAL PUMP SPRAY • NİTROLİNGUAL PUMP SPRAY aşağıda belirtilen durumlarda kullanılır. • • Kalbi besleyen damarlarda (koroner kalp damarları) zayıf kan dolaşımının sebep olduğu, dinlenirken ve ya uyku halinde ortaya çıkan ya da stres ve egzersiz durumunda görünen ani göğüs ağrısının tedavisinde (anjina pektoris), • • Göğüs ağrısını tetiklemesi olası bir fiziksel aktiviteden hemen önce göğüs ağrısını önlemek amacı ile (anjina pektoris atağının önlenmesinde), • • Koroner arter damarlarında meydana gelen tıkanmaya bağlı olarak kalp kasındaki kan dolaşımının yetersiz kalması sonucu oluşan kalp krizinde (akut miyokard enfarktüsü), • • Kalbin kan dolaşımını sürdürmek üzere pompa işlevini görmesinde yetersiz kalması ve buna bağlı olarak dokularda ortaya çıkan tıkanma ve sıvı birikmesi ile belirginleşen durumda (akut sol kalp yetmezliği), • • Kateter kullanımına bağlı koroner kan damarlarında oluşan kramplarda veya koroner anjiografide koroner damarların incelenmesinde kullanılmaktadır. İSOSORBİD TRİNİTRAT • NİTROLİNGUAL PUMP SPRAY • NİTROLİNGUAL PUMP SPRAY aşağıda belirtilen durumlarda kullanılır. • • Kalbi besleyen damarlarda (koroner kalp damarları) zayıf kan dolaşımının sebep olduğu, dinlenirken ve ya uyku halinde ortaya çıkan ya da stres ve egzersiz durumunda görünen ani göğüs ağrısının tedavisinde (anjina pektoris), • • Göğüs ağrısını tetiklemesi olası bir fiziksel aktiviteden hemen önce göğüs ağrısını önlemek amacı ile (anjina pektoris atağının önlenmesinde), • • Koroner arter damarlarında meydana gelen tıkanmaya bağlı olarak kalp kasındaki kan dolaşımının yetersiz kalması sonucu oluşan kalp krizinde (akut miyokard enfarktüsü), • • Kalbin kan dolaşımını sürdürmek üzere pompa işlevini görmesinde yetersiz kalması ve buna bağlı olarak dokularda ortaya çıkan tıkanma ve sıvı birikmesi ile belirginleşen durumda (akut sol kalp yetmezliği), • • Kateter kullanımına bağlı koroner kan damarlarında oluşan kramplarda veya koroner anjiografide koroner damarların incelenmesinde kullanılmaktadır. İSOSORBİD TRİNİTRAT • NİTROLİNGUAL PUMP SPRAY • NİTROLİNGUAL PUMP SPRAY’ i aşağıdaki durumlarda KULLANMAYINIZ • • İlacın bileşimindeki maddelerden herhangi birine ve nitro bileşiklerine karşı aşırı duyarlılığınız (alerjiniz) var ise, • • Dokuların yeterince oksijenlenememesi ile sonuçlanan kalp debisinde azalma ve sonucunda dolaşımdaki kan miktarının azalması (ani dolaşım yetersizliği, şok, kan dolaşımının bozuk olduğu durumlar), • • Kalbin damarlara yeterli oranda kan pompalayamaması durumunda, dolaşımdaki kan miktarının azalması (akut kalp yetersizliği, şok durumunda), • • Kalp yetmezliğinin tetiklediği şok durumunda (kardiojenik şok) ve kalp içerisinde dolum basıncının yeterince yüksek olmaması durumunda (sol karıncık dolum sonu basınç), • • Kan basıncının çok düşük olması durumunda örn; sistolik kan basıncının 90 mmHg’ nin altında olması (belirgin hipotansiyon), • • Kafa içi basıncın yüksek olması ile seyreden hastalıklarda örn; daha önce kafa travması veya beyin kanaması geçirdiyseniz, İSOSORBİD TRİNİTRAT • • • • • • • • • • NİTROLİNGUAL PUMP SPRAY NİTROLİNGUAL PUMP SPRAY’ i aşağıdaki durumlarda KULLANMAYINIZ • Erkeklerde sertleşme sorunu (erektil problemler) nedeniyle kullanılan ilaçlar ile birlikte (sildenafil ve benzeri fosfodiesteraz inhibitörleri örn; tadalafil, vardenafil vb) ve akciğerdeki kan damarlarında yüksek kan basıncını (pulmoner arteriyal hipertansiyon) azaltmak için kullanılan ilaçlar ile birlikte kullanmayınız. Çünkü bu durumlar NİTROLİNGUAL® PUMP SPRAY’in kan basıncını düşürücü etkisini arttırırlar. • Kalbin iç boşluğunda daralma ile oluşan kalp kası hastalıklarında (hipertrofik obstrüktif kardiyomiyopati) ya da kalbi ve kalpten çıkan geniş damarların başlangıç bölümünü saran zarın (perikard) daralması ve zarda yangı, iltihap oluşması (konstriktif perikardit) ya da zarın sıvı ile dolması (perikardiyal tamponad) durumlarında, • Göz içinde artmış basınç (glokom; göz tansiyonu) hastalığında, • Ciddi kansızlık (anemi; kan içerisinde düşük demir seviyesi) durumunda, • Çok düşük kan hacmi durumunda (hipovolemi) • Kan içerisinde oksijen seviyesinin anormal azalması durumunda (hipoksemi), • Beyin damarlarında kan dolaşımının yetersiz olması (serebral dolaşım yetersizliği) durumunda NİTROLİNGUAL® PUMP SPRAY’i kullanmayınız. İSOSORBİD TRİNİTRAT • NİTROLİNGUAL PUMP SPRAY • NİTROLİNGUAL PUMP SPRAY nasıl kullanılır? • Akut sol kalp yetmezliği veya kalp enfarktüsünde dolaşım kontrol edilerek ve sistolik kan basıncını 100 mmHg’ nin üzerinde olması koşuluyla 1 ila 3 sprey gliseril trinitrat (0.4.ila 1.2 mg) uygulanmalıdır. İstenen etkilerin sağlanmaması durumunda 10 dakika sonra aynı dozlar tekrarlanabilir. • Uygulama yolu ve metodu: • Dil altına püskürtme yolu ile kullanılır. • Kullanmadan önce koruyucu kapak çıkarılır, ilk kez kullanılması esnasında doz kamarasını doldurmak için pompaya bir kez basılır ve içeride kalmış olan hava dışarı püskürtülür. Bu işlem için pompaya bir kez sonuna kadar basılmalıdır. Bu işlem sprey uzun süre kullanılmadığı durumlarda da yapılmalıdır. • PÜSKÜRTMELER 30 SANİYE ARA İLE, NEFES TUTULARAK YAPILMALIDIR. İLAÇ SOLUNUM YOLUNA ÇEKİLMEMELİDİR.. İSOSORBİD TRİNİTRAT NİTROLİNGUAL PUMP SPRAY Olası yan etkiler nelerdir? Çok yaygın: Baş ağrısı Yaygın: Baş dönmesi Sersemlik Bayılma hissi Huzursuzluk Şiddeti artan göğüs ağrısı ( şiddeti artan anjina) Aniden kalp atım hızında artma (refleks taşikardi) Kalp atım hızının yavaşlaması (bradikardiyal aritmi) Düzensiz ve anormal kalp ritmi (disritmi) Göz çevresinde, parmaklarda, ayak bileklerinde şişlikler (periferik ödem) Kan basıncında düşme (hipotansiyon) Ayaktayken aniden ortaya çıkan kan basıncında düşme durumu (postural hipotansiyon) İlacın bırakılmasının ardından kan basıncında ani yükselme (rebound hipertansiyon) Yaygın olmayan: Aşırı duyarlılık reaksiyonları Ani kan basıncı düşüklüğü, solunum güçlüğü, şuur kaybı ve bazende bilinç bulanıklığına neden olan anafilaktik şok. Bulanık görme İSOSORBİD TRİNİTRAT NİTROLİNGUAL PUMP SPRAY Olası yan etkiler nelerdir? Yaygın olmayan: Aşırı duyarlılık reaksiyonları Ani kan basıncı düşüklüğü, solunum güçlüğü, şuur kaybı ve bazende bilinç bulanıklığına neden olan anafilaktik şok. Bulanık görme Ani bilinç kaybı ile birlikte seyreden kalp ritim bozuklukları ile görülen dolaşım yetersizliği (kolaps) Kan basıncındaki düşme sonucu göğüs ağrısının artması (paradoksik nitrat reaksiyonu) Çarpıntı Soluk alıp vermede sıkıntı (dispne) Alerjik deri reaksiyonları; yüz, boyun ve dilde şişme (anjioödem), deride pullanma (eksfoliyatif dermatit), deride sulanma ve kepeklenme (dermatit), yüz-boyun kızarması, üşüme hissi, al basması, deride döküntü, kaşıntı ve kızarıklık (ürtiker), uyuşukluk (letarji), mide bulantısı, huzursuzluk, hızlı kalp atışı, göğüste sıkışma, titreme, hırıltılı soluma, deride koyu mavi veya mor renk oluşması (yüksek dozda; siyanoz) PARASETAMOL PARASETAMOL • Kimyasal Sınıf: Asetaminofen • Terapötik Sınıf: Analjezik, antipiretik • Etki: Ağrı eşiğini yükselterek analjezik etki sağlar. Hipotalamik ısı düzenleyici merkeze etki ederek antipiretik etki sağlar. Alışılmış terapötik dozlarda plazma proteinlerine bağlanması kayda değer değildir, ancak aşırı doz alındığında artar. • Farmakokinetik: Karaciğerden metabolize olur. İdrarla atılır. Eliminasyon yarı ömrü 1-4 saattir. PARASETAMOL • Endikasyonlar: Hafif ve orta şiddetteki ağrı ve ateşin semptomatik tedavisi • Kontrendikasyonlar: Parasetamol’e aşırı duyarlılık Böbrek ve karaciğer yetmezlikleri • Yan Etkiler: Hematolojik reaksiyonlar (trombositopenik purpura, hemolitik anemi, agranülositoz) rapor edilmiş olmasına rağmen yan etkiler hafiftir. Genellikle cilt kızarıklığı ve diğer alerjik reaksiyonlar olabilirse de ilacı kesmekle geçer. Yüksek dozlarda ilk 24 saatte bulantı, kusma, anoreksi ve karın ağrısı görülür. 12-48 saat içinde karaciğer harabiyeti olabilir. PARASETAMOL • Yan Etkiler: • Uzun süreli kullanımlarda nefrotoksisite oluşabilir. • Glukoz metabolizmasında anormallikler ve metabolik asidoz meydana gelebilir. • Ciddi zehirlenmelerde karaciğer (kc) yetmezliği sonucunda ensefalopati, koma ve ölüm olabilir. Kc harabiyeti ≥10 g yetişkin dozunda görülür. MSS stimülasyonu, kalp aritmileri, ensefalopati gibi yan etkiler meydana gelebilir. Hipoglisemi, sarılık oluşabilir. • Uyarılar: Doz aşımı acil müdahale gerektirir. Son 4 saat içinde ≥7.5 g parasetamol almış kişinin derhal midesi yıkanmalıdır. N-Asetilsistein veya Metionin gibi antidotlarla tedavi edilebilir. SADECE RESÜSİTASYONDA ONAYSIZ KULLANILACAK İLAÇLAR %2’lik LİDOKAİN %2’lik LİDOKAİN • Kimyasal Sınıf: Lidokain HCl • Terapötik Sınıf: Antiaritmik, lokal anestezik • Etki: Lidokain (Aritmal®) lokal anestezik etkili bir ilaçtır. Sinüs düğümünü pek fazla etkilemez. Purkinje lifleri ve ventrikül kasındaki aksiyon potansiyeli süresini belirgin kısaltır.(Q-T kısalır) • Farmakokinetik: Etkin plazma konsantrasyonu 2-6 μg/ml’dir. Etki süresi kısa olduğundan İV infüzyon şeklinde verilebilir. %2’lik LİDOKAİN • Endikasyon: Ventriküler taşiaritmi • Kontrendikasyonlar: İlaca karşı aşırı duyarlılık Stokes-Adams ve Wolf-Parkinson-White Sendromu İleri derecede blok • Etkileşim: Hidantoin Simetidin β-blokerler Süksinilkolin %2’lik LİDOKAİN • Yan Etkiler: • Fazla dozda: Uyuşukluk Parestezi Ataksi Nistagmus Ajitasyon Konvülsiyon Solunum depresyonu • Uygulama: %2’lik formu İV puşe olarak verilir. Yanlış uygulandığı takdirde geçici körlük ve asistoli gelişebilir. AMİODARONE AMİODARON • Ticari İsim: Cordarone, Pacerone • Kimyasal Sınıf: İyonlaştırılmış benzofuran derivesi • Terapötik Sınıf: Antiaritmik • Etki: Miyokardial aksiyon potansiyelini ve efektif refraktör periyodunu uzatır ve yarışmasız α- ve β-adrenerjik inhibisyona neden olur. Atrial ve ventriküler ektopileri suprese eder (PSVT, AF, atrial taşikardi, VT, VF, vs) ve AV nod’dan ileti geçişini yavaşlatır. (Ventriküler atım kontrolü sağlar; WPW’de olur.) Vazodilatasyon sonucu azalmış kardiak yüke neden olur. AMİODARON • Farmokinetik: t½= 20-47 gün • Endikasyonlar: Şoka dirençli VF Nabızsız VT VT Bilinmeyen tipte geniş kompleks taşikardi • Kontrendikasyonlar: Kardiojenik şok Bilinen sinus bradikardisi 2. veya 3. derece kalp bloğu İlaca karşı hipersensivite AMİODARON • Önlemler β-bloker ajanlarla kullanmak hipotansiyon ve bradikardi riskini arttırabilir. AV iletiyi yavaşlatır. Miyokardial kontraktiliteyi azaltır. Verapamil ve diltiazem ile AV blok riskini arttırabilir. Herhangi bir kalsiyum kanal blokeri ile HT riskini arttırabilir. Hamile ve süt veren annelerde dikkatli kullanılmalıdır. AMİODARON • Yan Etkiler: MSS: Baş dönmesi/sersemlik (dizziness), baş ağrısı KVS: Bradikardi, kalp iletim bozuklukları, KKY, disaritmi, HT, sino-atriyel nod bozukluğu, sinus arrest Solunum: Dispne, pulmoner enflamasyon AMİODARON • Uygulama: • Erişkin: VF ve nabızsız VT’de 300 mg İV/İO verilir. İnatçı veya rekürran VF/VT için 3-5 dakikada ilave 150 mg İV verilebilir. Nabızlı VT’de 10 dakikada 150 mg infüzyon şeklinde verilir. 100 mL %5’lik dekstroz ile karıştırılır ve dakikada 150 damla olarak verilir. • Pediatrik: VF ve nabızsız VT’de 5 mg/kg şeklinde verilir. (Sonraki doz yok.) Nabızlı VT’de 20 dakikada 5 mg/kg infüzyon şeklinde verilir. 100 mL %5’lik dekstroz ile karıştırılır ve dakikada 75 damla olarak verilir. MAGNEZYUM SÜLFAT MAGNEZYUM SÜLFAT • Kimyasal Sınıf: Divalan katyon • Terapötik Sınıf: Antiaritmik, elektrolit • Etki: Magnezyum vücuttaki birçok biyokimyasal reaksiyona giren esansiyel bir elementtir. Fizyolojik kalsiyum kanal blokeri olarak etki eder. Nöromüsküler bağlantıda asetilkolin salınımını azaltarak nöromüsküler iletiyi bloke eder. SA düğümde uyarı oluşum hızını azaltır ve ileti zamanını uzatır. MAGNEZYUM SÜLFAT • Farmakokinetik: Etkisi hemen başlar(IV). Etki süresi 30 dakikadır. • Endikasyonlar: Torsades de pointes Eklampsi Trisiklik antidepresan zehirlenmesi Status astmatikus (Medikal Danışman) Hipomagnezemi MAGNEZYUM SÜLFAT • Kontrendikasyon: 3. derece AV blok • Önlemler: Eklamptik hastada refleksler kaybolursa, doz tekrarlanmamalıdır. Yan etkilerinden korunmak için yavaş uygulanmalıdır. İV tedavi alan her hastaya devamlı kardiyak monitörizasyon ve sık vital bulgu değerlendirilmesi yapılmalıdır. Böbreklerden atıldığı için ciddi böbrek yetmezliği olan hastalarda çok dikkatli kullanılmalıdır. Gebelikte Kategori: B MAGNEZYUM SÜLFAT • Yan Etkiler: MSS: Koma, baskılanmış refleksler, letarji, halsizlik KVS:Kalp bloğu, HT, bradikardi SS:Solunum sıkıntısı Dermatoloji: Yüz kızarması,terleme • Etkileşim: Dijitallerle kullanıldığında kardiyak ileti anomalilerine neden olabilir. MAGNEZYUM SÜLFAT • Uygulama: Uygulanma öncesinde % 20'lik solüsyon oluşturmak için dilüe edilmelidir: 2 g'lık doz için, 2 g (4 mL) magnezyum sülfat 6 mL serum fizyolojik ile karıştırılarak %20'lik solüsyon elde edilir. • Erişkin: Nabızsız: 2 g (%20'lik solüsyon) İV olarak 1-2 dakikada verilmelidir. Nabızlı: 2 g (%20'lik solüsyon) İV olarak >5 dakika sürede verilmelidir. Gerekirse doz tekrarlanılabilir. Nöbet (Eklampsi): 4 g (%20'lik solüsyon) İV olarak >4 dakika sürede verilmelidir. Nöbet devam ederse, uygun görüldüğü takdirde, 5 dakikada doz tekrarlanabilir. (Medikal Danışman) • Pediatrik: Nabızsız: Torsades de pointes için 2 g’a kadar 25 mg/kg İV/İO olarak verilir. ONAY İSTENECEK İLAÇLAR NALOKSON Narkotik Antagonisti NALOKSON Narkotik Antagonisti • Farmakokinetik: İV etkisi 2 dakikada başlar. Yarılanma ömrü 64 dakikadır. • Endikasyonlar: Narkotiklerce oluşan solunum sıkıntısı Sebebi bilinmeyen koma • Kontrendikasyon: İlaca karşı hipersensivite NALOKSON • Önlemler: • Fizyolojik narkotik bağımlısı olduğu bilinen veya şüphe edilen hastalarda dikkatli kullanılmalıdır. • Nalokson’dan ani ve tam kesilme, (narkotik bağımlılığı olduğu bilinen veya şüphe edilen yenidoğan anneleri de dahil olmak üzere) yoksunluk benzeri etkilere neden olurlar. • Gebelikte Kategori: B NALOKSON • Yan Etki: MSS: Nöbetler, titremeler KVS: HT, hipotansiyon, bradikardi, ventriküler disritmi GİS: Bulantı, kusma • Etkileşimler: Narkotik bağımlısı hastalarda narkotik yoksunluk yapabilir. Narkotik bağımlısı olduğundan şüphelenilen hastalarda sadece solunum sıkıntısını giderecek kadar ilaç uygulanmalıdır. NALOKSON • Uygulama: • Erişkin: İV: 0.4 mg/dakika olarak 2 mg verilir. İM: 2 kez 0.8 mg enjeksiyon yapılır. Başlangıç dozuna yanıt alınmıyorsa, (Medikal Danışman) ile bağlantıya geçilir. • Pediatrik: İV: 0.4 mg/dakika ve 0.01 mg/kg olarak 2 mg'a kadar verilir. İM: 1.6 mg olarak 0.01 mg/kg İM verilir. Başlangıç dozuna yanıt alınmıyorsa, (Medikal Danışman) ile bağlantıya geçilir. NALOKSON • • • • • Not: Öncesinde gerekli değilse İHY uygulanmaz. İV yavaş puşe ile uygulanmalıdır (0.4 mg/dakika). Narkotik etkilerin geri dönüşü geçici olabilir. Uygulama solunum hızına göre titre edilir. Kodein içeren sık kullanılan narkotik ajanlar: Darvon®, Demerol®, Dilaudid®, fentanil, eroin, metadon, morfin, Nubain®, Paregoric, Percodan®, Stadol®, Talwin® AKTİF KÖMÜR AKTİF KÖMÜR • İnce, siyah, kokusuz toz • Etki: İçeriğindeki serbest karbon atomlarına moleküllerin bağlanmasını sağlayıp onları absorbe edilemez hale getirir. Eliminasyonu arttırır. Safradaki maddeye bağlanıp maddenin entero hepatik dolaşımını kesintiye uğratır. • Endikasyonlar: Solunumu düzenli hastada bilinmeyen madde alımı Aktif kömürün absorbe edebileceği madde alımı AKTİF KÖMÜR • Kontrendikasyonlar: Solunumu düzensiz, hava yolu kontrol altına alınmamış hastalar İntestinal obstruksiyon Aktif köürün absorbe edemeyeceği (demir, lityum, kurşun, etanol, metanol, siyanür gibi) madde alımı • Uygulama: • Doz: Alınan maddenin muhtemel miktarının 10 katı, 50 g veya 1 g/kg'dır. Ağızdan veya nazogastrik ile uygulanır. En iyi sonuç ilk 1 saat içinde uygulanmasıyla alınır. • KAYNAKÇA • AMBULANS VE ACİL BAKIM TEKNİKERLERİ İLE ACİL TIP TEKNİSYENLERİNİN • ÇALIŞMA USUL VE ESASLARINA DAİR TEBLİĞ • T.C. Resmî Gazete; Tarih: 26/03/09, Sayı: 27181 • İLAÇ PROSPEKTÜSLERİ