20. YÜZYILDA OSMANLI DEVLETİ ( YGS) 1. Mondros Ateşkes Antlaşması’nın aşağıdaki maddelerinden hangisi, Türklerin denetiminde kalan Anadolu topraklarının da elden çıkabileceği anlamına gelmektedir ? 6. Bu durumun nedeni aşağıdakilerden hangisidir ? Osmanlı Devleti diğer devletlerle bütün ilişkilerini kesecektir. B) Sınırların korunması ve iç güvenliğin sağlanması ile görevli olanlar dışındaki bütün Osmanlı ordusu terhis edilecektir. C) İtilaf Devletleri, güvenliklerini tehdit edici durumlarda stratejik noktaları işgal edebilecektir. D) Hükümet haberleşmesi dışında, telsiz ve telefonlar İtilaf Devletleri’nce denetlenecektir. E) Bütün demiryolları,İtilaf Devletleri’nin denetimi altına alınacaktır. ( 1981 / ÖSS ) A) A) B) C) D) E) 7. 2. 1919 yılında İtilaf Devletleri’nin “Türklerin Batı Anadolu'daki Hıristiyanları katletmek üzere olduğu” şeklinde asılsız bir haberi dünya kamuoyuna yaymalarının amacı neydi ? Anadolu'daki iç isyanları desteklemek Sevr Antlaşması’nın imzalanmasını çabuklaştırmak C) İzmir’in işgalini haklı göstermek D) İstanbul’un işgalini haklı göstermek E) Anadolu'da zararlı dernekler kurulmasını hızlandırmak ( 1983 / ÖSS ) 8. Avrupa devletlerinin içişlerimize karışmasını önleme B) Balkan uluslarını yönetime katma C) İmparatorluğun bütünlüğünü koruma D) Rusya’nın Balkanlar’ı Slavlaştırmasını önleme E) Meclis’in devamlılığını sağlama ( 1985 / ÖSS ) A) 5. Yirminci yüzyılın başlarında, Osmanlı İmparatorluğu destekleme ve kalkındırma görünümü altında, Osmanlılar üzerindeki etkisini giderek artıran devlet aşağıdakilerden hangisidir? A) İngiltere B) İtalya C) Rusya D) Almanya E) Fransa ( 1989 / ÖSS ) Mondros Ateşkes Anlaşması’ndan sonra Osmanlı Hükümeti’nin süregelen işgaller karşısında yetersiz kalması Türk Ulusu’nun tepkilerine yol açmıştır. Aşağıdakilerden hangisi bu tepkilerden biridir ? Bazı büyük devletlerin, Osmanlı Devleti’ni de Birinci Dünya Savaşı’na sokmaya çalışmalarında Osmanlı Devleti'nin hangi özelliği önemli bir etken olmuştur ? Osmanlı Devleti'nin Meclis-i Mebusan’da Balkan uluslarını da temsil hakkını tanımış olmasının amaçları arasında aşağıdakilerden hangisi yoktur ? Aşağıdakilerden hangisi Kuvva-i Milliyenin kurulmasında doğrudan etkili olmuştur ? İtilaf Devletleri askerlerinin İstanbul'a gelmesi Osmanlı İmparatorluğunun Birinci Dünya Savaşında yenilmesi C) Anadolu'nun yer yer işgal edilmesi D) Anadolu'da iç isyanlar çıkması E) Rusya’da ihtilal olması ( 1989 / ÖSS ) A) B) C) D) E) A) Askeri gücü B) Jeopolitik konumu C) Savaş tecrübesi D) Ekonomik gücü E) Siyasal yapısı ( 1983 / ÖSS ) 4. Rusya’nın Birinci Dünya Savaşından çekilmesi Rusya’da iç karışıklıkların devam etmesi Türklerin Çanakkale cephesinde başarılı olması İngiltere ve Fransa’nın, Rusya’dan daha çok İtalya’nın dostluğuna önem vermesi Türklerin Muş ve Bitlis’i Ruslardan geri alması ( 1989 / ÖSS ) A) B) A) B) 3. Birinci Dünya Savaşı sırasında, gizli anlaşmalarda Boğazlar ve Doğu Anadolu Bölgesinin Rusya’ya verilmesi kararlaştırılmışken, Mondros Ateşkes Anlaşmasında böyle bir hüküm yer almamıştır. 9. İstiklal Mahkemeleri’nin kurulması Hıyanet-i Vataniye Kanunu’nun çıkarılması Takrir-i Sükûn Kanunu’nun kabul edilmesi Tekalif-i Milliye Emirlerinin kabul edilmesi Kuvva-i Millye’nin oluşması ( 1991 / ÖSS ) Osmanlı Devleti ile Bulgaristan arasında1913 yılında yapılan İstanbul Antlaşması’nda Bulgaristan’da kalan Türklerin mülk edinmesi, müftülerini kendilerinin seçmesi, ilkokul ve ortaokullardaki öğretimlerinin Türkçe olması gibi hükümler yer almıştır. İstanbul Antlaşması’nda yer alan bu hükümler, Bulgaristan ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangisinin bir göstergesidir ? A) Milliyetçilik anlayışının önemini yitirdiğinin B) Azınlıklar arasında dini duyguların zayıfladığının C) Diğer Balkan ülkeleriyle ekonomik alanda işbirliğine gidildiğinin D) Azınlık haklarının korunacağına güvence verildiğinin E) Komşu ülkelerle olan sınır anlaşmazlıklarının bittiğinin ( 1993 / ÖSS ) 10. Atatürk, Birinci Dünya Savaşı’nda Suriye ve Hicaz da bulunan Türk ordusunun sevk ve idaresinde bulunan Almanların söz sahibi olmalarından rahatsızlık duymuş ve bunu Savaş Bakanı Enver Paşa’ya gönderdiği bir raporda dile getirmiştir. 13. Osmanlı İmparatorluğu Balkan Savaşları sonunda toprak kaybetmiş, bu topraklarda yaşayan Türklerin bir kısmı Yunanistan ve Bulgaristan’ın yönetimine geçmiştir. Yalnızca bu bilgiye dayanarak, Bu durum, Atatürk'ün aşağıdakilerden hangisini önemsediğinin bir göstergesidir ? A) B) C) D) E) Bağımsız devlet anlayışı Ordudaki disiplini Türk-Alman dostluğunu Arap topraklarında başlayan ulusçuluk hareketlerini Türk ordusunun birden fazla cephede savaşmakta olduğunu ( 2000 / ÖSS ) Kaybedilen topraklarda yaşayan Türkler azınlık durumuna gelmiştir. II. Osmanlı İmparatorluğu’nun bazı komşularıyla olan sınırlarında değişiklik olmuştur. III. Osmanlı İmparatorluğu’na sınır komşusu olan bağımsız devlet sayısı artmıştır. yargılarından hangilerine ulaşılabilir ? I. A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) I, II ve III ( 2005 / ÖSS ) 11. XIX. ve XX. yüzyıllarda gerçekleşen aşağıdaki olaylardan hangisinin “milliyetçilik”i yansıtmadığı söylenebilir ? Birinci Dünya Savaşı’nda Arapların Osmanlı Devleti’ne karşı İngilizlerle işbirliği yapması B) Yunanistan’ın Osmanlı Devleti’nden ayrılarak bağımsızlığını ilan etmesi C) Osmanlı Devleti’nin bir Avrupa devleti sayılması D) Avusturya-Macaristan veliahdının bir Sırp öğrenci tarafından öldürülmesi E) Bosna-Hersek ve Sırbistan’da bağımsızlık hareketlerinin başlaması ( 2000 / ÖSS ) A) 14. Birinci Dünya Savaşı sırasında İngiltere, Fransa, Rusya ve İtalya’nın, Osmanlı Devleti’nin topraklarıyla ilgili yaptıkları gizli antlaşmalardaki paylaşımdan sonra, İtalya’ya bırakılan İzmir’in, desteğiyle Yunanistan’a verilmesi, II. Rusya’nın savaştan çekilmesi, III. Bulgaristan’ın savaştan çekilmesi İngiltere’nin I. durumlarından hangileri paylaşımda değişiklik olduğunu gösterir? A) Yalnız I B) Yalnız II D) I ve II C) Yalnız III E) II ve III (2009 /1) 12. Sovyet Rusya, Çarlık Rusyası’nın Berlin Antlaşması’yla Osmanlı Devleti’nden aldığı yerleri I. Dünya Savaşı’ndan çekildiğini belirten Brest-Litovsk Antlaşması’yla Osmanlı Devleti’ne iade etmiş; ancak Anlaşma Devletleri bu kararı geçersiz saymıştır. Bu durum aşağıdakilerden hangisinin göstergesidir ? Bağımsız devlet sayısının arttığının Sovyet Rusya’nın diğer devletlerle ilişkilerinin Çarlık Rusyası’nınkinden farklı olduğunun C) Anlaşma Devletleri arasında görüş ayrılıkları olduğunun D) Osmanlı Devleti’nin Avrupa devletler hukukundan yararlandığının E) I. Dünya Savaşı öncesinde kurulan ittifakların aynen devam ettiğinin ( 2002 / ÖSS ) A) B) 15. İtalya, Trablusgarp'ta Mustafa Kemal ve arkadaşlarının örgütlediği yerli halkın direnişiyle karşılaşınca Ege Denizi'ndeki adalara asker çıkarıp Rodos ve On İki Ada'yı işgal etti. Bu sırada Osmanlı Devleti'ne karşı Balkan ittifakı kuruldu ve Balkan Savaşları başladı. Bu durumla ilgili olarak I. İtalya Akdeniz'e egemen olmak istemektedir. II. Balkan Devletleri, Osmanlı Devleti'nin zor duru munu fırsat olarak değerlendirmiştir. III. Trablusgarp Savaşı ve Balkan Savaşları aynı tarihte başlamıştır. yargılarından hangilerine ulaşılabilir? A) Yalnız l D) l ve II B) Yalnız II C) Yalnız III E) l, II ve III (2010 YGS) 16. Mondros Ateşkes Anlaşması metninde Kilikya, Mezopotamya gibi sınırları belli olmayan bölge adları kullanılmıştır. Anlaşma Devletlerinin yukarıdaki uygulamayla amaçlarının aşağıdakilerden hangisi olduğu savunulabilir? A) B) C) D) E) Mebuslar Meclisi’ni kapatmak İşgal edecekleri alanı genişletmek ve tepkiyi azaltmak İstanbul Hükümeti’yle iş birliği yaptıklarını göstermek Kendi aralarındaki sorunları gidermek İşgaller karşısında halkın desteğini almak (2011 / YGS) 19. 7 Ekim 1912’de Avusturya ve Rusya; Balkanlarda bir savaş çıkarsa zayıf gördükleri Balkan Devletlerini korumak için savaş sonunda mevcut sınırların değişmemesi gerektiğini ilan etmiş, İngiltere ve Fransa da bu fikri desteklemiştir. Ancak İngiltere ve Fransa, Birinci Balkan Savaşı sonuçlarına ses çıkarmazken İkinci Balkan Savaşı’nda Osmanlı Devleti’nin Edirne’yi geri almasını protesto etmiştir. Bu gelişmelerin, aşağıdakilerden hangisinin bir göstergesi olduğu savunulamaz? Osmanlıların İkinci Balkan Savaşı’nda, yitirdikleri toprakların bir kısmını geri aldığının B) İngiltere ve Rusya’nın ortak bir Balkan politikası olduğunun C) Ülkelerin kendi menfaatleri doğrultusunda politika oluşturduğunun D) Avusturya ve Rusya’nın, Osmanlı Devleti’nin Balkan Savaşlarında başarılı olabileceğini düşündüklerinin E) İngiltere ve Fransa’nın, Osmanlı Devleti’nin genişlemesinden rahatsız olduklarının (2012 / YGS ) A) 17. Birinci Dünya Savaşı sonrasında Anlaşma Devletlerinin baskısıyla Ermeni tehcirinde görevli Osmanlı memurlarının yargılanması için divanıharp oluşturulmuştur. Osmanlı Devleti bu olağanüstü mahkemelerde bağımsız yargıçların görev alması için İsveç, Hollanda, ispanya ve Danimarka hükümetlerinden bir komisyon kurulması isteğinde bulunmuş, ancak İngiltere ve Fransa'nın baskısıyla bu komisyon oluşturulamamıştır. 1. C 6. A 11. C 16. B 2. C 7. C 12. B 17. A 3. B 8. E 13. D 18. C 4. E 9. D 14. D 19. B İngiltere ve Fransa'nın bu tutumunun aşağıdakilerden hangisine dayandığı savunulamaz? 5. D 10. A 15. D A) Osmanlı hukuk sistemini düzenleme B) Osmanlı Devleti üzerinde baskı kurma C) Osmanlı Devleti'ndeki Ermenilerin haklarını koruma D) Mahkemelerden kendi istekleri doğrultusunda karar aldırtma E) Diğer Avrupa devletlerinin soruna müdahalesini engelleme (2011 / YGS) 18. Amerika Birleşik Devletleri Başkanı Wilson, dünya barışını sağlamak amacıyla bazı ilkeler belirlemiştir. Bu ilkelere göre, I. bütün milletleri içine alan bir kurul oluşturulması, II. savaşta yenilmiş devletlerden savaş tazminatı alınmaması, III. her milletin kendi kaderini kendisinin kararlaştırması önerilerinden hangilerinin, Fransa ve İngiltere gibi büyük devletlerin, sömürü düzenlerini kaybedecekleri endişesiyle topraklarında uygulanmasına karşı çıktıktan savunulabilir? A) l ve II D) Yalnız II B) II ve III C) Yalnız III E) Yalnız l (2011 / YGS) YANIT ANAHTARI