TYRKISK/Türkçe KALBİNİZE İYİ BAKIN Kalp ve damar hastalıkları hakkında kısa bilgiler Kardiyovasküler hastalık, insan vücudunda kalpte ve/ veya damarlarda meydana gelen hastalıkların genel adıdır. En sık karşılaşılan ve en iyi bilinenleri kalp krizi ve inmedir. Kardiyovasküler hastalık, Norveç’te ve dünyanın batı bölgelerinde bir numaralı ölüm nedenidir. Bazılarımızın ailesinde kalp hastalıkları görülür; bu gibi durumlarda ekstra önlem almak akıllıca olur. Kalbinize daha iyi bakarak kardiyovasküler hastalık riskini azaltmak için yapabileceğiniz çok şey var. Üç nokta bilhassa önemlidir: 1 Hareketlilik •Fiziksel aktivite kalbe iyi gelir. Kalp, zaman zaman Kalp sağlığını etkileyen diğer hastalıklar: Yüksek tansiyon kardiyovasküler hastalık riskini artırır. Tansiyonu düşürmek için ilaç kullanabilirsiniz. Daha az tuz tüketerek, sigarayı bırakarak ve fazla kiloluysanız kilo vererek de tansiyonunuzu düşürebilirsiniz. Haftada en az üç gün egzersiz yapmak tansiyonu düşürebilir. Diyabet kardiyovasküler hastalık riskini artırır. Diyabetli veya diyabeti önlemek isteyen kişilerin sağlıklı gıdalar tüketmesi, fiziksel olarak aktif olması ve aşırı kilodan uzak durması önerilir. Diyabet hastasıysanız, doktorunuzun önerilerine ve uyguladığı tedaviye uymanız önemlidir. daha hızlı çalışması gereken bir kastır •Kalbinizin daha hızlı atması ve nefes nefese kalmanız tehlikeli bir şey değildir; aksine sizin için iyidir! •Her gün yarım saat hızlı yürüyün ve vücudunuzu mümkün olduğunca çok hareket ettirmeye çalışın •Merdivenleri kullanın, gideceğiniz mağazaya yürüyerek gidin 2 Yüksek kolesterol yaşam tarzının da etkilediği büyük bir risk faktörüdür. Yağlı etlerden ve süt ürünlerinden alınan yağ, kolesterol seviyelerini yükseltirken bitkisel yağ, lifli gıdalar ve tam tahıllı gıdalar kolesterol seviyelerini azaltır. Kilo vermek ve egzersiz yapmak yüksek kolesterollü kişiler için de faydalıdır. Beslenme •Tükettiğiniz gıdalar kardiyovasküler sağlığınızı etkiler. Bol bol meyve sebze tüketmeli, daha fazla balık, mısır gevreği ve tam tahıllı gıdalar yemeli, daha az kırmızı et tüketmelisiniz •Yemeklerde katı yağlar (tereyağı vb.) yerine bitkisel yağ ve sıvı/yumuşak margarin kullanmalısınız •Şeker içeren bisküvi, pasta, tatlı ve meşrubat/ meyve suyu gibi gıdaları az miktarda tüketmelisiniz 3 Sigara kullanımı •Sigara kullanımı kardiyovasküler hastalık riskini artırır. Sigara kullananlar sigarayı tamamen bırakmalıdırlar •Sigarayı bıraktıktan sonra sağlığınız hızla iyiye gidecektir ! 40 yaşına gelen kişilerin birkaç yılda bir doktora gidip tansiyonlarını, kolesterol ve kan şekeri seviyelerini ölçtürmeleri önerilir. Landsforeningen for hjerte- og lungesyke (Ulusal Kalp ve Akciğer Hastalıkları Derneği) Tel: 22 79 90 00 | Pb 8768 Youngstorget, 0028 Oslo | post@lhl.no | www.lhl.no Kaynak: LHL. Kalite kontrol: Wasim Zahid, hekim | 1. Baskı LHL’ye üye olun: Kısa mesajla (SMS ile) «medlem» yazıp 2007’ye gönderin.