2001 öss sınavı

Öğrenci Seçme Sınavı (Öss) / 17 Haziran 2001
Matematik Soruları ve Çözümleri
1.
0,1
0,01
0,001
+
−
işleminin sonucu kaçtır?
0,01 0,001 0,0001
A) 0,1
B) 0,2
C) 10
D) 20
E) 100
Çözüm 1
Đlk kesri 100 ile, ikinci kesri 1,000 ile, üçüncü kesri 10,000 ile genişletirsek,
10 10 10
0,1
0,01
0,001
+ −
= 10 elde edilir.
+
−
=
0,01 0,001 0,0001
1
1 1
2
 − 1  −3 
2.    işleminin sonucu kaçtır?
 2  
A) −
1
32
B) −
1
16
C) 16
D) 32
E) 64
Çözüm 2
[(
2
 − 1  −3 
−1
   = (−2)
2
  
)
] = [(– 2)³]² = [– 8]² = 64
−3 2
Not : Negatif sayıların tek kuvveti negatif, çift kuvveti pozitiftir.
2−
3.
2+
A)
1
3
1
2
işleminin sonucu kaçtır?
1
2
B)
2
C) 2 2
D) 0
E) 1
Çözüm 3
2−
1
2 −1
1
1
1
2
2
= 2 = 2 =
.
=
2 +1
3
1
3
2 3
2+
2
2
2
4. Pozitif tamsayılardan oluşan
A = {x  x < 100 , x = 2n , n ∈ Z+}
B = {x  x < 151 , x = 3n , n ∈ Z+} kümeleri veriliyor.
Buna göre, A ∪ B kümesinin eleman sayısı kaçtır?
A) 49
B) 65
C) 74
D) 83
E) 99
Çözüm 4
A = {x  x < 100 , x = 2n , n ∈ Z+} ⇒ eleman sayısı =
99
= 49,…..
2
B = {x x < 151 , x = 3n , n ∈ Z+}
150
= 50
3
⇒ eleman sayısı =
s(A ∩ B) = {x  x <100 , x = 6n , n ∈ Z+} ⇒
s(A ∪ B) = s(A) + s(B) – s(A ∩ B)
eleman sayısı =
99
= 16,....
6
⇒ s(A ∪ B) = 49 + 50 – 16 = 83
5. Rakamları birbirinden farklı beş basamaklı 28A9B sayısının 9 ile bölümünden kalan 7,
aynı sayının 5 ile bölümünden kalan ise 1 dir.
A ≠ 0 olduğuna göre, A – B farkı kaçtır?
A) 6
B) 5
C) 4
D) 3
E) 2
Çözüm 5
28A9B = 9k + 7
⇒ 2 + 8 + A + 9 + B = 19 + A + B = 9k + 7
28A9B = 5m + 1
⇒ B = 1 veya B = 6 olabilir.
B = 1 için, A + 20 = 9k + 7
⇒ A + 13 = 9k ⇒ A = 5 olabilir.
B = 6 için, A + 25 = 9k + 7
⇒
A + 18 = 9k
⇒ A ≠ 0 veya A = 9 olabilir.
Rakamları farklı olacağından, A = 9 alınamaz.
A – B = 5 – 1 = 4 bulunur.
6. a bir tamsayı olduğuna göre, aşağıdakilerden hangisinin sonucu kesinlikle çift sayıdır?
A) a – 1
B) a² + 1
C) a² + a
D) a² – 2a + 1
E) a³
Çözüm 6
a nın kuvvetlerinde, Tek – Çift olması durumu etkilemeyeceği için,
kuvvetleri göz ardı edebiliriz.
Yani, a – 1 , a² + 1 , a² + a , a² – 2a + 1 , a³ yerine,
a – 1 , a + 1 , a + a , a – 2a + 1 , a ifadelerini inceleyerek sonuca gidebiliriz.
Buna göre, a tek sayı ise, a – 1 , a² + 1 ve a² – 2a + 1 çift sayıdır.
a çift sayı ise, a – 1 , a² + 1 ve a² – 2a + 1 tek sayıdır.
a³, a tek sayı ise tek sayı, a çift sayı ise çift sayıdır.
a tek sayıda olsa çift sayıda olsa, a² + a çift sayıdır.
O halde a² + a kesinlikle çift sayıdır.
7. 0 < x < y olduğuna göre, aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?
A)
x− y
<0
y
B)
y−x
>0
x
C)
x− y
<1
y
D)
x+ y
>1
y
E)
x+ y
<1
x
Çözüm 7
A)
x− y
<0 ⇒ x–y<0 ⇒ x<y
y
B)
y−x
>0 ⇒ y–x>0 ⇒ y>x
x
C)
x− y
<1
y
D)
x+ y
>1 ⇒ x + y > y ⇒ x > 0
y
E)
x+ y
x+ y
< 1 ⇒ x + y < x ⇒ y < 0 (0 < x < y olduğundan,
< 1 ifadesi yanlıştır.)
x
x
⇒ x – y < y ⇒ x < 2y
8. 3m = a ve 7m = b olduğuna göre,
(147)m nin a ve b türünden eşiti aşağıdakilerden hangisidir?
A)
1 2
a .b
3
B) a.b
C) a².b²
D) a.b2
E) a².b
Çözüm 8
147 = 7.21 = 7.3.7 = 3.7² ⇒ (147)m = (3.7²)m = 3m.72m = a.b²
9. x > 0 ve a = 2x olduğuna göre,
4 x +1 − 4
ifadesinin a türünden eşiti aşağıdakilerden hangisidir?
2 x +1 − 2
A) 2(a + 1)
B) 2a + 3
C) 3(a – 2)
D) 3a – 2
E) 3(a + 2)
Çözüm 9
4 x +1 − 4
4 x .4 − 4
(2²) x .4 − 4
4.((2 x )² − 1)
4.((a )² − 1)
= x
=
=
=
x +1
x
x
2.(a − 1)
2 −2
2 .2 − 2
2 .2 − 2
2.(2 − 1)
=
2.(a − 1).(a + 1)
= 2.(a + 1)
(a − 1)
10. a + b = 1 , a 3 + b 3 =
A)
1
32
B)
3
16
7
olduğuna göre, a.b kaçtır?
16
C)
1
8
D) 1
E) 2
Çözüm 10
(a + b)³ = a³ + 3a²b + 3ab² + b³
7
+ 3a²b + 3ab²
16
1³ =
⇒
3ab.(a + b) =
9
16
⇒ a.b =
3
16
11. Pozitif tamsayılar kümesi üzerinde ∗ ve ∆ işlemleri,
x ∗ y = xy
x ∆ y = x + y şeklinde tanımlanıyor.
a ∗ (a ∆ 1) = 81 olduğuna göre, a kaçtır?
A) 1
B) 2
C) 3
D) 4
E) 5
Çözüm 11
a ∗ (a ∆ 1) = 81 ⇒ a ∗ (a + 1) = 81 ⇒ aa+1 = 81
⇒ aa+1 = 34
⇒ a=3
12. x iki basamaklı bir doğal sayı,
x ≡ 2 (mod 3)
x ≡ 2 (mod 5) olduğuna göre, x in en büyük ve en küçük değerlerinin toplamı kaçtır?
A) 92
B) 109
C) 124
D) 154
E) 169
Çözüm 12
x ≡ 2 (mod 3) ⇒ x = 3k + 2
x ≡ 2 (mod 5) ⇒ x = 5k + 2
x ≡ 2 (mod 15) ⇒ x = 15k + 2 ⇒ k = 1 için, x = 15.1 + 2 = 17
⇒ k = 6 için, x = 15.6 + 2 = 92
(en büyük, iki basamaklı x sayısı = 92) + (en küçük, iki basamaklı x sayısı = 17) = 109
13. 2323 sayısının birler basamağındaki rakam kaçtır?
A) 1
B) 3
C) 7
D) 8
E) 9
Çözüm 13
23¹ ≡ 3 (mod 10)
23² ≡ 9 (mod 10)
23³ = 23².23¹ ≡ 7 (mod 10)
234 = 23³.23¹ ≡ 1 (mod 10)
2323 = 2320+3 = 2320.233 = (234)5.23³ ≡ 15.7 ≡ 7
⇒
2323 ≡ 7 (mod 10)
14. 84 doğal sayısı 4 tabanına göre yazıldığında, kaç basamaklı bir sayı elde edilir?
A) 4
B) 5
C) 6
D) 7
E) 8
Çözüm 14
84 = (2³)4 = 212 = 46
4 = (10)4
⇒ [(10)4]6
O halde sayımız 6 + 1 = 7 basamaklı olur.
15. x – 4 + x = 8 denklemini sağlayan x değerlerinin toplamı kaçtır?
A) 2
B) 4
C) 5
D) 6
E) 10
Çözüm 15
x – 4 + x = 8 denklemini, x < 0 , 0 ≤ x < 4 ve 4 ≤ x için çözelim.
x < 0 ⇒ x – 4 + x = 8 ⇒ – (x – 4) + (– x) = 8
⇒ – 2x = 4 ⇒ x = – 2
0 ≤ x < 4 ⇒ x – 4 + x = 8 ⇒ – (x – 4) + x = 8 ⇒ bu aralıkta çözüm yoktur.
4 ≤ x ⇒ x – 4 + x = 8 ⇒ x – 4 + x = 8 ⇒ 2x = 12 ⇒ x = 6
O halde ,denklemi sağlayan x değerleri toplamı = – 2 + 6 = 4 bulunur.
16. x < 0 < y olduğuna göre,
A) – 3x
B) – 3y
3. x − y
y+ x
C) 3(x + y)
işleminin sonucu aşağıdakilerden hangisidir?
D) – 3
E) 3
Çözüm 16
⇒ x = – x ve y+x = y – x olur.
x<0
x – y = y – x olacağından,
3. x − y
y+ x
=
3. x − y
=
y−x
3. y − x
y−x
=3
10 x − 5
A
B
=
+
, A – B farkı kaçtır?
x − 4x − 5 x − 5 x + 1
17.
2
A) 2
B) 3
C) 4
D) 5
E) 6
Çözüm 17
10 x − 5
A
B
=
+
⇒
x − 4x − 5 x − 5 x + 1
2
⇒
10 x − 5
A.( x + 1)
B.( x − 5)
=
+
x − 4 x − 5 ( x − 5).( x + 1) ( x + 1).( x − 5)
2
10 x − 5
A.( x + 1) + B.( x − 5)
=
x² − 4 x − 5
x − 4x − 5
2
10x – 5 = Ax + A + Bx – 5B
10x – 5 = (A + B)x + (A – 5B) ⇒ A + B = 10 ve A – 5B = – 5 ⇒ A =
A–B=
15
5
ve B =
2
2
15 5
–
=5
2
2
Not : Polinom eşitliğinden, aynı dereceli terimlerin katsayıları eşittir.
18.
x 2 + ax + b x 2 + 4 x − 21 x + 2
.
=
olduğuna göre, a + b toplamı kaçtır?
x+3
x 2 + 11x + 28
x2 − 9
A) 10
B) 12
C) 14
D) 16
E) 18
Çözüm 18
x 2 + ax + b x 2 + 4 x − 21 x + 2
.
=
x+3
x 2 + 11x + 28
x2 − 9
x 2 + ax + b ( x − 3).( x + 7) x + 2
.
=
( x + 4).( x + 7) ( x − 3).( x + 3) x + 3
⇒ x² + ax + b = x² + 6x + 8
x² + ax + b = (x + 4).(x + 2)
⇒ a = 6 ve b = 8 olur.
⇒ a + b = 6 + 8 = 14 bulunur.
19. 365 günlük bir yıldaki cumartesi ve pazar günleri sayısının toplamı en çok kaçtır?
A) 102
B) 103
C) 104
D) 105
E) 106
Çözüm 19
Cumartesi – Pazar günleri toplamının en çok olması için,
yılın cumartesi ile başlayıp cumartesi ile bittiği kabul edilirse,
365 =7.52 + 1 (52 hafta ve 1 gün) ⇒ 52 haftada, 52 cumartesi + 52 pazar vardır.
Kalan 1 gün de pazar olarak kabul edilirse : 52 + 52 + 1 = 105 olur.
20. Çayın kilogram a TL dir.
Çaya % 20 zam yapıldığında a TL ye kaç kilogram çay alınabilir?
A)
4
5
B)
5
6
C)
2a
5
D)
5a
6
E)
6a
7
Çözüm 20
1 kg çay = a TL ⇒ a.% 20 =
6a
TL
5
1 kg çay alınırsa
a TL
x kg çay alınır.
x.
a
a
6a
zam miktarı ⇒ 1 kg çay = a+ =
oluyor.
5
5
5
6a
5
= a.1 ⇒ 6x = 5 ⇒ x = kg çay alınır.
5
6
21. Bir kabın ağırlığı boşken a gram,
1
i su ile doluyken b gramdır.
5
Bu kabın tamamı su ile doluyken ağırlığı kaç gramdır?
A) 5b – 4a
B) 5b – a
C) 4a – b
D) 5a + b
E) 4a + 5b
Çözüm 21
Suyun ağırlığı = s olsun.
a+
s
=b
5
⇒ a+s=?
5a + s = 5b
⇒ s = 5.(b – a)
a + s = a + 5.(b – a)
⇒
a + s = 5b – 4a
22. A kg şeker, B kg un ile karıştırıyor.
Bu karışımın ağırlıkça yüzde kaçı şekerdir?
A)
100
A+ B
B)
AB
A+ B
C)
100 B
A+ B
D)
100 A
A+ B
E)
A+ B
100
Çözüm 22
A + B kg karışımında
100 kg karışımda
x.(A + B) = 100.A
A kg şeker varsa
x
⇒
x=
100. A
kg şeker bulunur.
A+ B
23. 60 yolcusu olan bir otobüsten 2 bayan 3 erkek inince, bayanların sayısı erkeklerin
sayısının
5
oluyor.
6
Buna göre, ilk durumda otobüsteki bayan sayısı kaçtır?
A) 22
B) 25
C) 27
D) 35
E) 37
Çözüm 23
Bayan sayısı = x olsun.
Yolcu sayısı = 60 ⇒ Erkek sayısı = 60 – x olur.
x – 2 (2 bayan inince)
(60 – x) – 3 = 57 – x (3 erkek inince)
x−2 5
=
57 − x 6
⇒ 6x – 12 = 285 – 5x ⇒ 11x = 297 ⇒ x = 27
24. Bir annenin bugünkü yaşı, kızının yaşının 6 katıdır.
Kızı annenin bugünkü yaşına geldiğinde ikisinin yaşları toplamı 85 olacağına göre,
annenin bugünkü yaşı kaçtır?
A) 24
B) 30
C) 36
D) 42
E) 48
Çözüm 24
Anne = a , kızı = k olsun.
a = 6k (k → 6k , geçen süre = 6k – k = 5k)
6k + (a + 5k) = 85 ⇒ 17k = 85 ⇒ k = 5 ⇒ a = 30
25. x > 0 olmak koşuluyla bir malın etiket fiyatı x +
Đndirimli fiyatı
A) 22
B) 33
x
dur.
10
33x
olduğuna göre, etiket fiyatı üzerinden yapılan indirim yüzde kaçtır?
50
C) 38
D) 40
E) 44
Çözüm 25
Etiket fiyatı = x +
x
11x
=
10
10
Đndirimli fiyatı =
33x
50
22x 11x a
=
.
50
10 100
⇒
⇒ yapılan indirim =
11x 33x
22x
–
=
10
50
50
22x 10
a
40
a
.
=
⇒
=
⇒ a = 40 , % 40 olur.
50 11x 100
100 100
26. Bir benzin tankının içinde bir miktar benzin vardır.
Tanka 300 litre benzin ilave edilirse tankın
5
u doluyor.
9
Oysa tanka benzin koymayıp tanktan 100 litre benzin boşaltılırsa tankın
1
u dolu olarak
9
kalıyor.
Buna göre, tankın tamamı kaç litre benzin alır?
A) 500
B) 600
C) 700
D) 800
E) 900
Çözüm 26
Benzin tankında x litre benzin olsun.
Tankın tamamı y litre olsun.
x + 300 =
5y
9
x – 100 =
y
9
⇒
⇒
5y = 9x + 2700
y = 9x – 900
(5y – y) = 9x + 2700 – 9x + 900
⇒
4y = 3600 ⇒ y = 900 litre
27.
Şekildeki çizgiler bir kentin birbirini dik kesen sokaklarını göstermektedir.
A dan hareket edip, C ye uğrayarak B noktasına en kısa yoldan gidecek olan bir kimse kaç
değişik yol izleyebilir?
A) 24
B) 18
C) 16
D) 12
E) 9
Çözüm 27
A dan C ye en kısa ardışık 4 parça yol ile gidilebilir. Bu gidiş 4 değişik şekilde olabilir.
C den B ye en kısa ardışık 6 parça yol ile gidilebilir. Bu gidiş 6 değişik şekilde olabilir.
C ye uğramak koşuluyla, A dan B ye en kısa 4.6 = 24 değişik yoldan gidilebilir.
28. Bir satıcıdaki kırmızı topların her biri k TL ye, mavi topların her biri m TL ye, siyah
topların her biri s TL ye satılmaktadır.
4 kırmızı ve 2 mavi topa ödenen toplam para 5 siyah topa ödenen paraya eşit,
2 siyah ve 2 mavi topa ödenen toplam para 3 kırmızı topa ödenen paraya eşittir.
Buna göre, 1 kırmızı ve 4 mavi topa ödenen toplam kaç siyah topa ödenen paraya eşittir?
A) 2
B) 3
C) 4
D) 6
E) 8
Çözüm 28
4k + 2m = 5s
2s + 2m = 3k ise k + 4m = ?s
4k + 2m = 5s
– 3k + 2m = – 2s
k + 4m = 3s
⇒ O halde, 3 siyah topa ödenen paraya eşittir.
29. A ve B kentleri arasındaki yolun
1
ünde onarım yapılmaktadır.
3
Yolun düzgün kısmında saatte v km hızla giden bir araç, onarım kısmında saatte
v
km hızla
4
gitmiştir.
Bu koşullarda A ile B kentleri arasındaki yolun tamamını 12 saatte giden bu araç,
onarım yapılan kısmı kaç saatte gitmiştir?
A) 3
B) 4
C) 6
D) 8
E) 9
Çözüm 29
Yolun onarım yapılan kısmı,
CB = x olsun.
AC = 2x olur.
AC = 2.CB olduğundan, v.(12 – t) = 2.
v
.t
4
⇒
12 – t =
t
2
⇒
t=8
30. Sabit hızla giden A ve B hareketlilerinin yol – zaman grafiği aşağıdaki gibidir.
Bu iki hareketli, çevre uzunluğu 30 metre olan dairesel bir pistte aynı noktadan, aynı anda ve
aynı grafikteki hızlarıyla hareket etseler hareketlerinden kaç dakika sonra ilk kez yan yana
gelirler?
A) 7
B) 6
C) 5
D) 4
E) 3
Çözüm 30
60
= 20 metre / dakika
3
30
VB =
= 15 metre / dakika
2
VA =
XAB = (VA – VB).t
t=
30
30
=
= 6 dakika
20 − 15
5
31.
ABC bir üçgen
m(BCA) > 90
[AD] iç açıortay
[AE] dış açıortay
AD = AE
Yukarıdaki verilere göre, m( ABˆ C ) + m( ACˆ E ) toplamı kaç derecedir?
A) 60
B) 75
C) 90
D) 135
E) 150
Çözüm 31
m(BAD) = m(DAC) = α
m(CAE) = m(EAF) = β olsun.
m(BAF) = 2α + 2β = 180
⇒ α + β = 90 olur.
AD = AE ⇒ m(ADE) = m(BEA) = 45 olur.
m(ABC) = x
m(ACE) = y olsun.
ABD üçgeninde, 45 = x + α ⇒ 45 – x = α
ACE üçgeninde y = 45 + α ⇒
y = 45 + (45 – x) ⇒
α degeri yerine yazılırsa,
x + y = 90 bulunur.
Not : Bir dış açının ölçüsü kendisine komşu olmayan iki iç açının ölçüleri toplamına eşittir.
32.
ABC bir üçgen
m(ACD) = 35°
m(ABC) = 50°
m(DAC) = 25°
Yukarıdaki taslak çizimde verilenlere göre, aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?
A) AC > AB
B) AB > BD
D) AC > DC
E) BD > AD
C) AC > AD
Çözüm 32
Bir üçgende, büyük açının karşısında büyük kenar, küçük açının karşısında küçük kenar
olduğundan,
ABC üçgeninde, BC > AC > AB
ADC üçgeninde, AC > AD > DC
ABD üçgeninde, BD > AB > AD
AB > BD yanlıştır.
33.
m(LOA) = m(AOK) = 15°
Yukarıdaki şekilde A noktasının OK ye göre simetriği B, OL ye göre simetriği C dir.
OA = 5 cm olduğuna göre, CB kaç cm dir?
A) 5
B) 6
C) 7
D) 9
E) 12
Çözüm 33
Açıortay üzerindeki noktanın, açının kollarına uzaklığı eşit olduğuna göre, AB = AC
AOC üçgenin de, OL hem yükseklik hem de kenarortay olduğundan, AOC üçgeni
ikizkenardır. AOC ikizkenar üçgen olduğundan, OL aynı zamanda açıortaydır.
AOB üçgenin de, OK hem yükseklik hem de kenarortay olduğundan, AOB üçgeni
ikizkenardır. AOB ikizkenar üçgen olduğundan, OK aynı zamanda açıortaydır.
Bu durumda, BOC üçgeni eşkenar olur.
OA = 5 ⇒ OC = 5 (AOC ikizkenar üçgen)
OA = 5 ⇒ OB = 5 (AOB ikizkenar üçgen)
BOC eşkenar üçgen ise OC = OB = CB = 5 bulunur.
34.
AB = AC
m(AEF) = 90
m(CDF) = 90
A, F, C doğrusal
E, F, D doğrusal
EF
FD
A)
3
4
=
DC
2
olduğuna göre,
oranı kaçtır?
3
BD
B)
2
5
C)
3
5
D)
2
7
E)
3
7
Çözüm 34
AB = AC ⇒ m(ABC) = m(BCA) = x olsun.
m(EAC) = x olur. (iç – ters açılar)
m(AFE) = m(DFC) = y olsun. (ters açılar)
AEF ∼ CDF ⇒
AE
CD
=
AF
CF
=
EF
DF
=
2
olur.
3
AH dikmesini çizelim.
AE = HD ve BH = HC olur.
AE = 2 birim ⇒ HD = 2 birim ve DC = 3 birim
BH = HC olduğundan, BH = 5 birim bulunur.
O halde,
DC
BD
=
3
elde edilir.
7
35.
ABCD bir kare
[MD] ⊥ [DK]
m(MKD) = 25
m(CDM) = x
Yukarıdaki verilere göre, x kaç derecedir?
A) 45
B) 30
C) 22,5
D) 20
E) 15
Çözüm 35
[MD] ⊥ [DK] ise
m(CDM) = x ⇒ m(KDA) = x olur.
m(DKB) = m(CDM) = 90 – x olur.
DCM üçgeni ile, DAK üçgeni benzerdir.
DC = DA ⇒ DK = DM
KDM üçgeni, ikizkenar dik üçgendir.
⇒ m(DKM) = m(DMK) = 45 olur.
m(DKB) = 25 + 45 = 70 olacağından, x = m(KDA) = m(CDM) = 90 – 70 = 20 bulunur.
36.
ABCD kare
AE = EF = FB
BG = GC
A, H, G doğrusal
D, H, F doğrusal
Yukarıdaki verilere göre,
A) 3
B) 4
C)
5
2
DH
HF
D)
oranı kaçtır?
4
3
E)
5
3
Çözüm 36
Karenin bir kenarı = 6a olsun.
AE = EF = FB = 2a
BG = GC = 3a
DA kenarına paralel FK çizilirse,
4a FK
=
6a
3a
AFK ∼ ABG ⇒
DHA ∼ FHK
⇒
DH
FH
=
DA
KF
=
HA
HK
⇒
DH
FH
=
⇒ FK = 2a olur.
6a
=3
2a
37.
FC = 2 cm
AB = 8 cm
Şekildeki [AB] çaplı yarım çember,
ABCD dikdörtgeninin [DC] kenarını E ve F noktalarında kesmektedir.
Buna göne, ABCD dikdörtgeninin alanı kaç cm2 dir?
A) 32
B) 32 3
C) 16 3
D) 16 2
E) 8 6
Çözüm 37
O, çemberin merkezi olsun.
AO = OB = OF = 4
F noktasından OB ye dikme çizilirse,
FC = 2 ⇒ OH = HB = 2 olur.
OFH üçgeninde pisagor uygulanırsa, HF= 2 3 (4² = 2² + HF²)
Alan (ABCD) = 8.2 3 = 16 3
38.
m(CAB) = 120°
AB = 1 cm
Şekildeki [AB ışını 0 merkezli çembere B noktasında, [AC ışını da C noktasında teğettir.
Buna göre, A noktasının çembere uzaklığı (en kısa) kaç cm dir?
A) 2 − 3
B)
1
2
C)
3
2
D)
3 −1
E) 1 −
3
2
Çözüm 38
En kısa uzaklık = AK
OB ve OC çizilirse AO uzunluğu açıortay olur.
s(BAO) = s(CAO) = 60
s(B) = s(C) = 90
⇒ s(BOA) = 30 olur.
OB = OK = r ⇒ r =
AO = 2 ⇒ AO=OK + AK ⇒ 2 = AK +
3
3 ⇒ AK = 2 –
Not :
Yarıçap teğete değme noktasında diktir.
Not : Dik üçgen özellikleri
Bir dar açının ölçüsü 30° olan dik üçgende,
30° karşısındaki kenarın uzunluğu hipotenüsün yarısına ,
60° karşısındaki kenar uzunluğu hipotenüsün
3
katına eşittir.
2
3
39.
ABCD bir kare
m(ECB) = x
Şekildeki E noktası, A ve B merkezli AB yarıçaplı çember yaylarının kesim noktasıdır.
Buna göre, x kaç derecedir?
A) 55
B) 60
C) 65
D) 70
E) 75
Çözüm 39
AEB üçgenini oluşturalım.
AE = AB (A merkezli çemberin yarıçapı)
BE = BA (B merkezli çemberin yarıçapı)
BE = BC ⇒ ECB ikizkenar üçgen olur.
m(BCE) = m(BEC) = x
AB = AE = BE olduğundan, ABE üçgeni eşkenar olur.
m(ABE) = m(BEA) = m(EAB) = 60
m(EBC) = 90 – 60 = 30 ⇒ 2x + 30 = 180 ⇒ 2x = 150 ⇒ x = 75 elde edilir.
40.
Şekildeki O merkezli çember ABC eşkenar üçgeninin iç teğet çemberi ve
[KL] bu çembere T noktasında teğettir.
ABC eşkenar üçgeninin çevresinin uzunluğu 24 cm olduğuna göre,
AKL üçgeninin çevresinin uzunluğu kaç cm dir?
A) 4
B) 6
C) 8
D) 10
E) 12
Çözüm 40
I. Yol
Çemberin O merkezi aynı zamanda ABC üçgeninin ağırlık merkezidir.
⇒
AO
AN
=
2
⇒
3
AT + TO
AT + TO + ON
=
2
3
=
1
3
⇒ AT = TO = ON
ATL ∼ ANC ⇒
AT
AN
=
AL
AC
Üçgenlerin çevreleri oranı, benzerlik oranlarına eşit olduğuna göre,
çevre( AKL) 1
çevre(AKL)
1
=
⇒
=
⇒ çevre (AKL) = 8
çevre( ABC ) 3
24
3
=
TL
NC
II. Yol
Çevre (ABC) = 24 ⇒ AB = BC = AC = 8
P, R, S noktaları üçgenin kenar orta noktalarıdır.
KP = KT = x
TL = LR = y
Çevre (AKL) = AK + AL + KL
= AK + AL + (KT + TL)
= (4 – x) + (4 – y) + (x + y)
=8
Not :
Yarıçap teğete değme noktasında diktir.
Not :
Bir çembere dışındaki bir noktadan çizilen
teğet parçalarının uzunlukları eşittir.
PA = PB
41.
FC = FD = 3 cm
A , H , E doğrusal
B , H , G doğrusal
Yukarıdaki ABCD karesinde D ve C merkezli çemberler F noktasında birbirine teğettir.
Buna göre taralı bölgenin alanı kaç cm2 dir?
A)
3
(5 − π )
2
B)
5
(7 − π )
2
C)
5
(9 − π )
2
D)
7
(3 − π )
2
E)
9
(5 − π )
2
Çözüm 41
GE uzunluğu çizilirse,
CE = 3 ⇒ EB = 3
DG = 3 ⇒ GA = 3
(ABCD kare)
ABGE dikdörtgeninde bulunan,
GHE üçgeninin alanı =
6 .3 9
=
2
2
DCEG dikdörtgeninde bulunan taralı alan :
Dikdörtgenin alanından, yarıçapı 3 cm olan iki çeyrek çemberin alanını çıkarmakla bulunur.
3.6 – 2.
π .3 ²
4
=
36 − 9π
2
Toplam taralı alan =
36 − 9π
9
9
+
= (5 – π)
2
2
2
42.
Yukarıda, ABCDEF üçgen tabanlı dik prizması ile,
köşeleri bu prizmanın ayrıtları üzerinde olan MLEK piramidi verilmiştir.
[ML] // [DF] ,
A)
1
81
B)
ME
DE
1
64
=
Hacim( MLEK )
1 EK 1
,
= olduğuna göre,
oranı kaçtır?
3 EB 3
Hacim( ABCDEF )
C)
1
49
D)
1
36
E)
1
27
Çözüm 42
ME
DE
=
1
⇒ ME = EL = 1 br
3
⇒ DE = FE = 3 br
EK
EB
=
1
⇒ EK = 1 br
3
⇒ EB = 3 br
Olursa,
1
.1.1.1. sin( DEF )
Hacim( MLEK )
1
3
=
=
Hacim( ABCDEF )
3.3.3. sin( DEF )
81
veya
1 1². 3
.(
.hEK )
Hacim( MLEK )
4
= 3
Hacim( ABCDEF )
3². 3
.hEB
4
EK 1
h
⇒ EK =
=
⇒
hEB
EB 3
1
.1 .1
1 1
1
3
= .
=
9 .3
3 27
81
43.
Şekildeki taralı bölge, aşağıdaki eşitsizlik sistemlerinden hangisiyle ifade edilir?
A) y > x
x<3 x+y>–1
B) y > x
x>3
x+y<–1
C) y < x
x>3
y–x<–1
D) y < x
x<3 x–y<–1
E) y < x
x<3 x+y>–1
Çözüm 43
BA doğrusunun denklemi : y = x
(eğim =
3
= 1 ve orijinden geçiyor.)
3
BC doğrusunun denklemi :
x
y
+
=1
−1 −1
⇒ x+y+1=0
Taralı kısımdan (2 , 0) noktasını, doğru denklemlerinde deneyelim.
Sonucun, y < x , x < 3 , x + y > – 1 olduğu görülür.
44.
Şekildeki, OB = OA ve C(2 , 8) noktası AB doğrusu üzerinde olduğuna göre,
AOB dik üçgeninin alanı kaç birim karedir?
A) 12
B) 15
C) 18
D) 21
E) 24
Çözüm 44
I. Yol
A(0 , a) olsun.
OB = OA = a
⇒
B(– a , 0) olur.
Đki noktası bilinen doğru denkleminden,
y−a
x−0
=
a − 0 0 − (−a )
⇒ y=x+a
C(2 , 8) noktası doğru üzerinde olduğundan, doğru denklemini sağlar.
O zaman, y = x + a ⇒ 8 = 2 + a ⇒ a = 6 bulunur.
Alan (AOB) =
6 .6
= 18
2
II. Yol
Doğru grafiğinde OF = EC = 2
OB = OA ⇒ AOB üçgeni, ikizkenar dik üçgendir.
AOB ∼ AEC olduğuna göre, AEC üçgeni de ikizkenar dik üçgendir.
EC = EA = OF = 2
OE = 8 ⇒ OA = OB = 8 – 2 = 6
Alan (AOB) =
6 .6
= 18 olur.
2
Not : Đki noktası bilinen doğru denklemi
A( x1 , y1 ) ve B( x2 , y 2 ) ⇒
45.
y − y1
x − x1
=
y1 − y 2 x1 − x 2
ax – y = 6
4x + (a + 4)y = – 6
denklemleriyle verilen doğrular paralel olduğuna göre, a kaçtır?
A) – 2
B) – 1
C) 0
D) 1
E) 2
Çözüm 45
I. Yol
Doğrular paralel olduğundan, eğimleri eşittir.
ax – y = 6 ⇒ y = ax – 6 ⇒ eğim = a
4x + (a + 4)y = – 6 ⇒ y =
a=
−4
a+4
− 4x − 6
−4
6
=
x–
a+4
a+4
a+4
⇒ eğim =
−4
a+4
⇒ a² + 4a + 4 = 0 ⇒ (a + 2)² = 0 ⇒ a + 2 = 0 ⇒ a = – 2
Not : y = mx + a biçimindeki doğru denkleminin eğimi, m dir.
II. Yol
ax – y = 6
4x + (a + 4)y = – 6 doğrular paralel olduğuna göre,
a
−1
=
olmalıdır.
4 a+4
a.(a + 4) = – 4 ⇒ a² + 4a + 4 = 0 ⇒ (a + 2)² = 0 ⇒ a + 2 = 0 ⇒ a = – 2
Adnan ÇAPRAZ
adnancapraz@yahoo.com
AMASYA