15. Ulusal Su Ürünleri Sempozyumu * 01-04

15. Ulusal Su Ürünleri Sempozyumu * 01‐04 Temmuz 2009 * Rize Karadeniz’de Gırgır ve Ortasu Trolü Avcılığının Son Yıllardaki Gelişiminin Karşılaştırmalı Olarak İncelenmesi 1*
Osman SAMSUN , Hakan AKSU1, Ferhat KALAYCI2 1.
Sinop Üniversitesi, Su Ürünleri Fak. Avlama Teknolojisi ABD. SİNOP. 2.
Rize Üniversitesi, Su Ürünleri Fak. Avlama Teknolojisi ABD. RİZE. * E‐posta: osamsun@yahoo.com Özet Karadeniz, özellikle pelajik balıkların yoğun olarak avlandığı bir denizimiz olması nedeniyle balıkçılık sektöründe önemlidir. Genellikle gırgır olarak bilinen, tek tekne ile pelajik balık sürülerinin (hamsi, istavrit, palamut, lüfer, çaça vb) öncelikle aranarak bulunması ve etraflarının hızla çevrilmesi ile sürdürülen avlama yönteminde özellikle donanım açısından son yıllarda önemli gelişmeler meydana gelmiştir. Tekne boylarının, motor güçlerinin ve ağ derinliklerinin sürekli artmasına paralel olarak, avlanılan balıkların miktarlarında benzer artışların olmadığı bilinmektedir. Avcılık sektöründe rekabeti de içeren gırgır avcılığı, son yıllarda hamsi stoklarında görülen azalmaların etkisi, avlanma maliyetlerindeki artışlar ve özellikle avcılık dönemlerinde gece belirli saatler içerisinde avlanılma zorunluluğunun Su Ürünleri Avlanma Tebliğ’lerinde yer alması nedeniyle gırgır avcılığının ekonomiklik boyutu tartışmalı hale gelmiştir. Gırgır avcılığına göre, daha az sayıda çalışan eleman ve ekonomik yakıt sarfiyatı ile pelajik balık sürülerinin az ve dağınık olduğu dönemlerde çok daha avantajlı bir avlanma yöntemi olan iki tekne ile çekilen orta su trolü avcılığı, özellikle son birkaç yıldır Orta Karadeniz Bölgesinde artarak yaygınlaşmaktadır. Orta su trolü avcılığındaki bu gelişme, gırgır avcılığına önemli bir alternatif olma potansiyeli göstermektedir. Bu çalışmada her iki avlanma yönteminde teknolojik gelişmeleri izleme ve uygulama bazında sürdürdüğümüz araştırma faaliyetleri çerçevesinde, denizde uygulamalı olarak gerçekleştirilmiş olan avlanma operasyonlarının çok yönlü olarak (stokların rantabl olarak işletilmesi, ekonomiklik, sürdürülebilir balıkçılık, ağ ve donanım materyallerindeki yenilikler ve avlanma yasaklarına uyum) karşılaştırılmalı olarak değerlendirilmesi yapılarak elde edilen sonuçların su ürünleri sektöründe uygulayıcı ve denetleyici kurum ve kuruluşların bilgisine ve tartışmasına sunularak Avrupa Birliği balıkçılığı uyum süreci içerisinde uygun politika ve uygulamaların ülkemiz açısından en verimli olarak hayata geçirilmesi amaçlanmıştır. Anahtar Kelimeler: gırgır, orta su trolü, sürdürülebilir balıkçılık, avlanma teknolojisi 134