TBMM B: 86 7 . 4 . 1987 0 : 1 BAŞKAN — Sayın milletvekilleri, lütfen

T. B. M. M.
B: 86
BAŞKAN — Sayın milletvekilleri, lütfen efen­
dim...
Devam edin efendim.
İLHAN AŞKIN (Devamla) — Diğer taraftan, Sa­
yın Sait Kemal Mimaroğlu'nun milletvekili kardeşi­
nin ve bir bakan arkadaşının şahsî nüfuzlarını kö­
tüye kullandıkları şeklindeki iddiaya - bizi bırakın
ama - kargalar bile güler. Sırf iş olsun diye, muha­
lefet olsun diye insanlara kara sürmek yakışık al­
maz. önergeye neresinden bakarsanız bakınız, bilgi­
sizlikten kaynaklanan iddialar manzumesinden iba­
ret kaldığını göreceksiniz. (SHP sıralarından gürültü­
ler) Bir de çizmeyi aşan sözlere rastlamak hepimize
üzüntü vermektedir.
H. BARIŞ CAN (Sinop) — Şen önceden mi yaz­
dın bunu?
İLHAN AŞKIN (Devamla) — Anavatan Partisi­
ne, Milliyetçi Demokrasi Partisini müteakiben Hür
Demokrat Partinin feshinden sonra değerli milletve­
killeri intisap etmiştir. Bu intisaplar sırasında da hiç­
bir pazarlık yapılmamıştır. Bu, her vesileyle söylen­
miş ve söylenmektedir. (SHP sıralarından gürültüler)
Memlekete, millete daha iyi hizmetlerin Anavatan
Partisi saflarında olunmakla yapılacağı inancıyla bu
arkadaşlarımız bugün aramızdadır. (SHP sıralarından
gürültüler)
AYHAN FIRAT (Malatya) — Üstat, «Yarası olan
gocunur» dedin biraz önce.
İLHAN AŞKIN (Devamla) — Gerekli bilgileri
almadan, herhangi bir inceleme yapmadan, gayri cid­
dî görüş ve iddialarla ortaya çıkıp bakanlığın görevli
birimlerince tamamen kanunlara uygun olarak alı­
nan karar ve uygulamaları bir tarafa bırakarak, ciddî
kurumlara gölge düşürmek, çok yanlış ve kabulü
mümkün olmayan bir davranış biçimidir, önce ken­
di içinizdeki sancıyı dindiriniz ve sonra da muhale­
fet olarak memleketin hayrına politikalar üretiniz.
AYHAN FIRAT (Malatya) — Bizi bırak, bırak,
bunlar bayatladı.
İLHAN AŞKIN (Devamla) — önergeye, Ana­
vatan Partisi Grubu olarak katılmadığımızı ve mesnet­
siz iddialar karşısında ret oyu kullanacağımızı arz
eder, yüce Meclise saygılar sunarım. (ANAP sırala­
rından alkışlar)
BAŞKAN — Teşekkür ederim Sayın Aşkın.
Önerge sahibi Sayın Aydın Güven Gürkan, buyu­
run efendim. (SHP sıralarından alkışlar)
AYDIN GÜVEN GÜRJKAN (Antalya) — Sayın
Başkan, sayın milletvekilleri; TÖBANK'ın durumu­
7 . 4 . 1987
0:1
nun iyi olmadığu aşağı yukarı 1'983 ten beri: bilinmeklteydi. Bankanın kendisini kurtarmasının mümkün
•görülmediği, bankacılık çevrelerinde ısrarla konuşulu­
yordu. Bu duruma, bankanın baltık kredileri kadar,
Lilbya'daki mütealhihiMere verdiği kredi mektuplarının
ve kredierin rol oynadığı da biliniyordu, Banka, bu­
nun dışında, döviz mevduattı sağlayabilmek için, çok
pahalı bir yöntem olan, döviz tevdiat karşılığı faizsiz
'kredi uygulaması yaptıyiordu. Bu uygulamanın fizülbl
lolmadığı, hesap kitaptan anlayan herkesçe çdk. iyi bjlimiiyordu.,
1984 yılı, yemimli banka murakıpları raporu da
açıkça olumsuzluklar taşıyordu; ama 1985 yılı ra­
porları artık her şeyi açıkça ortaya koyuyordu. Hazi­
ne ve Dış Ticaret Msülteşarlığıma sunulan bu rapora
göre, harikanın gerçek zararı, yani 1985 yılı zıararı
116 rniıliyaır Türlk Lirası idi ve sermayesinin beş ka­
tına ulaşım işti. Artıık hiç değilse bu rapordan sonra
-'1985 yılını kasltediyorum- Bankalar Kanununun 63
üncü ve 64 üncü maddeleri uylgulanıarak, bankanın
devlet denetimi altına alınması ve varsa, sorumlular
hakkında cezaî kovuşturmanın yapimalsı gerekiyor­
du. Bunun yapııllm'amış olması, en azından büyük bir
ilhlmaldi; çünkü bankanın antik düze çıkıma ve kendi­
ni kurıtarma umudu olmadığını gören sahibinin, ken­
dini kurtarmak ve kendi kişisel senveitini güvence al­
tına allrmalk için eli ve kolu sıeribeslt bırak ılıyordu.
(SHP sıralarından «Brialvto» sesleri) Oysa, Bankalar
Kanununun 63 üncü ve 64 üncü maddeleri, bu duru­
mu önlemek için devletin aşamalı müdahalesini ön­
görüyordu Sayın Balkan. Hazinle ve Dış Ticaret Müs­
teşarlığının bağlı olduğu balkandık, yani Sayım Kaya
Erdem, 63 üncü maddeye gföre, datıfa 1986 yılı başın­
da, h'altita 1985 yılı başında bankaya bir yönetim ku­
rulu üyesi ve bir denetçi atayabilirdi; öyle değil mi?
Bu yaıpıilmamııştır. Bu yapılımadığı gibi, daha ileri ta­
rihlerde de 64 üncü madde tam olarak işleltiknemiştir. Bu uygulanmış olsaydı, Sayın Kaya Erdem 64 ün­
cü maddenin birinci flikrasını uygulayarak, banka yönetim kurulundan önce bazı isteklerde bulunabilirdi,
sonra gerekirse, ikinci fıkrayı uygulayarak banka yö­
netimi kurulunu görevden alabilir ve başka bazı ön­
lemleri uiyıgulaitialbilirdl Nihayet, üçüncü fıkrayı uygu­
layarak, Bakanlar Kurulu kararı ile bankayı bir baş­
ka harikaya bağlayabilir ya da birkaç banika ile bir­
leştirebilirdi.!
Bankalar Yasasının 64 üncü maddesinin üçüncü
fıkrasının uygulanması haliride iSe, yine bu Yasanın
69 uncu maddesine göre, banka hüyülk hissedarlarının
— 536 —