GÜMRÜK VE TİCARET BAKANLIĞI 2016 YILI MART AYI VERİ BÜLTENİ DIŞ TİCARET, ŞİRKET VE ESNAF GEÇİCİ İDARİ VERİLERİ Bakanlığımız idari kayıtlarından derlenen resmi olmayan geçici dış ticaret verilerine göre,2016 yılı Mart ayı ihracatımız 12 milyar 789 milyon dolar, ithalatımız ise 17 milyar 761 milyon dolar olarak gerçekleşmiştir. 2015 ve 2016 yılları Ocak-Şubat aylarına ilişkin dış ticaret verileri Bakanlığımız ve TÜİK ile ortaklaşa hazırlanarak TÜİK tarafından kamuoyu ile paylaşılan resmi dış ticaret verilerinden, Mart aylarına ait veriler ise Bakanlığımız idari kayıtlarından derlenerek hazırlanmıştır. Diğer taraftan, Resmi Dış Ticaret İstatistikleri, her ayın son iş günü TÜİK’in resmi internet sayfasından kamuoyuna duyurulmaktadır. A. DIŞ TİCARET VERİLERİ I. Genel İhracat ve İthalat Mart ayında ihracat bir önceki yılın aynı ayına göre % 3,22 oranında artmış, ithalat ise % 5,07 oranında azalmıştır. 2016 yılı Mart ayında geçen yılın aynı ayına göre; İhracat, % 3,22 artarak 12 milyar 789 milyon dolar, İthalat, % 5,07 azalarak 17 milyar 761 milyon dolar, Dış ticaret hacmi, % 1,77 azalarak 30 milyar 551 milyon dolar, Dış ticaret açığı, % 21,31 azalarak 4 milyar 972 milyon dolar olarak gerçekleşmiştir. Mart ayında ihracatın ithalatı karşılama oranı % 72,0 olmuştur. İhracatın ithalatı karşılama oranı 2015 yılı Mart ayında % 66,2 iken, 2016 yılı Mart ayında % 72,0 olarak gerçekleşmiştir. Risk Yönetimi ve Kontrol Genel Müdürlüğü 1 GÜMRÜK VE TİCARET BAKANLIĞI 2016 YILI MART AYI VERİ BÜLTENİ Tablo 1: Dış Ticaret Verileri, 2015-2016 (Milyon Dolar) Ocak-Şubat Dış Ticaret İhracat İthalat Dış Ticaret Hacmi Dış Ticaret Dengesi İhr./ İth. Karşılama Oranı (%) 2015 2016 24.535 33.587 21.966 29.029 58.121 -9.052 73,0 50.995 -7.063 75,7 Mart Değişim (%) 2015 2016 -10,47 -13,57 12.391 18.709 12.789 17.761 -12,26 -21,97 31.100 -6.319 66,2 30.551 -4.972 72,0 Ocak-Mart Değişim (%) Değişim (%) 2015 2016 3,22 -5,07 36.925 52.296 34.755 46.790 -5,88 -10,53 -1,77 -21,31 89.221 -15.371 70,6 81.546 -12.035 74,3 -8,60 -21,70 Grafik 1: Aylara Göre Dış Ticaret Verileri 2 Son 12 aylık dönemde, • İhracat bir önceki yılın aynı dönemine göre % 8,3 oranında azalış ile 141 milyar 561 milyon dolar olarak gerçekleşmiş iken, ithalat % 14,9 oranındaki azalış ile 201 milyar 684 milyon dolar olmuştur. • Dış ticaret hacmi ise bir önceki yılın aynı dönemine göre % 12,3 oranında azalarak 343 milyar 246 milyon dolar, dış ticaret açığı % 27,2 oranında azalarak 60 milyar 123 milyon dolar olarak gerçekleşmiştir. İhracatın ithalatı karşılama oranı ise %70,2 olmuştur. Risk Yönetimi ve Kontrol Genel Müdürlüğü GÜMRÜK VE TİCARET BAKANLIĞI 2016 YILI MART AYI VERİ BÜLTENİ II. Geniş Ekonomik Grupların (GEG) Sınıflamasına Göre İhracat ve İthalat En fazla ihracat “Hammadde (Ara mallar)” grubundan yapılmıştır. 2016 yılı Mart ayında Geniş Ekonomik Grupların sınıflamasına göre ihracat incelendiğinde; en çok ihracat “Hammadde (Ara mallar)” (6 milyar 221 milyon dolar) grubunda yapılırken, bu grubu sırasıyla “Tüketim malları” (5 milyar 1 milyon dolar) ve “Yatırım (Sermaye) malları” (1 milyar 423 milyon dolar) grupları takip etmiştir. Tablo 2: GEG Sınıflamasına Göre İhracat (Milyon Dolar) Ocak-Şubat Sıra No 1 2 3 Sektör adı 2015 2016 Yatırım (sermaye) malları Hammadde (ara mallar) Tüketim malları Diğer 2.347 12.685 9.387 116 2.480 10.645 8.695 146 Toplam 24.535 21.966 Mart Değişim (%) 5,67 -16,08 -7,37 26,16 -10,47 2015 2016 1.220 6.296 4.805 70 1.423 6.221 5.001 144 12.391 12.789 Ocak-Mart Değişim (%) 16,64 -1,19 4,08 107,19 3,22 2015 2016 3.567 18.981 14.192 185 3.903 16.866 13.697 290 36.925 34.755 Değişim (%) 9,42 -11,14 -3,49 56,62 -5,88 En fazla ithalat “Hammadde (Ara mallar)” grubundan yapılmıştır. 2016 yılı Mart ayında Geniş Ekonomik Grupların sınıflamasına göre ithalat incelendiğinde; en çok ithalat “Hammadde (Ara mallar)” (11 milyar 600 milyon dolar) grubunda yapılırken, bu grubu sırasıyla “Yatırım (Sermaye) malları” (3 milyar 441 milyon dolar) ve “Tüketim malları” (2 milyar 685 milyon dolar) grupları takip etmiştir. Tablo 3: GEG Sınıflamasına Göre İthalat (Milyon Dolar) Sıra No 1 2 3 Ocak-Şubat Sektör adı 2015 2016 Yatırım (sermaye) malları Hammadde (ara mallar) Tüketim malları Diğer 5.002 24.497 4.011 77 4.905 20.216 3.842 66 Toplam 33.587 29.029 Mart Değişim (%) -1,94 -17,48 -4,21 -13,73 -13,57 2015 2016 2.802 13.072 2.736 99 3.441 11.600 2.685 35 18.709 17.761 Ocak-Mart Değişim (%) 22,81 -11,26 -1,86 -64,44 -5,07 Risk Yönetimi ve Kontrol Genel Müdürlüğü 2015 2016 7.804 37.569 6.747 176 8.346 31.816 6.527 101 52.296 46.790 Değişim (%) 6,95 -15,31 -3,26 -42,37 -10,53 3 GÜMRÜK VE TİCARET BAKANLIĞI 2016 YILI MART AYI VERİ BÜLTENİ III. Fasıllara Göre İhracat ve İthalat En fazla ihracat yapılan fasıl “Motorlu kara taşıtları” olmuştur. 2016 yılı Mart ayında en çok ihraç edilen “Motorlu kara taşıtları, traktörler, bisikletler, motosikletler ve diğer kara taşıtları” faslını (1 milyar 694 milyon dolar), “Kıymetli veya yarı kıymetli taşlar ve kıymetli metaller, inciler” (1 milyar 330 milyon dolar) ve “Kazanlar, makinalar, mekanik cihazlar parçaları” (1 milyar 86 milyon dolar) ihracatı takip etmiştir. Fasıllar düzeyinde en büyük 5 ihracat kalemi; Tablo 4: Fasıl Verilerine Göre İhracat (Milyon Dolar) Sıra No 1 2 3 4 5 Ocak-Şubat Fasıl Açıklaması Motorlu kara taşıtları,traktör,bisiklet,motosiklet ve diğer İnciler,kıymetli taş ve metal mamulleri,madeni paralar Kazan:makina ve cihazlar,aletler,parçaları Örme giyim eşyası ve aksesuarları Elektrikli makina ve cihazlar,aksam ve parçaları Diğer Toplam Mart Ocak-Mart 2015 2016 2015 2016 2015 2016 2.841 3.619 1.872 1.377 1.238 13.588 24.535 2.885 2.206 1.817 1.386 1.147 12.525 21.966 1.458 1.301 1.063 665 651 7.253 12.391 1.694 1.330 1.086 770 724 7.185 12.789 4.299 4.921 2.935 2.042 1.889 20.839 36.925 4.579 3.537 2.903 2.156 1.871 19.709 34.755 4 En fazla ithalat yapılan fasıl “Kazan, makine ve cihazlar” olmuştur. 2016 yılı Mart ayında en çok ithal edilen “Kazanlar, makinalar, mekanik cihazlar ve parçaları” faslını (2 milyar 552 milyon dolar), “Mineral yakıtlar, mineral yağlar ve müstahsalları, mineral mumlar” (2 milyar 213 milyon dolar) ve “Elektrikli makina ve cihazlar, aksam-parça-aksesuarı” (1 milyar 755 milyon dolar) ithalatı takip etmiştir. Fasıllar düzeyinde en büyük 5 ithalat kalemi; Tablo 5: Fasıl Verilerine Göre İthalat (Milyon Dolar) Sıra No 1 2 3 4 5 Ocak-Şubat Fasıl Açıklaması Kazan:makina ve cihazlar,aletler,parçaları Mineral yakıtlar,mineral yağlar ve müstahsalları,mumlar Elektrikli makina ve cihazlar,aksam ve parçaları Motorlu kara taşıtları,traktör,bisiklet,motosiklet ve diğer Demir ve çelik Diğer Toplam Mart Ocak-Mart 2015 2016 2015 2016 2015 2016 3.895 7.222 3.009 2.057 2.628 14.776 33.587 3.768 4.273 2.892 2.043 1.898 14.155 29.029 2.211 3.692 1.507 1.594 1.393 8.312 18.709 2.552 2.213 1.755 1.710 1.105 8.426 17.761 6.106 10.914 4.516 3.651 4.021 23.088 52.296 6.320 6.486 4.647 3.752 3.003 22.582 46.790 Risk Yönetimi ve Kontrol Genel Müdürlüğü GÜMRÜK VE TİCARET BAKANLIĞI 2016 YILI MART AYI VERİ BÜLTENİ IV. Ülkelere Göre İhracat ve İthalat En fazla ihracat yapılan ülkeler sırasıyla İngiltere, Almanya ve Irak olmuştur. 2016 yılı Mart ayında en fazla ihracat yapılan ülke İngiltere (1 milyar 383 milyon dolar) olurken, bu ülkeyi sırasıyla Almanya (1 milyar 216 milyon dolar) ve Irak (654 milyon dolar) izlemektedir. En fazla ihracat yapılan ülkeler; Tablo 6: Ülkelere Göre İhracat (Milyon Dolar) Sıra No 1 2 3 4 5 Ocak-Şubat Ülke Adı İngiltere Almanya Irak İtalya ABD Diğer Toplam 2015 2.047 2.131 1.588 1.101 1.025 16.643 24.535 2016 1.705 2.256 1.176 1.167 951 14.711 21.966 Mart Değişim (%) -16,71 5,87 -25,94 5,99 -7,22 -11,61 -10,47 2015 1.029 1.059 742 557 586 8.418 12.391 2016 1.383 1.216 654 609 538 8.389 12.789 Ocak-Mart Değişim (%) 34,40 14,83 -11,86 9,34 -8,19 -0,34 3,21 2015 3.076 3.190 2.330 1.658 1.611 25.060 36.925 2016 3.088 3.471 1.830 1.777 1.489 23.100 34.755 Değişim (%) 0,39 8,81 -21,46 7,18 -7,57 -7,82 -5,88 5 Grafik 2: İhracatta İlk 3 Ülkenin Genel İçindeki Payları Risk Yönetimi ve Kontrol Genel Müdürlüğü GÜMRÜK VE TİCARET BAKANLIĞI 2016 YILI MART AYI VERİ BÜLTENİ En fazla ithalat yapılan ülkeler sırasıyla Çin, Almanya ve Rusya olmuştur. 2016 yılı Mart ayında en fazla ithalat yapılan ülke Çin Halk Cumhuriyeti (2 milyar 273 milyon dolar) olurken, bu ülkeyi sırasıyla Almanya (2 milyar 25 milyon dolar) ve Rusya Federasyonu (1 milyar 408 milyon dolar) izlemektedir. En fazla ithalat yapılan ülkeler; Tablo 7: Ülkelere Göre İthalat (Milyon Dolar) Sıra No 1 2 3 4 5 Ocak-Şubat Ülke Adı Çin Almanya Rusya Federasyonu ABD İtalya Diğer Toplam 2015 4.184 2.887 3.772 1.685 1.577 19.482 33.587 2016 3.982 2.935 2.534 1.586 1.386 16.606 29.029 Mart Değişim (%) -4,83 1,66 -32,82 -5,88 -12,11 -14,76 -13,57 2015 2.347 1.814 2.191 901 960 10.496 18.709 2016 2.273 2.025 1.408 1.008 941 10.106 17.761 Ocak-Mart Değişim (%) -3,15 11,63 -35,74 11,88 -1,98 -3,72 -5,07 Grafik 3: İthalatta İlk 3 Ülkenin Genel İçindeki Payları Risk Yönetimi ve Kontrol Genel Müdürlüğü 2015 6.532 4.700 5.963 2.585 2.538 29.978 52.296 2016 6.255 4.960 3.942 2.595 2.326 26.712 46.790 Değişim (%) -4,24 5,53 -33,89 0,39 -8,35 -10,89 -10,53 6 GÜMRÜK VE TİCARET BAKANLIĞI 2016 YILI MART AYI VERİ BÜLTENİ V. Taşıma Şekillerine Göre İhracat ve İthalat 2016 yılı Mart ayında dış ticarette en çok kullanılan taşıma şekli deniz yolu taşımacılığı olmuştur. 2016 yılı Mart ayında gerçekleştirilen ihracatın taşıma şekillerine bakıldığında en çok ihracat “Deniz Yolu” (6 milyar 821 milyon dolar) ile yapılırken, bu taşıma şeklini sırasıyla “Kara Yolu” (4 milyar 10 milyon dolar) ve “Hava Yolu” ulaşımı (1 milyar 856 milyon dolar) izlemektedir. Grafik 4: Taşıma Şekillerine Göre İhracat (Milyon Dolar) Not: Diğer taşıma şekli, kendinden hareketli araçlar, boru hattı ve postayla göndermeyi içermektedir. 7 2016 yılı Mart ayında gerçekleştirilen ithalatın taşıma şekillerine bakıldığında ise, en çok ithalat “Deniz Yolu” (11 milyar 571 milyon dolar) ile yapılırken, bu taşıma şeklini sırasıyla “Kara Yolu” (3 milyar 120 milyon dolar) ve “Hava Yolu” ulaşımı (1 milyar 876 milyon dolar) izlemektedir. Grafik 5: Taşıma Şekillerine Göre İthalat (Milyon Dolar) Not: Diğer taşıma şekli, kendinden hareketli araçlar, boru hattı ve postayla göndermeyi içermektedir. Risk Yönetimi ve Kontrol Genel Müdürlüğü GÜMRÜK VE TİCARET BAKANLIĞI 2016 YILI MART AYI VERİ BÜLTENİ VI. Ödeme Şekillerine Göre İhracat ve İthalat 2016 yılı Mart ayında ihracatta tercih edilen ödeme şekillerine bakıldığında; en çok ihracat “Mal Mukabili Ödeme” (8 milyar 825 milyon dolar) ile yapılırken, bu ödeme şeklini “Vesaik Mukabili Ödeme” (1 milyar 884 milyon dolar) ve “Peşin Ödeme” (1 milyar 82 milyon dolar) takip etmiştir. 2016 yılı Mart ayında ithalatta tercih edilen ödeme şekillerine bakıldığında; en çok ithalat “Peşin Ödeme” (8 milyar 8 milyon dolar) ile yapılırken, bu ödeme şeklini “Mal Mukabili Ödeme” (6 milyar 171 milyon dolar) ve “Akreditif” (1 milyar 48 milyon dolar) takip etmektedir. Tablo 8: Ödeme Şekillerine Göre İhracat ve İthalat (Milyon Dolar) İHRACAT Ödeme Şekli Ocak-Şubat 2015 Mal mukabili ödeme Peşin ödeme Vesaik mukabili ödeme Vadeli akreditif Bedelsiz Özel takas Akreditif Diğer* TOPLAM 15.996 2.626 3.648 321 207 1 1.698 38 24.535 2016 15.161 1.850 3.280 263 233 1 1.136 42 21.966 Mart 2015 8.192 1.012 1.896 169 113 1 985 23 12.391 İTHALAT Ocak-Mart 2016 8.825 1.082 1.884 170 158 1 646 23 12.789 2015 24.188 3.638 5.544 489 320 2 2.683 61 36.925 2016 23.986 2.932 5.164 432 391 1 1.783 66 34.755 Ocak-Şubat 2015 8.933 17.558 2.006 1.652 582 3 2.673 180 33.587 2016 11.619 11.543 1.541 1.546 1.065 3 1.569 143 29.029 Mart 2015 3.356 11.352 1.086 727 385 3 1.704 96 18.709 Ocak-Mart 2016 6.171 8.008 823 819 806 2 1.048 84 17.761 2015 12.288 28.910 3.092 2.379 968 6 4.377 276 52.296 2016 17.790 19.551 2.364 2.366 1.870 5 2.617 227 46.790 *"Diğer": Bağlı Muamele, Kabul Kredili Akreditif, Kabul Kredili Vesaik Mukabili, Kabul Kredili Mal Mukabili, Peşin Akreditif ve Özel Hesap ödeme şekillerini içermektedir. B. GÜMRÜK VERGİLERİNE İLİŞKİN VERİLER 2016 yılı Mart ayında 7,3 Milyar TL vergi Gümrük İdarelerince tahsil edildi. Gümrük İdareleri tarafından 2016 yılı Şubat ayında 6 milyar 608 milyon TL, 2016 yılı Mart ayında 7 milyar 266 milyon TL vergi tahsil edilmiştir. 2016 yılı Mart ayında Gümrük İdarelerince tahsil edilen vergiler bir önceki aya göre % 9,95 artış göstermiştir. 2016 yılı Ocak-Şubat döneminde ülkemiz vergi gelirleri toplamı 78 milyar 47 milyon TL’dir. 2016 yılı Ocak-Şubat döneminde Gümrük İdarelerince tahsil edilen vergilerin toplam vergi gelirleri içerisindeki payı %16,34 olarak gerçekleşmiştir. Risk Yönetimi ve Kontrol Genel Müdürlüğü 8 GÜMRÜK VE TİCARET BAKANLIĞI 2016 YILI MART AYI VERİ BÜLTENİ C. ŞİRKET VERİLERİ Tablo 9: 2016 Yılı Mart Ayında Kurulan ve Aktif Olan Toplam Firma Sayıları Türü Kurulan Firma Sayısı Aktif Firma Sayısı LİMİTED ŞİRKET TİCARİ İŞLETME ŞUBE ANONİM ŞİRKET KOOPERATİF KOLLEKTİF ŞİRKET KOMANDİT ŞİRKET KONSORSİYUM DONATMA İŞTİRAKI TOPLAM 5.317 3.996 2.109 1.203 66 0 0 0 0 12.691 761.127 722.746 184.682 113.903 56.029 12.097 1.926 63 4 1.852.577 2016 yılı Mart ayında 5.317 Limited Şirket, 3.996 Ticari İşletme, 2.109 Şube, 1.203 Anonim Şirket ve 66 Kooperatif kurulmuştur. Tablo 10: 2016 Yılı Mart Ayında Kurulan Tek Kişilik Şirketlerin Sayısı 9 Alt Türü TEK KİŞİLİK LİMİTED ŞİRKET TEK KİŞİLİK ANONİM ŞİRKET TOPLAM Sayısı 3.281 697 3.978 2016 yılı Mart ayında 3.281 tek kişilik Limited Şirket ve 697 tek kişilik Anonim Şirket kurulmuştur. Grafik 6: 2016 Yılı Mart Ayında Terkin Olan ve Tasfiyeye Giren Firma Sayıları Risk Yönetimi ve Kontrol Genel Müdürlüğü GÜMRÜK VE TİCARET BAKANLIĞI 2016 YILI MART AYI VERİ BÜLTENİ D. ESNAF VE SANATKÂR VERİLERİ Tablo 11: Esnaf ve Sanatkâr Sayıları Esnaf ve Sanatkarlar Kadın Erkek Toplam Esnaf ve Sanatkâr İşyeri Sayısı Sayı 239.385 1.392.793 1.632.178 1.757.287 Türkiye genelinde toplam 1.632.178 esnaf ve sanatkâr bulunmaktadır. Bu esnaf ve sanatkârların işletmekte olduğu toplam işyeri sayısı 1.757.287’dir. Tablo 12: 2016 Yılı Mart Ayında Esnaf ve Sanatkâr İşletmeleri Tescil-Terkin Sayıları Ocak-Şubat İşlem Tescil (Açılış) Terkin (Kapanış) 2015 42.785 23.172 Mart Değişim (%) 2016 53.762 19.484 25,66% -15,92% 2015 2016 20.006 8.658 26.574 9.406 Ocak-Mart Değişim (%) 32,83% 8,64% 2015 2016 62.791 31.830 80.336 28.890 Değişim (%) 27,94% -9,24% 2016 yılı Mart ayında Türkiye genelinde toplam 26.574 tane esnaf ve sanatkâr işletmesi kurulmuş, 9.406 esnaf ve sanatkâr işletmesi ise kapanmıştır. 2016 yılı Mart ayı tescil ve terkin istatistikleri, geçen yılın aynı ayı ile karşılaştırıldığında; kurulan esnaf ve sanatkâr işletme sayısı %32,83, kapanan esnaf ve sanatkâr işletme sayısı ise %8,64 artmıştır. Tablo 13: En Fazla Artış Gösteren 5 Meslek (Artış Sayıları) Meslek Bakkallık, Bayilik, Büfecilik Servis Aracı İşletmeciliği Kadın ve Erkek Kuaförlüğü Lokantacılık (Kebap, Köfte, Döner ve her türlü yemek) Pazarcılık Ocak-Şubat 2015 2016 1.449 2.712 993 1.289 1.006 1.387 Mart 2015 2016 812 1.238 600 691 586 656 Ocak-Mart 2015 2016 2.261 3.950 1.593 1.980 1.592 2.043 724 1.136 448 646 1.172 1.782 448 1.291 306 597 754 1.888 2016 yılı Mart ayında sayısı en fazla artan meslekler (tescil-terkin farkına göre) ve geçmiş dönemle kıyaslaması yukarıdaki tabloda verilmiştir. Buna göre en fazla artış gösteren meslek Bakkallık, Bayilik, Büfecilik mesleğidir. Risk Yönetimi ve Kontrol Genel Müdürlüğü 10 GÜMRÜK VE TİCARET BAKANLIĞI 2016 YILI MART AYI VERİ BÜLTENİ Tablo 14: En Fazla Azalış Gösteren 5 Meslek (Azalış Sayıları) Meslek Şoförlük Plak, Bant, Video, VCD, DVD Kayıt, Kiralama ve Satıcılığı Motorsuz Taşıt Aracı Nakliyeciliği Turist Rehberleri Her Türlü Seyyar Satıcılık (Süt, Yoğurt, Sebze ve Ev Eşyası Satanlar) Ocak-Şubat 2015 2016 -275 -225 Mart 2015 -148 2016 -140 Ocak-Mart 2015 2016 -423 -365 -24 -16 -11 -15 -35 -31 -10 0 -20 5 -2 0 -14 -10 -12 0 -34 -5 -15 -8 -2 -9 -17 -17 2016 yılı Mart ayında sayısı en çok azalan meslekler (tescil-terkin farkına göre) ve geçmiş dönemle kıyaslaması yukarıdaki tabloda verilmiştir. Buna göre Mart 2016’da en fazla azalış gösteren meslek Şoförlük’tür. 11 Risk Yönetimi ve Kontrol Genel Müdürlüğü GÜMRÜK VE TİCARET BAKANLIĞI 2016 YILI MART AYI VERİ BÜLTENİ YASAL UYARI Bültende yer verilen görüş ve değerlendirmeler, hiçbir kişi, kurum veya kuruluşa herhangi bir taahhüt içermemekte olup, sadece bilgi amaçlıdır. Bültende yer alan bilgiler, kaynak gösterilmek suretiyle yayımlanabilir; ancak bu bilgiler ticari amaçlarla kullanılamaz. Bültendeki bilgilerin telif ve diğer her türlü hakkı Gümrük ve Ticaret Bakanlığına aittir. Gümrük ve Ticaret Bakanlığı, Bültende yer alan bilgi, görüş ve değerlendirmelerin doğru, değişmez ve eksiksiz olması konusunda hiçbir taahhüt ve sorumluluk kabul etmez. Bültendeki bilgilerin yanlış veya eksik kullanımı veya yorumlanması sonucunda Gümrük ve Ticaret Bakanlığına hiçbir kusur veya sorumluluk yüklenemez. Tabloda yer alan rakamlar yuvarlamadan dolayı toplamı vermeyebilir. Gümrük ve Ticaret Bakanlığı, Bültende yer alan bütün bilgileri ve tasarımı önceden bildirimde bulunmaksızın değiştirebilir veya Bültenden kaldırabilir. 12 Risk Yönetimi ve Kontrol Genel Müdürlüğü