Mesleki Etik 1 Sunumu İçin Tıklayınız

MESLEKİ ETİK
Hazırlayan Mehmet AYDIN
BİRLİKTE İŞLEYECEĞİMİZ KONULAR









Etik Nedir?
Günlük Yaşantıda Etik
Meslek Etiği nedir?
Profesyonellik
Tarafsızlık İlkesi.
Etik-Ahlak Kavramlarının İlişkisi
Başarı İçin, İşyerinde İletişim
Günlük Yaşamda Kurallara Uymada Etik
Vatandaş İlişkilerinde İletişim Kuralları
ETİK NEDİR ?
 Etik kelimesi, köken olarak; Yunan dilinde “karekter”
anlamını içeren “ethos” kelimesinden türetilmiştir.
 Etik; bireylerin toplumda ve birbirleriyle kurmuş
oldukları ilişkiler sonucu ortaya çıkan, ahlaki görevler
ve zorunluluklarla ilgili olarak;
 neyin doğru, neyin yanlış,
 neyin iyi, neyin kötü olduğuna ilişkin değerleri
araştıran ve bunlarla ilgilenen bir disiplin dalına
denmektedir.
 Genel olarak ETİĞE, bireylerin birbirlerine karşı
davranış kurallarını ve birbirleriyle olan ilişkilerini
düzenleyen davranış ilkeleri de diyebiliriz.
 Etik, ahlak üretmez. Ahlak üzerine düşünür, konuşur,
inceler...
ETİK-AHLAK
KAVRAMLARININ İLİŞKİSİ
 Ahlak ve Etiğin ortak tarafı; bireylerin birbirlerine karşı
davranış kurallarını ve birbirleriyle olan ilişkilerini
düzenleyen davranış ilkelerini içermesidir.
AHLAK
 Ahlak ; kelime olarak; insanın doğuştan getirdiği yada
sonradan kazandığı bir takım tutum ve davranışlar,
bireyin özel yaşamında uyması beklenen toplum
içerisindeki kurallar, bireyde huy olarak bilinen nitelik,
iyi ve güzel özellikler şeklinde tanımlamaktadır.
ETİK
 Etik kavramının ahlaktan farklı olduğunu düşünenler,
ayrıca onun ahlaka kıyasla daha evrensel olduğu
görüşünü ortaya atmaktadırlar.
 Bu yaklaşıma göre ahlakın, toplumdan topluma hatta
aynı ülke içerisindeki yöreden yöreye değiştiği ve
göreceli değerleri içerdiği; etiğin ise, bütün toplumlar
için geçerli evrensel gerçekleri kapsadığı şeklinde
ifade edilmektedir.
Günlük Yaşantıda Etik

Etik ilkelere göre davranmak veya etik dışı bir çok davranışı
kullanmak bireyin en yakın olarak kendisinden başlamaktadır.

Birey kendisine karşı ne kadar etik davrandığını
sorgularken aynı zamanda;
evli ise eşine,
eğer çocuğu var ise çocuğuna karşı veya
kendi yakınlarına karşı etik ilkeleri
kullanmakla her an karşı karşıyadır.




ETİK DIŞI DAVRANIŞLAR
 Örneğin;
 pazarcı esnafının yapılan bir alışverişte 1 kg domatesin içerisine 2 adet çürümüş olanını
atması,
 doktorların özel muayenelerinde bireylere gösterdiği yakın ilgi ve alakaları devlet
hastanelerinde göstermemeleri,
 belediyelerin normal seçim zamanında bölgelerine yaptıkları hizmetleri olağan
durumlarda devam ettirmemeleri,
 süper market veya bakkallarda son kullanım tarihi geçmiş tüketim mallarının
reyonlarda bulunması ve
 taksicilerin güzergahı uzatmaları vb. gibi.
Meslek Etiği:









bir meslek grubunun, mesleğe ilişkin olarak
oluşturup koruduğu,
meslek üyelerini belirli bir şekilde davranmaya
zorlayan,
kişisel eğilimlerini sınırlayan,
yetersiz ve ilkesiz üyeleri meslekten dışlayan,
meslek içi rekabeti düzenleyen ve
hizmet ideallerini korumayı amaçlayan mesleki
ilkeler bütünlüğü olarak tanımlanabilmektedir
MESLEKİ ETİKTE
 Hipokrat yemininin doktorları sınırlaması,

Her meslek kendi meslek etiğini üretir ve bu etik
kodlar, bu mesleği seçenleri sınırlar
Meslek Etiği
 Herhangi bir mesleğe ilişkin olarak oluşturup, geliştirdiği;
 Mesleklerin görevleri esnasında belirli bir şekilde

davranmaya zorlayan,
 Kamu hizmetlerinin sunulması esnasında kişisel

eğilimleri sınırlayan,
 Yetersiz ve ilkesiz olduğu belirlenen meslek üyelerini, eğiten yada
meslekten dışlayan,
 meslek içi rekabeti düzenleyen ve hizmet ideallerini korumayı
amaçlayan kendi mesleğine ilişkin ilkeler bütünü olarak
tanımlanabilir.
Türkiye’de Meslek Etiği Çalışmaları
 Türkiye’de uzun yıllar önce yapılmış çalışmalar
incelendiğinde ‘etik’ kelimesine rastlanmasa da
‘meslek ahlakı’ ve ‘meslek terbiyesi’ gibi ifadeler ile
meslek etiğine ilişkin çalışmaların yapıldığı
görülmektedir
Profesyonellik
 Profesyonellik, meslek etiğiyle doğrudan ilişkili bir
kavram olmakla birlikte meslek etiğinin de birincil
koşuludur.
 Profesyonellik; bir malı veya hizmeti, o mesleğin
gerektirdiği makul bir süre eğitim aldıktan sonra para
karşılığında kurallara uygun olarak yapan kişiye
profesyonel, onun ortaya koyduğu meslek
uygulamalarına da ‘profesyonellik’ denir.
ESKİDEN
 ‘Burada, efendiye karşı beyefendice, dayıya karşı
kabadayıca davranılır’ denilirken
 Şimdi ise Profesyonelliğin gerektirdiği şekilde
davranmak gerekir.
Halkla ilişkiler
 Halkla ilişkilerinin özünde karşılıklı güven yatmaktadır.
Etik dışı davranışların egemen olduğu durumlarda ise
karşılıklı güvenden söz etmek olanaksızdır.
Kamuda Etik
 Kamu görevlisinin vatandaşa etik açıdan doğru
davranması, ancak Kamu görevlilerinin birbirlerine
etik açıdan doğru davranmasına bağlıdır
Konfüçyüs
 "İnsanları yasa ve ceza ile yönetirseniz, onlar bir daha
yanlış yapmayacaklar, ancak şeref ve utanma
duygularına da sahip olmayacaklardır.
 İnsanları erdemle ve ahlak kuralları ile yönetirseniz, o
zaman onlar hem utanma duygusuna sahip olacaklar,
hem de doğruyu yapmaya çalışacaklardır." der
ÖNEMLİ NOKTALAR
 Bir yere gidilirken mutlaka izin alınmalı ve dönüşten de
mutlaka bilgi verilmelidir.
 Çalışmış olduğunuz mekanlar temiz ve düzenli olmalıdır.
 Kılık kıyafet yakışır şekilde olmalı, ayakkabı boyası ve
günlük sakal taşına dikkat edilmelidir.
 Yapılması için bir iş söylendiğinde, neticesinden olumlu
olsun olumsuz olsun bilgi verilmelidir.
 Biriminiz dışında iş harici boş dolaşılmamalıdır. Aksi
takdirde sizin ve biriminiz hakkında “işleri yok boş boş
geziyorlar” diye düşünürler.
.
 Mesai saatlerine uymada azami dikkat edilmelidir. Avrupalı
bir düşünürün; ”Ben başarılarımı işime ve randevularıma 1015 dakika önce gitmeme borçluyum” sözü unutulmamalıdır.
 Diğer birimlerin personelleriyle sürtüşmeye girilmemeli,
konu birim amirlerine intikal ettirilmelidir.
 Toplantı için bir araya gelindiğinde mutlaka telefon
kapatılmalıdır. Makama evrak için gidildiğinde veya bir konu
için çağrıldığında da yine telefon kapalı tutulmalıdır.
.
 Amirinizin bilmesi gereken herhangi bir olay olduğunda veya
yeni bir şeyler öğrendiğinizde amirinizi bilgilendirmelisiniz.
 Bilgiler veya yazışmalar makama hiyararşik yapı takip
edilerek aktarılmalıdır.
 Şahsınıza ait bir ajandanız olmalıdır.Toplantılar için veya
önemli konularda not tutmanız için faydalı olacaktır.
 Biriminiz dışından birimizle ilgili bir istek geldiğinde
amirinizin bilgisi dahilinde gereği yapılmalıdır.
 Görevlerde, maçlarda veya benzeri uygulamalarda sigara
içilmemeli, kuruyemiş yenmemeli, sakız çiğnenmemelidir.
 Borçlanma alışkanlık haline getirilmemelidir
.
 Denetlemelerde veya üstler birimleri ziyaret ettiğinde
mutlaka tekmil verilmelidir.
 Devletin araç ve gereçleri özel işlerde kullanılmamalıdır.
 Basına, haber ajanslarına, radyo ve televizyon kurumlarına
bilgi yada demeç verilmemelidir.
 Bir sorun veya problem amire intikal ettirilirken alternatif
çözümlerle birlikte aktarılmalıdır.
.
 Sır tutun ve başkaları hakkında kesinlikle arkasından
konuşmayın. Dedikodu yapmayın.
 Yanınızda biri var ve telefonunuz çalıyor, açmanız gereken
bir telefon ise izin isteyerek, bir kenara çekilerek
konuşmalısınız.
 İzin almadan hiç kimsenin cep telefon numarasını bir başka
kişiye vermeyin.
 Her birimde başarılı kişiler hemen göze çarpar. Bu kişilerin
hangi kriterler dahilinde başarılı olduklarını ve başarı
yöntemlerini gözlemleyin. Başarılarına katkı sağlayan
unsurları objektif bir şekilde tespit etmeye çalışın.
.
 Zamanında yapılmayan iş, yapılmamış iştir.
 Amirinizin özelliklerini inceleyip öğreniniz ve onlara uymaya
çalışınız.
 Hata ve yanlış yaptığınız takdirde özür dileyiniz. Özür
dilemek, insanı küçültmez, aksine yüceltir. Unutmayınız ki
kusursuz insan yoktur.
 Başkalarının akıl ve tecrübesinden faydalanınız. Yaptığınız işi
daha iyi bilen varsa onların görüşlerini alınız. Akıllı insan,
başkasının aklından faydalanan insandır.
 Amirinizin karakteri, özellikleri üzerinde hiç kimseyle
dedikodu etmeyiniz. Ondan ve onun gibilerden
hoşlanmıyorsanız, bunu sadece kendinize saklayınız.
.
 Telefon açtığınızda önce kendinizi tanıtmakla söze başlayın.
Telefonu kim açtıysa önce onun kapatması gerektiğini
unutmayın. Ancak, üstünüzle telefonda görüşürken, üstünüz
ahizeyi kapatmadan önce telefonu kapatmayın.
 Çağrılara, toplantılara ve randevulara daima saat ve
dakikasında gidin.
 Yöneticiniz "buyurun oturun" demeden oturmayın veya
oturmanız gerekiyorsa "Müsaadenizle efendim" diyerek
oturun. Otururken amiriniz veya üstleriniz karşısında bacak
bacak üstüne atmayın. Üstünüz yöneticiniz size "hoş
geldiniz" veya "gülü güle" derken toka etmek için elini
uzatmıyorsa, önceden elinizi uzatmayın.
 Amirinizi aşarak bir üst makama gitmeyin.
.
 Yöneticinize daima saygıyla ve unvanıyla hitap edin.
 İçeri girerken ceketinizin düğmeli olmasına dikkat edin.
 Amirinizle mümkün mertebe “ben” ve “benim” le başlayan
cümlelerle konuşarak kendinizi ön plana çıkartmayın.
 Arz edeceğiniz mevzuda; amirinizin yapacağı itirazlarla, sana
yönelteceği soruları önceden tahmin edin ve bunları ikna
edici bir tarzda cevaplandırmak için hazırlıklı olun.
 Amirinizin, senin vermen gereken malumatı başkasından
işitmesi, sizin önce puan kaybetmenize sonrada yerinizi
kaybetmenize neden olabileceğini unutmayın.
.
 Meselelerinizi amirinizin üzgün, yorgun ve aşırı neşeli olduğu
zamanlarda arz etmeyin. Uygun zaman kadar, uygun zemin
de çok önemlidir.
 Amirinizle aranızda ilk yanında çalışmaya başladığınız günkü
terbiye, nezaket ve mesafeyi koruyun. Samimiyetle
laubaliliğin farklı şeyler olduğunu unutmayın.
 Amirinize, senin için “ne dalkavuk adam, beni enayi yerine
koyuyor” dedirtecek ölçüsüz methiyeler dizmekten kaçının.
İcap ettiğinde hakikatleri söyleyin. (Ama söylemesini
bilerek.)
 Amirinize senin ve işin hakkında başka bazı kaynaklardan da
bilgi gittiğini unutmayın.
İLİŞKİLERDE
İLETİŞİM KURALLARI
 Göz Teması: İletişim kurmanın en önemli faktörlerinden
birisi göz temasıdır. Karşıdaki kişi veya kişileri rahatsız
etmeden göz teması sağlanmalıdır.
 Göz teması sağlanmayan ilişkilerde etkileşim negatif
olacaktır. Birimimize veya bir emniyet kurumuna hizmet
almak amacıyla veya şikayet için gelen bir vatandaşla göz
temasımız yoksa vatandaş değer verilmediğini düşünerek iç
dünyasında polise karşı antipati doğuracaktır
İLİŞKİLERDE
İLETİŞİM KURALLARI
 Yüz İfadesi: Yüz ifadelerindeki küçük mimik hareketler
etkileşimi pozitif yönde veya negatif yönde etkilemektedir.
 En önemli yüz ifadesi vatandaşa gösterilen bir tebessüm
olup vatandaşla olan iletişimimizi iyi yönde etkileyecektir.
 Bilinmelidir ki tebessüm bir dostluğun ve güvenin
ifadesidir.
İLİŞKİLERDE
İLETİŞİM KURALLARI
 Baş Hareketleri: Mağdur bir vatandaş şikayetlerini
anlatırken bu vatandaşımızı dinleyen Kamu görevlisinin
başını hafif öne arkaya sallayarak ‘Ben sizin derdinizi
anlıyorum, sizi dinliyorum’ imajı karşı tarafa vererek pozitif
bir etki yapılabilir veya tersi bir durumda söz konusu
olabilir.
 Mağdur bir vatandaşın şikayetlerini anlatırken dinleyen
kamu görevlisinin hiçbir beden dili hareketi göster
İLİŞKİLERDE
İLETİŞİM KURALLARI
 Jestler: Hizmet veren bir kuruluş olduğu için hep dinleyen
taraftır. Vatandaşı dinleyen elleri cebinde veya bacak bacak
üstüne atma gibi dikkat çekici jestler iletişimi kötü yönde
etkileyecektir.

Doğrusu kamu görevlisinin eli cebinde olsa bile
vatandaş karşısına geldiğinde ellerini cebinden çıkarması
vatandaş üzerinde değer verildiği hissini uyandırarak
iletişimi pozitif yönde etkileyecektir.
İLİŞKİLERDE
İLETİŞİM KURALLARI
 Duruş: Bir emniyet birimine gelen vatandaşı dinleyen polis ayakta
eğri veya yamuk bir şekilde vatandaşı dinliyor ise, bu etkileşimi
negatif etkileyecektir. Bozuk duruş sergileyen polis vatandaş
geldiğinde ayakta ise dimdik pozisyona geçerek kendi durumunu
düzelttiğinde vatandaş üzerinde kendisine değer verildiğini
hissettirir.

Vatandaşı dinleyen polis sandalyenin ucunda veya
sandalyede yamuk vaziyette oturuyorsa hemen durumunu
düzeltmeli sandalyeyi dolduracak şekilde oturarak veya kendisine
çeki düzen vererek etkili dinleme pozisyonuna geçmelidir.
İLİŞKİLERDE
İLETİŞİM KURALLARI
 Konuşmanın Sözel Özellikleri: İnsanlar üzerinde en etkili
konuşma sitili hafif alçak ses ve yavaş konuşmadır.
 Sözel konuşmada özellikle dikkat etmesi gereken konu,
yorum yaparken vatandaş üzerinde kötü etki bırakacak
yorumdan kaçınmasıdır. ‘Bu kanundan bir şey olmaz,
bundan bir şey çıkmaz, boşuna uğraşıyorsun’ gibi yorumlar
vatandaşlar üzerinde negatif etki yaratır.(Müracaata gelen
resim tablosu çalınmış bir ressama ‘Bir şey olmaz, bir daha
çizersin’ gibi.)