KANSER NEDİR ?

Burcu ORTAKCI
Eğitim Şube Müdürlüğü
2007
Sağlık Slaytları
http://hastaneciyiz.blogspot.com
1/4
Dünyanın her yerinde her 4
kişiden biri yaşamının bir
döneminde KANSER olacak
ERKEN TANI
HAYATA ZAMAN TANI
Bugünkü tanı ve tedavi olanakları ile kanser
TEDAVİ EDİLEBİLİR BİR HASTALIKTIR
SANILDIĞI GİBİ KANSER MUTLAK
ÖLÜMCÜL BİR HASTALIK DEĞİLDİR
JİNEKOLOJİK KANSERLER
RAHİM KANSERİ
 Rahim kanseri her yaşta görülmekle beraber
40-50 yaşlarda daha sıktır.
 Düzenli muayene ve testler ile rahim
kanserinden ölümler giderek azalmaktadır.
RAHİM KANSERİ RİSKİ
 Erken evlenmek,
 20 yaştan önce cinsel ilişkiye başlamak,
 birden fazla kişiyle cinsel ilişki,
 gebelik sayısının fazla olması
rahim boynu kanserine yakalanma riskini
arttırır.
RAHİM KANSERİNİN BELİRTİLERİ
 Eğer;
Anormal vaginal akıntı
Anormal kanama
Cinsel ilişki sonrası kanama
Menapoz sonrası kanlı akıntı
Karında şişlik
 Rahim Kanserinde erken tanı için her
yıl Pap-Smear Testi yaptırılmalı.
 Kadınlarımıza testin kolaylığı ve erken
teşhis için önemi konusunda ikna edici
eğitimler yapılmalı.
Over (yumurtalık)Kanserleri
Risk Faktörleri








40-70 yaş arası en sık görülür
Yaş ilerledikçe risk artar
Çocuksuz kadınlar
Erken menopoz
Yağdan zengin diyet
Uzun adet görenler
Ailede over kanseri hikayesi
Gebelik, doğum kontrol hapları
ve emzirme koruyucudur.
Over Ca Belirtileri
 Erken evre bulguları yok, erken tanısı zordur
 Abdominal rahatsızlık, hazımsızlık, erken
tokluk, iştahsızlık gibi bulguları olan 40 yaş
üzeri kadınlarda şüphelenilmeli
 Sıklıkla ileri evrede tanı konuluyor.
 Geç evrede, asit toplanması, ağrı, pelvik kitle
Over Ca- tanı
 Kabul gören tarama testi yok
 Rutin yıllık pelvik muayene
 Riskli hastalarda: ultrasonografi,
 Kan tetkiki
Serviks Kanseri
 Dünyada her yıl %80’i gelişmekte olan
ülkelerde, 500 bin serviks kanseri geliştiği
tahmin edilmektedir.
 Avrupa Topluluğunda kadınlarda 8.en sık
rastlanan kanser, dünyada Meme CA
ardından 2. sıklıkta görülmektedir.
 Latin Amerika’da yaygın, Yahudi ve Avrupa’lı
kadınlarda daha az görülmektedir.
Türkiye Kadın Kanserleri Dağılımı
SAĞLIK BAKANLIĞI 2003
 Türkiye Cumhuriyeti Sağlık Bakanlığı
2003 yılı verilerine göre serviks kanseri,
tüm kadın kanserleri arasında 10 . sırada,
jinekolojik kanserler arasında over ve
endometrium kanserinin ardından 3.
sırada gelmektedir. International Agency
for Research on Cancer’in 2002 verilerine
göre ise Türkiye’deki serviks kanseri
insidansı yüzbinde 4,5’tir
Serviks Kanseri
Etkeni: Human Papilloma
Virüstür.(HPV)
 Hem erkekte hem
kadında cinsel yolla
bulaşan en yaygın
hastalıktır.
Serviks Kanseri
 Cinsel yönden aktif herkese
bulaşabilir.Özellikle çok sayıda cinsel
partnerleri olan kişiler ve eşlerinde
yaygındır.
 HPV’nin 80 kadar farklı tipi vardır.Kanser
oluşumunda bazılarının riski daha fazladır
ve bunlar kodlanmıştır.(16-18-31-33)
Serviks Kanseri
 HPV virüsü alındığında enfekte olan bölge
%60 oranında tamamen normal kalabilir,
vücut enfeksiyonu kontrol edebilir veya
kondilom dediğimiz siğiller oluşabilir.
Serviks Kanseri
 HPV ile bulaştan sonra kanser
oluşumuna kadar geçen kuluçka
evresi ortalama 10 yıldır.
 Bu 10 yıl içerisinde 1 kere bile yapılan
Smear testi HAYAT KURTARABİLİR.
 Servikal kanserli hastaların %50’den
fazlasında Kanser tanısı öncesi PAPSMEAR testi yapılmamıştır.
Serviks Ca Risk Faktörleri
 HPV varlığı
 Cinsel yaşama başlama yaşının erken olması
 Çok eşlilik
 Eşinin çok eşli olması
 Sigara kullanımı
 Cinsel Fanteziler (Oral –Anal Seks- Sürtünme
tarzı seks)
HPV ve KANSER
 HPV,tek başına enfekte dokuyu kansere
dönüştürmez.
Hazırlayıcı faktörler gereklidir...
 Tütün kullanımı,
 Ultraviyole radyasyon,
 Gebelik,
 Folat eksikliği,
 A vitamini eksikliği
 İmmün süpresyon gibi kofaktörler malignite
gelişimini tetikler.
Serviks Ca-klinik bulgular
 Genelde ilerlemiş evrede bulgu verir
 Ağrılı cinsel ilişki
 Post koital, koital veya inter menstural
kanama
 Sulu, kötü kokulu akıntı
Mevcut Model:
Servikal kanser oluşumunun doğal süreci
Normal
serviks
İnfeksiyon
temizlenme
HPV ile
enfekte
serviks
Progression Pre-kanser İnvazyon
Regression CIN1
CIN2
CIN3
Ilımlı sitolojik Anormallikler ve/veya
Serokonversiyon
Kanser
Servikal kanser oluşumunun doğal
süreci
Erken Tanı
Pap smear testi ile tarama
erken servikal kanser teşhisi
için iyi bir markerdır.
Serviks Ca-taramanın yararları
 Serviks CA erken dönemde bulgu
göstermeyebileceğinden kanserin erken
tanısında PAP smear önemli bir testtir.
 Başarılı tarama çalışması yapılan her
ülkede serviks CA mortalite oranı
azalmıştır.
Pap-Smear Testi ne zaman
yapılmalı ?
 En uygun zaman mensturual
siklus ortasındaki günlerdir.
 Testten 48 saat önce koitus
hikayesi olmamalı, vajinal
tablet, fitil vs.
kullanılmamalıdır.
 Vajinit, mantar v.b enfeksiyon
yada tedavi sürecinde
olmamalıdır.
SMEAR PATOLOJİ SONUCU
 ASC (Atypical Squamous Cells)
 LSIL (Low Grade Squamous Intraepithelial
Lesion)
 HSIL (Hıgh Grade Squamous Intraepithelial
Lesion)
 AGC (Atypical Glandular Cells)
Patoloji raporunda yukarıdaki tanımlardan
herhangi biri olursa bir üst tetkik ve takip
gereklidir.
Aşı
 6, 11, 16, 18 tiplerine karşı quadrivalan aşı
geliştirilmiştir.
 Aşının hedef kitlesi henüz HPV ile
karşılaşmamış genç nüfus kesimidir.(9-26 yaş)
 26-50 yaş arası aşı için çalışmalar devam
etmektedir.
 FDA(ABD Sağlık Dairesi) onayı vardır.
 Türkiye’de kullanıma sunulmuştur.
 Uygulama: 0, 2, 6. ay olmak üzere 3 kez .
Sağlık Slaytları
http://hastaneciyiz.blogspot.com