ÇOCUKLARDA İDRAR KAÇIRMAYA BİLGİSAYAR OYUNLU ÇÖZÜM! Çocuklarımızı psikolojik olarak etkileyen ve dolayısıyla ebeveynlerin de üzüntü kaynaklarından biri olan idrar kaçırma sorunu, bilgisayarlı oyunla çözülüyor. Liv Hospital Ankara Hastanesi Çocuk Üroloji Uzmanı Prof. Dr. Murat Dayanç, BioFeedback uygulaması ile çocuklara bir anlamda "işemeyi yeniden öğrettiklerini" söyledi. Dayanç ''Normal tuvalet terbiyesi yaşı 2,5-3. Bu yaşlarda çocukların tuvalet terbiyesi kazanması beklenir. Tuvalet terbiyesi dışarından öğretilen bir süreç değil, çocuk kendi kendine öğrenir. Eğer çocuğu korkutur ya da farklı yaptırımlar uygularsak bu çocuğun işemeyi kötü yönde öğrenmesine neden olur.'' dedi. Öncelikli hedef ameliyat ya da ilaç tedavisine gerek kalmadan çocuğun tedavi edilmesi İdrar kaçırma çocuğun kontrol edemediği bir durumdur. Bilinenin aksine idrar kaçırma psikolojik değildir. Ancak önemsenmez ve tedavi edilmez ise psikolojik problemler yaratabilir. Bu ikisini iyi ayırt etmek gerekir. Bütün bu problemlerin yanı sıra çok daha önemlisi birkaç damla olsa bile idrar kaçırma tedavi edilmez ise zamanla üriner sistem fonksiyonunda bozulmaya neden olabilir. Bu da böbrek fonksiyonunu bozacak kadar ciddi problemlere yol açabilir. Pelvik taban kasları, bacaklarımızın arasındaki kemikten, kuyruk sokumu kemiğine kadar uzanan hamak şeklinde, destek görevi yapan ayrıca idrar ve kaka kontrolünde aktif rol oynayan kas grubudur. Bu kontrolü işeme anında gevşek, diğer bütün zamanlarda kasılı durarak sağlar. İstemli çalışır ancak lokalizasyon gereği vücudun içerisinde yerleşmiştir. Bu nedenle bir çok insan böyle bir kasın varlığının farkında olmadan bu kası kasar ve ya gevşetir. Olası pelvik taban kas fonksiyon bozukluklarında kası kuvvetlendirmek ya da gevşetmek gerekebilir. Göremediğimiz ve dokunamadığımız bir kası çalıştırmak çok zor olduğu için biofeedback tedavi kullanma zorunluluğu ortaya çıkmıştır. Bu tedavideki esas; perine diye adlandırdığımız popo deliğinin üst kısmındaki deri bölgesine kasın aktivitesini algılamaya yarayan elektrotlar yerleştirilir.Bu elektrotlar biofeedback için özel tasarlanmış cihazlarla bağlantılıdır. Elektrotlar sayesinde çocuk kası kastığında veya gevşettiğinde bilgisayarda grafikler oluşur ya da animasyon karakterler kasın aktivasyonuna göre hareket eder. Böylelikle çocuk kasını doğru şekilde kullanabilmeyi öğrenir Örneğin çocuk pelvik taban kasını kastığında uçak havalanır gevşettiğinde ise inişe geçer. Bu şekilde çocuk bilgisayar oyunu oynarken pelvik taban kasını çalıştırır. Zaman içinde kası normal fonksiyonunu kazanır.Böylelikle idrar kaçırmaya neden olan pelvik taban fonksiyon bozukluğu düzeltilmiş olur. ETKİN BİR BİOFEEDBACK SEANSI İÇİN; Hasta 5 yaşından büyük olmalıdır. Hasta pelvik taban kaslarını ayırt edebilmeli, bunun için tedaviye başlamadan önce pelvik taban kas eğitimi iyi verilmiş olmalı. Hasta tedaviye katılmalı, dikkatini tamamen tedaviye verebilmelidir. Konsantrasyonunu bozmayacak özel bir odada tedaviye alınmalıdır. Biofeedback için özel tasarlanmış cihaz ve ekipman olmalıdır. Tedavi, cihazda gerekli ayarları yapabilecek ve tedavinin tüm aşamasını sürdürebilecek, biofeedback konusunda uzmanlaşmış bir üroterapist tarafından gerçekleştirilmelidir. Pelvik taban kasında meydana gelecek kasılmayı diğer kaslardaki kasılmalardan ayırt edebilecek, yardımcı kas kullanımını engelleyebilecek, izole pelvik taban kas egzersizini doğru bir şekilde öğretebilecek bir uzman koçluğunda biofeedback tedaviden fayda sağlanır. Tedavi ayarları kademeli olarak değiştirilebilmeli ve kolaydan zora doğru ilerlemelidir. Her seansta düzenli olarak EMG kas aktivitesi ölçümü yapılmalıdır. Hastanın biofeedback tedavi ile öğrendiği pelvik taban kas aktivitesinin günlük yaşamda kullanılması sağlanmalıdır.