Prof. Dr. Haluk Akpınar www.halukakpinar.com Sakrokolpepeksi Kadın pelvik organlarından sarkma belirtileri nelerdir? Kadın pelvisinde bulunan organlar (rahim, mesane, rektum) pelvik duvar olarak bilinen ligamanlar ve kaslar yardımıyla desteklenmektedir. Eğer bu destekleyici yapılarda aşırı gerilmeye bağlı bir zayıflama olursa, pelvik organlar normal pozisyonlarından aşağı, vajinaya doğru sarkabilirler. Kadın genital organlarından olan bu sarkmalar pelvik organ prolapsusu olarak bilinmektedir. Bazen bu sarkmalar vajen girişinin dışına çıkacak şekilde ileri derecede olabilmektedir. Eğer vajen ön duvarından mesane sarkıyor ise bu sistosel olarak adlandırılır. Prof. Dr. Haluk Akpınar www.halukakpinar.com Prof. Dr. Haluk Akpınar www.halukakpinar.com Benzer şekilde vajen arka duvarından rektum adı verilen kalın bağırsağın son kısmının sarkmasına da rektosel denir. (Şekil 3) Kadın pelvik organlarından sarkma ile ilişkili klasik yakınmalar basınç hissi, öksürme ve aksırma ile idrar kaçırma, sık idrar yapma, idrarını tam boşaltamama ve sürekli ıkınma benzeri makat çevresinde hissedilen basınç hissidir. Sarkma olan kadınlarda rahatsız edici bir diğer konu ise cinsel yaşamın etkilenmesidir. Bazı kadınlarda cinsel ilişki sırasında ağrı ile idrar ya da gaita kaçırması da olabilmektedir. Rahim çıkarılma operasyonu (histerektomi) sonrasında da genital sarkmalar görülebilmektedir. Bu tür sarkmalar vault prolapsusu ya da vajinal kaf prolapsusu olarak adlandırılır. Pelvik sarkma için risk faktörleri nelerdir? Genel olarak kas ve asıcı ligaman desteklerini zayıflatan faktörler kadın pelvik organlarında sarkmalara neden olur. Kadın pelvik organlarında sarkmaların potansiyel risk faktörleri, • • • • • • • • Yaş Hamilelik ve doğum Obezite Geçirilmiş cerrahi Kabızlık Kronik öksürük Aşırı egzersiz ve ağır kaldırma Genetik ve nörolojik nedenler. Prof. Dr. Haluk Akpınar www.halukakpinar.com Prof. Dr. Haluk Akpınar www.halukakpinar.com Kadın genital organlarından sarkmaların tanı yöntemleri nelerdir? Kadın genital organlarından sarkmalarda tanı; öykü ve fizik muayene bulgularına dayanılarak konulur. Fizik muayenede genellikle vajen içerisine bir spekulum konularak hangi organda sarkma olduğu direk olarak görülmektedir. Ayrıca, öksürme ve ıkınma esnasında idrar kaçışı olup olmadığı, organ sarkma derecesi, pelvik taban kaslarının yeterli kasılıp kasılmadığı belirlenmelidir. İdrar kaçırma sıklığı ve şiddeti de ortaya konulmalıdır. İdrar tahlili ile beraber işeme hızı testi ve işeme sonrası kalan idrar ölçümü genellikle başlangıç değerlendirmesi için yeterlidir. Kadın genital organlarından sarkması olan hastalarda tekrarlayan idrar yolu enfeksiyonları, idrardan kan gelmesi, işeme disfonksiyonları ile nörolojik hastalık belirtileri olması halinde daha ileri tetkikler yapılabilir. Her prolapsus tedavi edilmeli midir? Hayır, eğer hafif bir prolapsusunuz varsa ve herhangi bir belirti vermiyorsa sadece izlem yapılabilir. Ek olarak aşağıdaki öneriler ile prolapsusun ilerlemesi ve yakınmaların kötüleşmesi önlenebilir. • • • • • • • • Yaşam tarzı değişiklikleri Kilo verme Eğer kronik öksürük varsa tedavi edilmelidir. (Hasta sigara içiyorsa bırakması önerilir) Kabız kalmaktan kaçınmak ve bunun için gerekli önlemleri almak Ağır kaldırmamak Aşırı fiziksel aktiviteden kaçınmak Pelvik duvar eksersizleri pelviste bulunan kasların güçlenmesini sağlayarak prolapsusu önleyici etki gösterir. Vajinal hormon replasmanı: Eğer hafif bir prolapsusunuz varsa ve menapoza yaklaşmışsanız, doktorunuz size vajinal krem ya da tablet önerebilir. Kadın Pelvik Organları Sarkması Tedavisinde Robotik Sakrokolpopeksi Kadın pelvik organları sarkma tedavisinde sakrokolpopeksi ameliyatı günümüzde en popüler yöntemdir. Bu yöntemde kadın genital organlarından sarkmanın kalıcı olarak düzeltilme ihtimali %85 ile 100’dür. Ancak açık cerrahi yapılan hastalarda yara yeri ile ilişkili komplikasyonlar ile ameliyat sonrası ağrı ve uzun hastanede kalış süreleri yöntemin en önemli dezavantajları olarak görülmektedir. Laparoskopik ve robotik yapılan sakrokolpopeksi ameliyatları uzun dönemde açık cerrahi ile benzer başarı oranlarına sahip olmasının yanında ek avantajları aşağıda sıralanmıştır. Robotik cerrahi sistemlerin, özellikle pelvis gibi hareket alanı sınırlı bölgelerde, bir insan elinin ve el bileğinin hareketlerine yedi derecede hareket özgürlüğü sağlaması ve 10 kat büyütmeli 3 boyutlu görüntü imkanı gibi avantajları ile cerraha önemli kolaylıklar sağlamaktadır. Bu sayede cerrahi planlar daha iyi seçilmekte ve vajen duvarının arkada sakrum kemiğine fiksasyonu kolaylıkla yapılırken, hastalarda doğal anatomilerine kavuşabilmektedirler. Ameliyat sonrası 1. günde idrar sondasının alınmasının ardından hastalar taburcu edilebilmektedir. Robotik Sakropolpopeksi Avantajları; • Daha az kan kaybı • Daha az ağrı • Daha kısa hastanede kalış süresi ve iyileşme süresi • Çok küçük kesi izleri • Daha az komplikasyon oranı • Başarılı seksüel fonksiyonlar • Üriner, bağırsak ve pelvik bulguların düzelmesi Prof. Dr. Haluk Akpınar www.halukakpinar.com