Nasıl seyreder? Astım tanısı alan çocukların çoğunun hayatın ilk 2

Doküman Adı
Hasta Eğitimi Bilgi Formu
Doküman No
Yayın Tarihi
Revizyon Tarihi
Revizyon No
Sayfa No
Broşür No: 01
Konu: Allerjik Astım
FR-245
23.10.2009
00
1/2
Alerjik Astım-Belirtileri-Nedenleri-Tanı Ve Tedavi
Astım nedir?
Astım, hava yollarının çeşitli uyaranlara artmış yanıtının söz konusu olduğu, tekrarlayıcı,
kendiliğinden veya tedavi ile tamamen veya kısmen geri dönüşümlü öksürük, hırıltı, nefes
darlığı gibi belirtilerinin yer aldığı bir hastalıktır.
Neden olur?
Çocukluk çağında % 90 oranında allerjik kökenli olduğu bilinmektedir. Yıl boyu maruz
kalınan ev içi allerjenlerin bronşlarda yarattığı allerjik iltihabi durum, soğuk hava, egzersiz,
viral solunum yolu enfeksiyonları, kimyasal buharlar, hava kirliliği ve sigara dumanı gibi
nonspesifik uyaranlarla temas sonucu astım belirtilerinin ortaya çıkmasına neden olur.
Bunun yanında spesifik olarak allerjinin söz konusu olduğu ev dışı allerjenlerle temas
sonucu genellikle mevsimsel olarak aynı tablo gözlenmektedir.
Nasıl seyreder?
Astım tanısı alan çocukların çoğunun hayatın ilk 2 yılında belirti verdiği saptanır. İlk yıllarda
öksürük ve hırıltının ana uyaranı viral solunum yolu enfeksiyonlarıdır. Bu yaşlarda
akciğerlerin gelişiminin henüz tamamlanmamış olması, küçük hava yolu çaplarının dar,
kıkırdak dokunun az olması, tekrarlayıcı bronş daralmasına katkıda bulunur. Dört beş
yaşlarında akciğerlerin gelişiminin tamamlanması ile erken yaşlarda astım belirtileri
gösteren birçok çocukta klinik olarak düzelme gözlenmektedir. Düzelmeyen bir grup hasta
ve daha geç astım tanısı almış çocukların bir kısmı da ergenlik çağında klinik bir iyilik
dönemine girerler. Genel olarak çocukluk çağında astım tanısı almış hastaların yaklaşık %5060'ı ergenlik döneminde iyileşirler. İyileşen olguların bir bölümü orta yaş döneminde tekrar
hastalık belirtileri göstermeye başlayabilmektedirler.
Nasıl teşhis edilir?
Astım tanısı koymada en değerli tanı aracı öyküdür. Öksürük, hırıltı ve / veya nefes darlığı
belirtilerinin gece kötüleşmesi şiddetle astımı düşündürür. Yattıktan sonra veya sabaha karşı
yaklaşık 30 dakika süreyle devam eden ve bronş genişletici ilaçlara olumlu yanıt veren
öksürük aksi ispat edilene kadar astım kabul edilmelidir.
HAZIRLAYAN:
KONTROL EDEN:
ONAYLAYAN:
Hemşire Bedriye YARDIMCI
KALİTE YÖNETİM DİREKTÖRÜ
BAŞHEKİM
Doküman Adı
Hasta Eğitimi Bilgi Formu
Doküman No
Yayın Tarihi
Revizyon Tarihi
Revizyon No
Sayfa No
Broşür No: 01
Konu: Allerjik Astım
FR-245
23.10.2009
00
2/2
Akciğer fonksiyonları nasıl değerlendirilir?
Astımda akciğer fonksiyonlarının ölçülmesi gerek tanı gerekse tedaviye yanıtın
değerlendirilmesi açısından büyük önem taşır. Spirometre ile ölçülen solunum
fonksiyonlarında zorlu nefes verme sırasında yapılan ölçümlerin sağlıklı bireylerle yapılan
karşılaştırılması ve tedavi ile bu değerlerin göstermekte olduğu düzelme
değerlendirilmektedir.
Allerji nasıl belirlenir?
Astıma neden olması olası allerjinin hangi maddeye karşı geliştiğinin saptanmasında allerji
deri testleri kullanılır. Ön kol ön yüzüne veya sırta delme metodu ile uygulanan deri testinde
ciltteki kızarma ve kabarmanın şiddetine göre değerlendirme yapılıp, hastanın neye allerjisi
olduğu saptanmaktadır.
Allerji deri testi uygulamasının mümkün olmadığı, 3 yaş altı çocuklar, yaygın allerjik
egzaması olan hastalar, antihistaminik içeren ilaç kullanmakta olanlar, ciltte dermografismus
adı verilen cilde bastırma sonucu kabarma reaksiyonu verenlerde, kanda spesifik
immünoglobulin E düzeyi saptanması yöntemiyle allerjen tespiti yapılabilir
Astım nasıl tedavi edilir?
Tüm allerjik hastalıklarda olduğu gibi astımda da birinci basamak tedavi alleji geliştirilmiş
olan maddeden uzak durmaktır. Uygun öneriler doğrultusunda alınacak çevre önlemleri ile
hastalık belirtilerinin ve bronşlardaki aşırı duyarlılığın belirgin derecede azalması
mümkündür.
Çevre önlemlerinin yeterli olmadığı, ilaç tedavisinin uygun görüldüğü hastalarda havayolu
ile akciğerlere çekilip bronşları tedavi eden sprey ilaçlar kullanılmaktadır. Bunlar sadece
bronşları gevşetici özelliğe sahip rahatlatıcılar ve allerjik iltihabın yarattığı aşırı bronş
duyarlılığını azaltmak yoluyla tedavi edici özelliğe sahip olanlar olarak ikiye ayrılabilir. Son
yıllarda bu amaca yönelik kana karışma oranı en aza indirilmiş, kortizonlu ilaçlara özgü yan
etkileri ağızdan alınanlara kıyasla çok çok az olan yeni jenerasyon kortizon bazlı sprey ilaçlar
geliştirilmiştir. Allerjinin bronşlarda yapabileceği kalıcı hasarı önlemede tek seçenek olarak
sunulan bu ilaçlarla astım belirtileri en aza indirilmektedir.