Çocuklarda Akut Solunum Sıkıntısı Sendromu (ARDS) ve Tedavisi Tolga F. Köroğlu Dokuz Eylül Üniversitesi 1967: 18.07.2013 2 Tarihçe 1967 “Acute Respiratory Distress in Adults” 1971 “Adult Respiratory Distress Syndrome” 1994 “Acute Respiratory Distress Syndrome” 18.07.2013 3 Klinik özellikler Hızlı gelişen solunum yetmezliği Takipne Dispne Ajitasyon Hipoksemi : O2 tedavisine dirençli olması karakteristik 18.07.2013 4 ARDS riskini artıran nedenler Doğrudan akciğer hasarı Pnömoni Aspirasyon Kontüzyon Boğulma (su/gaz) Ventilatör tedavisi Dolaylı akciğer hasarı 18.07.2013 Sepsis Travma İntoksikasyon Pankreatit Kan ürünü transfüzyonu DİK DKA 5 Epidemiyoloji Pediatrik yoğun bakım ünitesine kabul edilen hastaların % 7’sinde ARDS ARDS sıklığı (erişkin verileri): Sepsis % 41 Travma % 25 Pulmoner kontüzyon % 22 Aspirasyon % 22 Boğulma %33 18.07.2013 6 Patofizyoloji Enflamasyon (sitokinler) Artmış kapiller geçirgenlik İnterstisyal ve alveolar eksüda Sürfaktan üretim/işlev bozukluğu Azalmış FRK Azalmış komplians Difüzyon sorunu ve sağdan sola şant Protein (-) Protein (+) Endotelde ödem ve vakuoller Lökosit Kapiller Alveol epitelinde harabiyet ve hyalin membran oluşumu Postmortem EM inceleme Klinik evreler Evre 1: Akut akciğer hasarı Evre 2: Sessiz dönem Evre 3: Akut solunum sıkıntısı Evre 4: Kronik, fibrotik dönem 18.07.2013 10 Görüntüleme 18.07.2013 11 YENİ! ARDS Tanı Kriterleri 2012 1 Zamanlama Bilinen bir risk faktöründen sonraki 1 hafta içinde; yeni ya da kötüye giden solunum bulguları 2 Akciğer Grafisi Bilateral opaklaşma (efüzyon ve atelektazi ile açıklanamayan) 3 Ödem nedeni Solunum yetmezliği, kalp yetmezliği veya sıvı yüklenmesine bağlı pulmoner ödem olmamalı. Gerekirse eko ile pulmoner ödem dışlanmalı 4 Oksijenasyon bozukluğu Hafif 200 < PaO2/FiO2 ≤ 300 (PEEP ≥ 5) Orta 100 < PaO2/FiO2 ≤ 200 (PEEP ≥ 5) Ağır PaO2/FiO2 < 100 (PEEP ≥ 5) 18.07.2013 12 Tedavi Altta yatan nedenin tedavisi Destek tedavisi Mekanik Ventilasyon Ventilatöre bağlı akciğer hasarı Akciğeri koruyucu ventilasyon PEEP Açma manevraları Yüzükoyun yatırma YFOV APRV Sürfaktan Standart destek tedavileri Antienflamatuar/antioksidan tedavi? 18.07.2013 İnotroplar Beslenme/Sıvı GİS Kanama profilaksisi Sedasyon Steroid NSAID PGE1 Vitamin C, vitamin E N-acetylcysteine Kombinasyon tedavileri 13 Randolph A, Crit Care Med 2009; 37:2448 –2454 Ventilatöre Bağlı Akciğer Hasarı “Akciğeri koruyucu ventilasyon” 1. Havayolu basıncının sınırlanması PIP/Pplat < 30-35 cm H2O 2. Düşük tidal hacim VT= 6-8 ml/kg 3. Akciğeri açık tut: «yeterli» PEEP 4. Permisif hiperkapni 18.07.2013 15 Düşük Tidal Volüm ile ventilasyon mortaliteyi azaltıyor Hayatta kalma oranı Akciğeri koruyucu ventilasyon (%) Geleneksel ventilasyon 18.07.2013 Amato, NEJM161998 Çocuklarda Akciğeri Koruyucu Ventilasyon Hayatta kalma oranı Koruyucu ventilasyon dönemi (%) Geleneksel ventilasyon dönemi Albuali W. ve ark. Pediatr Crit Care Med 2007; 8:324 –330 K. Amerika ve Avrupa’da 59 PYBÜ Kesitsel ALI/ARDS n= 165 Kaflı ETT kullanımı: % 63 Konvansiyonel MV % 75 YFOV % 16 NİMV % 8 Pediatr Crit Care Med 2010; 11 ALİ/ARDS’li Çocuklarda Konvansiyonel Mekanik Ventilatör Mod ve Ayarları Pediatr Crit Care Med 2010; 11 ALİ/ARDS’li Çocuklarda Kullanılan Tidal Volüm Dağılımı Pediatr Crit Care Med 2010; 11 ALİ/ARDS’li Çocuklarda Uygulanan Özellikli Tedaviler Pediatr Crit Care Med 2010; 11 FiO2 İhtiyacına Göre PEEP Pediatr Crit Care Med 2010; 11 Yüzükoyun (Prone) pozisyon 18.07.2013 23 Yüzükoyun pozisyon Sırtüstü 18.07.2013 Yüzükoyun 24 Yüzükoyun pozisyon mortaliteye etki: erişkinler 18.07.2013 25 18.07.2013 26 18.07.2013 27 18.07.2013 28 ARDS kriterleri (PaO2/FiO2 ≤ 300) NİV ? •Basınç kontrollü ventilasyon •VT=6 ml/kg, PIP/Pplat <30-35 •PEEP FıO2 ihtiy. göre titre et •Hedef SVO2>%60, normal laktat •Permisif hiperkapni •Altta yatan nedenin tedavisi •Gerekirse Hct %30-40/inotrop •Enteral beslenme (↓CHO↑Yağ) •Negatif/Nötr sıvı balansı PIP/Pplat > 30-35? ↓VT=5 ml/kg pH < 7.25? ↑f SVO2 < %60 / SpO2 < %80 ↑PEEP Evet Oksijenasyon İndeksi >15 ? OI = Yüzükoyun yatır; Açma Manevrası Yanıt Yetersiz? YFOV? APRV? P aw × FiO 2 × 100 PaO 2 ARDS Tedavi Akış Şeması Hayır Konvansiyonel mekanik ventilasyona devam