P53Yolağı p53 • p53hücredetümörgelişiminibaskılayanbirtranskripsiyon faktörüdür. • Hemenhemenbütünhücrevedokulardasürekliekspreseedilir. • Hücrebüyümesinikontroleder,potansiyelkanserhücrelerinin apoptozagiderekölmelerinisağlar. • GenomstabilitesinidevameCrir - GenomunGardiyanı p53 • GenomunGardiyanı • DNAtamiri • Gelişimvefarklılaşma • Hücresiklüsükontrolüve düzenlenmesi • Genomanomalilerinin engellenmesi • Apoptozunindüklenmesi p53 • p53normalhücrelerdeazmiktardavardır,fakatDNAhasarıyada streslekarşılaşanhücrelerdeindüklenirveifadesiartar. p53 NORMALp53 • GenomunGardiyanı p53allowscells withrepaired DNAtodivide. p53 • DNAtamiri DNArepairenzyme protein p53 • Gelişimvefarklılaşma protein • Hücresiklüsükontrolüvedüzenlenmesi Step2 Step1 Step3 • Genomanomalilerininengellenmesi DNAdamageiscaused Celldivisionstops,and p53triggersthedestruc?on byheat,radia?on,or p53triggersenzymesto ofcellsdamagedbeyondrepair. • Apoptozunindüklenmesi chemicals. repairdamagedregion. ABNORMALp53 abnormal p53protein Step1 Step2 DNAdamageis causedbyheat, radia?on,or chemicals. Thep53proteinfailstostop celldivisionandrepairDNA. Celldivideswithoutrepairto damagedDNA. cancer cell Step3 Damagedcellscon?nuetodivide. Ifotherdamageaccumulates,the cellcanturncancerous. 5 p53–Apoptozİlişkisi • p53pro-apoptoHkgenleriakHfleşHrerekapoptozuindükler. - Noxa,p53AIP,Bax,Apaf-1 • p53ayrıcamitokondrideBcl2ailesiproteinleriileetkileşimegeçerek deapoptozuteHkler. p53 • HomotetrameroluşturduğundaakHQir. p53 • Herp53proteini4domaindenoluşur. - TransakHvasyondomaini - DNAbağlanmadomaini - Tetramerizasyondomaini - HasarlıDNAbölgelerinitanıyandomain P53–ATM-ATR • DNA’dahasaroluncaATMAveATRproteinlerisentezlenir. P53-ATM • ATMveATRproteinlerihedefkinazlarıakHfleşHrirler. P53–Mdm2 • Mdm2p53’ebağlanarakyıkımınasebepolur. • Streszamanlarındap53fosforillenirvebudurumdaMdm2p53’e bağlanamaz. TümörSüpresör–ÇiXvuruşhipotezi p53 • TümörSüpresör–ÇiQvuruşhipotezi p53–Kanser • p53birçokkansertüründemutasyonauğrar/inakHveolur. p53–Kanser • Li-FraumeniSendromu • p53mutasyonuolanbirailedebirbirindenfarklıkanserlerbirbirini takipedenkuşaklarboyuncagörülür. p53–Kanser • p53-/-farelernormalgelişimlerinitamamlayıpdoğarlarfakat doğumdan2-3haQasonraçoksayıdamalintümöroluşur.