DEPRESYON Depresif bozukluklar 1.Major depresif bozukluk 2.Distimik bozukluk 3.Bipolar bozukluk'taki depresyon. 4.Genel bir tıbbi duruma bağlı depresyon. 5. Depresyonlu uyum bozukluğu.(depresyon+uyum bozukluğu) 6. Başka türlü adlandırılamayan depresif bozukluk. a- Premenstrüel disforik bozukluk. b- Minör depresif bozukluk.(hafif seyirli en 2 kriter fakat5 den az) c- Yineleyen kısa depresif bozukluk. Etiyoloji Başlıca 3 faktör etkilidir. • Psikososyal • Genetik • Biyolojik Depresyonda biyokimyasal etkenler • Biyojenik aminler: Norepinefrin,serotonin,dopamin • Asetilkolin • Gaba • Nöropeptitler • Somatostatin • Trombosit mao aktivitesi • Glutamat • Elektrolit bozuklukları: İntraselüler Na artar. Nöroendorinolojik çalışmalar • Hipotalamik-pituiter-adrenal aks: Kortizol fazla salınımı • Hipotalamik-pituiter-tiroid aks: Hipotiroidizm • Melatonin düşük. Büyüme hormonu az. Uyku bozuklukları Nöroanotomik çalışmalar • Amigdala • Prefrontal korteks • Hipokampus • Bazal ganglia • Talamus • Korteksteki konuşma alanı • Hipotalamus • Beyin sapı etkilendiği gösterilmiştir. İlaçlar • Rezerpin • Metildopa • Steroidler • Alkol • Barbitüratlar • Oral kontraseptifler • Amfetamin • Propranolol Hastalıklar • • • • • • • • • • Tiroit hastalıkları DM Addison hastalığı Cushing hastalıkları MS SLE Demans Pankreas kanseri Karsinomlar Enfeksiyonlar Major depresif bozukluk • Majör depresif bozukluk, Majör depresyon, Ağır depresyon veya Klinik depresyon, kişinin sosyal işlevlerini ve günlük yaşama dair etkinliklerini rahatsız edecek, bozacak dereceye ulaşmış üzüntü, melankoli veya keder durumudur. • Yaşam boyu yaygınlığı %17-19, bir yıllık yaygınlığı ise %1-9 arasındadır. • Kadınlarda daha sık görülür. • Hastalık esnasında kişide ruhsal açıdan, ani sinir bozuklukları, deporsanalize olma, aşırı kaygı ve korku, özsaygı yitimi görülür. • Fiziksel etkileri ruhsal semptomlara bağlı olarak, aşırı kilo kaybı, sinirsel mide bozuklukları, kusma, aşırı terlemedir. Dsm V Kriterleri • Ağır depresyon diyebilmek için aşağıdaki belirtilerden en az beşinin en az iki haftadır sürüyor olması gerekir: • Depresif duygu durumu 2 si mutlaka olmalı • Aktivelere olan ilgi azalması • Uyku bozuklukları • Yeme sorunları • Değersizlik, umutsuzluk ve suçluluk duyguları • Konsantrasyon güçlüğü, karar verme güçlüğü • Enerji azlığı, sürekli yorgun hissetme, herşeye karşı isteğini kaybetme, duygusal olarak birşey hissedememe. • Ölme isteği İntihar düşünceleri veya intihar girişimi olabilir. Major depresyon alt grupları - Kronik seyirli depresyon Psikotik belirtiler Atipik depresyon(çok yeme,çok uyuma) Melankolik depresyon Doğum sonrası başlayan depresyon (post partum depresyon) Katatonik belirtiler(hareketsizlik,negativite) Atipik depresyon • Belirli bazı semptomlar gösterir. Bunlardan biri olumlu olaylar karşısında duygu durumun geçici olarak neşeli olmasıdır. İyi bir haber aldıktan ya da dışarıda arkadaşlarla vakit geçirirken kendinizi iyi hissedebiirler. Yine de, duygu durumdaki bu artış dalgalıdır. Atipik depresyonun diğer belirtileri arasında kilo artışı, artmış iştah, aşırı uyuma, kol ve bacaklarda ağırlık hissi, reddedilmeye karşı hassaslaşma vardır. Melankolik depresyon • Bedensel belirtilerle karakterize olan ve özellikle farmakoterapiye ve elektrokonvülsif tedaviye cevap verdiğine inanılan major depresyonun şiddetli bir formudur. 1) stres tarafından presipite edilmeyen 2) biyolojik bir etiyolojiye sahip olan 3)çevresel olaylara tepkisizlikle seyreden 4) psikoterapiye değil somatik tedavilere cevap veren 5) kişilik patolojisi olmayan bireylerde görülen 6) özel bir belirti kaybıyla karakterize bir depresyon tipidir. Postpartum depresyon • Depresif durum, normal sayılan bir hüzünlülük halinden, psikotik depresyona kadar giden bir gelişim gösterebilir ve belirtileri doğumu takip eden bir yıl içinde,genellikle il 1 ay herhangi bir zaman diliminde ortaya çıkabilir. Katatonik depresyon • Ambitandans • Otomatik uyum=Pasif uyum=Komut otomatizması (Abartılı kooperasyon) • Aversiyon • Katalepsi • İmmobilite • Mutizm • Negativizm • Stupor • Postür alma • Rijidite • Bakakalma • Balmumu esnekliği Distimik bozukluk Çoğu zaman erken başlangıçlıdır. Depresif duygu durumu+ Aşağıdakilerden en az 2 tanesi • Yeme bozuklukları • Uyku değişikleri • Düşük enerji • Düşük özgüven • Konsantrasyon azalması • Umutsuzluk hissi Çifte Depresyon • Çifte (double) depresyon: Distimi+MDD Tedavi 1)İlaç tedavisi: • Trisiklik antidepesanlar: : İmipramine ( tofranil), clomipramine ( anafranil ), amitriptiline ( laroxyl ) • SSRI: Fluoxetine (prozac), citalopram (cipram), sertraline (lustral), paroxetine (paxil), essitalopram (cipralex) • SNRI:Vernafaksin(efexor),duloksetin(Cymbalta) • SARI:Desyrel(trazodone),mirtazapine(remeron) • Bupropion(wellbutrin,zyban) 2. Değişik psikoterapi yöntemleri 3. Grup tedavileri 4. Elektro konvulsif tedavi (elektro şok tedavisi) 5. Fototerapi (özel bir ışık tedavisi)