boşluk doldurma

Aşağıdaki verilen cümleleri, kelimelerden uygun olanlarıyla tamamlayınız.
hızlanma
uçak
sallanma
rüzgar gülü
Atlıkarıncaya
sıkma
germe
yavaşlayan
esnek
sünger
hareket
dönme
top
saatin
bastırma
taş
atlet
pervanesi
kuvvet
itme
çekme
kalıcı
yön değiştiren
1- Hızlı tren istasyona yaklaşırken ……………………………… hareketi yapar.
2- Salıncakta sallanan çocuk ……………………………… hareketi yapar.
3- Yolda giden bir otomobil sola dönerse ……………………………… hareketi yapar.
4- Hareket eden bir otomobilin tekerleği ……………………………… hareketi yapar.
5- ……………………………… binen çocuk dönme hareketi yapar.
6- ……………………………… cisimlerde şekil değişikliği yapar.
7- Dolabın kapağını açarken ……………………………… kuvveti uygularız.
8- ……………………………… sarkacı sallanma hareketi yapar.
9- Yüksekten bırakılan top düşerken ……………………………… hareketi yapar.
10- Dolabın kapağını kapatırken ……………………………… kuvveti uygularız.
11- ……………………………… maddelerde geçici şekil değişikliği olur.
12- Varlıkları ……………………………… ettirmek için uygulanan itme ve çekme kuvvet olarak nitelenir.
13-Plastik lastiği ……………………………… geçici şekil değişikliği meydana getirir.
14- Teneke kola kutusunu ……………………………… kalıcı şekil değişikliği meydana getirir.
15- ……………………………… esnek olmayan maddedir.
16- Piste inen ……………………………… yavaşlayan hareketi yapar.
17- Vantilatörün ……………………………… dönme hareketi yapar.
18- Duvara çarpan ……………………………… , yönü değişen hareketi yapar.
19- Kuvvet türlerinden biri de ……………………………… ‘dır.
20- Bitiş çizgisine yaklaşan………………………………
hızlanma hareketi yapar.
21- Esnek olmayan maddelere kuvvet uygulandığında ……………………………… değişiklik olabilir.
22- ……………………………… dönme hareketi yapar.
23- Sıkma kuvveti uygulanan ……………………………… geçici şekil değişikliğine uğrar.
Aşağıdaki ifadelerden doğru olanlara “D” , yanlış olanlara “Y” yazınız.
1-(
) İtilen her cisim hareket eder.
2-(
) Durağa yaklaşmakta olan otobüs hızlanma hareketi yapar.
3-(
) Saatin sarkacı sallanma hareketi yapar.
4-(
) Varlıkların hızını artırarak yaptıkları harekete hızlanan hareket denir.
5-(
) Araba uçağa göre daha hızlı hareket eder.
6-(
) Araçlar virajlarda yön değiştiren hareketi yapar.
7-(
) Havada serbest bırakılan cisim yavaşlama hareketi yapar.
8-(
) Hareket halindeki her cisme bir kuvvet etki eder.
9-(
) Yön değiştirme varlıkların hareket özelliklerinden değildir.
10-(
) Sıkma ile oluşturulan şekil değişiklikleri her zaman kalıcıdır.
11-(
) Cisimleri çekerek de harekete geçirebiliriz.
12-(
) Hareket eden cisimleri durdurmaya çalışabiliriz.
13-(
) Bir cisim hızlanıyorsa, bu cisme bir kuvvet etki etmektedir.
14-(
) Kuvvet uygulanan cisimde her zaman şekil değişikliği olmaz.
15-(
) Hızlı bir cisme kuvvet uygulanırsa cisimde yavaşlama olabilir.
16-(
) Bir cisme bükme kuvveti uygulandığında her zaman geçici şekil değişikliği olur.
17-(
) Yere çarpan top sıçrarken yön değişen hareketi yapar.
18-(
) Kuvvet cisimlerin şeklini değiştirebilir.
19-(
) Havalanmakta olan uçak yavaşlama hareketi yapar.
20-(
) Salıncak dönme hareketi yapar.
21-(
) Saatin akrep ve yelkovanı dönme hareketi yapar.
22-(
) Futbolcu üzerine gelen topu kontrol ettiğinde durdurma hareketi yapar.
23-(
) Rüzgar gülü yönü değişen hareketi yapar.
24-(
) Matkap çalıştığında ucundaki cisim dönme hareketi yapar.
25-(
) Sıcak günlerde serinlememizi sağlayan vantilatör dönme hareketi yapar.
26-(
) Kırmızı ışığın yandığını gören bir araç hızlanma hareketi yapar.
27-(
) Bükme kuvveti daha çok metallerde uygulanır.
28-(
) Buzdolabının kapağını açarken itme kuvveti uygularız.
29-(
) Esnek maddelere kuvvet uygulandığında geçici şekil değişikliği olur.
30-(
) Vurma kuvveti cisimlerde her zaman kalıcı şekil değişikliğine neden olur.
31-(
) Taşı cama attığımızda kalıcı şekil değişikliği olur.
32-(
) Koşunun bitiş çizgisine varan atlet yavaşlama hareketi yapar.
33-(
) Suyun değirmeni çevirmesi dönme hareketi oluşturur.
KUVVET VE HAREKET
Cisimleri iterek ya da çekerek onlara kuvvet uygulamış oluruz. İtme ve çekmenin birer kuvvet olduğunu 3. sınıfta
öğrenmiştik.
Varlıkları hareket ettiren, durduran, şeklini değiştiren veya yönünü değiştiren itme ve çekme etkisine kuvvet
denir. Bir cismi iterek veya çekerek hareket ettirebiliriz.
Kuvvet:
-Duran cismi hareket ettirebilir,
-Hareketli cisimleri hızlandırabilir,
-Yavaşlatabilir
-Durdurabilir
-Yönlerini değiştirir.
-Döndürebilir.
KUVVETİN ETKİLERİ
1 – Hızlandırma Etkisi: Kuvvet uygulayarak hareket halindeki bir cismin hareketi hızlandırılabilir.Bunun için cismin
yönünde uygulanan kuvvet arttırılmalıdır.
Örnek : Hareket halindeki bir otomobilin gaz pedalına basınca otomobil hızlanır.
2 – Yavaşlatma Ve Durdurma Etkisi: Hareket halindeki bir cisme, hareket yönüne zıt bir kuvvet uygulanırsa cismin
yavaşlamasına, hatta durmasına neden olur.
Örnek : Sürtünme kuvveti cismin yavaşlamasına ve durmasına neden olan cismin hareketi ile zıt
yönlü kuvvettir.
3 – Yön Değiştirme Etkisi: Hareket halindeki bir cisme hareket yönünden farklı bir yönde ve hareketine neden olan
başka bir hareket uygulanırsa, hareket yönünün değişmesine neden olur.
4 – Döndürme Etkisi:
* Bisikleti sürmek için pedala basarak tekerleği hareket ettirirken
* Kapıyı açmak için kapı kolunu çevirirken
* Otomobil direksiyonunu dondurup tekerleklerin yönünü değiştirirken
* Tornavida ile vidaları sıkıştırırken kuvvetin döndürme etkisinden yararlanırız.
KUVVETİN CİSİMLERİN ŞEKLİNE ETKİSİ
Kuvvet cisimlerin şekillerinde;
-Bükme
-Sıkma
-Germe
-Vurma
yoluyla değişiklik yapılabilir.
* Oyun hamuruna parmağımızla bastığımız yerde parmağımızın izi kalır, sekli değişmez.
* Bir lastiği iki ucundan çektiğimizde lastik uzar (germe)
* Plastik cetveli büktüğümüzde cetvel eğilir. (bükme)
* Süngeri avucumuzda sıkıştırdığımızda büzülür.
Bütün bunlar kuvvetin sekil değiştirmesine örnektir.
Kuvvetin etkisiyle şekil değiştiren cisimlerden bazıları, kuvvetin etkisi ortadan kalktığında eski şekline geri döner.
Böyle cisimlere esnek cisim denir. Paket lastiği, yay ve sünger bu cisimlere örnek olarak verilebilir
Kuvvetin etkisi ortadan kalktığında bazı cisimler eski şekline dönmez. Böyle cisimlere de esnek olmayan ( berk )
cisimler denir. Vurduğumuz yumurtadaki ve büktüğümüz teldeki şekil değişikliği kalıcıdır. Çünkü bakır tel ve yumurta
esnek olmayan cisimlerdir.
HAREKET NEDİR ?
-Bir cismin bulunduğu yere konum denir. Cisimlerin konum değiştirmelerini yer değiştirme veya hareket denir.
-Bir cismin sabit kabul edilen bir noktaya göre yerinin değişmesine hareket denir.
-Bir varlığın başka bir varlığa göre yer değiştirmesine hareket denir.
HAREKET ÇEŞİTLERİ
-Hızlanma Hareketi (Duraktan hareket eden otobüs, kalkışa geçen uçak, koşmaya başlayan çocuk vb.)
-Yavaşlama Hareketi ( Durağa yanaşan otobüs, inişe geçen uçak, kırmızı ışığa yaklaşan araba vb.)
-Sallanma Hareketi (Salıncak hareketi, gondol hareketi vb.)
-Dönme Hareketi (Dönme dolabın hareketi , saatin akrep ve yelkovanının hareketi, atlıkarıncanın hareketi vb.)
-Yön değiştirme Hareketi ( pinpon topunun hareketi, ortaya kafa vurulduğunda topun hareketi vb.)