Doğumsal Kalp Hastalıkları Genel, Asiyanotik DKH Tanım, sıklık • Doğumda mevcut yapısal defektler – Kalp oluşumu konsepsiyon 8. hafta – Duvarlar (septum), Kapaklar, Arter ve venler • • • • Fetal hayatta iyi tolere edilir (HLHS bile) Çoğu yenidoğan döneminde tanı alır, > %50 Fetal EKO – prenatal tanı Sıklık : 8 / 1000 canlı doğum – Preterm PDA, MVP ve BAV (erişkinde %1-2) hariç – Ölü doğumda %3-5, abortusta %10-25 Tanım, sıklık • Neonatal dolaşım – PVR ilk birkaç haftada düşer – L → R şantlı defektler – Çıkım yolu darlıkları • Yaşam ihtimalleri arttı, – Palyatif ve/veya düzeltici cerrahi – İnvaziv girişimler Defekt tipi Ventricular septal defect Atrial septal defect (secundum) Patent ductus arteriosus Coarctation of aorta Tetralogy of Fallot Pulmonary valve stenosis Aortic valve stenosis D-Transposition of great arteries Hypoplastic left ventricle Hypoplastic right ventricle Truncus arteriosus Total anomalous pulmonary venous return Tricuspid atresia Single ventricle Double-outlet right ventricle Others % 25-30 6-8 6-8 5-7 5-7 5-7 4-7 3-5 1-3 1-3 1-2 1-2 1-2 1-2 1-2 5-10 Etioloji • Multifaktöriyel – Genetik ve çevresel faktörler • Kromozomal anomali, %5-10 – Trizomi 18 - %90 – Trizomi 21 - %50 – Turner - %40 • Ebeveyn ve kardeşlerde varsa risk artar, %3-4 – Tekrarlama ilk çocuktaki lezyon tipine bağlı, benzer tip – 2 kişide DKH varsa tekrarlama risk %20-30 Etioloji • Spesifik gen defektleri – – – – – – – – DiGeorge send. (22q11.2) - CATCH 22, 1/4000 Ailevi ASD, sekundum (AV bloklu/bloksuz) Noonan sendromu Holt-Oram sendrom Alegille sendromu Williams sendromu Kardiyomiyopatiler, HCM Herediter aritmiler, uzun QT sendromu Etioloji • Maternal nedenler, %2-4 – Diabet, SLE, Fenilketonüri, kongenital Rubella – Teratojenik ilaçlar (lityum, ethenol, warfarin, thalidomid, anti-metabolitler, anti-konvülzifler) • Non-kardiyak malformasyon, %25 • Cinsiyet – BAT, AS ve AoK erkeklerde (%65), – ASD, VSD, PDA ve PS kızlarda daha sık • Irksal farklılık yok Fetal EKO Maternal • Ailede DKH varlığı • Annede DM, FKU, SLE • Rubella geçirme • Teratojen ilaç alımı • PG sentetaz inh. (ASA, NSAE) kullanımı • Kalıtsal hastalık (Noonan, Marfan, Williams vs.) • İn vitro fertilizasyon –IVF Fetal • Anormal obstetrik USG • Ekstrakardiyak anomali • Kromozomal anomali • Aritmi • Hidrops • Çoğul gebelik • Twin-twin transfüzyon sendromu şüphesi Sınıflandırma : Klinik bulgular: siyanoz ve üfürüm Asiyanotik DKH Siyanotik DKH Fizik muayene Telekardiyografi EKG Tanı - tedavi EKO, Kardiyak CT/MRI, Kateterizasyon Pulse oksimetre ile DKH taraması • Sağ el – alt extremite • 24-48 arasında veya hastaneden çıkmadan önce – Sat. < %90 (+), > %95 (-) – Sat. < %95 veya alt-üst fark > %3 ise (+), 1 saat sonra tekrarla, (+) ise tekrar, yine (+) ise, – Dikkatli FM ve EKO yap Asiyanotik DKH 1. Volüm tipi yüklenme – ASD, AVSD, VSD, PDA 2. Başınç tipi yüklenme – PS, AS, AoK Atriyal Septal Defekt (ASD) • Sıklık %8 • Erkek /Kız = 1/3 • Tipleri – Sekundum • Tek veya Multiple - Fenestre – Primum – Sinüs venozum • Parsiyel pulmoner ven dönüş anomalisi – RPV Patofizyoloji • Defekt büyüklüğü • L R şant miktarı – RA, RV ve Pulmoner vaskuler yatakda dilatasyon – Pulmoner hipertansiyon – Hipertrofi, Fibrozis – Pulmoner Vaskuler Hastalık – Pulmoner direnç artışı • Nadir, %10 • > 20 yaş ve Kadın Klinik • Genellikle asemptomatik – Kalp yetersizliği nadir – Gelişme geriliği – Çabuk yorulma ve eforla dispne • Defekte bağlı üfürüm duyulmaz • PO’da 2-3/6 sistolik ejeksiyon üfürümü – Rölatif pulmoner darlık • S2’ de sabit çiftleşme Göğüs grafisi & EKG Ekokardiyografik görüntüleme • Transtorasik- TTE – Defektin büyüklüğü ve lokalizasyonu – RA-RV boyutu – Akımlar oranı – Pulmoner arter basınçı • Transösefajial -TEE – TTE ile yeterli görüntü sağlanamadığında Katetetrizasyon • Hemodinamik çalışma – Şant miktarı, Qp/Qs – PVR, PVR/SVR • İnvazif girişim – kapatma Prognoz, komplikasyonlar • Spontan kapanma – küçük/orta, < 4 yaş, %40 – Defekt boyutunda küçülme • Büyük defektlerde erişkin döneminde – Kalp yetersizliği ve PH gelişir • Endokardit proflaksisi gerekmez • Aritmiler - SVT, flatter, fibrilasyon • Paradoksal embolizm – Serebrovaskuler olay, nadir Tedavi • Transkateter – Sekundum tip – Uygun vakalarda, özel cihazla • Cerrahi, açık kalp – Geniş sekundum – Primum – Sinüs venozum tip – Primer sütür veya yama (perikard, suni) Tedavi • Endikasyon – Semptomatik – Asemptomatik, Qp/Qs > 2 – Geniş RV, RA • Zamanlama – 1 yaş sonrası – Okul çağı öncesi Atrioventriküler Septal Defekt (AVSD) • AV kanal defekti, Endokardiyal yastık defekti • Down sendromlu çocuklarda sık, %40 • Tipleri: – Komplet AVSD: AV septal defekt, tek anulus ve AV kapak – septumla ilişkili anterior ve posterior köprü yaprakçıklar ve her ventrikülün lateral yaprakçıkları var – Transisyonel AVSD: Normal AV kapak, primum defekt, anterior mitral/septal triküspid yaprakçıkta yarık, küçük VSD Patofizyoloji • Fizyopatolojisi ve klinik bulgular geniş VSD’ ye benzer – Sık akciğer enfeksiyonu – Kalp yetersizliği – Pulmoner hipertansiyon EKG & TELE Ekokardiyografi Tedavi • PVH, 6-12 ayda başlar • 3-8 ay arasında cerrahi tamir – Down sendromu, 3-4. ayda – Pulmoner banding veya – Tam düzeltme : yama + kapak tamiri Ventriküler Septal Defekt (VSD) • En sık, %25 • Defekt tipleri – Membranöz, %75 – Outlet, %5 – İnlet, %5 – Muskuler, %15-20 Fizyopatoloji • Defekt büyüklüğü • L R şant miktarı – LA, LV ve Pulmoner arterde dilatasyon – Pulmoner hipertansiyon – Hipertrofi, Fibrozis – Pulmoner vaskuler hastalık (PVH) – Pulmoner vaskuler direnç artışı – Eisenmenger sendromu • Başlangıç 6-12 ay • > 10 yaş Klinik bulgular Küçük defektler • Asemptomatik – MKO‘da 3-5/6 pansistolik üfürüm – Kapanma döneminde geç sistolik üfürüm – Apekste kısa-sert sistolik üfürüm, • Muskuler VSD • Spontan kapanma sık Klinik bulgular Orta defektler • Semptomatik – Sık akciğer enfeksiyonu – Terleme, çabuk yorulma – MKO‘da 3/6 pansistolik üfürüm • Spontan kapanma az, küçülebilir • Kapatılması gerekir Klinik bulgular Geniş defektler • Kalp yetersizliği bulguları – Emerken yorulma, kilo alamama • Sık akciğer enfeksiyonu • 2. ses sert PHT • MKO’ da 2-3/6 pansistolik üfürüm • Spontan kapanma yok, küçülebilir • Kapatılması gerekir EKG Göğüs grafisi Ekokardiyografi • • • • • Defektin büyüklüğü ve lokalizasyonu Ventriküller arası basınç gradiyenti Şant miktarı ve akımlar oranı (Qp/Qs) Pulmoner arter basınçı Ek anomaliler Kateterizasyon • Tanısal • Hemodinamik çalışma – Şant miktarı (Qp–Qs), – Akımlar oranı (Qp/Qs), – PVR, PVR/SVR • İnvazif girişim Prognoz • Spontan kapanma – Küçük defektlerin %30-50’ si, ilk 2 yılda – Muskuler defektlerin > %80’ i (membranöz defektler %35), < 4 yaş • Kalp yetersizliği – Orta-geniş VSD, > 1-3. ay • Sık akciğer enfeksiyonu • İnfundibuler darlık • AVP ve AY, % 5 Komplikasyonlar • Endokardit • Pulmoner vaskuler hastalık (PVH) – Geniş VSD – Başlangıç 6-12 ay • Eisenmenger sendromu – > 10 yaş – Siyanoz – Çomak parmak Tedavi Küçük VSD • Qp/Qs < 1.5 • Tedavi gerektirmez Klinik izlem • Endokardit profilaksi gerekmez – Ağız-diş hijyeni yeterli • Aort kapak yetersizliği gelişirse kapatılır Tedavi Orta VSD • Kalp yetersizliği – Diüretik, ACE inh., Digoxin • Klinik izlem – KKY ve kilo alımı • 1 yaşından sonra Qp/Qs > 2 ise kapatılır Tedavi Geniş VSD Kalp yetersizliği tedavisi (Diüretik, ACE inh., Digoxin) Gelişme geriliği (Yüksek-kalorili formula) Yanıt iyi: Kapatılma girişimi geçiktirilir (> 1 yaş) Yanıt iyi değil: KKY kontrolü yetersiz Pulmoner hipertansiyon Gelişme geriliği Sık akciğer enfeksiyonu Yaşına bakılmaksızın ACİLEN KAPATILIR Defektin kapatılması • Transkateter yolla – Uygun vakalar • Muskuler, Perimembranöz* – Özel geliştirilmiş cihazlar • Cerrahi, açık kalp – Primer sütür – Yama – perikard veya suni *AV blok riski yüksek Patent Duktus Arteriozus (PDA) LPA ↔ DA arasında normal fetal yapının açıklığı LSA’ in 5-10 mm altındadır Koni şeklinde olup küçük orifis PA tarafındadır Anormal mukoid endotel ve muskuler tabaka var, ilk birkaç hafta açık kalan duktus nadiren kapanır (spontan/ilaçla) • Sıklık %6-8 (term bebekler) – Prematur bebeklerde %40-80 • E/K : 1/2 • • • • Patofizyoloji • Defekt büyüklüğü • L R şant miktarı – LA, LV ve Pulmoner vaskuler yatakda dilatasyon – Pulmoner hipertansiyon – Hipertrofi, Fibrozis – Pulmoner vaskuler hastalık – Pulmoner vaskuler direnç artışı Klinik bulgular Küçük-orta PDA • Genellikle asemptomatik • Sol 2.İKA ve klavikula altında sistolik veya devamlı üfürüm Klinik bulgular Geniş PDA • Sol 2.İKA ve klavikula altında devamlı üfürüm • Kalp yetersizliği – Takipne, taşikardi, aşırı terleme – Emerken çabuk yorulma, kilo alamama • Sık akciğer enfeksiyonu E KG & Te l e Ekokardiyografi • • • • • Defekt büyüklüğü ve yapısı LA- LV boyutları Ao- PA arası basınç farkı Şant miktarı ve akımlar oranı (Qp/Qs) Ek anomaliler Kateterizasyon • Hemodinamik çalışma – Şant miktarı – Qp/Qs – PVR, PVR/SVR • İnvazif girişim Ayırıcı tanı • • • • • • Aortapulmoner pencere – (APW) Sinüs valsalva anevrizması rüptürü Koroner arteriovenöz fistül VSD + AY Opere TOF AY + MY Prognoz, komplikasyon • Spontan kapanma nadir • Şant büyükse; – Kalp yetersizliği – Tekrarlayan akciğer enfeksiyonu – PVH, Eisenmenger sendromu • Endokardit • Non-infektif trombüs • Paradoksal emboli Tedavi = kapatma • Endikasyon – Sistolik /devamlı üfürüm duyulan duktus – PVR < 6 WÜ, PVR/SVR < 0.3 • Zamanlama – 6 ay - 2 yaş – Klinik bulgu (KKY) varsa acil • Endokardit proflaksi – Kapatıldıktan 6 ay sonra gerekmez Cerrahi kapatma Endikasyon Prematurite Çok büyük duktus Atipik duktus Anevrizma Endarteritis , Abse Ligasyon Sol posteriolateral torokotomi Videoskopik Mortalite, < %1 Transkateter kapatma Küçük-orta duktus Koil Geniş duktus Dukt Okluder Pulmoner stenoz (PS) • Sıklık %7-10 • Tipleri – Valvuler, en sık – Subvalvuler (infundibuler) – Supravalvuler • İnfundibuler PS – İzole, nadir. TOF ile birlikte • Supravalvuler PS – Ana PA ve dalları Patofizyoloji • Darlığın derecesi • RV basıncında artma – < = > LVP • RV hipertrofisi • RA ve RV’ de genişleme • PAP normal / düşük Patofizyoloji • Valvuler darlıkta – Kapak kalın ve fibrotik – deforme yaprakçık, yapışık komussür • VSD ve ASD ile birlikte olabilir • Noonan, LEOPARD ve Alegille sendromu • YD’ da ciddi darlık, RV kompliyansında azalma, PFO’ dan R→L şant ve siyanoz – Kritik PS Klinik – Hafif PS • Asemptomatik • S2 çift, PO’ da ejeksiyon klik ve 2-3/6 şiddetinde ejeksiyon üfürümü • EKG : N • Göğüs grafisi: poststenotik dilatasyon • RV-PA basınç farkı < 30 mmHg Klinik – Orta PS • Eforla solunum sıkıntısı, çabuk yorulma • S2 çift, PO’ da ejeksiyon klik ve 3-4/6 şiddetinde ejeksiyon üfürümü • EKG’ de sağ aks ve RVH • Göğüs grafiside hafif KM, poststenotik dilatasyon ve vaskularitede hafif azalma • RV-PA basınç farkı: 30-60 mmHg Klinik – Ciddi PS • Sağ kalp yetersizliği bulguları, eforla göğüs ağrısı • S2 şiddeti azalmış, pulmoner kompenenti işitilemez, PO’ da 4/6 şiddetinde ejeksiyon üfürümü, trill (+) • EKG’ de sağ aks, RAH ve RVH • Göğüs grafiside KM, poststenotik dilatasyon ve vaskularitede azalma • RV-PA basınç farkı: > 60 mmHg E KG & Te l e Ekokardiyografi • • • • Kubbeleşen kalın pulmoner kapak Anulus çapı ölçülebilir Poststenotik dilatasyon RV-PA basınç farkı ölçülebilir Kateterizasyon • Hemodinamik çalışma • İnvazif girişim Tedavi Hafif PS • Klinik izlem Orta PS • Klinik izlem • Semptomatik ise Valvuloplasti Ciddi PS • Valvuloplasti (1. tercih) • Cerrahi komussürotomi Aort stenoz (AS) • Sıklık %5 • Biküspid AV, %1.5 (erişkinde) – Çocuklarda asemptomatik • E/K: 3/1 • Tipleri: – Valvuler, en sık – Subvalvuler – Supravalvuler Patofizyoloji • Valvuler, en sık – Kapak kalın, komüssürler yapışık – LV sistolik basıncı ↑ → LVH, kompliyans ↓, enddiyastolik basınç ↑ • Subvalvuler (Subaortik) – izole, ek anomali (Shone sendromu), cerrahi onarım sonrası, HOCM – Diskret, en sık – Fibromuskuler – Tubuler Patofizyoloji • Supravalvuler, nadir – İzole, ailevi – Williams sendromu (mental retarde, elfin face, bebeklikte idiopatik hiperkalsemi) Klinik – Hafif AS – Asemptomatik – Nabız, kalp büyüklüğü ve apikal vuru normal – Sağ üst sternal kenarda 2/6 sistolik ejeksiyon üfürümü – Sistolik klik – apekste ve sol sternal kenar boyunca, solunumla değişmez – LV-Ao basınç farkı pik < 40 mmHg (ort. <25 mmHg) Klinik – Orta AS – Halsizlik, çabuk yorulma – Göğüs ağrısı, başdönmesi, ve senkop olabilir – Sağ üst sternal kenarda 3-4/6 sistolik ejeksiyon üfürümü ve trill (+) – Sistolik klik – apekste ve sol sternal kenar boyunca, solunumla değişmez – LV-Ao basınç farkı pik 40-70 mmHg (ort. 25-40 mmHg) Klinik – Ciddi AS – Halsizlik, çabuk yorulma – Göğüs ağrısı, senkop, ve ani ölüm – Sağ üst sternal kenarda 4-5/6 sistolik ejeksiyon üfürümü, S2’ de paradoksal çiftleşme, ve trill (+) – EKG : LVH, ST depresyonu ve T (-) “strain” – Telegrafi : Kardiyomegali ve dilate AAo – LV-Ao basınç farkı pik >70 mmHg (ort. > 40 mmHg) Klinik – Kritik AS – Yenidoğanlarda – LV yetersizliği ve düşük debi ile karekterize – Konjestif KY, kardiyomegali, pulmoner ödem – Nabız zayıf, idrar çıkışı azalmış, KDZ > 2 sn – Üfürüm şiddeti az veya yok EKG & Tele Ekokardiyografi • Hipertrofik LV, kubbeleşen kalın aort kapağı ve dilate AAo görülür, anulus çapı ve LV-Ao basınç farkı ölçülebilir. • Subaortik membran ve supravalvuler stenoz • Eşlik eden anomaliler: VSD, PDA, mitral kapak ve aortik ark anomalileri, %20 • Hiperkontraktil LV → FS ↑ • Kritik AS’ de kasılma zayıf, FS ↓ Ekokardiyografi Kateterizasyon • Hemodinamik çalışma • İnvazif girişim Prognoz, komplikasyon • Hafif ve orta AS, prognoz iyi – Klinik izlem • Darlık derecesi artabilir • AY gelişebilir • Ağır AS – Endokardiyal fibroelastoz – Kalp yetersizliği, ani ölüm – Endokardit Valvuler AS Hafif – Orta AS • Asemptomatik – Klinik izlem • Semptomatik – Valvuloplasti, %50 – Cerrahi • Komussürotomi, • Ross op. Ciddi AS • Valvuloplasti, %50 • Cerrahi – Komussürotomi – Ross op. Valvuloplasti • Orta- ciddi darlıkta – Progresif LV disfonksiyonunu önlemek – Senkop ve ani ölüm riskini azaltmak • Pik ΔP > 60-70 mmHg (istirahat), normal debi • Semptomatik veya EKG bulgusu varsa daha düşük gradientlerde (ΔP > 50 mmHg) yapılabilir • YD’ da kritik darlık • Sistolik disfonksiyon Cerrahi : Ross operasyonu Subvalvuler (subaortik) AS • Tipleri: Membranöz (Diskret tip, sık), fibromuskuler ve tubuler • Sol sternal kenar boyunca ve apikal sistolik üfürüm duyulur, AY riski mevcut • Yumuşak, dekreşendo diyastolik üfürüm (AY) • Gradient >35 mmHg, AY (hafif) ise – Cerrahi müdahale: Membran rezeksiyonu veya Miyektomi • Gradient <30 mmHg ise takip Supravalvuler AS • Gradient >50-60 mmHg • Cerrahi müdahale – Yama ile onarım Aort Koarktasyonu (AoK) Sıklık %5-7 E/K: 2/1 Aortanın her yerinde olabilir Juktaduktal pozisyonda,%98 Bikuspid aortik kapak, >%70 Supravalvuler mitral ring, paraşüt mitral kapak veya subaortik stenoz eşlik edebilir • Turner sendromu; %30-50 • • • • • • Patofizyoloji • Tipleri : – Diskret juxtaduktal darlık – Tubuler hipoplazi • Yaşamın ilk günlerinde PDA, aortanın juxta duktal bölgesinde genişlemeye, ve darlıktan geçişi sağlar • Asiyanotik olanlarda L→ R şant vardır • Ciddi darlık veya ark hipoplazisi olan bebeklerde R→ L şant olur → “diferansiyel siyanoz” nedeni Patofizyoloji • Ark hipoplazili CoA, infantil tip • İzole juxtaduktal CoA, adult tip • Kan basıncı, – Darlığın proksimalinde , distalinde • Femoral nabızlar zayıf / alınmıyor • Hipertansiyon, darlığın proksimalinde – Mekanik darlık, – Nörohormonal mekanizma Patofizyoloji • Kollateral arter gelişimi, erken tedavi edilmezse – Distaldeki akım azlığı – Subklavian, superior interkostal ve mamarial arterlerden – Koarktasyonu bypass eder • Serebral vasküler anevrizma – Kanama riski Klinik bulgular Çoğu asemptomatik, > 1 yaş Efor sonrası bacaklarda ağrı ve güçsüzlük AFN zayıf / yok Rutin muayenede hipertansiyon – Üst-alt arasında >20 mmHg sistolik basınç farkı • Sistolik üfürüm – Sol parasternal 3-4 İKA ve sol infraskapular bölgede kısa sistolik üfürüm • • • • Klinik bulgular • Kritik AoK – yenidoğanda – Ciddi kalp yetersizliği – Hipoperfüzyon – Asidoz • Alt taraf perfüzyonu sağlamak için – PGE1 infüzyonu yapılmalı EKG & Göğüs grafisi Ekokardiyografi – DAo’ daki koarktasyon görüntülenir – Darlığın ciddiyeti tahmini ölçülebilir Kateterizasyon • Hemodinamik çalışma • İnvazif girişim MRI, Multislice CT Prognoz, komplikasyon • Tedavi edilmezse 20-40 yaş arasında kaybedilir • Biküspid aortik kapak (BAV) – Yaşla AS ve/veya AY nedeni • İnfektif endarterit • Serebral kanama – Hipertansiyon – Anevrizma • Hipertansif ansefalopati Tedavi : Semptomatik yenidoğan ve bebek – Konjestif kalp yetersizliği, ciddi sistolik disfonksiyon, dolaşım kollapsı – PGE1 infüzyonu, destek tedavisi (diüretik, inotropik), metabolik bozukluk varsa düzelt – Stabil olduğunda ise Anjioplasti & Cerrahi – Çoğu merkezde ilk tercih CERRAHİ • Mortalite <%10 • Rekoarktasyon % 6-33 Tedavi : Semptomatik yenidoğan ve bebek • Balon anjioplasti: – Cerrahiye alternatif, – Yüksek rekoarktasyon oranı – Komplikasyon • Femoral arter yaralanması, • Anevrizma, • Tromboz Tedavi : Asemptomatik KoA – Cerrahi onarım • 2-3 yaş • Mortalite <%1 • Rekoarktasyon oranı az (> 2 yaş) CERRAHİ ONARIM Tedavi : Asemptomatik KoA – Balon anjioplasti • Native koarktasyonda tartışmalı • Rekoarktasyonda ilk tercih • > 20 mmHg gradient, uygun anatomi • < 20 mmHg gradient, uygun anatomi –Önemli kollateral –Univentriküler kalp –Önemli LV disfonksiyonu • Palyatif girişim Anjioplasti & Stent ? > 8-10 yaş, > 30 kg Ne öğrendim ?. • DKH sıklık, nedenleri • Temel klinik bulguları • En sık görülen asiyanotik DKH – VSD, ASD, PDA, PS, AS, AoK – Nasıl tanırım Kaynak: Nelson Textbook of Pediatrics 20th Edition