Sigara

Sigara Nedir?
Prof. Dr. Elif Dağlı
Pediatri Anabilim Dalı
Marmara Üniversitesi
Tıp Fakültesi
Sigara nedir?
•Tütün
•Kağıt
•Filtre
•Katkı maddeleri
•Pestisidler
•Gübre kimyasalları
•Füme edici ajanlar
•İşlemleme kimyasalları
Çevresel tütün dumanı
• Ana akım
sigara içicisinin
soluduğu
• Yan akım
sigaranın yanan
ucundan çıkan gaz
Ana akım
Co
Arsenik
Metanol
DDT
Cadmiyum
Bütan
Aseton
Naftalin
Amonyum
Egzos gazı
Zehir
Roket yakıtı
İnsektisit
Araba aküsü
Ocak gazı
Tırnak cilası çıkarıcı
Güve öldürücü
Temizlik Malzemesi Kimyasal
YAN AKIM SİGARA DUMANI
•Ana Akımdan daha çok nikotin içerir
•Karsinojenler daha yüksek konsantrasyondadır
•Çevre koruma ajansı tarafından grup A karsinojen
olarak tanımlanmıştır.
Organ ilişkili kanser etkisi
Organ
Kimyasal
Akciğer ve gırtlak
PAH, NNK, aldehydes (e.g. formaldehyde),
butadiene, metals (Cr, Cd, Ni)
Ağız içi
NNN, NNK,
PAH
Yemek borusu
NNN
mesane
aromatic amines (e.g. 4-aminobiphenyl,
2-naphthylamine)
pankreas
NNK, NNL
Kan hücreleri
benzene
Source: Hoffmann & Wynder. In: Marquardt et al. (Eds), Toxicology. Textbook, 1999
Sağlık Tehditi
Solunum Hastalıkları
İş yeri veya sosyal ortamda
sigara dumanına maruz kalmak
anfizem ve erişkin astımına neden olmaktadır.
Kalp Krizi
•Koroner arter hastalıklarını %20-70
oranında arttırmaktadır.
Sigarasız mekanlar kanunundan sonra
Montana’da kalp krizleri % 60 azalmıştır.
Sigara içmeyenlerde kanser
Dünya Sağlık Örgütü
Akciğer Kanseri % 32 artıyor.
Meme Kanseri
• Sigaraya maruz kalan genç kadınlarda meme
kanseri riski % 90 artmaktadır.
•
Menapoz öncesi kadınlarda 2.6 kez daha fazla
meme kanserine yakalanma riski vardır.
• Çok az ve devamlı sigara dumanına maruz
kalan kadınlarda 50 yaşına kadar meme kanseri
olma riski % 60 artmaktadır.
Çalışanlara Sağlık Tehditi
•
Pasif Sigara dumanı öncelikle ikram
endüstrisinde çalışanları etkiler
•
Dumanlı lokanta, kahvehane, pastahane, bar gibi
yerlerde çalışanların öksürük, hırıltı, göz yanması
gibi bulguları vardır. Woodward (2002) Cancer Council Vic
•
Avustralya’da sigara içmeyen ve gırtlak kanseri
olan bir barmene 466 bin dolar tazminat ödenmiştir.
•
Kaliforniya bar çalışanlarının sağlığı kanundan
sonra önemli ölçüde düzelmiştir.
İş Güvenliği Yasaları
İş güvenliği yasaları çalışanları toksik madde
ve sağlık tehditine karşı korumayı talep
eder.
Sigara içinde 4000 kimyasal madde vardır.
81 karsinojen içerir.
Uluslararası kanser Araştırma Ajansı
tarafından 1985 yılında
insanlar için grup 1 kanser yapıcı ilan
edilmiştir.
Havalandırma ve Ayırma
Bütün bilimsel araştırmalar havalandırma,
alanların ayrılmasının etkisiz yöntemler
olduğunu göstermiştir.
Sadece tam sigara yasağı etkili sonuç doğurur.
Dünya Sağlık Örgütü
Havalandırma pasif dumanın temizlenmesi için yetersizdir.
Joint Research Centre of the European Union (2003)
Klüplerin ve barların sigara içilmeyen bölümlerinde toksik
duman tehlikeli oranda saptanmıştır.
Cenko and Pisaniello (2002) Adelaide University
İşeme Havuzu
İşenebilir
bölüm
İşenemez
bölüm
Kısmi çözümlerin etkisi
Küresel Ölüm
Ölen
milyon kişi
10
Gelişmiş ülkeler
8
Developed
countries
Gelişmekte
Developing
countries
ülkeler
6
4
2
0
1990
Yıl
Year
2025
olan
Gelecek otuz yılda sigara
AIDS, tüberküloz, trafik kazası,
anne ölümleri, intihar ve
cinayetlerin
toplamından daha fazla
öldürecektir.
Düşük gelirli ülkelerde
Sigara tüketimi
% 41
1976
% 61
1984
% 71
2000
Beslenme, aşılanma ve eğitim için
Harcanacak aile geliri sigaraya
harcanmaktadır.
Tütün fakirliği arttırır.
Dünya çocuklarının sayısı: 2.2 milyar
Gelişmekte olan ülkelerde yaşayan çocuklar: 1.9 milyar
Yoksulluk sınırında yaşayan çocuk sayısı: 1 milyar
(her iki çocuktan biri)
640 milyon çocuk yetersiz barınakda yaşıyor
400 milyon çocuğun sağlıklı suya ulaşımı yok
Bangladeş eğitime harcadığının 10 katını
sigaraya harcamaktadır.
Bangladeş’de 10.5 milyon kişi tütüne para
harcanmasa daha iyi beslenecektir.
Malnütrisyondan ölen 350 çocuk
kurtarılabilecektir.
Harcanan parayı kim kazanır?
Ülkeler
Yüksek gelirli
orta-düşük gelirli
Tütün tüketimi
azalıyor
artıyor
Gelecekte Ölümler
azalıyor
Sigaraya ödenen para
azalıyor
artıyor
Hastalık masrafı
azalıyor
artıyor
Sigara firmaları gelirleri
artıyor
azalıyor
artıyor
Tütün ekonomik bir silah mı??
Sigara yoksulların ve
az eğitimlilerin,
sömürülmesini sağlayan
ekonomik bir silahtır.
Ekonomik Savlar
Toplum ve İşçi Sağlığı
• Sigara yasağı ikram endüstrisine zarar vermez.
Aksine yardımcı olur.
• New York ve Kaliforniya’da sigara yasağından
sonra işler artmış,New York’da 10 000 yeni iş
yaratılmıştır.
Ekonomik Savlar
Toplumun yarısından azı sigara içer
Restoran ve eğlence yerleri işleticilerinin kendilerinin daha fazla
sigara içmedikleri gösterilmiştir.
Sigara içilmeyen yerlerde harcamalar düşer:
Sigorta bedeli
Havalandırma servis, çalışma bedeli
İşçi hastalığı
Çok Uluslu Sigara Firmalarının
Rolü
Sigarasız mekanlar projelerini durdurmak için arka
planda çalışırlar.
Sigara firmaları yazışmaları ikram endüstrisini kar
azalması yalanları ile korkutarak çalışmış oldukları
bilimsel olarak ispat edilmiştir.
Dearlove et al (2002), Tobacco Control
İç ortam kalitesi ajansları, Sağlıklı bina
organizasyonları sigara yasaklanmaması,
havalandırılmanın arttırılması için gayret
göstermişlerdir.
Chapman & Penman (2003), Sydney Uni School of Public Health
Ayrımcılık
Sigara içilebilen alanlar toplumda kalp, solunum hastalığı,
şeker hastalığı olanların ve hamilelerin sağlık hakkını hiçe
sayarak ayrımcılık yapar.
Ayrımcılığa karşı Kurul Avustralya’da :
Sigara içilen bir alanın astımı olan birey için, tekerlekli
sandalyede olan bir özürlü için merdivenlerin olması gibi
kısıtlayıcı olduğuna karar vermiştir.
Sigara içilmeyen mekanlar sigara içenlere karşı ayrımcılık
yapmaz, o alanlara girebilirler ancak o mekanlarda sigara
içemezler.
Sigara İçme Oranları Üzerine
Etkisi
İç ortamlarda sigaranın yasaklanması
özellikle gençler arasında sigara içme
oranını azaltmıştır.
Kaliforniya Sağlık Müdürlüğü Raporu (2003)
-
12 yılda sigara içme oranının % 27 azaldığını;
Avustralya’da
barlarda sigara içilmesinin gençlerin bırakmasını
zorlaştırdığını, yasaktan sonra gençlerin sağlıklarının
düzeldiğini göstermiştir.
Kuvvetli Halk Desteği
Avustralya’da halkın
% 81.1 işyerlerinde
% 60.8 barlarda ve klüplerde
sigara içilmesinin
yasaklanmasını istiyor.
Uluslarası Eğilimler
Giderek artan eğilim toplum sağlığını korumak
için tam sigara yasağı doğrultusundadır.
Yeni Zelanda
Irlanda
Norveç
İsveç
Butan
Amerika birleşik Devletleri
Hollanda ve Filipinlerde yasa girişimleri var.
Sigarasız İç Mekanlar
• Sağlığı düzeltir
• İşçi sağlığını korur
• İş masraflarını azaltır.
• İş güvenliği yasalarına uyumu sağlar
• Toplum desteğini kazanır
Endüstri Taktikleri
Devlet Gücüne sahip
olmak
Hukuki
engelleme
Cenevre’de ticaret ataşesi
Kanun yazmak
Başkentte GR
Kanunu durdurmak
Hükümet ile “arkadaşlık”
Kanunu tersine
çevirmek
Tekel ile ortaklık
İhlal etmek
Medya İlişkileri
Dezinformasyon
Sağlık bilgisini sansür
Sigara içenlerin sağlık harcamaları
daha fazladır.
Sigara içmeyenler sağlık sigortalarından
ve vergilerinden sigara içenlerin
sağlık harcamalarını
karşılarlar.
Politika sponsorluğu
açıklamak zorunlu hale
getirilmelidir.
Yanlış Bilim Üretme
Avrupa’da
“Bağımsız”
Bilimsel
Araştırma
Desteği
Neden Bilim Desteği ?
İyi ve değerli
bilimin
desteklenmesi
“Sorumlu”
bir endüstrinin
doğal seçimi
Bilim camiası
İle teması
sürdürmek
ve böylelikle
gerektiğinde
uzman
görüşü almak
İSVİÇRE
1964-1992 ARASI
8 ÜNİVERSİTE
DESTEĞİ
257 MAKALE BASIMI
Komşu ülkeye sigara fabrikası kur
Hükümeti fabrika kurmaya
ikna et
Kaçakçılığı arttır
kaçakçılığı önlemek üzere
Halkı ürününe alıştır
Reklam kampanyası yap
Kuvvetli ve saldırgan
Tekel ve hükümetten bağımsızlık kazan
Tekele ortak ol
Veya dediklerini yaptır
Tekelin özelleştirilmesi için basınç yap
TEKELİ AL
Ürün yerleştirme,
markalı bir ürünün
bir film, sahne eseri, konser, televizyon
yapımı gibi bir programın içine
ücret veya başka bir yarar karşılığında
yerleştirilmesi demektir.
Ø İçinde çocuk ve gençler için yapılmış filmler dahil,
bugün gösterilen filmlerin üçte ikisinde sigara içimi yer
almaktadır.
Ø 1970-1980 yılları arasında filmlerde sigara
kullanımı azalmışken 1990’lı yıllarda hızla artmıştır.
Ø Bugünkü film kahramanları gerçek hayattakinden 3-4 kat
daha fazla sigara içmektedirler.
Ø Amerika Birleşik Devletlerinde yaşayan gençler haftada
ortalama 3 film seyretmektedirler. Her filmde ortalama 5
sigara sahnesi bulunduğundan haftada 15 kez sigara içiminin
reklam edilmesine maruz kalmaktadırlar.
Sigara sahnesi ile sigara içme ilişkisi
CA Cancer J Clin 2003; 53:102-123
En beğendiği yıldızın sigara içmesi bir çocuğun
sigara içme olasılığını ciddi olarak arttırmaktadır.
Ø Amerikan Akciğer Derneğinin 1991-2000 yılları arasında
yaptığı bir çalışmada en yüksek gişe satışı yapan 500 film
incelenmiş ve aşağıdaki sonuçlar bulunmuştur. :
http://www.saclung.org.
1. İncelenen filmlerin % 75’inde sigara içimi bulunmuş, bu
sahnelerin çoğu kapalı alanlarda ve sigara içmeyenlerin yanında
ceryan etmiş.
2. Filmlerin % 43’ünde sigara içimi çekici, seksi, heyecanlı,
güçlü, asi, ünlülerin yaptığı bir etkinlik olarak gösterilmiş.
3. Internet film veri tabanına göre en fazla ücret alan film
yıldızlarının % 59’u filmlerde sigara içmişler.
Brown and Williamson
Sylvester Stallone’ye 1983 yılında, beş
filmde sigara içmesi karşılığında
500 000 Dollar ödemiştir.