Borsa 75 DIBS 33 Mevduat 9 Hürriyet Gazetesi| - 25.10.2010 Toplam tutar 117. “Bu da ne?”diye merak edenler için açıklayalım; Türkiye’ye gelen sıcak paranın tutarı 30 Eylül 2010 itibariyle 117 milyar dolara ulaştı. Tabloda da gördüğünüz gibi, gelen paranın 75 milyar doları (yüzde 64’ü) borsaya, 33 milyar doları (yüzde 28’si) Devlet iç borçlanma senetlerine, 9.5 milyar doları (yüzde 8’i) mevduata yatırılmış. YÜZDE 44 NET KAZANÇ Halk arasında “kemiksiz”deyimi var ya... İşte öyle bir şey! Yani VERGİSİZ yüzde 44 net kazanç. - Örneğin 1 Temmuz 2010’da 10 milyon dolarını Türkiye’ye getiren yabancı,bu parayı 1.5813 TL kur üzerinden bozdurdu. Karşılığı 15 milyon 813 bin TL etti. - Bu parayı borsaya yatırdı. Borsa 1 Temmuz - 22 Ekim 2010 arası yüzde 29.5 değer kazandı. - Buna göre yatırımcının portföyü 20.5 milyon TL’ye ulaştı. - 22 Ekim 2010’da dolar kuru 1.4198 TL üzerinden, elindeki portföyü dolara çevirdiğinde, yaklaşık 14.4 milyon doları oldu. SONUÇ : Yaklaşık 3,5 ayda yüzde 44 net vergisiz kazanç elde etti. CARİ AÇIĞI FİNANSE EDİYOR 2010’da büyümeye geçişle birlikte, cari açık da tırmanışa geçti. İlk sekiz aylık verilere göre cari açık bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 220 arttı. Yılsonunda 40 milyar doları aşması bekleniyor. Cari açıktaki artış, son dönemde artan sıcak para girişi ile finanse ediliyor. Sıcak para getirenlerin elde ettiği inanılmaz kazancın, iki temel nedeni var; ilki kurdaki gerileme, ikincisi borsadaki artış nedeniyle yabancı yatırımcının elindeki portföy varlıkları değerinin, dolar bazında artması. RİSKİ NE? “Sıcak sıcak para geliyor. Bunun ne sakıncası var?”diye düşünenler için açıklayalım. 1. Sıcak para olarak gelen döviz, ülkede döviz tutarını bollaştırdığı için dövizin TL karşısında değeri düşüyor yani kur geriliyor. 2. Dövizin değeri düşünce, yurtdışındaki malların TL olarak değeri ucuzluyor. Bu da ithalatı artırırken ihracatı yavaşlatıyor. Dış ticaret açığı artıyor (ilk sekiz ayda dış ticaret açığı bir önceki yıla göre yüzde 79 arttı). 3. Dış ticaret açığı, cari açığı (döviz açığını) artırıyor.Yani Türkiye’ye gelen (ihracat, turizm vb.) döviz ile çıkan (ithalat ağırlıklı) döviz arasındaki fark artıyor. 4. Döviz açığı a) doğrudan yabancı yatırımla, b) dış borçla, c) Merkez Bankası rezervleriyle d) sıcak (emanet) para ile karşılanıyor. 5. Cari açığın finansmanında en kolay yol sıcak para. Ancak bunun için Türkiye’yi sıcak para açısından cazip hale (sıfır vergi, düşük kur, yüksek faiz gibi) getirmek gerek. Nitekim öyle... 6. Türkiye’ye sıcak para girişi artıyor. Sıcak para getirenler ise Türkiye’ye tek bir çivi dahi çakmadan, getirdikleri paraya yüksek getiri sağlıyorlar.Türkiye cazibesini kaybedince de paralarını alıp başka ülkelere gidiyorlar. 7. Sıcak para geri gidince, ekonomi üzerinde ciddi etkileri oluyor.2001 krizinde olduğu gibi döviz yükseliyor, borsa düşüyor, faizler artıyor... Özetle, bir gün hava bozacak ve fırtına kopacak ama hangi gün?