Bir matematikçinin yaptığı matematik ikiye ayrılır. Matematik için

advertisement
Bir matematikçinin yaptığı matematik ikiye ayrılır. Matematik için matematik ya da hayat
için matematik. Adli tıp çalışanları matematiği hayat için kullanırlar daha doğrusu hayatta
kalanların huzuru ve güvenliği için…
Matematiğin uygulama alanları belki de matematiği çekici kılan şeylerin başındadır.
Matematiğin bir uygulama alanı da Adli Tıp bölümüdür. Genellikle istatistik ile yapılan
çalışmalar adli tıp uzmanlarına yardım etmektedir.
Olasılık ve istatistik kullanılarak yapılan araştırmalar, tahminler ve çalışmalar dünya çapında
önemli olayları açıklamaya yardımcı olur. Parmak izleri ve DNA incelemeleri buz dağının
sadece görünen yüzüdür. Adli Tıp uzmanının diğer bilim insanlardan farkı yaptığı çalışmayı
mahkemeye sunması ya da çapraz sorgu sonucu tutanakları ilgili birimlere yöneltmesidir.
Kısaca işleyiş hakkında bilgi vermemiz gerekirse…
Olay yerinde yapılan araştırmalar için olasılık temeline bakalım. Suçlanan kişinin suçundan
dolayı delillerin (E) olay yerine olma olasılığı P(E|G) biçiminde yazılır. Sanığın masum ve
suçsuz olduğu durumlar (G’) olasılık dağılımı olarak P(E|Ḡ) biçimindedir. Bu oranlar şayet
birden büyükse suçluluğun ağır bastığını ya da tam tersi olarak küçük ise masumiyetin ağır
bastığı anlaşılmaktadır.
Bu noktada olasılık hesabımız;
biçiminde olacaktır.
Bu hipotezlerin doğru olarak değerlendirilmesi için bazı H1 ve H2 oranları tanımlanır.
Onlarda
tanımlanacaktır. Burada H1 ve H2 ne anlama geliyor?
H1 Savcılığın dava raporu, H2 ise sanığın savunması biçiminde algılayacağız.
Bu biraz daha Olasılık ve İstatistik dersi gören ya da uğraşan kişiler için Bayes dağılımına
yönelik bir fikir parlaması yaşatacaktır. (Bu çok normaldir)
Belirli bir popülasyonda frekansları tanımlamak için frekans histogramları ve veriler toplanır
buna göre yorum yapılır. Burada daha fazla ayrıntılara girmeyeceğiz. En basit hesaplamalar
bu biçimde verilen değerler ile hesaplanır. Sorun ise bu yöntemlerin nasıl uygulanması
gerektiğini kavramaktır. Kaynaklar ise vaka incelemelerini resim olarak kullanarak nitel
olarak bu konuları araştırıyor.
Peki istatistiktan başka hangi matematik bilgileri kullanılır derseniz…
Oranlar
Herhangi bir olay sonrasında etrafa saçılan kan sıçraması trigonometrik fonksiyon ile
incelenir. Açı ve mesafe ölçülüp üçgenin üçüncü noktasının olayın olduğu yer olarak tayin
edilir. Av tüfeği gibi balistik mermiler sonucu yapılan olaylar ile ilgili olarak ise, atıcının boyu,
kurbanla aradaki mesafenin benzerlik oranı ile açıklanır.
Kan Lekesi Oluşumu
Matematik son yüzyılda akışkanlar ile ilgili birçok araştırma alanına da girdi. Akışkan
dinamikleri ve denklemleri kullanarak kanın damlacık hesabını, sıçramanın şiddetini ve hatta
kullanılan malzemenin türünü, etkinin yönünü belirleyebilir. Bunun için kullanılan iki
denklem şu şekildedir ve genel kabul görmektedir.
biçiminde verilen iki denklem ile hesaplanır. Aşağıda ise bu sabit ve değişkenlerin ne anlama
geldiğini ifade etmektedir.
D: Kan damlası çapıdır.
V: Hızı
bunlar değişkenler olup olay esnasına bağlıdır.
p: yoğunluk
n: viskozite
y: Yüzey gerilimi
Grafiksel analiz yöntemleri, bu verilerin hesaplanma ve tahminlerini test etme aralığında
olsa da olmasa da bu formüller aracılığı ile doğrulanmaktadır. Matematik şaşırtmaz!
Mushab Bedirhan Andız
Referans: Essential Mathematics and Statistics for Forensic Science – Craig Adam – 2010
Matematiksel
Sonrası Sherlock Holmes Matematiği: Adli Tıp ve Matematik Etkisi Matematiksel ilk ortaya
çıktı.
[status draft]
[nogallery]
[geotag on]
[publicize off|twitter|facebook]
[category teknoloji]
[tags BİLİM DOSYASI, Sherlock Holmes, Matematik, Adli Tıp]
Download