EET 132 Elektronik I

EET 132 Elektronik I
Deney 4:
Köprü Tipi Tam Dalga Doğrultma Devreleri
Amaç :
Bu deneyde amaç köprü tipi tam dalga doğrulma devrelerini tanımak ve çıkışlarındaki
darbeli sinüzoidal gerilimlerin ortalama değerlerini AVO ve Osiloskop yardımıyla
ölçmektir.
Kullanılan Alet ve Malzemeler:
AVO , Osiloskop, montaj tabağı, çeşitli direnç ve 1N4001 diyotlar
Deney:
1. Pozitif Köprü Tipi Tam Dalga Doğrultma Devresi.
Tam dalga doğrultma devrelerinin çalışma ilkeleri tamamen yarım dalga doğrultma
devrelerinden farklıdır. Tam dalga doğrultma devreleri AC gerilimin her iki yarı
periyodunda yük direnci içerisinden tek yönlü olarak akım akmasını sağlayan
devrelerdir. Bu devreleri gerçeklemenin bir yolu köprü tipi tam dalga doğrultma
devreleridir. Şekil 1 deki devre sekonder gerilim işaretlerinin her iki yarı periyodunun
pozitif pozitif olarak çıkışa aktarmasından dolayı “Pozitif Yarım Dalga Doğrultma
Devresi” olarak bilinir.
D4
D1
D3
D2
Ryük
Şekil 1 Pozitif köprü tipi tam dalga doğrultma devresi
AVO Kullanarak Ortalama Değerleri Ölçmek.
Şekil 1 de gösterilen devre çeşitli değerlerdeki yük dirençleri için montaj tabağı
üzerine kurulucaktır. Bu devreler üzerinde ortalama gerilim ve ortalama akım
değerleri ölçülecektir.
13
Devrenizi kurmadan önce trafonuzun sağlamlığından emin olunuz. Devrenize enerji
verip, transformatörün sekonder gerilimini AC voltmetre ile ölçünüz.
V sek = ................. V (rms)
Tablo I deki çeşitli yük dirençleri için ortalama değerleri ölçünüz.
Ryük
470 Ω
1kΩ
2.2kΩ
Vort
Iort
Tablo I
Tablo I deki yük dirençleri için ortalama değerleri kuramsal (teorik) olarak bulunuz
ve Tablo II`yi tamamlayınız. Her iki tablo daki değerleri karşılaştırınız.
Ryük
470 Ω
1kΩ
2.2kΩ
Vort
Iort
Tablo II Kuramsal değerler
Osiloskop Kullanarak Ortalama Değerleri Ölçmek.
Şekil2`de gösterilen devredeki ortalama değerler şimdi osiloskop kullanarak
ölçülecektir Kuramsal olarak tam dalga doğrultma değerleri aşağıdaki ifadelerden
bulunmaktadır. Bunlar sırası ile
Vort =
2xVo(tepe)
V
ve Iort = ort dir.
Π
R y ük
Tablo III deki çeşitli yük dirençleri için ortalama değerleri osiloskop yardımı ile
ölçünüz. Daha sonra bulduğunuz değerleri Tablo II deki kuramsal değerlerle
karşılaştırınız.
Ryük
470 Ω
1kΩ
2.2kΩ
VO(tepe)
Vort
Tablo III
14
Iort
2. Negatif İki Diyotlu Tam Dalga Doğrultma Devresi.
Şekil 2`deki devre herbir sekonder gerilim işaretlerinin yalnızca negatif yarı
periyotlarını çıkışa aktarmasından dolayı “Negatif İki Diyotlu Tam Dalga Doğrultma
Devresi” olarak bilinir.
Ryük
Şekil 2
AVO Kullanarak Ortalama Değerleri Ölçmek.
Şekil 2 de gösterilen devre çeşitli değerlerdeki yük dirençleri için montaj tabağı
üzerine kurulucaktır. Bu devre üzerinde ortalama gerilim ve ortalama akım değerleri
ölçülecektir. Devrenizi kurmadan önce trafonuzun sağlamlığından emin olunuz.
Devrenize enerji verip, transformatörün sekonder gerilimini AC voltmetre ile ölçünüz.
V sek = ................. V (rms)
Şekil 2`de gösterilen devre çeşitli değerlerdeki yük dirençleri için montaj tabağı
üzerine kurulucaktır. Bu devreler üzerinde ortalama gerilim ve ortalama akım
değerleri ölçülecektir. Tablo IV deki çeşitli yük dirençleri için ortalama değerleri
ölçünüz.
Ryük
470 Ω
1kΩ
2.2kΩ
Vort
Iort
Tablo IV
Tablo IV deki yük dirençleri için ortalama değerleri kuramsal (teorik) olarak bulunuz
ve Tablo V`i tamamlayınız.
15
Ryük
470 Ω
1kΩ
2.2kΩ
Vort
Iort
Tablo V Kuramsal değerler
Osiloskop Kullanarak Ortalama Değerleri Ölçmek.
Şekil2`de gösterilen devredeki ortalama değerler şimdi osiloskop kullanarak
ölçülecektir. Tablo VI deki çeşitli yük dirençleri için ortalama değerleri osiloskop
yardımı ile ölçünüz. Daha sonra bulduğunuz değerleri Tablo V deki kuramsal
değerlerle karşılaştırınız.
Ryük
470 Ω
1kΩ
2.2kΩ
VO(tepe)
Vort
Tablo VI
16
Iort